B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
LÊ THANH NGC TUYN
GII PHÁP MARKETING TRONG
HOT NG CHO VAY DOANH NGHIP VA VÀ
NH TI NGÂN HÀNG
STANDARD CHARTERED VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – Nm 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
LÊ THANH NGC TUYN
GII PHÁP MARKETING TRONG
HOT NG CHO VAY DOANH NGHIP VA VÀ
NH TI NGÂN HÀNG
STANDARD CHARTERED VIT NAM
Chuyên ngành: QUN TR KINH DOANH
Mã s: 060340102
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. Hunh Thanh Tú
TP. H Chí Minh – Nm 2013
i
LI CM N
u tiên, tôi xin chân thành cm n Thy Hunh Thanh Tú đã tn tình hng
dn, góp ý và đng viên tôi trong quá trình thc hin lun vn.
Xin chân thành cm n quý Thy, Cô Khoa Qun tr Kinh doanh, Vin ào to
Sau đi hc Trng i hc Kinh t thành ph H Chí Minh đã truyn đt nhng kin
thc và kinh nghim nghiên cu khoa hc quý báu trong sut thi gian tham gia khóa
hc va qua.
Chân thành cm n Ban Lãnh đo và tp th Ngân hàng Standard Chartered đã
nhit tình h tr tôi trong quá trình thc hin lun vn.
Nhng li cm n sau cùng nhng cng không kém phn quan trng, tôi xin gi
đn Gia đình, ngi thân, bn hu, đng nghip đã luôn đng viên, góp ý và h tr đ
tôi hoàn thành lun vn này.
Trân trng.
Tác gi
Lê Thanh Ngc Tuyn
ii
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan Lun vn Thc s Kinh t đ tài “Gii pháp Marketing trong
hot đng cho vay doanh nghip va và nh ti Ngân hàng Standard Chartered
Vit Nam” là công trình nghiên cu ca bn thân.
Tôi xin chu trách nhim v ni dung, tính trung thc ca các s liu, thông tin
cung cp, kt qu nghiên cu ca lun vn.
Tác gi
Lê Thanh Ngc Tuyn
iii
MC LC
Trang
LI CM N i
LI CAM OAN ii
MC LC iii
DANH MC CÁC T VIT TT ix
DANH MC CÁC BNG x
DANH MC CÁC HÌNH V, TH xi
M U 1
1. S cn thit la chn đ tài nghiên cu 2
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. i tng nghiên cu 2
4. Phm vi nghiên cu 2
5. Phng pháp nghiên cu 3
6. Kt cu ca lun vn 5
Chng 1: C S LÝ LUN V MARKETING TRONG
NGÀNH NGÂN HÀNG
1.1 Tng quan v Marketing và Marketing ngân hàng 6
1.1.1 Nhng khái nim cn bn v Marketing và Marketing ngân hàng 6
1.1.2 Vai trò và đc đim ca Marketing ngân hàng 7
1.1.2.1 Vai trò ca Marketing ngân hàng 7
1.1.2.2 c đim ca Marketing ngân hàng 9
iv
1.2 Nhng đc trng c bn trong kinh doanh ngân hàng 10
1.2.1 Khái nim kinh doanh ngân hàng thng mi 10
1.2.2 Bn cht ngân hàng thng mi 11
1.2.3 Nhng nghip v kinh doanh chính ca ngân hàng thng mi 11
1.3 Ni dung xây dng Marketing cho ngân hàng 12
1.3.1 Các yu t nh hng đn hot đng Marketing ca ngân hàng 12
1.3.1.1 Các yu t môi trng v mô 12
1.3.1.2 Các yu t môi trng vi mô 13
1.3.2 Xây dng chin lc Marketing 15
1.3.2.1 Chin lc sn phm dch v (Product Services) 16
1.3.2.2 Chin lc giá c (Price) 17
1.3.2.3 Chin lc mng li phân phi (Place) 18
1.3.2.4 Chin lc truyn thông, khuch trng (Promotion) 19
1.3.2.5 Chin lc đi ng nhân lc (People) 20
1.3.2.6 Chin lc quy trình tác nghip (Processes) 20
1.3.2.7 Chin lc dch v khách hàng (Provision for customer services) 20
1.4 Khái nim v Doanh nghip va và nh 21
1.5 Khái nim v cho vay Doanh nghip va và nh ti Ngân hàng Standard
Charterted Vietnam 22
Tóm tt chng 1 22
v
Chng 2: THC TRNG HOT NG MARKETING
TRONG HOT NG CHO VAY DOANH NGHIP VA VÀ
NH TI NGÂN HÀNG STANDARD CHARTERED VIT
NAM
2.1 Gii thiu khái quát v Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam 23
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin ca Ngân hàng Standard Chartered Vit
Nam 23
2.1.2 C cu t chc, b máy qun lý 24
2.1.3 Sn phm, dch v 24
2.1.4 Tình hình hot đng kinh doanh 24
2.1.5 Tình hình cho vay doanh nghip va và nh ca các Ngân hàng Vit Nam trong
thi gian qua 25
2.1.5.1 Tình hình chung 25
2.1.5.2 Tình hình cho vay doanh nghip va và nh ti Ngân hàng Standard
Chartered Vit Nam 27
2.2 Phân tích các yu t môi trng đn hot đng cho vay doanh nghip
va và nh ti Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam 29
2.2.1 Môi trng v mô 29
2.2.1.1 Các yu t kinh t 29
2.2.1.2 Yu t chính tr 32
2.2.1.3 Các yu t xã hi 33
2.2.1.4 Các yu t t nhiên 34
2.2.1.5 Yu t công ngh và k thut 34
2.2.2 Môi trng vi mô 35
vi
2.2.2.1 Các đi th cnh tranh trong ngành 35
2.2.2.2 S đe da ca sn phm thay th 40
2.2.2.3 Sc mnh đàm phán ca nhà cung cp 40
2.2.2.4 Sc mnh đàm phán ca khách hàng 41
2.2.2.5 Các đi th cnh tranh tim n 42
2.3 Thc trng hot đng marketing trong hot đng cho vay doanh nghip
va và nh ti Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam 42
2.3.1 Thc trng v sn phm dch v (Product Services) 43
2.3.2 Thc trng v giá c (Price) 45
2.3.3 Thc trng v mng li phân phi (Place) 46
2.3.4 Thc trng v truyn thông, khuch trng (Promotion) 47
2.3.4.1 Hot đng qung cáo 47
2.3.4.2 Khuyn khích tiêu th 48
2.3.4.3 Hot đng PR 48
2.3.5 Thc trng v đi ng nhân lc (People) 48
2.3.5.1 Chính sách tuyn dng 49
2.3.5.2 Chính sách đào to 50
2.3.5.3 Chính sách đánh giá nhân s 50
2.3.5.4 Chính sách đng viên, khen thng 50
2.3.6 Thc trng v quy trình tác nghip (Processes) 51
2.3.7 Thc trng v dch v khách hàng (Provision for customer services) 52
2.4 Phân tích thc trng hot đng Marketing trong hot đng cho vay
doanh nghip va và nh ti Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam 53
2.4.1 V sn phm dch v 53
vii
2.4.2 V giá c 54
2.4.3 V mng li phân phi 54
2.4.4 V truyn thông, khuch trng 55
2.4.5 V đi ng nhân lc 56
2.4.6 V quy trình tác nghip 57
2.4.7 V dch v khách hàng 58
2.5 ánh giá thc trng Marketing trong hot đng cho vay doanh nghip
va và nh ti Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam 59
2.5.1 V sn phm dch v 59
2.5.2 V giá c 60
2.5.3 V mng li phân phi 60
2.5.4 V truyn thông, khuch trng 61
2.5.5 V đi ng nhân lc 62
2.5.6 V quy trình tác nghip 62
2.5.7 V dch v khách hàng 63
Tóm tt chng 2 64
Chng 3: GII PHÁP MARKETING TRONG HOT NG
CHO VAY DOANH NGHIP VA VÀ NH TI NGÂN HÀNG
STANDARD CHARTERED VIT NAM
3.1 nh hng phát trin ca Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam đn
nm 2018 65
3.1.1 Tm nhìn 65
3.1.2 Chin lc 65
viii
3.2 Các gii pháp Marketing trong hot đng cho vay doanh nghip va và
nh ti Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam 65
3.3.1 Gii pháp v sn phm dch v 66
3.3.2 Gii pháp v giá c 69
3.3.3 Gii pháp v mng li phân phi 69
3.3.4 Gii pháp v truyn thông, khuch trng 71
3.3.5 Gii pháp v đi ng nhân lc 73
3.3.6 Gii pháp v quy trình tác nghip 74
3.3.7 Gii pháp v dch v khách hàng 75
Tóm tt chng 3 76
KT LUN 78
TÀI LIU THAM KHO xii
PH LC xiv
PH LC 1:
C CU T CHC CA NGÂN HÀNG SCVN xiv
PH LC 2:
DANH SÁCH CÁC NGÂN HÀNG TI VIT NAM xv
PH LC 3:
BNG CÂU HI NGHIÊN CU xix
PH LC 4:
TNG HP KT QU KHO SÁT xxiii
ix
DANH MC CÁC T VIT TT
ACB Ngân hàng TMCP Á Châu
ANZ VN
Ngân hàng TNHH Mt thành viên ANZ Vit
Nam
ATM Máy rút tin t đng
BIDV
Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit
Nam
Citibank VN Ngân hàng Citibank Vit Nam
Deutsche Bank VN Ngân hàng Deutsche Bank Vit Nam
DNVVN Doanh nghip va và nh
FDI Vn đu t trc tip nc ngoài
FII Vn đu t gián tip nc ngoài
G QHKH Giám c Quan h Khách hàng
HSBC VN
Ngân hàng TNHH mt thành viên HSBC (Vit
Nam)
MHB
Ngân hàng TMCP Phát trin nhà đng bng
sông Cu Long
NHNNVN Ngân hàng Nhà nc Vit Nam
NHTM Ngân hàng Thng Mi
ODA Ngun vn h tr phát trin chính thc
PGD Phòng Giao Dch
Sacombank Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín
SCVN Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam
TCTD Tài Chính Tín Dng
Techcombank Ngân hàng TMCP K Thng Vit Nam
TMCP Thng mi c phn
TNHH Trách nhim hu hn
TP.HCM Thành ph H Chí Minh
Vietcombank Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam
VietinBank Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam
WTO T chc thng mi th gii
x
DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1: Mô hình DNVVN ti Vit Nam
Bng 2.1: Mt s ch tiêu kinh doanh ca Ngân hàng SCVN
Bng 2.2: im mnh và đim yu Ngân hàng HSBC Vit Nam
Bng 2.3: im mnh và đim yu Ngân hàng ANZ Vit Nam
Bng 2.4: im mnh và đim yu Ngân hàng ACB
Bng 2.5: im mnh và đim yu Ngân hàng VCB
Bng 2.6: Lãi sut cho vay ca mt s ngân hàng tháng 5/2013
Bng 2.7: Xp loi đi vi nhân viên khi DNVVN
Bng 2.8: Chính sách khen thng cho nhân viên kinh doanh khi DNVVN.
Bng 2.9: Chính sách khen thng cho nhân viên vn phòng khi DNVVN.
Bng 2.10: Bng câu hi v sn phm dch v
Bng 2.11: Bng câu hi v giá c
Bng 2.12: Bng câu hi v mng li phân phi
Bng 2.13: Bng câu hi v truyn thông, khuych trng
Bng 2.14: Bng câu hi khách hàng v quy trình tác nghip
Bng 2.15: Bng câu hi chuyên gia và nhân viên v quy trình tác nghip
Bng 3.1: Các tiêu chí đ xây dng sn phm tín dng th chp bng hàng
tn kho, khon phi thu và máy móc thit b
Bng 3.2: Các tiêu chí đ xây dng sn phm tín dng cho vay th chp mt
phn đi vi các doanh nghip không có báo cáo kim toán
Bng 3.3: Các tiêu chí đ xây dng sn phm tín dng tín chp toàn phn
Bng 3.4: Các tiêu chí đ xây dng sn phm tín dng trung dài hn th chp
bng máy móc thit b
xi
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
Hình 1.1: Nhng yu t quyt đnh cnh tranh trong ngành
Hình 1.2: Bn đc đim c bn ca dch v
Hình 2.1: S đ c cu t chc ca ngân hàng SCVN
Hình 2.2: Din bin lãi sut nm 2012 và quý 1.2013
Hình 2.3: D n tín dng ngân hàng và tng trng tín dng
Hình 2.4: S d tín dng DNVVN ca SCVN giai đon 2010 – 2012
Hình 2.5: S d khon vay vn theo ngành ngh SME-SCVN
Hình 2.6: S d khon vay vn theo đi tng ca SME-SCVN
Hình 2.7: S d khon vay vn theo loi tin t ca SME-SCVN
Hình 2.8: Tc đ tng trng GDP 2004-2012
Hình 2.9: Tng trng tín dng và cung tin 2006-2012
Hình 2.10: Din bin CPI ca Vit Nam giai đon 2002-2012
Hình 2.11: C cu sn phm cho vay vn ca SCVN
Hình 2.12: S d khon vay vn theo k hn ca SME-SCVN
Hình 2.13: S d khon vay vn theo loi th chp ca SME-SCVN
Hình 2.14: S d khon vay vn theo loi tài sn ca SME-SCVN
Hình 2.15: S lng chi nhánh, phòng giao dch ca mt s ngân hàng ti
thi đim 31/5/2012
Hình 2.16: Bng qung cáo chng trình cho vay DNVVN cùa SCVN ti
HCM và Hà Ni
Hình 2.17: S lng nhân s SCVN giai đon 2009-2013
Hình 2.18: Quy trình tuyn dng ca Ngân hàng SCVN
Hình 2.19: Quy trình cho vay dành cho khách hàng DNVVN
1
M U
1. S cn thit la chn đ tài nghiên cu:
Nn kinh t Vit Nam đang trong quá trình hi nhp ngày càng sâu và rng vi th
gii sau khi Vit Nam gia nhp t chc Thng mi Th gii (WTO) t tháng 1/2007.
Trong quá trình hi nhp kinh t quc t, nn kinh t Vit Nam có đc nhng c hi tt
cho phát trin, đng thi đi din các thách thc phi vt qua.
Theo đó các doanh nghip Vit Nam nói chung và h thng ngân hàng thng mi
Vit Nam nói riêng đang đng trc tình th cnh tranh vô cùng gay gt, đu tiên là cuc
đua gia các ngân hàng thng mi (NHTM) trong nc vi nhau và sau đó là cuc đua
gia ngân hàng trong nc vi các ngân hàng nc ngoài đang hot đng ti Vit Nam,
và cuc đua gia ngân hàng nc ngoài đang hot đng ti Vit Nam. Môi trng cnh
tranh s ngày càng khc lit hn khi các ngân hàng/chi nhánh ngân hàng nc ngoài
đc tham gia cuc cnh tranh trên th trng vi điu kin pháp lý ngày càng thông
thoáng theo l trình gia nhp WTO.
Trong hot đng kinh doanh ca các NHTM, hot đng cho vay doanh nghip va
và nh đc xem là mt trong nhng hot đng thit yu, góp phn vào vic to dng
thng hiu và khng đnh kh nng cnh tranh ca ngân hàng trên th trng. Bên cnh
đó, đi vi các ngân hàng/chi nhánh ngân hàng nc ngoài trong đó có Ngân hàng
Standard Chartered Vit Nam, hot đng cho vay doanh nghip va và nh vn đc
xem là kinh doanh ch yu, nh hng ln đn quy mô tín dng cung ng cho nn kinh
t Vit Nam. Tuy nhiên, hin nay vic cho vay doanh nghip va và nh ca Ngân hàng
Standard Chartered Vit Nam li đang đng trc nhng khó khn thách thc ln khi nn
kinh t Vit Nam đang trong giai đon khó khn, khng hong. Tình hình càng tr nên
cng thng hn khi kt qu kinh doanh cho vay doanh nghip va và nh ca Ngân hàng
Standard Chartered Vit Nam đã không th hoàn thành ch tiêu k hoch mà Ngân hàng
đã đ ra. Trc din bin phc tp ca th trng, Ban lãnh đo Ngân hàng Standard
Chartered Vit Nam đã xác đnh cho vay doanh nghip va và nh ca Ngân hàng
Standard Chartered Vit Nam là mt trong nhng nhim v trng tâm, u tiên hàng đu
2
và xuyên sut trong nm 2013. Do vy, bên cnh tng cng nghiên cu đ phát trin các
sn phm mi, thì mt chính sách marketing hp lý nhm phát trin hot đng cho vay
doanh nghip va và nh ca Ngân hàng cng đang là vn đ mà Ngân hàng Standard
Chartered Vit Nam đang chú trng.
Xut phát t thc tin trên, cùng vi nhng kin thc đã đc Quý thy cô truyn
đt trong thi gian hc tp, s hng dn khoa hc ca thy Hunh Thanh Tú và kinh
nghim làm vic thc t ti ngân hàng, tác gi chn đ tài
"Gii pháp Marketing trong
hot đng cho vay doanh nghip va và nh ti Ngân hàng Standard Chartered Vit
Nam"
làm lun vn tt nghip.
2. Mc tiêu nghiên cu:
Phân tích nhng yu t môi trng vi mô và v mô tác đng đn hot đng cho
vay doanh nghip va và nh ca Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam. Phân tích
thc trng hot đng marketing trong công tác cho vay doanh nghip va và nh ca
Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam trong thi gian qua;
xut mt s gii pháp marketing cho hot đng cho vay doanh nghip va và
nh ca Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam trong thi gian ti.
3. i tng nghiên cu:
i tng kho sát: khách hàng doanh nghip va và nh ca Ngân hàng Standard
Chartered Vit Nam, nhân viên ca Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam và các
chuyên gia trong ngành Ngân hàng.
i tng nghiên cu: hot đng cho vay doanh nghip va và nh ca Ngân
hàng Standard Chartered Vit Nam.
4. Phm vi nghiên cu:
V ni dung: Lun vn tp trung nghiên cu v hot đng cho vay doanh nghip
va và nh ca Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam.
V không gian: Nhng vn đ nghiên cu đc gii hn ti h thng Ngân hàng
Standard Chartered Vit Nam.
V thi gian: Các s liu kinh doanh s dng phân tích và x lý trong bài đc thu
thp ch yu t báo cáo thng niên các nm 2010-2012 ca Ngân hàng Standard
3
Chartered Vit Nam. Do đó, phm vi ca lun vn mang tính ng dng ti mt Doanh
nghip c th là ngân hàng Standard Chartered Vit Nam đn nm 2018. ây là hn ch
ca lun vn mà tác gi mong mun trong tng lai đc m rng ra hn na cho các
ngành kinh t khác.
5. Phng pháp nghiên cu:
Ngun d liu: D liu phân tích trong bài đc thu thp t nhiu ngun, bao
gm: s liu báo cáo ca Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam và mt s ngân hàng
thng mi khác ti Vit Nam, s liu thng kê ca Tng cc Thng kê Vit Nam và
Ngân hàng Nhà nc Vit Nam, thông tin t website ca Ngân hàng Standard Chartered
Vit Nam và mt s ngun khác.
Phng pháp nghiên cu: Lun vn s dng phng pháp phân tích đnh tính kt
hp vi phng pháp đnh lng. Bên cnh, lun vn cng thng kê và so sánh s liu
hot đng kinh doanh ca mt s ngân hàng ti Vit Nam, tng hp và phân tích s liu
thc t trong hot đng kinh doanh ca Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam nói
chung và chi tit v hot đng hot đng cho vay doanh nghip va và nh nói riêng làm
c s cho vic đánh giá nhng thành công và hn ch ca hot đng Marketing ti Ngân
hàng.
Trong chng 1, tác gi nêu lý do vì sao la chn Marketing 7P, mà không la
chn công thc 4P truyn thng. Vì Marketing trong th k 21 không còn bó hp trong
công thc 4P truyn thng na mà đã m rng ra thêm 3P thành công thc 7P. Nhng n
lc marketing s đc tip thêm nhiu nng lc và đánh bi các đi th cnh tranh vi
công thc mi này. Hn na, chính nhng đc tính hoàn toàn khác bit ca dch v bao
gm: tính vô hình, tính không đng nht, không th tách ri đc, khó kim soát cht
lng … Vì vy, các nguyên lý tip th s dng cho sn phm không th phù hp hoàn
toàn vi lnh vc dch v. Do đó marketing dch v cn phi có mô hình phi thc tip th
riêng.
Trong bi cnh các sn phm, th trng, khách hàng và nhu cu thay đi nhanh
chóng, chúng ta s phi không ngng quan tâm ti 7 yu t này đ chc chn rng Doanh
nghip vn đi đúng con đng và đt đc nhng kt qu tt nht có th cho Doanh
4
nghip / Ngân hàng nói chung và cho Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam nói riêng.
Theo tác gi Lu Vn Nghiêm (2008), Marketing cho ngành dch v bao gm 7 yu
t c bn theo hình v sau:
7P Dch v
Quá trình dch v
(Processes)
Truyn thông
khuch trng
(Promotion)
Giá c (Price)
Sn phm dch v
(Product Services)
Mng li phân
phi (Place)
Con ngi
(People)
Dch v khách hàng
(Provision for customer
services)
Nghiên cu trong lun vn đc thc hin thông qua hai bc chính: (1) nghiên
cu s b s dng phng pháp nghiên cu đnh tính, và (2) nghiên cu chính thc s
dng phng pháp nghiên cu đnh lng.
(1) Nghiên cu đnh tính đc thc hin thông qua phng pháp tho lun vi các
chuyên gia nhm đánh giá s b và hiu chnh bng câu hi phc v cho nghiên cu đnh
lng giai đon tip theo. Nghiên cu s b này đc dùng đ đánh giá cách s dng
thut ng trong bng câu hi đ điu chnh mt s thut ng cho thích hp trc khi tin
hành nghiên cu đnh lng chính thc. Nghiên cu đnh tính đc thc hin thông qua
vic kho sát các chuyên gia làm vic ti các Ngân hàng nh: Citi Bank, BIDV, ACB,
VCB Ngân hàng Sumitomo, Ngân hàng Chinatrust, Ngân hàng ANZ Vit Nam, Ngân
hàng Hong Leong Vit Nam, Ngân hàng i Tín và Ngân hàng Standard Chartered Vit
Nam.
(2) Nghiên cu đnh lng đc thc hin thông qua phng pháp điu tra thu
thp d liu bng phiu câu hi nhm lng hóa các mi quan h. Sau đó tác gi s dng
5
phng pháp thng kê, phng pháp phân tích so sánh, phân tích h thng, phân tích
tng hp, quy np đ x lý d liu đc thu thp, và đây cng là c s đ kt lun vn đ
nghiên cu. i tng kho sát trong phn nghiên cu đnh lng này (1) khách hàng
doanh nghip va và nh ti Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam và các Ngân hàng
cnh tranh khác, và (2) nhân viên làm vic ti Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam.
Ngoài ra, tác gi cng dùng s liu th cp trong nghiên cu lun vn này là: t
liu ca Ngân hàng Standard Chartered Vin Nam, Ngân hàng HSBC Vit Nam, Ngân
hàng ANZ Vit Nam, Ngân hàng ACB và Ngân hàng VCB.
6. Kt cu ca lun vn:
Lun vn gm 3 chng nh sau:
Chng 1: C s lý lun v Marketing và Marketing trong ngành ngân hàng.
Chng 2: Thc trng hot đng Marketing trong hot đng cho vay doanh nghip
Va và nh ti Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam.
Chng 3: Gii pháp Marketing trong hot đng cho vay doanh nghip va và nh
ti Ngân hàng Standard Chartered Vit Nam.
6
Chng 1: C S LÝ LUN V MARKETING VÀ MARKETING
TRONG NGÀNH NGÂN HÀNG
1.1. Tng quan v Marketing và marketing ngân hàng
1.1.1. Nhng khái nim cn bn v Marketing và Marketing ngân hàng
Thut ng marketing dch ra ting Vit có ngha là tip th hay tip cn th trng.
Tuy nhiên, thut ng bng ting Vit không th hin đy đ ý ngha nên vic s dng
nguyên t gc "marketing" tr nên tng đi ph bin. Hin nay, có rt nhiu khái nim
khác nhau v marketing tùy theo quan đim nghiên cu.
Mt s khái nim v marketing:
Theo Peter Drucker
: “Mc tiêu ca marketing là phi bán cho tht nhiu. ó là
mc tiêu phi bit và hiu đc khách hàng tht cn k, cng nh sn phm và dch v
thích hp vi h, k c chính vic bán na”.
Theo Philip Kotler
: “Marketing là hot đng ca con ngi hng đn vic tha
mãn nhu cu và c mun thông qua các tin trình trao đi”.
Theo quan đim ca tác gi Lu Vn Nghiêm và cng s
(2008, trang 16):
"Marketing là phng pháp t chc qun lý bng quá trình thích nghi ni dung lý thuyt
h thng vi nhng quy lut thuc các lnh vc kinh t, xã hi, t nhiên nhm tha mãn
nhu cu và mong mun ca các thành viên tham gia đng thi thc hin nhng mc tiêu
đã xác đnh phù hp vi tin trình phát trin ca thc ti khách quan trong phm vi ngun
lc ca t chc".
Qua các khái nim trên v Marketing, các nhà kinh doanh cn nghiên cu th
trng đ phát hin ra nhng sn phm đáp ng đc nhu cu tim n đn tay ngi tiêu
dùng cui cùng mà vn đm bo đc kinh doanh n đnh và đt hiu qu cao nh khu
hiu “hãy bán nhng th mà th trng cn ch không bán nhng cái mà mình có”.
Nhn mnh tm quan trng ca vic luôn ly khách hàng làm trung tâm và coi đó
là đng lc ca mi hot đng Marketing ca doanh nghip, đây chính là khái nim v
Marketing. em li s hài lòng cho khách hàng chính là chìa khóa ca thành công.
Xét v bn cht, ngân hàng cng ging nh các doanh nghip kinh doanh khác trên
7
th trng, hot đng ngân hàng cng cn phi có vn, có mua-bán, có li nhun,
…nhng hot đng ch yu ca ngân hàng là kinh doanh tin t và cung cp các dch v
ngân hàng.
Do đó, “Marketing ngân hàng” là mt tin trình mà trong đó ngân hàng hng
mi n lc vào vic tho mãn nhu cu và mong mun ca khách hàng mt cách ch đng,
t đó tha mãn nhu cu và mong mun ca ngân hàng”.
Marketing là mt trit lý kinh doanh, ly ý tng tha mãn nhu cu và mong mun
khách hàng làm phng châm cho mt n lc kinh doanh. Marketing ngân hàng không
coi li nhun là mc tiêu hàng đu và duy nht, mà cho rng li nhun là mc tiêu cui
cùng và là thc đo trình đ marketing ca mi ngân hàng.
1.1.2. Vai trò và đc đim ca Marketing ngân hàng
1.1.2.1 Vai trò ca Marketing ngân hàng
Marketing tham gia vào vic gii quyt nhng vn đ kinh t c bn ca hot đng
kinh doanh ngân hàng.
Hot đng ca ngân hàng gn lin vi s phát trin ca nn kinh t và tr thành b
phn quan trng trong c ch vn hành kinh t ca mi quc gia. Ging nh các doanh
nghip, các ngân hàng cng phi la chn và gii quyt nhng vn đ kinh t c bn ca
hot đng kinh doanh vi s h tr đc lc ca Marketing.
Th nht, phi xác đnh đc loi sn phm dch v mà ngân hàng cn cung ng ra
th trng. B phn Marketing s giúp ngân hàng gii quyt tt vn đ này thông qua các
hot đng nh thu thp thông tin th trng, nghiên cu hành vi tiêu dùng, s la chn
ngân hàng ca khách hàng,… Kt qu ca Marketing đem li s giúp ngân hàng quyt
đnh phng thc, kh nng cnh tranh cùng v th ca mi ngân hàng trên th trng.
Th hai, t chc tt quá trình cung ng sn phm dch v. Quá trình cung ng sn
phm dch v ngân hàng vi s tham gia đng thi ca ba yu t c s vt cht k thut
công ngh, đi ng nhân viên trc tip và khách hàng. B phn Marketing ngân hàng s
có nhiu bin pháp đ kt hp cht ch gia các yu t này vi nhau, góp phn trong vic
nâng cao cht lng sn phm dch v, to uy tín hình nh ca ngân hàng.
8
Th ba, gii quyt hài hoà các mi quan h li ích gia khách hàng, nhân viên và
ban giám đc ngân hàng. B phn Marketing giúp ban giám đc ngân hàng gii quyt tt
các mi quan h trên thông qua vic xây dng và điu hành các chính sách lãi, phí, … phù
hp đi vi tng loi khách hàng, khuyn khích nhân viên phát minh sáng kin, ci tin
các hot đng, th tc nghip v nhm cung cp cho khách hàng nhiu tin ích trong s
dng sn phm dch v ngân hàng.
Gii quyt tt các vn đ trên không ch là đng lc thúc đy mnh m hot đng
ngân hàng, mà còn tr thành công c đ duy trì và phát trin mi quan h gia ngân hàng
và khách hàng.
Marketing tr thành cu ni gn kt hot đng ca ngân hàng vi th trng.
Th trng va là đi tng phc v, va là môi trng hot đng ca ngân hàng.
Hot đng ca ngân hàng và th trng có mi quan h và nh hng trc tip ln nhau.
Vì th, hiu đc nhu cu th trng đ gn cht ch hot đng ca ngân hàng vi th
trng s làm cho hot đng ca ngân hàng có hiu qu cao.
iu này s đc thc hin tt thông qua cu ni Marketing. Bi Marketing giúp
ban giám đc ngân hàng nhn bit đc các yu t ca th trng, nhu cu ca khách
hàng, v sn phm dch v và s bin đng ca chúng. Nh có Marketing mà ban giám
đc ngân hàng có th phi hp, đnh hng đc hot đng ca tt c các b phn và toàn
th nhân viên ngân hàng vào vic đáp ng ngày càng tt hn nhu cu ca khách hàng.
Marketing góp phn to v th cnh tranh ca ngân hàng.
Mt trong nhng nhim v quan trng ca Marketing ngân hàng là to v th cnh
tranh trên th trng. Quá trình to lp v th cnh tranh ca ngân hàng có liên quan cht
ch đn vic to ra nhng sn phm dch v th trng mc tiêu. C th, Marketing
ngân hàng cn phi:
Th nht, to đc tính đc đáo ca sn phm dch v. Tính đc đáo phi mang li
li th ca s khác bit trong thc t hoc trong nhn thc ca khách hàng.
Th hai, làm rõ tm quan trng ca s khác bit đi vi khách hàng. Nu ch to ra
s khác bit sn phm không thôi thì vn cha đ đ to ra li th cnh tranh ca ngân
9
hàng. iu quan trng là s khác bit đó phi có tm quan trng đi vi khách hàng, có
giá tr thc t đi vi h và đc h coi trng thc s.
Th ba, to kh nng duy trì li th v s khác bit ca ngân hàng. S khác bit
phi đc ngân hàng tip tc duy trì, đng thi phi có h thng bin pháp đ chng li s
sao chép ca đi th cnh tranh.
Thông qua vic ch rõ và duy trì li th ca s khác bit, Marketing giúp ngân hàng
phát trin và ngày càng nâng cao v th cnh tranh trên th trng
1.1.2.2 c đim ca Marketing ngân hàng
Marketing ngân hàng là loi hình Marketing dch v tài chính
Theo Philip Kotler (2005), dch v là mt hot đng hay li ích cung ng nhm đ
trao đi, ch yu là vô hình và không dn đn chuyn quyn s hu. Do đó, vic nghiên
cu các đc đim ca dch v s là cn c đ t chc tt các quá trình Marketing ngân
hàng.
Tính vô hình ca sn phm dch v ngân hàng đã dn đn vic khách hàng không
th nhìn thy hoc nghe thy trc khi khách hàng mua chúng. gim bt s không
chc chn khi s dng sn phm dch v ngân hàng, khách hàng buc phi tìm kim các
du hiu chng t cht lng sn phm dch v nh đa đim giao dch, đi ng lao đng,
c s vt cht, mc đ trang b công ngh, giá dch v,
Tính không tách ri ca sn phm dch v ngân hàng đc th hin trong quá trình
cung ng sn phm ca ngân hàng. Thc t cho thy, quá trình cung ng sn phm dch
v ngân hàng thng din ra đng thi vi quá trình tiêu th. Lý do này đòi hi ngân
hàng phi có h thng, phng pháp phc v nhanh vi nhiu quy, đa đim giao dch.
Marketing ngân hàng là loi hình Marketing hng ni
Thc t cho thy so vi marketing các lnh vc khác, Marketing ngân hàng phc
tp hn nhiu bi tính đa dng, nhy cm ca hot đng ngân hàng, đc bit là quá trình
cung ng sn phm dch v ngân hàng có s tham gia đng thi ca c c s vt cht,
khách hàng và nhân viên ngân hàng. Nu mt ngân hàng không th gi chân đc nhng
nhân viên gii, không khuyn khích và đng viên cng nh to điu kin đ h cng hin
10
cho mình thì ngân hàng khó có th tn ti trong dài hn. Do vy, Marketing đi ni đc
thc hin theo hng đu t phát trin ngun nhân lc ca ngân hàng, tác đng vào nim
tin, thái đ và hành vi ca ngi lao đng thông qua chính sách tin lng và đãi ng hp
dn, b trí công vic hp lý, khuyn khích h phát huy nng lc, (Trnh Quc Trung và
cng s, 2009).
Marketing ngân hàng là loi hình Marketing quan h
Theo Trnh Quc Trung và cng s (2009), Marketing quan h bao gm các hot
đng đ thu hút, duy trì và nâng cao mi quan h gia khách hàng và ngi cung ng sn
phm dch v. Theo đó, nó đòi hi b phn marketing cn tp trung mi ngun lc vào
vic hoàn thin mi quan h trao đi gia khách hàng và ngân hàng, đc bit là duy trì
khách hàng hin ti, đng thi có nhiu bin pháp đ thú hút khách hàng tng lai thông
qua vic to ra giá tr cho khách hàng. Kt qu ln nht ca marketing quan h là đm bo
cho hot đng ca ngân hàng đc xây dng trên c s ca các mi quan h kinh doanh
tt. ó là s hiu bit, tin tng, s ph thuc ln nhau và h tr nhau cùng phát trin bn
vng
1.2. Nhng đc trng c bn trong kinh doanh ngân hàng
1.2.1 Khái nim kinh doanh ngân hàng thng mi
“Ngân hàng thng mi” là loi hình ngân hàng giao dch trc tip vi các công
ty, xí nghip, t chc kinh t và cá nhân bng cách nhn tin gi, tin tit kim, ri s
dng s vn đó đ cho vay, chit khu, cung cp các phng tin thanh toán và cung ng
dch v ngân hàng cho các đi tng nói trên.
Theo điu 4 lut s 47/2010/QH12 lut các t chc tín dng Vit Nam khng đnh:
“Ngân hàng là loi hình t chc tín dng đc thc hin toàn b hot đng ngân hàng và
các hot đng kinh doanh khác có liên quan”.
Có th nói rng NHTM là đnh ch tài chính trung gian quan trng vào loi bt
nht trong nn kinh t th trng. Nh h thng đnh ch tài chính trung gian này mà các
ngun tin nhàn ri nm ri rác trong xã hi s đc huy đng, tp trung li, đng thi, s
dng s vn đó đ cp tín dng cho các t chc kinh t, cá nhân đ phát trin kinh t xã
11
hi.
1.2.2 Bn cht ngân hàng thng mi
NHTM là mt loi hình doanh nghip và là mt đn v kinh t, bi vì NHTM hot
đng trong mt ngành kinh t, có c cu t chc b máy nh mt doanh nghip bình đng
trong quan h kinh t vi các doanh nghip khác, phi t ch v kinh t và phi có ngha
v đóng thu cho nhà nc nh các đn v kinh t khác.
Hot đng ca NHTM là hot đng kinh doanh. hot đng kinh doanh các
NHTM phi có vn, phi t ch v tài chính; đc bit hot đng kinh doanh cn đt đn
mc tiêu tài chính cui cùng là li nhun, hot đng kinh doanh ca NHTM cng không
nm ngoài xu hng đó.
Hot đng kinh doanh ca NHTM là hot đng kinh doanh tin t và dch v ngân
hàng. ây là lnh vc “đc bit” vì trc ht nó liên quan trc tip đn c các ngành, liên
quan đn mi mt ca đi sng kinh t -xã hi và mt khác, lnh vc tin t ngân hàng là
lnh vc “nhy cm”, nó đòi hi mt s thn trng và khéo léo trong điu hành hot đng
ngân hàng đ tránh nhng thit hi cho xã hi. Tóm li, NHTM là loi hình đnh ch tài
chính trung gian hot đng kinh doanh trong lnh vc kinh doanh tin t và dch v ngân
hàng, góp phn to lp và cung ng vn cho nn kinh t, to điu kin và thúc đy nn
kinh t xã hi phát trin
1.2.3 Nhng nghip v kinh doanh chính ca ngân hàng thng mi
Nghip v ngun vn là nghip v nhm to lp ngun vn hot đng ca NHTM.
Ngun vn ca NHTM bao gm nhng loi ngun vn sau: Vn ch s hu, vn huy
đng, vn đi vay, vn tip nhn và vn khác.
Nghip v tín dng và đu t: Nhim v c bn nht ca bt k mt NHTM là
chuyn hóa ngun vn tin t huy đng đc đ đáp ng các nhu cu ca nn kinh t xã
hi di các hình thc khác nhau -đó là nghip v tín dng và đu t.
Nghip v kinh doanh dch v ngân hàng: Kinh doanh dch v ngân hàng đc coi
là nghip v trung gian, nó không nh hng trc tip đn ngun vn và cng không nh
hng trc tip đn nghip v tín dng, đu t. Kinh doanh dch v ngân hàng không
12
nhng làm cho các NHTM tr thành các ngân hàng “đa nng” mà còn qua hot đng dch
v s to ra mt phn thu nhp khá ln vi chi phí thp.
1.3. Ni dung xây dng Marketing cho ngân hàng
1.3.1. Các yu t nh hng đn hot đng Marketing ca ngân hàng
1.3.1.1 Các yu t môi trng v mô
Ngân hàng v mt bn cht vn là mt doanh nghip kinh doanh và cng b chi
phi và tác đng môi trng v mô ca doanh nghip (môi trng bên ngoài). Môi trng
bên ngoài bao gi cng cha nhng c hi và đe da đi vi doanh nghip. nghiên
cu các tác đng ca môi trng v mô ngi ta thng da vào mô hình PETS bao gm:
chính tr pháp lý (political), kinh t (economic), k thut công ngh (technology), t
nhiên, xã hi (nature and sociology).
Các yu t kinh t
Các yu t kinh t có nh hng vô cùng ln đn các đn v kinh doanh, ch yu
là: xu hng tng trng tng sn phm quc dân, lãi sut ngân hàng, giai đon ca chu
k kinh t, cán cân thanh toán, chính sách tài chính và tin t,… Trong nn kinh t, nhu
cu tiêu dùng ca th trng ph thuc rt ln vào s phát trin và tính n đnh ca các
yu t kinh t này.
Yu t chính tr
Bao gm các quy đnh v pháp lut mà các yu t này tác đng lên kt qu kinh
doanh ca các ngân hàng nh: lut doanh nghip. lut ngân hàng, chính sách, các công c
điu tit ca ngân hàng nhà nc và chính ph…Các yu t này có th to ra c hi hay
nguy c cho các ngân hàng. H thng pháp lut đa ra các quy đnh, các ràng buc mà
doanh nghip phi tuân th. Chính ph và ngân hàng nhà nc là ngi kim soát, qun
lý và điu tit h thng ngân hàng hot đng.
Các yu t t nhiên và xã hi.
Các yu t t nhiên bao gm: v trí đa lý, vùng min, cng nh hng rt ln đn
hiu qu hot đng ca các ngân hàng.