B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH
CHU TH PHNG HNH
TÁC NG CA CÁC NHỂN T KINH
T V MÔ LểN T SUT SINH LI TH
TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP H CHÍ MINH ậ NM 2013
Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng
Mã s: 60340201
NGI HNG DN KHOA HC
PGS. TS. NGUYN NGC NH
LI CAM OAN
Tôi cam đoan nhng ni dung trong lun vn nƠy lƠ kt qu ca quá trình hc tp,
nghiên cu khoa hc đc lp và nghiêm túc ca Tôi. Các s liu trong lun vn lƠ trung
thc, chính xác vƠ đc thu thp t nhng ngun chính thng vƠ đáng tin cy.
Tôi cam đoan rng lun vn nƠy cha đc công b trên bt k mt công trình
nghiên cu nào.
Thành ph H Chí Minh, nm β01γ
Tác gi
Chu Th Phng Hnh
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC BNG BIU
TÓM TT
CHNG 1. GII THIU 1
1.1 Lý do nghiên cu 1
1.2 Vn đ nghiên cu 2
1.3 Câu hi và mc tiêu nghiên cu 3
1.4 Phm vi nghiên cu 3
1.5 ụ ngha ca đ tài 5
1.6 Kt cu lun vn 5
CHNG 2. CÁC NGHIÊN CU TRC ỂY 6
2.1 Trên th gii 6
2.2 Ti Vit Nam 17
2.3 Kt lun chng hai 18
CHNG 3. D LIU VÀ PHNG PHÁP NGHIểN CU 21
3.1 Phng pháp nghiên cu 21
3.2 D liu 24
3.3 Kt lun chng ba 29
CHNG 4. NI DUNG VÀ KT QU NGHIÊN CU 31
4.1 Thng kê mô t các bin nghiên cu 31
4.2 Kt qu thc nghim và gii thích 35
4.3 Kt lun chng bn 47
CHNG 5. KT LUN, GI Ý CHÍNH SÁCH VÀ HN CH 48
5.1 Kt lun 48
5.2 Gi ý chính sách 49
5.2.1 Chính sách tin t phi đc điu hƠnh đc lp bi NHNN 49
5.2.2 Tái cu trúc nn kinh t đ chính sách hiu qu 50
5.2.3 Hng đn mt TTCK hiu qu v thông tin 51
5.3 Hn ch ca bài nghiên cu 53
5.4 Kt lun chng nm 54
TÀI LIU THAM KHO 55
PH LC 59
DANH MC CÁC T VIT TT
CPI : Ch s giá tiêu dùng
GDP : Tng sn phm quc ni
HNX : SGDCK HƠ Ni
HOSE : SGDCK thƠnh ph H Chí Minh
NHTM : Ngơn hƠng thng mi
NHNN : Ngơn hƠng nhƠ nc
NHTW : Ngơn hƠng trung ng
NT : NhƠ đu t
SGDCK : S giao dch chng khoán
TTCK : Th trng chng khoán
VND : Vit Nam đng
USD : ng đôla M.
DANH MC BNG BIU
Bng β.1. Bng tóm tt kt qu tng quan gia các nhân t kinh t v mô vi t
sut sinh li TTCK trong các nghiên cu trc đơy
Bng γ.1. Các bin trong mô hình gc
Bng γ.β. Các bin trong mô hình sau khi bin đi
Bng 4.1. Thng kê ch s giá TTCK Vit Nam RTR vƠ các bin kinh t v mô
RMS2, RGDP, CPI, E1 và IR
Bng 4.β. Kt qu Unit Root Test cho RTR vƠ các bin kinh t v mô
Bng 4.γ. c lng OLS v tác đng ca các bin kinh t v mô lên t sut sinh
li ca ch s giá TTCK trong giai đon (01/β004 ậ 12/β01β). Bin ph
thuc: LRTR
Bng 4.4. Ma trn h s tng quan gia các bin đc lp
Bng 4.5. Kt qu kim đnh ARCH
Bng 4.6. Tác đng ca các bin kinh t v mô lên t sut sinh li ch s giá TTCK
Vit Nam đc kim tra bng phng pháp: ML ậ ARCH (Marquardt):
ARCH (1) c lng cho giai đon: (01/2004 ậ 12/2012). Bin ph
thuc: LRTR.
Bng 4.7. Tác đng ca các bin kinh t v mô lên t sut sinh li ch s giá TTCK
Vit Nam đc kim tra bng phng pháp: ML ậ ARCH (Marquardt):
ARCH (1)/GARCH (1) c lng cho giai đon: (01/2004 ậ 12/2012).
Bin ph thuc: LRTR.
TÓM TT
Th trng chng khoán là mt đnh ch tài chính cao nht ca mt nn kinh t phát
trin. Nhng bin đng thng trm ca th trng vi nhng ri ro tim n và li nhun
vt tri luôn là nhng ch đ hp dn cho các nghiên cu kinh t cng nh cho các nhƠ
đu t trên th trng chng khoán. Tuy nhiên, nhng nghiên cu thc nghim trên th
gii cng nh ti Vit Nam v tác đng ca các nhân t kinh t v mô đn th trng
chng khoán cho thy các kt qu nghiên cu có nhiu khác bit gia các th trng,
thm chí có kt qu trái chiu nhau. Xut phát t nhng vn đ trên, tác gi chn đ tài
“Tác đng ca các nhân t kinh t v mô lên t sut sinh li th trng chng khoán Vit
Nam” nhm mc tiêu điu tra tác đng ca các nhân t kinh t v mô cng nh các s
kin nh cuc khng hong tài chính toàn cu nm β008 lên t sut sinh li th trng
chng khoán Vit Nam, s dng d liu chui thi gian theo tháng t nm β004 đn nm
2012. Bài nghiên cu s dng nm nhơn t kinh t v mô, bao gm: cung tin thc
(RMS2), tng sn phm quc ni thc (RGDP), ch s giá tiêu dùng (CPI), t giá hi đoái
thc (E1), lãi sut cho vay (IR) và mt bin gi (DUM). Mô hình c lng OLS,
ARCH/GARCH đc s dng.
Kt qu nghiên cu cho thy c lng OLS thì không hiu qu do s tn ti hin
tng t tng quan vƠ đa cng tuyn. Vì vy, nghiên cu đƣ s dng mô hình c lng
ARCH/GARCH. S m rng đn mô hình GARCH (1, 1) là tt nht. Các kt qu ca mô
hình c lng GARCH (1, 1) cho thy cung tin thc (RMS2), lãi sut cho vay (IR) có
tng quan đng bin vi t sut sinh li th trng chng khoán Vit Nam. Trong khi
đó, hot đng kinh t thc (RGDP), lm phát (CPI), t giá hi đoái thc (E1) và bin gi
có tng quan nghch bin vi t sut sinh li th trng chng khoán Vit Nam. Tuy
nhiên, hai bin hot đng kinh t thc (RGDP) và lm phát (CPI) không có ý ngha v
mt thng kê ti mc ý ngha 10%.
1
CHNG 1. GII THIU
1.1. Lý do nghiên cu:
Th trng chng khoán đóng mt vai trò quan trng trong nn kinh t quc gia, bi
vì nó đc xem là rt hu ích trong vic huy đng vƠ đa dng hóa các khon tit kim
trong nc và vn nc ngoƠi vƠo đu t sn xut, thúc đy s hình thành vn, duy trì
tng trng và phát trin kinh t. Gurley & Shaw (1967) nhn mnh tm quan trng ca
các trung gian tài chính trong vic huy đng các khon tit kim vƠo đu t. Shaw (197γ)
cng nhn mnh vào các vai trò ca t do hóa tài chính trong vic kích thích tit kim
trong nc vƠ đu t, thông qua vic phân b hiu qu các ngun lc, vƠ do đó thúc đy
tng trng và phát trin kinh t.
Các nghiên cu trc đơy v mi liên kt gia giá các tài sn tài chính và các bin
kinh t v mô khác nhau trong thp niên tám mi lp lun rng giá tài sn tài chính
thng xuyên phn ng vi s bin đi ca các yu t kinh t v mô nh ch s sn xut,
lãi sut, lm phát, tng sn phm trong nc, t l tht nghip, t giá hi đoái, vv (Fama,
1981, 1990; Chen và các cng s, 1986). Nhng phát hin này cho thy rng nhng thay
đi trong kinh t v mô có th d đoán s thay đi TTCK.
Tm quan trng ca nghiên cu này bt ngun t thc t là các trung gian tài chính
đóng mt vai trò quan trng trong tng trng kinh t. Bên cnh đó, nhng nghiên cu
thc nghim trên th gii cng nh ti Vit Nam v tác đng ca các nhân t kinh t v
mô đn TTCK cho thy các kt qu nghiên cu có nhiu khác bit gia các th trng,
thm chí có kt qu trái chiu nhau. Chính vì lý do đó, đ tƠi “Tác đng ca các nhân t
kinh t v mô lên t sut sinh li TTCK Vit Nam” đc chn đ nghiên cu nhm mc
tiêu điu tra tác đng ca các nhân t kinh t v mô cng nh các s kin nh cuc khng
hong tài chính toàn cu nm β008 lên t sut sinh li TTCK Vit Nam.
2
1.2. Vn đ nghiên cu:
Th trng chng khoán Vit Nam bt đu đi vƠo hot đng t nm β000, đn nay
th trng đƣ tri qua 1β nm hình thƠnh vƠ phát trin. Vi mô hình hot đng đu tiên là
Trung tâm giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh khai trng vƠo tháng 07/2000
và Trung tâm giao dch chng khoán Hà Ni vƠo tháng 0γ/β005, đơy lƠ hai sƠn giao dch
chng khoán th cp, giao dch chng khoán tp trung ca Vit Nam. n tháng 05/2007,
Trung tâm giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh chuyn đi thành SGDCK
thành ph H Chí Minh (HOSE) vƠ đn cui nm β007 Trung tơm giao dch chng khoán
Hà Ni cng đc chuyn đi thành SGDCK Hà Ni (HNX). T ngày 24/06/2009, th
trng Upcom cng đc đa vƠo vn hành trên HNX, cho phép c phiu ca các Công
ty đi chúng cha niêm yt đc giao dch qua h thng có qun lý.
Sau khi hình thƠnh vƠ đi vƠo hot đng, TTCK Vit Nam đƣ có nhng đóng góp
nht đnh cho nn kinh t. Vào cui nm β01β, tng vn hóa th trng trên TTCK Vit
Nam đt mc 756.000 t đng, tng ββ6.000 t đng so vi cui nm β011 vƠ bng 26%
GDP. Nhìn li chng đng đƣ qua, TTCK Vit Nam đc đánh giá lƠ có tc đ tng
trng theo cp s nhân do nhng thành tu đt đc, song vn còn nhng hn ch không
th tránh khi ca mt th trng mi ni, đang phát trin. Bên cnh nhng giai đon tng
trng nóng, TTCK Vit Nam cng thng ri vƠo trng thái mt cân bng, ch s giá
chng khoán liên tc st gim. Cuc khng hong tài chính toàn cu nm β008 đƣ khin
cho kinh t Vit Nam phi đng đu vi nhiu thách thc. Nhng thông tin tiêu cc v
kinh t v mô đƣ tác đng mnh đn TTCK, khin cho TTCK st gim mnh.
ng trc tình hình nh vy, vn đ nghiên cu ca đ tƠi “Tác đng ca các nhân
t v mô lên t sut sinh li TTCK Vit Nam” trên c s các nghiên cu trc đơy trên
th gii cng nh ti Vit Nam. Tuy nhiên, nghiên cu này khác vi các nghiên cu trc
đơy trong nhiu khía cnh nh s dng các bin kinh t v mô khác vi các đnh ngha
khác, c th là: cung tin thc, tng sn phm quc ni thc, lm phát, t giá hi đoái
3
thc, lãi sut cho vay và bao gm các yu t phi kinh t v mô ậ bin gi. Nghiên cu này
cng kt hp mt khong thi gian dài vi các d liu hàng tháng mi nht. Vic la
chn thi gian ly mu hàng tháng nhm mc đích nm bt chuyn đng dài hn ca t
sut sinh li TTCK Vit Nam.
Mô hình s dng là mô hình ARCH/GARCH - mô hình khá ph bin trong ngành
tƠi chính đ d báo ri ro. Mô hình nƠy dùng đ d báo đ dao đng sut sinh li ca c
phiu theo thi gian. Mô hình ARCH (Autogressive Conditional Heteroskedasticity) đc
gii thiu bi Engle (1982, 1983). Mô hình GARCH (Generalised Autogressive
Conditional Heteroskedasticity) đc Engle và Bollerslev (1986) m rng t mô hình
ARCH đ khc phc nhng hn ch ca ARCH. NgƠy nay, GARCH đc s dng mt
cách ph bin và phù hp vi s liu chui thi gian ngn nh giá c phiu trên th
trng.
1.3. Câu hi và mc tiêu nghiên cu:
Mc tiêu nghiên cu ca lun vn lƠ điu tra tác đng ca các nhân t kinh t v mô
cng nh các s kin nh cuc khng hong tài chính toàn cu nm β008 lên t sut sinh
li TTCK Vit Nam.
gii quyt mc tiêu nghiên cu này, đ tài tp trung tr li nhng câu hi nghiên
cu quan trng sau đơy:
Mt là, t sut sinh li ca TTCK Vit Nam có chu tác đng ca các nhân t kinh t
v mô hay không?
Hai là, các s kin nh cuc khng hong tài chính toàn cu nm β008 có tác đng
nh th nƠo đn t sut sinh li TTCK Vit Nam?
1.4. Phm vi nghiên cu:
D liu hàng tháng ca t sut sinh li TTCK và các nhân t kinh t v mô đc la
chn trong sut giai đon t nm β004 đn nm β01β đc thu thp t c s d liu thng
4
kê ca SGDCK Thành ph H Chí Minh (HOSE), Tng cc thng kê Vit Nam (GSO) và
Qu tin t quc t (IMF). S d khong thi gian chn bin là t tháng 01/β004 đn
tháng 12/2012 (tng cng 108 quan sát) là do hn ch trong vic tip cn các s liu quá
kh trc đó, hn na ti Vit Nam trong khong thi gian t nm β000 đn nm β00γ
TTCK hu nh ch hot đng cm chng (có cha ti 20 mã chng khoán, giao dch ch
ba ngày/tun) cng nh không gơy đc nhiu chú ý vi các NT nên vic s dng s
liu thi k nƠy cng kém hiu qu.
D liu th hin t sut sinh li TTCK Vit Nam là ch s giá VN-Index, đi din
cho ch s giá ca TTCK Vit Nam, ch s giá đc chn là ch s giá đóng ca ca ngày
cui cùng trong tháng đc thu thp t c s d liu thng kê ca HOSE. Ch s giá VN-
Index thc bng ch s giá VN-Index chia cho ch s giá tiêu dùng.
Cung tin thc bng cung tin danh ngha chia cho ch s giá tiêu dùng, cung tin
danh ngha hƠng tháng đc thu thp t c s d liu thng kê ca IMF.
Tng sn phm quc ni thc bng tng sn phm quc ni danh ngha chia cho ch
s giá tiêu dùng. GDP danh ngha hƠng quý đc thu thp t c s d liu thng kê ca
IMF. GDP danh ngha theo tháng đc to ra t tng sn phm quc ni danh ngha theo
quý bng vic s dng phn mm Eview 6.
Ch s giá tiêu dùng hàng tháng do Tng cc thng kê Vit Nam công b.
T giá hi đoái thc là t giá hi đoái VND/USD danh ngha nhân vi h s mc
giá trong nc trên mc giá nc ngoài (P
d
/P
f
), giá tr đc chn là giá tr vào ngày cui
tháng đc thu thp t c s d liu thng kê ca IMF.
Lãi sut đc s dng là lãi sut cho vay ngn hn bình quân cui tháng ca bn
ngơn hƠng thng mi ln thuc s hu NhƠ nc. D liu này đc thu thp t c s d
liu thng kê ca IMF. Bài nghiên cu s dng lãi sut danh ngha hn lƠ lƣi sut thc
ging nh Gjerde vƠ các cng s (1999).
5
Bin gi DUM lƠ đ nm bt tác đng ca các nhân t phi kinh t v mô lên t sut
sinh li c phiu. Dum có giá tr là 1 trong giai đon cuc khng hong tài chính toàn cu
nm β008 (t tháng 11/β007 đn tháng 2/2009 ậ giai đon cuc khng hong tài chính
toàn cu nm β008 nh hng đn TTCK Vit Nam). Ngoài giai đon này, Dum có giá tr
là 0.
1.5. ụ ngha ca đ tài:
Thông qua kim đnh trong thc t, lun vn đƣ đa ra đc con s tng đi chính
xác v s tác đng ca các nhân t kinh t v mô lên t sut sinh li TTCK Vit Nam,
giúp đa ra cái nhìn chung đu tiên khi có nhng thay đi trong chính sách v mô nh
cung tin, lm phát, t giá, lãi sut, … Qua đó, đ ra các gii pháp nhm giúp cho các nhà
hoch đnh chính sách xây dng và hoàn thin các chính sách điu hành và qun lý kinh
t v mô mt cách n đnh và nht quán, thúc đy tng trng kinh t nói chung và TTCK
nói riêng. T đó, cng giúp cho vic d báo các nhân t kinh t v mô đc chính xác và
hn ch đc nhng tác đng bt thng ca các nhân t kinh t v mô đn TTCK Vit
Nam.
1.6. Kt cu lun vn:
Lun vn đc chia thành 5 chng vi ni dung c th nh sau:
Chng 1: Gii thiu
Chng β: Các nghiên cu trc đơy
Chng 3: D liu vƠ phng pháp nghiên cu
Chng 4: Ni dung và kt qu nghiên cu
Chng 5: Kt lun, gi ý chính sách và hn ch.
6
CHNG 2. CÁC NGHIÊN CU TRC ỂY
2.1. Trên th gii:
Các nhân t kinh t v mô có vai trò rt quan trng đi vi t sut sinh li ca
TTCK. Vic nghiên cu v tác đng ca các nhân t v mô lên t sut sinh li TTCK
đc bt đu vào cui nhng nm 1970.
Ross (1976) đƣ gii thiu Lý thuyt kinh doanh chênh lch giá Arbitrage Pricing
Theory (APT) đ gii thích t sut sinh li trên TTCK. Lý thuyt APT đƣ liên kt t sut
sinh li TTCK vi nhiu nhân t kinh t v mô. Lý thuyt cho rng t sut sinh li k
vng ca chng khoán đc xác đnh bng phng trình k nhơn t: R
j
= a
j
+
j,1
F
2
+ +
j,K
F
K
+ u
j
, trong đó các nhơn t có th là nhân t kinh t v mô hoc nhân t kinh t vi
mô.
Fama vƠ Schwet (1977) đƣ kim tra mi quan h gia t sut sinh li TTCK M và
các nhân t kinh t v mô. Các kt qu cho thy mt mi quan h đng bin gia đ bt
n ca kinh t v mô vƠ đ bt n ca t sut sinh li TTCK.
Mt nghiên cu b sung đc thc hin bi Fama (1981) kt lun rng tn ti mt
mi quan h nghch bin gia t sut sinh li TTCK và lm phát, trong khi đó có mt mi
quan h đng bin gia t sut sinh li TTCK và hot đng kinh t thc. Fama (1981) lp
lun rng mt s gia tng trong hot đng kinh t thc s kích thích cu v tin, do đó to
ra mi quan h đng bin gia t sut sinh li TTCK và cung tin.
Mt nghiên cu đc thc hin bi Chen, Roll và Ross (1986), trong đó h s dng
lý thuyt APT đ minh ha nhng nh hng khác nhau ca các bin kinh t v mô lên
TTCK thông qua vic kim đnh trên TTCK M. Nghiên cu này xem xét by nhân t,
bao gm: thay đi trong sn lng công nghip, phn bù ri ro mt kh nng thanh toán,
cu trúc k hn, lm phát, t sut sinh li th trng, mc chi tiêu thc t và giá du. D
7
liu đc thu thp theo tháng t tháng 01/195γ đn tháng 11/1984. Kt qu cho thy mt
vài bin kinh t nƠy đc chng minh lƠ có ý ngha trong vic gii thích t sut sinh li
k vng, đc bit là sn lng công nghip, bin đng trong phn bù ri ro, đng cong
li sut, và mt vài bin yu hn nh s đo lng lm phát bt thng và nhng thay đi
trong lm phát k vng trong nhng thi k các bin này bt n cao. Tác gi cng đƣ
kim đnh s nh hng lên vic đnh giá chng khoán ca nhng thay đi trong tiêu
dùng bình quơn đu ngi thc và ch s thay đi giá du. Nhng kt qu cho thy không
có mt tác đng toàn din nào. Kt qu cng cho thy, t sut sinh li chng khoán đc
th hin qua các thông tin kinh t h thng, chúng đc đnh giá phù hp vi ri ro ca
chúng, và các thông tin có th đc đo lng nh lƠ các thay đi trong các bin s mà ta
có th nhn ra qua các hc thuyt tƠi chính đn gin và trc giác.
Asprem (1989) nghiên cu s liên kt gia giá chng khoán và các nhân t kinh t
v mô trong 10 quc gia Châu Âu. Kt qu cho thy rng vic làm, nhp khu, lm phát
và lãi sut có quan h nghch bin vi giá chng khoán. Ngc li, sn lng công
nghip, cung tin vƠ đng cong lãi sut ca M có quan h đng bin vi giá chng
khoán. Mi quan h gia giá chng khoán và các bin kinh t v mô đc cho thy là
mnh nht ti c, Hà Lan, Thy S vƠ Anh. Trong mt s trng hp giá chng khoán
có liên quan đn giá tr lch s ca các bin kinh t v mô, điu này cho thy rng các mô
hình d báo có th đc xây dng.
Nghiên cu khác đc thc hin bi Abdullah và Hayworth (1993) kim tra nh
hng ca các nhân t kinh t v mô lên s dao đng ca giá chng khoán thông qua vic
s dng kim đnh nhân qu Granger và mô hình VAR. H xác nhn mt mi quan h
đng bin gia t sut sinh li TTCK vi c tc đ lm phát và tc đ tng trng cung
tin. Trong khi đó, mt mi quan h nghch bin đc tìm thy gia thâm ht thng mi,
thâm ht ngân sách, lãi sut ngn hn và dài hn.
8
Thêm vƠo đó, mt nghiên cu đc thc hin bi Mukherjee và Naka (1995) s
dng mô hình vector hiu chnh sai s VECM đ điu tra s liên kt gia TTCK Nht
Bn và các bin kinh t v mô đc la chn. Các bin kinh t v mô đc la chn bao
gm: t giá hi đoái, lm phát, cung tin, hot đng kinh t thc, lãi sut trái phiu chính
ph dài hn và lãi sut cho vay ngn hn. Kt qu cho thy mt mi liên h đng bin
gia t sut sinh li TTCK và cung tin, sn lng công nghip và t giá hi đoái. Trong
khi đó, giá TTCK và lãi sut, lm phát có quan h nghch bin.
Lee (1997) xây dng mt mô hình đ phân tích mi quan h gia t sut sinh li
TTCK và lãi sut ngn hn. C th lƠ đ d đoán t sut sinh li vt tri ca ch s
S&P500 vi lãi sut ngn hn. D liu đc thu thp t tháng 5/1954 đn tháng 12/1994.
Kt qu cho thy rng mi quan h gia t sut sinh li S&P500 và lãi sut ngn hn
không n đnh qua thi gian. Mi quan h này thay đi dn dn t nghch bin đáng k
đn không có mi quan h, hoc thm chí là mt mi quan h đng bin mc dù là không
đáng k.
Mt nghiên cu đc thc hin bi Kwon vƠ Shin (1999) đ điu tra xem hot đng
kinh t hin hành ti Hàn Quc có th gii thích t sut sinh li TTCK hay không bng
vic s dng kim đnh nhân qu Granger và mô hình vector hiu chnh sai s VECM.
Các bin kinh t v mô đc chn bao gm: cán cơn thng mi (TRB), t giá đi đoái
(EXCH), ch s sn xut công nghip (PI) và cung tin M1. D liu đc s dng là d
liu hàng tháng t nm 1980 đn nm 199β. Kim đnh đng tích hp và mô hình VECM
minh ha rng ch s giá chng khoán Hàn Quc lƠ đng tích hp vi mt b các bin
kinh t v mô đc la chn, bao gm: ch s sn xut công nghip, t giá hi đoái, cán
cơn thng mi và cung tin. Mi quan h đng tích hp này cho thy mi quan h cân
bng dài hn trc tip gia các bin kinh t v mô vƠ ch s giá chng khoán Hàn Quc.
Tuy nhiên, ch s giá chng khoán không phi là kim ch nam ca các bin kinh t. iu
9
này là không phù hp vi các nghiên cu khác rng TTCK là du hiu cho nhng thay
đi trong hot đng thc.
Maysami và Koh (2000) điu tra s liên kt gia s thay đi giá TTCK Singapore
qua thi gian và các nhân t kinh t v mô, cng nh gia ch s giá TTCK Singapore,
Nht và M. Da trên mô hình VECM, các kt qu cho thy rng nhng thay đi trong
hai ch s đo lng hot đng kinh t thc là sn lng công nghip vƠ thng mi không
có s tích hp cùng bc vi nhng thay đi giá ca TTCK Singapore. Tuy nhiên, nhng
thay đi giá ca TTCK Singapore li đt đc mt mi quan h đng tích hp vi nhng
thay đi trong tng trng cung tin, lm phát, s dao đng trong t giá hi đoái vƠ s
thay đi trong lãi sut. Trong khi s điu chnh ca lãi sut và t giá hi đoái góp phn
quan trng trong mi quan h đng tích hp thì lm phát và cung tin li không đc nh
vy. Ngoài ra, bài nghiên cu đƣ kt lun rng ch s TTCK Singapore có mi quan h
đng tích hp thun chiu đáng k vi TTCK Nht và M.
Sau đó, Maysami và các cng s (2004) đƣ tin hành nghiên cu li nhm xem xét
các mi quan h gia các bin s kinh t v mô đc la chn và ch s TTCK Singapore
(STI) đi din bi ch s chng khoán SES, cng nh vi nhiu ch s ngành trên TTCK
Singapore - ch s chng khoán ngành tài chính, ch s chng khoán ngành bt đng sn,
và ch s chng khoán ngành khách sn. Bài nghiên cu s dng mô hình vector hiu
chnh sai s VECM đ kim tra đng liên kt gia các bin s kinh t v mô vƠ ch s
TTCK Singapore cng nh các ch s ngành trên TTCK. Các bin kinh t v mô đc la
chn bao gm: lãi sut, lm phát, t giá hi đoái, ch s sn xut công nghip và cung
tin. D liu đc thu thp t tháng 01/1989 đn tháng 12/2001. Kt qu nghiên cu cho
thy: (i) lm phát, hot đng kinh t thc, cung tin, t giá hi đoái vƠ lƣi sut ngn hn
có mi tng quan đng bin vi t sut sinh li chng khoán Singapore. Ngc li, lãi
sut dài hn có mi tng quan nghch bin vi t sut sinh li chng khoán Singapore;
(ii) ch s chng khoán ngành tài chính có mi tng quan đng bin vi lm phát, cung
10
tin và lãi sut ngn hn. Trong khi đó, ch s sn xut công nghip, t giá hi đoái vƠ lƣi
sut dài hn có mi tng quan nghch bin vi ch s chng khoán ngành tài chính; (iii)
ch s chng khoán ngành bt đng sn có mi tng quan đng bin vi lm phát, ch s
sn xut công nghip, cung tin và lãi sut ngn hn. Ngc li, t giá hi đoái vƠ lƣi sut
dài hn có mi tng quan nghch bin vi ch s chng khoán ngành bt đng sn; (iv)
ch s chng khoán ngành khách sn có mi tng quan đng bin vi ch s sn xut
công nghip, t giá hi đoái vƠ lƣi sut dài hn. Trong khi đó, lm phát, cung tin và lãi
sut ngn hn có mi tng quan nghch bin vi ch s chng khoán ngành khách sn.
Tuy nhiên, nghiên cu kt lun rng ch s TTCK Singapore SES và ch s chng khoán
ngành bt đng sn có mi quan h đáng k vi tt c bin s kinh t v mô đc la
chn, trong khi ch s chng khoán ngành tài chính và ch s chng khoán ngành khách
sn có mi tng quan đáng k ch vi mt s bin. C th; đi vi ch s chng khoán
ngành tài chính thì hot đng kinh t thc và cung tin có mi tng quan không đáng k,
trong khi đi vi ch s chng khoán ngành khách sn thì cung tin và lãi sut có mi
tng quan không đáng k.
Mt nghiên cu thc nghim khác v tác đng ca các nhân t kinh t v mô lên giá
TTCK Nigerian đc thc hin bi Ralph và Eriki (2001). Nghiên cu ca h đa ra mt
tác đng ngc chiu đáng k ca lm phát lên phn ng ca giá TTCK. Giá TTCK cng
chu tác đng mnh ca cung tin, GDP, lãi sut và s bãi b quy đnh tƠi chính. Ngc
li, đ bt n ca giá du không tác đng nhiu đn giá TTCK.
Maghyereh (β00β) đƣ kim tra mi quan h nhân qu gia giá TTCK Jordanian và
các nhân t kinh t v mô đc la chn, thông qua vic s dng kim đnh đng liên kt,
mô hình vector hiu chnh sai s VECM và d liu hàng tháng trong khong thi gian t
tháng 01/1987 đn tháng 12/2000. Nhng phát hin ca nghiên cu này cho thy ch s
giá chng khoán đng liên kt vi mt tp hp các bin kinh t v mô - xut khu, d tr
ngoi t, lãi sut, cung tin, lm phát, và sn xut công nghip. Các bin kinh t v mô nƠy
11
cung cp mt mi quan h cân bng dài hn trc tip vi ch s giá chng khoán. Kt qu
cho thy xut khu, d tr ngoi hi và sn xut công nghip có mi quan h đng bin
vi ch s giá chng khoán. Ngc li, lãi sut, lm phát và cung tin có quan h nghch
bin vi ch s giá chng khoán. Tuy nhiên, bin cung tin không có ý ngha thng kê ti
mc ý ngha 10%. Ngoài ra, bài nghiên cu kt lun rng các bin kinh t v mô quan
trng trong vic d đoán nhng thay đi trong giá c phiu. Do đó, có th cho rng bin
đng giá c phiu v c bn liên quan đn các bin s kinh t, thông qua s thay đi trong
giá c phiu có đ tr so vi các hot đng kinh t, vƠ điu này phù hp vi nhng phát
hin trc đơy trong nn kinh t ln nh M và Nht Bn. Nhìn chung, bài nghiên cu
nhn thy rng các bin kinh t v mô đc phn ánh trong giá c phiu th trng vn
Jordanian.
Nghiên cu ca Al-Sharkas (β004) điu tra mi liên kt gia các nhân t kinh t v
mô và giá ca TTCK Amman (ASE), s dng vector hiu chnh sai s VECM ca
Johansen (1991). Các bin kinh t v mô đc chn bao gm: hot đng kinh t thc đc
đi din bi ch s sn lng công nghip (IP), cung tin (M2), lm phát đc đi din
bi ch s giá tiêu dùng (CPI) và lãi sut đc đi din bi lãi sut tín phiu kho bc (TB).
D liu đc thu thp theo quý t tháng γ/1980 đn tháng 12/2003 (tng cng 92 quan
sát). Kt qu thc nghim xác nhn rng giá chng khoán và các bin kinh t v mô cha
đng mt mi liên kt cân bng dài hn.
Mt nghiên cu ca Gan và các cng s (2006) kim tra mi quan h gia ch s
chng khoán New Zealand NZSE và mt b by bin kinh t v mô trong sut giai đon
t tháng 1/1990 đn tháng 1/2003, s dng các kim đnh đng tích hp. c bit, bài
nghiên cu s dng Johansen Maximum Likelihood và kim đnh nhân qu Granger đ
xem xét xem ch s chng khoán New Zealand có là kim ch nam cho các bin kinh t v
mô. Ngoài ra, nghiên cu nƠy cng điu tra mi quan h ngn hn gia ch s giá chng
khoán NZSE40 và các bin kinh t v mô bng vic s dng các phân tích innovation
12
accounting analyses (IRF và FEVD). By bin kinh t v mô đc la chn bao gm: lm
phát (CPI), t giá hi đoái thc (EX), tng sn phm quc ni thc (GDP), cung tin
(M1), lãi sut dài hn (LR), lãi sut ngn hn (SR) và giá du bán l ni đa (ROIL). Kim
đnh đng liên kt Johansen cho thy tn ti mi quan h dài hn gia ch s NZSE40 và
các bin kinh t v mô đc la chn. Kt qu kim đnh nhân qu Granger cho thy New
Zealand không phi là kim ch nam cho s thay đi ca các bin kinh t v mô, có th là
vì TTCK New Zealand tng đi nh so vi TTCK ca các nc phát trin khác. Cui
cùng, kt qu IRF cho thy tác đng ca mt cú sc trong EX, CPI, LR và GDP lên
NZSE40 trong nghiên cu này là phù hp vi kt qu thc nghim ti các TTCK khác; và
kt qu FEVD cho thy ch s NZSE40 có th đc gii thích bi LR, SR, M1 và GDP.
Nhìn chung, kt qu nghiên cu cho thy ch s NZSE40 đc quyt đnh bi lãi sut,
cung tin và GDP thc; vì vy, các NT trên TTCK New Zealand nên chú ý đn các bin
kinh t v mô nƠy hn lƠ t giá hi đoái vƠ lm phát.
Nghiên cu ca Giinsel và Cukur (2007) phân tích các ng dng ca APT đ đnh
giá c phiu Anh, xác đnh các bin kinh t v mô phù hp nht vi các nhân t TTCK
và xem xét nh hng ca các bin này lên ngành Thc phm, nc ung và thuc lá;
Xây dng; Vt liu xây dng vƠ thng mi; Thit b đin vƠ đin t; C khí; H gia
đình, hƠng hóa vƠ dt may; Sn xut giy, đóng gói vƠ in n; Hóa cht; Ngành công
nghip đa dng; và Ngành khai thác và sn xut du. Bài nghiên cu s dng by bin
kinh t v mô, bao gm: cu trúc k hn ca lãi sut, lm phát không mong đi, sn lng
công nghip, phn bù ri ro, cung tin (Mo) và t l c tc ngoài d kin. Mu quan sát
bao gm các công ty có sn trong chui d liu Datastream t tháng 1/1980 đn tháng
12/1993. Kt qu hi quy cho thy nhng khác bit ln v nh hng ca các bin kinh t
v mô lên danh mc các ngành. R
2
thay đi t β8% đn 94%. iu này có th do s dng
các bin nh sn lng công nghip ngành, t l c tc ngoài d kin. Kt qu kim đnh
cng cho thy: (i) vi mc ý ngha 1%, h s ca t sut c tc mang du âm cho tt c
các ngành; (ii) lm phát không mong đi không có bt c mt nh hng nƠo đn t sut
13
sinh li ngành, tr ngành thc phm, nc ung và thuc lá b nh hng 10% theo kt
qu kim đnh. iu nƠy có ngha lƠ th trng đƣ phn ánh con s lm phát gn đúng
trc công b t l lm phát thc t; (iii) phn bù ri ro có tác đng cùng chiu vi t sut
sinh li ngành xây dng và k thut. Tuy các ngành có mt s đc trng nh nhau, nhng
chúng ta không th kt lun rng phn bù ri ro có tác đng cùng chiu lên tt c các
ngành, bi vì phn bù ri ro cho mt tháng cho thy tác đng ngc chiu; (iv) không tìm
thy bt c mi quan h nào gia t giá hi đoái có hiu lc vi t sut sinh li ca
ngành, ngoi tr hai ngành vt liu xây dng vƠ thng mi, và k thut phi chp nhn
nhng thay đi trong t giá hi đoái có hiu lc. iu này có th là do các doanh nghip
thng phi s dng các công c nh phái sinh đ phòng nga ri ro t giá; (v) cung tin
có tác đng cùng chiu vi t sut sinh li ca ngành vt liu xây dng vƠ thng mi;
thc phm, nc ung và thuc lá vƠ có tác đng ngc chiu vi t sut sinh li ca
ngành hàng gia dng và dt may; (vi) cu trúc k hn ca lãi sut vi đ tr mt tháng có
tác đng cùng chiu vi t sut sinh li ca bn ngành: Xây dng; Thc phm, nc ung
và thuc lá; khai thác và ch bin xng du; Thit b đin vƠ đin t. Da vào kt qu
kim đnh, chúng ta có th thy lãi sut có k hn ngn có th có tác đng cùng chiu đn
ngành Xây dng; Thc phm, nc ung và thuc lá. Khai thác và ch bin xng du và
đc bit lƠ ngƠnh đin t chu tác đng k c k hn dài, bi vì ngƠnh đin t yêu cu mc
vn đu t c đnh cao, và li thu v trong dài hn; (vii) sn lng công nghip có mi
quan h ngc chiu vi ngành thc phm, nc ung và thuc lá mc ý ngha 5%. Sn
lng công nghip vi đ tr ba tháng cng cho thy nh hng ngc chiu ca bin này
lên ngành sn xut giy, đóng gói vƠ in n vi mc ý ngha 1%. Tng t, vi mc ý
ngha 1%, sn lng công nghip cng có tác đng ngc chiu vi ngành k thut. Tuy
nhiên, mc ý ngha 5%, sn lng công nghip vi đ tr mt tháng li các tác đng
cùng chiu vi ngành hàng gia dng và dt may.
Tursoy, Gunsel và Rioub (2008) nghiên cu mi liên kt gia các nhân t kinh t v
mô và TTCK Istanbul qua vic s dng d liu hàng tháng trong khong thi gian t nm
14
β001 đn nm β005. Kt qu cho thy mt mi liên kt đáng k gia t sut sinh li
chng khoán và các nhân t kinh t v mô: lm phát không d kin trc, bo him ri ro,
cu trúc k hn ca lãi sut, t giá hi đoái và cung tin. Tuy nhiên, nhng kt qu này
cho thy s gii thích yu mi liên kt da trên vic phát hin ra có nhng nhân t kinh t
v mô b b sót nh hng đn t sut sinh li chng khoán trên ISE hn c nhng nhân
t kinh t v mô đc kim nghim.
Nghiên cu ca Adam & Tweneboah (2008) kim tra vai trò ca các bin kinh t v
mô đi vi bin đng giá c phiu Ghana, s dng kim đnh đng liên kt và mô hình
vector hiu chnh sai s VECM. Tác gi s dng ch s chng khoán Databank đ đi
din cho TTCK Ghana và các bin kinh t v mô: (a) u t trc tip nc ngoài, (b) Lãi
sut tín phiu kho bc (nh mt thc đo lƣi sut), (c) ch s giá tiêu dùng (nh mt thc
đo lm phát), và (d) t giá hi đoái. Tác gi phân tích các mi quan h ngn hn và dài
hn gia ch s TTCK và các bin kinh t v mô vi các d liu quý cho các bin trên t
tháng 01/1991 đn tháng 04/2006. Các kt qu nghiên cu cho thy, ngc li vi gi
thuyt ca tác gi, lm phát có tng quan dng vi giá c phiu. Lm phát gii thích t
l nh ca s bin đi ca giá c phiu so vi lãi sut, dòng vn FDI ròng và t giá hi
đoái. Kt qu cng ch ra rng lãi sut là yu t quyt đnh quan trng ca bin đng giá
c phiu Ghana. ngh ca tác gi da trên các kt qu là các NT tim nng nên chú
ý hn đn lãi sut, tip theo là dòng vn FDI ròng và t giá ch không phi là ch s lm
phát (CPI).
Gay (2008) nghiên cu mi quan h gia ch s giá TTCK và các bin kinh t v mô
ti bn nc mi ni Brazil, Nga, n và Trung Quc (các nc BRIC). Các bin kinh
t v mô đc la chn bao gm: t giá hi đoái vƠ giá du. Bài nghiên cu s dng
phng pháp Box-Jenkins - mô hình ARIMA. mô t mi quan h này, tác gi đƣ dùng
trung bình di đng mt tháng MA(1), ba tháng MA(γ), sáu tháng MA(6) vƠ mi hai
tháng MA(1β) cho đ tr ca bin ph thuc giá chng khoán và hai bin kinh t v mô t
15
giá hi đoái vƠ giá du. D liu đc thu thp theo tháng t tháng γ/1999 đn tháng
6/β006 cho các nc BRIC. Kt qu nghiên cu cho thy, tn ti mi quan h đng bin
gia t giá hi đoái vi giá chng khoán trên ba TTCK Brazil, Nga và Trung Quc. iu
nƠy có ngha lƠ vic đnh giá đng ni t cao (thp) so vi đng USD s có tác đng tiêu
cc (tích cc) lên TTCK ni đa. i vi giá du thì mt s gia tng trong giá du s tác
đng tiêu cc lên TTCK ni đa. Phơn tích tác đng ca các nhân t v mô quc t nh t
giá và giá du lên TTCK các nc BRIC thì không cho thy mt mi quan h đáng k.
Kt qu không nh mong đi này có th là các nhân t kinh t v mô ni đa và quc t
khác (ví d nh ch s sn xut công nghip, lm phát, c tc, lãi sut, cán cơn thng
mi, cu trúc lãi sut) cng có th có mt vai trò trong vic quyt đnh giá chng khoán
mong đi. Vì vy cn phi nghiên cu thêm v mi quan h gia các bin kinh t v mô
ni đa và quc t khác này và giá chng khoán. Ngoài ra, kt qu nghiên cu cng cho
thy không có mi quan h đáng k đc tìm thy gia t sut sinh li TTCK hin ti và
quá kh, điu này cho thy th trng Brazil, Nga, n và Trung Quc th hin hình
thc yu ca th trng hiu qu.
Nghiên cu ca Jiranyakul (β009) đƣ gii thích mi quan h gia ch s giá chng
khoán và các nhân t kinh t v mô ti TTCK Thái Lan, s dng kim đnh đng liên kt
Granger đ kim tra đng liên kt gia các bin. Nghiên cu tp trung vào bn bin kinh
t v mô, bao gm: GDP thc, cung tin, t giá hi đoái danh ngha có hiu lc và lm
phát. D liu đc thu thp theo quý t nm 199γ đn nm β007. Kt qu kim đnh cho
thy, các bin có s liên kt vi nhau, và tn ti mi quan h dài hn gia ch s giá
chng khoán và các bin kinh t v mô đc la chn. Trong đó, GDP thc, t giá hi
đoái danh ngha vƠ cung tin có tác đng cùng chiu lên ch s giá chng khoán, ngc
li lm phát có tác đng ngc chiu lên ch s giá chng khoán. iu đc bit là cuc
khng hong tài chính 1997 li không có nh hng gì đn ch s giá chng khoán.
16
Nghiên cu ca Sharma and Mahendru (2010) phân tích mi quan h dài hn gia
BSE và các bin kinh t v mô. Nghiên cu tp trung vào bn bin s kinh t v mô, bao
gm: giá vàng, d tr ngoi hi, t giá hi đoái vƠ lm phát. Nhóm tác gi s dng mô
hình hi quy đa bin đ điu tra mi quan h gia s thay đi ca các nhân t kinh t v
mô này và t sut sinh li ca danh mc chng khoán. Phơn tích đc thc hin bng vic
s dng d liu hàng tun trong giai đon t tháng 1/β008 đn tháng 1/2009. Kt qu thc
nghim cho thy có mi tng quan cao gia t giá hi đoái vƠ giá vƠng vi giá chng
khoán; trong khi đó, nh hng ca d tr ngoi hi và lm phát lên giá chng khoán thì
ch có gii hn.
Ali (β011) đƣ tin hành nghiên cu điu tra mi quan h nhân qu gia giá c phiu
và các nhân t kinh t v mô ti TTCK Dhaka (DSE). Kim đnh Johansen cng đc s
dng đ kim đnh đng liên kt và kim đnh quan h nhân qu Granger đc s dng đ
kim đnh mi quan h nhân qu gia ch s DSI và 13 bin kinh t v mô, bao gm: ch
s giá tiêu dùng (CPI), lãi sut huy đng bình quân gia quyn 3 tháng (DIR), t giá hi
đoái (EXR), xut khu (EXRPT), GDP ti giá th trng hin hành (GDPMP), nhp khu
(IMPMT), đu t ti giá th trng (INVMP), ch s sn xut công nghip (IPD), lãi sut
cho vay thng mi bình quân gia quyn 3 tháng (LIR), cung tin M2 (M2), gim phát
thu nhp quc dân (NID), kiu hi (REMIT) và tng tín dng trong nc (TDC). Ch s
DSI và d liu 13 bin kinh t v mô đc thu thp trong thi k t tháng 1/1987 đn
tháng 12/2010. Tuy nhiên, vì trong sut giai đon t tháng 1/1996 đn tháng 6/1997 (tng
cng 18 tháng) giá c phiu din bin bt thng nên d liu giá c phiu và các bin v
mô trong giai đon nƠy không đc bao gm trong bài nghiên cu này. Nhng phát hin
chính là ch s DSI không có quan h nhân qu vi ch s CPI, lãi sut huy đng, xut
khu, GDP, đu t, ch s sn xut công nghip, lãi sut cho vay và gim phát thu nhp
quc dơn. Nhng quan h nhân qu mt chiu đc tìm thy gia DSI và cung tin và
tng tín dng trong nc. Ngoài ra, quan h nhân qu hai chiu cng đc xác đnh gia
DSI và t giá hi đoái, nhp khu và kiu hi.
17
Gn đơy, El-Nader & Alraimony (2012) đƣ thc hin bài nghiên cu đ điu tra tác
đng ca các nhân t kinh t v mô lên t sut sinh li ca TTCK Amman (ASE), s dng
d liu hƠng tháng trong giai đon t nm 1991 đn nm β010. Bài nghiên cu s dng
sáu nhân t kinh t v mô, bao gm: cung tin thc (RMS2), tng sn phm quc ni thc
(RGDP), ch s giá tiêu dùng (CPI), t giá hi đoái thc (E1), lãi sut cho vay bình quân
gia quyn (WAIR) và mt bin gi (DUM). Mô hình OLS, ARCH/GARCH đc s
dng. c lng OLS thì không hiu qu vì tn ti hin tng t tng quan nghiêm
trng và mt du hiu ca hin tng đa cng tuyn và kt qu không thuyt phc. Vì
vy, nghiên cu s dng mô hình c lng ARCH/GARCH. S m rng ti mô hình
GARCH (1,1) dng nh không cn thit. Tuy nhiên, mô hình ARCH (1) là mô hình tt
nht. Các kt qu ca mô hình c lng ARCH (1) cho thy RMS2, CPI, E1, WAIR và
bin gi Dummy có tác đng ngc chiu lên t sut sinh li ASE. Ngc li, RGDP có
tác đng thun chiu lên t sut sinh li ASE.
2.2. Ti Vit Nam:
TTCK Vit Nam đc xem là th trng mi ni vì ch có lch s 1β nm hot đng,
bt đu t nm β000. Tuy nhiên, cng đƣ có mt s tác gi nghiên cu v mi liên h gia
các nhân t kinh t v mô và TTCK Vit Nam. Mt trong các nghiên cu ni bt là nghiên
cu thc nghim đc thc hin bi Phan Th Bích Nguyt và Phm Dng Phng
Tho (2013) phơn tích tác đng ca các nhân t kinh t v mô đn TTCK Vit Nam, áp
dng kim đnh đng tích hp theo phng pháp kim đnh nghim đn v phn d Engle
Granger. D liu đc thu thp t tháng 7/β000 đn tháng 9/2011. Các bin kinh t v mô
đc la chn bao gm: hot đng kinh t thc, cung tin, lm phát, lãi sut, t giá hi
đoái vƠ giá du. Kt qu ca mô hình cho thy khi các nhân t khác không đi, ti Vit
Nam cung tin, lm phát, sn lng công nghip và giá du th gii tng quan dng
vi TTCK; ngc li, lãi sut và t giá hi đoái tng quan ơm vi TTCK. Tuy nhiên,
bin CPI trong mô hình có ý ngha thng kê thp.
18
Gn đơy, Hunh Th Nguyn và Nguyn Quyt (β01γ) đƣ tin hành nghiên cu mi
liên h gia t giá hi đoái, lƣi sut và giá c phiu ti thành ph H Chí Minh. Bài
nghiên cu s dng phng pháp phơn tích s liu da trên kim đnh nghim đn v,
kim đnh nhân qu Granger, mô hình VAR vƠ hƠm phơn rƣ phng sai. D liu s dng
là d liu chui thi gian theo tháng đc thu thp t tháng 10/β007 đn tháng 10/2012
ti thành ph H Chí Minh. Các bin trong mô hình phân tích bao gm: t giá hi đoái,
lãi sut th trng liên ngân hàng và ch s giá c phiu đc ly logarit t nhiên trc
khi tin hành phân tích. Kt qu phân tích cho thy có mi liên h gia giá c phiu và t
giá hi đoái ti bc tr hai và lãi sut ti bc tr mt. ng thi, giá c phiu còn b tác
đng bi chính nó ti bc tr mt và hai.
2.3. Kt lun chng hai:
K tha mc tiêu và các câu hi nghiên cu ca đ tƠi, chng hai đƣ minh ha các
chng c thc nghim v tác đng ca các nhân t kinh t v mô vƠ t sut sinh li TTCK
t các bài phân tích ca các tác gi khác trên th gii nói chung và ti Vit Nam nói riêng.
Các nghiên cu trc đơy cho thy s khác bit trong các kt lun v mi quan h gia t
sut sinh li TTCK và các nhân t kinh t v mô, không đng nht vi các lý thuyt kinh
đin, đc bit là các nghiên cu tin hành ti các nc có nn kinh t mi ni. S khác
bit này ph thuc vào quy mô d liu và mô hình s dng. Mc dù hu ht các bin kinh
t v mô đu gii thích đc t sut sinh li TTCK. Tuy nhiên, tht khó đ khái quát
nhng kt qu ca các bin nƠy do các điu kin khác nhau mà b ràng buc bi mi tình
hình TTCK. c bit hn, mi th trng có quy đnh riêng ca nó và các loi NT c
th, v trí đa lý và các nhân t khác. Bài nghiên cu chn lc nm nhơn t kinh t v mô
thng gp trong các kt qu nghiên cu ca th gii và Vit Nam, ngoài ra b sung thêm
mt bin gi đ điu tra tác đng ca các nhân t kinh t v mô lên t sut sinh li TTCK
Vit Nam. Nhìn chung, có th tóm tt kt qu tng quan gia các nhân t kinh t v mô
đc chn và t sut sinh li TTCK nh sau: