Hoàn thiện việc lập và trình bày báo cáo tài chính hợp nhất tại công ty cổ phần đầu tư Lạc Hồng

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH



NGUYNăTHăỄNHăTUYT

HOÀN THIN VIC LP VÀ TRÌNH BÀY
BÁO CÁO TÀI CHÍNH HP NHT TI CÔNG TY
C PHNăUăTăLC HNG


LUNăVNăTHC S KINH T




TP. H Chí Minh ậ Nmă2013




B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH



NGUYNăTHăỄNHăTUYT

HOÀN THIN VIC LP VÀ TRÌNH BÀY
BÁO CÁO TÀI CHÍNH HP NHT TI CÔNG TY
C PHNăUăTăLC HNG
Chuyên ngành : K toán
Mã s : 60340301

LUNăVNăTHC S KINH T


NGIăHNG DN KHOA HC:
PGS.TSăVẪăVNăNH


TP. H Chí Minh ậ Nmă2013




LIăCAMăOAN

T ôi xin cam đoan công trình nghiên cu này là ca riêng tôi. Nhng thông tin thu thp
và ni dung ca đ tài này đu da vào nghiên cu thc t và hoƠn toƠn đúng vi
ngun trích dn .

Tác gi đ tài : Nguyn Th Ánh Tuyt



M C L C
oOo

Trang
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CH VIT TT
DANH MC S , BNG BIU
PHN M U 1
1CHNGă1ă:ăăCăS LÝ LUN V BÁO CÁO TÀI CHÍNH HP NHT 4
1.1Mt s vnăđ chung v BCTCHN 4
1.1.1 Khái nim Báo cáo tài chính và Báo cáo tài chính hp nht 4
1.1.2 Vai trò, tác dng ca Báo cáo tài chính hp nht 4
1.1.3 Ni dung thông tin trình bày trên Báo Cáo Tài Chính Hp Nht 5
1.1.4 Các phng pháp đo lng giá tr đ ghi nhn thông tin trình bày trên Báo
Cáo Tài Chính Hp Nht 6
1.1.4.1 Phng pháp giá gc 6
1.1.4.2 Phng pháp vn ch s hu 8
1.2iătng lp, phngăphápălp và trình bày Báo Cáo Tài Chính Hp Nht .
9
1.2.1 i tng lp Báo Cáo Tài Chính Hp Nht 9
1.2.1.1 Doanh nghip đc hình thành theo mô hình công ty m -
công ty con 9
1.2.1.2 Hp nht kinh doanh dn đn hình thành công ty m - công ty
con 10
1.2.1.3 Các hình thc khác 11
1.2.2 Phng pháp lp và trình bày Báo Cáo Tài Chính Hp Nht 12
1.2.2.1 Phng pháp chung 12
1.2.2.2 Phng pháp c th 15



1.3Mt s đim khác bităcăbn gia chun mc k toán Vit Nam (VAS25)

vi chun mc k toán quc t (IAS27) v Báo Cáo Tài Chính Hp Nht 21
2CHNGă2ă:ăTỊNHăHỊNHăLP VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH
HP NHT TIăCỌNGăTYăCPăUăTăLC HNG 26
2.1Gii thiu tng quát v tình hình hotăđng và qun lý ca Công ty C Phn
uăTăLc Hng 26
2.1.1 Tình hình hot đng 26
2.1.2 C cu t chc qun lý 28
2.1.3 T chc công tác k toán ti Công ty 30
2.2Tình hình lp và trình bày Báo Cáo Tài Chính Hp Nht ti Công ty CP
uăTăLc Hng 31
2.2.1 Ni dung t chc công vic lp và trình bày Báo Cáo Tài Chính Hp Nht
ti Công ty CP u T Lc Hng 31
2.2.1.1 Quá trình phân công, phân nhim trong b máy k toán 31
2.2.1.2 Quy trình thc hin lp và trình bày Báo Cáo Tài Chính Hp
Nht 34
2.2.1.2.1 Thu thp và kim soát thông tin đu vào phc v cho quá
trình hp nht 34
2.2.1.2.2 iu chnh và x lý thông tin 35
2.2.1.2.3 Tng hp và lp Báo Cáo Tài Chính Hp Nht 36
2.2.2 Trình t vƠ phng pháp lp c th 36
2.2.2.1 Trình t lp Bng Cơn i K Toán Hp Nht và Báo cáo Kt
Qu Hot ng Kinh Doanh Hp Nht 36
2.2.2.2 Trình t lp Báo cáo Lu Chuyn Tin T Hp Nht 44
2.2.2.3 Trình t lp Thuyt Minh Báo Cáo Tài Chính Hp Nht 45
2.3ánhăgiáăv tình hình lp và trình bày Báo Cáo Tài Chính Hp Nht ti
Công tyăCPăuăTăLc Hng 45
2.3.1 u đim và thun li 45
2.3.2 Hn ch, nhc đim vƠ khó khn còn tn ti 46

2.3.3 Nguyên nhân ca nhng hn ch, nhc đim vƠ khó khn 48
3CHNGă3ă:ăGII PHÁP HOÀN THIN VIC LP VÀ TRÌNH BÀY BÁO
CÁO TÀI CHÍNH HP NHT TI CỌNGăTYăCPăUăTăLC HNG 51
3.1Quanăđim hoàn thin 51
3.1.1 Phù hp vi quy đnh ca chun mc k toán và ch đ k toán Vit Nam,
hòa hp vi chun mc k toán quc t 51
3.1.2 Phù hp vi đc đim hot đng và yêu cu s dng thông tin 51
3.2Gii pháp hoàn thin vic lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht ti
côngătyăCPăuăTăLc Hng 52
3.2.1 Gii pháp liên quan đn ni dung t chc công tác k toán 52
3.2.2 Gii pháp liên quan đn phng pháp đo lng giá tr 53
3.2.3 Gii pháp liên quan đn vic t chc quy trình thu thp thông tin phc v
cho Báo cáo tài chính hp nht 54
3.2.4 Gii pháp liên quan đn trình t vƠ phng pháp lp c th 56
3.2.4.1 Gii pháp liên quan đn trình t vƠ phng pháp lp Bng cân
đi k toán hp nht 56
3.2.4.1.1 i vi bc tách li ích ca c đông thiu s 56
3.2.4.1.2 i vi bc hp nht khon đu t vƠo các công ty liên
kt 58
3.2.4.2 Gii pháp liên quan đn trình t vƠ phng pháp lp Báo cáo
kt qu hot đng kinh doanh hp nht 61
3.2.4.2.1 i vi bc tách li ích ca c đông thiu s 61
3.2.4.2.2 i vi bc hp nht khon đu t vƠo các công ty liên
kt 62
3.2.4.3 Bút toán kt chuyn 63
3.2.4.4 Thit lp li Bng tng hp các ch tiêu hp nht ca Bng cân
đi k toán và Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh 63
3.2.4.5 Gii pháp liên quan đn kim soát vƠ đánh giá cht lng
thông tin ca Báo cáo tài chính hp nht. 66

3.3Kin ngh 66
3.3.1 i vi c quan qun lý nhƠ nc 66
3.3.2 i vi công ty CP u T Lc Hng 68
K T LUN 71

DANH MC CH VIT TT
oOo
BCTC : Báo cáo tài chính
BCTCHN : Báo cáo tài chính hp nht
TNDN : Thu nhp doanh nghip
TSC : Tài sn c đnh
KQHKD : Kt qu hot đông kinh doanh
BCKTHN : Bng cơn đi k toán hp nht
BCLCTTHN : Báo cáo lu chuyn tin t hp nht
CP : C phn
XD : Xây dng
TM : Thng mi
VAS : Chun mc k toán Vit Nam
IAS : Chun mc k toán quc t

DANH MCăSă, BNG BIU
oOo
S đ 2.1: S đ c cu t chc
S đ 2.2 : Mô hình b máy k toán
Bng 1.1. So sánh chun mc k toán quc t (IAS27) vi chun mc k toán Vit
Nam (VAS25)
Bng 3.1 Bng tng hp các ch tiêu hp nht ca Bng cơn đi k toán và Báo cáo
kt qu hot đng kinh doanh

















1

PHN M U
1. Tính cp thit ca đ tài
Vi bi cnh nn kinh t nc ta hin nay đang vn hƠnh theo c ch th
trng và hi nhp kinh t quc t nên cnh tranh din ra ngày càng quyt lit hn
trong mi lnh vc kinh doanh.  vng mnh trên th trng, các doanh nghip
hoc các t chc kinh t có xu hng hp tác vi nhau theo hình thc hp nht kinh
doanh đ to thành các tp đoƠn kinh t theo mô hình công ty m - công ty con có
quy mô ln nhm gim đi th cnh tranh, đa dng hóa ngành ngh, m rng th
trng Vì vy, yêu cu đt ra cho các tp đoƠn kinh t là phi mô t đc bc
tranh toàn cnh v tình hình tài chính và kt qu hot đông sn xut kinh doanh ca
mt tng th hp nht. H thng báo cáo tài chính hp nht là kt qu ca quy trình
hp nht các báo cáo tƠi chính , lƠ phng tin hu ích đ cung cp thông tin cho
nhiu đi tng s dng , đc bit là cung cp thông tin cho c đông ca công ty
m.
Báo cáo tài chính hp nht tng hp và trình bày mt cách tng quát toàn
din tình hình tài sn, n phi tr, ngun vn ch s hu  thi đim kt thúc nm
tài chính, tình hình và kt qu hot đng kinh doanh nm tƠi chính ca tp đoƠn nh
mt doanh nghip đc lp không tính đn ranh gii pháp lý ca các công ty m -
công ty con riêng bit. Do đó, đm bo thông tin chính xác và trung thc trên Báo
cáo tài chính hp nht là vn đ quan trng đt ra cho các doanh nghip đ giúp cho
các đi tng liên quan đánh giá vƠ đa ra quyt đnh đúng đn trong tng lai.
Công ty CP u T Lc Hng hot đng theo mô hình công ty m - công ty
con vi nhiu lnh vc kinh doanh nh : xơy dng, dch v vn ti, đi lý hàng
hiầ Trong quá trình kho sát ti Công ty này , tác gi nhn thy quy trình lp Báo
cáo tài chính hp nht còn tn ti nhng hn ch cn hoàn thin. ơy lƠ lý do đ tác
gi chon đ tƠi đ nghiên cu lƠ : ắ Hoàn thin vic lp và trình bày Báo cáo tài
chính hp nht ti Công ty C PhnăuăTăLc HngẰ

2. Mcăđíchănghiênăcu
2



H thng hóa c s lý lun da trên các chun mc k toán và ch đ k toán
hin hƠnh liên quan đn Báo Cáo Tài Chính Hp Nht theo mô hình công ty m -
công ty con, đng thi cn c vào thc trng tình hình lp Báo Cáo Tài Chính ti
Công ty C Phn u T Lc Hng đ tìm ra nhng u đim và nhng hn ch còn
tn ti trong quá trình lp Báo Cáo Tài Chính Hp Nht ca công ty này, t đó đ
xut các gii pháp nhm hoàn thin vic lp và trình bày Báo cáo tài chính hp nht
ti Công ty C Phn u T Lc Hng.
3. iătng nghiên cu và phm vi nghiên cuăđ tài
 iătng nghiên cu đ tài
 tài ch tp trung nghiên cu c s lý lun và thc tin v vic lp và trình
bày Báo Cáo tài Chính Hp Nht ti Công ty C Phn u T Lc Hng.
 Phm vi nghiên cuăđ tài
Nghiên cu lý lun da theo các chun mc k toán Vit Nam và ch đ k
toán Vit Nam hin hành liên quan đn Báo Cáo Tài Chính Hp Nht, đng thi
khái quát hóa chun mc k toán quc t (IAS 27), thc trng tình hình lp Báo Cáo
tài Chính Hp Nht nm 2010 ti Công ty C Phn u T Lc Hng và các gii
pháp nhm hoàn thin vic lp và trình bày Báo cáo tài chính hp nht ti Công ty
C Phn u T Lc Hng.
4. Phngăphápănghiênăcuăđ tài
Qua quá trình nghiên cu, tác gi s dng phng pháp nghiên cu ca đ
tài lƠ : Phng pháp phng vn, tng hp, phơn tích, so sánh, đi chiu vƠ đánh giá .
5. ụănghaăkhoaăhc và thc tin caăđ tài
- Vn dng các chun mc k toán Vit Nam và ch đ k toán Vit Nam
hin hƠnh đ h thng hóa c s lý lun c bn liên quan đn vic lp và
trình bày Báo Cáo Tài Chính Hp Nht

3



- Kho sát thc trng vƠ đ xut các gii pháp nhm hoàn thin vic lp và
trình bày Báo cáo tài chính hp nht ti Công ty C Phn u T Lc Hng.
-  tài hoàn thành hy vng s là tài liu tham kho hu ích cho các hc
viên, các nhà qun tr và nhng ngi làm k toán lp Báo Cáo Tài Chính Hp Nht
ti Công ty C Phn u T Lc Hng.
6. Kt cu đ tài
Ngoài phn m đu và kt lun đ tài gm 3 chng:
Chng 1 : C s lý lun v Báo cáo tài chính hp nht
Chng 2: Tình hình lp và trình bày Báo cáo tài chính hp nht ti Công ty
C phn u t Lc Hng
Chng 3 : Gii pháp hoàn thin vic lp và trình bày Báo cáo tài chính hp
nht ti Công ty C phn u t Lc Hng

4



1 CHNGă1ă:ăăCăSăLụăLUNăVăBỄOăCỄOăTẨIăCHệNHăHPăNHT
1.1 MtăsăvnăđăchungăvăBCTCHN
1.1.1 KháiănimăBáoăcáoătƠiăchínhăvƠăBáoăcáoătƠiăchínhăhpănht
Báo cáo tài chính là mt h thng thông tin tng hp đc to lp đ cung
cp cho đi tng s dng v tình hình tài chính, tình hình kinh doanh, các lung
tin và mt s tình hình khác liên quan đn tình hình hot đng ca doanh nghip
trong mt k k toán nht đnh
Báo cáo tài chính hp nht là báo cáo tài chính ca mt tp đoƠn đc trình
bƠy nh báo cáo tƠi chính ca mt doanh nghip. Báo cáo nƠy đc lp trên c s
hp nht báo cáo ca công ty m vƠ các công ty con theo quy đnh ca chun mc
k toán s 25.
1.1.2 Vaiătrò,ătácădngăcaăBáoăcáoătƠiăchínhăhpănht
Báo cáo tài chính hp nht tng hp và trình bày mt cách tng quát, toàn
din tình hình tài sn, n phi tr, ngun vn ch s hu ti thi đim kt thúc nm
tài chính, kt qu hot đng kinh doanh vƠ các dòng lu chuyn tin t trong nm
tài chính ca Tp đoƠn, Tng công ty nh mt doanh nghip đc lp không tính đn
ranh gii pháp lý ca các pháp nhân riêng bit là Công ty m hay các Công ty con
trong tp đoƠn.
Báo cáo tƠi chính hp nht có ý ngha vƠ tác dng quan trng đi vi nhng
đi tng s dng thông tin k toán v mt tp đoƠn. Vic loi tr nh hng ca
các giao dch ni tp đoƠn giúp ngi s dng thông tin k toán đánh giá chính xác
hn v thc trng tƠi chính, tình hình vƠ kt qu hot đng ca toƠn b nhóm công
ty vi t cách mt thc th kinh t duy nht hot đng di s kim soát ca công
ty m.
Báo cáo tài chính hp nht cung cp thông tin kinh t, tài chính ch yu cho

vic đánh giá thc trng tình hình tài chính và kt qu kinh doanh vƠ các dòng lu
5



chuyn tin t ca Tp đoƠn, Tng công ty trong nm tƠi chính đƣ qua vƠ d đoán
trong tng lai.
iu đó cho thy BCTCHN rt quan trng vi nhng đi tng s dng nh:
đi vi các nhƠ qun lý công ty m- nhng ngi chu trách nhim kim soát ngun
lc vƠ hot đng ca nhóm công ty có th ra quyt đnh có liên quan đn hot đng
ca tp đoƠn; các c đông hin ti vƠ tng lai ca công ty m, nhng ngi quan
tơm đn kh nng sinh li ca mi hot đng mƠ công ty m kim soát có th ra
quyt đnh đu t, các ch n ca công ty m có th s dng thông tin hp nht đ
đánh giá s nh hng ca các hot đng  công ty con do công ty m kim soát
đn kh nng tr n ca công ty m. Báo cáo tƠi chính hp nht còn giúp các đi
tng khác nhau nh nhng ngi phơn tích tƠi chính, t vn chng khoán có thêm
thông tin chính xác đ hot đng tt hn trong lnh vc ca mình.
1.1.3 NiădungăthôngătinătrìnhăbƠyătrênăBáoăCáoăTƠiăChínhăHpăNht
- Phn ánh toàn b tình hình tài chính, tình hình hot đng kinh doanh, các
lung tin và mt s tình hình khác liên quan đn tình hình hot đng ca doanh
nghip trong mt k k toán nht đnh trên phng din ca c tp đoƠn.
- Lit kê thông tin danh sách các công ty con quan trng, bao gm: tên công
ty, nc ni các công ty con thƠnh lp hoc đt tr s thng trú, t l li ích ca
công ty m. Nu t l quyn biu quyt ca công ty m khác vi t l li ích thì
phi trình bày c t l quyn biu quyt và t l li ích ca công ty m;
- Trong mt s trng hp cn thit, báo cáo tài chính hp nht còn phi
trình bày:
+ Lý do không hp nht báo cáo tài chính ca công ty con;
+ Bn cht mi liên h gia công ty m vƠ công ty con trong trng hp
công ty m nm gi trên 50% quyn biu quyt nhng không s hu trc tip hoc

s hu gián tip thông qua các công ty con khác;
6



+ Tên ca doanh nghip mà công ty m va nm gi hn 50% quyn biu
quyt va s hu trc tip hoc gián tip thông qua các công ty con khác nhng
không có quyn kim soát, nên doanh nghip đó không phi là công ty con; và
+ nh hng ca vic mua vƠ bán các công ty con đn tình hình tài chính ti
ngày lp báo cáo, kt qu ca k báo cáo và nh hng ti các s liu tng ng
ca k trc.
- Trong báo cáo tài chính riêng ca công ty m phi trình bƠy phng pháp
k toán áp dng đi vi các công ty con.
- Chính sách k toán áp dng phi thng nht cho các s kin và giao dch
cùng loi trong nhng hoàn cnh tng t . Nu không thì phi gii trình vn đ này
cùng vi các khon mc đƣ đc hch toán theo các chính sách k toán khác nhau
trong báo cáo tài chính hp nht.
1.1.4 CácăphngăphápăđoălngăgiáătrăđăghiănhnăthôngătinătrìnhăbƠyătrênă
BáoăăCáoăTƠiăChínhăHpăNht
1.1.4.1 Phngăphápăgiáăgc
LƠ phng pháp k toán mà khon đu t đc ghi nhn ban đu theo giá
gc, sau đó không đc điu chnh theo nhng thay đi ca phn s hu ca nhà
đu t trong tƠi sn thun ca bên nhn đu t. Báo cáo kt qu hot đng kinh
doanh ch phn ánh khon thu nhp ca nhƠ đu t đc phân chia t li nhun
thun lu k ca bên nhn đu t phát sinh sau ngƠy đu t.
Theo phng pháp giá gc, giá phí hp nht kinh doanh đc phn ánh trên
tƠi khon đu t vƠo công ty con vƠ gi nguyên không thay đi cho đn khi thanh lý
toƠn b hoc mt phn vn đu t vƠo công ty con hoc khi có s gim giá (tn
tht) đáng k đi vi khon đu t nƠy. Doanh thu hot đng tƠi chính do đu t vƠo
công ty con trên BCTC ca công ty m đc xác đnh trên c s s c tc đc

công ty con chính thc công b phơn phi vƠ t l quyn li kinh t ca công ty m
trong vn ch s hu ca công ty con. Nh th, s li nhun thun hoc s l trong
7



k ca công ty con không nh hng trc tip đn s doanh thu ca hot đng đu
t vƠo công ty con đc ghi nhn trên s sách k toán ca công ty m trong k đó.
Phng pháp giá gc đc áp dng trong k toán đu t vƠ công ty liên kt,
liên doanh khi lp vƠ trình bƠy báo cáo tƠi chính riêng ca nhƠ đu t.
uăđimăcaăphngăphápăgiáăgc:
- Phng pháp giá gc da trên c s mi quan h pháp lý gia công ty m
vƠ công ty con . C công ty m vƠ công ty con lƠ nhng thc th pháp lý riêng bit,
doanh thu hot đng đu t vƠo công ty con đc ghi nhn trên s k toán ca công
ty m ch khi công ty con công b chính thc phơn phi c tc. iu đó có ngha lƠ
khi gn trách nhim pháp lý v vic phơn phi c tc ca công ty con đi vi công
ty m thì doanh thu hot đng tƠi chính đu t vƠo công ty con mi đc công ty
m ghi nhn. NgoƠi ra, phng pháp nƠy đn gin, gim bt đc công vic ghi
chép trên s k toán ca công ty m do loi b các bút toán điu chnh theo yêu cu
ca phng pháp vn ch s hu.
Nhcăđimăcaăphngăphápăgiáăgc:
- Phng pháp nƠy không phn ánh thc cht kinh t ca công ty con vì s
li nhun thun hoc l trong k ca công ty con không đc phn ánh trc tip
trên BCTC ca công ty m trong k đó. Do công ty m có kh nng kim soát hot
đng kinh doanh vƠ chính sách tƠi chính ca công ty con nên công ty m có th
phóng đi doanh thu tƠi chính t hot đng đu t vƠo công ty con bng nhiu cách
khác nhau; chng hn, công ty m có th to sc ép vi công ty con trong vic phơn
phi s c tc ln cho dù li nhun thun trong k ca công ty nƠy nh hoc công
ty m không phn ánh s l mƠ công ty con phi gánh chu trong k. Nhc đim
này ca phng pháp giá gc b ch trích  ch nó không cung cp cho các nhƠ đu

t nhng thông tin kinh t đ đánh giá kh nng sinh li vƠ bc tranh tƠi chính có
liên quan đn khon đu t vƠo công ty con.
8



- Khi BCTC hp nht đc lp, rt nhiu th tc k toán liên quan phi đc
thc hin đ xác đnh s li nhun cha phơn phi đu k ging nh ch tiêu nƠy
đc lp theo phng pháp vn ch s hu.
1.1.4.2 Phngăphápăvnăchăsăhu
LƠ phng pháp k toán mà khon đu t đc ghi nhn ban đu theo giá
gc, sau đó đc điu chnh theo nhng thay đi ca phn s hu ca nhƠ đu t
trong tài sn thun ca bên nhn đu t. Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh phi
phn ánh phn s hu ca nhƠ đu t trong kt qu kinh doanh ca bên nhn đu t.
Phng pháp vn ch s hu đc áp dng trong k toán đu t vƠo công ty
liên kt, liên doanh khi lp và trình bày báo cáo tài chính hp nht ca nhƠ đu t.
uăđimăcaăphngăphápăvnăchăsăhu
- Phng pháp vn ch s hu cho phép nhƠ đu t đánh giá đc kh nng
sinh li vƠ bc tranh tƠi chính có liên quan đn khon đu t vƠo công ty con.
Phng pháp nƠy còn cho phép nhơn viên k toán lp BCTC hp nht t kim tra s
liu đc lp có chính xác hay không. Lý do là , nu phng pháp vn ch s hu
đc công ty m s dng đ k toán khon đu t vƠo công ty con thì hai đng thc
sau đơy luôn xy ra ( loi tr khi lý lun thc th doanh nghip đc áp dng):
Li nhun thun trên = Li nhun thun trên
Báo cáo kt qu kinh doanh ca công ty m Báo cáo kt qu kinh doanh
hp nht
Li nhun cha phân phi = Li nhun cha phân phi
trên bng cân đi k toán ca công ty m trên bng cân đi k toán hp
nht
Nhcăđim caăphngăphápăvn ch s hu

9



- Phng pháp vn ch s hu không th hin đc mi quan h có tính
pháp lý gia công ty m vƠ công ty con trong mt tp đoƠn. S li nhun ca công
ty con đc công ty m phn ánh trên BCTC ca công ty m cha chc đƣ thc s
thu đc nu công ty con phá sn. NgoƠi ra, phng pháp nƠy đòi hi nhiu bút
toán điu chnh trên s sách k toán ca công ty m.
1.2 iătngă lp, phngă phápă lpă và trình bày Báoă Cáoă TƠiă ChínhăHpă
Nht
1.2.1 iătngălpăBáoăCáoăTƠiăChínhăHpăNht
1.2.1.1 Doanhănghip đcăhìnhăthƠnhătheoămôăhìnhăcôngătyămă- công ty con
Mô hình công ty m - công ty con là hình thc t chc kinh doanh ca các
doanh nghip, trong đó mt công ty (công ty m) gi vai trò kim soát các doanh
nghip khác trong t chc thông qua vic kim soát quyn s hu vn c phn ca
mt s doanh nghip đó - gi là công ty con; các công ty con có th kim soát mt
s công ty khác to thành mt t chc kinh t có quan h mt thit vi nhau trên
mt s lnh vc.
Mô hình công ty m ậ công ty con có nhiu u đim c v c cu t chc vƠ
c ch qun lý, đc bit lƠ đi vi nhng nhóm doanh nghip có qui mô ln nh các
tp đoƠn kinh t xuyên quc gia vƠ đa quc gia. Th nht, theo mô hình này, khi
mt đn v kinh doanh chin lc ca mt doanh nghip phát trin đn mc yêu cu
phi có s t ch trong hot đng, thì các doanh nghip có xu hng tách đn v
kinh doanh chin lc nƠy thƠnh mt thc th pháp lý đc lp, vƠ v mt pháp lý
không chu trách nhim liên quan đn hot đng ca nó. Chính vi trách nhim hu
hn nƠy ca ch s hu lƠ điu kin cn đ ch s hu có th xác lp mt c ch
qun lý phơn cp trit đ hn khi nó còn lƠ mt b phn trc thuc ca công ty m.
Th hai, vi mi quan h theo mô hình công ty m ậ công ty con, công ty m còn
có th thc hin đc chin lc chuyn giá, nht lƠ trong nhng trng hp các

doanh nghip lp c s kinh doanh  nc ngoƠi. Th ba, vi mô hình nƠy, các
10



doanh nghip có th thc hin đc s liên kt vi các doanh nghip khác nhm
gim cnh tranh, tng đc quyn ca thiu s, cùng phi hp hay chia s các ngun
lc, tn dng các th mnh ca các c đông bng cách cùng nhau đu t lp các
công ty con. Th t, mô hình công ty m ậ công ty con cho phép các doanh nghip
ch đng hn trong vic b trí vƠ tái b trí li c cu đu t vƠo các lnh vc khác
nhau theo chin lc phát trin ca doanh nghip bng vic mua hoc bán c phn
ca mình trong các công ty con. Cui cùng, mô hình công ty m ậ công ty con cho
phép mt doanh nghip huy đng vn đ m rng sn xut kinh doanh bng cách
thƠnh lp công ty con mi trong điu kin va có th kim soát đc doanh nghip
mi thƠnh lp mt cách hu hiu thông qua c phn khng ch, va không b các
nhƠ đu t chi phi đi vi doanh nghip c.
1.2.1.2 HpănhtăkinhădoanhădnăđnăhìnhăthƠnhăcôngătyămă- công ty con
Hp nht kinh doanh: Là vic chuyn các doanh nghip riêng bit hoc các
hot đng kinh doanh riêng bit thành mt đn v báo cáo.
Hp nht kinh doanh dn đn quan h công ty m - công ty con, trong đó bên
mua s là công ty m và bên b mua s là công ty con. Khi đó công ty m s hch
toán phn s hu ca mình trong công ty con nh mt khon đu t vƠo công ty con
trên báo cáo tài chính riêng ca công ty m và ghi nhn tài sn đƣ mua, n phi tr
có th xác đnh và n tim tàng phi gánh chu trong báo cáo tài chính hp nht
theo giá tr hp lý.
- Bên mua là công ty m không phi lp BCTC hp nht ti ngày mua mà
phi lp BCTC hp nht ti thi đim sm nht theo quy đnh hin hành.
- Bên mua là công ty m khi lp và trình bày BCTC hp nht phi tuân th
nguyên tc lp và trình bày BCTC hp nht quy đnh trong Chun mc k toán s
25 ắBáo cáo tƠi chính hp nht và k toán khon đu t vƠo công ty con” vƠ Thông

t hng dn thc hin Chun mc k toán s 25.
11



Hp nht kinh doanh có th đc thc hin di nhiu hình thc khác nhau
nh : Mt doanh nghip có th mua c phn ca mt doanh nghip khác; mua tt c
tài sn thun ca mt doanh nghip khác; gánh chu các khon n ca mt doanh
nghip khác; mua mt s tài sn thun ca mt doanh nghip khác đ cùng hình
thành nên mt hoc nhiu hot đng kinh doanh.
1.2.1.3 Cácăhìnhăthcăkhác
- Trng hp nhƠ đu t mua thêm vn ca công ty liên kt đ tr thành
công ty m tc nm gi trên 50% quyn biu quyt và có quyn kim soát đi vi
công ty liên kt, nhƠ đu t kt chuyn giá gc ca khon đu t vƠo công ty liên
kt sang khon đu t vƠo công ty con. ơy lƠ hình thc chuyn khon đu t t
công ty liên kt sang đu t vƠo công ty con, điu này dn đn quan h công ty m -
công ty con.
- u t theo hình thc góp vn liên doanh
Liên doanh: Là tha thun bng hp đng ca hai hoc nhiu bên đ cùng
thc hin hot đng kinh t, mà hot đng nƠy đc đng kim soát bi các bên góp
vn liên doanh.
ng kim soát: Là quyn cùng chi phi ca các bên góp vn liên doanh v
các chính sách tài chính và hot đng đi vi mt hot đng kinh t trên c s tha
thun bng hp đng.
Bên góp vn liên doanh: Là mt bên tham gia vào liên doanh và có quyn
đng kim soát đi vi liên doanh đó.
Trng hp bên góp vn liên doanh có ít nht mt Công ty con thì bên liên
doanh phi lp Báo cáo tài chính hp nht. Trong Báo cáo tài chính hp nht khon
vn góp liên doanh vào c s kinh doanh đng kim soát phi đc k toán theo
phng pháp vn ch s hu (ngoi tr các trng hp đc qui đnh ti đon 27

vƠ đon 28 ca Chun mc k toán s 08 ắThông tin tƠi chính v nhng khon vn
góp liên doanh”). Khi lp Báo cáo tài chính hp nht bên góp vn liên doanh phi
12



điu chnh giá tr ghi s ca khon vn góp liên doanh tng ng vi phn lãi (hoc
l) sau thu TNDN thuc li ích ca bên góp vn trong kt qu hot đng kinh
doanh ca c s kinh doanh đng kim soát.
1.2.2 Phngăphápălpăvà trình bày BáoăCáoăTƠiăChínhăHpăNht
1.2.2.1 Phngăphápăchung
- Công ty m khi lp Báo cáo tài chính hp nht phi hp nht Báo cáo tài
chính riêng ca mình và ca tt c các Công ty con  trong nc vƠ ngoƠi nc do
Công ty m kim soát, tr các trng hp: (i) quyn kim soát ca Công ty m ch
là tm thi vì Công ty con này ch đc mua và nm gi cho mc đích bán li trong
tng lai gn (di 12 tháng); (ii)hoc hot đng ca Công ty con b hn ch trong
thi gian dƠi (trên 12 tháng) vƠ điu này nh hng đáng k ti kh nng chuyn
vn cho Công ty m.
- Công ty m không đc loi tr ra khi Báo cáo tài chính hp nht các
Báo cáo tài chính ca Công ty con có hot đng kinh doanh khác bit vi hot đng
ca tt c các Công ty con khác trong Tp đoƠn.
- Báo cáo tài chính hp nht đc lp và trình bày theo nguyên tc k toán
và nguyên tc đánh giá nh Báo cáo tƠi chính ca doanh nghip đc lp theo qui
đnh ca Chun mc k toán s 21 - Trình bƠy báo cáo tƠi chính vƠ qui đnh ca các
chun mc k toán khác.
- Báo cáo tài chính hp nht đc lp trên c s áp dng chính sách k toán
thng nht cho các giao dch và s kin cùng loi trong nhng hoàn cnh tng t
trong toàn Tp đoƠn nh chính sách áp dng t giá hch toán ngoi t, chính sách
phân b chi phí, chính sách khu hao tài sn c đnh
+ Trng hp Công ty con s dng các chính sách k toán khác vi chính

sách k toán áp dng thng nht trong Tp đoƠn thì Báo cáo tƠi chính đc s dng
đ hp nht phi đc điu chnh li theo chính sách chung ca Tp đoƠn.
+ Trng hp Công ty con không th s dng cùng mt chính sách k toán
vi chính sách chung ca Tp đoƠn thì Thuyt minh báo cáo tài chính hp nht phi
13



trình bày rõ v các khon mc đƣ đc ghi nhn và trình bày theo các chính sách k
toán khác nhau và phi thuyt minh rõ các chính sách k toán khác đó.
- Báo cáo tài chính riêng ca Công ty m và các Công ty con s dng đ hp
nht Báo cáo tài chính phi đc lp cho cùng mt k k toán.
Nu ngày kt thúc k k toán là khác nhau, Công ty con phi lp thêm mt
b Báo cáo tài chính cho mc đích hp nht có k k toán trùng vi k k toán ca
Công ty m. Trong trng hp điu này không th thc hin đc, các Báo cáo tài
chính đc lp vào thi đim khác nhau có th đc s dng vi điu kin là thi
gian chênh lch đó không vt quá 3 tháng. Trong trng hp này, Báo cáo s
dng đ hp nht phi đc điu chnh cho nh hng ca nhng giao dch và s
kin quan trng xy ra gia ngày kt thúc k k toán ca Công ty con và ngày kt
thúc k k toán ca Tp đoƠn.  dài ca k báo cáo và s khác nhau v thi đim
lp Báo cáo tài chính phi đc thng nht qua các k.
- Kt qu hot đng kinh doanh ca Công ty con đc đa vƠo Báo cáo tƠi
chính hp nht k t ngày Công ty m thc s nm quyn kim soát Công ty con và
chm dt vào ngày Công ty m thc s chm dt quyn kim soát Công ty con.
- S chênh lch gia tin thu t vic thanh lý Công ty con và giá tr còn li
ca nó ti ngày thanh lý (bao gm c chênh lch t giá liên quan đn Công ty con
nƠy đc trình bày trong ch tiêu chênh lch t giá hi đoái thuc phn vn ch s
hu và li th thng mi cha phơn b) đc ghi nhn trong Báo cáo kt qu hot
đng kinh doanh hp nht nh mt khon lãi, l t vic thanh lý Công ty con.
- Khon đu t vƠo Công ty con s đc hch toán nh mt khon đu t tƠi

chính thông thng hoc k toán theo Chun mc k toán s 07 ắK toán các khon
đu t vƠo công ty liên kt” vƠ Chun mc k toán s 08 ắThông tin tƠi chính v
các khon vn góp liên doanh” k t khi Công ty m không còn nm quyn kim
soát na.
- Các ch tiêu trong Bng cơn đi k toán hp nht và Báo cáo kt qu hot
đng kinh doanh hp nht đc lp bng cách cng tng ch tiêu thuc Bng cân
14



đi k toán và Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh ca Công ty m và các công ty
con trong Tp đoƠn sau đó thc hin điu chnh cho các ni dung sau:
+ Giá tr ghi s khon đu t ca Công ty m trong tng công ty con và phn
vn ca Công ty m trong vn ch s hu ca công ty con phi đc loi tr toàn
b đng thi ghi nhn li th thng mi (nu có);
+ Phơn b li th thng mi;
+ Li ích ca c đông thiu s phi đc trình bày trong Bng cơn đi k
toán hp nht thành mt ch tiêu tách bit vi n phi tr và vn ch s hu ca
Công ty m. Phn s hu ca c đông thiu s trong thu nhp ca Tp đoƠn cng
cn đc trình bày thành ch tiêu riêng bit trong Báo cáo kt qu hot đng kinh
doanh hp nht;
+ Giá tr các khon mc phi thu, phi tr gia các đn v trong cùng Tp
đoƠn phi đc loi tr hoàn toàn;
+ Các ch tiêu doanh thu, chi phí phát sinh t vic cung cp hàng hoá, dch
v gia các đn v trong ni b Tp đoƠn, kinh phí qun lý np Tng Công ty, lƣi đi
vay và thu nhp t cho vay gia các đn v trong ni b Tp đoƠn, c tc, li nhun
đƣ phơn chia, vƠ đƣ ghi nhn phi đc loi tr toàn b;
+ Các khon lƣi cha thc hin phát sinh t các giao dch trong ni b Tp
đoƠn đang nm trong giá tr tài sn (nh hƠng tn kho, tài sn c đnh) phi đc
loi tr hoàn toàn. Các khon l cha thc hin phát sinh t các giao dch ni b

đang phn ánh trong giá tr hàng tn kho hoc tài sn c đnh cng đc loi b tr
khi chi phí to nên khon l đó không th thu hi đc.
- Báo cáo lu chuyn tin t hp nht đc lp theo quy đnh ca chun mc
k toán s 24 ậ Báo cáo lu chuyn tin t.
- Thuyt minh báo cáo tài chính hp nht phi trình bƠy đy đ các ch tiêu
theo yêu cu ca Chun mc k toán s 21 ậ Trình bày báo cáo tài chính và tng
Chun mc k toán liên quan.
15



- Vic chuyn đi Báo cáo tài chính ca c s  nc ngoƠi có đn v tin t
k toán khác vi đn v tin t k toán ca Công ty m thc hin theo các quy đnh
ca Chun mc k toán s 10 - nh hng ca vic thay đi t giá hi đoái.
- Các khon đu t vƠo công ty liên kt và công ty liên doanh đc k toán
theo phng pháp vn ch s hu trong Báo cáo tài chính hp nht
1.2.2.2 Phngăphápăcăth
 Trình t lp Bngă cơnăđi k toán hp nht và Báo cáo kt qu kinh
doanh hp nht
Theo thông t 161/2007/TT-BTC ngày 31/12/2007, khi lp Bng cơn đi k
toán hp nht và Báo cáo kt qu kinh doanh hp nht phi tuân th các bc sau :
Bc 1: Hp cng các ch tiêu trong Bng cơn đi k toán và Báo cáo kt
qu hot đng kinh doanh ca Công ty m và các Công ty con trong Tp đoƠn.
Bc 2: Loi tr toàn b giá tr ghi s khon đu t ca Công ty m trong
tng Công ty con và phn vn ca Công ty m trong vn ch s hu ca Công ty
con và ghi nhn li th thng mi (nu có).
Bc 3: Phân b li th thng mi (nu có).
Bc 4: Tách li ích ca c đông thiu s.
Bc 5: Loi tr toàn b các giao dch ni b trong Tp đoƠn
Bc 6: Lp các Bng tng hp các bút toán điu chnh và Bng tng hp

các ch tiêu hp nht.
Bc 7: Lp Báo cáo tài chính hp nht cn c vào Bng tng hp các ch
tiêu hp nht sau khi đƣ đc điu chnh và loi tr.
Các bc hp nht trên đc trình bày c th nh sau:
Trc tiên, cn phi hp cng s liu ca các ch tiêu trên Bng cơn đi k
toán riêng và Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh riêng ca Công ty m và các
Công ty con theo nguyên tc sau:
16



- i vi các ch tiêu không phi điu chnh thì cng trc tip đ xác đnh
các ch tiêu tng đng.
- i vi các ch tiêu cn phi điu chnh nh : điu chnh sai sót, khác bit
chính sách k toánầ, thì phi điu chnh theo nguyên tc vƠ phng pháp điu
chnh thích hp ri sau đó mi cng các ch tiêu này.
Nh vy, công vic thc hin các bút toán điu chnh có vai trò rt quan
trng trong quá trình lp báo cáo tài chính hp nht . Các bút toán điu chnh phù
hp vi quy đnh ca thông t này thì s to ra cái nhìn tng th v tình hình tài
chính ca toàn b tp đoƠn mt cách trung thc và hp lý.
 Loi tr khonăđuătăca Công ty m vào Công ty con ti ngày mua

Nguyên tc loi tr
Trong Báo cáo tài chính hp nht, giá tr ghi s ca khon đu t ca Công ty
m trong tng Công ty con và phn s hu ca Công ty m trong vn ch s hu
ca Công ty con ti ngày mua phi đc loi tr hoàn toàn. Li th thng mi và
chênh lch gia giá tr hp lý và giá tr ghi s ca các khon mc tài sn và n phi
tr nu có phát sinh trong quá trình hp nht đc ghi nhn phù hp vi quy đnh
vƠ hng dn ca Chun mc k toán s 11 - Hp nht kinh doanh.
Lãi hoc l phát sinh sau ngày mua không nh hng đn các ch tiêu phi

loi tr khi thc hin vic loi tr khon đu t ca Công ty m trong tng Công ty
con và phn s hu ca Công ty m trong vn ch s hu ca Công ty con ti ngày
mua.
 Phân b li th thngămi

Nguyên tc phân b
Li th thng mi phát sinh ti ngƠy mua đc phân b dn vào kt qu
hot đng kinh doanh hp nht theo phng pháp đng thng trong thi gian
không quá 10 nm.