ÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN KHẢ NĂNG GỬI TIỀN VÀ LƯỢNG TIỀN GỬI CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH AN GIANG.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH






LÊ HNG HOA






PHÂN TÍCH CÁC YU T TÁC NG N
KH NNG GI TIN VÀ LNG TIN GI
CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TI CÁC
NHTM TRÊN A BÀN TNH AN GIANG

LUN VN THC S KINH T













TP. H CHÍ MINH, NM 2012




B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP H CHÍ MINH

LÊ HNG HOA






PHÂN TÍCH CÁC YU T TÁC NG N
KH NNG GI TIN VÀ LNG TIN GI
CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TI CÁC
NHTM TRÊN A BÀN TNH AN GIANG



Chuyên ngành : Tài Chính - Ngân hàng
Mã s : 60340201





LUN VN THC S KINH T






Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. TRN HUY HOÀNG

TP. H CHÍ MINH, NM 2012
LI CAM OAN
 


Tôi xin cam đoan rng đây là toàn b ni dung và s liu trong lun vn thc s này
là do tôi nghiên cu và thc hin, có s h tr t Thy hng dn, đng thi các thông tin,
s liu đc s dng trong lun vn là hoàn toàn trung thc và chính xác.
An Giang, ngày 26 tháng 10 nm 2012
Tác gi


Lê Hng Hoa
LI CÁM N
 


Tôi xin chân thành cm n sâu sc đn PGS.TS Trn Huy Hoàng, ngi thy
đã dành nhiu thi gian tn tình hng dn, góp ý trong sut quá trình thc hin đ
tài. Nhng ý kin và hng dn ca thy luôn làm cho đ tài đc hoàn chnh hn.
Xin chân thành cám n quý thy, cô Khoa Kinh t Tài chính - Ngân hàng,
Khoa ào to Sau đi hc - Trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh, các
bn lp cao hc khóa 19 đã nhit tình giúp đ tôi trong sut thi gian khóa hc.
Xin chân thành cm n các c quan, ban ngành đc bit Ngân hàng nhà nc
tnh An Giang và Ban giám đc Ngân hàng Eximbank An Giang. ng thi, tôi rt
cám n các cô chú, anh ch đã nhit tình cung cp thông tin có liên quan đn đ tài
trong các cuc phng vn, kho sát đ thu thp d liu cho nghiên cu này.

Sau cùng, tôi xin chân thành cm n anh Cao Vn Hn, ngi luôn giúp đ
tôi rt nhiu trong vic x lý s liu đ đ tài đc hoàn chnh và đng hành cùng
tôi trong sut quá trình thc hin đ tài này.
Lê Hng Hoa
Trang 78
MC LC

MC LC
DANH MC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
DANH MC HÌNH V,  TH
PHN M U Trang
1. Lý do la chn đ tài 1

2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. Phm vi và đi tng nghiên cu 2
3.1 a bàn nghiên cu 2
3.2 Gii hn thi gian nghiên cu 3
3.3 i tng nghiên cu 3
4. Phng pháp nghiên cu 3
5. Ý ngha thc tin ca đ tài 5
6. Cu trúc đ tài 5
CHNG 1. NHNG VN  CHUNG V HUY NG VN CA NGÂN
HÀNG THNG MI 7

1.1. Khái nim v Ngân hàng Thng mi 7
1.2. Nhng vn đ chung v huy đng vn 7
1.2.1. Khái nim huy đng vn: 7
1.2.2. Các nguyên tc huy đng vn 7
1.2.3. Các sn phm huy đng vn đi vi khách hàng là cá nhân 10

1.2.4. S cn thit ca vic huy đng vn 15
1.2.5. Các loi ri ro trong huy đng vn 15
1.2.6. Xác đnh chi phí và ri ro ngun vn huy đng 17
1.2.7. Các tiêu chí đo lng và đánh giá hiu qu huy đng vn 19
1.3. Các yu t nh hng đn kh nng huy đng vn ca các NHTM 20
1.3.1. Yu t t phía các NHTM: 20
1.3.2. Yu t t phía khách hàng: 23
1.3.3. Yu t khách quan t môi trng: 25
Trang 79
CHNG 2: C IM CA A BÀN NGHIÊN CU VÀ HOT NG
CA CÁC NHTM TRÊN A BÀN TNH AN GIANG 28

2.1 Gii thiu đa bàn nghiên cu 28
2.1.1 V điu kin t nhiên 28
2.1.2 V tình hình kinh t - xã hi 28
2.2.Tình hình hot đng ca các NHTM  An Giang 32
2.2.1 H thng NHTM hot đng trên đa bàn An Giang 32
2.2.2.Tình hình hot đng ca NHTM  An Giang: 33
CHNG 3: PHÂN TÍCH CÁC NHÂN T NH HNG N KH NNG
GI TIN VÀ LNG TIN GI CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TI
CÁC NHTM TRÊN I BÀN TNH AN GIANG 42

3.1. Mô t mu kho sát 43
3.1.1. Thông tin chung 43
3.1.2. S khác bit gia nhóm có gi tin và không gi tin 44
3.1.3. Mc đích gi tin ca cá nhân ti NHTM 50
3.2. Phân tích các nhân t nh hng đn kh nng gi tin ca khách hàng cá
nhân  An Giang. 51

3.2.1. Mô hình nghiên cu 51

3.2.2. Kt qu mô hình hi quy 54
3.3. Phân tích các nhân t nh hng đn lng tin gi ca cá nhân  An
Giang 57

3.3.1. Mô hình nghiên cu 57
3.3.2. Kt qu mô hình hi quy 62
3.4. Phân tích các yu t khách hàng quan tâm khi gi tin  các NHTM 65
CHNG 4 : MT S GII PHÁP VÀ KIN NGH NHM THU HÚT
NGUN VN HUY NG TIN GI TI CÁC NHTM 69

4.1. Kin ngh đi vi NHTM 70
4.1.1 Phân nhóm khách hàng nhm đa ra sn phm thích hp 70
4.1.2 a dng sn phm 71
4.1.3 Lãi sut cnh tranh 72
4.1.4 Các chng trình khuyn mãi thu hút khách hàng 72
4.1.5 Hoàn thin công tác chm sóc khách hàng 73
Trang 80
4.1.6 Phát trin công ngh hin đi nhm ti đa hóa tin ích cho khách hàng 73
4.1.7 Nâng cao cht lng đi ng cán b nhân viên 73
4.1.8 M rng mng li hot đng và chnh trang tr s khang trang 74
4.1.9 Thc hin tt công tác tip th ngân hàng 74
4.1.10 Xây dng hình nh và thng hiu ngân hàng 75
4.2 Kt lun 75


DANH MC BNG BIU
Trang
Bng 2-1: Tình hình kinh t - xã hi tnh An Giang t nm 2006 – 2010 28
Bng 2-2: Tc đ tng trng kinh t 6 tháng đu nm 2012: 30
Bng 2-3: Tình hình hot đng tín dng t nm 2009 – 2011 34

Bng 2-4: D n phân theo nhóm n đn tháng 06 nm 2012 41
Bng 3-1: Thông tin tng quát v mu kho sát 43
Bng 3-2: C cáu v tình trng gi tin trong mu quan sát 44
Bng 3-3: Ngh nghip ca ngi tham gia trong mu quan sát 44
Bng 3-4: Gii tính ca mu quan sát 46
Bng 3-5: Tình trng hôn nhân ca mu quan sát 47
Bng 3-6: Trình đ hc vn ca mu quan sát 47
Bng 3-7: S lng ngi ph thuc vào cá nhân đc quan sát 49
Bng 3-8: Yu t có ngi quen trong Ngân hàng ca mu quan sát 49
Bng 3-9: S khác bit gia cá nhân có gi tin và không gi tin 49
Bng 3-10: Tng hp mc đích gi tin ca cá nhân 50
Bng 3-11: Các bin và k vng v du ca các h s tng quan 54
Bng 3-12: Kt qu hi quy Probit các yu t tác đng đn kh nng gi tin 54
Bng 3-13: Các bin và k vng v du ca mô hình 2 61
Bng 3-14: Kt qu mô hình Tobit các yu t nh hng đn lng tin gi 62
Bng 3-15: Các yu t khách hàng quan tâm khi gi tin ti các NHTM 65



Trang 81
DANH MC HÌNH V,  TH
Trang
Hình 2-1: C cu ngun vn huy đng phân theo TCTD 36
Hình 2-2: Tình hình huy đng vn đn tháng 06/2012 ca nhóm NHTM Nhà nc
37
Hình 2-3: Tình hình huy đng vn đn tháng 06/2012 ca nhóm NHTM C phn 38
Hình 2-4: C cu cho vay phân theo h thng các TCTD 39
Hình 2-5: Tình hình cho vay đn tháng 06/2012 ca nhóm NHTM Nhà nc 39
Hình 2-6: Tình hình cho vay đn tháng 06/2012 ca nhóm NHTM C phn 40
Hình 3-1: S khác bit v đ tui ca ngi có gi tin và không gi tin 46

Hình 3-2: S khác bit trong tng tài sn ca ngi gi tin và không gi tin 48
Hình 3-3: S khác bit trong thu nhp ca ngi có gi tin và không gi tin 48
Hình 3-4: S khác bit v khong cách t ni  đn trung tâm gia hai nhóm quan
sát 48
Hình 3-5: Lng tin gi trong mô hình Tobit 58

Trang 1
PHN M U
1. Lý do la chn đ tài
c thù ca NHTM Vit Nam là nhiu v s lng, nhng nh v quy mô,
tính đn thi đim tháng 6/2011, ti Vit Nam có 5 NHTM nhà nc, 1 ngân hàng
Chính sách xã hi Vit Nam, 37 NHTM c phn, 54 Chi nhánh ngân hàng nc
ngoài ti Vit Nam, 5 ngân hàng liên doanh, 5 ngân hàng 100% vn nc ngoài, 48
vn phòng đi din nc ngoài, 17 công ty tài chính, 13 công ty cho thuê tài chính.
Tng s chi nhánh phòng giao dch ca các TCTD lên ti 9.665, bình quân 8.898
ngi dân/chi nhánh, phòng giao dch
1
. Vì vy, các NHTM Vit Nam gp rt nhiu
khó khn trong hot đng huy đng vn, cho vay, bo lãnh di áp lc cnh tranh.
Ngoài ra, quy mô vn nh khin cho các NHTM Vit Nam không đáp ng đc yêu
cu v vn theo quy đnh ca tiêu chun Basel và có t l đm bo an toàn vn thp.
Vì vy, nhu cu huy đng vn là mt yêu cu cp bách đi vi mi TCTD. Lúc đu
hu ht các ngân hàng thi nhau tng lãi sut thm chí vt trn lãi sut thông qua
vic chi khuyn mãi, chi tip th, chi hoa hng môi gii huy đng vn, các hình thc
khuyn mãi Tt c các chiêu thc chi “phá rào”, nht là hoa hng môi gii đc
vn dng thái quá, gây nên s ln xn, bát nháo trong lãi sut huy đng vn đ
tranh th lng vn nhàn ri còn sót li trong nn kinh t. Nhng trái ngc vi s
mong đi ca các NHTM, vic đua nhau tng lãi sut ca các NHTM không thu hút
đc nhiu lng tin nhàn ri t dân c mà ch làm chy dòng tin t NHTM này
sang ngân hàng khác. Còn phn ln tin nhàn ri ca dân c vn đ vào các kênh

đu t khác hp dn hn nh th trng vàng, th trng chng khoán, bt đng sn,
hi,
Do vy, các ngân hàng đã mnh dn nâng cao nng lc huy đng vn ca
mình đ thu hút vn t các kênh đu t này. Gii pháp đc thc hin s nhanh
chóng làm gia tng lng khách hàng đn vi ngân hàng, nâng cao uy tín ca các
ngân hàng, góp phn thúc đy hot đng huy đng vn tng nhanh. Hin nay vic
gi tin vào ngân hàng đi vi nhng ngi có thu nhp thp, trình đ hn ch và
khu vc nông thôn thì vic gi tin ti các TCTD vn còn là mt cái gì đó xa vi.
Xut phát t thc t trên các Ngân hàng cn phi có chin lc đ tng cng kh


1
Báo cáo NH Nhà nc Vit Nam đn nm 2011.
Trang 2
nng huy đng vn thu hút ngun vn tm thi nhàn ri trong dân c. Ngoài vic
phát trin dch v ngân hàng đa dng và phong phú nh hin nay thì cng cn có
nhng chính sách vn đng và phng hng tip th phát trin th trng mt cách
có trng tâm đ cho h thy đc s an toàn, tin ích, chính xác và thân thin ca
h thng NHTM.

Trong thi k hi nhp vi áp lc cnh tranh cùng vi s có mt ca nhiu
ngân hàng khin cho công tác huy đng vn ca mi ngân hàng tr nên càng khó
khn, mà ngun vn là mt trong nhng yu t quyt đnh li nhun ca ngân hàng.
Vì vy, làm th nào đ phát huy ti đa kh nng huy đng vn ti đa phng đ
đáp ng nhu cu vay và cung cp các sn phm dch v ngân hàng là vn đ cn
đc quan tâm hn na. Do đó, tôi chn đ tài “Phân tích các yu t tác đng đn
kh nng gi tin và lng tin gi ca khách hàng cá nhân ti các NHTM trên
đi bàn tnh An Giang” nhm nhn đnh các yu t nh hng đn quyt đnh ca
khách hàng cá nhân khi gi tin ti các NHTM  An Giang. T đó, đóng góp mt
s gii pháp đ các NHTM có nhng chính sách hp lý khai thác đc ti đa ngun

vn nhàn ri trong dân c nhm góp phn n đnh và phát trin hot đng ngân
hàng trong thi gian ti.
2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu chung ca đ tài là tp trung nghiên cu, đánh giá các yu t nh
hng đn quyt đnh gi tin và lng tin gi ca khách hàng là cá nhân  các
NHTM trên đa bàn tnh An Giang. Trên c s đó, đ tài s đa ra mt s gii pháp
nhm nâng cao kh nng thu hút ngun vn nhàn ri trong dân c mt cách hiu
qu và trit đ hn. Các mc tiêu c th nh sau:
ánh giá thc trng huy đng vn ca các t chc tín dng trên đa bàn
tnh An Giang.
Phân tích các yu t nh hng đn kh nng gi tin và lng tin gi
ca khách hàng cá nhân vào NHTM.
Trên c s các phân tích trên, đ tài đa ra mt s gii pháp gia tng
ngun vn huy đng ca các NHTM trên đa bàn tnh An Giang.
3. Phm vi và đi tng nghiên cu
3.1 a bàn nghiên cu
Trang 3
Do đ tài nghiên cu v kh nng gi tin và lng tin gi ca cá nhân, nên
đã chn mu ngu nhiên thông qua phng vn trc tip và gián tip 250 cá nhân
trên đa bàn tnh An Giang.
3.2 Gii hn thi gian nghiên cu
 tài tp thu thp s liu phc v cho nghiên cu trong khong thi gian t
tháng 11/2011 đn 08/2012.
3.3 i tng nghiên cu
i tng nghiên cu ca lun vn này là các cá nhân có giao dch gi tin
và s gi tin  các NHTM. i tng này có đ tui, thu nhp, ngành ngh kinh
doanh, trình đ hc vn … khác nhau.
4. Phng pháp nghiên cu
4.1 Phng pháp thu thp s liu
S liu th cp: S liu th cp s dng trong đ tài này đc thu thp t các

tài liu, báo cáo ca NHNN tnh An Giang, Cc Thng kê, các bài vit đng trên
các tp chí, websites t nm 2010 đn nay.
S liu s cp: c thu thp theo phng pháp chn mu ngu nhiên thông
qua các cuc phng vn trc tip các dân c trên đa bàn vi tng s mu là 250
mu trong thi gian t tháng 11/2011 đn tháng 08/2012. Các mu đc la chn
nhu nhiên có phân tng  10 huyn trong tnh An Giang, trong đó mi huyn có ti
thiu 10 mu.

2.2.2 Phng pháp nghiên cu
 đánh giá thc trng huy đng vn ca các NHTM  An Giang.  tài đã s
dng phng pháp so sánh, phng pháp phân tích và phng pháp thng kê mô
t.
 phân tích các yu t nh hng đn kh nng gi tin ca cá nhân vào ngân
hàng.  tài s dng phng pháp phân tích kinh t lng bng mô hình Probit. Mô
hình này c lng xác sut xy ra ca bin ph thuc nh là mt hàm s ca các
bin đc lp.
 Mô hình Probit đc trình bày nh sau:
Trang 4
∑
=
++=
k
j
iijji
uxy
1
0
*
ββ

Trong đó, y
*
cha bit. Nó thng đc gi là bin n. Chúng ta xem xét
bin y
i
đc khai báo nhau sau:






≤
>
=
0y khi 0
0y khi 1
y
*
i
*
i
i

* y
i
: là bin s đo lng quyt đnh gi tin ca cá nhân theo hai kh
nng là có gi tin (nhn giá tr 1) và không có gi tin (nhn giá tr 0).
* x
i

: là các bin s có nh hng đn quyt đnh gi tin ca cá nhân.
 xác đnh các nhân t nh hng đn lng tin gi ca khách hàng.  tài
s dng phng pháp phân tích kinh t lng bng mô hình Tobit. Mô hình này
nghiên cu mi quan h tng quan gia s lng tin gi bin đng ph thuc vào
các bin đc lp. .
 Mô hình Tobit đc trình bày nh sau:

Trong đó:
Bin y là lng tin gi ca cá nhân ti ngân hàng.
Xi là bin đc lp hay các nhân t nh hng đn lng gi tin ca cá nhân
bao gm các bin nh: tui, thu nhp cá nhân, tng giá tr tài sn, tình trng hôn
nhân và gii tính ca cá nhân.
: là h s hi quy ca mô hình.
Mô hình Tobit đc s dng đ phân tích trong lý thuyt kinh t lng ln
đu tiên bi nhà kinh t hc James Tobin (1958). Ông đã áp dng mô hình này vào
phân tích chi tiêu ca h gia đình đi vi xe hi. Mô hình này còn có tên gi khác là
mô hình hi qui chun đc kim duyt hay mô hình hi qui có bin ph thuc b
chn bi vì có mt s quan sát ca bin y* b chn hay đc gii hn.
Khung nghiên cu nh sau :


Trang 5

5. Ý ngha thc tin ca đ tài
Qua kt qu nghiên cu, tác gi mong mun s giúp cho các NHTM  An
Giang nhn bit rõ hn đi tng khách hàng có kh nng gi tin vào ngân hàng.
ng thi, giúp cho NHTM có c s đánh giá li nhng sn phm, dch v v huy
đng vn mà ngân hàng đang có. Qua đó, NHTM có c s đ ci tin sn phm,
dch v huy đng vn phù hp vi tng đi tng nhóm khách hàng và huy đng
đc ti đa ngun vn nhàn ri trong nn kinh t. Bên cnh đó, sau khi ngân hàng
có nhng ci tin trong nghip v huy đng s đáp ng đc nhu cu ca khách
hàng ngày càng cao.
6. Cu trúc đ tài
Ni dung ca đ tài bao gm 4 chng. C th nh sau:
Chng 1: Nhng vn đ chung v huy đng vn  các NHTM.
Vn đ nghiên cu
Phân tích các đc đim và nhân t tác đng đn vic gi tin
Gii pháp
Nâng cao kh nng huy đng vn và gia tng ngun vn
huy đng
Mô hình nghiên cu

Phân tích các yu t nh hng đn kh nng gi tin bng
mô hình Probit và lng tin gi ca khách hàng cá nhân
bng mô hình Tobit
C s lý thuyt
NHTM và ngun vn
huy đng
S liu nghiên cu
 S liu th cp
 S liu s cp
 Ý kin chuyên gia

Trang 6
Chng 2: c đim ca đa bàn nghiên cu và tình hình huy đng vn
trên đa bàn tnh An Giang.
Chng 3: Phân tích các nhân t tác đng đn quyt đnh gi tin và
lng tin gi ca khách hàng cá nhân ti các NHTM trên đa bàn An
Giang.
Chng 4: Kt lun - kin ngh.
Trang 7
CHNG 1. NHNG VN  CHUNG V HUY NG VN CA
NGÂN HÀNG THNG MI

1.1. Khái nim v Ngân hàng Thng mi
Hot đng huy đng vn ca các ngân hàng thng mi là hot đng mà
trong đó các ngân hàng này tìm kim ngun vn kh dng t các ch th khác nhm
đm bo s vn hành bình thng, hiu qu ca bn thân nó theo đúng các quy đnh
pháp lut
1.2. Nhng vn đ chung v huy đng vn
1.2.1. Khái nim huy đng vn:
Huy đng vn là vic Ngân hàng s dng uy tín, cht lng dch v đ thu

hút tin gi ca cá nhân, t chc có vn nhàn ri trong nn kinh t theo nguyên tc
hoàn tr và có lãi. Vn huy đng là ngun vn quan trng đi vi mi ngân hàng và
chim mt t l ln trong tng ngun vn Ngân hàng. Ngun vn này thc cht là
tài sn ca các ch s hu mà ngân hàng đang tm thi qun lý và s dng, đây là
ngun tin đang nhàn ri ca xã hi đc ngân hàng huy đng đ to nên ngun
vn cung cp cho nn kinh t. Ngun vn huy đng ca ngân hàng gm:
Ngun vn huy đng t tin gi không k hn ca khách hàng.
Ngun vn t tin gi đnh k nh tin gi có k hn ca t chc kinh t, cá
nhân, tin gi tit kim ca các cá nhân.
Ngun vn t phát hành trái phiu, chng ch tin gi.
Ngân hàng đc s dng ngun vn huy đng đ hot đng kinh doanh
nhng phi thc hin ngha v hoàn tr đy đ và kp thi cho khách hàng nên cn
phi s dng ngun vn này mt cách an toàn và hiu qu nht.
1.2.2. Các nguyên tc huy đng vn
Th nht, tuân th pháp lut trong huy đng vn:
Các NHTM không đc huy đng vn quá nhiu so vi vn t có nhm đm
bo kh nng chi tr v sau. Bên cnh đó, các NHTM phi áp dng lãi sut huy đng
phù hp vi c ch qun lý v lãi sut ca NHNN, bi vì lãi sut là mt trong nhng
công c đ NHNN kim soát đc lng tin trong lu thông, bình n giá c và
chng lm phát.
Trang 8
Bên cnh đó, các NHTM phi có trách nhim hoàn tr gc lãi cho khách hàng
vô điu kin ( bt k ngi đi vay có s dng vn có hiu qu hay không ) do ngân
hàng không phi là t chc trung gian tài chính thun túy mà là trung gian tín dng
(tài chính là s tài tr, s cung cp vn, s cp phát theo tính cht không có s hoàn
tr. i tng nhn đc s tr giúp v tài chính không có ngha v hoàn tr mà ch
có ngha v s dng tài chính đúng mc đích, đúng yêu cu. Tín dng là s tín
nhim, lòng tin, là quan h vay mn theo nguyên tc hoàn tr. ). NHTM phi tham
gia bo him tin gi theo quy đnh hin hành. Vi vic quy đnh các NHTM tham
gia bo him tin gi nhm mc đính bo v quyn li cho ngi gi tin. C th,

nu ngân hàng ni ngi gi tin b phá sn, thì ngi gi tin đc công ty bo
him đn bù mt khon tin nht đnh ( hin nay là 50.000.000 đng / tng tin gi
ca mt khách hàng ). ng thi các ngân hàng không đc cnh tranh bt hp lý
(thông tin gi, khuyn mãi bt hp pháp…) gây ra tâm lý lo s, mt lòng tin ca
ngi dân đi vi ngân hàng. Khi nim tin ca ngi dân không còn thì h s rút
tin  t dn đn ngân hàng s gp ri ro thanh khon đi đn phá sn.

Th hai, các NHTM phi đm bo đc hai yêu cu chi phí thp và quy
mô cao ca ngun vn huy đng. Mc đích hot đng ca NHTM là vì li nhun,
do đó, các NHTM phi đm bo đc hai yêu cu: chi phí thp và quy mô cao ca
ngun vn huy đng. Vi chi phí thp và quy mô cao s giúp ngân hàng có ngun
vn r và đ ln đ tài tr cho các d án qua vic cp phát tín dng đng thi làm
cho biên đ chênh lch lãi sut đu vào, đu ra ln t đó to li nhun cao.

 có th cnh tranh vi các t chc trung gian tài chính khác đòi hi NHTM
phi áp dng đa dng hoá phng thc tr lãi đi đôi vi d thng đ thu hút khách
hàng và đa ra nhiu phng thc huy đng đ hn ch ri ro ( ri ro thanh khon
khi s dng ngun vn huy đng ngn hn đ cho vay dài hn do không huy đng
đc ngun vn dài hn ) và phù hp vi đc đim hot đng ca ngân hàng.
Do nhu cu ca khách hàng khi gi tin vào ngân hàng không ch là đc an
toàn và hng lãi, mà còn mong mun s dng các dch v ca ngân hàng ( chuyn
tin, thu tin h, chi h ) nên NHTM cn kt hp cht ch gia huy đng vn vi
Trang 9
hin đi hoá dch v ngân hàng. Vi s phát trin ca dch v ngân hàng s làm
tha mãn nhu cu ca khách hàng, t đó thu hút đc lng tin gi càng nhiu.
Th ba, công tác huy đng vn phi đáp ng mt cách kp thi nhu cu
thanh khon ca ngân hàng hn ch đn mc ti đa s st gim đt ngt v ngun
vn ca ngân hàng. Hot đng ca ngân hàng da vào ch tín. Có tin tng vào s
qun lý và kh nng tr n ca ngân hàng, thì ngi dân mi gi tin. Vì vy, đ to
và gi ch tín ca mình đi vi khách hàng, ngân hàng phi đm bo kh nng

thanh toán, đáp ng kp thi đy đ nhu cu rút tin trong mi tình hung ca ngi
dân. Bên cnh vic đm bo tt kh nng thanh khon, ngân hàng cn nm bt kp
thi nhng thông tin đn “ nhm ” v hot đng kinh doanh ca ngân hàng và tìm
cách ngn chn chúng. Bi vì, nu không kp thi ngn chn nhng thông tin đn
“nhm” v hot đng kinh doanh ca ngân hàng s gây tâm lý s mt tin trong
ngi dân. T tâm lý lo s đó, ngi dân s đn rút tin hàng lot, khi đó ngân hàng
không th đáp ng kp thi nhu cu rút tin ca ngi dân ( do ngun vn huy đng
đã s dng cho vay cha thu hi kp ). Trong trng hp đc bit khi có s c xy
ra, ngân hàng phi có phng án đáp ng nhu cu thanh khon kp thi ( vay trên
th trng tin t, vay NHNN ) đ tránh tâm lý lây lan cho rng ngân hàng mt kh
nng thanh toán càng rng trong ngi dân.
Th t, các NHTM phi s dng các công c huy đng vn đa dng đ
hn ch ri ro và phù hp vi đc đim hot đng ca ngân hàng.
Th nm, các cam kt vi khách hàng: đm bo hoàn tr gc và lãi cho
khách hàng vô điu kin. Tham gia bo him tin gi theo quy đnh hin hành, gi
bí mt s d và hot đng ca tài khon khách hàng. Không đc che du các khon
tin ln và bt thng (thc hin các quy đnh ca Pháp lnh Chng ra tin).
Cui cùng, các NHTM phi đm bo tiêu chí v t l an toàn vn ti thiu:
T l này là mt thc đo đ an toàn vn ca Ngân hàng. Nó đc tính theo t l
phn trm ca tng vn cp I và vn cp II so vi tng tài sn đã điu chnh ri ro
ca ngân hàng.

Vôn cp I + vn cp II
H1= x 100 %

Trang 10
Tài sn đã điu chnh ri ro

T l này thng đc dùng đ bo v ngi gi tin trc ri ro ca ngân
hàng và tng tính n đnh cng nh hiu qu ca h thng tài chính ngân hàng. Bng

t l này ngi ta có th xác đnh đc kh nng ca ngân hàng thanh toán các khon
n có thi hn và đi mt vi các loi ri ro khác nh ri ro tín dng, ri ro vn
hành. Hay nói cách khác, khi ngân hàng đm bo đc t l này tc là nó đã t to ra
mt tm đm chng li nhng cú sc v tài chính, va t bo v mình, va bo v
nhng ngi gi tin. Chính vì lý do trên, các nhà qun lý ngành ngân hàng các
nc luôn xác đnh rõ và giám sát các ngân hàng phi duy trì mt t l an toàn vn
ti thiu,  Vit Nam t l này hin đang là 8%, ging nh chun mc Basel mà các
h thng ngân hàng trên th gii áp dng ph bin.
Khi tính toán t l an toàn vn ti thiu, ngi ta xét đn hai loi vn: vn cp
I(vn nòng ct) và vn cp II(vn b sung), trong đó vn cp I đc coi là có đ tin
cy và an toàn cao hn. Ngoài yêu cu đm bo cho CAR t 8% tr nên, các ngân
hàng còn phi đm bo tng vn cp II không đc vt quá 100% vn cp I.
1.2.3. Các sn phm huy đng vn đi vi khách hàng là cá nhân
1.2.3.1. Huy đng vn qua tài khon tin gi tit kim
ây là cách thc huy đng vn ch yu ca các NHTM hin nay và đang
ngày càng đc đa dng hóa các loi tin gi tit kim này. Hin nay ch yu gm
các loi tin gi sau:
(i) Tit kim không k hn: Là tin gi khách hàng có th gi và rút ra bt c
lúc nào mà không cn báo trc cho ngân hàng. Tin gi này có đc đim sau:
Sn phm tin gi tit kim không k hn đc thit k dành cho đi tng
khách hàng có tin tm thi nhàn ri mun gi ngân hàng vì mc tiêu an toàn và
sinh li nhng không thit lp đc k hoch s dng tin gi trong tng lai. i
vi khách hàng khi chn la hình thc tit kim này thì mc tiêu an toàn và tin li
quan trng hn mc tiêu sinh li.
im khác bit gia tài khon tin gi cá nhân vi tài khon tin gi tit
kim là khi rút tin khách hàng phi xut trình s tit kim và ch đc thc hin
Trang 11
các giao dch gi và rút tin ch không th thc hin các giao dch thanh toán nh
tài khon tin gi thanh toán.
Mc dù, s d trên tài khon tin gi tit kim không k hn thng không

ln (do lãi sut thp) nhng nu ngân hàng thu hút đc s lng khách hàng khá
ln thì tng khi lng vn huy đng qua hình thc tin gi này có th tr nên ln
đáng k.
(ii) Tit kim đnh k: Là loi tin gi mà trong đó có s cam kt gi tin gia
khách hàng và ngân hàng trong mt k hn nht đnh. c đim tin gi này nh
sau:
i vi loi tin gi tit kim đnh k, ngi gi có mt s tin nhàn ri trong
thi gian dài, h thng gi theo hình thc này đ đc lãi sut cao. Ngi gi
không đc s dng các hình thc thanh toán đi vi loi tin gi này song có th
th chp đ vay vn nu đc ngân hàng cho phép. Nu cn chi tiêu, ngi gi phi
đn ngân hàng đ rút tin. Tin gi tit kim có k hn thng đc hng lãi sut
c đnh. Tuy nhiên, gia các loi tin gi có k hn khác nhau lãi sut đc tr s
khác nhau. Tin gi có k hn vi thi gian càng lâu, lãi sut s càng cao.
Khác vi tin gi tit kim không k hn, tin gi tit kim đnh k đc
thit k dành cho khách hàng cá nhân có nhu cu gi tin vì mc tiêu an toàn, sinh
li và thit lp đc k hoch s dng tin trong tng lai. i tng khách hàng
ch yu ca loi tin gi này là các cá nhân mun có thu nhp n đnh và thng
xuyên, đáp ng cho vic chi tiêu hàng tháng hoc hàng quý. Tin gi tit kim có
k hn khác tin gi tit kim không k hn. Tin gi tit kim không k hn khách
hàng có th rút ra bt k lúc nào. i vi tin gi tit kim đnh k khách hàng ch
đc rút tin gi theo đúng k hn đã cam kt, không đc phép rút tin trc hn.
Tuy nhiên, đ khuyn khích và thu hút khách hàng gi tin ngân hàng cho phép
khách hàng đc rút tin gi trc hn nu có nhu cu, nhng khách hàng ch đc
hng lãi sut không k hn, hoc lãi sut k hn theo thi hn gi thc t.
Trang 12
Mc tiêu quan trng ca khách hàng khi chn la hình thc tin gi này là
li tc có đc theo đnh k. Do đó, lãi sut đóng vai trò quan trng đ thu hút đc
đi tng khách hàng này. Lãi sut tr cho loi tin gi tit kim đnh k cao hn
lãi sut tr cho loi tin gi không k hn.
Tin gi tit kim k hn có th phân chia thành nhiu loi.

Cn c vào thi hn có th chia thành tin gi k hn linh hot t 1-13 tháng
hoc lâu hn.
Cn c vào phng thc tr lãi có th chia thành:
- Tin gi k hn lnh lãi đu k.
- Tin gi k hn lnh lãi cui k.
- Tin gi k hn lnh lãi theo đnh k (tháng hoc quý)
(iii) Các loi tit kim khác:
Ngoài hai loi tin gi tit kim chính là tit kim không k hn và tit kim
đnh k hu ht các NHTM đu thit k nhng loi tin gi tit kim khác nh tit
kim tin ích, tit kim có thng, tit kim an khang vi nét đc trng riêng nhm
làm cho sn phm ca mình luôn đc đi mi theo nhu cu khách hàng và to ra
rào cn d bit đ chng li s bt chc ca các đi th cnh tranh.
1.2.3.2. Huy đng vn qua tài khon tin gi thanh toán
Huy đng vn qua tài khon tin gi mang tính đc thù riêng có ca NHTM, là
đim khác bit gia NHTM và các TCTD phi ngân hàng. Chính vì đc thù này,
NHTM thng đc gi là t chc nhn tin gi. Trong khi các TCTD phi ngân
hàng đc gi là t chc không nhn tin gi.
(i) Tin gi thanh toán (tin gi giao dch): Là loi tin gi mà ngi gi
đc s dng mt cách ch đng và linh hot không b ràng buc v mt thi gian,
là hình thc huy đng vn ca NHTM bng cách m cho khách hàng tài khon gi
là tài khon tin gi thanh toán. Tài khon này m cho các đi tng khách hàng,
cá nhân hoc t chc, có nhu cu thc hin thanh toán qua ngân hàng đ thc hin
các khon chi tr v mua bán hàng hoá, dch v, nhu cu nhn chuyn tin vào tài
Trang 13
khon, nh nhn tin lng hàng tháng, nhn chuyn tin t nc ngoài hoc t cá
nhân khác trong nc. Loi tin gi này có đc đim:
ây là tin ca doanh nghip hoc cá nhân gi vào ngân hàng đ nh ngân
hàng gi và thanh toán h. Trong phm vi s d cho phép, các nhu cu chi tr ca
doanh nghip và cá nhân đu đc ngân hàng thc hin. Các khon thu bng tin
ca doanh nghip và cá nhân đu có th đc nhp vào tin gi thanh toán theo yêu

cu.
Tin gi không k hn không phi là nhng khon tin đ dành mà là mt b
phn tin đang ch đ thanh toán. Do đó, v mt pháp lý khi gi tin không k hn
theo tài khon thanh toán đã th hin mt hp đng mc nhiên gia khách hàng vi
ngân hàng. Trong đó, ngân hàng có trách nhim thc hin các khon chi tr cho
khách hàng mt cách kp thi chính xác trong phm vi s d.
Khi gi tin vào tài khon tin gi không k hn, khách hàng có th rút tin
bt k lúc nào và không cn báo trc nên khi ngân hàng s dng làm ngun vn
kinh doanh thì ri ro cao. Do đó, ngân hàng phi d tr nhiu hn so vi các loi
tin gi khác. Chính vì vy, đi vi loi tin gi này ngân hàng tr lãi sut thp.
Mc đích ca ngi gi không phi là đ đc hng li tc mà đ đc
ngân hàng cung cp các dch v thanh toán không dùng tin mt. Chính vì vy, lãi
sut không phi là công c đ thu hút ngun vn này, mà công c chính là dch v
mà ngân hàng cung cp kèm theo phi là dch v có nhiu tin ích, an toàn, nhanh
chóng và chính xác. Loi này tuy bin đng thng xuyên nhng nó vn luôn có
mt s d n đnh do s tin gi vào và rút ra trong mt thi k có th bù tr cho
nhau. Vì vy, nu s dng đ làm ngun vn cho vay s mang li li nhun cao cho
ngân hàng.
Mc dù s d tài khon tin gi thanh toán ca tng khách hàng thng
không ln, nhng do là trung tâm tp trung tin t và cung cp dch v thanh toán,
nên NHTM có s lng khách hàng rt đông làm cho tng s vn huy đng qua tin
gi thanh toán ca tt c khách hàng tr nên ln đáng k.
Trang 14
(ii) Tin gi có k hn: Là loi tin gi mà ngi gi tin ch có th rút ra khi đáo
hn. Tuy nhiên, trong trng hp bình thng các ngân hàng vn cho khách hàng
rút tin trc hn vi điu kin ch đc hng lãi không k hn, hoc hng lãi có
k hn tng ng vi thi hn gi thc t. Loi tin gi này có đc đim:
Ngi gi không đc s dng các hình thc thanh toán đi vi tin gi
thanh toán đ áp dng đi vi loi tin gi này. Nu cn chi tiêu, ch tài khon phi
làm th tc đ rút tin. Tuy không thun li cho khách hàng bng hình thc tin gi

thanh toán không k hn, song tin gi có k hn đc hng lãi sut cao hn tùy
theo đ dài ca k hn. Tin gi có k hn càng dài thì lãi sut phi càng cao.
Tin gi có k hn có s n đnh tng đi cao. Các NHTM thng s dng
đ cho vay trung, dài hn. Tin gi có k hn có chi phí s dng vn khá cao.
Ngi gi tin có k hn nhm mc đích hng lãi, ngân hàng mun tng khon
này phi tr lãi tho đáng sao cho ngi gi va bo toàn vn va có đc mt
khon thu nhp hp lý t tin gi ca mình. Do đó, lãi sut hp dn, lãi sut cao là
đòn by, là công c ch yu đ thu hút ngun vn này.
(iii) Tài khon vãng lai: i vi tài khon tin gi thanh toán, ch tài khon đc
quyn ra lnh cho ngân hàng chi tr trong phm vi s tin đã gi vào. Còn đi vi
tài khon vãng lai, thng áp dng vi khách hàng có uy tín, ngân hàng có th cho
thu chi đn hn mc phù hp vi thu nhp bình quân ca ch tài khon nhm đm
bo tr n vay. Tài khon vãng lai là công c riêng có ca ngân hàng  tm vi mô.
 m tài khon vãng lai, ngân hàng và khách hàng ký mt hp đng. Trong đó, hai
bên tha thun v hn mc cho vay, thi hn, lãi sut, các hình thc đm bo nh
tài sn th chp, cm c, bo lãnh ca bên th ba.
1.2.3.3. Huy đng vn thông qua phát hành giy t có giá
Giy t có giá là chng nhn ca NHTM phát hành đ huy đng vn, trong đó
xác nhn ngha v tr n mt khon tin trong mt thi hn nht đnh, điu kin tr
lãi và các điu khon cam kt khác gia NHTM và ngi mua. Giy t có giá có th
phân chia thành nhiu loi khác nhau.
Trang 15
Cn c vào quyn s hu có th chia giy t có giá thành hai loi:
Giy t có giá ghi danh: là giy t có giá phát hành theo hình thc chng
ch hoc ghi s, có ghi tên ngi s hu.
Giy t có giá vô danh là giy t có giá phát hành theo hình thc chng
ch, không ghi tên ngi s hu. Giy t có giá vô danh thuc quyn s hu
ca ngi nm gi nó.
Cn c vào thi hn, giy t có giá có th chia thành hai loi:
Giy t có giá ngn hn

Giy t có giá dài hn
1.2.4. S cn thit ca vic huy đng vn
i vi hot đng ca mt ngân hàng thng mi, vic huy đng vn đóng vai
trò vô cùng quan trng, vì các NHTM mun tn ti thì phi huy đng vn và phi
đy mnh vic huy đng vn nu không có ngun vn huy đng mà ch có ngun
vn t có thì mt ngân hàng thng mi không th tn ti, hot đng và cnh tranh
đc. Mt khác, nó còn là xng sng, là yu t xut phát đ đy mnh các hot
đng dch v khác ca mt NHTM nh hot đng tín dng, thanh toán quc t và
các dch v khác ca mt ngân hàng.
Nghip v huy đng vn tuy không mang li li nhun trc tip cho ngân hàng
nhng nó là nghip v rt quan trng. Không có nghip v huy đng vn xem nh
không có hot đng ca ngân hàng thng mi. Vì mt NHTM khi đc cp phép
thành lp phi có vn điu l theo quy đnh. Tuy nhiên, vn điu l ch đ tài tr
cho tài sn c đnh nh tr s, vn phòng, máy móc thit b cn thit cho hot đng
ch cha đ vn đ ngân hàng có th thc hin các hot đng kinh doanh nh cp
tín dng và các dch v ngân hàng khác.  có vn phc v cho các hot đng này
ngân hàng phi huy đng vn t khách hàng. Do vy, nghip v huy đng vn có ý
ngha rt quan trng đi vi ngân hàng cng nh đi vi khách hàng.
1.2.5. Các loi ri ro trong huy đng vn
Vic la chn ngun vn đ đáp ng nhu cu kinh doanh ca ngân hàng
không ch ph thuc vào chi phí ca mi ngun mà còn ph thuc vào ri ro mà
Trang 16
mi ngun vn huy đng mang li. Kinh nghim thc t cho thy, ngun vn huy
đng vi chi phí thp thì có th có ri ro cao hn và ngc li.  đánh giá ri ro
ca các loi vn huy đng, mi ngân hàng cn phi đnh lng nhiu chiu hng
khác nhau. Ri ro huy đng vn bao gm các loi ch yu sau:
Ri ro lãi sut
i vi ngân hàng cha có c cu đu vào - đu ra hp lý, ri ro lãi sut tác
đng đn ngân hàng khi ngân hàng áp dng lãi sut c đnh cho các ngun vn huy
đng. Khi lãi sut th trng gim, ngân hàng s b thit hi do trc đó đã huy

đng nhng ngun vn dài hn vi lãi sut cao. Khi lãi sut th trng tng, ngi
gi tin s thy lãi sut mà ngân hàng tr cho h không xng đáng nên h s rút tin
đ đu t vào lnh vc khác có li hn nh kinh doanh chng khoán, đu t bt
đng sn … Nh vy, có th thy ri ro lãi sut thng xut hin  nhng ngun
vn huy đng vi thi hn dài.
Ri ro thanh khon
Ri ro này liên quan đn s bin đng ca ngun vn huy đng ngân hàng.
Nó xy ra trong trng hp: nhng tin đn tht thit v ngân hàng ( thng là đi
th ca các ngân hàng vi nhau), tình trng tht nghip gia tng, các doanh nghip
không tiêu th đc hàng hóa … Khi đó, xy ra tình trng rút tin hàng lot ca
khách hàng làm cho lng tin gi ca ngân hàng gim đi, buc ngân hàng phi tìm
kim ngun vn khác có chi phí cao hn đ bù đp.
Ri ro vn ch s hu
Ri ro xy ra khi vn huy đng quá ln so vi vn ch s hu, các nhà đu
t s lo lng đn kh nng hoàn tr ca ngân hàng và có th h s rút tin khi ngân
hàng đó.
Ri ro k hn
Ri ro xy ra khi không có s gn kt nhp nhàng gia b phn ngun vn và
b phn tín dng dn đn vic các hp đng tín dng đc ký kt ti tp, ch đn
khi đn thi đim gii ngân không đ nh hng đn tính thanh khon ca Ngân
hàng.
Ri ro ngoi hi
Trang 17
Là loi ri ro xy ra khi vic thanh toán đc n đnh bng mt loi ngoi t
nào đó, mà t giá bin đng s gây tn tht cho vic chi tr trong tng lai.
1.2.6. Xác đnh chi phí và ri ro ngun vn huy đng
Trong môi trng cnh tranh khóc lit ngày nay, NHTM cn phi bit mi
khon mc chi phí bao gm nhng gì. i vi hu ht các NHTM, chi phí tr lãi
tin gi cho ngun vn là cao nht trên c chi phí nhân lc, chi phí qun lý và các
chi phí khác. Do vy, mun tng thu nhp thì vic h thp chi phí huy đng vn là

mt vic cn thit, thng xuyên ca các NHTM. Tuy nhiên, vic h thp chi phí
tr lãi là mt vn đ nan gii vì nó ph thuc vào nhiu yu t nh mc cung tin
gi, kh nng cnh tranh ca ngân hàng, lãi sut cho vay, s chênh lch gia lãi sut
cho vay và huy đng …
Tìm ra phng pháp xác đnh chi phí huy đng vn thích hp rt hu ích cho
ngân hàng đ xây dng mt chính sách kinh doanh có hiu qu. Có 3 phng pháp
xác đnh chi phí huy đng vn thng đc các ngân hàng áp dng sau:
Phng pháp chi phí vn bình quân
ây là phng pháp thông dng nht đ tính chi phí vn ca NHTM.
Phng pháp này chú trng vào c cu hn hp các ngun vn mà ngân hàng đã
huy đng trong quá kh và xem xét mc lãi sut mà th trng đòi hi ngân hàng
phi tr cho mi ngun vn huy đng.
Chi phí tr lãi bình quân
=
Tng chi phí tr lãi
Tng ngun vn huy đng bình quân
Vic tính toán nh trên là cha hoàn chnh, vì nó ch dng li  mc đ xem
xét giá vn ca ngun vn, nhiu chi phí khác có liên quan đn huy đng vn vn
cha đc đ cp.
Chi phí tr lãi: Chi phí này bao gm tin lng và các chi phí qun lý gián
tip, mc d tr bt buc theo qui đnh, phí bo him tin gi, chi phí d phòng ri
ro tín dng. Nh vy, t sut sinh li ti thiu đ bù đp chi phí đc tính nh sau:
T sut sinh li ti thiu đ
bù đp chi phí
=
Tng chi phí lãi + Chi phí phi lãi
Tng tài sn Có sinh li
Công thc trên có ngha là thu nhp t các tài sn sinh li ti thiu phi bng
t l này đ bù đp tng chi phí huy đng vn.