B GIÁO DC VÀ ẨO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
LÊ THANH THO
NÂNG CAO S HÀI LÒNG
CAăKHÁCHăHẨNGăCÁăNHỂNăI VI
CHTăLNG SN PHM DCH V TI NGÂN HÀNG
TMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRIN VIT NAM
CHI NHÁNH S GIAO DCH 2
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH ậ NM 2013
B GIÁO DC VÀ ẨO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
LÊ THANH THO
NÂNG CAO S HÀI LÒNG
CAăKHÁCHăHẨNGăCÁăNHỂNăI VI
CHTăLNG SN PHM DCH V TI NGÂN HÀNG
TMCPăUăTăVẨăPHÁTăTRIN VIT NAM
CHI NHÁNH S GIAO DCH 2
Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS PHMăVNăNNG
TP. H CHÍ MINH ậ NM 2013
i
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn thc să“Nâng cao s hài lòng ca khách hàng cá
nhân đi vi cht lng sn phm dch v ti ngân hàng TMCP u t và Phát trin
Vit Nam – Chi nhánh S Giao Dch 2” là ca tôi. Các s liu trong lun vn trung thc
và khách quanăchaătng công b ti bt k côngătrìnhănàoătrcăđây.
Tác gi: Lê Thanh Tho.
ii
LI CMăN
Tôi xin chân thành cmănăcácăThyăCôăTrngăi hc Kinh T Thành Ph
H ChíăMinhăđưăging dy và truynăđt kin thc làm nn tng cho vic thc hin
nghiên cu.
Tôi trân trng bày t lòng bitănăđn Gingăviênăhng dn PGS-TS Phm
VnăNngăđưătn tình góp ý, chnh saăvàăđng viên tôi trong sut quá trình thc hin
đ tài này.
Tác gi: Lê Thanh Tho.
iii
MC LC
Trang
LI CAM OAN i
LI CMăN ii
MC LC iii
DANH MC T VIT TT vi
DANH MC CÁC BNG viii
DANH MC BIUă ix
DANH MC HÌNH V ix
PHN M
U
iv
S cn thit nghiên cuăđ tài iv
Mc tiêu nghiên cu v
iătng và phm vi nghiên cu v
Quy trình và Phngăphápănghiênăcu v
ụănghaăthc tin caăđ tài v
Kt cu lunăvn iv
CHNGă 1:ă Că S LÝ LUN V S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG CÁ
NHÂNă I VI CHTă LNG SN PHM DCH V TI NGÂN HÀNG
THNGăMI 1
1.1 Ngânăhàngăthngămi và sn phm dch v caăngânăhàngăthngămi 1
1.1.1 Khái nim ngânăhàngăthngămi 1
1.1.2 Sn phm dch v caăngânăhàngăthngămi 1
1.2 Vnăđ căbn v chtălng sn phm dch v ca ngân hàng 5
1.3 S hài lòng ca khách hàng và các nhân t quytăđnh 7
1.3.1 Khái nim v s hài lòng ca khách hàng 7
1.3.2 Phân loi s hài lòng ca khách hàng 8
1.3.3 Các nhân t quytăđnh s hài lòng ca khách hàng 9
1.4 Các mô hình nghiên cu s hài lòng ca khách hàng 12
1.4.1 Mô hình chtălng dch v SERVQUAL 12
1.4.2 Mô hình ch s hài lòng ca khách hàng 17
1.5 Thangăđoăchtălng sn phm dch v vàăthangăđoăs hài lòng cùa khách hàng 20
1.5.1 Thangăđoăchtălng dch v ngân hàng 20
iv
1.5.2 Thangăđoăs hài lòng ca khách hàng 22
Kt lunăchngă1 22
CHNG 2: THC TRNG S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
I VI CHTăLNG SN PHM DCH V TI BIDV ậ CNSGD2 23
2.1 Tng quan v NgânăhàngăTMCPăuătăvàăPhátătrin Vit Nam ậ CNSGD2 23
2.1.1 Gii thiu Chi nhánh S giao dch 2 - BIDV 23
2.1.2 Thc trng kinh doanh ca NgânăhàngăTMCPăuătăvàăPhátătrin Vit Nam ậ
Chi nhánh S giao dch 2 25
2.1.2.1 Thc trng kinh doanh ca BIDV-CNSGD2 25
2.1.2.2 Mt s tn ti và nguyên nhân 28
2.2 ánhăgiáăs hài lòng caăkháchăhàngăcáănhânăđi vi chtălng sn phm dch v ti Ngân
hàngăTMCPăuătăvàăPhátătrin Vit Nam ậ Chi nhánh S giao dch 2 30
2.2.1 Quá trình thc hin nghiên cu 30
2.2.2 Mô hình nghiên cuăbanăđu 30
2.2.2.1 ThangăđoăChtălng dch v ngân hàng 30
2.2.2.2 ThangăđoăS hài lòng ca khách hàng 32
2.2.2.3 Môăhìnhăđ xutăbanăđu 32
2.2.3 Phngăphápănghiênăcu 33
2.2.3.1Nghiên cuăsăb 33
2.2.3.2 Nghiên cu chính thc 34
2.2.4 Kt qu nghiên cu 37
2.2.4.1 Phân tích mô t 37
2.2.4.2 Kimăđnhăthangăđo 42
(1) ánhăgiáăthangăđoăbngăhăsătinăcyăCronbachăAlpha 43
(2) ánhăgiáăthangăđoăbngăphânătíchănhânătăkhámăpháă(EFA) 46
(3) Môăhìnhănghiênăcuăđiuăchnhăvàăcácăgiăthuyt 54
2.2.4.3 Kimăđnh Mô hình nghiên cu và các gi thuyt 55
(1) PhânătíchătngăquanăhăsăPearson 56
(2) Phânătíchăhiăquy 57
(3) Dòătìmăsăviăphmăcácăgiăđnhăcnăthitătrongăhiăquyătuynătính 59
(4) Kimăđnhăcácăgiăthuytăcaămôăhình 61
Kt lunăchngă2 62
v
CHNGă3: GII PHÁP NÂNG CAO S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG CÁ
NHỂNăI VI CHTăLNG SN PHM DCH V TI BIDV ậ CNSGD2 63
3.1 Nhóm giiăphápăđ raăđ nâng cao s hài lòng ca khách hàng ti BIDV-CNSGD2 64
3.1.1 Nhóm gii pháp cho yu t ng cm và Tin cy 64
3.1.2 Nhóm gii pháp cho yu t Nngălc phc v 66
3.1.3 Nhóm gii pháp cho yu t Giá 69
3.1.4 Nhóm gii pháp cho yu t Phngătin hu hình 72
3.1.5 Nhóm gii pháp cho yu t ápăng 75
3.2 Các kin ngh h tr khácăđi vi Hi s BIDV 76
Kt lunăchngă3 77
KT LUN CHUNG
Hn ch và các nghiên cu tip theo
Tính mi caăđ tài
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC 1: MÔ HÌNH NM KHONG CÁCH TRONG MÔ HÌNH SERVQUAL (1985)
PH LC 2: MẩăHịAăCÁCăTHANHăOăCHTăLNG DCH V VÀ S HÀI
LÒNG KHÁCH HÀNG TI BIDV-CNSGD2
PH LC 3: BNG CÂU HI CHÍNH THC
PH LC 4: MNGăLI GIAO DCH CA BIDV-CNSGD2
PH LC 5: DÀN BÀI PHNG VN TH 10 KHÁCH HÀNG
PH LC 6: THU THP Ý KIN THAN PHIN CA KHÁCH HÀNG
PH LC 7: KT QU THNG KÊ MÔ T
PH LC 8: ÁNH GIÁ THANG O BNG H S CRONBACH ALPHA
PH LC 9: PHÂN TÍCH NHÂN T KHÁM PHÁ (EFA)
PH LC 10: PHÂN TÍCH NHÂN T EFA (LN 2)
PH LC 11: ÁNH GIÁ THANG O BNG H S CRONBACH ALPHA (LN 2)
PH LC 12: PHÂN TÍCH HI QUY BI
PH LC 13: TH SCATTERPLOT
PH LC 14: TH HISTOGRAM
vi
DANH MC T VIT TT
ACB :ăNgânăhàngăThngămi C phn Á Châu
ADB : Asian Development Bank (Ngân hàng Phát Trin Châu Á)
AGRIBANK : Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn
ATM : Automatic Teller Machine
BIDV : Ngân hàng uăt và Phát trin Vit Nam
BIDV-CNSGD2 : NgânăhàngăuătăvàăPhátătrin Vit NamậChi nhánh S giao dch 2
CBCNV : Cán b Công nhân viên
CMND : Chng minh nhân dân
Ctg : Các tác gi
DongABank :ăNgânăHàngăTMCPăôngăÁ
DPRR : D phòng ri ro
DVKHCN : Dch v khách hàng cá nhân
DVKHDN : Dch v khách hàng doanh nghip
EXIMBANK : Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam
GDV : Giao dch viên
HSC : Hi s chính
NH : Ngân hàng
NHBL : Ngân hàng bán l
NHNN :ăNgânăhàngăNhàănc
NHTM : Ngân hàng Thng mi
NHTMCP : Ngân hàng Thng mi c phn
NHTW : Ngân hàng Trung ng
PGD : Phòng giao dch
POS : Point of sale
PTTH : Ph thông trung hc
QHKHCN : Quan h khách hàng cá nhân
QHKHDN : Quan h khách hàng doanh nghip
QTK : Qu tit kim
QTTD : Qun tr tín dng
SACOMBANK : Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín
SERVQUAL : Service quality (chtălng dch v)
vii
SPSS : Statistical Package for the Social Sciences
TCTD : T chc tín dng
TECHCOMBANK : Ngân hàng TMCP K Thng
TPHCM : Thành ph H Chí Minh
VCB, Vietcombank : Ngân hàng Thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam
VIETINBANK : Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam
VIP : Very important person
WTO : World Trade Organisation (T chc thngămi th gii).
viii
DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1: Kt qu kinh doanh ca BIDV-CNSGD2 26
Bng 2.2: Kt qu thu dch v ròng theo khi ti BIDV-CNSGD2 28
Bng 2.3: Tin đ nghiên cu 30
Bng 2.4: Mô t muătheoăđiătng phng vn 37
Bng 2.5: Thiăgianăkháchăhàngăđưăs dng dch v ti BIDV-CNSGD2 38
Bng 2.6: Thng kê s lng sn phm dch v khách hàng s dng ti BIDV-SGD2 39
Bng 2.7: Dch v khách hàng s dng ti ngân hàng khác 40
Bng 2.8: Yu t quan trng tác đng đn la chn s dng dch v ca khách hàng 41
Bng 2.9: H s Cronbach Alpha ca các thành phn chtălng dch v 43
Bng 2.10: H s cronbach alpha ca thành phnăthangăđoăs hài lòng 45
Bng 2.11: Bng tóm tt phân tích Cronbach's Alpha 46
Bng 2.12: KimăđnhăKMOăthangăđoăchtălng dch v (Ln 1) 47
Bng 2.13: Phân tích nhân t khámăpháăthangăđoăchtălng dch v (Ln 1) 48
Bng 2.14: KimăđnhăKMOăthangăđoăS hài lòng 49
Bng 2.15 : Kt qu phânătíchăEFAăthangăđoăs hài lòng ca KH ti BIDV-CNSGD2 50
Bng 2.16: KimăđnhăKMOăthangăđo chtălng dch v (Ln 2) 50
Bng 2.17: Phân tích nhân t khám phá thang đo cht lng dch v (Ln 2) 50
Bng 2.18: H s Cronbach Alpha ca các thành phn cht lng dch v (Ln 2) 52
Bng 2.19: Bng tóm tt phân tích Cronbach's Alpha (Ln 2) 54
Bng 2.20 :
Ma trnătngăquanăgia các bin 56
Bng 2.21 : Thng kê mô t các bin phân tích hi quy 57
Bng 2.22: Phân tích Anova trong hi qui tuyn tính 58
Bng 2.23: Các thông s thng kê ca tng bin trong phng trình hi quy (Mô hình
SERVQUAL) 59
ix
DANH MC BIUă
Biuăđ 2.1:ăHuyăđng vn ca BIDV-CNSGD2 t 2010-2012 26
Biuăđ 2.2: Li nhunătrc thu ca BIDV-CNSGD2 t 2010-2012 27
DANH MC HÌNH V
Hình 1.1: Mô hình 5 khong cách cht lng dch v ngân hàng 13
Hình 1.2: Chu trình PDCA (Plan, Do, Check, Act) 14
Hình 1.3. Mô hình ch s hài lòng khách hàng ca M ACSI 18
Hình 1.4. Mô hình ch s hài lòng khách hàng các quc gia EU 19
Hìnhă2.1:ăSăđ căcu t chc ca Chi nhánh S giao dch 2 ậBIDV 24
Hình 2.2: Quy trình thc hin nghiên cu 30
Hình 2.3: Mô hình nghiên cuăbanăđu 32
Hình 2.4: Mô hình nghiên cuăđiu chnh 54
PHN M
U
S cn thit nghiên cuăđ tài
T do hoá, toàn cu hoá nn kinh t th giiăđangăphátătrin ngày càng mnh m v
quy mô và tcăđ. Không nmăngoàiăxuăhngăđó,ăVităNamăđangătíchăcc tham gia vào
quá trình này khi tr thành thành viên chính thc ca T chcăThngă mi Th gii ậ
WTO.ăCngăt đó,ămt trong nhngăngànhăhàngăđu, nhy cm có nhăhng lnăđn s
phát trin ca nn kinh t và s thành công ca tin trình hi nhp chính là ngành ngân
hàng. Tuy nhiên, bnăthânăngànhănàyăcngăđangăđi mt vi không ít thách thc cnh tranh
khi rt nhiuănhàăđuătătrongăvàăngoàiăncăquanătâm,ăđc bit là các tpăđoànăvàăngână
hàng ngoi nhy vào tranh giành th phn niăđa. Trên thc t,ăcácăngânăhàngătrongănc
đưăcóănhngăbc ci thin chtălng dch v, thc hin chinălc nhmăđn s hài lòng
caăkháchăhàngănhngănhìnăchungăvn còn nhiu hn ch. Vy thì làm th nàoăđ nâng cao
s hài lòng ca khách hàng luôn là mc tiêu quan trng mà các ngân hàng c gngăđt
đc. Khi mt ngân hàng không làm tho mãn khách hàng thì không nhng ngân hàng
đánhămtăkháchăhàngăđóămàăcònălàmămtăđiărt nhiu khách hàng timănng.ăVìăvy, các
ngân hàng cn phi thu hiuăđc mcăđ hài lòng ca khách hàng v chtălng dch v
ca ngân hàng, nhn dinăđc các nhân t nhăhngăđn s hài lòng ca h vàăđnh
lngăđc nó, t đóăđaăraăcácătiêuăchíăv chtălng dch v cho phù hp.
Viătăcáchălàămt trong bn ngân hàng ln xut thân t vnănhàănc, Ngân hàng
TMCPăuătăvàăPhátătrin Vit Nam (BIDV) có thi gian hotăđng khá lâu dài, hng
đn hotăđngăkinhădoanhăđaănng,ătng hp theo chcănngăcaăNgânăhàngăthngămi,
phc v choăkháchăhàngălàăcácăđnh ch tài chính, doanh nghip và khách hàng cá nhân.
Trongăđó,ămng doanh nghip là ngun khách hàng truyn thng và mang li ngun li
ch yu cho BIDV. Có th nói,ătrongăcácăgiaiăđonătrcănmă2000,ăBIDVăhng ch đo
đn khách hàng doanh nghip, mngăkháchăhàngăcáănhânădngănhăb quên lãng và b
chimălnhăbiăcácăngânăhàngăTMCPăkhácănhăACB,ăTechcombank,ăSacombankầTrongă
nhngănm gnăđây,ăvi s phát trin mnh m ca th trng bán l, bên cnh tp trung
đuăt cho nhng chngătrìnhăln, nhng d án trngăđim, các ngành then cht thì BIDV
đưăm rng phm vi hotăđng caămìnhăsangălnhăvc bán l nhm giành li th phn đy
timănngănày.ăTuyănhiên,ăsauăbaoănhiêuănmăchuyn mình, li nhun t khách hàng cá
nhân mang li vn chim t trng thp so vi tng li nhun. Chính vì vy, lunăvnănàyă
mun tp trung nghiên cu s hài lòng caăkháchăhàngăcáănhânăđ tìm hiu thêm v nhu
cu và cm nhn ca h v sn phm dch v ca BIDV. Xut phát t s cn thit trên, tác
gi chnăđ tàiăắNỂNGăCAOăS HÀI LÒNG CAăKHÁCHăHẨNGăCÁăNHỂNăI VI
CHTăLNG SN PHM DCH V TIăNGỂNăHẨNGăTMCPăUăTăVẨăPHÁTă
TRIN VIT NAM ậ CHI NHÁNH S GIAO DCHă2Ằăvàămongănhnăđc ý kinăđóngă
gópăđ vnăđ nghiên cuăđc hoàn thinăhn.
v
Mc tiêu nghiên cu
- ánhăgiáăchtălng dch v ngân hàng và s hài lòng ca khách hàng ti BIDV-
CNSGD2
- Xácăđnh các thành phn chtălng sn phm dch v ngân hàng và mcăđ tác
đng ca nó ti s hài lòng ca khách hàng ti BIDV-CNSGD2
- xut mt s gii pháp nâng cao s hài lòng ca khách hàng v chtălng
dch v ngân hàng ti BIDV-CNSGD2
iătng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu
iătng nghiên cu caăđ tài này là: Chtălng sn phm dch v ngân hàng và
s hài lòng ca khách hàng ti BIDV-CNSGD2
- Phm vi nghiên cu
Nghiên cuă nàyăđc thc hină đi vi tt c các sn phm dch v mà BIDV-
CNSGD2 cung cp cho khách hàng cá nhân.
iătng kho sát là kháchăhàngăcáănhânăđưăvàăđangăs dng các sn phm dch
v ti BIDV-CNSGD2
Thi gian tin hành nghiên cuăđc thc hin t thángă11/2012ăđn 05/2013.
Quy trình và Phngăphápănghiênăcu
Ngun d liu: Ngun d liu th cp ti BIDVậNSGD2 và các tài liu tham kho,
và ngun d liuăsăcp thông qua vic phng vn khách hàng vi mu là 250 khách hàng
cá nhân.
Nghiên cuăđiu tra thc t đc thc hinăthôngăquaăhaiăgiaiăđon chính: Nghiên
cuăsăb và nghiên cu chính thc.
Nghiên cuăsăb đc thc hin bng phngăphápăđnh tính vi k thut ly ý
kin chuyên gia và phng vn th 10 khách hàng dùngăđ điu chnh và b sung thangăđoă
chtălng dch v ngân hàng.
Nghiên cu chính thcăđc thc hin bngăphngăphápănghiênăcuăđnhălng
thông qua bng câu hi phng vn trc tip và phng vn thông qua mng Internet.
D liu thu thpăđc x lý bng phn mm SPSS 20.0
ụănghaăthc tin caăđ tài
tài nghiên cuăxácă đnh các yu t tácăđngăđn mcăđ hài lòng ca khách
hàng đ t đóănhn din và đánhăgiáăkhách quan nhu cu caăkháchăhàngăcngănhăcht
lng dch v ca ngân hàng.
T đó,ăkt qu nghiên cuălàăcăs đ Ngân hàng có nhng ci thin thích hpăcngă
nhătrin khai các sn phm, dch v đápăng nhu cu khách hàng nhm nâng cao hiu qu
hotăđng ca ngân hàng
Kt cu lunăvn
Lunăvnăchiaăthànhă3ăchngăcóăni dung c th nhăsau:
Chngă1:ăCăs lý lun v s hài lòng caăkháchăhàngăcáănhânăđi vi chtălng
sn phm dch v ti ngân hàng
Chngă2:ăThc trng s hài lòng ca khách hàng cá nhân đi vi chtălng sn
phm dch v ti BIDV ậ Chi nhánh SGD2
Chngă3:ăGii pháp nâng cao s hài lòng caăkháchăhàngăcáănhânăđi vi cht
lng sn phm dch v ti BIDV ậ Chi nhánh SGD2
CHNGă1:ăCăS LÝ LUN V S HÀI LÒNG CA KHÁCH
HÀNG CÁă NHỂNă I VI CHTă LNG SN PHM DCH V
TI NGỂNăHẨNGăTHNGăMI
1.1 NgơnăhƠngăthngămi và sn phm dch v caăngơnăhƠngăthngămi
1.1.1 Khái nim ngơnăhƠngăthngămi
Theo Lut T chc tín dng s 47/2010/QH12 tiăđiu 4, khonă 3:ă ắNgânăhàngă
thngămi là loi hình ngân hàngăđc thc hin tt c các hotăđng ngân hàng và các
hotăđngăkinhădoanhăkhácătheoăquyăđnh ca Lut này nhm mc tiêu li nhunẰăvàăkhon
12ăắHotăđng ngân hàng là vic kinh doanh, cung ngăthng xuyên mt hoc mt s các
nghip v sau: Nhn tin gi; cp tín dng và cung ng dch v thanh toán qua tài khonẰă
Qua khái nim trên cho thy Ngân hàng là mt trong nhngăđnh ch tài chính mà
đcătrngălàăcungăcpăđaădng các dch v tài chính vi nghip v căbn là nhn tin gi,
cho vay và cung ng các dch v thanh toán. Ngoài ra, ngânăhàngăthngămi còn cung cp
nhiu dch v khác nhm tho mãn tiăđaănhuăcu v sn phm dch v ca xã hi.
1.1.2 Sn phm dch v caăngơnăhƠngăthngămi
1.1.2.1 Khái nim sn phm dch v
Theo lý thuyt marketing, mt sn phm có th là hàng hóa vt cht hoc dch
v hoc kt hp c hai. Trongăđó,ădch v là nhng th tngăt nh hàng hóa nhngălàă
phi vt cht. Có nhng sn phm thiên v sn phm hu hình và nhng sn phm thiên hn
v sn phm dch v,ătuyănhiênăđaăs là nhng sn phm nm trong khong gia sn phm
hàng hóa-dch v.
Theo Zeithaml và Bitner (2001), dch v là nhng công vic, nhng quy trình
và nhng s thc hin.
Gronroos (1990) li cho rng dch v là mt hot đng hoc chui các hot đng ít
nhiu có tính cht vô hình trong đó din ra s tng tác gia khách hàng và các nhân
viên tip xúc vi khách hàng, các ngun lc vt cht, hàng hóa hay h thng cung cp
dch v - ni gii quyt nhng vn đ ca khách hàng.
Trong marketing, Philip Kotler (2003) đnhănghaădch v nhăsau:ăDch v là mi
hành đng và kt qu mà mt bên có th cung cp cho bên kia và ch yu là vô hình và
không dn đn quyn s hu cái gì đó. Sn phm ca nó có th có hoc không gn lin
vi sn phm vt cht.
Hay dch v là nhng hành vi, quá trình và cách thc thc hin mt công vic
nàoăđó nhm to giá tr s dng cho khách hàng làm tha mãn nhu cu và mong đi ca
khách hàng (Lu Vn Nghiêm, 2008, tr.6-7).
2
Tóm li, dch v theo đnh ngha nào đi na thì đu là mt hot đng gn lin
gia cung cp dch v và sn xut dch v, là quá trình tng tác gia khách hàng vi
nhà cung cp dch v.
1.1.2.2 Khái nim sn phm dch v ngân hàng
Bn thân ngân hàng là mt dng doanh nghip kinh doanh dch v tin t, thu phí
ca khách hàng, đc xét thuc nhóm ngành dch v. Hot đng ngân hàng không
trc tip to ra sn phm huăhình, nhng vi vic đáp ng các nhu cu ca dch v
v tin t, v vn, v thanh toán cho khách hàng, ngân hàng đã gián tip to ra các sn
phm dch v trong nn kinh t.
Mtăkhác,ăcngăcóăquanănimăchoărng,ăđng trên góc đ làm hài lòng nhu cu
khách hàng thì có th hiu: ắSn phm dch v ngân hàng là tp hp nhng đc đim,
tính nng, công dng do ngân hàng to ra nhm làm hài lòng nhu cu và mong mun
nht đnh ca khách hàng trên thătrng tài chínhẰ.
Dch v ngân hàng đc hiu là các nghip v ngân hàng v vn, tin t,
thanh toán,ầ mà ngân hàng cung cp cho khách hàng đáp ng nhu cu kinh doanh, sinh
li, sinh hot cuc sng, ct tr tài sn,ầ và ngân hàng thu chênh lch lãi sut, t giá
hay thu phí thông qua dch v y. Trong xu hng phát trin ngân hàng ti các nn
kinh t phát trin hin nay, ngân hàng đc coi nh mt siêu th dch v, mt bách hoá
tài chính vi hàng trm, thm chí hàng nghìn dch v khác nhau tùy theo cách phân loi
và tu theo trình đ phát trin ca ngân hàng.
1.1.2.3 Phân loi sn phm dch v ngân hàng
(1) Theo quy mô giao dch
Dch v ngân hàng bao gm dch v ngân hàng bán buôn và dch v ngân hàng
bán l.
DchăvăngânăhàngăbánăbuônălàădchăvăcungăngăchoătpăđoànălnăvàăcácăNHTMă
khácăviăquyămôăvàăgiáătrăln.ăViădchăvăngânăhàngăbánăbuôn,ăNHTMăcungăngădchă
vuăviăchiăphíăthpănhtăđăcácătpăđoànăvàăcácăNHTM khácăcóăthătipăcnăvàăđuătăviă
chiăphíăthpănhtăthătrngă.
Dchăvăngânăhàngăbánăl:ălàăcungăngăsnăphm,ădchăvăngânăhàngătiătngăcáă
nhânăriêngăl,ăcácădoanhănghipăvaăvàănhăthôngăquaămngăliăchiănhánh,ăkháchăhàngă
cóăthătipăcnătrcătipăviăsnăphmădchăvăngânăhàngăthôngăquaăcácăphngătinăđină
tăvinăthôngăvàăcôngănghăthôngătin.
(2) Theo thi hn cung ng dch v
Dch v ngân hàng bao gm dch v ngân hàng ngn hn và dch v ngân hàng
3
trung dài hn
Dchă vă ngână hàngăngnă hnă làă dchă vă đcă ngânăhàngăcungă cpă cóă thiăhnă
diă 1ă nm baoă gmă dchă vă tină giă ngnă hn,ă choă vayă ngnă hnă hotă đngă tàiă tră
thngămiầ
Dchăvăngânăhàngătrungădàiăhnălàăcácădnhăvăngânăhàngăcungăcpăcóăăthiăhnă
tă1ănmătrălên.
(3) Theo tính cht ca nghip v NHTM
Dch v ngân hàng bao gm dch v huyăđng vn, dch v tín dng, dch v
thanh toán, dch v u thác và dch v khác.
Dchă vă huyă đngă vnă baoă gm:ă Dchă vă tinăgiă vàă huyăđngă quaă phátă hànhă
chngătăcóăgiá.
(4) Theo quá trình phát trin ca NHTM
Dch v ngân hàng bao gm dch v truyn thng và dch v ngân hàng hinăđi
Dch v ngân hàng truyn thng bao gm dch v nhn tin gi, cho vay và dch
v thanh toán
Dch v ngân hàng hinăđi bao gm dch v choăvayătiêuădùng,ătăvn tài chính,
qun lý tin mt, dch v thuê mua, cho vay tài tr d án, dch v bo him,dch v môi gii
đuătăchng khoán, cung cp dch v qu tngăh và tr cp, dch v th thanh toán
1.1.2.4 Thuc tính ca sn phm dch v ngân hàng
Sn phm dch v ngân hàng có hai thuc tính căbn, quyt đnh toàn b quá
trình hình thành, cung ng, qun lý và khai thác sn phm dch v ngân hàng nh:
(1) Thuc tính dch v
Dchăvănóiăchungăvàădchăvăngânăhàngănóiăriêngălàămtăhàngăhóaăđcăbit,ănóăcóă
nhngănétăniăbtăriêngămàăhàngăhóaăhuăhìnhăkhôngăcó.ăThucătínhădchăvăngân hàng
cóăbnăđcăđimăniăbtăđóălà:ă
Dchăvăcóăđcătínhăkhôngăhinăhu (tính vô hình - intangibility):ăâyălàăđcăđimă
căbnăcaădchăv.ăViăđcăđimănàyăchoăthyădchăvălàăvôăhình,ăkhôngătnătiădiă
dngăvtăth.ăTuyăvyăsnăphmădchăvăvnămangănngătínhăvtăcht.ăTínhăkhôngăhină
huăcaădchăvăgâyănhiuăkhóăkhnăchoăqunălỦăhotăđngăsnăxutăcungăcpădchăv,ă
khóăkhnăhnăchoămarketingădchăvăvàăkhóăkhnăhnăchoăvicănhnăbitădchăv.
Dchă vă cóă tínhă khôngă đngă nht (variability): Snă phmă dchă vă khôngă tiêuă
chunăhóaăđc.ăTrcăhtădoăhotăđngăcungăng,ăcácănhânăviênăcungăcpăkhôngăthătoă
raăđcăcácădchăvănhănhauătrongănhngăthiăgianălàmăvicăkhácănhau.ăHnănaăkháchă
4
hàngătiêuădùngălàăngiăquytăđnhăchtălngădchăv daăvàoănhngăcmănhnăcaăhă
trongănhngăthiăgianăkhácănhau,ăsăcmănhnăcngăkhácănhau,ănhngăkháchăhàngăkhácă
nhauăcóăsăcmănhnăkhácănhau.ăSnăphmădchăvăcóăgiáătrăkhiăthaămưnănhuăcuăriêngă
bităcaăkháchăhàng.ăDoăvyătrongăcungăcpădchăvăthngăthcăhinăcáănhânăhóa,ăthoátă
lyăkhiăquyăch,ăđiuăđóăcàngălàmătngăthêmămcăđăkhácăbit.ăDchăvăvôăhìnhăăđuăraă
nênăkhôngăthăđoălngăvàăquyăchunăđc.
Dchăvăcóăđcătínhăkhôngătáchări (inseparability): Snăphmădchăvăgnălină
viăhotăđngăcungăcpădchăv.ăCácăsnăphmădchăvăcóăthălàăkhôngăđngănhtămangă
tínhăhăthng,ăđuătăcuătrúcăcaădchăvăcăbnăphátătrinăthành.ăQuáătrìnhăsnăxutăgnă
linăviătiêuădùngădchăv.ăNgiătiêuădùngăcngăthamăgiaăhotăđngăsnăxutăcungăcpă
dchăvăchoămình.ăNhăvyăvicăsnăxutădchăvăphiăthnătrng,ăphiăcóăkháchăhàng,ăcóă
nhuăcuăthìăquáătrìnhăsnăxutămiăcóăthătinăhànhăđc.
Snăphmădchăvăkhôngăluătrăđc (mauăhng - perishability): Dchăvăkhôngăthă
tnăkho,ăkhôngăctătrăvàăkhôngăthăvnăchuynătăkhuăvcănàyătiăkhuăvcăkhác.ăDoăvyăvică
tiêuădùngădchăvăbăhnăchăbiăthiăgian.ăCngătăđcăđimănàyămàălàmămtăcânăbngăcânăđiă
quanăhăcungăcuăccăbăgiaăthiăđimăkhácănhauătrongăcùngămtăthiăgian.
cătínhămauăhngăcaădchăvăquyăđnhăsnăxutăvàătiêuădùngăphiăđngăthi,ă
tipătcătrongăthiăgianăgiiăhn.ăNuăkhôngătuânăthănhngăđiuăkinăđóăsăkhôngăcóăcă
hiămuaăbánăvàătiêuădùngăchúng.
(2) Thuc tính tài chính
SnăphmădchăvăngânăhàngăđcătoăraăchăyuătănguyênăliuăắtinẰ,ăloi nguyên
liuăcóătính xã hiăhoáăvà nhyăcmăcao.ăTínhăxưăhiăhoáăthăhinăăchăchăcnăcóăsăthayă
điănhăvăgiáăcăgiaoădchăcngăcóăthălàmădchăchuynăkháchăhàngătăngânăhàngănàyăsangă
ngân hàng khác. Còn tính nhyăcmăcaoăthăhinăăchăngay khi có ngânăhàngătoăraămtă
loiăsnăphmănàoăđó đcăxã hiăaăchungăthìătrongămtăthiăgianăngnăhuănhăcácăngân
hàngăkhácăcngăcóăthătoăraăsnăphmăđóăđăcungăcpăcho kháchăhàngăcaăh.ăTrongăkhi
đó,ăđiăviădoanh nghipăkhi tungăraăbánămtăloiăsnăphmăviăgiáăhăhnăgiáătrcăđâyă
cùngăloiăđưăđcăthătrngăchpănhnăthìăphiăchăđnăthiăgianăsauăkhiăkháchăhàngăthă
nghimăvàăchpănhnăcngănhăcnăphiăcóăkhongăthiăgianădàiăhnăđăkhaiăthácăsnăphmă
miănhmătoăraăliănhunăcanhătranh.
Ngoàiăraăsnăphmădchăvăngânăhàngămangătínhăriêngăt,ăboămtăvàăsănhyăcmă
văcácăthôngătinăliênăquanăđnătàiăchínhăcaămtăcáănhân,ămtătăchcăbtăk.ăThucătínhă
nàyăđcăxemălàămtătrongănhngătrăngiăhocăràoăcnălnănhtăcaăcácătăchcăcungăcpă
dchăvăngânăhàngătrongăquáătrìnhăhìnhăthành,ăcungăng,ăkhaiăthácăvàăqunălỦăsnăphm.
Chính vì nó mang nhng thuc tính trên nên khi đ cp đn sn phm dch vă
ngân hàng thì vn đ cn quan tâm hàng đu đi vi ngi s dng dch v là cht lng
5
dch v ngân hàng.
1.2 Vn đ căbn v chtălng sn phm dch v ca ngân hàng
Yu t hàngăđuăgóp phn vào s hài lòng khách hàng là cht lng dch v.
Theo Parasuraman và ctg (1988), cht lng dch văđc đnh ngha bng nhiu
cách khác nhau tu thuc vào đi tng nghiên cu nh: Cht lng dch v đc đnh
nghaălà ắs khác bit gia nhng mong đi ca khách hàng và nhng cm nhn v
dch vẰ hoc ắs hài lòng hay không hài lòng ca khách hàng đc hình thành bng
vic tri nghim ca h thông qua vic mua và s dng dch vẰ.
Oliver (1993) choărngăchtălngădchăvălàătinăđăcaăsăhàiălòng,ăvìăchtălngădchă
văđcănhìnăthyăălúc giaoădchăvàăsăhàiălòngăđcăthăhinănhălà thái đ.
Hurley và Estelami (1998) choărngăcóămiăquanăhănguănhiênăgiaăchtălngădchă
văvàăsăhàiălòng,ăvàăsăcmănhnăvăchtălngădchăvănhăhngăcmăgiác hài lòng.
Tuy có nhiu đnh ngha khác nhau, nhng xét mt cách tng th, cht lng dch
v bao gm nhng đc đim sau đây (Lu Vn Nghiêm, 2008, tr.154-155):
Tính vt tri
i vi khách hàng, dch v có cht lng là dch v th hin đc tính vt
tri ắu vitẰ ca mình so vi nhng sn phm khác. Chính tính u vit này làm cho cht
lng dch v tr thành th mnh cnh tranh ca các nhà cung cp dch v. Cngăphi nói
thêm rng s đánh giá v tính vt tri ca cht lng dch v chu nh hng rt ln bi
s cm nhn t phía ngi tip nhn dch v. Quan h này có ý ngha rt lnăđi vi vic
đánh giá cht lng dch v t phía khách hàng trong các hot đng marketing và nghiên
cu s hài lòng ca khách hàng.
Tính đc trng ca sn phm
Cht lng dch v là tng th nhng mt ct lõi nht và tinh túy nht kt tinh
trong sn phm, dch v to nên tính đc trng ca sn phm, dch v. Vì vy, dch v
hay sn phm có cht lng cao s hàm cha nhiu ắđc trng vt triẰ hn so vi dch
v cp thp. S phân bit này gn lin vi vic xác đnh các thuc tính vt tri hu hình
hay vô hình ca sn phm dch v. Chính nh nhng đc trng này mà khách hàng có th
nhn bit cht lng dch v ca doanh nghip khác vi các đi th cnh tranh. Tuy
nhiên, trong thc t rt khó xác đnh các đc trng ct lõi ca dch v mt cách đy đ và
chính xác. Vì vy, các đc trng này không có giá tr tuyt đi mà ch mang tính tng
đi giúp cho vic nhn bit cht lng dch v trong trng hp c th đc d dàng
hn thôi.
6
Tính cung ng
Cht lng dch v gn lin vi quá trình thc hin/chuyn giao dch v đn
khách hàng. Do đó, vic trin khai dch v, phong thái phc v, và cách cung ng dch v
s quyt đnh cht lng dch v tt hay xu. ây là yu t bên trong ph thuc vào s
biu hin ca nhà cung cp dch v. Chính vì th, đ nâng cao cht lng dch v, nhà
cung cp dch v trc tiên cn phi bit ci thin yu t ni ti này đ to thành th
mnh lâu dài ca chính mình trong hot đng cung cp dch v cho khách hàng.
Tính tha mãn nhu cu
Dch v to ra nhm đáp ng nhu cu khách hàng. Do đó, cht lng dch v
nht thit phi tha mãn nhu cu khách hàng và ly yêu cu ca khách hàng làm cn c đ
ci thin cht lng dch v. Nu khách hàng cm thy dch v không đáp ng đc nhu
cu ca mình thì h s không hài lòng vi cht lng dch v mà h nhn đc.ăCng
phi nói thêm rng trong môi trng kinh doanh hin đi thì đc đim này càng tr nên
quan trng hn bao gi ht vì các nhà cung cp dch v phi luôn hng đn nhu cu
khách hàng và c gng ht mình đ đáp ng các nhu cu đó. S là vô ích và không có cht
lng nu cung cp các dch v mà khách hàng đánh giá là không có giá
tr.
Xét trên phng din ắphc v khách hàngẰ, ắtính tha mãn nhu cuẰ đã bao
hàm c ý ngha ca ắtính cung ngẰ. S d nh vy vì tuy cht lng dch v bt đu t khi
doanh nghip nm bt nhu cu ca khách hàng đn khi tin hành trin khai dch v nhng
chính trong quá trình thc hin cung ng dch v mà khách hàng s cm thy hài lòng
không và t đó cm nhn cht lng dch v tt hay xu. Nu tính cung ng mang yu t
ni ti thì tính tha mãn nhu cu li b chi phi biătácăđng bên ngoài nhiu hn.
Tính to ra giá tr
Rõ ràng, cht lng dch v gn lin vi các giá tr đc to ra nhm phc v
khách hàng. Dch v không sn sinh ra giá tr nào ht thì đc xem nh là không có
cht lng. Doanh nghip to ra giá tr và khách hàng là đi tng tip nhn nhng giá tr
đó. Vì vy vic xem xét cht lng dch v hay c th hn là các giá tr đem li cho khách
hàng ph thuc vào đánh giá ca khách hàng ch không phi ca doanh nghip. Thông
thng, khách hàng đón nhn nhng giá tr dch v mang li và so sánh chúng vi nhng
gì h mong đi s nhn đc. Do đó, tính to ra giá tr là đc đim c bn và là nn tng
cho vic xây dng và phát trin cht lng dch v ca doanh nghip.
Hay nói cách khác, cht lng dch v ngân hàng là cái mà khách hàng có th
nhn thc đc, xut phát t nhu cu ca khách hàng và kt thúc bng s đánh giá ca
khách hàng thông qua cm nhn ca h ch không phi do ngân hàng quyt đnh.
Cht lng th hin s phù hp vi nhu cu và mong mun ca khách hàng. Do tính
vô hình, tính không tách ri, kém đng nht v cht lng nên khách hàng cm nhn
7
đc cht lng dch v da vào hình nh tng th ca ngân hàng hn là cht lng ca
mt dch v c th nào đó.
Cht lng dch v đc phn ánh và th hin trong toàn b quá trình hot
đng ca ngân hàng ch không đn thun ăbn thân dch v đc cung ng c th. Cht
lng dch v còn đc th hin c bn thông qua C s vt cht, i ng nhân sătip
xúc và Quy trình phi đc chun hoá ca ngân hàng
Căsăvtăcht
tip cn và thu hút khách hàng, ngân hàng dùng nhiu bin pháp qung bá hình
nh, ph bin tin ích ca sn phm dch v mà mình cung cp. Mt trong nhng yu t
thuyt phc khách hàng la chnăngânăhàngăđ s dng dch v chính là căs vt cht
khang trang, bao gm: Tr s làm vic, máy móc thit b, h thngămáyătính,ăchngătrìnhă
s dng, máy rút tinăATM,ầ Vi h thng chi nhánh ngân hàng hoành tráng, hinăđi
cngătoătâmălỦăanătâmăhnăchoăkháchăhàngătrongăcácăgiaoădch tài chính.
i ng nhân s tip xúc
Mtăyuătăkhôngăkém phnăquanătrngăchínhălàăđiăngănhânăs.ăNuănhătrcă
đâyă,ătrongăđiuăkinănnăkinhătăchaăphátătrinăthìăgiáăcădchăvălàăvnăđăquanătâmă
hàngăđuăthìănayăviăthuănhpăngiădânăđcănângăcao,ăgiáăcădchăvăkhôngăcònăphiălàă
vnăđăquanătâmăduyănht. Lúc này, chtălngădchăvăcaăngânăhàngăph thucărtănhiuă
vàoătháiăđăphcăvăcaănhânăviênăngânăhàng.ăViătácăphongăngăxăvàănhtălàăsăphnă
ngălinhăhot,ănhanhăchóngăcaănhânăviênătrcănhngăvnăđăcaăkháchăhàngăchínhălàă
thcăđoămtăcáchăthc tăvăchtălngădchăvăcungăcpăvàăđngăthiăcngăphnăánhă
đcăthngăhiuăcaăngânăhàngăviăcáiănhìnăcaăkháchăhàng.ă
Quy trình phi đc chun hoá
Bên cnh các yu t nêu trên thì cht lng dch v ngân hàng còn phù thuc
vào vic thc hin hay quy trình thc hin cung ng sn phm dch v ti ngân
hàng. Quy trình thc hin có nhp nhàng thì mi gim bt thi gian ch đi ca
khách hàng, t đó làm cho khách hàng cm nhn tt v ngân hàng.
Tóm li, cht lng dch v là bn cht ca dch v ngân hàng đc ngân hàng
cung ng và th hin qua mc đ tho mãn nhu cu và mong mun ca khách hàng.
khách hàng cm nhn đcădchăv đt cht lng, thìă ngânăhàngă phiă ktăhpă đngă
thiăcácăyuătănêuătrênăthìămiăcóăthăthuăhútăvàăgiăchânăkháchăhàng.
1.3 S hài lòng ca khách hàng và các nhân t quytăđnh
1.3.1 Khái nim v s hài lòng ca khách hàng
Theo Philip Kotler (2003), săhài lòng ca khách hàng là mc đ ca trng thái
cm giác ca mt ngi bt ngun t vic so sánh kt qu thu đc t vic tiêu dùng
8
sn phm/dch v vi nhng k vng ca anh ta. Mc đ hài lòng ph thuc s khác
bit gia kt qu nhn đc và k vng, nu kt qu thc t thp hn kă vng thì
khách hàng không hài lòng, nu kt qu thc t tng xng vi k vng thì khách hàng
s hài lòng, nu kt qu thc t cao hn kăvng thì khách hàng rt hài lòng. K vng
ca khách hàng đc hình thành t kinh nghim mua sm, t bn bè, đng nghip và t
nhng thông tin ca ngi bán và đi th cnh tranh.
Theo Oliver (1997), s hài lòng ca khách hàng có ngha là s phn ng và s
phán xét ca khách hàng đi vi sn phm hocădch v.
Trongă khiă đó, Zeithaml và Bitner (2001) choărng: S hài lòng là s đánh giá
ca khách hàng văsn phm hoc dch v trong sut khong thi gian sn phm và
dch v làm hài lòng nhu cu và mong mun ca h.
NghiênăcuăcaăBrown & ctg (1992) chăra: S hài lòng ca khách hàng là mt
trng thái trong đó nhng gì khách hàng cn, mun, và mong đi sn phm và gói dch
v đc hài lòng hay vt quá s hài lòng, kt qu là có s mua hàng lp li, lòng
trung thành và giá tr ca li truyn ming mt cách thích thú.
Còn Bachelet (1995) thìăđnhăngha: S hài lòng ca khách hàng là mt phn ng
mang tính cm xúc ca khách hàng, đáp li vi kinh nghim ca h vi mt sn phm
hoc dch v.
Nh vy, có khá nhiu quan đim văs hài lòng ca khách hàng. Mi quan đim
đng trên nhng khía cnh khác nhau nhng nhìn chung đu đi đn mt kt lun là
đem li s hài lòng ca khách hàng chính là mc tiêu phn đu liên tc ca bt k
doanh nghip, bt k t chc nào đ có th thành công và phát trin.
1.3.2 Phân loi s hài lòng ca khách hàng
Theo mt s nhà nghiên cu có th phân loi s hài lòng ca khách hàng thành ba
loi và chúng có s tácăđngăkhácănhauăđn nhà cung cp dch v:
Hài lòng tích cc (Demanding customer satisfaction)
âyălàăs hài lòng mang tính tích ccăvàăđc phn hi thông qua các nhu cu s
dng ngày mtătngălênăđi vi nhà cung cp dch v.ăi vi nhng khách hàng có s hài
lòng tích cc, h và nhà cung cp s có mi quan h ttăđp, tín nhim ln nhau và cm
thy hài lòng khi giao dch.ăHnăth, h cngăhyăvng nhà cung cp dch v s cóăđ kh
nngăđápăng nhu cu ngày càng cao ca mình. Chính vì vy,ăđâyălàănhómăkháchăhàngăd
tr thành khách hàng trung thành ca ngân hàng min là h nhn thyăngânăhàngăcngăcóă
nhiu ci thin trong vic cung cp dch v cho h. Yu t tích cc còn th hin s n
lc ci tin chtălng dch v ngày càng tr nên hoàn thinăhnănhmăđápăng nhu cu
ngày càng cao ca khách hàng.
9
Hài lòng n đnh (Stable customer satisfaction)
i vi nhng khách hàng có s hài lòng năđnh, h s cm thy thoi mái và hài
lòng vi nhngăgìăđangădin ra và không mun có s thayăđi trong cách cung cp dch v
ca ngân hàng. Vì vy, nhng khách hàng này t ra d chu, có s tinătngăcaoăđi vi
ngân hàng và sn lòng tip tc s dng dch v ca ngân hàng.
Hài lòng th đng (Resigned customer satisfaction)
Nhng khách hàng có s hài lòng th đngăítătinătng vào ngân hàng và h cho
rng rtăkhóăđ ngân hàng có th ci thinăđc chtălng dch v vàăthayăđi theo yêu
cu ca mình. H cm thy hài lòng không phi vì ngân hàng tha mãn hoàn toàn nhu cu
ca h mà vì h nghărng s không th nào yêu cu ngân hàng ci thin ttăhnăna. Vì
vy, h s không tích ccăđóngăgópăỦăkin hay t ra th ăvi nhng n lc ci tin ca
ngân hàng.
Cngăcn phi nói thêm rng ngoài vic phân loi s hài lòng ca khách hàng thì
mcăđ hàiălòngăcngănhăhng rt lnăđn hành vi khách hàng. Ngay c khi khách hàng
có cùng s hài lòng tích ccăđi viăngânăhàngănhngămcăđ hài lòng ch mc tm hài
lòng thì h cngăcóăth tìmăđn các ngân hàng khác và không tip tc s dng dch v ca
ngân hàng. Ch nhng khách hàng có mcăđ hài lòng cao nhtăắrtăhàiălòngẰăthìăh chc
chn s là nhng khách hàng trung thành và luôn ng h ngân hàng.
Vì vy, khi nghiên cu v s hài lòng ca khách hàng thì vic làm cho khách hàng
hài lòng là rt cn thit mà vic giúp h cm thy hoàn toàn hài lòng li quan trngăhnă
nhiu.ăi vi nhng khách hàng hài lòng th đng, h có th ri b ngân hàng bt c lúc
nào trong khi nhóm khách hàng cm nhnăắrtăhàiălòngẰăthìăs là nhng khách hàng trung
thành ca ngân hàng. S am hiu này s giúp ngân hàng có nhng bin pháp ci tin cht
lng dch v linh hot cho tng nhóm khách hàng khác nhau.
1.3.3 Các nhân t quytăđnh s hài lòng ca khách hàng
Mt cách tip cn khác khi nghiên cu v s hài lòng khách hàng ch ra các yu t
đemăli s hài lòng cho kháchăhàng.ă hiu thuăđáoătâmălỦăkháchăhàng,ăcácăcông trình
nghiên cu liên quan tiălnhăvc này hu htăđu s dngăphng pháp Critical Incident
Technique (CIT), tc là yêu cu ngi đc điu tra tr li mt cách chi tit kinh
nghim h đã tri qua trong vic giao dch trc tip vi nhân viên dch v. Kt quăđiu
tra thc t đã giúp các nhà nghiên cu tìm ra các nguyên nhân dn đn s hài lòng
ca khách hàng:
(1) S khc phc ca nhân viên phc v đi vi các sai sót trong dch v ,
(2) Săđápăngăcaănhânăviênăphcăvăđiăviăcácăyêuăcuăvàănhuăcuăcaăkháchăhàng,ă
(3) Thái đ ca nhân viên dch v.
(4) Giáăcădchăv
10
Các nguyên nhân k trên đc th hin rõ nét nht trong các dch v khách sn,
nhà hàng và ngân hàng.
S khc phc ca nhân viên phc v khi có sai sót trong h thng phân phi dch
v. Khi có sai sót xy ra trong quá trình dch v, chng hn phc v chm tr, dch v
thiu tính hp lý hoc nhng sai sót c bn khác, nu nhân viên phc vănhn thc
đc và kp thi gii thích, xin li hoc bi thng s khin khách hàng cm thy hài
lòng và b qua nhng sai sót đó. Nhng s kin đó gi là s phc hi dch v.
Theo Schiriver (1997) trích trong Gan&ctg (2006) cho rng, s phc hi dch v
là lý do duy nht giúp khách hàng tip tc duy trì vi dch v ngân hàng h đã tng
giao dch khi có sai sót xy ra. Khách hàng cm thy hài lòng vi s sa sai ca t chc
dch v và có thin chí trong vic thông tin v kinh nghim h đã tri qua. Nhiu nghiên
cu thc nghim khác cho thy, s đáp ng tích cc ca nhân viên dch v sau sai
sót là nhân tăquyt đnh s hài lòng ca khách hàng và giúp các t chc đó duy trì
đc lng khách hàng giao dch. Các nghiên cu đó cng ch rõ rng, nhiu khách
hàng đã ri b các t chc dch v không bit hoc c tình không chu sa đi nhng
sai sót trong dch v mà khách hàng phi gánh chu.
Mt khác, Albrecht và Zemke (1985) thngăkêăđc nhng khách hàng đã khiu
ni, có t 54% đn 70% khách hàng s hp tác tr li vi công ty nu nhng khiu ni
ca h đc gii quyt. Con s này tng lên 95% nu khách hàng cm thy nhng khiu
ni ca h đc gii quyt ngay lp tc.
Trongăkhiăđó,ăMcNealy (1994) ch ra rng ch khong 5% khách hàng không
đc hài lòng mi tht s khiu ni lên công ty, phn còn li h thng nói vi bn
bè, đng nghip, ngi thân v các khiu ni ca h. Vì vy, các công ty phi thn
trng hoc làm cách nào đó đ bit đc khách hàng có hài lòng hay không.
Theo nghiên cu ca Levesque và McDougall (1996) đã thc hin trong lnh vc
ngân hàng bán l và cho rng nu có mt vn đ gì đi vi dch v hoc s khiu ni ca
khách hàng không đc gii quyt tha đáng, nó s nh hng xu đn thái đ ca
khách hàng đi vi nhà cung cp dch v.
S đáp ng ca nhân viên dch v đi vi nhu cu và yêu cu ca khách hàng. Khă
nngăvàăsănhitătìnhăcaănhânăviênădchăvătrongăvicăđápăngăcácăyêuăcuăvà nhuăcuăđcăbită
caăkháchăhàngănhăhngărtălnăđnăsăhàiălòngăcaăkháchăhàng. Cácănhuăcuăđcăbitătrongă
dchăvăcóăthăkăđnălàăkháchăhàngăcnăgiaoătipăbngăngônăngăđcăbit,ăcnăloiăghăđcăbită
cho trăem,ăhayăkhuăvcăriêngăchoăkhách hàngăVIPầ.kháchăhàngăsăhoànătoànăhàiălòngănuă
ngânăhàngăsnăsàngăcungăcpăvà đápăngănhngănhuăcuăđó.
Nhân viên phc v làm vui lòng khách hàng mt cách t phát. Khách hàng vô
cùng hài lòng và cm kích trong giao dch khi nhân viên dch v t ra quan tâm đc bit
11
mà không đòi hi hay yêu cu gì t phía khách hàng. Mt ví d đin hình cho tình hung
này là s t vn thông tin chính xác và hiu qu cho khách hàng giao dch chng
khoán. Nhân viên có ng x đp trong vn hoá giao tip nh tôn trng ph n và u ái
tr em, cng là cách thc mang li s hài lòng cho khách hàng.
Mt yu t quan trng khác là Giá c dch v:
Giáăcălàăhìnhăthcăbiuăhinăđngătinăcaăgiáătrăhàngăhóaăvàădchăvăđcăxácă
đnh daătrênă giáătră s dngăvàă cmănhnă caăkháchăhàngă văsnă phm,ădchă vă màă
mìnhăsădng.ăKháchăhàngăkhôngănhtăthităphiămuaăsnăphm,ădchăvăcóăchtălngă
caoănhtămàăhăsămuaănhngăsnăphm,ădchăvăđemăliăchoăhăsăhàiălòngănhiuănht.ă
Chínhăvìăvy,ănhngănhânătănh cmănhnăcaăkháchăhàngăvăgiáăvàăchiăphíă(chiăphíăsă
dng)ăkhôngănhăhngăđnăchtălngădchăvănhngăsătácăđngăđnăsăhàiălòngăcaă
khách hàng.
Trongănhiuănghiênăcuăvăsăhàiălòngăcaăkháchăhàngătrcăđây,ătácăđngăcaă
yuătăgiáăcăítăđcăchúăỦăđnăsoăviăcácătiêuăchíăkhác.ăTuyănhiên,ăcùngăviăsăcnhă
tranhăngàyăcàngămnhămăcaăthătrngăvàăcácăthayăđiătrongănhnăđnhăcaăkháchăhàngă
văsnăphm,ădchăv,ăcácănhàănghiênăcuăđưăxácăđnhărngăgiáăcăvàăsăhàiălòngăkháchă
hàngăcóămiăquanăhăsâuăsc viănhau.ăDoăđó,ănuăkhôngăxétăđnănhânătănàyăthìăvică
nghiênăcuăvăsăhàiălòngăkháchăhàngăsăthiuătínhăchínhăxác.
Khiămuaăsnăphm,ădchăv,ăkháchăhàngăphiătrămtăchiăphíănàoăđóăđăđiăliăgiáă
trăsădngămàămìnhăcn.ăNhăvy,ăchiăphíăđóăđcăgiălà giáăcăđánhăđiăđăcóăđcăgiáă
trămongămunătăsnăphm,ădchăv.ăNuăđemălngăhóaăgiáăcătrongătngăquanăgiáătră
cóăđcăthìăkháchăhàngăsăcóăcmănhnăvătínhăcnhătranhăcaăgiáăcălàăthaăđángăhayă
không.ăChăkhiănàoăkháchăhàngăcmănhnăchtălngădchăvă(perceivedăserviceăquality)ă
cóăđcănhiuăhnăsoăviăchiăphíăsădngă(perceivedăprice)ăthìăgiáăcăđcăxemălàăcnhă
tranhăvàăkháchăhàngăsăhàiălòng.ăNgcăli,ăkháchăhàngăsătăra khôngăhàiălòngăvìăcmă
thyămìnhăphiătrănhiuăhnăsoăviănhngăgìănhnăđcăvàăgiáăcătrongătrngăhpănàyă
sătácăđngătiêuăccăđnăsăhàiălòngăcaăkháchăhàng.
âyălàămiăquană hăgiaălngă giáă c,ă giáătrăvàăgiáă că cmă nhn.ă Tuyănhiên,ă
chínhăgiáăcăcmănhnămiălàănhânătătácăđngăđnăsăhàiălòngăcaăkháchăhàng.ăCóăthă
lng giáăcăbăraănhiuăhnăsoăviăgiáătrănhnăđcănhngăkháchăhàngăcmănhnănhă
thălàăhpălỦăthìăhăvnăsăhàiălòngăvàăngcăli.ăTrongănghiênăcuăvămiăquanăhăgiaă
giáăcăcmănhnăvàăsăhàiălòngăkháchăhàng,ăcngăchngămìnhăđcărngăhaiăyuătănàyă
tácăđngăquaăliălnănhauătùyăvàoăđănhyăcmăcaăkháchăhàngăđiăviăgiáăcngănhămiă
quanăhăgiaăngiăsădngădchăvăviănhàăcungăcpădchăv.ăNgoàiăra,ăđăđánhăgiáătácă
đngăcaănhânătăgiáăcăđnăsăhàiălòngăkháchăhàng,ăchúngătaăcnăxemăxétăđyăđăhnăă
ba khíaăcnhăsau: