B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
z{(z{
NGUYN TH DUNG
GII PHÁP HOÀN THIN HOT NG MARKETING
I VI DCH V NGÂN HÀNG BÁN L TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM
Chuyên ngành : Qun tr Kinh doanh
Mã s : 60340102
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS. H TIN DNG
Thành ph H Chí Minh – Nm 2013
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc các bng
Danh mc các hình
Trang
PHN M U 1
1. S cn thit la chn đ tài nghiên cu 1
2. i tng và phm vi nghiên cu 2
3. Mc tiêu nghiên cu 2
4. Phng pháp nghiên cu 2
5. Ý ngha thc tin ca đ tài nghiên cu 3
6. Kt cu ca đ tài 3
CHNG 1: C S LÝ LUN V MARKETING NGÂN HÀNG 5
1.1. Tng quan v marketing và marketing ngân hàng 5
1.1.1. Khái nim chung v marketing và marketing ngân hàng 5
1.1.1.1. Khái nim v marketing 5
1.1.1.2. Marketing ngân hàng 6
1.1.2. Chc nng, vai trò và đc đim ca marketing ngân hàng 8
1.1.2.1. Chc nng ca marketing ngân hàng 8
1.1.2.2. Vai trò ca marketing ngân hàng 9
1.1.2.3. c đim ca marketing ngân hàng 11
1.2. Khái nim dch v ngân hàng bán l và sn phm dch v ngân hàng bán l 12
1.2.1. Khái nim v dch v ngân hàng bán l 12
1.2.2. Các sn phm dch v ngân hàng bán l bao gm: 12
1.3. Ni dung hot đng marketing đi vi dch v ngân hàng bán l 13
1.3.1. Hot đng nghiên cu th trng 13
1.3.1.1. Phân khúc th trng 13
1.3.1.2. La chn th trng mc tiêu 14
1.3.1.3. nh v thng hiu 15
1.3.2. Các hot đng marketing đi vi dch v ngân hàng 16
1.3.2.1. Hot đng marketing thông qua sn phm 17
1.3.2.2. Hot đng marketing thông qua giá c 18
1.3.2.3. Hot đng phân phi 19
1.3.2.4. Hot đng truyn thông – khuych trng 20
1.3.2.5. Ngun nhân lc 21
1.3.2.6. C s h tng 21
1.3.2.7. Quy trình cung cp dch v 22
TÓM TT CHNG 1 23
CHNG 2: THC TRNG HOT NG MARKETING I VI DCH
V NGÂN HÀNG BÁN L TI BIDV 24
2.1. Gii thiu khái quát v Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam
(BIDV) 24
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca BIDV 24
2.1.2. Các hot đng kinh doanh chính 25
2.1.2.1. Hot đng huy đng vn 25
2.1.2.2. Hot đng tín dng, bo lãnh 26
2.1.2.3. Hot đng dch v thanh toán và ngân qu 26
2.1.2.4. Các hot đng kinh doanh và dch v ngân hàng thng mi khác 26
2.1.2.5. Hot đng kinh doanh bo him 27
2.1.2.6. Các hot đng khác 27
2.1.3. C cu t chc, qun lý ca BIDV 27
2.2. Tình hình hot đng kinh doanh dch v ngân hàng bán l ca BIDV giai đon
2009-2012 29
2.2.1. ánh giá chung 29
2.2.2. ánh giá c th trên tng mt hot đng 30
2.2.2.1 V huy đng vn 30
2.2.2.2. V hot đng tín dng 31
2.2.2.3. V dch v th 32
2.2.2.4. V phát trin khách hàng cá nhân 33
2.3. Thc trng hot đng marketing dch v ngân hàng bán l ti BIDV giai đon
2009-2012 33
2.3.1. Hot đng nghiên cu th trng 33
2.3.1.1 Phân khúc th trng 33
2.3.1.2. Th trng mc tiêu 35
2.3.1.3. nh v thng hiu 36
2.3.2. Thc trng hot đng marketing đi vi dch v ngân hàng bán l ti
BIDV giai đon 2009-2012 36
2.3.2.1. V sn phm, dch v 36
2.3.2.2. V giá c 40
2.3.2.3. V phân phi 41
2.3.2.4. V truyn thông – khuych trng 44
2.3.2.5. V đi ng nhân lc 46
2.3.2.6. V c s h tng 51
2.3.2.7. V quy trình cung cp dch v 52
2.4. ánh giá thc trng hot đng marketing đi vi dch v NHBL ti BIDV 54
2.4.1. ánh giá hot đng nghiên cu th trng 54
2.4.2. ánh giá hot đng marketing đi vi dch v NHBL ti BIDV 55
2.4.2.1. V sn phm dch v 55
2.4.2.2. V giá c 55
2.4.2.3. V kênh phân phi 56
2.4.2.4 V truyn thông – khuych trng 57
2.4.2.5. V đi ng nhân lc 58
2.4.2.6. V c s h tng 60
2.4.2.7. V quy trình cung cp dch v 60
TÓM TT CHNG 2 61
CHNG 3: GII PHÁP HOÀN THIN HOT NG MARKETING I
VI DCH V NGÂN HÀNG BÁN L TI BIDV 62
3.1. Xu hng phát trin th trng dch v NHBL và quan đim hoàn thin hot
đng marketing đi vi dch v ngân hàng bán l ti BIDV 62
3.1.1. Xu th chung v phát trin th trng dch v NHBL ti Vit Nam 62
3.1.2. Quan đim v hoàn thin hot đng marketing đi vi dch v ngân hàng
bán l 62
3.2. S mnh, tm nhìn, giá tr ct lõi và mc tiêu phát trin dch v NHBL ca
BIDV 63
3.2.1. S mnh, tm nhìn, giá tr ct lõi ca BIDV 63
3.2.2. nh hng giá tr sn phm dch v 64
3.2.3. Các mc tiêu tng trng hot đng bán l giai đon 2013 – 2015 65
3.3. Các gii pháp hoàn thin hot đng marketing đi vi dch v ngân hàng bán l
ti BIDV 65
3.3.1. Gii pháp đy mnh nghiên cu th trng 66
3.3.1.1 Gii pháp phân khúc th trng 66
3.3.1.2. Gii pháp la chn th trng mc tiêu 67
3.3.2. Các gii pháp hoàn thin hot đng marketing đi vi dch v NHBL ti
BIDV 68
3.3.2.1. V sn phm dch v 68
3.3.2.2. Các gii pháp v giá c 71
3.3.2.3. Các gii pháp v phân phi 72
3.3.2.4. Các gii pháp v truyn thông, khuych trng 74
3.3.2.5. Các gii pháp v đi ng nhân lc 76
3.3.2.6. Các gii pháp v c s h tng 79
3.3.2.7. Các gii pháp v quy trình cung cp dch v 80
TÓM TT CHNG 3 82
KT LUN 83
Tài liu tham kho
Ph lc
DANH MC CÁC T VIT TT
T vit tt Ý ngha
ACB
Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
ADB
Ngân hàng Phát trin Châu Á
ATM
Máy thanh toán t đng
ANZ
Tp đoàn ngân hàng TNHH Australia và New Zealand
BIDV
Ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam
BQ
Bình quân
BSMS
Dch v nhn tin qua đin thoi di đng ca BIDV
CBCNV
Cán b công nhân viên
CN
Chi nhánh
CNTT
Công ngh thông tin
DNNNCPH
Doanh nghip nhà nc c phn hóa
GDKHCN
Giao dch khách hàng cá nhân
HV
Huy đng vn
HVDC
Huy đng vn dân c
HSC
Hi s chính BIDV
NAB
Ngân hàng Quc gia Úc
NHBL
Ngân hàng bán l
NHNN
Ngân hàng Nhà nc
NHTM
Ngân hàng thng mi
TMCP
Thng mi c phn
POS
Thit b thanh toán
PR
Quan h công chúng,
QHKHCN
Quan h khách hàng cá nhân
SMS
Dch v tin nhn ngn, tin nhn SMS qua đin thoi
TDBL CK
Tín dng bán l cui k
TTBQ
Tng trng bình quân
TMCP
Thng mi c phn
VCB
Ngân hàng Ngoi Thng Vit Nam - Vietcombank
VIP
Ngi rt quan trng, v trí rt quan trng
DANH MC CÁC BNG
Tên bng Tên đy đ Trang
Bng 2.1 Quá trình hình thành và phát trin ca BIDV 25
Bng 2.2 Kt qu huy đng vn dân c giai đon 2009-2012 30
Bng 2.3 Kt qu d n bán l giai đon 2009-2012 31
Bng 2.4 Kt qu hot đng th ghi n ni đa 32
Bng 2.5 Kt qu hot đng th tín dng quc t BIDV 32
Bng 2.6 Bng tng hp và so sánh các sn phm dch v NHBL c bn
ca BIDV và ACB, VCB
38
Bng 2.7 Kt qu thm dò khách hàng v sn phm dch v NHBL ca
BIDV
39
Bng 2.8 Kt qu thm dò khách hàng v giá c dch v NHBL ca BIDV 41
Bng 2.9 Mng li BIDV giai đon 2009-2012 42
Bng 2.10 Mng li ATM và doanh s giao dch qua ATM 42
Bng 2.11 Kt qu thm dò khách hàng v mng li ca BIDV 43
Bng 2.12 Kt qu thm dò khách hàng v truyn thông – khuych trng
dch v NHBL ca BIDV
46
Bng 2.13 Kt qu thm dò khách hàng v đi ng nhân lc ca BIDV 49
Bng 2.14 Kt qu kho sát chuyên gia và nhân viên BIDV v chính sách
ca BIDV
50
Bng 2.15 Kt qu thm dò khách hàng v c s h tng ca BIDV 52
Bng 2.16 Kt qu thm dò khách hàng v quy trình cung cp dch v ca
BIDV
53
Bng 2.17 Kt qu kho sát chuyên gia và nhân viên BIDV v quy trình tác
nghip
54
Bng 3.1 Mc tiêu k hoch hot đng kinh doanh NHBL giai đon 2013-
2015
65
Bng 3.2 xut phân khúc th trng và kênh phân phi ci tin 67
Bng 3.3 Mô hình nhân s ti các đim giao dch 77
DANH MC CÁC HÌNH
Tên hình Tên đy đ Trang
Hình 2.1 C cu t chc ti Hi s chính NHTMCP BIDV 28
Hình 2.2 Huy đng vn dân c 2009-2012 31
Hình 2.3 Quy mô, tng trng tín dng bán l 31
Hình 2.4 Khách hàng cá nhân ti BIDV giai đon 2009-2012 33
Hình 2.5 Mô hình phân đon khách hàng theo thông l quc t 34
1
PHN M U
1. S cn thit la chn đ tài nghiên cu
Nn kinh t Vit Nam đang trong quá trình hi nhp ngày càng sâu và rng
vi th gii sau khi Vit Nam gia nhp t chc Thng mi Th gii (WTO) t
tháng 1/2007. Trong quá trình hi nhp kinh t quc t, nn kinh t Vit Nam có
đc nhng c hi tt cho phát trin, đng thi đi din các thách thc phi vt
qua.
Giai đon 2009-2012, nn kinh t th gii nói chung và kinh t Vit Nam nói
riêng tip tc tri qua giai đon khó khn, nn kinh t Vit Nam còn cha n đnh,
sau thi kì lm phát cao, đn nay nn kinh t li đi mt vi nguy c gim phát.
Tng trng kinh t thp, sn xut khó khn và đình tr, hàng ngàn doanh nghip
phá sn, nh hng ln thu nhp ca dân c, làm gim nhu cu s dng dch v
ngân hàng ca cá nhân cng nh doanh nghip. Theo đó hot đng ca các ngân
hàng thng mi gp nhiu khó khn: lãi sut cao, thiu vn, n xu tng, hiu qu
kinh doanh gim sút.
Thc hin tái cu trúc h thng tài chính ngân hàng, phát trin hot đng ngân
hàng bán l là mt trong nhng cu thành quan trng ca tái cu trúc đ phân tán ri
ro, phát trin an toàn, bn vng hot đng h thng ngân hàng.
Trong tình hình đó h thng ngân hàng thng mi Vit Nam đang đng trc
tình th cnh tranh vô cùng gay gt, đó là cuc đua gia các ngân hàng thng mi
(NHTM) trong nc vi nhau và cnh tranh gia ngân hàng trong nc vi các
ngân hàng nc ngoài đang hot đng ti Vit Nam. Môi trng cnh tranh s ngày
càng khc lit hn khi các ngân hàng/chi nhánh ngân hàng nc ngoài đc tham
gia cuc cnh tranh trên th trng vi điu kin pháp lý ngày càng thông thoáng
theo l trình gia nhp WTO.
Ngân hàng TMCP u t và phát trin Vit Nam (BIDV) là ngân hàng có quy
mô ln trong h thng ngân hàng Vit Nam, tuy nhiên hot đng bán l ca BIDV
còn khiêm tn, điu này nh hng đn tính n đnh và hiu qu kinh doanh ca
BIDVđc bit trong giai đon khó khn, khng hong. ánh giá kt qu thc hin
2
k hoch kinh doanh dch v ngân hàng bán l giai đon 2009-2012 ca BIDV th
hin còn mt s tn ti hn ch. Trc din bin phc tp ca th trng, Ban lãnh
đo BIDV đã xác đnh tng cng phát trin hot đng dch v ngân hàng bán l
ca BIDV giai đon 2013-2015. thc hin chin lc trên thì vic hoàn thin
hot đng marketing dch v ngân hàng bán l giúp cho BIDV thc hin đc mc
tiêu đt ra là cn thit và cp bách, phù hp xu th ca nn kinh t nói chung và h
thng ngân hàng nói riêng. Xut phát t thc tin trên, tác gi chn đ tài "Gii
pháp hoàn thin hot đng marketing đi vi dch v ngân hàng bán l ti
Ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam” làm lun vn
tt nghip.
2. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca lun vn là hot đng marketing dch v ngân hàng
bán l ti BIDV. i tng kho sát là khách hàng cá nhân ca BIDV, nhân viên
ca BIDV và các chuyên gia trong ngành ngân hàng.
Phm vi nghiên cu, nhng vn đ nghiên cu đc gii hn ti h thng
ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam, các s liu kinh doanh đc ly
t báo cáo hot đng kinh doanh bán l giai đan 2009-2012, k hoch kinh doanh
ngân hàng bán l 2013-2015 và các báo cáo thng niên ca BIDV.
3. Mc tiêu nghiên cu
Nghiên cu các gii pháp hoàn thin hot đng marketing đi vi dch v
ngân hàng bán l ti Ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin Vit
Nam
4. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu: Lun vn s dng phng pháp phân tích đnh tính
kt hp vi phng pháp đnh lng. Bên cnh, lun vn cng thng kê và so sánh
dch v ngân hàng bán l ca mt s ngân hàng ti Vit Nam, tng hp và phân tích
s liu thc t trong hot đng kinh doanh ngân hàng bán l ca Ngân hàng BIDV
nói chung và chi tit v hot đng marketing dch v ngân hàng bán l nói riêng ti
3
BIDV làm c s cho vic đánh giá nhng thành công và hn ch ca hot đng
marketing dch v ngân hàng bán l ti ngân hàng.
Phng pháp thu thp thông tin: Thông tin th cp s dng s liu tng hp
ch yu t BIDV, tham kho mt s tài liu, sách báo, tp chí chuyên ngành ngân
hàng, các s liu tng hp t Tng cc thng kê và Ngân hàng nhà nc. Thông tin
s cp, thu thp tng hp t phng pháp điu tra, phng vn và phng pháp
chuyên gia.
Phng pháp x lý thông tin: S dng phng pháp phân tích nguyên nhân,
kt qu, thng kê mô t, so sánh khi phân tích v kt qu hot đng kinh doanh.
Phng pháp phân tích đnh lng da trên kt qu s liu điu tra và s dng
công c thng kê đ phân tích.
Phng pháp chuyên gia thông qua vic tip xúc trao đi vi các chuyên gia
trong lnh vc tài chính ngân hàng hin đang làm vic ti Ngân hàng Nhà nc,
BIDV và các trng đi hc ti thành ph H Chí Minh.
5. Ý ngha thc tin ca đ tài nghiên cu
Vic nghiên cu đ tài có ý ngha quan trng v mt thc tin vi BIDV trong
vic nâng cao hn na hot đngmarketing nhm duy trì và phát trin nn khách
hàng cá nhân ca BIDV.
tài cung cp cho ngân hàng mt bc tranh toàn cnh v hot đng
marketing dch v ngân hàng bán l mà BIDV đang thc hin và đ xut mt s gii
pháp nhm nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh trong lnh vc ngân hàng bng
bin pháp ci thin tt vai trò marketing ngân hàng. Bên cnh đó đ tài cung cp
mt cách nhìn mi v hot đng marketing ngân hàng, khác vi các cách nhìn
truyn thng v marketing trc đây.
6. Kt cu ca đ tài
Lun vn đc kt cu theo các phn nh sau :
Phn m đu
Chng 1: C s lý lun v marketing ngân hàng;
4
Chng 2: Thc trng hot đng marketing đi vi dch v ngân hàng bán l
ti BIDV;
Chng 3: Gii pháp hoàn thin hot đng marketing đi vi dch v ngân
hàng bán l ti BIDV.
Kt lun
Tài liu tham kho
Ph lc
5
CHNG 1
C S LÝ LUN V MARKETING NGÂN HÀNG
1.1. Tng quan v marketing và marketing ngân hàng
1.1.1. Khái nim chung v marketing và marketing ngân hàng
1.1.1.1. Khái nim v marketing
Có rt nhiu khái nim khác nhau v marketing, tùy thuc vào hoàn cnh thc
t và nhn thc khác nhau mà ngi ta có nhng cách đnh ngha marketing khác
nhau. S khác nhau không ch mc đ chi tit mà còn phn ánh ni dung mà nó
cha đng. Nhng ai cng công nhn rng marketing ra đi là nhm h tr có hiu
qu cho hot đng thng mi, bán hàng và tiêu th sn phm. Các quan đim
marketing ca các chuyên gia nh sau:
“Marketing là mt quá trình lp ra k hoch và thc hin các chính sách sn
phm, giá, phân phi, xúc tin và h tr kinh doanh ca hàng hoá, ý tng hay dch
v đ tin hành hot đng trao đi nhm tho mãn mc đích ca các t chc và cá
nhân” (theo hip hi Marketing M, 1985).
“Marketing là nhng hot đng hng ti khách hàng nhm tha mãn nhng
nhu cu và mong mun ca h thông qua quá trình trao đi tng tác” (Phillip
Kotler,1997, trang 3).
“Marketing là phng pháp t chc qun lý bng quá trình thích nghi ni
dung lý thuyt h thng vi nhng quy lut thuc các lnh vc kinh t, xã hi, t
nhiên… nhm tha mãnnhu cu và mong mun ca các thành viên tham gia đng
thi thc hin nhng mc tiêu đã xác đnh phù hp vi tin trình phát trin ca thc
ti khách quan trong phm vi ngun lc ca t chc” (Lu Vn Nghiêm và cng s,
2008, trang 16).
“Marketing là quá trình thc hin các hot đng nhm đt đc các mc tiêu
ca t chc thông qua vic đoán trc các nhu cu ca khách hàng hoc ngi tiêu
6
th đ điu khin các dòng hàng hóa dch v tho mãn các nhu cu t nhà sn xut
ti các khách hàng hoc ngi tiêu th” (E.J McCarthy, 1960).
Khái nim ct lõi ca marketing (Marketing Originals): Khái nim marketing
da trên nhng khái nim ct lõi: nhu cu, mong mun và yêu cu, sn phm, chi
phí, giá tr và s hài lòng, trao đi, giao dch và các mi quan h, th trng…
Marketing là hot đng tìm hiu nhu cu, khám phá nhu cu và đáp ng nhu
cu đó mt cách hiu qu nht:
Nhu cu: là trng thái thiu ht mt s tha mãn c bn (thc n, qun áo, ni
, s an toàn, ca ci, s quý trng,…)
Mong mun: là s ao c có đc nhng th c th đ tha mãn đc nhng
nhu cu sâu xa hn (Hamburger, Pierre Carding, Mercedes…).
Yêu cu: là s mong mun có đc nhng sn phm c th đc hu thun
ca kh nng và thái đ sn sàng mua chúng, mong mun tr thành yêu cu khi có
sc mua h tr.
Sn phm: bt c th gì có th chào bán đ tha mãn mt nhu cu hay mong
mun.
Giá tr: là s đánh giá ca ngi tiêu dùng v kh nng chung ca sn phm.
Th trng: bao gm tt c nhng khách hàng tim n cùng có mt nhu cu
hay mong mun c th, sn sàng và có kh nng tham gia trao đi đ tha mãn nhu
cu hay mong mun đó.
Qua các khái nim v marketing trên, các nhà kinh doanh cn nghiên cu th
trng đ phát hin ra nhng sn phm đáp ng đc nhu cu tim n ca ngi
tiêu dùng mà vn đm bo đc kinh doanh n đnh và đt hiu qu cao
.
Nhn mnh tm quan trng trong vic ly khách hàng làm trung tâm và coi đó
là đng lc ca mi hot đng marketing ca doanh nghip, đây chính là khái nim
v marketing.em li s hài lòng cho khách hàng là chìa khóa ca s thành công.
1.1.1.2. Marketing ngân hàng
Marketing ngân hàng là mt thành phn trong marketing dch v nói chung.
7
Tuy nhiên, hin nay có rt nhiu khái nim v marketing ngân hàng, do đó đ đa
ra mt khái nim chun xác v marketing ngân hàng là điu không d dàng. Theo
Nguyn Th Minh Hin (1999) nêu quan đim v marketing ngân hàng nh sau:
Quan đim 1: Marketing ngân hàng là phng pháp qun tr tng hp da
trên c s nhn thc v môi trng kinh doanh; nhng hành đng ca ngân hàng
nhm đáp ng tt nht nhu cu ca khách hàng, phù hp vi s bin đng ca môi
trng. Trên c s đó mà thc hin các mc tiêu ca ngân hàng.
Quan đim 2:Marketing ngân hàng là trng thái tinh thn ca khách hàng mà
ngân hàng phi tha mãn hay là vic tha mãn nhu cu ca khách hàng, trên c s
đó, ngân hàng đt đc li nhun ti u.
Quan đim 3:Marketing ngân hàng là toàn b quá trình t chc và qun lý ca
mt ngân hàng t vic phát hin ra nhu cu ca các nhóm khách hàng đã chn và
tha mãn nhu cu ca h bng h thng các chính sách bin pháp nhm đt mc
tiêu li nhun nh d kin.
Quan đim 4: Marketing ngân hàng là mt tp hp các hành đng khác nhau
ca ch ngân hàng nhm hng mi ngun lc hin có ca ngân hàng vào vic
phc v tt hn nhu cu khách hàng.
Quan đim 5: Marketing ngân hàng là mt chc nng ca hot đng qun tr
nhm hng các sn phm dch v ngân hàng phc v nhng nhóm khách hàng đã
chn.
Và còn rt nhiu quan nim khác v marketing ngân hàng. Tuy nhiên, nói mt
cách tng quát thì mi quan nim dù đc nghiên cu và đa ra nhng góc đ và
thi gian khác nhau nhng đu thng nht v nhng vn đ c bn sau:
Vic s dng marketing vào lnh vc ngân hàng phi da trên nhng nguyên
tc, ni dung và phng châm ca marketing hin đi;
Quá trình marketing ngân hàng th hin s thng nht cao đ gia nhn thc
và hành đng ca nhà ngân hàng v th trng, nhu cu khách hàng và nng lc ca
ngân hàng. Do vy, ngân hàng cn phi đnh hng hot đng ca các b phn và
toàn th đi ng nhân viên ngân hàng vào vic to dng, duy trì và phát trin mi
8
quan h vi khách hàng, yu t quyt đnh s sng còn ca ngân hàng trên th
trng;
Nhim v then cht ca marketing ngân hàng là xác đnh đc nhu cu, mong
mun ca khách hàng và cách thc đáp ng mt cách hiu qu hn các đi th cnh
tranh;
Marketing ngân hàng không coi li nhun là mc tiêu hàng đu và duy nht,
mà cho rng li nhun là mc tiêu cui cùng và là thc đo trình đ marketing ca
mi ngân hàng.
1.1.2. Chc nng,vai trò và đc đim ca marketing ngân hàng
1.1.2.1. Chc nng ca marketing ngân hàng
Chc nng thích ng: làm cho sn phm dch v ngân hàng thích ng vi nhu
cu ca th trng và làm cho sn phm dch v ca ngân hàng tr nên hp dn, có
s khác bit. Song song đó là đem li nhiu tin ích và đáp ng nhu cu đa dng,
đi mi và ngày càng cao ca khách hàng. To li th cnh tranh, đây chính là chc
nng thích ng ca marketing.Thc hin chc nng này có ngha là b phn
marketing phi nghiên cu th trng, xác đnh đc nhu cu đòi hi, mong mun
và nhng xu th thay đi nhu cu ca khách hàng.Trên c s đó, marketing gn kt
cht ch gia hot đng nghiên cu th trng vi các b phn trong thit k, tiêu
chun hóa sn phm dch v mi và cung ng sn phm dch v ngày càng tt hn
nhu cu ca th trng.
Chc nng phân phi: bao gm toàn b quá trình t chc đa sn phm dch
v ca ngân hàng đn vi các nhóm khách hàng đã chn. Ni dung ca chc nng
phân phi bao gm: tìm hiu khách hàng và la chn nhng khách hàng tim nng,
hng dn khách hàng trong vic la chn và s dng sn phm dch v ngân hàng,
t chc các dch v h tr cho khách hàng, t chc hot đng phc v khách hàng
ti các đim giao dch và nghiên cu phát trin h thng kênh phân phi hin đi
đáp ng nhu cu ca khách hàng.
Chc nng tiêu th: Victiêu th sn phm dch v ngân hàng ph thuc vào
nhiu nhân t nhng quan trng nht là cht lng sn phm dch v, s hp lý v
9
giá và trình đ ngh thut ca các nhân viên giao dch trc tip. Thc hin chc
nng tiêu th đòi hi các ngân hàng phi đt li ích ca khách hàng cao hn và đòi
hi nhân viên giao dch trc tip phi có ngh thut bán hàng. Do đó, các ngân hàng
rt quan tâm trong vic đào to và nâng cao trình đ đi ngcán b bán hàng.
Chc nng ym tr: chc nng ym tr là chc nng h tr to điu kin thun
li cho vic thc hin tt ba chc nng trên và nâng cao kh nng an toàn ca hot
đng kinh doanh ngân hàng. Các hot đng ym tr bao gm: Qung cáo, tuyên
truyn và hi ch, hi ngh khách hàng.
Bn chc nng trên có mi quan h mt thit vi nhau, tác đng h tr ln
nhau cùng phát trin. Trong bn chc nng trên thì chc nng làm cho sn phm
dch v ngân hàng thích ng vi nhu cu th trng là quan trng nht.
1.1.2.2. Vai trò ca marketing ngân hàng
Marketing tham gia vào vic gii quyt các vn đ kinh t c bn ca hot
đng kinh doanh ngân hàng. Ging nh các doanh nghip khác, các ngân hàng cng
phi la chn và gii quyt nhng vn đ kinh t c bn ca hot đng kinh doanh
vi s h tr đc lc ca marketing.
Trc tiên phi xác đnh đc loi sn phm dch v mà ngân hàng cn cung
ng ra th trng. B phn marketing s giúp các ông ch ngân hàng gii quyt tt
vn đ này thông qua các hot đng nh t chc thu thp thông tin th trng,
nghiên cu các hành vi tiêu dùng, cách thc s dng dch v và la chn ngân hàng
ca khách hàng, nghiên cu xác đnh nhu cu sn phm dch v ngân hàng ca
khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghip cùng xu th thay đi ca chúng,
nghiên cu chng loi sn phm dch v mà các đnh ch tài chính khác đang cung
ng trên th trng.
Tip theo, t chc tt quá trình cung ng sn phm dch v và hoàn thin mi
quan h trao đi gia khách hàng và ngân hàng trên th trng. Quá trình cung ng
sn phm dch v ngân hàng vi s tham gia đng thi ca ba yu t: C s vt
cht, k thut, công ngh, đi ng nhân viên trc tip và khách hàng. Mi yu t
trên đu tác đng trc tip đn cht lng quá trình cung ng sn phm dch v và
10
mi quan h ca ngân hàng vi khách hàng.
Cui cùng, gii quyt hài hòa các mi quan h li ích gia khách hàng, nhân
viên và lãnh đo ngân hàng. B phn marketing giúp ban lãnh đo gii quyt tt các
mi quan h trên thông qua các hot đng nh: tham gia xây dng và điu hành các
chính sách lãi sut, phí kích thích hp dn phù hp vi tng nhóm khách hàng,
khuyn khích nhân viên sáng kin, ci tin các hot đng, quy trình, th tc nghip
v nhm cung cp cho khách hàng nhiu tin ích hn trong s dng sn phm dch
v ngân hàng; tham gia vào vic xây dng các c ch chính sách có liên quan trc
tip đn li ích ca khách hàng, nhân viên ngân hàng nh: chính sách tin lng,
thng, tr cp phúc li, c ch phân phi tài chính, chính sách u đãi khách hàng
và hoàn thin các mi quan h giao tip khác.
Marketing tr thành cu ni gn kt hot đng ca ngân hàng vi th trng:
Th trng va là đi tng phc v va là môi trng hot đng ca ngân hàng.
Hot đng ca ngân hàng và th trng có mi quan h tác đng hu c và nh
hng trc tip ln nhau. Do vy, hiu đc nhu cu th trng đ gn cht hot
đng ca ngân hàng s có hiu qu cao. iu này s đc thc hin tt thông qua
cu ni marketing bi marketing giúp các nhà lãnh đo ngân hàng nhn đc các
yu t ca th trng, nhu cu ca khách hàng, v sn phm dch v và s bin đng
ca chúng. Mc khác, marketing là mt công c dn dt hng chy ca tin vn,
khai thác kh nng huy đng vn, phân chia vn theo nhu cu ca th trng mt
cách hp lý. Nh có marketing mà các nhà lãnh đo ngân hàng có th phi kt hp
và đnh hng đc hot đng ca tt c các b phn và toàn th nhân viên ngân
hàng vào vic đáp ng ngày càng tt hn nhu cu ca khách hàng.
Marketing góp phn to v th cnh tranh ca ngân hàng.Mt trong nhng vai
trò quan trng ca marketing ngân hàng là to v th cnh tranh trên th trng.
to đc v th cnh tranh, b phn marketing ngân hàng thng tp trung gii
quyt ba vn đ ln sau đây:
Th nht:Phi to đc tính đc đáo ca sn phm dch v, tính đc đáo phi
mang li li th ca s khác bit. Li th ca s khác bit phi đc to ra trên toàn
b quá trình cung ng sn phmdch v, hoc trn vn mt k thut marketing, mà
11
có th cng ch mt vài yu t.
Th hai, phi làm rõ đc tm quan trng ca s khác bit casn phm dch
v ngân hàng là có giá tr thc t đi vi khách hàng và đc h coi trng thc s.
Th ba, ngân hàng phi to kh nng duy trì li th v s khác bitca mình đng
thi có h thng bin pháp đ chng li s sao chép ca các đi th cnh tranh.
1.1.2.3. c đim ca marketing ngân hàng
Marketing ngân hàng là mt loi hình marketing chuyên ngành đc hình
thành trên c s vn dng ni dung, phng châm, nguyên tc, k thut, quan đim
ca marketing vào hot đng ngân hàng. Nhng nó có nhng đc đim riêng bit,
th hin qua các đc đim sau:
Th nht,Marketing ngân hàng là loi marketing dch v tài chính.
Cng nh các sn phm dch v nói chung, sn phm dch v ngân hàng có
hai đc tính là tính vô hình và tính không tách ri.
Vi tính vô hình ca sn phm dch v ngân hàng đã dn đn vic khách hàng
không nhìn thy, không th nm gi đc, đc bit là khó khn trong đánh giá cht
lng sn phm dch v trc khi mua, trong quá trình mua và sau khi mua.
Vi tính không tách ri ca sn phm dch v ngân hàng đc th hin trong
quá trình cung ng sn phm ca ngân hàng, quá trình cung ng sn phm dch v
ngân hàng thng din ra đng thi vi quá trình tiêu th.
Th hai, là loi hình marketing hng ni.
Marketing ngân hàng phc tp bi tính đa dng, nhy cm ca hot đng ngân
hàng, đc bit là quá trình cung ng sn phm dch v ngân hàng có s tham gia
đng thi ca c c s vt cht, khách hàng và nhân viên ngân hàng.Nhân viên là
yu t quan trng trong quá trình cung ng, chuyn giao sn phm dch v ngân
hàng. Nhng bin pháp nhm nâng cao hiu qu hot đng ca toàn th nhân viên
ngân hàng theođnh hng phc v khách hàng ngày càng tt hn đc gi là
marketing hng ni.
Th ba, loi hình marketing quan h.
12
Marketing quan h đòi hi b phn marketing phi xây dng đc nhng mi
quan h bn lâu, tin tng ln nhau và cùng có li cho c khách hàng và ngân hàng
bng vic luôn gi đúng nhng cam kt, cung cp cho nhau nhng sn phm dch
v cht lng vi giá c hp lý, đúng lúc, đúng ni, tng cng các mi quan h v
kinh t, k thut, nâng cao s tin tng giúp nhau cùng phát trin.
1.2. Khái nim dch v ngân hàng bán l và sn phm dch v ngân hàng bán l
1.2.1. Khái nim v dch v ngân hàng bán l
Hin nay có rt nhiu khái nim v dch v ngân hàng bán l theo nhiu cách
tip cn khác nhau.
Theo t chc thng mi th gii: dch v ngân hàng bán l là loi hình dch
v đin hình ca ngân hàng ni khách hàng cá nhân có th đn giao dch ti các
đim giao dch ca ngân hàng đ thc hin các dch v gi tin, vay tin, thanh
toán, kim tra tài khon, dch v th.
Theo các chuyên gia kinh t: dch v bán l là dch v cung ng sn phm
ngân hàng ti tng cá nhân riêng l, các doanh nghip va và nh thông qua mng
li chi nhánh, khách hàng có th tip cn trc tip đn sn phm và dch v ngân
hàng thông qua các phng tin đin t vin thông và công ngh thông tin.
Nh vy, chúng ta có th hiu theo cách chung nht, dch v bán l là vic
cung cp các sn phm, dch v tài chính ngân hàng đn tng khách hàng là cá nhân
riêng l, h gia đình, các doanh nghip va và nh.
1.2.2. Các sn phm dch v ngân hàng bán l bao gm:
- Sn phm huy đng vn: Các Ngân hàng thng mi ch yu huy đng
vn di ba hình thc đó là tin gi thanh toán, tin gi tit kim có k hn, không
k hn và phát hành giy t có giá.
- Sn phm tín dng:Các sn phm tín dng ch yu là tín dng tiêu dùng
và tín dng sn xut kinh doanh và chia thành hai loi ch yu là cho vay có tài sn
đm bo và cho vay không có tài sn đm bo.
13
- Sn phm th:bao gm nhiu loi th ni đa, th quc t và hng ca
tng loi th, trong đó ph bin nht là hai loi loi th ghi n ni đa và th tín
dng quc t:
Th ghi n ni đa: Là mt loi th ngân hàng phát hành cho khách hàng
theo đó khách hàng s phi np tin vào tài khon th và đc chi tiêu trong s d
ca tài khon.
Th tín dng quc t: Là công c thanh toán không dùng tin mt, cho phép
ngi s dng kh nng chi tiêu trc, tr tin sau. Th tín dng đc dùng đ
thanh toán ti các đn v chp nhn th hoc rút tin t máy ATM.
- Dch v thanh toán:là dch v thanh tóan không dùng tin mt vi hai
hình thc c bn là thanh toán trong nc và thanh toán quc t.
- Dch v khác bao gm:
Dch v ngân hàng đin t (Internet banking, BSMS, Mobile-banking…),
thu đi ngoi t, kinh doanh vàng, dch v Bo him, t vn và cung cp thông tin,
qun lý đu t cho khách hàng, thanh toán hoá đn, dch v ngân qu, các dch v
khác.
1.3. Ni dung hot đng marketing đi vi dch v ngân hàng bán l
1.3.1. Hot đng nghiên cu th trng
1.3.1.1. Phân khúc th trng
Không phi tt c mi ngi đu là khách hàng mc tiêu ca ngân hàng.
Trong hot đng kinh doanh ngân hàng cn phi phân đon th trng, ng vi mi
đon s có mt hoc mt tp hp các sn phm dch v nht đnh cho mt nhóm
ngi nht đnh.Ngi ta gi các đon phân chia đó là phân khúc th trng, tc là
mt nhóm ngi tiêu dùng có phn ng nh nhau đi vi cùng mt tp hp nhng
kích thích ca marketing. Và phân khúc th trng chính là quá trình phân chia
ngi tiêu dùng thành nhóm trên c s nhng đim khác bit nh v s thích, nhu
cu, v tính cách hay hành vi…
14
Mc tiêu ca vic phân khúc th trng trong marketing là chia th trng
thành nhng th trng nh hn vi khách hàng có nhu cu ging nhau, d nhn
bit, nm bt và đáp ng hiu qu hn, giúp các ngân hàng to ra sn phm dch v
đáp ng nhu cu c th và tp trung các ngun lc marketing mt cách hiu qu
hn.
phân khúc th trng, ngân hàng cn nghiên cu khách hàng da trên mt
s tiêu chí v vùng đa lý, đ tui, gii tính, trình đ, thu nhp, tình trng hôn nhân,
tôn giáo, tình trng gia đình.
Tip theo ngân hàng phi phân khúc th trng da trên nhu cu và mong
mun ca nhóm dân c da trên các tiêu chí v li sng, tng lp xã hi…
1.3.1.2. La chn th trng mc tiêu
la chn đc th trng mc tiêu, các ngân hàng cn đánh giá các phân
khúc th trng khác nhau qua đó chn mt hay mt s phân khúc th trng mà
ngân hàng mình có li th cnh tranh là th trng mc tiêu đ quyt đnh phân phi
ngun lc marketing ti nhng phân khúc th trng mc tiêu này. Vic đánh giá
da trên ba yu t:
ánh giá quy mô và mc tng trng ca tng khúc th trng: khúc th
trng nào có quy mô và mc tng trng va sc.
ánh giá mc đ hp dn v c cu ca khúc th trng: Mt s khúc th
trng có th có quy mô và mc tng trng mong mun nhng li thiu tim nng
sinh li lâu dài ph thuc vào: Các đi th cnh tranh hin ti, tim n, nhng sn
phm thay th, quyn thng lng ca ngi mua và ngi cung ng.
ánh giá mc tiêu và ngun lc ca ngân hàng: Mt s khúc th trng hp
dn có th vn b loi b, bi chúng không phù hp vi mc tiêu lâu dài ca ngân
hàng. Thm chí ngay c khi khúc th trng phù hp vi mc tiêu, các ngân hàng
vn phi xem xét xem có đ nhng ngun lc đ thành công trong khúc th trng
đó không.
15
Sau khi đánh giá các khúc th trng, ngân hàng tin hành la chn th trng
mc tiêu - là th trng mà ngân hàng có li th cnh tranh. Có 5 phng án la
chn:
Mt là: Tp trung vào mt khúc th trng. Thông qua marketing tp trung,
ngân hàng s dành đc mt v trí vng chc trong khúc th trng nh hiu bit rõ
hn nhu cu ca khúc th trng đó.Khi tp trung mi ngun lc vào mt khúc th
trng thì kh nng giành đc v trí dn đu trong khúc th trng đó là rt cao.
Tuy nhiên phng án này có đ ri ro khá cao vì đn lúc nào đó nhu cu trong khúc
th trng này s gim đi.
Hai là: Chuyên môn hóa có chn lc. Trong trng hp này, ngân hàng la
chn mt s khúc th trng, mi khúc th trng đu có sc hp dn khách quan và
phù hp vi nhng mc tiêu và ngun tài nguyên ca mình.Các th trng đu ha
hn là ngun sinh li cho ngân hàng. Chin lc phc v nhiu khúc th trng này
có u đim là hn ch ri ro cho ngân hàng, nu mt khúc th trng nào đó tr nên
không hp dn na thì ngân hàng vn có th tip tc thu li nhun t nhng khúc
th trng khác.
Ba là: Chuyên môn hóa sn phm dch v, ngân hàng ch cung cp mt s sn
phm dch v chuyên bit cho khúc th trng nht đnh. u đim là có th cung
ng đc sn phm có cht lng cao nhng nu xut hin sn phm thay th thì
ri ro s cao.
Bn là: Chuyên môn hóa th trng. Các ngân hàng tp trung phc v nhiu
nhu cu ca mt s nhóm khách hàng c th.u đim là ngân hàng có th to đc
uy tín ca mình trên khúc th trng nhng ri ro s cao khi nhu cu ca khúc th
trng này gim.
Nm là: Phc v toàn b th trng, có 2 cách la chn đó là:
Thc hin marketing không phân bit: B qua s khác bit v nhu cu ca các
đon th trng và s dng cùng mt chính sách marketing. S dng phng án này
s tit kim đc chi phí nh đó ngân hàng có th đnh giá thp hn đ giành đc
khúc th trng nhy cm vi giá.
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
z{(z{
NGUYN TH DUNG
GII PHÁP HOÀN THIN HOT NG MARKETING
I VI DCH V NGÂN HÀNG BÁN L TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM
Chuyên ngành : Qun tr Kinh doanh
Mã s : 60340102
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS. H TIN DNG
Thành ph H Chí Minh – Nm 2013