Luận văn thạc sĩ Giải pháp phát triển thị trường ngoại hối Việt Nam

BăGIÁOăDC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăKINHăTăTP. H CHÍ MINH




H
H
U
U


N
N
H
H




O
O
A
A
N
N


N
N
H

H
Ã
Ã



GIIăPHÁPăPHÁTăTRINăTHăTRNGă
NGOIăHIăVITăNAM




LUN VNăTHCăSăKINHăT






TP.H CHÍ MINH ậ NMă2013
BăGIÁOăDC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăKINHăTăTP. H CHÍ MINH



H
H
U
U



N
N
H
H




O
O
A
A
N
N


N
N
H
H
Ã
Ã


GIIăPHÁPăPHÁTăTRINăTHăTRNG
NGOIăHIăVITăNAM


LUN VNăTHCăSăKINHăT

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
MÃăS: 60340201


NGI HNGăDN KHOAăHC:
TS HăPHÚCăNGUYểN



TP.H CHÍ MINH ậ NM 2013

LIăCAMăOAN

Kính tha QuỦ thy cô
Tôi tên là Hunh oan Như, là hc viên Cao hc – khoá 19 – Ngành Ngân hàng
– i hc Kinh t TP.H Chí Minh.
Cam đoan lun vn nghiên cu : “ Gii pháp phát trin th trng ngoi hi Vit
Nam”
Ngi hng dn khoa hc : TS H Phúc Nguyên
Lun vn là do bn thân tôi thc hin. Các c s lỦ lun đc tôi tham kho
trc tip t các ngun tài liu v ngoi hi và t giá hi đoái. Thc trng th trng
ngoi hi ca Vit Nam đư đc tôi thu thp, chn lc t nhiu ngun khác nhau nh
sách báo, tp chí, …. Các s liu và kt qu nghiên cu trc đu đc trình dn
ngun và tên tác gi.
Tôi cam đoan đ tài không sao chép t các công trình nghiên cu khoa hc
khác.
TP.H Chí Minh, ngày 30 tháng 09 nm 2013
Hc viên

HUNH OAN NHÃ





CÁCăKụăHIUăVÀăTHUTăNGăVITăTT

IMF :
FED :
Qu Tin t Quc t
Cc d tr Liên bang M
NHNN :
Ngân hàng Nhà nc Vit nam
NHTM :
Ngân hàng thng mi
NHTW :
Ngân hàng trung ng
USD :
ô la M
VND :
ng Vit nam
EUR :
ng Euro
SGD :
GBP :
MYR :
ô la Singapore
Bng Anh

ng Malaysia Ringgit
WTO :
TTNH :
FOREX :
TTTC :
TCTD :
TTKCT :
TTNTLNH :
BQLNH :
TGLNG :
T chc Thng mi Th gii
Th trng ngoi hi
Th trng ngoi hi
Th trng tài chính
T chc tín dng
Th trng không chính thc
Th trng ngoi t liên ngân hàng
Bình quân liên ngân hàng
T giá liên ngân hàng







DANHăMCăCÁCăBNG
Bng 2.1: T l Li nhun hat đng kinh doanh ngoi hi so vi tng li nhun
trc thu 36
Bng 2.2 : T giá (VND/USD) t 1990 đn 1992 41

Bng 2.3: T giá VND/USD t 1994-1998 42
Bng 2.4: Hot đng trên th trng ngoi t liên ngân hàng 43
Bng 2.5: Hot đng trên th trng ngoi t khách hàng 45
Bng 2.6: T trng doanh s giao dch ca hai th trng ngoi t 46
Bng 2.7: T trng doanh s giao dch ca hai th trng ngoi t (2006-2012) 47
Bng 2.8: T l mua, bán giao dch k hn và hoán đi trong tng giao dch th trng
ngoi hi Vit Nam 52
Bng 2.9 : Lng kiu hi chính thc chuyn v Vit Nam t nm 1997-2012 56
Bng 2.10: Din bin T giá BQLNH và T giá bình quân th trng t do t nm
1999- 2006 65
Bng 2.11: Din bin T giá BQLNH và T giá bình quân th trng t do t nm
2007- 2012 66
Bng 2.12 : D tr ngoi hi t nm 2005 - 2012 69





DANHăMCăBIUă

Biu đ 2.1 : Lng kiu hi v Vit Nam t nm 1997 – 2012 57
Biu đ 2.2 : S bin đng ca t giá trên th trng chính thc 65
Biu đ 2.3 : S bin đng ca t giá trên th trng chính thc và th trng t do
giai đon 2007 -2012 67

MCăLC

TRANGăPHăBỊA
LIăCAMăOAN
CÁCăKụăHIUăVÀăTHUTăNGăVITăTT
DANHăMCăCÁCăBNG
DANHăMCăBIUă
MCăLC
MăU
CHNGă1ăTNGăQUANăVăTHăTRNGăNGOIăHI 1
1.1ăNgoiăhiăvƠăthătrngăngoiăhi 1
1.1.1 Khái nim ngoi hi 1
1.1.2 Th trng ngoi hi 1
1.1.2.1 Khái nim 1
1.1.2.2 c đim ca th trng ngoi hi 2
1.1.2.3 Chc nng ca th trng ngoi hi 3
1.1.2.4 Các ch th tham gia trên th trng ngoi hi 3
1.1.2.5 Các nghip v trên th trng ngoi hi 5
1.2ăTăgiá 7
1.2.1 Khái nim t giá 7
1.2.2 Bin đng t giá và nhng nguyên nhân gây bin đng t giá 8

1.2.2.1 Bin đng t giá 8
1.2.2.2 Nhng nguyên nhân gây bin đng t giá 9
1.3ăNhngănhơnătătácăđngăđnăvicăphátătrinăthătrngăngoiăhiăcaămtăqucă
gia 12
1.3.1 Tác đng ca quy lut th trng 12
1.3.2 Quá trình toàn cu hóa và hi nhp kinh t 13
1.3.3 Chính sách qun lỦ ngoi hi ca quc gia 15

1.3.3.1 Chính sách t giá 16
1.3.3.2 Chính sách qun lỦ ngoi hi đi vi các giao dch trên tài khon vưng lai
18
1.3.3.3 Chính sách qun lỦ ngoi hi đi vi tài khon vn 20
1.4ăKinhănghimăcácănc 23
KTăLUNăCHNGă1 26
CHNGă2ăTHCăTRNGăHOTăNGăăCAăTHăTRNGăNGOIăHIă
VITăNAM 28
2.1ăSălcăsăhìnhăthƠnhăvƠăphátătrinăcaăThătrngăngoiăhiăVităNam 28
2.2ăThcătrngăhotăđngăcaăthătrngăngoiăhiăVităNam 31
2.2.1 Nhng vn bn pháp lỦ quy đnh hot đng kinh doanh ngoi hi 31
2.2.2 Thc trng hot đng kinh doanh ngoi hi ca các ngân hàng trên TTNH Vit
Nam 35
2.2.2.1 Quá trình hình thành và hot đng TTNT liên ngân hàng 37
2.2.2.2 Thc trng th trng ngoi t khách hàng ca Vit Nam 44
2.2.2.3 Thc trng s dng các giao dch ngoi hi phái sinh ti các NHTM Vit
Nam 48
2.2.2.4 Thc trng yt giá kinh doanh và mua bán ngoi t 54
2.2.3 Th trng ngoi t không chính thc 56
2.2.4 Vai trò ca NHNN đi vi TTNH Vit Nam trong giai đon va qua 58
2.2.4.1 Thc hin vai trò can thip TTNH và điu hành chính sách t giá 58
2.2.4.2 Nhng bin pháp góp phn hn ch hot đng ca th trng ngoi t

không chính thc. 59
2.3ăánhăgiáăquáătrìnhăphátătrinăTTNHăcaăVităNamătrongăthiăgianăquaăvƠă
nguyênănhơnăcaănhngătnăti 60
2.3.1 Nhng mt đt đc 60
2.3.2 Nhng hn ch ca Th trng ngoi hi Vit Nam 61
2.3.2.1 Hot đng TTNTLNH còn khiêm tn 62
2.3.2.2 Hàng hóa trên th trng ngoi hi cha đa dng 62

2.3.2.3 S thiu vng nhu cu bo him ri ro t giá và mc đích tham gia th
trng ngoi hi cng cha đa dng 63
2.3.2.4 Th trng phái sinh còn s khai 64
2.3.3 Nguyên nhân ca thc trng trên 64
2.3.3.1 C ch điu hành t giá cha linh đng vi din bin ca th trng 64
2.3.3.2 S tn ti và nh hng mnh m ca th trng ngoi t không chính thc
67
2.3.3.3 Tính chuyn đi ca VND cha cao 68
2.3.3.4 D tr ngoi hi thp 69
2.3.3.5 Môi trng pháp lỦ cha hoàn thin 70
KTăLUNăCHNGă2 70
CHNGă3ăGIIăPHÁPăPHÁTăTRINăTHăTRNG NGOIăHIăVITă
NAM 72
3.1ănhăhngăphátătrinăthătrngăngoiăhiăVităNamăđnănmă2020 72
3.2ăGiiăphápăphátătrinăthătrngăngoiăhi VităNam 73
3.2.1 Hoàn chnh khung pháp lỦ 73
3.2.2 V điu hành t giá 74
3.2.3 V t do hóa tài khon vưng lai và t do hóa tài khon vn theo l trình 77
3.2.4 Phát huy vai trò ca NHNN- phát trin TTNT liên ngân hàng 79
3.2.4.1 Phát huy vai trò ca NHNN 79
3.2.4.2 Phát trin TTNTLNH v khi lng giao dch và s lng thành viên 81
3.2.5 Tng cng kim soát, hn ch và tin ti loi b dn hot đng ca th trng

ngoi t không chính thc 82
3.2.6 Hn ch tình trng đôla hóa và to kh nng chuyn đi dn cho đng Vit
Nam 84
3.2.6.1 Hn ch tình trng đôla hóa mt cách trit đ 85
3.2.6.2 Nâng cao tính chuyn đi ca VND 86
3.2.7 Nâng cao kh nng cnh tranh ca các ngân hàng Vit Nam trong hot đng
kinh doanh ngoi hi 87

KTăLUNăCHNGă3 90
KTăLUN
TÀIăLIUăTHAMăKHO

MăU
1. TínhăcpăthităcaăđătƠiănghiênăcu
Vi quyt tâm đa đt nc bc sang mt trang mi, hng đn mc tiêu phát
trin đt nc ngày càng giàu mnh c v kinh t ln v th chính tr, Vit Nam đư thc
hin ci cách kinh t toàn din, bt đu bng công cuc đi mi vào nm 1986. T
nm 1990, công cuc đi mi đc đy mnh hn vi ch trng ca ng và Nhà
nc là phát trin mt nn kinh t hàng hóa nhiu thành phn vn hành theo c ch th
trng có s qun lỦ ca Nhà nc. Công cuc đi mi cng đc tin hành đng thi
vi vic phát trin kinh t đi ngoi, m ca, hp tác và hi nhp, phù hp vi xu
hng quc t hóa nn kinh t th gii ngày càng mnh m.
Vi vai trò là chic cu ni gia kinh t trong nc vi kinh t th gii, thì vic
phát trin và nâng cao hiu qu hot đng ca th trng ngoi hi Vit Nam theo
hng toàn din, hin đi, phù hp vi trình đ và tiêu chun quc t là rt cn thit,
nhm bôi trn và thúc đy hot đng xut nhp khu, kích thích luân chuyn các
khon đu t và tín dng quc t, cung cp các công c phòng chng rùi ro t giá cho
các ngân hàng, các nhà xut nhp khu, các nhà đu t, và đi vay quc t bng hp
đng kì hn, quyn chn, hoán đi hay tng lai. Mt th trng ngoi hi hot đng
hiu qu còn là điu kin đ hình thành t giá theo quan h cung cu và là ni đ Ngân

Hàng Trung ng tin hành can thip lên t giá theo hng có li cho nn kinh t.
Trong nhng nm qua th trng ngoi hi Vit Nam đư hình thành và tng bc
phát trin, nhng nhìn chung vn non tr và s khai v trình đ, quy mô hot đng
cng nh k nng thc hin nghip v kinh doanh. Do đó gia th trng ngoi hi
Vit Nam và quc t còn có mt khong cách khá xa.
Vy lỦ do ca thc trng này là gì và phi làm sao đ thúc đy th trng ngoi hi
Vit Nam phát trin?  hiu rõ hn v vn đ này, vic nghiên cu v th trng
ngoi hi, chính sách qun lỦ ngoi hi và điu hành t giá hi đoái ca nhà nc, tác
đng ca nhng chính sách này đn th trng ngoi hi Vit Nam là vic làm rt cn

thit. Nghiên cu vn đ này là mt yêu cu cn đt ra trong quá trình phát trin mi
ca đt nc, đó là quá trình hi nhp toàn din vào nn kinh t th gii.
2.ăMcăđíchănghiênăcu
Trên c s nhng lỦ thuyt và nhng nghiên cu trc đây v chính sách qun lỦ
ngoi hi và đc đim hot đng ca th trng ngoi hi. Lun vn tp trung đánh giá
thc trng v TTNH Vit Nam và phân tich nhng tác đng ca chính sách qun lỦ
ngoi hi đn TTNH. T đó đ xut nhng gii pháp đ phát trin TTNG trong bi
cnh hi nhp kinh t quc t.
3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
Nghiên cu v ngoi hi, th trng ngoi hi, các c ch t giá hi đoái và nh
hng ca các c ch này đn th trng ngoi hi.
Nghiên cu th trng ngoi hi Vit Nam cng nh nhng tác đng ca chính
sách qun lỦ ngoi hi và điu hành t giá hi đoái đn th trng này. Giai đon
nghiên cu ch yu t nm 2006 đn nm 2012.
Nghiên cu nhm đa ra các gii pháp đ hoàn thin hn chính sách qun lỦ ngoi
hi và chính sách điu hành t giá hi đoái đang áp dng ti Vit Nam.
Hin nay, Ngân hàng Nhà nc Vit Nam đang đy mnh công tác hoàn thin li
các vn bn pháp quy v qun lỦ ngoi hi theo chiu hng t do hóa hot đng
ngoi hi, phù hp vi thông l quc t, to lp nhiu công c giao dch ngoi hi cho
doanh nghip và nhà đu t la chn. Hin nay trên th trng ngoi hi, vic giao

dch ch yu đc thc hin thông qua đng USD và nh hng ca đng USD là rt
ln đi vi mi giao dch hi đoái ca Vit Nam, chính vì th, t giá VN – USD s
đc nghiên cu sâu và đc ly làm trng tâm ca bài nghiên cu này.
4.ăPhngăphápănghiênăcu
Lun vn đc nghiên cu trên c s tng hp các phng pháp nghiên cu. Kt
hp gia lỦ lun và thc tin, phân tích, tp hp các Ủ tng thc tin ti Vit Nam,

cng nh da trên quy lut phát trin tt yu khách quan ca mt vn đ kinh t xư hi
đ hình thành nên lun vn.
5.ăBăccăcaălunăvnă
Chngă1:ăăKinăthcătngăquanăvăthătrngăngoiăhiăvƠăphátătrinăthă
trngăngoiă hiătrongă hiă nhpăkinhătă qucă t, phn này nghiên cu nhng lỦ
lun nn tng liên quan đn th trng ngoi hi.
Chngă2: ThcătrngăhotăđngăcaăthătrngăngoiăhiăVităNam, phn
này đi vào tìm hiu tình hình hot đng ca th trng ngoi hi Vit Nam t khi bt
đu đi vào hot đng cho đn thi đim hin nay. ng thi tin hành đánh giá nhng
mt đt đc cng nh nhng hn ch, t đó nhn ra đc nguyên nhân ca nhng
mt hn ch đó
Chngă3: GiiăphápăphátătrinăthătrngăngoiăhiăVităNam, phn này s
là nhng kin ngh ca ngi vit đ xut trên c s thc t t chng 2 và lỦ lun t
chng 1 nhm phát trin Th trng ngoi hi Vit Nam.

1
CHNGă1
TNGăQUAN VăTHăTRNGăNGOIăHI
1.1 NgoiăhiăvƠăthătrngăngoiăhi
1.1.1 Kháiănimăngoiăhi
Theo pháp lnh s 28/2005/PL-UBTVQH11, ngày 13/12/2005 ca y Ban
Thng V Quc Hi nc CHXHCNVN, ngoi hi đc quy đnh nh sau:
Ngoi hi bao gm:

ng tin ca quc gia khác hoc đng tin chung châu Âu và đng tin chung
khác đc s dng trong thanh toán quc t và khu vc (sau đây gi là ngoi t)
Phng tin thanh toán bng ngoi t, gm séc, th thanh toán, hi phiu đòi n,
hi phiu nhn n và các phng tin thanh toán khác;
Các loi giy t có giá bng ngoi t, gm trái phiu Chính ph, trái phiu công ty,
k phiu, c phiu và các loi giy t có giá khác;
Vàng thuc d tr ngoi hi nhà nc, trên tài khon  nc ngoài ca ngi c
trú; vàng di dng khi, thi, ht, ming trong trng hp mang vào và mang ra khi
lưnh th Vit Nam;
ng tin ca nc Cng hoà xư hi ch ngha Vit Nam trong trng hp chuyn
vào và chuyn ra khi lưnh th Vit Nam hoc đc s dng trong thanh toán quc t.
Ngoi hi trong đ tài nghiên cu này đc hiu là đng tin ca quc gia khác
hoc đng tin chung Châu Âu và đng tin chung khác đc s dng trong thanh
toán quc t.
1.1.2 Thătrngăngoiăhi
1.1.2.1 Kháiănim
Th trng ngoi hi là ni các đng tin ca các quc gia và vùng lưnh th khác
nhau đc mua bán vi nhau.

2
Trong thc t, do hot đng mua bán tin t xy ra ch yu gia các ngân hàng
(chim khong 85% tng doanh s giao dch), vì vy theo ngha hp thì th trng
ngoi hi là ni mua bán các đng tin khác nhau gia các ngân hàng tc th trng
liên ngân hàng.
1.1.2.2 căđimăcaăthătrngăngoiăhi
Th trng ln nht, doanh s giao dch cao nht: doanh s giao dch trên th
trng lên ti gn 4.900 t USD/ngày vào nm 2012. Th trng hot đng tích cc
nht là London, sau đó là Newyork, Tokyo, Singapore, Frankfurt…
Là th trng không gian: FOREX không nht thit phi tp trung ti v trí đa lỦ
hu hình nht đnh mà là bt c ni đâu din ra hot đng mua bán các đng tin khác

nhau.
Là th trng toàn cu hay th trng không ng. Do s chênh lch v múi gi
gia các khu vc trên th gii nên các giao dch din ra sut ngày đêm. Th trng bt
đu hot đng t Australia, Nht, Singapore, Hongkong, châu Âu, Newyork… và c
nh vy, khi th trng khu vc châu Á đóng ca thì th trng châu M bt đu hot
đng theo mt chu k khép kín toàn cu.
Các thành viên tham gia th trng duy trì quan h vi nhau thông qua đin thoi,
mng vi tính, telex và fax.
Là mt th trng cnh tranh hoàn ho: s lng ngi mua và ngi bán ln,
các sn phm đng nht, thông tin lu chuyn t do và không có các rào cn đi vi
vic tham gia th trng.
Là mt th trng hoat đng hiu qu: các thông tin liên quan đn t giá luôn
đc phn ánh nhanh chóng và chính xác. T giá tuy đc yt trên các th trng khác
nhau nhng hu nh là thng nht vi nhau (có đ chênh lch không đáng k).
Giao dch tp trung ch yu  th trng liên ngân hàng: chim khong 85%
tng doanh s giao dch ngoi hi toàn cu.

3
USD là đng tin đc mua bán nhiu nht: chim khong 41,5% trong tng s
các đng tin tham gia.
Là th trng rt nhy cm đi vi các s kin kinh t, chính tr, xã hi, tâm lý…
nht là đi vi các chính sách tin t ca các nc phát trin: mi din bin v kinh t,
mi s kin v chính tr và ngoi giao trên th gii đu có th là nhng nhân t làm
nh hng đn giá c trên th trng này.
1.1.2.3 Chcănngăcaăthătrngăngoiăhi
Dch v cho các khách hàng thc hin các giao dch thng mi quc t.
Giúp luân chuyn các khon đu t, tín dng quc t, các giao dch tài chính quc
t khác.
Thông qua hot đng ca th trng ngoi hi, mà sc mua đi ngoi ca tin t
đc xách đnh mt cách khách quan theo quy lut cung cu ca th trng.

Là ni kinh doanh và cung cp các công c phòng nga ri ro t giá bng các hp
đng nh k hn, hoán đi, quyn chn và tng lai.
Là ni đ NHTW tin hành can thip đ t giá bin đng theo chiu hng có li
cho nn kinh t.
1.1.2.4 Cácăchăthăthamăgiaătrênăthătrngăngoiăhi
* Nhóm khách hàng mua bán l
Nhóm khách hàng mua bán l bao gm các công ty ni đa, các công ty đa quc
gia, nhng nhà đu t quc t và tt c nhng ai có nhu cu mua bán ngoi hi nhm
phc v cho mc đích hot đng ca chính mình.
* Các ngân hàng thng mi
Các ngân hàng thng mi tin hành giao dch ngoi hi nhm hai mc đích:
- Cung cp dch v cho khách hàng trong đó ch yu là mua h, bán h cho nhóm
khách hàng mua bán l. Vì là mua h, bán h nên ngân hàng không chu ri ro t giá,
và thông qua cung cp dch v ngân hàng tin hành thu mt khon phí.

4
- Kinh doanh cho chính mình tc mua bán ngoi hi nhm kim lưi khi t giá thay
đi. Hot đng kinh doanh này to ra trng thái ngoi hi do đó ngân hàng chu ri ro
t giá. Các ngân hàng tin hành giao dch ngoi hi theo hai cách:
Giao dch trc tip gia ngân hàng vi nhau và vi khách hàng.
Giao dch gián tip vi nhau thông qua nhà môi gii.
* Nhng nhà môi gii ngoi hi
Hình thc giao dch gián tip thông qua nhà môi gii ngoi hi cng khá phát trin.
Nhà môi gii thu thp hu ht các lnh đt mua và lnh đt bán ngoi t t các ngân
hàng khác nhau, trên c s đó cung cp t giá chào mua và t giá chào bán cho khách
hàng ca mình mt cách nhanh chóng, rng khp vi giá tay trong. Tuy nhiên các
ngân hàng phi tr cho nhà môi gii mt khon phí. Nhng ai mun hành ngh môi
gii ngoi hi phi có giy phép và các nhà môi gii ch cung cp dch v cho khách
hàng, ch không mua bán ngoi hi cho chính mình.
* Các Ngân hàng Trung ng

Nhóm ch th này tham gia vào th trng ngoi hi mt mt đ cung cp dch v
cho khách hàng ca mình và mt mt nhm tác đng vào t giá hi đoái. Mc tiêu th
nht xut phát t vai trò ca NHTW là ngân hàng ca Chính ph. NHTW mua bán trên
th trng ngoi hi đ có th thâu tóm ngoi t đ thc hin các hot đng thanh toán
ca Chính ph. Tuy nhiên, mc tiêu c bn ca NHTW khi tham gia th trng ngoi
hi là nhm điu chnh t giá: trong ch đ t giá c đnh, NHTW thng xuyên can
thip vi mc đích duy trì t giá trong mt biên đ t giá nht đnh. Trong ch đ t
giá th ni có điu tit, NHTW can thip nhm tác đng lên t giá theo hng mà
NHTW cho là có li cho nn kinh t. Mc dù khi lng giao dch ca NHTW thng
không ln nhng tác đng ca các giao dch do NHTW thc hin li rt mnh m vì
các ch th tham gia trên th trng ngoi hi luôn chm chú theo dõi các hot đng
ca NHTW đ d đoán các chính sách kinh t v mô trong tng lai, d báo bin đng
ca t giá và đa ra quyt đnh phù hp trên th trn

5
1.1.2.5 Các nghipăvătrênăthătrngăngoiăhi
* Giao dch ngoi hi giao ngay ( SPOT)
Giao dch ngoi hi giao ngay là giao dch trong đó hai bên tha thun mua bán
ngoi hi theo mc t giá đc tha thun ngày hôm nay và vic giao hàng/thanh toán
s đc thc hin trong vòng hai ngày làm vic tip theo.
Giao dch ngoi hi giao ngay đc s dng ph bin c trên th trng mua bán l
ln TTLNH, giúp các ch th tham gia thc hin các giao dch thng mi và đu t
quc t, điu chnh trng thái ngoi hi hay khai thác mt c hi kim li nhun trên
th trng… Hàng ngày t giá giao ngay đc công b trên các báo ln, các bn tin th
trng ca đài truyn hình; nó đc dùng đ phân tích, d báo, là c s đ nhà kinh
doanh tính toán các loi t giá khác nhau.
* Giao dch ngoi hi k hn (FORWARD)
Giao dch ngoi hi k hn là giao dch mua bán ngoi hi trong đó t giá đc hai
bên tha thun ngày hôm nay và vic giao hàng/thanh toán đc thc hin ti mc t
giá đó vào mt ngày xác đnh trong tng lai. Ngày xác đnh trong tng lai  đây

phi cách ngày kỦ kt hp đng t 3 ngày làm vic tr lên.
Giao dch ngoi hi k hn là loi hp đng có tính ràng buc cao. C hai phía mua
và bán đu không có quyn t chi k c trong nhng tình hung bt li cho mình.
ây không ch là mt công c phòng nga ri ro t giá mà còn giúp các nhà kinh
doanh hn ch đc nhng bt trc v thanh khon.
* Giao dch ngoi hi hoán đi (SWAP)
Giao dch hoán đi ngoi hi là giao dch trong đó mt bên đng Ủ thc hin bán
mt đng tin nht đnh cho bên kia ti mt thi đim nht đnh và đng thi cam kt
thc hin mua chính đng tin đó vào mt thi đim khác trong tng lai vi các mc
t giá đc tha thun t trc.
Giao dch hoán đi ngoi hi là mt giao dch hi đoái kép. i vi mi bên tham
gia, s có mt giao dch mua vào và mt giao dch bán ra mt đng tin nht đnh vi

6
s lng bng nhau, tuy nhiên, ngày giá tr mua vào và ngày giá tr bán ra là khác
nhau. Vì không to ra trng thái ngoi hi ròng nên giao dch hoán đi ngoi hi là
công c giúp cho nhà kinh doanh qun lí lung tin mt cách thích hp mà vn tránh
đc ri ro t giá.
* Giao dch ngoi hi tng lai (FUTURE)
Giao dch tin t tng lai là mt giao dch trong đó hai bên mua bán tha thun
vi nhau v vic mua bán mt lng tin ca mt loi tin xác đnh theo mc t giá
đc tha thun ngay ti thi đim giao dch và thi đim giao hàng/thanh toán đc
thc hin vào mt ngày xác đnh trong tng lai. ây là loi hp đng đc chun hóa
c v quy mô hp đng ln thi gian đáo hn.
Giao dch tin t tng lai là mt giao dch đc phát trin t giao dch có k hn
song nó có nhng đim khác bit khá c bn so vi hp đng giao dch có k hn. Nu
nh đa đim giao dch có k hn là phi tp trung thì giao dch hp đng tng lai ch
đc giao dch tp trung ti sàn giao dch. Nu nh quy mô và thi gian giao hàng ca
mt hp đng k hn là tùy Ủ, đc thng lng và tha thun c th gia hai bên thì
quy mô và thi gian giao hàng  hp đng tin t tng lai đc tiêu chun hóa, có

tính cht c đnh và không thng lng đc.
Hp đng tin t tng lai có th dùng đ phòng nga ri ro t giá đi vi các
khon phi thu và phi tr bng ngoi t. Tuy nhiên, nó không đc các nhà phòng
nga ri ro t giá s dng ph bin nh hp đng k hn do nhng hn ch nht đnh.
T chc giao dch hp đng tin t tng lai hp dn các nhà đu c nhiu hn.
* Giao dch ngoi hi quyn chn (OPTION)
Hp đng quyn chn tin t là mt công c ngoi hi phái sinh, cho phép ngi
mua quyn chn có quyn (ch không phi ngha v) mua hoc bán mt đng tin
nht đnh vào mt thi đim xác đnh trong tng lai ti mt mc t giá c đnh đc
tha thun ngay khi kỦ kt hp đng.
Có hai loi hp đng quyn chn: Quyn chn mua và quyn chn bán.

7
- Hp đng quyn chn mua tin t là hp đng, trong đó ngi mua quyn chn
sau khi tr phí quyn chn, có quyn mua mt đng tin nht đnh vào mt thi đim
xác đnh trong tng lai ti mc t giá quyn chn đư đc tha thun t trc nu
nh ngi đó quyt đnh thc hin quyn chn mua ca mình. Ngi bán quyn chn,
sau khi nhn phí quyn chn, có ngha v bán mt đng tin nht đnh ti mt mc t
giá quyn chn nu bên mua đó quyt đnh thc hin quyn chn.
- Hp đng quyn chn bán tin t là hp đng, trong đó ngi mua quyn chn
sau khi tr phí quyn chn, có quyn bán mt đng tin nht đnh vào mt thi đim
xác đnh trong tng lai ti mc t giá quyn chn đư đc tha thun t trc nu
nh ngi đó quyt đnh thc hin quyn chn bán ca mình. Ngi bán quyn chn
bán, sau khi nhn phí quyn chn, có ngha v mua mt đng tin nht đnh ti mt
mc t giá quyn chn nu bên mua đó quyt đnh thc hin quyn chn.
Hp đng quyn chn tin t có th dùng đ bo him ri ro t giá cho các khon
phi thu và phi tr bng ngoi t hoc trong các hot đng đu thu quc t. Ngoài ra,
các nhà đu t có th kt hp các v th hp đng quyn chn khác nhau đ to ra các
chin lc quyn chn nht đnh đ kim li nhun.
1.2 Tăgiá

1.2.1 Kháiănimătăgiá
Hu ht các quc gia trên th gii đu có đng tin riêng. Thng mi, đu t và
các quan h tài chính quc t… đòi hi các quc gia phi thanh toán vi nhau. Thanh
toán gia các quc gia dn đn vic mua bán các đng tin khác nhau, đng tin này
ly đng tin kia. Hai đng tin đc mua bán vi nhau theo mt t l nht đnh, t l
này gi là t giá.
Vy có th đnh ngha: T giá là giá c ca mt đng tin đc biu th thông
qua đng tin khác.
 các th trng hàng hóa, giá c đc biu th nh là s đn v tin t trên mt
đn v hàng hóa. Trên th trng ngoi hi, hàng hóa là tin t, khi mt đng tin đc

8
đnh giá bi mt đng tin khác thì đng tin này đc gi là đng yt giá, đng tin
khác đc gi là đng tin đnh giá.
Hin nay có hai phng pháp yt giá đc s dng ph bin đó là yt t giá trc
tip và yt t giá gián tip:
Yt t giá trc tip là cách th hin s đn v ni t trên mt đn v ngoi t. 
đây, ngoi t đóng vai trò hàng hóa và đc đo lng giá tr bng đng ni t. Hu ht
các nc trong đó có Vit Nam đang s dng cách yt t giá này.
Yt t giá gián tip là cách th hin s đn v ngoi t trên mt đn v ni t. Nh
vy trong cách yt t giá này ni t đóng vai trò là hàng hóa và đc đo lng giá tr
bng đng ngoi t. Cách yt t giá này đc s dng ti các nc nh: New Zealand,
Úc, Anh và các nc đng tin chung EURO.
1.2.2 BinăđngătăgiáăvƠănhngănguyênănhơnăgơyăbinăđngătăgiá
1.2.2.1ăBinăđngătăgiá
n đnh giá tr đng tin quc gia là mc tiêu quan trng trong chính sách tin t
ca mi nc. T giá đc n đnh s to điu kin thun li cho kinh t phát trin,
chính vì điu này mà trong quá kh, nhiu quc gia đư c gng c đnh đng tin ca
quc gia mình so vi ngoi t mnh, đc bit là USD đ to điu kin phát trin kinh
t. Th nhng, kt qu là không có Ngân Hàng Trung ng nào có th c đnh đng

tin quc gia mình trong thi gian dài, hành đng ca h đư dn đn nhng hu qu
nghiêm trng cho nn kinh t, c th là cuc khng hong tài chính Châu Á nm 1997
– 1999 xut phát t nguyên nhân ch đ t giá c đnh ca đng tin Thái Lan so vi
đô la M. Thm chí, Bretton Woods gn vi ch đ t giá c đnh cng b sp đ.
Nguyên nhân là do t giá luôn bin đng, đó là mt tt yu khách quan và s bin
đng ca t giá xut phát t quan h cung cu v các đng tin liên quan. ây là quy
lut khách quan ca nn kinh t, do đó mi bin pháp can thip trc tip và gng ép
đu s gây ra nhng hu qu xu cho nn kinh t.

9
Nh vy, s bin đng ca t giá là mt thc t khách quan, nó xut phát t s
bin đng ca cung cu các đng tin. Cung cu các đng tin chu nh hng ca bi
nhiu yu t và chính các yu t này là nguyên nhân gây ra bin đng t giá.
1.2.2.2 Nhngănguyênănhơnăgơyăbinăđngătăgiá
T giá hi đoái đc hiu là giá ca mt đn v ngoi t tính theo đng tin
trong nc. ây là giá c ca ngoi t trên th trng và đc xác đnh da trên quan
h cung cu v ngoi t. c coi là mu cht trong qun lỦ kinh t v mô, t giá có
tác đng ngc tr li các mi quan h kinh t, lên giá c hàng hóa trong nc và lu
thông tin t…
S hình thành t giá là quá trình tác đng ca nhiu yu t ch quan và khách
quan. Nhng nhìn chung, có ba yu t chính tác đng đn t giá. ó là mi quan h
cung cu ngoi t, chênh lch v lưi sut và lm phát gia các nc, ngoài ra còn có
các nhân t khác nh chính sách ca chính ph, k vng và tâm lỦ,…
* Yu t lm phát:
Xét v mt lỦ thuyt, nu các yu t khác nh nhau, khi t l lm phát ca mt
nc tng tng đi so vi lm phát ca mt nc khác, mc cu đng tin nc đó
gim vì giá cao hn so vi nc kia. Ngoài ra, ngi tiêu dung và các doanh nghip
trong nc có lm phát cao có xu hng tng nhp khu. C hai yu t này to áp lc
gim giá đng tin ca nc có lm phát cao. T l lm phát thng khác nhau gia
các quc gia, to nên các kiu mu dch quc t đ điu chnh thích hp nh hng

ca lm phát đn t giá hi đoái.
T giá hi đoái cân bng s thay đi theo thi gian khi cung – cu các đng tin
thay đi. S thay đi trong t l lm phát tng đi s nh hng đn hot đng
thng mi, t đó tác đng đn cung – cu tin, và vì th tác đng đn t giá hi đoái.
* Yu t lãi sut :
Lưi sut là mt trong nhng công c đc các chính ph s dng trong qun lỦ
v mô nn kinh t, nó kích thích tp trung ngun lc tài chính và phân b ngun lc đó

10
mt cách có hiu qu, thúc đy nn kinh t phát trin, n đnh mc tiêu ca chính sách
tin t quc gia. c bit, lưi sut còn là công c đc s dng đ điu chnh t giá hi
đoái trên th trng, điu chnh giá tr đi ngoi ca đng ni t. Chính sách lưi sut
cao có xu hng h tr s lên giá ca đng ni t, bi vì nó hp dn các lun vn
nc ngoài chy vào trong nc, nu lưi sut trong nc cao hn lưi sut nc ngoài
hay lưi sut ngoi t s dn đn nhng dòng vn chy vào hay s làm chuyn hóa
lng ngoi t trong nn kinh t sang đng ni t đ hng lưi sut cao hn. iu này
làm cho tng cung ngoi t trên th trng (cng có ngha làm tng cu đi vi đng
ni t), t đó đng ngoi t s có xu hng gim giá trên th trng, hay đng ni t s
tng giá. Trong trng hp ngc li, nu lưi sut trong nc thp hn so vi lưi sut
nc ngoài hay lưi sut ngoi t, đng ngoi t có xu hng tng giá trên th trng
hay đng ni t s gim giá.
* Cán cân thanh toán quc t :
Cung cu ngoi t trên th trng là nhân t nh hng trc tip đn s bin
đng ca t giá hi đoái. Cung cu ngoi t li chu nh hng ca nhiu yu t khác
nhau, trong đó có cán cân thanh toán quc t. Nu cán cân thanh toán quc t d tha
có th dn đn kh nng cung ngoi t ln hn cu ngoi t và ngc li. Khi nn kinh
t có mc tng trng n đnh, nhu cu v hàng hóa và dch v s tng, do đó nhu cu
v ngoi t cho thanh toán hàng nhp khu s tng lên. Ngc li, khi nn kinh t ri
vào tình trng suy thoái thì các hot đng sn xut kinh doanh và xut nhp khu b
đình tr làm cho ngun cung ngoi t gim đi. Trong khi nhu cu nhp khu cha đc

điu chnh kp thi, trong ngn hn vic gim cung ngoi t s đy t giá lên cao.
* Chính sách ca chính ph:
Chính ph ca bt k mt nc nào cng có th thc hin các chính sách thu
khóa và tin t riêng ca mình đ kim soát nn kinh t. Xét trên góc đ chính sách
tin t, chính ph có th tác đng đn giá tr ca đng ni t đ ci thin kinh t, h giá
hoc tng giá đng ni t khi cn. V c bn, t giá hi đoái tr thành mt công c,
ging nh các lut l v thu và mc cung tin, qua đó có th giúp chính ph đt đc

11
các mc tiêu kinh t mong mun. Mi nc có mt c quan chính ph có th can thip
th trng ngoi hi đ khng ch giá tr ca mt đng tin, thông thng là ngân hàng
trung ng (NHTW).
Chính ph có th tác đng đn t giá hi đoái bng phng pháp trc tip hay gián
tip:
- Can thip trc tip: các NHTW có th tác đng đn t giá bng cách trc tip
mua vào ngoi t hoc bán ni t ra th trng. Khi NHTW can thip vào th trng
hoái đi mà có s điu chnh thay đi mc cung tin t, điu này gi là can thip
không vô hiu hóa. Ngc li, nu mun can thip vào th trng hoái đi, trong khi
vn duy trì mc cung tin t, NHTW s s dng can thip vô hiu hóa bng cách áp
dng các giao dch trên th trng ngoi hi đng thi vi các hot đng trên th
trng m.
- Can thip gián tip : NHTW có th tác đng đn đng ni t mt cách gián tip
bng cách tác đng đn các yu t nh hng đn đng ni t nh lưi sut, các bin
pháp kim ch lm phát,…Mt chính ph cng có th tác đng đn t giá hoái đi
bng cách áp đt các hàng rào đi vi tài chính và mu dch quc t nh thu nhp
khu, hn ngch nhp khu, thu đánh trên bt k thu nhp nào do đu t  nc đó
ca các nhà đu t ngoi quc.
* K vng và tâm lý:
K vng ca th trng vào t giá tng lai cng là mt trong nhng nhân t
tác đng đn t giá. Nh các th trng tài chính khác, th trng ngoi hi phn ng

li vi các thông tin trong tng lai có liên quan đn t giá. Ví d thông tin d đoán
nn kinh t M s yu đi trong thi gian ti có th làm nhng nhà đu c bán đng
USD. iu này gây áp lc gim giá tr đng USD ngay lp tc. Và nu ngi tiêu
dùng có tâm lỦ thích dùng hàng ngoi hn hàng ni thì s làm tng cu nhp khu t
đó làm tng cu ngoi t, t giá tng lên. Hay ngi s hu vn có tâm lỦ gim s tin
tng vào mt đng tin s làm cu đng tin đó gim. iu này s tác đng làm đng
tin đó có xu hng gim giá trên th trng, t giá s thay đi.

12
Gii đu c cng là tác nhân gây ra s bin đng t giá. Các nhà đu c hot đng
da trên k vng v s bin đng ca t giá trong tng lai. H s tng mua nhng
đng tin nào mà h k vng là s tng giá trong tng lai, do đó tác đng lên cung
cu ngoi t làm cho t giá thay đi.
Nhng yu t này không tác đng mt cách riêng l mà chúng tác đng cùng lúc
lên cung cu ngoi t t đó làm thay đi t giá và kt qu là khó có th d đoán chính
xác t giá s bin đng nh th nào và bin đng bao nhiêu. Vic xác đnh chính xác
t giá s bin đng ra sao trong tng lai là mt bài toán vô cùng phc tp, bài toán
này cha nhiu bin s và vic d đoán s thay đi ca các bin s này vn d đư
không phi là chuyn d thc hin. Do đó, mc dù hin nay đư có nhng chng trình
hay k thut d đoán t giá hin đi đc bit trong kinh doanh ngoi hi, song không
ai có th d đoán chính xác t giá s bin đng nh th nào.
S bin đng ca t giá đa đn hai vn đ. Th nht, t giá bin đng gây ra
nhng ri ro cho nhng ch th có hot đng liên quan đn t giá, đó là nhng doanh
nghip xut nhp khu, nhng nhà đu t, nhng ngi đi vay, cho vay bng ngoi t
và c các ngân hàng. Th hai, t giá bin đng là mnh đt màu m đ các nhà đu c
tìm kim c hi kim li. H tn ti khi nào còn có s bin đng ca t giá, h không
quan trng t giá bin đng theo hng nào cái chính h cn là phi có s bin đng
ca t giá .
Trc s bin đng ca t giá và nhng h qu ca nó, công c phái sinh đư ra đi
và h tr đc lc cho các ch th phi đi mt vi ri ro t giá hoc mong mun kim

li t s bin đng ca t giá.
1.3ăNhngănhơnătătácăđngăđnăvicăphátătrinăthătrngăngoiăhiăcaămtăqucă
gia
1.3.1 Tácăđngăcaăquy lutăthătrng
Trong nn kinh t th trng mi hot đng sn xut kinh doanh, thng mi ca
các ch th trong nn kinh t đu phi vn hành theo quy lut khách quan ca th
trng, đó là quy lut giá tr, quy lut cung-cu, quy lut cnh tranh. Nhng quy lut