Đề bài Luận chứng vai trò của công nghệ tự động hoá đối với sự phát triển công nghiệp.

Website: Email : Tel : 0918.775.368


1
Đề bài : Luận chứng vai trò của công nghệ tự động hoá đối với
sự phát triển công nghiệp.

Ngày nay, khi mà vấn đề dân số đang đè nặng nên nền
kinh tế các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia đang phát triển,
đồng hành với nó lại là nhu cầu càng cao của con người đã
đòi hỏi xã hội phải không ngừng tăng năng suất lao động và
cải tiến chất lượng trong hoạt động sản xuất vật chất. Trước
xu thế đó, ngành công nghiệp – lĩnh vực mũi nhọn tạo ra sản
phẩm cần phải có một chiến lược phát triển để đáp ứng yêu
cầu thực tiễn. Và việc ứng dụng khoa học công nghệ được coi
là biện pháp hiệu nhất trong chiến lược lâu dài này. Có lẽ
chúng ta đều biết, công nghệ thông tin là một công nghệ quan
trọng bậc nhất trong xã hội hiện nay, đặc biệt là trong sản
Website: Email : Tel : 0918.775.368


2
xuất. Bên cạnh nó, công nghệ tự động hoá cũng đang ngày
càng khẳng định vai trò của mình trong công nghiệp.

Công nghệ được coi là một khái niệm mới nhưng trong
thời đại phát triển như hiện nay, được dùng khá phổ biến để nói
về sự phát triển và ứng dụng các dụng cụ máy móc, nguyên liệu
và quy trình để giúp đỡ giải quyết những vấn đề của con người.
Với tư cách là hoạt động con người, công nghệ diễn ra trước khi
có khoa học và kỹ nghệ. Nó thể hiện kiến thức của con người

trong giải quyết các vấn đề thực tế để tạo ra các dụng cụ, máy
móc, nguyên liệu hoặc quy trình tiêu chuẩn. Việc tiêu chuẩn hóa
như vậy là đặc thù chủ yếu của công nghệ. Trong cuốn “Phương
pháp luận nghiên cứu khoa học” của tác giả Vũ Cao Đàm lại
định nghĩa công nghệ một cách rất xác thực: Công nghệ bao
gồm bốn yếu tố thông tin, kỹ thuật , con người và vật liệu. Như
Website: Email : Tel : 0918.775.368


3
vậy rõ ràng công nghệ đã ra đời từ rất lâu trong thực tiễn sản
xuất, nhưng nó chỉ được phát triển mạnh trong những năm gần
đây và trở thành một tư liệu không thể thiếu của sản xuất vật
chất. Trong đó, công nghệ tự động hoá tuy mới chỉ phát triển
trong vài thập kỷ qua nhưng ảnh hưởng của nó đã




trở nên rộng khắp trong hầu hết các mặt hoạt động của kinh xã
hội, đặc biệt là trong sản xuất công nghiệp.
Vậy, công nghệ tự động hoá là gì? Trong nghị quyết chính
phủ 27/CP ngày 28/03/1997 về việc ứng dụng và phát triển công
nghệ tự động hoá phục vụ công nghiệp hoá hiện và đại hoá đất
nước có nêu: Công nghệ tự động hoá là tập hợp các phương
Website: Email : Tel : 0918.775.368


4
pháp và kỹ thuật tiên tiến nhằm tạo ra các thiết bị, hệ thống thiết

bị và quá trình sản xuất đợc điều khiển tự động để thay thế hoặc
giảm nhẹ lao động trực tiếp của con ngời, đồng thời nâng cao
năng suất lao động, chất lượng của sản phẩm và hiệu quả hoạt
động của con người trong các loại hình công việc khác nhau.
Nói một cách khái quát tự động hoá tức là đưa máy móc vào sản
xuất tự động thay cho con người, và điều tất yếu là máy móc
càng làm được nhiều công việc thì càng tiết kiệm được chi phí
lao động của con người. Chúng ta sẽ chỉ có giám sát, điều khiển
hoạt động của dây truyền sản xuất qua công nghệ thông tin. Như
hiện nay, những dây truyền sản xuất tự động lớn đã xuất hiện ở
nhiều quốc gia, tiết kiệm sức lao động, chẳng hạn như tại Trung
Quốc, đang được coi là công xưởng của thế giới. Ở đó có những
dây truyền sản xuất thép dài hàng kilomet, xung quanh không
lấy một bóng người; hay ở một số nước khác, nhiều hãng bia,
Website: Email : Tel : 0918.775.368


5
nước ngọt nổi tiếng đều sử dụng những dây truyền tự động điều
khiển bằng máy tính.
Có người còn đưa ra triết lý: Tự động hoá ra đời và phát
triển là do tính lười của con người. Vì thử một anh lười phải giặt
quần áo, anh ta sẽ mong có ai đó hoặc có cái gì đó có thể làm
công việc giặt quần áo thay mình và không chỉ mong ước, anh ta
còn luôn nghĩ về cái gì đó kiểu như máy giặt. Nhưng khi máy
giặt ra đời thật sự thì máy không chỉ giặt mà còn giặt nhanh hơn
anh lười rất nhiều. Ta có thể hình dung những gì sẽ diễn ra khi
một xí nghiệp giặt là không có máy móc mà chỉ giảm nhẹ hoặc
giải phóng sức lao động cho con người mà còn làm tăng đáng kể
năng suất lao động. Hơn thế nữa có thể nói tự động hoá đã góp

phần đẩy nhanh sự phát triển của xã hội loài người.
Xét đến ngành sản xuất công nghiệp nói riêng, chúng ta có
thể định nghĩa công nghiệp là một bộ phận của nền kinh tế, là
Website: Email : Tel : 0918.775.368


6
lĩnh vực sản xuất hàng hóa vật chất mà sản phẩm được "chế tạo,
chế biến" cho nhu cầu tiêu dùng hoặc phục vụ hoạt động kinh
doanh tiếp theo. Đây là hoạt động kinh tế, sản xuất quy mô lớn,
được sự hỗ trợ thúc đẩy mạnh mẽ của các tiến bộ công nghệ,
khoa học và kỹ thuật. Bởi hoạt động công nghiệp là vô cùng đa
dạng, có rất nhiều cách phân loại công nghiệp,
nhưng thông thường theo mức độ thâm dụng vốn và tập trung
lao động ta chia ngành công nghiệp thành công nghiệp nặng và
công nghiệp nhẹ. Trong đó, công nghiệp nặng có thể hiểu là hoạt
động sản xuất các sản phẩm là tư liệu sản xuất còn công nghiệp
nhẹ sản xuất ra các sản phẩm là tư liệu tiêu dùng ( Theo Kinh tế
học Việt Nam – Chương 11: Công nghiệp). Và dù là trong công
nghiệp nặng hay công nghiệp nhẹ, ngày nay công nghệ tự động
hoá đều được ứng dụng rộng rãi, đóng vai trò không thể thiếu để
phát triển sản xuất. Có lẽ, từ những mặt hàng như máy móc, chế
Website: Email : Tel : 0918.775.368


7
biến hoá chất hay khai khoáng cho đến những đồ tiêu dùng hàng
ngày như bánh kẹo, quần áo, giấy… hầu hết đều được sản xuất
bằng những dây truyền hiện đại tiên tiến. Lợi ích của tự động
hoá trong công nghiệp chúng ta đều có thể nhận thấy rất rõ: thứ

nhất, tự động hoá giảm thiểu tối đa lao động chân tay, tiết kiệm
được thời gian cho “ra lò” một sản phẩm nên tiết kiệm chi phí
cho sản xuất; thứ hai công nghệ tự động hoá sản xuất làm cho
những sản phẩm trở nên đồng đều tránh được những lỗi kĩ thuật
thủ công do con người tác động; thứ ba tự động hoá giúp tạo ra
những sản phẩm có độ tinh xảo, chính xác cao mà con người
không thể trực tiếp làm được. Trong lĩnh vực sản xuất, với các
máy điều khiển tự động, người ta có thể thực hiện tự động hoá ở
từng máy và cả dây chuyền sản xuất, với tính linh hoạt, độ chính
xác và năng suất lao động rất cao, nhờ dựa vào các cơ cấu kỹ
thuật điện tử (vi mô). Sự tự động hoá này được gọi là tự động
Website: Email : Tel : 0918.775.368


8
hoá mềm, cho phép tạo ra những dây chuyền, trên đó có thể thay
đổi dễ dàng các sản phẩm khi cần, có kích cỡ, mẫu mã, hình
dáng khác nhau. Ngoài ra, còn có các hệ thống chuyên gia -
một hình thức đơn giản của trí tuệ nhân tạo - được sử dụng để
chẩn đoán nhanh chóng, chuẩn xác và sửa chữa kịp thời các sự
cố kỹ thuật phức tạp xuất hiện trong quá trình sản xuất. Nói
chung, với máy điều khiển tự động, người ta còn có thể thực
hiện tự động hoá đối với rất nhiều công việc khác nhau trong tổ
chức và quản lý sản xuất, góp phần làm cho việc tự động hoá
sản xuất đem lại một bước nhảy vọt về năng suất lao động.
Với nền kinh tế thị trường mở cửa rộng khắp như hiện nay,
việc nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm luôn là mục
tiêu số một của các nhà sản xuất, vì vậy họ luôn muốn áp dụng
những công nghệ tiên tiến nhất tạo ra những dây truyền tự động
hiệu quả, tiết kiệm chi phí để nâng cao tính cạnh tranh của hàng

Website: Email : Tel : 0918.775.368


9
hoá. Tự động hoá chính là chiếc chìa khoá vàng để đạt tới mục
tiêu này.
Chúng ta hãy cùng hướng tới tương lai của tự động hoá, kể
từ khi bắt đầu thể kỷ này, cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu đã
ảnh hưởng đến hầu hết các lĩnh vực kinh doanh, trong đó bao
gồm cả tự dộng hoá công nghiệp. Sau bốn năm của thiên niên kỷ
mới, ta có thể nhìn nhận kỹ hơn những định hướng mà tự động
hoá công nghiệp đang hướng tới.
Nhìn lại phía sau:
Do số lượng sản phẩm tương đối nhỏ và sự đa dạng về các ứng
dụng, tự động hoá công nghiệp thường tận dụng những công
nghệ mới được phát triển trong nhiều thị trường khác. Các công
ty tự động hoá có xu hướng phân loại sản phẩm theo những yêu
cầu và ứng dụng cụ thể. Do vậy, sự đổi mới thường xuất phát từ
Website: Email : Tel : 0918.775.368


10
các ứng dụng có tính mục tiêu hơn là từ công nghệ mới và cập
nhật.
Trong vài thập kỷ vừa qua, một vài sự đổi mới thực sự đã đưa
đến cho tự động hoá công nghiệp hoá những làn sang phát triển
mới: Bộ điều khiển logic có thể lập trình được (PLC) - được
Dick Morley và đồng sự đưa ra - được thiết kế để thay thế logic
rơ le; điều này đã dẫn tới sự tăng trưởng trong các ứng dụng mà
mạch logic thông thường rất khó thực hiện và thay đổi. PLC

đáng tin cậy hơn rất nhiều so với các tiếp điểm rơ le, và có thể
lập trình và lập trình lại một cách dễ dàng hơn. Sự tăng trưởng
này diễn ra nhanh chóng trong việc cài đặt đo kiểm ô tô, công
việc mà thường được lập trình lại cho các mẫu xe hơi mới. PLC
có "tuổi thọ" dài - khoảng
ba thập kỷ - và hiện nay đang trở thành một mặt hàng được sử
dụng rất nhiều trong lĩnh vực tự động hoá.
Website: Email : Tel : 0918.775.368


11
Vào khoảng thời gian mà PLC được phát triển, một làn sóng
đổi mới khác xuất hiện thông qua việc sử dụng máy tính cho các
hệ thống điều khiển. Các máy tính mini thay thế các hệ thống
máy vi tính trung tâm lớn tại các phòng điều khiển trung tâm đã
dẫn đến sự ra đời các hệ thống điều khiển "phân bố" (DSC),
chẳng hạn Honeywell đã đưa ra TDC 2000. Tuy nhiên, các hệ
thống này không thực sự "phân bố" bởi vì chúng vẫn là các
nhóm phần cứng máy tính và các vỏ máy với các kết nối I/O
tương đối lớn. Sự xuất hiện của PC và các phần cứng và phần
mềm có chi phí thấp dựa trên PC, đã cung cấp chức năng DCS
với chi phí và độ phức tạp giảm đi đáng kể. Ở đây không có sự
đổi mới công nghệ cơ bản nào, mà chúng chỉ là sự mở rộng
những phát kiến về công nghiệ đã được phát triển trong các thị
trường rộng lớn khác, tức là được sửa đổi và làm thích nghi cho
những yêu cầu của tự động hoá công nghiệp hoá.
Website: Email : Tel : 0918.775.368


12

Về phía bộ cảm biến cũng có một số đổi mới và phát triển
đáng kể nên đã tạo ra sự tăng trưởng tốt cho một vài công ty cụ
thể. Nhờ những đặc tính ưu việt hơn và khả năng tiếp thị tốt, bộ
cảm biến dòng ứng suất sai phân nhanh chóng thay thế các sản
phẩm bé hơn. Và cũng có một loại sự phát triển công nghệ nhỏ
hơn khác đã dẫn đến sự phát triển các sản phẩm bỏ túi của một
số công ty. Tuy nhiên, chỉ có sự tăng trưởng nhỏ đằng sau vài
trăm triệu đô la trong doanh thu hàng năm.
Phần mềm dùng trong tự động hoá chỉ có thời kỳ của nó, và
không thể tiến xa hơn. Ở đây không có "điểm uốn". Trong tương
lai, phần mềm sẽ được nhúng vào các sản phẩm và hệ thống, mà
không xuất hiện bất cứ sự đổi mới độc lập đáng kể nào. Sự thừa
thãi của các dịch vụ và giải pháp gia công phần mềm thu được
những kết quả đáng kể, tuy nhiên chúng cũng chỉ là một phần
của các hệ thống khác nhau.
Website: Email : Tel : 0918.775.368


13
Vì vậy, nhìn chung, đổi mới và công nghệ có thể và sẽ lại tạo ra
sự tăng trưởng trong tự động hoá công nghệ hoá. Tuy vậy, sẽ
không có bất cứ sự đột phá công nghệ nào có thể tạo ra một
Microsoft hoặc Apple hoặc CISCO mới.
Chúng ta không thể chỉ ra các xu hướng tương lai chỉ đơn thuần
dựa trên việc mở rộng các xu hướng cũ; việc này cũng tương tự
như cố gắng lái xe mà chỉ quan sát qua gương chiếu hậu. Tự
động hoá công nghiệp hoá không thể ngoại suy đến các DCS,
PLC rẻ hơn và nhỏ hơn; các hệ thống sát; các chức năng đó sẽ
đơn giản được nhúng vào phần cứng và phần mềm. Thay vào
đó, sự tăng trưởng trong tương lai sẽ xuất phát từ những xu

hướng hoàn toàn mới.
Các xu hướng công nghệ mới Tự động hoá - công nghiệp
hoá có thể và sẽ tạo ra một sự tăng trưởng mang tính bùng nổ
với công nghệ liên quan tới các điểm uốn mới: Công nghệ nanô
Website: Email : Tel : 0918.775.368


14
và các hệ thống lắp ráp cỡ nanô; các bộ cảm biến MEMS và
công nghệ nanô (các bộ cảm biến giá thành thấp, công suất thấp,
kích thước nhỏ) có thể do tất cả những gì ta muốn đo; rồi mạng
Internet rộng khắp, mạng giao tiếp máy và máy (M2M).
Các hệ thống thời gian thực sẽ dẫn đến các hệ thống thích
nghi phức tạp và đa xử lý. Tương lai thuộc về công nghệ nanô,
mọi cái đều không dây, và các hệ thống thích nghi phức tạp.
Phần lớn các ứng dụng phần mềm mới sẽ là trong các bộ cảm
biến không dây và các mạng ngang hàng phân bố - các hệ điều
hành nhỏ trong các nút cảm biến không dây, và phần mềm cho
phép các nút giao tiếp với nhau như là một hệ thống thích nghi
phức tạp trên phạm vi lớn hơn. Đó là làn sóng của tương lai.
Nhà máy hoàn toàn tự động :
Các nhà máy xử lý và các quá trình tự động đều quá đắt đỏ để có
thể xây dựng lại mỗi khi có sự thay đổi về thiết kế và sửa đổi -
Website: Email : Tel : 0918.775.368


15
vì vậy, chúng phải có tính linh hoạt và có cấu hình được tốt. Để
cấu hình lại thành công toàn bộ một dây chuyền hay quá trình
sản xuất đòi hỏi phải truy nhập trực tiếp đến hầu hết các phần tử

điều khiển của nó - các bộ chuyển mạch, các van, các động cơ,
các bộ truyền động - cho đến các mức tinh vi đến từng chi tiết.
Viễn cảnh về các nhà máy hoàn toàn tự động đã tồn tại đến
nay như: đặt hàng trực tuyến, nhờ giao dịch điện tử mà có thể
trao đổi một loạt sản phẩm (trong một vài trường hợp cụ thể chỉ
là một sản phẩm), giá cả, kích thước và các máy móc phức tạp
có thể sản xuất hàng loạt các sản phẩm tiêu dùng khác nhau theo
nhu cầu một cách nhanh chóng và thuận lợi.
Sự hứa hẹn trong tự động hoá điều khiển từ xa cuối cùng
cũng đang tạo ra một sự tiến bộ trong các nhà máy sản xuất và
các ứng dụng bảo dưỡng. Cái nhìn về tự động hoá dựa trên máy
móc của các thập kỷ trước - các robot siêu khả năng (không cần
Website: Email : Tel : 0918.775.368


16
con người) bảo vệ quan điểm trên - đã đánh giá thấp tầm quân
trọng của việc giao tiếp. Nhưng ngày nay, điều này hoàn toàn
chỉ là một vấn đề của mạng thông minh mà hiện nay chúng đang
được phát triển rất mạnh và đang có mặt rộng khắp.
Việc hỗ trợ giao tiếp ở bậc cao hiện nay đang có mặt trong các
quá trình xử lý tự động: hàng loạt các bộ cảm biến, các mạng tốc
độ cao, phần mềm đánh giá chất lượng và các giao diện mềm
dẻo - tất cả chúng đều có mức độ tin cậy rất cao truy nhập đồng
thời đến bộ chuẩn đoán có thứ bậc và các bộ sửa lỗi thông qua
bộ điều hành tập trung.
Các nhà máy sản xuất tập trung, kích thước lớn đã là của quá
khứ. Các nhà máy trong tương lai sẽ nhỏ gọn, có thể di chuyển
được (đến nơi nào có khách hàng). Thí dụ như, sẽ không cần
phải chuyển các nguyên liệu thô từ rất xa đến nhà máy để xử lý

và rồi lại chuyên chở sản phẩm qua một quãng đường xa như
Website: Email : Tel : 0918.775.368


17
vậy nữa đến người tiêu dùng. Trước đây, chúng ta phải làm điều
này do bí quyết sản xuất được địa phương hoá và việc đầu tư
vào thiết bị, công nghệ và nhân sự. Ngày nay, những vấn đề đó
có thể giải quyết ở bất kỳ nơi nào trên thể giới.
Sự thật rõ ràng về toàn cầu hoá, sự thừa nhận rõ ràng rằng
Hoa Kỳ và các quốc gia công nghiệp hoá khác sẽ luôn dẫn đầu
về các ngành công nghiệp tập trung trí thức trong khi các quốc
gia đang phát triển tập trung vào chi phí lao động thấp và các kỹ
năng thấp hơn. Hiện nay điều này đa thay đổi. Tác động của
nguồn lao động rất lớn vào khoảng 2,5 tỷ người (ở Trung Quốc
và Ấn Độ) lên nền kinh tế toàn cầu sẽ mang lại những thách
thức mới to lớn hơn và cả các cơ hội hết sức kinh ngạc. Phía sau
vấn đề lao động, rất nhiều các doanh nghiệp (kể cả các công ty
tự động hoá lớn) cũng có công việc tri thức cao như các dịch vụ
thiết kế và kỹ thuật. Xu hướng này đang trở nên rõ ràng hơn,
Website: Email : Tel : 0918.775.368


18
dẫn đến tình trạng thất nghiệp không chỉ trong số những người
lao động thủ công mà còn ở cả các vị trí kỹ thuật vốn được trả
lương cao.
Việc đổi mới là một nguồn giá trị tin cậy, và vấn đề này đang
gặp khó khăn trong vấn đề thua lỗ - lãng phí theo như các điều
tra ngắn hạn về lợi nhuận, nhất là đối với các nhà đầu tư bản tính

lợi nhuận theo quí. Các quốc gia như Nhật Bản và Đức có xu
hướng thu lợi từ các triển vọng kinh doanh dài hạn hơn. Tuy
nhiên, sự cạnh tranh gay gắt đang đến từ rất nhiều quốc gia đang
phát triển với tốc độ nhanh nhờ việc mở rộng kỹ năng công
nghệ. Vì vậy tốc độ tiếp thị và sự nhanh nhẹn trong kinh doanh
sẽ là nhưng ưu thế đáng kể.
Những sự khác biệt mang tính quyết định trong thị trường
toàn cầu, có ba vấn đề mấu chốt tạo nên thắng lợi quyết định:
Website: Email : Tel : 0918.775.368


19
- Các sản phẩm độc quyền: Phát triển một cách nhanh chóng
và chi phí rẻ (và có thể là ở phạm vi toàn cầu), cùng với sự nâng
cấp và thích ứng không ngừng để luôn luôn duy trì vị trí dẫn
đầu.
- Các sản phẩm chất lượng cao: Các sản phẩm độc quyền và
có giá trị tri thức thông qua các nhà cung cấp dịch vụ toàn cầu
hiệu quả, phù hợp với nhu cầu của khách hàng cụ thể.
Các dịch vụ không chỉ mang tính toàn cầu mà còn phải mang
tính địa phương: Những nhu cầu cụ thể và thông thường của
những người tiêu dùng ở vùng, mang lại cho họ cảm giác hợp
tác và gần gũi.
Để thực thi những chỉ dẫn trên đòi hỏi phải có khả năng quản
lý và lãnh đạo khác với trước đây, các mô hình quản lý theo
phương diện tài chính. Trong nền kinh tế toàn cầu, các công ty
tự động hoá có rất ít sự lựa chọn – họ phải tìm ra nhiều con
Website: Email : Tel : 0918.775.368

20
đường và phương cách hơn nữa để mở rộng ra đến toàn cầu. Để
làm được điều này họ cần phải giảm tối đa sự đáp ứng cho các
nhu cầu của khách hàng địa phương. ở các quốc gia thuộc nhiều
lĩnh vực văn hoá khác nhau, như Hoa Kỳ, sẽ có những ưu thế
đáng kể trong các lĩnh vực kinh doanh quan trọng này. Trong
môi trường kinh doanh có sự thay đổi và mới lạ của thế kỷ 21,
những công ty nào có thể thích nghi, đổi mới và tận dụng nguồn
lực toàn cầu sẽ thu được thành công và tăng trưởng đáng kể.
Trong nền công nghiệp hiện nay, việc sản xuất đang chịu
tri phối mạnh mẽ nhất bởi hai công nghệ còn non trẻ, đó là tự
động hoá và công nghệ thông tin. Hai công nghệ này có liên
quan mật thiết với nhau. Nếu như công nghệ thông tin đem lại
năng suất và chất lượng lao động cao trong quá trình sản xuất
phi vật chất, nói chung là công tác quản lý hoạt động thì tự động
hoá lại mang lại năng suất cao trong lĩnh vực sản xuất vật chất,
Website: Email : Tel : 0918.775.368


21
tiết kiệm chi phí lao động của con người. Chính vì vậy, tự động
hoá là một phần không thể thiếu của nền công nghiệp hiện đại.