NÂNG CAO NĂNG LỰC QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN VIỆT NAM THỊNH VƯỢNG.PDF

BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HCM



NGUYNăTRNăLINHăLAN
NÂNG CAO NNGăLCăQUNăTR RIăRO
TÍN DNGăTIăNGÂN HÀNG THNGăMI
CăPHNăVITăNAMăTHNHăVNG

LUNăVNăTHCăSăKINHăT






TP.H CHÍ MINH – NMă2013


BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HCM



NGUYNăTRNăLINHăLAN


NỂNGăCAOăNNGăLCăQUNăTRăRIăROă

TệNăDNGăTIăNGÂN HÀNG THNGăMIă
CăPHNăVITăNAMăTHNHăVNG

Chuyên ngành: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
Mưăs:ă60340201

LUNăVNăTHCăSăKINHăT


NGIăHNGăDNăKHOAăHC
TSăTHỂNăTHăTHUăTHY


TP.HăCHệăMINHă– NMă2013
LI CAM OAN

Tôi tên là Nguyn Trn Linh Lan là tác gi ca Lun vn thc s “Nơng cao nng
lc qun tr ri ro tín dng ti Ngơn hƠng thng mi c phn Vit Nam Thnh
Vng.”.
Tôi xin cam đoan lun vn nƠy lƠ công trình do tôi t nghiên cu kt hp vi s
hng dn khoa hc ca TS. Thân Th Thu Thy. S liu nêu trong lun vn đc
thu thp t ngun thc t, đc công b trên các báo cáo ca các c quan nhà nc;
đc đng ti trên các tp chí, báo chí, các website hp pháp. Nhng thông tin và
ni dung nêu trong đ tài đu da trên nghiên cu thc t và hoàn toàn đúng vi
ngun trích dn.

TP. H Chí Minh, ngày 12 tháng 04 nm 2013
Hc viên thc hin

NGUYNăTRNăLINHăLAN



MC LC

Trang
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc ch vit tt
Danh mc các bng, biu
Danh mc các hình v
Danh mc các ph lc
LI M U 1
CHNG 1: C S LÝ LUN V QUN TR RI RO TÍN DNG TI NGÂN
HÀNG THNG MI 3
1.1 Ri ro tín dng ti ngơn hƠng thng mi 3
1.1.1 Khái nim ri ro tín dng 3
1.1.2 Phân loi ri ro tín dng 3
1.1.3 c đim ca ri ro tín dng 4
1.1.4 Nguyên nhân dn đn ri ro tín dng 5
1.1.4.1 Nguyên nhân khách quan 5
1.1.4.2 Nguyên nhân ch quan 7
1.1.5 nh hng ca ri ro tín dng 9
1.1.5.1 nh hng ca ri ro tín dng đn ngơn hƠng thng mi 9
1.1.5.2 nh hng ca ri ro tín dng đn nn kinh t - xã hi 10
1.2 Qun tr ri ro tín dng vƠ nơng cao nng lc qun tr ri ro tín dng ti ngân hàng
thng mi 11

1.2.1 Khái nim qun tr ri ro tín dng vƠ nng lc qun tr ri ro tín dng 11
1.2.2 Tiêu chí đánh giá nng lc qun tr ri ro tín dng ti ngơn hƠng thng mi 12
1.2.3 Mô hình qun tr ri ro tín dng theo y ban Basel 13


1.2.3.1 Nhn din và phân loi ri ro 14
1.2.3.2 Tính toán, cân nhc các mc đ ri ro và mc đ chu đng tn tht khi xy ra
ri ro 14
1.2.3.3 Áp dng các chính sách, công c phòng chng thích hp vi tng loi ri ro và
tài tr ri ro 18
1.2.3.4 Theo dõi, đánh giá vƠ điu chnh phng pháp phòng chng 19
1.2.4 S cn thit phi nơng cao nng lc qun tr ri ro tín dng ti ngơn hƠng thng
mi 20
1.3 Kinh nghim qun tr ri ro tín dng ca mt s ngơn hƠng thng mi trên th
gii và bài hc kinh nghim cho Ngân hàng TMCP Vit Nam Thnh Vng 22
1.3.1 Kinh nghim qun tr ri ro tín dng ca mt s ngơn hƠng thng mi trên th
gii 22
1.3.2 Bài hc kinh nghim cho Ngân hàng TMCP Vit Nam Thnh Vng 24
KT LUN CHNG 1 26
CHNGă2:ăTHC TRNGăNNGăLC QUN TR RI RO TÍN DNG TI
NGỂNăHÀNGăTHNGăMI C PHN VIT NAM THNHăVNG 27
2.1 Gii thiu v Ngân hàng TMCP Vit Nam Thnh Vng 27
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca Ngân hàng TMCP Vit Nam Thnh Vng
27
2.1.2 Tình hình hot đng kinh doanh ca Ngân hàng TMCP Vit Nam Thnh Vng
29
2.1.2.1 Chin lc hot đng ca Ngân hàng TMCP Vit Nam Thnh Vng 29
2.1.2.2 Thc trng hot đng kinh doanh 30
2.2 Thc trng ri ro tín dng ti Ngân hàng TMCP Vit Nam Thnh Vng 34
2.2.1 Tình hình hot đng tín dng 34

2.2.2 Tình hình n quá hn, t l n xu và phân loi n 36
2.2.3 Tình hình trích lp và s dng qu d phòng ri ro 38


2.3 Thc trng nng lc qun tr ri ro tín dng ti Ngân Hàng TMCP Vit Nam Thnh
Vng 39
2.3.1 B máy qun tr, điu hành h thng qun tr ri ro 39
2.3.2 Chính sách tín dng 42
2.3.2.1 nh hng tín dng 42
2.3.2.2 Gii hn ri ro tín dng 43
2.3.3 Quy trình nghip v tín dng 44
2.3.3.1 B máy phê duyt tín dng 44
2.3.3.2 Nguyên tc thm đnh và phê duyt các khon cp tín dng 45
2.3.3.3 Quy trình cp tín dng 46
2.3.4 Kt qu xp hng tín dng ni b khách hàng 49
2.3.5 iu kin v bo đm tin vay vƠ quy trình đnh giá tài sn bo đm 52
2.3.6 Quy trình kim tra, giám sát vn vay 53
2.3.7 Qun lỦ các khon tín dng có ri ro cao 53
2.3.8 Quy trình theo dõi, giám sát và x lý n có vn đ 54
2.3.9 Kim toán ni b theo đnh hng ri ro 55
2.3.10 Báo cáo ni b v ri ro tín dng 56
2.4 ánh giá công tác qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng TMCP Vit Nam Thnh
Vng 57
2.4.1 Kt qu đt đc 57
2.4.2 Nhng tn ti và nguyên nhân ca tn ti 59
KT LUN CHNG 2 64
CHNGă3:ăGIIăPHÁPăNỂNGăCAOăNNGăLC QUN TR RI RO TÍN
DNG TIă NGỂNă HÀNGă THNGă MI C PHN VIT NAM THNH
VNG 65

3.1 nh hng phát trin ca Ngân Hàng TMCP Vit Nam Thnh Vng 65
3.2 Gii pháp nơng cao nng lc qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng TMCP Vit
Nam Thnh Vng 68


3.2.1 Xây dng và hoàn thin môi trng qun tr ri ro tín dng 68
3.2.1.1 nh k xem xét li các chin lc và chính sách qun tr ri ro tín dng 68
3.2.1.2 Tng cng công tác đánh giá ri ro thông qua vic nhn dng ri ro, phân tích
vƠ đánh giá ri ro 69
3.2.1.3 Chú trng cht lng và tính chuyên nghip ca cán b làm công tác tín dng
70
3.2.1.4 Xơy dng chính sách qun lỦ lao đng vƠ c ch đưi ng lao đng hp lỦ 71
3.2.2 Tng cng hiu qu thc thi quy trình nghip v tín dng 71
3.2.2.1 Tip tc xơy dng bng gii hn ri ro, th t u tiên cp tín dng, vƠ hoàn
thin h thng chm đim tín dng 71
3.2.2.2 Thit lp vƠ qun lỦ các hn mc tín dng, ch đng phân tán ri ro đ ngn
nga và hn ch ri ro tín dng 72
3.2.2.3 Phân cp xét duyt tín dng và hn mc phán quyt tín dng cho tng cp mt
cách hp lý 73
3.2.3 Phát huy nng lc giám sát ri ro tín dng, nhn bit sm ri ro tín dng vƠ qun
lỦ các khon n có vn đ 74
3.2.3.1 Tng cng kim soát vic theo dõi sau cho vay 74
3.2.3.2 Xơy dng h thng cnh báo sm v các khon vay có vn đ sau khi cho vay
75
3.2.3.3 Qun lý có hiu qu vic x lý các khon n xu và trích lp d phòng đy đ
76
3.2.4 HoƠn thin h thng xp hng tín dng khách hƠng theo Basel II 77
3.2.5 Tng cng kh nng nhn bit vƠ ngn chn tình hình giy t gi mo trong
hot đng tín dng 78
3.2.6 Chú trng cht lng và hiu qu ca hot đng kim toán ni b 79

3.2.6.1 Quy đnh tiêu chun đi vi kim toán ni b 79
3.2.6.2 m bo cht lng hot đng kim toán ni b 79
3.2.7 Nâng cao cht lng h thng thông tin qun tr ri ro và báo cáo ri ro trong
hot đng tín dng 80


3.2.7.1 Các yêu cu đi vi h thng thông tin qun tr ri ro 80
3.2.7.2 Quy đnh v báo cáo ri ro 81
3.3 Các gii pháp h tr 81
3.3.1 i vi Chính ph 81
3.3.2 i vi Ngơn hƠng NhƠ nc 82
3.3.2.1 Hoàn thin h thng pháp lut Ngân hàng 82
3.3.2.2 Nơng cao hot đng thanh tra kim soát, giám sát ngơn hƠng 83
3.3.2.3 Hoàn thin c ch, quy ch phát hành và qun lý, phi hp vi các c quan
chc nng nhm hn ch tình hình giy t gi mo trong giao dch ngân hàng 84
3.3.2.4 Hoàn thin h thng thông tin tín dng trong hot đng ngân hàng 86
3.3.2.5 Hoàn thin quy đnh v xp hng khách hàng ca ngân hàng thng mi 87
3.3.2.6 Yêu cu các ngơn hƠng thng mi minh bch thông tin 87
KT LUN CHNG 3 89
KT LUN 90

Tài liu tham khoầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ.92
Ph lc
DANH MC CH VIT TT

Ting Anh

CIC Credit Information Certer Trung tâm thông tin tín dng
SME Small and Medium Enterprise Doanh nghip va và nh
VPBank Vietnam Prosperity Bank Ngân hàng TMCP Vit Nam

Thnh Vng

Ting Vit

Alfreshco H thng qun lý chng t đin t ca VPBank
AO Cán b phc v khách hàng ti Chi nhánh và Phòng giao dch
CA Cán b h tr tín dng ti Chi nhánh
CBTD Cán b tín dng
CGPD Chuyên gia phê duyt
CO Cán b x lý Tín dng ti CPC
CPC Trung tâm xét duyt tín dng tp trung
CSO Cán b h tr tín dng ti CPC
DN Doanh nghip
FO Cán b thc đa
GCN Giám đc Chi nhánh
GPGD Giám đc Phòng giao dch
HQT Hi đng qun tr
HMTD Hn mc tín dng
KH Khách hàng
KHCN Khách hàng Cá nhân
KHDN Khách hàng Doanh nghip
NH Ngân hàng
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
NHTW Ngân hàng trung ng
O/S Bn sao có công chng hoc Bn sao đã đc A/O đi chiu vi
Bn gc và ký xác nhn
PGD Phòng giao dch
PO Cán b Thm đnh tài sn bo đm
QCA Mô hình đánh giá ri ro tín dng đnh tính dành cho KHDN

RRT H thng đánh giá ri ro tín dng đin t ca VPBank
RSM Mô hình chm đim tín dng dành cho KHCN
T24 H thng phn mm ngân hàng T24
TCTD T chc tín dng
TD Tín dng
TG Tng giám đc
TMCP Thng mi c phn
TSB Tài sn bo đm
XHTDNB Xp hng tín dng ni b


DANH MC CÁC BNG BIU

Trang
Bng 2.1: Mt s ch tiêu hot đng chính ca VPBank 31
Bng 2.2: C cu d n theo thi gian đáo hn ca VPBank 34
Bng 2.3: Hiu sut s dng vn ca VPBank 35
Bng 2.4: Tình hình n quá hn ti VPBank 37
Bng 2.5: Tình hình n xu ti VPBank 37
Bng 2.6: D phòng ri ro các khon cho vay ti VPBank 38
Bng 2.7: Bin đng d phòng chung cho các khon cho vay khách hàng 39
Bng 2.8: Bin đng d phòng c th cho các khon cho vay khách hàng 39
Bng 2.9: Trình t thc hin cp tín dng ti các chi nhánh có Ban tín dng 46
Bng 2.10: Trình t thc hin cp tín dng ti Trung tâm x lý tín dng tp trung CPC
47
Bng 2.11: Xp hng khách hàng theo mc đ ri ro 49
Bng 2.12: ánh giá tín dng kt hp 50

DANH MC CÁC HÌNH V


Trang
Hình 2.1: S đ c cu t chc ca Khi Qun tr ri ro 41
Hình 2.2: S đ c cu t chc ca Khi Kim toán ni b 42








DANH MC CÁC PH LC

Trang
Ph lc 01: Bng gii hn ri ro tng th 94
Ph lc 02: Bng gii hn ri ro tín dng đi vi KHDN ti VPBank 98
Ph lc 03: Bng gii hn ri ro tín dng đi vi KHCN ti VPBank 100
Ph lc 04: Quy trình cp tín dng ti các chi nhánh có ban tín dng 103
Ph lc 05: Quy trình xét duyt tín dng tp trung áp dng cho KHDN va và nhầ
108
Ph lc 06: Quy trình xét duyt tín dng tp trung áp dng cho KHCN 109
Ph lc 07: B câu hi QCA dùng đ đánh giá ri ro tín dng đnh tính áp dng cho
KH SME 110
Ph lc 08: B câu hi RSM dùng đ chm đim tín dng cho các KHCN vay mua ô
tô 117
Ph lc 09: B câu hi RSM dùng đ chm đim tín dng cho các KHCN vay khácầ.
120

Ph lc 10: B máy phê duyt tín dng ti VPBank 124
Ph lc 11: Mt s nguyên tc phê duyt tín dng ti VPBank 129
Ph lc 12: Bng đánh giá tín dng kt hp 132


1
LI M U


1. Lý do nghiên cuăđ tài
Qun tr ri ro luôn là mc tiêu cao nht ca các TCTD, trong đó qun tr vic
cp TD là mc tiêu hƠng đu, bi đơy lƠ hot đng mang li li nhun cao nht cho
NH, nhng đng thi cng lƠ hot đng tim n ri ro ln nht. P.Volker, cu Ch tch
Cc d tr liên bang M cho rng: “Nu NH không có nhng khon n xu thì đó
không phi là hot đng kinh doanh”. iu đó cho thy ri ro TD luôn tn ti và n
xu là mt thc t hin nhiên  bt c NH nào, k c các NH hƠng đu trên th gii
bi có nhng ri ro nm ngoài tm kim soát ca con ngi. Tuy nhiên, s khác bit
c bn ca các NH có nng lc qun tr ri ro TD là kh nng khng ch n xu  mt
t l có th chp nhn đc nh xây dng mt mô hình qun tr ri ro hiu qu, phù
hp vi môi trng hot đng đ hn ch đc nhng ri ro TD mang tính ch quan,
xut phát t yu t con ngi và nhng ri ro TD khác có th kim soát đc.
Trong quá trình chuyn đi, vi phng châm hƠnh đng ca VPBank “Nn tng
vng chc, bt phá thƠnh công”, bên cnh các sáng kin nhm thúc đy hot đng bán
hàng, phân khúc KH nhm nâng cao giá tr và cht lng dch v, phát trin mng li
và các kênh phân phi, vic chú trng các bin pháp đm bo NH phát trin bn vng
và vn hành theo các chun mc an toàn, lành mnh trong hot đng NH, đc bit là
trong hot đng TD là mt nhu cu cp thit, đ hng tin ti mt mô hình qun tr
ri ro toàn din và hiu qu. Xut phát t nhu cu cp thit đó, tôi chn đ tài “Nâng
cao nng lc qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng thng mi c phn Vit Nam
Thnh Vng” cho ni dung nghiên cu ca lun vn.

2. Mc tiêu nghiên cu
Da vào c s lý lun v ri ro TD và nng lc qun tr ri ro TD ti các NHTM,
nhm nghiên cu thc trng nng lc qun tr ri ro TD ti VPBank thông qua mô
hình phê duyt TD tp trung và mô hình chm đim tín dng KH đang trin khai và
2
tip tc nhân rng, t đó đ xut gii pháp nơng cao nng lc qun tr ri ro TD ti
VPBank.
3. Phng pháp nghiên cu
S dng các phng pháp nghiên cu khoa hc kt hp vi các phng pháp
thng kê, so sánh, phân tích, đi t c s lý lun đn thc tin nhm gii quyt và làm
sáng t mc tiêu nghiên cu ca lun vn. ng thi, tip nhn nhng Ủ kin đóng
góp ca các chuyên gia, cán b qun lý, điu hành có liên quan đ hoƠn thin gii
pháp.
4. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca lun vn lƠ thc trng qun tr ri ro TD ti VPBank.
Phm vi nghiên cu ca lun vn lƠ hot đng TD ti VPBank trong giai đon t
nm 2008 đn nm 2011.
5. Kt cu lunăvn
Ngoài phn m đu và kt lun, ni dung ca lun vn gm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v qun tr ri ro tín dng vƠ nng lc qun tr ri ro tín
dng ti ngân hàng thng mi
Chng 2: Thc trng nng lc qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng thng mi
c phn Vit Nam Thnh Vng
Chng 3: Gii pháp nâng cao nng lc qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng
thng mi c phn Vit Nam Thnh Vng
3
CHNGă1: C S LÝ LUN V QUN TR RI RO TÍN
DNG VÀă NNGă LC QUN TR RI RO TÍN DNG TI
NGÂN HÀNG THNG MI

1.1 Ri ro tín dng ti ngân hàng thngămi
1.1.1 Khái nim ri ro tín dng
Ri ro TD là loi ri ro phát sinh trong quá trình cp TD ca NH, biu hin trên
thc t qua vic KH không tr đc n hoc tr n không đúng hn cho NH.
Có th nói ri ro TD có th xut hin trong các mi quan h mƠ trong đó NH là
ch n mà KH li không thc hin hoc không đ kh nng thc hin ngha v tr n
khi đn hn. Ri ro TD din ra trong quá trình cho vay, chit khu công c chuyn
nhng và giy t có giá, cho thuê tài chính, bo lãnh, bao thanh toán ca NH. ơy
còn đc gi là ri ro mt kh nng chi tr và ri ro sai hn, là loi ri ro liên quan đn
cht lng hot đng TD ca NH.
1.1.2 Phân loi ri ro tín dng
 Cnăc vào nguyên nhân phát sinh ri ro
- Ri ro giao dch: là mt hình thc ca ri ro TD mà nguyên nhân phát sinh là
do nhng hn ch trong quá trình giao dch và xét duyt cho vay, đánh giá KH. Ri ro
giao dch bao gm ri ro la chn, ri ro bo đm và ri ro nghip v.
 Ri ro la chn: ri ro liên quan đn quá trình đánh giá phơn tích TD, khi NH
la chn phng án vay vn có hiu qu đ ra quyt đnh cho vay.
 Ri ro bo đm: ri ro phát sinh t các tiêu chun đm bo nh các điu khon
trong hp đng cho vay, các loi TSB, ch th đm bo, cách thc đm bo và mc
cho vay trên tr giá ca TSB.
 Ri ro nghip v: ri ro liên quan đn công tác qun lý khon vay và hot đng
cho vay, bao gm c vic s dng h thng xp hng ri ro và k thut x lý các
khon cho vay có vn đ.
- Ri ro danh mc: là mt hình thc ca ri ro TD mà nguyên nhân phát sinh là
4
do nhng hn ch trong qun lý danh mc cho vay ca NH, đc phân chia thành ri
ro ni ti và ri ro tp trung.
 Ri ro ni ti: xut phát t các yu t, các đc đim riêng có, mang tính riêng
bit bên trong ca mi ch th đi vay hoc ngƠnh, lnh vc kinh t. Xut phát t đc
đim hot đng hoc đc đim s dng vn ca KH vay vn.

 Ri ro tp trung: xy ra khi NH tp trung vn cho vay quá nhiu đi vi mt s
KH, cho vay quá nhiu DN hot đng trong cùng mt ngƠnh, lnh vc kinh t; hoc
trong cùng mt vùng đa lý nht đnh; hoc cùng mt loi hình cho vay có ri ro cao.
 Cnăc vào kh nngătr n ca KH
- Ri ro không hoàn tr n đúngăhn: khi thit lp mi quan h TD, NH và
KH phi quy c v khong thi gian hoàn tr n vay. Tuy nhiên đn thi hn mà NH
vn cha thu hi đc vn vay, nhng tn tht xy ra trong trng hp này là ri ro
không hoàn tr n đúng hn.
- Ri ro do không có kh nng tr n: ri ro xy ra trong trng hp KH đi
vay đư mt kh nng chi tr. Do vy NH phi thanh lý tài sn ca KH đ thu n.
- Ri ro không gii hn  hotă đng cho vay: bao gm các hot đng khác
mang tính cht TD ca NH nh bo lãnh, cam kt, chp thun tài tr thng mi, cho
vay th trng liên NH, TD thuê mua, đng tài trầ
1.1.3 căđim ca ri ro tín dng
 qun tr ri ro TD có hiu qu, nhn bit các đc đim ca ri ro TD là rt
cn thit và hu ích. Ri ro TD có nhng đc đim c bn sau:
 Ri ro TD mang tính gián tip: ri ro TD xy ra sau khi NH gii ngân
vn vay và trong quá trình s dng vn vay ca KH. Do tình trng thông tin bt cân
xng nên thông thng NH  vào th b đng, NH thng bit thông tin sau hoc bit
thông tin không chính xác v nhng khó khn, tht bi ca KH và do đó thng có
nhng ng phó chm tr.
 Ri ro TD có tính cht đa dng và phc tp: đc đim này biu hin  s đa
dng, phc tp ca nguyên nhân, hình thc, hu qu ca ri ro TD do đc trng NH là
NH trung gian tài chính kinh doanh tin t. Do đó khi phòng nga và x lý ri ro
5
TD phi chú ý đn mi du hiu ri ro, xut phát t nguyên nhân bn cht và hu
qu do ri ro TD đem li đ có bin pháp phòng nga phù hp.
 Ri ro TD có tính tt yu: ri ro TD luôn tn ti và gn lin vi hot đng
TD ca NHTM. Chp nhn ri ro là tt yu trong hot đng NH. Các NH cn phi
đánh giá các c hi kinh doanh da trên mi quan h ri ro ậ li ích nhm tìm ra

nhng c hi đt đc nhng li ích xng đáng vi mc ri ro chp nhn. NH s
hot đng tt nu mc ri ro mà NH gánh chu là hp lý và kim soát đc, nm
trong phm vi kh nng các ngun lc tài chính và nng lc TD ca NH.
1.1.4 Nguyên nhân dnăđn ri ro tín dng
Trong quan h TD có hai đi tng tham gia là NH cho vay và ngi đi vay.
NH và ngi đi vay hot đng tuân theo s chi phi vi nhng điu kin c th ca
môi trng kinh doanh. Môi trng kinh doanh là đi tng th ba có mt trong
quan h TD. Ri ro TD xut phát t môi trng kinh doanh gi là ri ro do nguyên
nhân khách quan. Ri ro xut phát t ngi đi vay và NH cho vay gi là ri ro do
nguyên nhân ch quan. S tip cn các yu t, nguyên nhân gây ri ro giúp chúng ta
nhìn nhn ri ro mt cách đy đ, toàn din và khách quan, t đó s đa ra đc
nhng đ xut phòng nga, gim thiu ri ro trong kinh doanh ca NHTM mt cách
hu ích và thit thc hn.
1.1.4.1 Nguyên nhân khách quan
 Ri ro t môiătrng kinh doanh
Nguyên nhân t môi trng t nhiên: nn kinh t chu tác đng trc tip ca môi
trng t nhiên. Các din bin không nh d đoán ca thiên nhiên, nht là các thm
ha nh l lt, hn hán, dch bnh, ha honầ gơy tác đng nng n đn sn xut,
kinh doanh ca các DN, các h sn xut hot đng trong lnh vc nông nghip, công
nghip, thng miầ vƠ lƠm cho h không có kh nng tr n, dn đn ri ro cho
NHTM.
Nguyên nhân t môi trng kinh t: môi trng kinh t tác đng mnh m đn
lnh vc kinh doanh ca NH cng nh các DN trong nn kinh t. Khi nn kinh t tng
trng n đnh thì các DN lƠm n hiu qu và có nhiu kh nng tr n NH. Ngc
6
li, khi nn kinh t suy thoái, mt n đnh, sc mua gim sút, hàng hóa  đng, làm
cho các DN khó khn, thua l và nh hng ti kh nng tr n cho NH. Thm chí,
khi lãi sut th trng thay đi không nh NHTM d kin cng dn đn ri ro TD.
Ngoài ra các chính sách qun lỦ v mô ca Chính ph cng nh hng ln đn hot
đng ca các DN và ca NH. Chng hn khi Chính ph gim thu nhp khu mt hàng

nƠo đó s nh hng trc tip đn tiêu th các sn phm tng t  trong nc, làm
cho kh nng cnh tranh ca sn phm cùng loi trong nc st gim, DN kinh doanh
sn phm đó s khó khn trong tr n đúng hn cho NH.
Nguyên nhân t môi trng chính tr- xã hi- vn hóa quc gia: môi trng
chính tr- xã hi n đnh to điu kin cho các DN phát trin. Ngc li, nu các DN
hot đng trong tình trng bt an nht là chin tranh, cm vn, chính tr bt n ầ thì s
gp ri ro rt ln trong kinh doanh. Mi ri ro ca DN đu dn đn tình trng tài chính
xu, lƠm cho DN khó khn hoc không có kh nng tr n. Vn hóa ca mt đt nc,
ca mt đa phng liên quan đn s hiu bit và thói quen s dng các dch v NH,
thói quen s dng, ct tr tin mt, thói quen tiêu dùng theo mùa vầ đu ít nhiu nh
hng ti hot đng ca NH nói chung vƠ đn ri ro TD nói riêng.
 Ri ro t môiătrng pháp lý
Các chính sách, quy đnh ca pháp lut v hot đng NH vn đang trong quá
trình hoàn thin đ tip cn các chun mc, quy tc quc t. Nhiu khi các quy đnh
pháp lut đc ban hành da trên ý chí ch quan ca c quan ban hƠnh thay vì da
trên các cn c khoa hc.
S kém hiu qu ca c quan pháp lut cp đa phng. Vic thc thi pháp lut
đ h tr hot đng NH cha hiu qu, đc bit là trong vic cng ch thu hi n.
Theo quy đnh thì trong trng hp KH không tr đc n, NHTM có quyn x lý
TSB đ thu hi n vay. Tuy nhiên trên thc t, các NHTM không th cng bc
buc KH bàn giao TSB cho NH đ x lý nu KH không hp tác mà phi x lý qua
con đng t tngầ dn đn tình trng NHTM không th gii quyt đc n tn đng
dù có TSB.
S thanh tra, kim tra, giám sát cha hiu qu ca NHNN. Hot đng thanh tra
7
NH vƠ nng lc cán b thanh tra, giám sát cha theo kp s phát trin ca h thng
NH. Ni dung vƠ phng pháp thanh tra, giám sát chm đi mi, kh nng kim soát
th trng tin t và giám sát ri ro còn yu. Thanh tra NH ch yu x lý v vic đư
phát sinh, ít có kh nng ngn chn, cnh báo phòng nga ri ro và vi phm. Nhng
sai phm v cho vay, cp TD  mt s NHTM có th đư đc ngn chn nu b máy

thanh tra phát hin và x lý kp thi.
 Ri ro do h thng thông tin
Nhng thách thc cho h thng NH là vic thiu thông tin tng xng đ làm c
s trong vic m rng và kim soát TD cho nn kinh t, do đó nu các NH m rng
TD trong điu kin môi trng thông tin cha cơn xng s gia tng nguy c n xu
cho h thng NH.
H thng thông tin và th trng thông tin cha thc s phát trin, s ngun và
kênh thông tin b hn ch, trong khi đó đ chính xác, tính công khai, minh bch ca
thông tin cha đc đm bo. Các NH vì s nh hng đn danh ting và nim tin ca
công chúng nên không công khai các v v n do KH c ý la đo, các th đon mà
chúng đư s dng đ các NH khác có th cp nht các thông tin này đ cnh giác vƠ đ
phòng, góp phn gim thiu ri ro.
1.1.4.2 Nguyên nhân ch quan
 Ri ro TD do các nguyên nhân t phíaăngi vay
S thay đi ca chính sách, pháp lut nh hng bt li đn hot đng kinh
doanh ca DN.
Kh nng qun lý kinh doanh kém. Khi các DN vay tin NH đ m rng quy mô
kinh doanh, đa phn là tp trung vn đu t vƠo tƠi sn vt cht ch ít DN nào mnh
dn đi mi cung cách qun lỦ, đu t cho b máy giám sát kinh doanh, tài chính, k
toán theo đúng chun mc. Quy mô kinh doanh phát trin quá nhanh so vi t duy
qun lý là nguyên nhân dn đn s phá sn ca các phng án kinh doanh đy kh thi
mà l ra nó phi thành công trên thc t.
Tình hình tài chính DN yu kém, thiu minh bch. Vic ghi chép các s sách k
toán vn cha đc các DN tuân th nghiêm chnh và trung thc. Khi cán b NH lp
8
các bng phân tích tài chính ca DN da trên s liu do các DN cung cp, thng
thiu tính thc t và xác thc. ơy cng lƠ nguyên nhơn vì sao NH vn luôn xem nng
phn tài sn th chp nh lƠ ch da cui cùng đ phòng chng ri ro TD.
Ngi vay c ý la đo, làm gi mo giy t đ vay vn NH. H s giy t làm
gi rt tinh vi, bng mt thng hoc ch s dng nhng thit b k thut thô s nh

đèn cc tím, kính lúp vn không th phát hin tài liu gi hoc nhm ln gia tài liu
tht và tài liu gi.
 Ri ro TD do các nguyên nhân t phía NH
Do các quy trình, quy đnh trong hot đng TD thiu cht ch, cha đy đ, b
máy qun tr và kim soát ri ro hot đng cha hiu qu.
Cho vay vƠ đu t vn quá nhiu vào mt DN hoc mt ngành kinh t hoc mt
đa bƠn nƠo đó.
Do thiu am hiu th trng, thiu thông tin hoc phơn tích thông tin không đy
đ dn đn cho vay đu t không hp lý. Thm đnh s sƠi dn đn không phát hin
KH vay vn thiu nng lc pháp lỦ, nng lc tài chính.
Công tác kim soát ni b còn lng lo, cha đt hiu qu cao.
B trí cán b thiu đo đc vƠ trình đ chuyên môn nghip v. o đc ca
CBTD là mt trong các yu t ti quan trng đ gii quyt vn đ kim soát ri ro TD.
Mt cán b kém v nng lc có th bi dng thêm, nhng mt cán b tha hóa v đo
đc mà li gii v mt nghip v thì vô cùng nguy him khi đc b trí trong công tác
TD.
Thiu giám sát và qun lý sau khi cho vay. Các NH thng có thói quen tp
trung nhiu công sc cho vic thm đnh trc khi cho vay mƠ li lng quá trình kim
tra, kim soát đng vn sau khi cho vay. Khi NH cho vay thì khon cho vay cn phi
đc qun lý mt cách ch đng đ đm bo s đc hoƠn tr. Theo dõi n là mt
trong nhng trách nhim quan trng nht ca CBTD nói riêng và ca NH nói chung.
Vic theo dõi hot đng ca KH vay nhm tuân th các điu khon đ ra trong hp
đng TD gia KH và NH nhm tìm ra nhng c hi kinh doanh mi và m rng c
hi kinh doanh.
9
S cnh tranh không lành mnh nhm thu hút KH gia các NHTM khin cho
vic thm đnh KH tr nên s sƠi, qua loa, lƠ nguyên nhơn lƠm gia tng ri ro TD. 
đt đc u th trong cnh tranh, mt s NH đư h thp tiêu chun TD, gim thi gian
thm đnh, nhm lôi kéo KH mà không quan tâm nhiu đn hiu qu đng vn cho
vay. Hn na, nhiu NHTM do quá chú trng đn li nhun nên đư chp nhn ri ro

cao, chy theo doanh s hoc các KH chp nhn mc lãi sut cao, bt chp nhng
khon vay không lành mnh, thiu an toƠn. ơy lƠ mt vn đ cha đng nhiu nhân
t dn đn mt an toàn vn ca NHTM.
S hp tác gia các NHTM còn lng lo. Trong qun tr tài chính, kh nng tr
n ca mt KH là mt con s c th, có gii hn ti đa ca nó. Nu do s thiu trao
đi thông tin, dn đn vic nhiu NH cùng cho vay mt KH đn mc vt quá gii
hn ti đa nƠy thì ri ro chia đu cho các NH, ch không ngoi tr mt NH nào. Trong
tình hình cnh tranh gia các NHTM ngày càng gay gt, s hp tác cht ch gia các
NHTM là rt quan trng trong vic cung cp thông tin kp thi, chính xác đ các NH
có các quyt đnh cho vay hp lý.
1.1.5 nhăhng ca ri ro tín dng
1.1.5.1 nhăhng ca ri ro tín dng đn ngân hàng thngămi
 Làm gim li nhun và kh nngăthanhătoánăca NHTM
Nhng khon TD gp ri ro s gây cho NHTM nhng thit hi to ln v mt tài
chính. Khi ri ro TD xy ra, NH không thu đc vn TD đư cp vƠ lưi cho vay, nhng
NH phi tr vn và lãi cho khon tin huy đng khi đn hn, điu này s làm cho NH
mt cơn đi trong vic thu chi, vòng quay vn TD gim làm cho NH kinh doanh không
hiu qu, chi phí ca NH tng lên so vi d kin. ng thi ri ro TD cng lƠm chm
quá trình chu chuyn vn ca các NHTM do các khon lãi hay n quá hn, làm NH
mt c hi đu t vƠo nhng d án kh thi, có kh nng mang li li nhun cho NH.
Ri ro TD đư khin cho vic hoàn tr tin gi ca NH gp khó khn. Nu mt
khon vay nƠo đó b mt kh nng thu hi thì NH phi s dng các ngun vn ca
mình đ tr cho ngi gi tin, đn mt chng mc nào đó, NH không có đ ngun
vn đ tr cho ngi gi tin thì NH s ri vƠo tình trng mt kh nng thanh toán, có
10
th dn đn nguy c gp ri ro thanh khon.
 Làm gim uy tín ca NHTM
Ri ro TD đư lƠm gim uy tín ca NH và nh hng đn hot đng kinh doanh
ca NH. KH mt lòng tin  NH s không gi tin vào NH, thm chí có th rút li
nhng khon tin đư gi. iu này không nhng gơy khó khn cho hot đng huy

đng vn ca NH mà còn làm gim quy mô hot đng ca NH. NHTM gp ri ro cng
s làm mt lòng tin đi vi các NH khác, NH nc ngoài nên rt khó có th nhn đc
nhng khon TD t phía các NH này khi cn thit. Ngoài ra, NH không có uy tín s
khó có th có các quan h đi lý tin cy làm cu ni trong thanh toán quc t, do đó
khó phát trin các dch v ca NH.
 LƠănguyăcădnăđn phá sn NHTM
NHTM gp ri ro TD đư lƠm gim sút lòng tin ca KH giao dch, đc bit là lòng
tin ca dân chúng. Vì lo s b mt nhng khon tin đư gi, KH s đn rút tin đ tìm
c hi đu t có li hn  mt NH khác. Trong trng hp nghiêm trng, khi có quá
nhiu ngi đn rút tin ti cùng mt thi đim thì NH s không đ tin mt đ thanh
toán, làm cho KH tin rng NH có nguy c phá sn vƠ cƠng đ xô đn rút tin, kt cc
làm NH phá sn thc s.
1.1.5.2 nhăhng ca ri ro tín dng đn nn kinh t - xã hi
 Ri ro TD có th gây nhăhngăđn tính an toàn và hiu qu ca c h
thng NH
Bt ngun t bn cht và chc nng ca NH là mt t chc trung gian tài chính
chuyên huy đng vn nhàn ri trong nn kinh t đ cho các t chc và cá nhân có nhu
cu vay li. Do đó, thc cht quyn s hu nhng khon cho vay là quyn s hu ca
ngi đư gi tin vào NH. Bi vy, khi ri ro TD xy ra thì không nhng NH chu
thit hi mà quyn li ca nhng ngi gi tin cng b nh hng. Bên cnh đó, ngƠy
nay hot đng ca NH mang tính xã hi hóa cao nên mt khi ri ro TD xy ra đi vi
NH thì s nh hng rt ln đn nn kinh t - xã hi. Nu có s tht thoát trong hot
đng TD, dù ch  mt NH mƠ không đc ng cu kp thi thì có th gây phn ng
dây chuyn đe da đn tính an toàn và n đnh ca c h thng NH. T đó s gây ra
11
nhng bt n v kinh t - xã hi. Chính vì th, NHTW ca tt c các nc đu có
chính sách bt buc các NHTM phi đm bo an toàn  mc đ nht đnh nhm gim
tác đng tiêu cc ca ri ro t mt NH đn nn kinh t.
 Ri ro TD có th gây hu qu tiêu ccăđi vi nn kinh t - xã hi
Ri ro TD có th gây ra hu qu tiêu cc ti mi đi tng trong xã hi, thm chí

khi đu cho chu k lm phát mi, làm trm trng thêm tình trng tht nghip, gây
tâm lý hoang mang, to môi trng cho các t nn xã hi phát trin. Ri ro TD làm
gim lòng tin ca dân chúng vào s lành mnh và vng chc ca h thng tài chính
quc gia, vào chính sách tin t ca NHTW, dn đn khuynh hng tiêu dùng và tích
ly cho đu t không hiu qu.
1.2 Qun tr ri ro tín dng vƠănơngăcaoănngălc qun tr ri ro tín dng ti
ngân hàng thngămi
1.2.1 Khái nim qun tr ri ro tín dng và nngălc qun tr ri ro tín dng
Chp nhn và qun tr ri ro là nguyên tc c bn trong kinh doanh NH. Tuy
nhiên, NH cn phi tính đn kh nng chp nhn ri ro trong chin lc kinh doanh
ca mình và cn hiu thu đáo, đo lng và kim soát ri ro trong phm vi kh nng
sn sàng ng phó đi vi nhng bt li có th chp nhn đc.
Qun tr ri ro TD là quá trình xây dng và thc thi các chin lc, chính sách
qun lý, kinh doanh TD, tng cng các bin pháp phòng nga, hn ch và gim thp
n quá hn, n xu nhm đt đc các mc tiêu an toàn, hiu qu, nâng cao cht lng
và phát trin bn vng đi vi hot đng TD ca NH.
Qun tr ri ro TD chính là vic xây dng h thng qun lý và các chính sách
qun tr ri ro thích hp đi vi hot đng TD nhm tuân th các quy đnh ca pháp
lut, nhn din, cnh báo vƠ đ ra các bin pháp hn ch s xut hin ca ri ro TD,
gim thiu nhng thit hi khi chúng phát sinh, đng thi xác đnh s tng quan hp
lý gia các ngun lc ca NH vi mc đ mo him có th khi s dng vn NH cho
nghip v cp TD. Qun tr ri ro TD tt chính là mt ngun li th cnh tranh và là
mt công c to ra giá tr, cng góp phn to ra chin lc kinh doanh hiu qu hn.
T đó có th thy rng ri ro TD luôn tn ti và n xu là mt thc t hin nhiên  bt
12
c NH nƠo. Nng lc qun tr ri ro TD là kh nng khng ch n xu  mt t l có
th chp nhn đc nh xây dng mt mô hình qun tr ri ro TD hiu qu, phù hp
vi môi trng hot đng đ hn ch đc nhng ri ro TD mang tính ch quan, xut
phát t yu t con ngi và nhng ri ro TD khác có th kim soát đc.
1.2.2 Tiêuăchíăđánhăgiá nngălc qun tr ri ro tín dng ti ngơnăhƠngăthngă

mi
Mt trong nhng ch tiêu quan trng đ đánh giá nng lc qun tr ri ro tín dng
ti các NHTM chính là báo cáo d liu tn tht v s lng, tính cht và mc đ thit
hi do ri ro TD gây nên. Nng lc qun tr ri ro tín dng còn đc th hin qua vic
NHTM đáp ng đc các yêu cu th hin di dng các câu hi sau:
 Nhn bit và truynăđt thông tin
Các thành viên HQT và TG ngân hàng có nhn bit đc các ri ro và các li
ích trong hot đng TD ca NH không?
Ngơn hƠng đư xơy dng đc mt khuôn kh báo cáo qun tr hiu qu và có hiu
lc cho phép thông tin ti tt c các cp ra quyt đnh kinh doanh ca ngơn hƠng cha?
Các báo cáo cho cp qun lý hin ti có cho phép truyn đt thông tin v ri ro
hiu qu cha?
 T chc qun tr ri ro
C cu t chc ca ngân hàng có phù hp đ thc hin kim soát và qun tr ri
ro không?
ư có đi ng cán b có k nng phù hp đ thc hin quy trình và giám sát các
hot đng thm đnh, phê duyt cp TD cha?
 Phngăphápăđoălng ri ro
Công ngh đo lng ri ro đang áp dng đi vi tt c các loi ri ro đư đo lng
ri ro mt cách hp lỦ cha?
Có th đo lng đc đ nhy cm v thu nhp và vn trong tình hung “chc
chn xy ra” hoc tình hung “xu nht” không?
o lng ri ro có cho phép so sánh các danh mc, đi tác và các khu vc kinh t
không?