QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH PHÚ MỸ HƯNG LUẬN VĂN THẠC SĨ.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHệ MINH








 NG KHOA









QUN TR RI RO TệN DNG TI NGỂN HÀNG
NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN
VIT NAM ậ CHI NHÁNH PHÚ M HNG





LUN VN THC S KINH T

TP. H CHệ MINH ậ Nm 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHệ MINH





 NG KHOA





QUN TR RI RO TệN DNG TI NGỂN HÀNG
NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN
VIT NAM ậ CHI NHÁNH PHÚ M HNG


Chuyên ngành : Tài chính ậ Ngân hàng
Mƣ s : 60340201

LUN VN THC S KINH T




NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS TRN HUY HOÀNG




TP. H CHệ MINH ậ Nm 2013
LI CAM OAN




Tôi cam đoan lun vn thc s kinh t “ Qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng
Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam – Chi nhánh Phú M Hng” này là do
chính tôi nghiên cu và thc hin.
Các thông tin, s liu đc s dng trong lun vn là trung thc và chính xác.
Lun vn này cha bao gi đc np đ nhn bt k bng cp nào ti các trng
đi hc hoc c s đào to khác.

Tp. H Chí Minh, tháng 9 nm 2013

 ng Khoa


MC LC

LI CAM OAN.
MC LC.
DANH MC CÁC T VIT TT.
DANH MC BNG S LIU.
DANH MC HÌNH V.
LI NịI U 1
1. Tính cp thit ca đ tài 1
2. Tình hình nghiên cu 2
3. Mc đích và nhim v nghiên cu 2
4. i tng và phm vi nghiên cu 2
5. Phng pháp nghiên cu 2
6. Kt cu ca lun vn 3
CHNG I: C S LÝ LUN V QUN TR RI RO TÍN DNG CA
NGỂN HÀNG THNG MI 4
1.1. Tín dng và ri ro tín dng 4
1.1.1. Tín dng và tín dng ngân hàng 4
1.1.1.1. Tín dng 4
1.1.1.2. Tín dng ngân hàng 5
1.1.2. Ri ro tín dng 5
1.1.2.1. Khái nim ri ro tín dng: 5
1.1.2.2. Phân loi ri ro tín dng: 6
1.1.2.3. Thit hi ca ri ro tín dng 8
1.1.3. o lng ri ro tín dng ti NHTM 10
1.1.3.1. Phân loi n, n quá hn, n xu 10
1.1.3.2. Các h s đánh giá 13

1.2. Qun tr ri ro tín dng ti NHTM 14
1.2.1. Khái nim qun tr ri ro tín dng: 14
1.2.2. S cn thit ca qun tr ri ro tín dng ti NHTM 14
1.2.3. Ni dung ca qun tr ri ro tín dng ti NHTM 16
1.2.3.1. Nhn dng ri ro tín dng 16
1.2.3.2. Phân tích ri ro tín dng 16
1.2.3.3. o lng ri ro tín dng 17
1.2.3.4. Kim soát – phòng nga ri ro tín dng 19
1.2.3.5. Tài tr ri ro tín dng 19
1.2.4. Các nhân t nh hng đn công tác QTRRTD ti NHTM 19
1.2.4.1. Chu k kinh t 19
1.2.4.2. Chính sách kinh t 20
1.2.4.3. Ngun thông tin 21
1.2.4.4. Hot đng thanh tra, giám sát ca Ngân hàng Nhà nc 21
1.2.4.5. Các nhân t thuc v ngân hàng thng mi 22
1.2.4.6. Ngun nhân lc 24
1.2.4.7. Các nhân t thuc v khách hàng 25
1.2.5. Nguyên tc Basel v qun tr ri ro tín dng ti NHTM 26
1.3. Kinh nghim qun tr ri ro tín dng trên th gii 28
1.3.1. Qun lý ri ro tín dng theo nguyên tc tín dng thn trng 28
1.3.2. Qun lý ri ro tín dng bng hn mc cho vay 28
1.3.3. Qun lý ri ro tín dng bng bin pháp kim tra, giám sát 29
1.3.4. Qun tr ri ro tín dng bng bin pháp trích lp d phòng 29
KT LUN CHNG 1 31
CHNG 2: THC TRNG QUN TR RI RO TÍN DNG TI NGÂN
HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN VIT NAM ậ CHI
NHÁNH PHÚ M HNG 32
2.1. Gii thiu khái quát v Agribank Phú M Hng 32
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin 32
2.1.2. C cu t chc 32

2.1.3. S lc hot đng kinh doanh ca Agribank Phú M Hng trong giai đon
2010 – 2012 35
2.2. Thc trng hot đng tín dng ti Agribank Phú M Hng 37
2.2.1. Tình hình huy đng vn 37
2.2.2. Tình hình d n 39
2.2.3. C cu d n 40
2.2.3.1. Theo thành phn kinh t 40
2.2.3.2. Theo mc đích s dng vn và ngành ngh hot đng 41
2.2.3.3. Theo bin pháp bo đm tin vay 42
2.2.4. Tình hình n xu 43
2.2.5. Phơn tích nguyên nhơn phát sinh n xu 44
2.2.5.1. Các yu t thuc v môi trng 44
2.2.5.2. Các yu t thuc v khách hàng 45
2.2.5.3. Các yu t thuc v ngân hàng 45
2.3. T chc hot QTRRTD ti Agribank Phú M Hng 48
2.3.1. Nguyên tc t chc hot đng qun tr ri ro tín dng 48
2.3.2. C cu t chc b máy qun tr ri ro tín dng 49
2.3.2.1. C cu t chc khung 49
2.3.2.2. Chc nng nhim v 49
2.4. Các phng pháp qun tr ri ro tín dng đƣ đc t chc thc hin ti
Agribank Phú M Hng 52
2.4.1. T chc thc hin quy trình tín dng do Agribank Vit Nam xơy dng
52
2.4.1.1.  xut tín dng 52
2.4.1.2. Hoàn thành th tc h s và gii ngân 61
2.4.1.3. Giám sát tín dng 62
2.4.1.4. Thanh lý hp đng tín dng 63
2.4.2. T chc thc hin quy trình qun lỦ các khon n có vn đ 63
2.4.2.1. Bc 1. Phòng nga ri ro 64
2.4.2.2. Bc 2. Nhn din ri ro tín dng 65

2.4.2.3. Bc 3. Thu thp thông tin – phân tích ri ro 66
2.4.2.4. Bc 4. Lp k hoch hành đng và t chc thc hin 67
2.4.3. T chc thc hin phân loi n và trích lp d phòng 69
2.4.4. T chc công tác kim tra – giám sát tín dng đc lp trong ngân hàng 69
2.5. ánh giá công tác QTRRTD ti Agribank Phú M Hng trong thi
gian qua 70
2.5.1. Nhng mt làm đc 70
2.5.2. Nhng hn ch 71
2.5.3. Nhng bài hc kinh nghim 72
KT LUN CHNG 2 74
CHNG 3 PHỂN TệCH CÁC NHỂN T NH HNG N QUN TR
RI RO TệN DNG TI NGỂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN
NÔNG THÔN VIT NAM ậ CHI NHÁNH PHÚ M HNG 75
3.1. Mô hình nghiên cu vƠ các gi thuyt 75
3.1.1. Mô hình nghiên cu 75
3.1.2. Gi thuyt 76
3.2. Phng pháp nghiên cu các nhơn t nh hng đn QTRRTD ti
Agribank Phú M Hng 76
3.2.1. Phng pháp nghiên cu, mu nghiên cu và phng pháp thu thp thông
tin 76
3.2.2. Thông tin mu nghiên cu 77
3.2.3. Thng kê mô t các bin 77
3.2.4. Phân tích đ tin cy ca các thang đo 78
3.2.5. Phân tích đ tin cây ca thang đo các yu t nh hng đn
Qun tr ri ro tín dng ti Agribank Phú M Hng .78
3.2.6. Phân tích đ tin cy ca thang đo QTRRTD ca Agribank 79
3.2.7. Phơn tích nhơn t EFA đi vi các thang đo 80
3.2.7.1. Phân tích nhân t EFA đi vi thang đo các yu t
nh hng đn QTRRTD ti Agribank Phú M Hng 80
3.2.7.2. Phân tích nhân t EFA đi vi thang đo QTRRTD ti Agribank. 81

3.2.8. Kim đnh mô hình vƠ gi thuyt 81
KT LUN CHNG 3 84
CHNG 4: GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR RI RO
TÍN DNG TI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG
THÔN VIT NAM ậ CHI NHÁNH PHÚ M HNG 85
4.1. nh hng và mc tiêu phát trin hot đng tín dng ca Agribank
Phú M Hng đn nm 2020 85
4.1.1. nh hng phát trin kinh doanh ca Agribank Vit Nam nm 2015 và tm
nhìn đn nm 2020 85
4.1.2. nh hng hot đng tín dng ca Agribank Phú M Hng đn nm 2015
và tm nhìn đn nm 2020 86
4.2. Mt s gii pháp hoàn thin công tác qun tr ri ro tín dng ti
Agribank Phú M Hng 87
4.2.1. Xây dng và thc hin chính sách tín dng thích hp 87
4.2.2. Hoàn thin và tuân th nghiêm ngt quy trình cho vay 88
4.2.3. Nâng cao cht lng công tác kim tra và giám sát tín dng 91
4.2.4. Nâng cao cht lng ngun nhân lc 91
4.3. Kin ngh đi vi Agribank Vit Nam 91
4.3.1. Thành lp b phn nghiên cu, phân tích và d báo kinh t v mô 91
4.3.2. Xây dng chính sách khách hàng phù hp vi tình hình thc t 92
4.3.3. Nâng cao nng lc và hiu qu ca công tác kim tra, kim soát 94
4.3.4. Nâng cao vai trò nng lc và trình đ ca cán b tín dng 94
4.3.5. Xây dng li b máy qun lý tín dng ti các chi nhánh 95
4.4. Kin ngh đi vi Ngơn hƠng NhƠ nc và Chính Ph 96
4.4.1. Kin ngh đi vi Ngân hàng Nhà nc 96
4.4.1.1. Nâng cao cht lng qun lý, điu hành 96
4.4.1.2. Nâng cao cht lng công tác thanh tra, kim soát 96
4.4.1.3. Nâng cao cht lng ca Trung tâm thông tin tín dng (CIC) 97
4.4.2. Kin ngh đi vi Chính Ph 98
KT LUN CHNG 4 99

KT LUN 100
TẨI LIU THAM KHO.
PH LC.

DANH MC CÁC T VIT TT

T VIT TT
TING ANH
TING VIT
ACB

Ngân hàng thng mi c phn
Á Châu
Agribank Phú M
Hng

Ngân hàng Nông nghip và Phát
Trin Nông thôn Vit Nam –
Chi nhánh Phú M Hng
Agribank Vit
Nam

Ngân hàng Nông nghip và Phát
Trin Nông thôn Vit Nam
AMC
Asset Management Company
Công ty Qun lý n và Khai thác
tài sn
CBTD

Cán b tín dng
CBT

Cán b thm đnh
CIC
Credit Information Center
Trung tâm thông tin tín dng
CV

Cán b hot đng trong lnh vc
tín dng trong h thng
Agribank Vit Nam – khu vc
Tp. HCM
DNNN

Doanh nghip nhà nc
HTXH

H thng chm đim tín dng và
xp hng khách hàng ca
NHNo&PTNT Vit Nam
KBNN

Kho bc nhà nc
KHKD

K hoch kinh doanh
KTKSNB

Kim tra kim soát ni b

NH

Ngân hàng
NHNN

Ngân hàng nhà nc
NHNo&PTNT

Ngân hàng Nông nghip và Phát
Trin Nông thôn.
NHTM

Ngân hàng Thng mi
NHTMCP

Ngân hàng thng mi c phn
NHTMNN

Ngân hàng thng mi nhà nc
QDPRR

Qu d phòng ri ro
QTRRTD

Qun tr ri ro tín dng
RRTD

Ri ro tín dng
TCKT

T chc kinh t
TCTD

T chc tín dng
TMCP

Thng mi c phn
VIETCOMBANK

Ngân hàng thng mi c phn
Ngoi Thng Vit Nam
VIETINBANK

Ngân hàng thng mi c phn
Công Thng Vit Nam
XLRR

X lý ri ro
ANOVA
Analysis of Variance
Phân tích phng sai
EFA
Exploratory Factor Analysis
Phân tích nhân t khám phá
IBMB
Internet banking and
Mobibanking
Dch v ngân hàng đin t
KMO
Kaiser – Mayer – Alkin

Ch s xem xét s thích hp ca
phân tích nhân t
NIM
Net Interest Margin
H s thu nhp lãi ròng cn biên
POS
Point of Sale
Máy chp nhn thanh toán th
Sig
Significance level
Mc ý ngha
SPSS
Statistical Package for Social
Sciences
Phn mm x lý thng kê dùng
trong các ngành khoa hc xã hi
VIF
Variance Inflation Factor
Nhân t phóng đi phng sai

DANH MC BNG S LIU

STT
TÊN BNG
TRANG
1
Bng 1.1. D n ca mt s NHTM đn cui nm 2012
8
2
Bng 1.2. Mô hình xp hng ca công ty Moody và

Standard&Poor
18
3
Bng 2.1. Tình hình hot đng ca Agribank Phú M Hng
giai đon 2010 – 2012. 40
35
4
Bng 2.2. Tng hp tình hình huy đng vn
37
5
Bng 2.3. Tng hp tình hình d n
39
6
Bng 2.4. C cu d n theo thành phn kinh t
40
7
Bng 2.5. C cu d n theo mc đích s dng vn và ngành
ngh hot đng
41
8
Bng 2.6. C cu d n phân theo bin pháp bo đm tin vay
42
9
Bng 2.7. Cht lng tín dng
43
10
Bng 2.8: Bng xp loi khách hàng doanh nghip theo đim
s
58
11

Bng 2.9: Chính sách tín dng theo mc đ ri ro
58


DANH MC HỊNH V

STT
TÊN HÌNH
TRANG
1
Hình 1.1. Các b phn ca ri ro tín dng
7
2
Hình 1.2. Chu chuyn vn trong nn kinh t
9
3
Hình 2.1. C cu t chc Agribank Phú M Hng
33
4
Hình 2.2. S đ c cu t chc b máy qun tr ri ro tín dng
49
5
Hình 2.3. S đ quy trình tín dng
53
6
Hình 2.4. S đ qun lý n có vn đ
64
7
Hình 3.1. Mô hình các yu t nh hng đn QTRRTD ti
Agribank Phú M Hng

75







1

LI NịI U

1. Tính cp thit ca đ tài
Tín dng là mng hot đng mang li thu nhp chính cho các ngân hàng
thng mi Vit Nam. Tuy nhiên hot đng này li luôn tim n ri ro. Tùy vào
mc đ ri ro tín dng mà hu qu có th dn đn là ngân hàng hot đng kém hiu
qu, thua l hoc phá sn và kéo theo nhiu h ly nghiêm trng khác cho nn kinh
t. Vì vy song hành cùng hot đng tín dng luôn là đòi hi nhn din, đánh giá,
phân tích, kim soát và tài tr ri ro tín dng. Các đòi hi đó cng chính là ni dung
ca công tác Qun tr ri ro tín dng ti ngân hàng thng mi. Nh vy, Qun tr
ri ro tín dng nh th nào đ hot đng tín dng ti ngân hàng thng mi tng
trng bn vng.  làm sáng t vn đ này tôi chn đ tài nghiên cu cho lun
vn thc s ca mình là “Qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng Nông nghip và Phát
trin Nông thôn Vit Nam – Chi nhánh Phú M Hng”.
2. Tình hình nghiên cu
Trong quá trình thu thp thông tin đ thc hin đ tài, Tôi cng đã nghiên
cu tham kho mt s đ tài có ni dung liên quan đn Qun tr ri ro tín dng ti
các NHTM nh:
- Phan Th Minh Th, Nhn din và gim thiu ri ro tín dng ti Ngân hàng
u t và Phát trin Lâm ng, 2007;

- Trn Trung Tng, Qun tr tín dng ca các Ngân hàng Thng mi C
phn trên đa bàn Tp. H Chí Minh, 2011;
- Lê Nguyn Phng Ngc, Qun lý ri ro tín dng trong hot đng cho vay
doanh nghip va và nh ti Ngân hàng Thng mi C phn K Thng
Vit Nam Chi Nhánh Tp. H Chí Minh, 2007.
Các đ tài trên đu nêu rõ vai trò, thc trng công tác t chc hot đng qun
tr ri ro tín dng và gii pháp hoàn thin công tác qun tr ri ro tín dng ti các
2

ngân hàng thng mi. Tuy nhiên các đ tài này cha xây dng mô hình nghiên cu
đánh giá tác đng ca các nhân t đi vi Qun tr ri ro tín dng v mt đnh
lng. Chính vì vy, ngoài s tham kho các đ tài trên, di s hng dn tn tình
ca Giáo viên hng dn, tôi đã tin hành xây dng mt mô hình nghiên cu tác
đng ca mt s nhân t đn Qun tr ri ro tín dng ti Agribank da trên phng
pháp đnh lng.
3. Mc đích vƠ nhim v nghiên cu
Tìm hiu c s lý lun ca hot đng qun tr ri ro tín dng ti NHTM.
Phân tích và hiu nguyên nhân phát sinh ri ro tín dng, các đim mnh và
đim yu trong phng thc qun tr ri ro tín dng ti NHNo&PTNT Vit Nam –
Chi nhánh Phú M Hng.
Trên c s đó đa ra nhng gii pháp hoàn thin công tác qun tr ri ro tín
dng ti NHNo&PTNT Vit Nam – Chi nhánh Phú M Hng.
4. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: thc trng công tác qun tr ri ro tín dng ca ngân
hàng và các yu t tác đng đn hot đng qun tr ri ro tín dng ti
NHNo&PTNT Vit Nam – Chi nhánh Phú M Hng.
Phm vi nghiên cu: Nghiên cu trong phm vi NHNo&PTNT Vit Nam –
Chi nhánh Phú M Hng.
5. Phng pháp nghiên cu
Lun vn s dng 2 phng pháp ch yu:

Phng pháp mô t – gii thích, đi chiu – so sánh, phân tích – tng hp s
liu t thc t thu thp ca NHNo&PTNT Vit Nam – Chi nhánh Phú M Hng.
Phng pháp nghiên cu đnh lng thông qua kho sát thông tin t cán b
hot đng trong lnh vc tín dng ti NHNo&PTNT Vit Nam – khu vc Tp. H
Chí Minh.
3

6. Kt cu ca lun vn:
Lun vn chia thành 4 chng nh sau:
Chng 1: C s lý lun v qun tr ri ro tín dng ca ngân hàng thng
mi.
Chng 2: Thc trng qun tr ri ro tín dng ti Ngân hàng Nông nghip và
Phát trin Nông thôn Vit Nam – Chi Nhánh Phú M Hng.
Chng 3: Phân tích các nhân t nh hng đn qun tr ri ro tín dng ti
Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam – Chi Nhánh Phú M
Hng.
Chng 4: Gii pháp hoàn thin công tác qun tr ri ro tín dng ti Ngân
hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam – Chi Nhánh Phú M Hng.
4

CHNG 1
C S LÝ LUN V QUN TR RI RO TÍN DNG
CA NGỂN HÀNG THNG MI

1.1. Tín dng và ri ro tín dng:
1.1.1. Tín dng và tín dng ngân hàng:
1.1.1.1. Tín dng:
Có rt nhiu khái nim v tín dng:
- Theo t đin kinh doanh Oxford thì tín dng có ngun gc t ting Latin:
Creditum, ngha là s tin tng, tín nhim (trust), đng thi đnh ngha tín dng là

vic mt ch th đc phép s dng hàng hóa, dch v và tin t t mt ch th
khác da trên c s hai bên tin tng rng vic hoàn tr s đc thc hin trong
tng lai.
- Theo tài liu hng dn thc hành qun tr ri ro tín dng ca Ngân hàng
Nhà nc Jamaica thì tín dng là vic mt ch th cung cp hoc cam kt cung cp
tài chính, trên c s có hoc không có đm bo, cho mt ch th khác và có hoàn
tr trong mt thi gian xác đnh toàn b vn gc và lãi cùng vi các khon chi phí
và/hoc lãi.
Nh vy, có th khái quát tín dng là vic mt bên (bên cho vay) cung cp
ngun tài chính cho đi tng khác (bên đi vay) trong đó bên đi vay s hoàn tr tài
chính cho bên cho vay trong mt thi hn tha thun và thng kèm theo lãi sut.
Do hot đng này làm phát sinh mt khon n nên bên cho vay còn gi là ch n,
bên đi vay gi là con n. Do đó, Tín dng phn ánh mi quan h gia hai bên - Mt
bên là ngi cho vay, và mt bên là ngi đi vay. Quan h gia hai bên ràng buc
bi c ch tín dng, tha thun thi gian cho vay, lãi sut phi tr.
Trong nn kinh t th trng, tín dng đã đc đa dng hóa thành rt nhiu
hình thc, song tu chung li nó vn mang ba đc trng c bn nh sau:
5

 Ch làm thay đi quyn s dng, không làm thay đi quyn s hu vn.
 Quá trình chuyn giao vn phi có thi hn và thi hn này đc xác đnh
da trên s tha thun gi các bên tham gia quan h tín dng.
 Ch s hu vn đc nhn li mt phn thu nhp di dng li tc.
1.1.1.2. Tín dng ngơn hƠng:
Theo lut các TCTD do Quc hi nc Cng hòa xã hi ch ngha Vit Nam
khóa XII, k hp th 7 thông qua ngày 16 tháng 6 nm 2010 và có hiu lc thi hành
t ngày 01 tháng 01 nm 2011 , thì “cp tín dng là vic tha thun đ t chc, cá
nhân s dng mt khon tin hoc cam kt cho phép s dng mt khon tin theo
nguyên tc có hoàn tr bng nghip v cho vay, chit khu, cho thuê tài chính, bao
thanh toán, bo lãnh NH và các nghip v cp tín dng khác”

Tng t các hình thc tín dng khác, tín dng NH đc giao kt da trên
các nguyên tc là: bên vay vn phi hoàn tr vô điu kin vn gc và tin lãi sau
mt thi gian xác đnh đúng nh các tha thun vi phía NH.

So vi các hình thc tín dng khác trong nn kinh t th trng (tín dng
thng mi, tín dng nhà nc) tín dng NH có u đim là có th huy đng vn đ
cho vay vi quy mô ln và hu ht các đi tng thiu ht vn trong nn kinh t
đu có th tip cn loi hình tín dng này. Tuy vy, u đim này li dn NH đn
loi ri ro thng gp nht và có kh nng gây nhiu tn tht nht đn hot đng
ca NH là ri ro tín dng.
1.1.2. Ri ro tín dng:
1.1.2.1. Khái nim ri ro tín dng:
Theo tài liu gii thiu v chc nng và hot đng ca Ngân hàng Trung ng
Nht Bn thì RRTD là nguy c khon vay b mt đi mt phn hoc toàn b giá tr do
kh nng tài chính ca bên đi vay b st gim. Trng hp đin hình là nguy c
không thu hi đc n gc và lãi vay vì khách hàng vay vn b phá sn.
6

Theo vn bn hng dn qun lý RRTD do y ban Basel v giám sát NH
ban hành tháng 09/2000, thì RRTD đc đnh ngha là kh nng tim tàng mà mt
ngi đi vay NH hoc đi tác ca NH s không thc hin đc ngha v ca mình
theo các điu khon cp tín dng đã tha thun vi NH.
Cn c vào khon 1, điu 2 theo quyt đnh s 493/2005/Q – NHNN ngày
22/04/2005 ca Thng đc Ngân hàng Nhà nc Vit Nam thì: “Ri ro tín dng
trong hot đng ngân hàng ca t chc tín dng là kh nng xy ra tn tht trong
hot đng ngân hàng ca t chc tín dng do khách hàng không thc hin hoc
không có kh nng thc hin ngha v ca mình theo cam kt”
Nh vy, có th nói rng RRTD là loi ri ro xut hin trong các mi quan
h mà NH là ch n, khách hàng vay n li không thc hin hoc không thc hin
đy đ ngha v tr n khi đn hn.

1.1.2.2. Phân loi ri ro tín dng:
Cn c vào nguyên nhân phát sinh ri ro, RRTD đc phân chia thành các
loi sau:
7


Hình 1.1: Các b phn ca ri ro tín dng
Ri ro giao dch: là loi ri ro mà nguyên nhân phát sinh là do nhng hn
ch trong quá trình giao dch và xét duyt cho vay, đánh giá khách hàng. Ri ro
giao dch có ba b phn chính:
 Ri ro la chn: ri ro có liên quan đn quá trình đánh giá và phân tích tín
dng, khi NH la chn nhng phng án vay vn có hiu qu đ ra quyt
đnh cho vay.
 Ri ro bo đm: ri ro phát sinh t các tiêu chun đm bo nh các điu
khon trong hp đng cho vay, các loi tài sn đm bo, cách thc bo đm
và mc cho vay trên giá tr ca tài sn đm bo.
Ri ro tín dng
(Ri ro mt vn)
Ri ro giao dch
(Ri ro liên quan đn mt khon cho vay)
Ri ro danh mc
(Ri ro liên quan đn danh mc các khon cho vay)
Ri ro la chn
(liên quan đn vic
đánh giá mt khon
cho vay)
Ri ro nghip v
(liên quan đn vic
theo dõi khon cho
vay)

Ri ro ni ti
(liên quan đn tng
loi cho vay)
Ri ro tp trung cho
vay
(liên quan đn kém đa
dng hóa cho vay)
Ri ro bo đm
(liên quan đn chính sách và hp
đng cho vay)
8

 Ri ro nghip v: là ri ro liên quan đn công tác qun lý khon vay và
hot đng cho vay, bao gm c vic s dng HTXH ri ro và k thut x lý
các khon vay có vn đ.
Ri ro danh mc: là loi ri ro mà nguyên nhân phát sinh là do nhng hn
ch trong qun lý danh mc cho vay ca NH, đc phân thành hai loi ri ro:
 Ri ro ni ti: xut phát t các yu tó, các đc đim riêng có, mang tính
riêng bit bên trong ca mi ch th đi vay hoc ngành, lnh vc kinh t.
Nó xut phát t đc đim hot đng hoc đc đim s dng vn ca khách
hàng vay vn.
 Ri ro tp trung: ri ro xut hin trong trng hp NH tp trung vn cho
vay quá nhiu đi vi mt s khách hàng, doanh nghip hot đng trong
cùng mt ngành ngh, lnh vc kinh t; hoc trong cùng mt vùng đa lý
nht đnh; hoc cùng mt loi hình cho vay có ri ro cao.
1.1.2.3. Thit hi ca ri ro tín dng:
Tác đng đn hot đng kinh doanh ca ngân hàng:
Bng 1.1. D n ca mt s NHTM đn cui nm 2012.

vt: triu đng, %
T CHC TệN DNG
AGRIBANK
VIETCOMBANK
VIETINBANK
ACB
D n
446,407,802
234,518,118
331,935,608
100,353,207
Vn ch s hu
46,680,997
40,979,680
32,769,782
12,386,031
Trong đó: vn điu l
25,905,982
9,201,397
26,217,545
9,376,965
T l vn ch s hu/d n
10.46%
17.47%
9.87%
12.34%
T l vn điu l/d n
5.80%
3.92%

7.90%
9.34%
Ngun: Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh nm 2012 ca các ngân hàng Vietcombank, Vietinbank, ACB
và báo cáo kt qu hot đng kinh doanh quý III/2012 ca ngân hàng Agribank.
Quan sát d n ca mt s NHTM ti thi đim cui nm 2012 và t trng
vn ch s hu/d n, vn điu l/d n, có th thy so vi tng d n, ngun vn
thuc s hu ca NH rt chim t l rt nh. Vì vy, đ duy trì và tng trng tín
9

dng, NHTM phi da vào các ngun vn huy đng t t chc, dân c, vay liên NH
và nhiu ngun khác. Các ngun vn này v bn cht cng ging nh các khon tín
dng, ngha là NHTM phi hoàn tr vô điu kin gc và lãi khi đn hn. T đc
đim hot đng nh vy, RRTD s có tác đng rt ln đn NHTM.
Khi RRTD xy ra, NH không thu đc vn tín dng đã cp và lãi cho vay,
nhng NH vn phi tr vn và lãi cho các khon tin huy đng đã đn hn, điu này
s làm cho NH mt cân đi trong vic thu chi, vòng quay vn tín dng gim làm
cho NH kinh doanh không hiu qu, chi phí ca NH tng lên so vi d kin.
Nu mt khon vay nào đó b mt kh nng thu hi, thì NH phi s dng các
ngun vn khác đ tr cho ngi gi tin, đn mt chng mc nào đó, NH không
có đ ngun vn đ tr cho ngi gi tin thì NH s ri vào tình trng mt kh nng
thanh toán, có th dn đn nguy c gp ri ro thanh khon. Và kt qu là làm thu
hp quy mô kinh doanh, nng lc tài chính gim sút, uy tín, sc cnh tranh gim.
T đó làm cho tình hình kinh doanh ca NH ngày càng xu, có th dn NH đn thua
l hoc đa đn b vc phá sn, nu không có bin pháp x lý, khc phc kp thi.
Tác đng đn nn kinh t và xã hi:
Hình 1.2. Chu chuyn vn trong nn kinh t.
10

Nh đã bit, NHTM là mt t chc trung gian tài chính chuyên huy đng
vn nhàn ri trong nn kinh t đ cho các t chc, các doanh nghip và cá nhân có

nhu cu vay li. Do đó, khi RRTD xy ra, thì không nhng NH chu thit hi mà
quyn li ca ngi gi tin cng b nh hng.
Khi mt NH gp RRTD vi mc đ ln s nh hng đn tâm lý ngi gi
tin. Khi đó, ngi gi tin hoang mang, lo s và kéo nhau đn rút tin, không
nhng  NH có s c mà còn  nhng NH khác, làm cho toàn b h thng NH gp
phi khó khn. Khng hong thanh khon xy ra và nh hng rt nghiêm trng
đn s tn ti và phát trin ca h thng NH.
H thng NH b nh hng, hot đng không hu hiu s nh hng đn
toàn b nn kinh t - xã hi. Nó có th làm cho nn kinh t b suy gim, lm phát
tng, sc mua gim, tht nghip tng, xã hi mt n đnhầ
Tóm li, RRTD ca các NH xy ra  nhng mc đ khác nhau, ri ro cp đ
nh cng làm cho NH b gim li nhun, ri ro  cp đ nng làm cho NH không
thu đ vn lãi, hoc b mt c vn ln lãi, khin NH thua l. Nu tình trng này
không khc phc đc, NH s b phá sn, gây hu qu nghiêm trng chi nn kinh
t nói chung và h thng NH nói riêng. Chính vì vy đòi hi các nhà qun tr NH
phi ht sc thn trng và có nhng bin pháp thích hp đ ngn nga và hn ch
RRTD.
1.1.3. o lng ri ro tín dng ti Ngân hàng thng mi:
1.1.3.1. Phân loi n, n quá hn, n xu:
Phân loi n là hot đng cn đc thc hin thng xuyên và liên tc đ
NHTM đánh giá hiu qu hay thc trng hot đng tín dng ca NH. Hin nay, h
thng NHTM Vit Nam thc hin phân loi n theo Quyt đnh s 493/2005/Q-
NHNN do NHNN Vit Nam ban hành ngày 22 tháng 4 nm 2005 “V/v ban hành
quy đnh v phân loi n, trích lp và s dng d phòng đ x lý ri ro tín dng
trong hot đng ngân hàng ca t chc tín dng” và Quyt đnh s 18/2007/Q-
NHNN do NHNN Vit Nam ban hành ngày 25/04/2007 “V/v sa đi, b sung mt
11

s điu ca quy đnh v phân loi n, trích lp và s dng d phòng đ x lý ri ro
tín dng trong hot đng ngân hàng ca t chc tín dng ban hành theo quyt đnh

s 493/2005/Q-NHNN ngày 22 tháng 4 nm 2005 ca Thng c Ngân Hàng
Nhà Nc”, theo đó d n cho vay ca khách hàng ti NHTM đc phân loi thành
các nhóm n nh sau:
Nhóm 1 (N đ tiêu chun) bao gm:
 Các khon n trong hn và TCTD đánh giá là có kh nng thu hi đy đ
c gc và lãi đúng hn;
 Các khon n quá hn di 10 ngày và TCTD đánh giá là có kh nng thu
hi đy đ gc và lãi b quá hn và thu hi đy đ gc và lãi đúng thi hn còn li;
Nhóm 2 (N cn chú ý) bao gm:
 Các khon n quá hn t 10 ngày đn 90 ngày;
 Các khon n điu chnh k hn tr n ln đu (đi vi khách hàng là
doanh nghip, t chc thì TCTD phi có h s đánh giá khách hàng v kh nng tr
n đy đ n gc và lãi đúng k hn đc điu chnh ln đu);
Nhóm 3 (N di tiêu chun) bao gm:
 Các khon n quá hn t 91 ngày đn 180 ngày;
 Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu, tr các khon n điu
chnh k hn tr n ln đu phân loi vào nhóm 2 theo quy đnh ti im b Khon
này;
 Các khon n đc min hoc gim lãi do khách hàng không đ kh nng
tr lãi đy đ theo hp đng tín dng;
Nhóm 4 (N nghi ng) bao gm:
 Các khon n quá hn t 181 ngày đn 360 ngày;
12

 Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu quá hn di 90 ngày theo
thi hn tr n đc c cu li ln đu;
 Các khon n c cu li thi hn tr n ln th hai;
Nhóm 5 (N có kh nng mt vn) bao gm:
 Các khon n quá hn trên 360 ngày;
 Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu quá hn t 90 ngày tr lên

theo thi hn tr n đc c cu li ln đu;
 Các khon n c cu li thi hn tr n ln th hai quá hn theo thi hn
tr n đc c cu li ln th hai;
 Các khon n c cu li thi hn tr n ln th ba tr lên, k c cha b
quá hn hoc đã quá hn;
 Các khon n khoanh, n ch x lý.
Trong đó:
 N quá hn là các khon n mà NHTM không thu hi đc khi đn hn,
n quá hn bao gm các nhóm n 2,3,4,5.
 N xu là các khon n dây da tn đng khó có th thu hi và khó có th
thu hi mc dù đã đc tái c cu k hn tr n, n xu gm các khon n thuc
các nhóm 3,4,5. N xu thng mang các đc đim c bn nh sau:
 Khách hàng đã không tr n đúng k hn cam kt vi NH.
 Tình hình tài chính ca khách hàng đã và đang có chiu hng xu đi, dn
đn kh nng NH không thu hi đc c gc ln lãi cho vay.
 Tài sn dùng đ bo đm cho khon vay b đánh giá là suy gim giá tr, thanh
khon t đó nh hng đn kh nng phát mãi đ đ thu hi n gc, lãi.
Có th thy theo phng pháp phân loi n nh trên thì s ngày quá hn là
yu t quan trng đ xác đnh nhóm n. u đim ca phng pháp này là trc