Luận văn thạc sĩ Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại ngân hàng TMCP đầu tư và phát triển Việt Nam

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯






NGUYN HOÀI AN





PHÁT TRIN DCH V NGÂN HÀNG
IN T TI NGÂN HÀNG TMCP U
T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM










LUN VN THC S KINH T

Tp.H Chí Minh – Nm 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯





NGUYN HOÀI AN




PHÁT TRIN DCH V NGÂN HÀNG
IN T TI NGÂN HÀNG TMCP U
T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM




Chuyên Ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201

LUN VN THC S KINH T



Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS Nguyn Vn S




Tp.H Chí Minh – Nm 2013

1



MC LC
PHN M U 3 U
CHNG 1: C S LÝ LUN V NGÂN HÀNG IN T VÀ PHÁT TRIN DCH
V NGÂN HÀNG IN T 7
1.1. Tng quan v ngân hàng đin t 7
1.1.1. Khái nim 7
1.1.2. Các dch v Ngân hàng đin t 8
1.1.3. Li ích ng dng ngân hàng đin t 10
1.1.4. Hn ch ca dch v ngân hàng đin t 12
1.2. iu kin thc hin ngân hàng đin t 12
1.2.1. Các yu t trong ni b ngân hàng 12
1.2.2. Các nhân t nh hng đn ng dng trin khai ngân hàng đin t ti Vit Nam . 15
1.3. Kinh nghim các nc trong khu vc và trên th gii v phát trin dch v Ngân hàng

đin t, thc trng ng dng dch v Ngân hàng đin t ca các Ngân hàng thng mi ti
Vit Nam và bài hc kinh nghim 24
1.3.1. Kinh nghim các nc trong khu vc và trên th gii v phát trin dch v ngân
hàng đin t 24
1.3.2. S hình thành dch v ngân hàng đin t ti Vit nam 25
1.3.3. Thc trng trin khai dch v NHT ti mt s Ngân hàng thng mi 28
1.3.4. Hn ch trong trin khai dch v NHT ca mt s NHTM 33
1.3.5. Các bài hc kinh nghim v phát trin kinh doanh dch v Ngân hàng đin t cho
các ngân hàng thng mi ca Vit Nam 34
CHNG 2: THC TRNG NG DNG NGÂN HÀNG IN T TI BIDV 36
2.1. Gii thiu v ngân hàng BIDV 36
2.1.1. Gii thiu chung 36
2.1.2. Ngun nhân lc 38
2.1.3. Công ngh thông tin 40
2.1.4. Kt qu kinh doanh 41
2.2. Phân tích thc trng trin khai NHT ti BIDV 42
2.2.1. Các dch v NHT ca BIDV 42
2.2.2. Phân tích thc trng kinh doanh dch v NHT ca BIDV 45
2.3. Kt qu trin khai dch v NHT 48
2.3.1. S lng máy ATM, POS 48
2.3.2. Dch v th 49
2.4. ánh giá vic trin khai và phát trin dch v NHT ca BIDV 49
2.4.1. Nhng đim đt đc 49
2.4.2. Nhng hn ch 50
2.4.3. Nguyên nhân ca các hn ch 53
CHNG 3: GII PHÁP PHÁT TRIN DCH V NGÂN HÀNG IN T TI BIDV
56
3.1. nh hng phát trin chung ca BIDV 56
3.2. Mc tiêu phát trin dch v NHT ca BIDV 57
3.3. Gii pháp phát trin kinh doanh dch v NHT ti BIDV: 58

3.3.1. Nâng cao nng lc qun tr điu hành 59
3.3.2. Tng cng các hình thc qung cáo, gii thiu nhm kích thích nhu cu ca khách
hàng 59
2



3.3.3. Phát trin, t chc mng li, kênh phân phi 61
3.3.4. Chin lc khách hàng 63
3.3.5. a dng hóa sn phm, dch v 64
3.3.6. Nâng cao cht lng sn phm, dch v NHT 68
3.3.7. Tng kh nng cnh tranh ca BIDV trong nn kinh t th trng 69
3.3.8. Chin lc chm sóc khách hàng 70
3.3.9. Hoàn thin h thng công ngh thông tin 72
3.3.10. Gii pháp nhm hn ch các ri ro trong vic cung cp dch v NHT 73
3.3.11. ào to ngun nhân lc 75
3.3.12. Kim soát, giám sát và khuyn khích hot đng NHT 76
3.4. Gii pháp h tr 77
3.4.1. Hoàn thin các vn bn pháp lý 77
3.4.2. Kin ngh đi vi NHNN 78
3.4.3. Kin ngh đi vi Chính Ph 80
KT LUN 82
TÀI LIU THAM KHO

DANH MC CÁC BNG

STT Bng, biu Trang
1
Bng 1.1 So sánh h thng công ngh ngân hàng c và mi Trang 22
2
Bng 1.2. Mt s him ha an toàn d liu và gii pháp Trang 23
3
Bng 1.3 Mi Ngân hàng dn đu v s lng th tính đn
30/11/2011
Trang 31
4
Bng 1.4 S lng ngân hàng trin khai Internet Banking ti
Vit Nam
Trang 32
5
Bng 2.1 Kt qu hot đng kinh doanh ca BIDV theo báo
cáo tài chính hp nht theo chun mc kt toán Vit nam
Trang 41
6
Bng 2.2
C cu giao dch qua các phng tin thanh toán

không dùng tin mt trong quý 3 nm 2012

Trang 53












DANH MC CÁC HÌNH V, BIU 

STT Hình v, Biu đ Trang
1
Hình 1.1 H thng lut, Ngh đnh v giao dch đin t và
CNTT
Trang 17
2
Hình 1.2 Biu đ tng trng s ngi s dng Internet Trang 27
3
Hình 1.3 S thuê bao đin thoi di đng/100 dân Trang 27
4
Hình 1.4 T l tin mt lu thông trong tng phng tin
thanh toán
Trang 28

5
Hình 1.5 Mng li hot đng ca các ngân hàng thng
mi
Trang 29
6
Hình 1.6 S lng máy ATM và POS Trang 30
7
Hình 1.7 Thng kê s th Ngân hàng phát hành qua các
nm
Trang 31
8
Hình 1.8 So sánh c cu th thanh toán nm 2007 và 2012 Trang 32
9
Hình 2.1 Biu đ tng trng nhân lc trong 2010 – 2012 Trang 39
10
Hình 2.2 S lng mng li truyn thng ca BIDV Trang 46
11
Hình 2.3 Mng li ATM, POS Trang 48
12
Hình 2.4 Kt qu kinh doanh dch v th Trang 49

DANH MC CÁC KÝ HIU, CÁC CH VIT TT

ACB: Ngân hàng TMCP Á Châu
AGRB - Agribank: Ngân hàng Nông nghip & Phát trin Nông thôn Vit Nam
ATM: Máy giao dch t đng
Banknetvn: Công ty CP chuyn mch tài chính Quc gia Vit Nam
BIDV: Ngân hàng TMCP u t & Phát trin Vit Nam
CBNV: Cán b nhân viên
CNTT: Công ngh thông tin

CTCK: Công ty chng khoán
CTG - Viettinbank: Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam
GD: im giao dch
E-banking: Dch v ngân hàng đin t
Eximbank: Ngân hàng TMCP Xut nhp khu Vit Nam
NHT: Ngân hàng đin t
NHNN: Ngân hàng Nhà nc
NHTM: Ngân hàng thng mi
POS: Máy thanh toán ti các đim bán hàng
PGD: Phòng giao dch
QTK: Qu tit kim
Sacombank: Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng tín
Smartlink: Công ty CP dch v th Smartlink
Techcombank: Ngân hàng TMCP K thng Vit Nam
TMT: Thng mi đin t
VCB - Vietcombank: Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam
VNBC: Công ty CP th thông minh VINA
VIB: Ngân hàng TMCP Quc T
WTO: T chc thng mi th gii.

3



PHN M U

1. S cn thit ca đ tài
TMT đang là mt xu th phát trin tt yu trên th gii nói chung và  Vit
Nam nói riêng. TMT đang phát trin nhanh và làm bin đi sâu sc các phng thc
kinh doanh, thay đi hình thc, ni dung hot đng kinh t, vn hóa, xã hi.  thúc

đy quá trình hi nhp, thu hút khách hàng cng nh giành git c hi trong kinh
doanh, hu ht các ngân hàng trên th gii đang không ngng tng cng và đa ra các
dch v tin li, nhanh gn và đc h tr mnh m ca các công ngh hin đi nh
máy giao dch t đng (ATM), máy thanh toán ti các đim bán hàng (POS), mng
li cung cp dch v ngân hàng thông qua mng đin thoi, máy tính cá nhân… Vi
s phát trin mnh m ca công ngh thông tin và truyn thông, ca khoa hc k thut,
ca công ngh mi nh Internet, mng đin thoi di đng, Web…, mô hình ngân hàng
vi h thng quy làm vic, nhng tòa nhà cao c, gi làm vic hành chính 7, 8 gi
sáng đn 4, 5 gi chiu đang dn đc ci tin và thay th bng mô hình ngân hàng
mi – NHT. Khng đnh bng nhng thành công trong nhng nm qua, NHT đã có
nhng bc phát trin vt bc và tr thành mô hình tt yu cho h thng ngân hàng
trong th k 21.
H thng NHT ra đi gn lin vi nhu cu ca th trng mi, lu thông tin
t và lu thông hàng hoá không tách ri nhau. Chính vì th, NHT có mt vai trò vô
cùng to ln đi vi h thng ngân hàng Vit Nam trong xu th hi nhp ngày nay.
Vi các ngun d liu đc truy cp kp thi, chính xác qua h thng mng
thông tin, NHNN s khai thác kh nng phân tích, la chn các gii pháp ti u đ s
dng các công c điu tit, kim soát t ngun gc cung ng tin t đ đt đc mc
đích điu hoà gi vng n đnh tin t đi ni và đi ngoi theo mong mun, có đ
điu kin đ đánh giá tình hình thc hin cán cân thng mi, cán cân thanh toán và
din bin tc đ phát trin kinh t.
Theo thông tin t V Chính sách tin t, NHNN Vit Nam, tính đn ngày
22/5/2013, tín dng tng 2,29% so cui nm 2012, trong đó tín dng VND tng 4,57%,
tín dng bng ngoi t gim 8,07%. Tng trng tín dng nm 2013 đc d báo tip
tc khó khn do các ngân hàng phi tp trung vào vic x lý n xu. Chính vì vy,
không ít ngân hàng đã tp trung gia tng th phn dch v nhm bù đp phn tín dng
st gim đ đm bo hoàn thành k hoch kinh doanh. Mt s chuyên gia tài chính
nhn đnh, tng trng tín dng ca h thng ngân hàng nc ta đã qua thi k tng
trng nóng. Các ngân hàng đang bc vào thi k chy đua, cnh tranh phát trin lnh
vc dch v. Do đó, ngân hàng đang đy mnh dch v vi hi vng đa thu nhp t

mng dch v cao hn na trong t trng li nhun ngân hàng.
4



Doanh thu t mng dch v tng t 15 - 20% nm 2011 lên 20 - 30% trong nm
2012 và vn đang trong xu hng tng trong nm 2013. Con s này vn còn khong
cách xa vi nhiu nc tiên tin, song là mt hng đi đy lc quan. Nhiu NHTM
đang đy mnh dch v NHT nhm khai thác xu th s dng Internet ca khách hàng,
đy cuc chin giành th phn vào mt chin lc mi.
BIDV đã trin khai dch v NHT trên c nc và đã có đc mt s khách
hàng nht đnh. Tuy nhiên, vic trin khai dch v này cha đc phát trin theo nh
mong đi vì s lng khách hàng cha nhiu và BIDV cha thc s qung bá rng rãi
đc hình nh v dch v NHT cng nh xây dng lòng tin cho khách hàng v vic
áp dng dch v này. Do vy, tác gi la chn đ tài: “Phát trin dch v Ngân hàng
đin t ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam” làm đ tài nghiên
cu cho bài tt nghip ca mình vi mc đích đa ra đc nhng phng hng phát
trin kinh doanh cho dch v này nhm tng th phn kinh doanh dch v cho ngân
hàng.
2. Mc tiêu nghiên cu
Xu th phát trin chung ca h thng ngân hàng là các kênh phân phi hin đi
đang m rng và thay th dn các kênh truyn thng. S ph bin ca Internet trong
thi gian qua đã to ra nhng c hi mi đ đi mi phng thc t chc kinh doanh
cng nh to ra các sn phm và dch v mi cho khách hàng. Trong lnh vc ngân
hàng, s ph bin ca Internet đã làm ny sinh nhu cu s dng các dch v ngân hàng
qua mng Intenet cng nh to c hi đ các ngân hàng cung cp các dch v thông
qua Internet. Chính vì vy, Dch v NHT đã phát trin nhanh chóng trong thi gian
gn đây, đc bit là  các nc phát trin.
Dch v NHT đã giúp các ngân hàng ct gim chi phí và cung cp các dch v
tin li hn cho khách hàng nh khách hàng có th truy cp tài khon mà không cn

phi trc tip đn ngân hàng hoc thc hin các giao dch TMT ngày càng tin li
hn.
Hin nay các NHTM đã phát trin các sn phm dch v thanh toán qua NHT
vi nhng tính nng tin li có xu hng ngày càng tng lên. Nhiu dch v thanh toán
mi hin đi và các dch v giá tr gia tng tin ích đi kèm đã đc các ngân hàng khai
thác đa vào hot đng, làm phong phú thêm cho dch v thanh toán, to u th cnh
tranh gia các ngân hàng. Do đó các ngân hàng đã chú trng đu t công ngh, c s
h tng mt cách hiu qu nhm phc v tt dch v thanh toán qua NHT vi phm
vi ngày càng m rng ti các đi tng doanh nghip, cá nhân và các tng lp dân c.
Tuy nhiên, s lng ngi s dng dch v NHT cha thc s nhiu do nhng
vn đ tr ngi khác nhau nh v nhn thc, tp quán thói quen, hay các vn đ lo ngi
v an ninh…  tìm hiu rõ hn v nhng nguyên nhân nh hng đn vic s dng
5



dch v NHT ti BIDV, tác gi đã la chn vn đ cn nghiên cu  đây đó là nhng
yu t nh hng ti s dng dch v NHT ti BIDV, các kt qu đã đt đc ca
BIDV trong kinh doanh dch v này và các gii pháp đ phát trin dch v NHT này
nhm chim lnh th trng.
Bài nghiên cu s hng đn gii quyt các vn đ sau:
- Phân tích các yu t nh hng đn s dng dch v NHT (bao gm
khách hàng, chính sách, công ngh thông tin, các vn đ ni b ca ngân
hàng).
- Tìm hiu tình hình kinh doanh dch v NHT ti BIDV.
-  xut các gii pháp phát trin dch v NHT ti BIDV.
3. Phm vi nghiên cu
Bài nghiên cu thc hin nghiên cu đi vi dch v NHT ca BIDV trong
phm vi c nc nhm đa ra nhng gii pháp ti u nht cho vic phát trin dch v
NHT này.

4. i tng và Phng pháp nghiên cu
i tng nghiên cu: Nhng vn đ lý lun và thc tin v dch v NHT,
phát trin dch v NHT.
Các s liu nghiên cu đc thu thp t hai ngun:
- S liu s cp: kinh nghim ca tác gi đã làm vic ti ngân hàng BIDV
- S liu th cp: thông qua các ngun Báo cáo kt qu kinh doanh ca ngân
hàng BIDV. Các ngun thông tin v thc trng kinh doanh dch v NHT
ti các ngân hàng đc trích dn trong các Báo cáo TMT ca Cc TMT,
B Công Thng. Các kinh nghim ng dng công ngh trong kinh doanh
đc ly t NHNN….
- Thi gian: Trong khon thi gian t 2011-2013.
Phng pháp nghiên cu: Tác gi s dng các phng pháp thng kê, phân tích, so
sánh, tng hp kt hp vn dng các kin thc các môn hc nghip v NHTM, qun tr
ngân hàng, thng mi đin t và kinh nghim làm vic thc tin.
5. Ý ngha thc tin ca đ tài
- H thng nhng c s lý lun v dch v NHT.
- Phân tích đánh giá thc trng cung ng dch v NHT ti ngân hàng BIDV,
t đó đa ra các gii pháp và kin ngh nhm góp phn phát trin dch v
NHT ti ngân hàng BIDV, nâng cao hn na hiu qu hot đng kinh
doanh, dn dn chuyn ngun thu t ni có ri ro cao sang ngun thu có ri
ro thp da vào nn công ngh hin đi trong giai đon hi nhp hin nay.
6



6. Kt cu lun vn
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc ch vit tt, danh mc bng biu, tài
liu tham kho, lun vn đc chia thành 3 chng.
- Chng 1: C s lý lun v NHT và phát trin dch v NHT.
- Chng 2: Thc trng ng dng NHT ti BIDV.

- Chng 3: Gii pháp phát trin dch v NHT ti BIDV.
7



CHNG 1: C S LÝ LUN V NGÂN HÀNG IN T VÀ PHÁT
TRIN DCH V NGÂN HÀNG IN T
1.1. Tng quan v ngân hàng đin t
1.1.1. Khái nim
 tìm hiu rõ ngân hàng đin t là gì, trc tiên chúng ta đnh ngha Thng
mi đin t (TMT). TMT là vic tin hành mt phn hay toàn b hot đng thng
mi bng nhng phng tin đin t. TMT vn mang bn cht nh các hot đng
thng mi truyn thng. Tuy nhiên, thông qua các phng tin đin t mi, các hot
đng thng mi đc tin hành nhanh hn, giúp tit kim chi phí và m rng không
gian kinh doanh. TMT ngày càng là mt phng thc kinh doanh hiu qu k t khi
Internet hình thành và phát trin.
Dch v ngân hàng đin t (E- Banking) là mt dng ca TMT ng dng trong
hot đng ngân hàng. ây chính là s kt hp gia mt s dch v ngân hàng truyn
thng vi công ngh thông tin (CNTT) và đin t vin thông. NHT đc đnh ngha
nh là mt phng thc cung cp các sn phm mi và các sn phm truyn thng đn
vi khách hàng thông qua các kênh phân phi đin t: Internet banking (Online
banking), Mobile/SMS Banking, Ví đin t, Cng thanh toán đin t, ATM/POS/Kiosk
Banking Channel, Home Banking.
Ti các nc công nghip phát trin, E – banking đã đc s dng rng rãi t
nhiu nm trc. S khách hàng s dng dch v E – banking chim đn 70% dân s
và con s này hàng nm vn tip tc tng.
 trin khai dch v NHT này, các ngân hàng cn trin khai h tng công
ngh core banking, khái nim v core banking thc ra vn còn khá mi m vi nhiu
ngi, đc bit vi khách hàng trong nc. Core banking là mt h thng các phân h
nghip v c bn ca ngân hàng nh tin gi, tin vay, khách hàng… Thông qua đó,

ngân hàng phát trin thêm nhiu dch v, sn phm và qun lý ni b cht ch, hiu
qu hn. V bn cht, đây là h thng phn mm tích hp các ng dng tin hc trong
qun lý thông tin, tài sn, giao dch, qun tr ri ro… trong h thng ngân hàng. V đc
đim, core banking chính là ht nhân toàn b h thng thông tin ca mt h thng ngân
hàng. H thng thông tin  đây bao gm thông tin v tin, tài sn th chp, giao dch,
giy t, s sách k toán, d liu máy tính và h thng thông tin. Tt c các giao dch
đc chuyn qua h thng Core banking và trong mt khong thi gian cc kì ngn
vn duy trì hot đng đng thi x lý thông tin trong sut thi gian hot đng hay có
th nói Core banking là h thng đ tp trung hóa d liu  bt c ni đâu hay lúc nào.
C s d liu ca ngân hàng đc qun lý tp trung theo quan h và theo module (tin
gi, thanh toán quc t, chuyn tin, tài tr thng mi, cho vay, thm đnh, ngun vn,
8



Internet Banking….).  nâng cp h thng CNTT ca mình, ngân hàng có th thay
đi module theo nghip v ngân hàng hoc thay đi theo gii pháp phn mm.
1.1.2. Các dch v Ngân hàng đin t
Hot đng kinh doanh dch v NHT thng bao gm các dch v sau:
1.1.2.1. Dch v th
Th đã đc đa vào s dng rng rãi trên th gii. Trong phm vi rng, th nói
chung bao gm tt c nhng loi: th séc, th rút tin mt, th ghi n, th tín dng….
Th thanh toán là mt trong nhng thành tu ca ngành công nghip ngân hàng. ây
chính là cuc cách mng trong lnh vc tài chính cá nhân. S phát trin ca th là thành
qu ca s đi mi kh nng marketing ca các chuyên gia ngân hàng trên th gii.
Th thanh toán (th chi tr) là mt phng tin thanh toán tin mua hàng hoá, dch v
hoc có th đc dùng đ rút tin mt ti các Ngân hàng đi lý hoc các máy rút tin t
đng.
1.1.2.2 Internet Banking
Internet Banking là mt loi hình dch v ngân hàng hin đi cho phép khách

hàng có th giao dch ngân hàng thông qua mng Internet vào bt c lúc nào,  bt c
đâu mà khách hàng cho là phù hp nht. Do đó, khách hàng có th thc hin giao dch
24 gi trong ngày, 7 ngày trong tun ti nhà riêng hoc  vn phòng, khi đang trong
nc hay đi nc ngoài.
 s dng dch v Internet Banking khách hàng cn có máy tính, moderm,
đng đin thoi truy cp. Khi s dng dch v này, khách hàng không cn cài đt
thêm mt phn mm đc bit nào mà ch cn truy cp trc tip vào trang web ca ngân
hàng.
Internet Banking giúp khách hàng có th:
- Xem thông tin v các giao dch đã thc hin trên tài khon.
- Chuyn tin gia các tài khon trong cùng h thng ngân hàng.
- Xem thông tin v tài khon nh s d hin ti (current balances) và s d
có th s dng (available balances); lãi sut, t giá …
- Tìm kim thông tin v mt giao dch c th nào đó, ví d: s séc, s tin và
ngày séc đó đc thanh toán…
- Làm lnh thanh toán
- Thanh toán hoá đn đin, nc, đin thoi.
- Thông báo thay đi đa ch liên lc…
9



1.1.2.2. Mobile banking
Mobile Banking là mt loi hình dch v ca NHT cho phép khách hàng có
th nm bt đc thông tin v tài khon ca mình và các thông tin ngân hàng khác qua
h thng tin nhn trên đin thoi di đng.
- Thông tin v tài khon: khách hàng s nhn đc thông tin v tài khon
ngay sau khi tài khon đc chính thc ghi Có (hoc ghi N).
- Thông tin v giao dch cui cùng gn nht: khách hàng có th yêu cu thông
tin v giao dch cui cùng mà mình thc hin (trong khong thi gian 06

tháng).
- Thông tin v t giá hi đoái, lãi sut, giá c (khách hàng có th yêu cu
ngân hàng gi tin theo tn sut hàng ngày, hàng tun, ).
- Np tin đin thoi di đng t tài khon ngân hàng.
- Thc hin thanh toán tin đin thoi, tin đin, nc
1.1.2.3. Home banking
Home Banking là mt loi dch v NHT cho phép khách hàng có th ch đng
kim soát hot đng giao dch ngân hàng t vn phòng ca mình thông qua các phng
tin : website, th đin t, đin thoi di đng hay đin thoi c đnh.
Dch v này đc xây dng trên mt trong hai nn tng: h thng các phn mm
ng dng (Software Base) và nn tng công ngh web (Web Base), thông qua h thng
máy ch, mng Internet và máy tính con ca khách hàng, thông tin tài chính s đc
thit lp, mã hoá, trao đi và xác nhn gia ngân hàng và khách hàng.
1.1.2.4. Phone banking và dch v Call Center 24/7
ây là dch v đc t chc tp trung vi phn trung tâm là mt tng đài đc
b trí trc 24/7. Khách hàng khi phát sinh yêu cu s dng mt s dch v ca ngân
hàng, truy vn thông tin hoc yêu cu gii đáp thc mc s thc hin gi đn s đin
thoi ca tng đài ca tng ngân hàng đ đt lnh thc hin dch v hoc yêu cu đc
t vn, hng dn.
1.1.2.5. ATM/POS:
ây là dch v giao dch ngân hàng qua h thng máy ATM/POS.
Máy giao dch t đng (ATM): Là thit b mà ch th có th s dng đ gi,
np, rút tin mt, chuyn khon, tra cu thông tin giao dch th hoc s dng các dch
v khác.
POS (t vit tt ting Anh ca Point of sale) là các máy chp nhn thanh toán
th.
10

1.1.2.6. Kiosk Ngân hàng
ây là s phát trin ca dch v ngân hàng hng ti phc v khách hàng vi
cht lng cao nht và thun tin nht. Trên đng ph s đt các trm làm vic vi
đng kt ni internet tc đ cao. Khi khách hàng cn thc hin giao dch hoc yêu
cu dch v, h ch cn truy cp s chng nhn cá nhân và mt khu đ s dng dch
v ca h thng ngân hàng phc v mình.
1.1.3. Li ích ng dng ngân hàng đin t
1.1.3.1. i vi khách hàng
E-Banking tht s là ngi bn riêng t ca khách hàng. Vi vic s dng dch
v này, khách hàng đc cung cp mt lng ln thông tin liên quan đn ngân hàng,
đc đt lnh thanh toán cho các dch v công hoc đt các lnh chuyn khon đn
gin gia các tài khon trong cùng h thng ngân hàng… mà không mt thi gian đn
ngân hàng.
Ngi s dng cng có th thc hin truy vn thông tin dch v ngân hàng  bt
k đâu và bt k lúc nào ch bng nhng thao tác đn gin. Vi dch v Internet
banking, khách hàng có th kim tra và bit đc các chi tit liên quan đn giao dch
nh tên ngi chuyn tin, s tin mi ln giao dch, tng s d… Riêng đi vi sn
phm th ngân hàng, khách hàng có th kim tra đc s thay đi s d có hoc d n
trên tài khon th theo tng ngày, hoc khi cn có th in sao kê giao dch… mà không
ph thuc vào ngân hàng. iu này to cho khách hàng cm giác gn gi, thân thin
vi các dch v ca ngân hàng, tit kim đc nhiu thi gian.
E-Banking là mt kênh giao dch, giúp cho khách hàng có th liên lc vi ngân
hàng mt cách nhanh chóng, thun tin đ thc hin mt s nghip v ngân hàng ti
bt k thi đim nào (24 gi mi ngày, 7 ngày mt tun) và  bt c ni đâu. iu này
đc bit có ý ngha đi vi các khách hàng có ít thi gian đ đi đn vn phòng trc tip
giao dch vi ngân hàng, các khách hàng nh và va, khách hàng cá nhân có s lng
giao dch vi ngân hàng không nhiu, s tin mi ln giao dch không ln. ây là li
ích mà các giao dch kiu ngân hàng truyn thng khó có th đt đc vi tc đ nhanh,
chính xác so vi NHT.

1.1.3.2. i vi ngân hàng
M rng phm vi hot đng, tng kh nng cnh tranh cho ngân hàng: E-
Banking là mt gii pháp ca NHTM đ nâng cao cht lng dch v và hiu qu hot
đng, qua đó nâng cao kh nng cnh tranh ca NHTM. iu quan trng hn là E-
Banking còn giúp NHTM thc hin chin lc “toàn cu hóa” mà không cn m thêm
chi nhánh  trong nc cng nh  nc ngoài. Trin khai dch v e-banking, ngân
11



hàng ch qun s tit kim gim chi phí c đnh, tit kim đc chi phí m chi nhánh,
phòng giao dch và gim đc s lng nhân viên. E-Banking cng là công c qung
bá, khuch trng thng hiu ca NHTM mt cách sinh đng, hiu qu.
Nâng cao hiu qu s dng vn: Xét v mt kinh doanh ca ngân hàng, E-
Banking s giúp nâng cao hiu qu s dng vn. Thông qua các dch v ca NHT,
các lnh v chi tr, nh thu ca khách hàng đc thc hin nhanh chóng, to điu kin
cho vn tin t chu chuyn nhanh, thc hin tt quan h giao dch, trao đi tin - hàng.
Qua đó đy nhanh tc đ lu thông hàng hoá, tin t, nâng cao hiu qu s dng vn.
ây là tin ích mà các giao dch kiu ngân hàng truyn thng khó có th đt đc vi
tc đ nhanh, chính xác so vi NHT.
Tng kh nng chm sóc và thu hút khách hàng: Chính s tin ích có đc t
công ngh ng dng, t phn mm, t nhà cung cp dch v mng, dch v Internet đã
thu hút và gi khách hàng s dng, quan h giao dch vi ngân hàng, tr thành khách
hàng truyn thng ca ngân hàng. Vi mô hình ngân hàng hin đi, kinh doanh đa nng
thì kh nng phát trin, cung ng các dch v cho nhiu đi tng khách hàng, nhiu
lnh vc kinh doanh ca E-banking là rt cao.
Cung cp dch v trn gói: im đc bit ca dch v NHT là có th cung cp
dch v trn gói. Theo đó các ngân hàng có th liên kt vi các công ty bo him, công
ty chng khoán, công ty tài chính khác đ đa ra các sn phm tin ích đng b nhm
đáp ng cn bn các nhu cu ca mt khách hàng hoc mt nhóm khách hàng v các

dch v liên quan ti ngân hàng, bo him, đu t, chng khoán
1.1.3.3. V mt kinh t xã hi
Dch v NHT góp phn thúc đy các hot đng kinh t thng mi, dch v và
du lch phát trin, to điu kin m rng quan h kinh t thng mi vi khu vc và th
gii. c bit là góp phn thúc đy các hot đng TMT phát trin. u đim ca dch
v NHT là có kh nng thu hút trên phm vi rng v khách hàng bt k lúc nào
(24/7) vi mi khong cách không gian và thi gian. Chính điu này giúp cho các
ngân hàng tip cn đc khách hàng tt hn, tit kim đc chi phí giao dch…
Thc hin các hot đng dch v NHT cho phép các ngân hàng thích ng
nhanh chóng vi nhng thay đi ca th trng, điu chnh kp thi phí, lãi sut, t giá
phù hp vi din bin ca tình hình th trng; hn ch ri ro do bin đng v giá c
ca th trng gây ra, mang li li ích kinh t cho ngân hàng và khách hàng tham gia
s dng dch v này. ây là li ích vt tri so vi ngân hàng truyn thng.
12



1.1.4. Hn ch ca dch v ngân hàng đin t
1.1.4.1. Vn đu t ln
 xây dng mt h thng E-Banking đòi hi phi có mt lng vn đu t ban
đu khá ln đ la chn đc mt công ngh hin đi, đúng đnh hng, cha k ti
các chi phí cho h thng d phòng, chi phí bo trì, duy trì và phát trin h thng, đi
mi công ngh sau này. ng thi cn có mt đi ng k s, cán b k thut có trình
đ đ qun tr, vn hành h thng… mt lng chi phí mà không phi NHTM nào cng
sn sàng b ra đu t. Cha k vic đu t y có phát huy hiu qu hay không còn ph
thuc vào h thng h tng truyn thông đt nc, hay nói khác đi còn ph thuc vào
nhng n lc chung ca c mt quc gia ch không riêng gì mt NHTM nào.
1.1.4.2. Ri ro cao
Vn và công ngh tuy là vn đ không phi d vt qua, nhng cng có th
khc phc đc, vn đ nan gii hn là  ch tính an toàn và bo mt ca h thng E-

Banking. Ri ro trong hot đng dch v này là không nh, khách hàng có th b mt
mt khu truy nhp tài khon t lúc nào mà mình chng hay bit do b “Hacker” n cp
bng công ngh cao. T đó tin trong tài khon ca khách hàng b mt mà không bit
ti bn thân mình nhm ln hay ti NHTM. Còn v phía NHTM  Vit Nam, do công
ngh ch yu là “nhp khu” nên s ch đng nm bt công ngh không cao, vic phát
hin và bt các “l hng” ca phn mm mua t nc ngoài cha th thc hin đc
mt cách đy đ, kh nng ln là phi mi chuyên gia, tn kém và mt thi gian. Vius,
sâu máy tính, phn mm gián đip là nhng nguy c thng trc tn công h thng qua
vic gi mo, đánh cp d liu khách hàng, ti phm máy tính s dng tn công làm tê
lit website là rt có th xy ra.
1.2. iu kin thc hin ngân hàng đin t
1.2.1. Các yu t trong ni b ngân hàng
1.2.1.1. Nhân lc
Con ngi luôn là yu t quyt đnh cho s thành công ca bt c hot đng nào.
c bit đi vi th trng dch v ngân hàng, đa phn các sn phm đu tn ti di
dng sn phm dch v vô hình, c s h tng nhân lc tr thành yu t tiên quyt hàng
đu cho vic cung ng, phân phi sn phm đng thi tác đng đn toàn b hot đng
kinh doanh ca ngân hàng nói chung. Nhân lc phát trin dch v ng dng NHT ti
ngân hàng gm hai nhóm nhân lc:
Nhân lc v nghip v: đó là b phn s khai thác, thc hin các nghip v
NHT. Nhóm nhân lc này cn hiu rõ v kin thc ngân hàng, kin thc thng mi,
ngoi thng và có trình đ ngoi ng đ giao dch vi c khách hàng nc ngoài nu
13



cn thit. H cng cn hiu rõ các kin thc v k thut đin t h tr trong các nghip
v ngân hàng.
Nhân lc k thut: đây là b phn k thut đm bo cho h thng k thut hot
đng n đnh, có kh nng khc phc các s c và phát trin các tin ích, công c k

thut mi đáp ng đòi hi ngày càng cao ca hot đng giao dch thông qua phng
tin đin t.
Mt NHTM ch có th phát trin bn vng nu có mt nn tng ngun lc bn
vng. Máy móc, công ngh, thit b không th làm thay con ngi trong lnh vc này.
Chính vì th, nhn thc đúng tm quan trng trong vic đào to ngun nhân lc đi vi
phát trin dch v NHT rt quan trng. Ngun nhân lc cho các v trí làm v phát
trin NHT hin nay đc cung cp ch yu bi các c s đào to chuyên ngành tài
chính – ngân hàng ca các trng đi hc. Theo B giáo dc và đào to (MOET), hin
ti c nc có khong 1.826 c s đào to ngành k toán, tài chính – ngân hàng, qun
tr kinh doanh, nhng s lng này không đc đào to chuyên sâu v lnh vc cung
cp NHT này.
1.2.1.2. Vn
Vic trin khai Core banking ph thuc rt ln vào vn và kinh nghim và đi
ng nhân lc ca mi ngân hàng. Nhìn sang các ngân hàng nc ngoài có th thy h
đc trang b h thng core banking cc kì hin đi do h mang t ngân hàng m sang,
đin hình nh ANZ, DeutscheBank, HSBC, Citibank.
Mt core banking hin đi phi đáp ng vic qun lý cht ch, đy đ, vn hành
nhanh và đáp ng tính “m” khi Ngân hàng mun trin khai thêm mt s dch v khác
na (Mobile Banking, Internet Banking, ATM). Vic ng dng gii pháp ngân hàng lõi
ti các ngân hàng Vit Nam hin nay gp rt nhiu khó khn và qun lý không đng
đu, bi vic ng dng này ph thuc vào vn và kinh nghim  mi ngân hàng. Có
ngân hàng ng dng công ngh thông tin  mc thp – chi phí khong 200 ngàn đn
di 500 ngàn USD – ch yu đ gii quyt các nghip v và giao dch bình thng.
Có ngân hàng ng dng công ngh  mc đ cao – chi phí trên 5 triu USD – nhng
cha s dng ht các tính nng.
1.2.1.3. Công ngh thông tin
H tng CNTT và vin thông ca ngân hàng cn đm bo đc hai vn đ. Th
nht, công ngh phi hin đi, đm bo các yêu cu qun lý ni b, đáp ng các giao
dch kinh doanh, qun tr ri ro, qun tr thanh khon, có kh nng kt ni thông sut
vi các ngân hàng. Th hai, phát trin dch v ngân hàng hin đi trên c s phi qun

lý, phòng chng đc ri ro, bo mt và an toàn trong hot đng.
14



Thc tin, vic ng dng các công ngh hin nay vn còn nhiu bt cp, mt
bng trình đ công ngh hin nay ca các ngân hàng vn còn nhiu mc thp, khong
chênh lch trình đ công ngh gia các ngân hàng khá xa dn đn tình trng hoc là
ng dng công ngh  mc đ thp hoc là vn cha khai thác ht các tính nng công
ngh hin đi.
Kh nng cung ng dch v ca các ngân hàng không ch da trên nn tng công
ngh mà còn đc đc phát trin da trên vic xây dng các kênh dch v khách hàng.
ây là vic không hoàn toàn đn gin, cn tính toán gia giá tr đu t và doanh thu,
chi phí và li nhun. Vic phát trin các kênh dch v là xu th tt yu và là chin lc
phát trin bt buc ca mi ngân hàng trong tng lai.
 đáp ng nhu cu đa dng ca khách hàng, các ngân hàng cn nghiên cu sn
phm nào đc phân phi theo nhng kênh truyn thng (gm Chi nhánh, ATM) hay
kênh hin đi (POS, Kiosk, Call Center, SMS, Mobile Application).
Giao dch có s dng đn các phng tin đin t là mt yu t c bn trong
cung cp dch v ngân hàng qua các kênh hin đi. Giao dch trên các kênh này yêu
cu đt ra nghiêm ngt v tính bo mt, an toàn, tránh mt tin, la gt, thay đi thông
tin, xâm nhp d liu là các ri ro ngày mt ln, không ch vi ngi buôn bán, mà c
vi ngi qun lý, vi tng quc gia vì các h thng đin t có th b k xu xâm nhp
đòi hi phi có các h thng bo mt, an toàn đc thit k trên c s k thut mã hóa
hin đi và mt c ch an ninh hu hiu. Nhiu công ngh hin đi nh cookies, phn
mm gián đip, đnh v toàn cu và các c s d liu s hóa cng cho phép các doanh
nghip chuyên kinh doanh trên Internet có th d dàng thu thp và x lý thông tin cá
nhân phc v cho nhiu mc tiêu khác nhau. Do đó, các yêu cu v bo mt và an toàn
giao dch đòi hi ngân hàng phi s dng c phn cng và phn mm bo mt tt.
Công ngh th đc xem là mt hình thc huy đng vn ca ngân hàng hiu

qu, nhanh nht nhng cng tim n ri ro nht trong vn đ bo mt thông tin và an
toàn d liu.  hn ch ti đa mà các ngân hàng và t chc th cung cp là dùng th
nha có gn chip đin t, cho phép la chn thanh toán và dch v vi đ an toàn cao
hn, thun tin hn.  tin hành các giao dch th thông minh, ngân hàng cn nâng
cp h thng th thanh toán đ thích ng vi công ngh mi đm bo an toàn thông tin
cho ch th ngay t khâu phát hành đn khâu thanh toán cui cùng.
Công ngh ng dng trong ngân hàng hin nay c bn là phn mm Core
banking. ng dng core banking s giúp ngân hàng :
- Tng tính bo mt thông tin cao hn, hch toán s sách chng t k toán
thun tin hn.
- Giúp ngân hàng trong khai thác sn phm, dch v c v s lng và cht
lng. Có th thy, nhiu phn mm mi còn cha tham s rt ln đ mi
15



khi ngân hàng mun phát trin mt dch v, sn phm s d dàng hn, ch
cn đnh ngha tham s là có th to sn phm mi mà không phi sa
thng vào code ca chng trình. H thng Core banking có th t đng
hóa lch trình công vic, phc hi nhanh các yêu cu ca khách hàng, có th
thc hin ti 1.000 giao dch/giây, qun tr ti 50 triu tài khon khách hàng
và h tr thc hin giao dch qua h thng 24h/ngày
- Ngoài ra, nh có core banking mà vic qun lý ni b cht ch, hiu qu
hn. Trc đây, khi các ngân hàng cha có core hin đi hoc dùng core li
thi, vic qun lý khách hàng rt ri rác và vô cùng bt tin cho khách hàng.
Tin gi  đâu, phi đn đó, không th rút  đim giao dch khác, mc dù
các đim này đu trong cùng h thng mt ngân hàng. Thm chí khách
hàng mun giao dch  bao nhiu đim thì phi m by nhiêu tài khon.
Vi s ra đi ca core banking hin đi, khách hàng ch cn có mt mã duy
nht  ngân hàng là có th giao dch vi rt nhiu sn phm, và  bt c

đim giao dch trong cùng hoc không trong cùng mt h thng.
- c bit, tin ích ca core banking là có th qun tr ri ro tt hn nh giúp
ngân hàng qun tr ri ro th trng, qun lý ri ro tín dng, thanh khon và
tác nghip … vi nhiu mc qun lý khác nhau. Bên cnh đó nh s u vit
tp trung hóa ca Core banking mà có th nâng cao vic qun lý tài khon
khách hàng và cung cp dch v khách hàng.
1.2.2. Các nhân t nh hng đn ng dng trin khai ngân hàng đin t ti Vit
Nam
1.2.2.1. H tng công ngh
Công ngh thông tin là tp hp các phng pháp khoa hc, các phng tin và
công c k thut hin đi – ch yu là k thut máy tính và vin thông – nhm t chc
khai thác và s dng có hiu qu các ngun tài nguyên thông tin rt phong phú và tim
nng trong mi lnh vc hot đng ca con ngi và xã hi. Ngân hàng thuc lnh vc
dch v tài chính, hu ht các mng hot đng ca khu vc ngân hàng đ gn lin vi
vic tip nhn và x lý thông tin, do vy, vic ng dng công ngh thông tin có ý ngha
quan trng đi vi s phát trin bn vng và có hiu qu ca tng ngân hàng nói chung
và h thng ngân hàng nói riêng. Thc t đã chng minh nh ng dng CNTT trong
vic x lý các bài toán nghip v ngân hàng, m rng các dch v đin t đã góp phn
nâng cao nng lc qun lý, điu hành ca NHNN, nâng cao cht lng tin ích ngân
hàng, qun tr điu hành và qun tr ri ro ca các t chc tín dng, qua đó mà h thng
ngân hàng Vit Nam đã có nhng bc phát trin vt bc k t khi đi mi đn nay.
ng dng công ngh hin là phng tin giúp các ngân hàng có th đánh bi
các đi th cnh tranh, to ra nhng c hi gim thiu giy t hành chính, thay đi s
phân b ngun nhân lc theo hng gim thiu b phn nghip v và tng cng nhân
16



lc cho các b phn dch v chm sóc khách hàng, làm thay đi cách thc kinh doanh
và tng cht lng dch v.

Core banking chính là biu hin rõ nht ca cuc chy đua v công ngh hin
đi hóa ngân hàng, giúp khách hàng có đc nhiu tin ích khi thc hin các thanh
toán thng mi và tng bc đa Vit nam hi nhp vi kinh t th gii. Nm 2005,
Vit nam có 7 ngân hàng trin khai Core Banking, nhng đn nay đã có 44 ngân hàng
quc doanh và c phn trong nc trin khai h thng này.
Theo NHNN, mt s h thng phn mm Core Banking đang áp dng ti Vit
Nam nh sau:
- Siba: phn mm core banking này có tui th khá lâu, đc phát trin trên
nn FOX for DOS, có nhiu tranh cãi nhng tên tui ca SIBA vn gn lin
vi FPT, trc đây s dng rng rãi nht nhng ti thi đim hin nay, h
thng này không đáp ng đc ht nhu cu.
- Siver Lake SIBS Axis: hin đang áp dng ti VCB, BIDV, Vietinbank,
MSB….
- Teminos: Techcombank đang là ngân hàng đu tiên s dng gii pháp ca
Teminos (Phn mm Globus) và cho ti hin ti khá nhiu NH đang trin
khai gii pháp này ti Vit nam nh Sacombank, MB, VP Bank, Seabank…
- TCBS ca Unisys trin khai ti ACB
- Symbol System: gii pháp ca hang SYSTEM ACCESS, đc trin khai 
VIBank, HDBank
- Huyndai: hin đc trin khai bi Ngân hàng Agribank
- TI core (Transinfotech – Singapore) đang đc s dng ti MHB, i Á…
1.2.2.2. C s pháp lý
Ti Vit Nam, cùng vi h thng pháp lut chung, các vn bn pháp lut liên
quan đn NHT cng bc đu đc hình thành và dn hoàn thin. ây cng đc coi
là b khung pháp lý c bn cho vic ng dng và phát trin cho dch v NHT.
Khung pháp lý cho giao dch đin t nói chung và TMT nói riêng đc hình
thành vi hai tr ct chính là Lut giao dch đin t và Lut CNTT,
tám ngh đnh
hng dn Lut, cùng mt lot thông t quy đnh chi tit nhng khía cnh c th ca
giao dch đin t trong tng lnh vc ng dng đc thù.

Sau hai nm trin khai Quyt đnh s 1073/Q-TTg ca Th tng Chính ph
phê duyt K hoch tng th phát trin TMT giai đon 2011 – 2015, có th nói 2012
là nm Vit Nam chng kin nhiu s kin ni bt liên quan đn TMT nh s chuyn
bin trong khung kh pháp lý, s ra đi ca Ch s TMT EBI Index, s bin đng ca
nhiu loi mô hình kinh doanh TMT mi… Nm 2012 cng là nm có nhiu thay đi
17



trong h thng pháp lut liên quan ti lnh vc TMT. Ngh đnh v Chng th rác và
Ngh đnh v Ch ký s đc sa đi b sung, trong đó Ngh đnh v Chng th rác
sa đi mt cách khá toàn din. Hai vn bn ct lõi khác ca H thng pháp lut
TMT là Ngh đnh v TMT và Ngh đnh v Internet cng đang chun b đc thay
th.

Hình 1.1. H thng lut, Ngh đnh v giao dch đin t và CNTT

Ngun: Báo cáo TMT 2012, Cc thng mi đin t, B Công Thng
1.2.2.3. Bo v ngi tiêu dùng
Vn đ bo v quyn li ngi tiêu dùng đang ngày càng đc quan tâm và vic
Quc hi ln đu tiên thông qua Lut bo v ngi tiêu dùng vào cui nm 2010 đã
phn ánh tm quan trng ngày càng tng ca vn đ này trong h thng pháp lut kinh
t - dân s Vit Nam. Nhn thc ca xã hi v quyn li ngi tiêu dùng gia tng,
cùng vi s phát trin nhanh ca các ng dng TMT, khin nhng v vic liên quan
đn quyn li ngi tiêu dùng trong giao dch trên môi trng mng thi gian qua thu
hút s chú ý rng rãi ca d lun.
Quyn li ngi tiêu dùng trong TMT có th b tác đng bi 2 nhóm yu t:
th nht là nhng yu t ca môi trng thng mi truyn thng nh thông tin, cht
lng hàng hóa, dch v, v.v…; th hai là nhng yu t đc thù ca môi trng đin t
nh bo v thông tin cá nhân, ngn chn qung cáo không mong mun (th rác), vn

đ an ninh an toàn trong giao dch, …Vi tinh thn trên, các vn bn liên quan đn vn
đ bo v ngi tiêu dùng trong TMT thi gian qua ch yu tp trung vào 2 khía
cnh đc thù là bo v thông tin cá nhân ca ngi tiêu dùng và bo v quyn li ngi
18



tiêu dùng trong quá trình giao kt hp đng trên website TMT. Bo v thông tin cá
nhân ca ngi tiêu dùng bao gm vn đ qun lý và s dng thông tin cá nhân trong
TMT, chng th rác và qun lý th qung cáo thng mi, x lý ti phm v thông
tin cá nhân. Còn bo v ngi tiêu dùng trong quá trình giao kt hp đng trên website
TMT ch yu đc gii quyt thông qua các quy đnh v ngha v cung cp thông tin
và quy trình giao kt hp đng trên môi trng đin t, nhm thu hp khong cách v
bt bình đng thông tin đi vi ngi tiêu dùng và nâng cao tính minh bch ca môi
trng TMT.
1.2.2.4. Qun lý và s dng thông tin cá nhân ca khách hàng trong TMT
Do đc thù ca giao dch TMT là đc thc hin hoàn toàn trên môi trng
mng, các đi tác thc hin giao dch mua bán, thanh toán, nhn hàng mà không cn
phi gp mt trc tip, nên nhu cu v thông tin cá nhân là rt ln, bao gm c nhng
thông tin riêng t nht ca khách hàng. Bên cnh đó, nhiu công ngh hin đi nh
cookie, phn mm gián đip, đnh v toàn cu và các c s d liu s hóa cng cho
phép các doanh nghip chuyên kinh doanh trên Internet có th d dàng thu thp và x
lý thông tin cá nhân phc v cho nhiu mc đích khác nhau. Các t chc qung cáo
trc tuyn cng luôn đy mnh hot đng thu thp, thit lp, thm chí kinh doanh các
h s thông tin v ngi tiêu dùng. Thông tin cá nhân đã và đang tr thành th hàng
hóa có giá tr đi vi doanh nghip. Ngi tiêu dùng khó có th hình dung ht đc
nhng nguy c thông tin cá nhân ca mình b khai thác bt hp pháp khi tham gia giao
dch, mua bán trên môi trng mng.
Mc dù Vit Nam vn cha có mt vn bn điu chnh riêng vn đ bo v
thông tin cá nhân, nhng xem xét mt cách h thng các vn bn quy phm pháp lut

v TMT ban hành trong 5 nm va qua, có th thy nhng ni dung liên quan đn
vn đ này đã đc quy đnh ngày càng rõ t cp đ lut đn các vn bn hng dn
lut. c bit, đã có quy đnh v các hình thc x pht, ch tài c th t x pht vi
phm hành chính, pht tin đn x lý hình s vi các trng hp vi phm nng.
- Lut Giao dch đin t nm 2005.
- Lut Công ngh thông tin nm 2006.
- Lut sa đi, b sung mt s điu ca B lut hình s nm 2009.
- Lut Bo v quyn li ngi tiêu dùng nm 2010.
- Ngh đnh 63/2007/N-CP quy đnh v x pht vi phm hành chính trong
lnh vc công ngh thông tin
- Ngh đnh 90/2008/N-CP v chng th rác
- Thông t 09/2008/N-CP hng dn Ngh đnh TMT
19



- Thông t 25/2010/TT-BTTTT quy đnh v vic thu thp, s dng, chia s,
đm bo an toàn và bo v thông tin cá nhân trên trang thông tin đin t
hoc cng thông tin đin t ca c quan nhà nc.
- Thông t liên tch s 10/2012/TTLT-BCA-BQP-BTPBTT&TT-
VKSNDTC-TANDTC ngày 10/09/2012 hng dn áp dng quy đnh ca
B lut Hình s v mt s ti phm trong lnh vc công ngh thông tin và
vin thông. Các hng dn v trình t, th tc t tng và vic c th hóa
các mc thit hi cu thành khung hình pht s giúp tháo g vng mc c
bn nht t trc đn nay trong vic x lý ti phm thuc mt lnh vc
phc tp và phi truyn thng nh ti phm TMT.
Nguyên tc c bn nht trong thu thp, x lý và s dng thông tin cá nhân trên
môi trng mng là phi đc s đng ý trc ca ch th thông tin, và vic s dng
thông tin cá nhân phi phù hp vi mc đích đã thông trc.

Bên cnh các bin pháp x pht hành chính đi vi sai phm v qun lý và s
dng thông tin cá nhân ca khách hàng trong TMT, doanh nghip cng cn đc bit
lu ý đn ch tài hình s đi vi nhng hành vi vi phm nghiêm trng. Lut sa đi, b
sung mt s điu ca B lut hình s (ban hành ngày 19/6/2009 và bt đu có hiu lc
thi hành t ngày 1/1/2010) đã sa đi, làm rõ iu 226 đ đa hành vi s dng trái
phép thông tin cá nhân vào nhóm ti phm “s dng trái phép thông tin trên mng máy
tính, mng vin thông, mng Internet”, vi mc x lý hình s cao nht lên đn 7 nm
tù.
1.2.2.5. S hu trí tu
Trên thc t, vic bo h quyn s hu trí tu trong TMT có ý ngha rt ln.
Nó có th làm cho mt doanh nghip phát trin nhanh chóng hay b ln bi. Internet to
nên th trng toàn cu và s cnh tranh ni đó không kém khc lit. iu này buc
các doanh nghip TMT dù ln hay nh phi quan tâm thc hin các th tc bo h và
đng tác kim tra nhm bo v tài sn s hu trí tu ca mình. Trong đó cn quan tâm
đc bit đn thng hiu, bn quyn, và vic ký kt các hp đng s dng tài sn s
hu trí tu. Trc ht, thng hiu là công c sng còn ca mi doanh nghip TMT.
Thông qua thng hiu doanh nghip to nên s hin din rng rãi trên Internet, ni
mà mi ngi  mi ni đu có th tìm hiu hay giao dch. Vì vy, thng hiu trc
tuyn có giá tr ln hn các bng hiu. Ch s hu cn bit nhng thách thc đng v
mt lut pháp đi vi vic s dng thng hiu trên Internet và phi bo v nó, đc bit
đi vi tên min và các meta tag.
Vi s gia nhp WTO và ký kt các tha thun thng mi song phng hay đa
phng vi các nc và các khi, Vit Nam đã chp nhn b Tiêu chun thng mi
liên quan đn quyn S hu trí tu, gi tt là TRIPs, và vic thành lp các b lut nhm
bo h quyn s hu trí tu trong TMT là nhng bc đi tt yu. Vic bo h hu
20



hiu quyn s hu trí tu là điu kin tiên quyt đ nc ta thit lp và phát trin các

ngành k thut cao, đng thi tip nhn đu t vào các công ty công ngh cao là ni
mà tài sn s hu trí tu ln gp nhiu ln các th tài sn vt cht.
1.2.2.6. Yu t kinh t
iu kin phát trin kinh t là yu t quan trng trong vic thúc đy s dng
dch v NHT. c đim kinh t thng đ cp ti xu hng tiêu dùng ca xã hi, thu
nhp ca ngi lao đng tng, l phí s dng dch v ngân hàng truyn thng cao hn
so vi chi phí s dng dch v giao dch đin t. Tng trng kinh t cng là yu t
nh hng ti nhu cu tiêu dùng ca ngi dân. Nn kinh t tng trng tt s làm cho
ngi tiêu dùng lc quan trong vic tiêu dùng, t đó xu hng s dng các dch v
NHT s nhiu hn.
1.2.2.7. c đim khách hàng
Theo nhng kho sát v đc đim đin hình ca khách hàng s dng dch v
NHT thng là nhng ngi có trình đ hc vn cao, hiu bit rng, tr trung, và có
thu nhp tng đi cao. Vi kin thc tin hc tt, kh nng tip thu nhanh nhng vn
đ tin b, h là nhng ngi tham gia s dng dch v NHT đu tiên. a phn trong
s h thuc thành phn trí thc t do, nhng ngi thành đt trong s nghip, nhng
doanh nhân, tng lp trung lu trong xã hi.
Giá tr giao dch NHT ca nhóm này thng có giá tr tng đi cao, ri ro
thp vì h có hc thc cao và thu nhp tt. Tip na, c hi cung cp dch v cho
nhóm khách hàng này s đc lâu dài vì h là nhng ngi tr tui. ây cng là nhng
khách hàng nng đng, giao dch nhiu, c hi đi công tác qua li gia các vùng, min
trên toàn quc và qua các quc gia nhiu nên nhu cu s dng thanh toán trong nc
và quc t thông qua s dng các dch v NHT ca h cng s rt nhiu.
Các nhân t nh hng đn quyt đnh ca khách hàng:
S tin cy:
So vi dch v ngân hàng truyn thng, thì dch v NHT tp trung vào chc
nng giao dch và thông tin trên trang web ngân hàng, hay qua đin thoi cm tay nhiu
hn là hot đng phc v trc tip ca giao dch viên. ây là yu t liên quan ti
nhng chc nng mang tính cht k thut hin đi. Khách hàng s cm thy không hài
lòng khi có mt đôi ln không truy cp đc vào trang web ca ngân hàng, hoc phi

mt mt khong thi gian nht đnh mi truy cp đc. ây là thc trng mà hin nay
khách hàng vn thng xuyên gp phi khi s dng dch v vn tin trc tuyn (online),
hay giao dch online ca khá nhiu trang web thuc các NHTM Vit Nam gp phi.
Hin ti các ngân hàng đã chú trng đu t nâng cao công ngh hin đi đ khách hàng