GIẢI PHÁP TÍN DỤNG BÁN LẺ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH





NGUYN NGC THÚY






GII PHÁP TÍN DNG BÁN L TI
NGÂN HÀNG THNG MI C
PHN U T VÀ PHÁT TRIN

VIT NAM - CHI NHÁNH THÀNH
PH H CHÍ MINH







LUN VN THC S KINH T










THÀNH PH H CHÍ MINH – NM 2012

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH





NGUYN NGC THÚY






GII PHÁP TÍN DNG BÁN L TI
NGÂN HÀNG THNG MI C
PHN U T VÀ PHÁT TRIN
VIT NAM - CHI NHÁNH THÀNH
PH H CHÍ MINH

Chuyên ngành : TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
Mã s : 60340201

LUN VN THC S KINH T




NGI HNG DN KHOA HC:
PGS TS. TRN HUY HOÀNG





THÀNH PH H CHÍ MINH – NM 2012
LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca tôi, cha công b ti
bt c ni nào. Mi s liu s dng trong lun vn này là nhng thông tin xác thc.
Tôi xin chu mi trách nhim v li cam đoan ca mình.
Tp. H Chí Minh, ngày tháng nm
Tác gi lun vn



Nguyn Ngc Thúy

MC LC
STT Ni dung Trang

Trang ph bìa


Li cam đoan


Mc lc


Danh mc nhng t vit tt


Danh mc các bng và biu đ


LI M U

Chng 1 C S LÝ LUN V HOT NG TÍN DNG BÁN L
TRONG CÁC NGÂN HÀNG THNG MI

1.1. Tín dng bán l ngân hàng 1
1.1.1. Khái nim v tín dng bán l 1
1.1.2. c đim ca tín dng bán l 3
1.1.3. Các sn phm tín dng bán l 5
1.1.4. Phân loi tín dng bán l 6
1.1.5. Vai trò ca tín dng bán l 9
1.2 Khái nim tng trng tín dng bán l và s cn thit đ tng
trng tín dng bán l trong tình hình hin nay
12
1.2.1. Khái nim tng trng tín dng bán l 12
1.2.2. S cn thit đ tng trng tín dng bán l trong tình hình hin nay 12

1.3. Các nhân t nh hng đn kh nng tng trng tín dng bán
l và các ch tiêu đo lng tng trng tín dng bán l
14
1.3.1. Các nhân t nh hng đn kh nng tng trng tín dng bán l 14
1.3.2. Các ch tiêu đo lng tng trng tín dng bán l 18
1.4. Bài hc kinh nghim v tín dng bán l ca mt s ngân hàng
thng mi trên th gii và ti Vit Nam t đó rút ra bài hc
kinh nghim
20
1.4.1. Bài hc kinh nghim v tín dng bán l ca mt s ngân hàng
thng mi trên th gii và ti Vit Nam
20
1.4.2. Bài hc kinh nghim cho BIDV 25

KT LUN CHNG 1 28
Chng 2
THC TRNG TÍN DNG BÁN L TI NGÂN HÀNG
TMCP U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM – CHI
NHÁNH THÀNH PH H CHÍ MINH

2.1. Tng quan v hot đng ca Ngân hàng TMCP u t và Phát
trin Vit Nam – Chi nhánh Thành ph H Chí Minh

29
2.1.1. Gii thiu v Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam-
Chi nhánh Thành ph H Chí Minh

29
2.1.2. Tình hình hot đng kinh doanh ca Ngân hàng TMCP u t và
Phát trin Vit Nam - Chi nhánh Thành ph H Chí Minh trong

nhng nm gn đây (giai đon 2008 – 09/2012)

32
2.1.2.1. Tình hình kinh t - xã hi Thành ph H Chí Minh hin nay 32
2.1.2.2. Tình hình hot đng kinh doanh ca Ngân hàng TMCP u t và
Phát trin Vit Nam - Chi nhánh Thành ph H Chí Minh trong
nhng nm gn đây (giai đon 2008 – 09/2012)

34
2.2. ánh giá thc trng hot đng tín dng bán l ti Ngân hàng
TMCP u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph
H Chí Minh

42
2.2.1. Khái quát tình hình tín dng bán l và nhu cu tín dng bán l ti
các Ngân hàng thng mi

42
2.2.2. Quy trình và h thng xp hng tín dng bán l ti Ngân hàng
TMCP u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph H
Chí Minh

44
2.2.2.1. Quy trình tín dng bán l 44
2.2.2.2. H thng xp hng khách hàng cá nhân 47
2.2.3. Các sn phm tín dng bán l ti Ngân hàng TMCP u t và Phát
trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph H Chí Minh

49
2.2.4. ánh giá thc trng hot đng tng trng tín dng bán l ti Ngân

hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph
H Chí Minh

56
2.2.4.1. D n tín dng bán l ti BIDV-HCM giai đon 2008-09/2012 57
2.2.4.2. D n tín dng bán l có tài sn đm bo ti BIDV-HCM giai đon
2008-09/2012
59
2.2.4.3. Cht lng tín dng bán l ti BIDV-HCM giai đon 2008-09/2012 60
2.2.5. Nhng kt qu đt đc, hn ch và nguyên nhân trong hot đng
tín dng bán l ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit
Nam - Chi nhánh thành ph H Chí Minh
61
2.2.5.1. Nhng kt qu đt đc trong hot đng tín dng bán l ti Ngân
hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph
H Chí Minh
61
2.2.5.2. Mt s hn ch ca hot đng tín dng bán l ti Ngân hàng TMCP
u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph H Chí Minh
63
2.2.5.3. Nguyên nhân ca các hn ch trong hot đng tín dng bán l 65

KT LUN CHNG 2 70
Chng 3

GII PHÁP TÍN DNG BÁN L CA NGÂN HÀNG TMCP
U T VÀ PHÁT TRIN VIT NAM – CHI NHÁNH
THÀNH PH H CHÍ MINH


3.1. nh hng chin lc phát trin ca Ngân hàng TMCP u
t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph H Chí Minh
trong thi gian ti

71
3.1.1. nh hng chin lc phát trin ca Ngân hàng TMCP u t và
Phát trin Vit Nam trong thi gian ti

71
3.1.2. nh hng chin lc phát trin ca Ngân hàng TMCP u t và
Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph H Chí Minh trong thi
gian ti

72
3.2. Gii pháp tín dng bán l ca Ngân hàng TMCP u t và
Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph H Chí Minh

75
3.2.1. Gii pháp thuc v Ngân hàng Nhà nc 76
3.2.2. Gii pháp thuc v Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit
Nam - Chi nhánh thành ph H Chí Minh

77
3.2.2.1. Gii pháp v chính sách kinh doanh ca Ngân hàng TMCP u t
và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph H Chí Minh
77
3.2.2.2. Gii pháp v qun tr điu hành 77
3.2.2.3. Gii pháp nghiên cu hoàn chnh quy trình, nghip v tín dng bán
l trong điu kin mi
79

3.2.2.4. Gii pháp nghiên cu, đa dng hóa các sn phm tín dng bán l 80
3.2.2.5. Gii pháp tng cng công tác kim tra và x lý n quá hn 83
3.2.2.6. Gii pháp nâng cao cht lng cán b quan h khách hàng và xây
dng tiêu chun xp loi cán b quan h khách hàng
84
3.2.2.7. Gii pháp xây dng chính sách thu hút khách hàng hiu qu 86
3.2.2.8. Gii pháp m rng mng li và các đim giao dch thun li cho
khách hàng
88
3.2.2.9. Gii pháp đi mi, hin đi hóa công ngh ngân hàng 89
3.3. Nhng đ xut kin ngh 90
3.3.1. i vi chính ph 90
3.3.2. i vi Ngân hàng Nhà nc 91
3.3.3. i vi Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam 92

KT LUN CHNG 3 94

KT LUN


Tài liu tham kho


Ph lc


DANH MC T VIT TT
ACB Ngân hàng Thng mi c phn Á Châu
ANZ Ngân hàng Trách nhim hu hn ANZ Vit Nam
AGRIBANK Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn Vit Nam

BIDV Ngân hàng Thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam
BIDV-HCM Ngân hàng Thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam -
Chi nhánh Thành ph H Chí Minh
BIDV-SGD2 Ngân hàng Thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam -
Chi nhánh S giao dch 2
BIDV-NKKN Ngân hàng Thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam -
Chi nhánh Nam K Khi Ngha
CBQHKHCN Cán b quan h khách hàng cá nhân
CBQTTD Cán b qun tr tín dng
DVKHCN Dch v khách hàng cá nhân
EXIMBANK Ngân hàng Thng mi c phn Xut Nhp Khu Vit Nam
GTCT Giy t có giá
HV Huy đng vn
KIENLONGBANK-SG
Ngân hàng Thng mi c phn Kiên Long – Chi nhánh Sài Gòn
NHNN Ngân hàng nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
PGD Phòng giao dch
PQHKHCN Phòng quan h khách hàng cá nhân
OCENBANK Ngân hàng Thng mi c phn i Dng
QTTD Qun tr tín dng
SACOMBANK Ngân hàng Thng mi c phn Sài Gòn Thng Tín
TDBL Tín dng bán l
TECHCOMBANK Ngân hàng Thng mi c phn K Thng Vit Nam
TMCP Thng mi c phn
TP.HCM Thành ph H Chí Minh
TSB Tài sn đm bo
VIETCOMBANK Ngân hàng Thng mi c phn Ngoi Thng Vit Nam
VIETINBANK-HCM Ngân hàng Thng mi c phn Công Thng Vit Nam-Chi
nhánh Thành ph H Chí Minh (Chi nhánh 1)

WESTERNBANK-
HCM
Ngân hàng Thng mi c phn Phng Tây-Chi nhánh Thành ph
H Chí Minh

DANH MC BNG

Bng Tên bng Trang
2.1
Tình hình hot đng kinh doanh ca BIDV-HCM giai đon 2008-
09/2012
34
2.2
D n tín dng ti các NHTM và các chi nhánh BIDV 43
2.3
Bng tiêu chí xp hng khách hàng cá nhân 47
2.4
Tình hình cho vay tiêu dùng tín chp ti BIDV-HCM 50
2.5
Tình hình cho vay thu chi ti BIDV-HCM 51
2.6
Tình hình cho vay h tr nhà  ti BIDV-HCM 51
2.7
Tình hình cho vay ôtô ti BIDV-HCM 52
2.8
Tình hình cho vay cm c/chit khu GTCG ti BIDV-HCM 53
2.9
Tình hình cho vay du hc ti BIDV-HCM 54
2.10
Tình hình cho vay sn xut kinh doanh ti BIDV-HCM 55

2.11
D n tín dng bán l ti BIDV-HCM giai đon 2008 – 09/2012 57
2.12
D n tín dng bán l có tài sn đm bo ti BIDV-HCM 59
2.13
Cht lng tín dng bán l ti BIDV-HCM 60



DANH MC BIU , HÌNH

Biu đ Tên biu đ Trang
2.1 Tng tài sn ca BIDV-HCM 36
2.2 Tng ngun vn huy đng ca BIDV-HCM 37
2.3 C cu ngun vn huy đng theo thành phn kinh t 37
2.4 D n tín dng ti BIDV-HCM 38
2.5 Thu dch v ròng ti BIDV-HCM 40
2.6 D n tiêu dùng tín chp ti BIDV-HCM 49
2.7 Tình hình cho vay h tr nhà  ti BIDV-HCM 52
2.8 Tình hình cho vay cm c/chit khu GTCG ti BIDV-HCM 53
2.9 Tình hình tín dng bán l ti BIDV-HCM 58
Hình 1.1 S đ tín dng tiêu dùng gián tip 8
Hình 1.2 S đ tín dng tiêu dùng trc tip 8
Hình 2.1 S đ c cu t chc ca BIDV-HCM 31


LI M U
1. S cn thit ca đ tài:
Hu ht các ngân hàng thng mi  Vit Nam đu cho vay bán l t lâu nhng
th trng này ch tht s sôi đng trong khong t nm 2007 tr li đây, khi các

ngân hàng đu nhn thc đc đây là mt th trng đy tim nng và có s tham
gia ngày càng sâu rng ca các ngân hàng thng mi và t chc tài chính nc
ngoài vào lnh vc tín dng bán l.
Trong thi gian ti, cnh tranh trong phân khúc th trng tín dng bán l s
ngày càng gay gt, nht là gia các ngân hàng thng mi trong nc vi các ngân
hàng ca nc ngoài vi công ngh ngân hàng hin đi và b dày kinh nghim
trong hot đng tín dng bán l và các đnh ch tài chính đc cung cp dch v tài
chính cá nhân
.
Ngoài ra, khi thc hin chính sách m ca, b mt nn kinh t Vit Nam đã
chuyn đi mnh và đi sng vt cht ln tinh thn ca ngi dân ngày càng nâng
cao, ngoài nhng nhu cu thit yu, nh n, mc,  thì nhu cu cuc sng đc
nâng cao hn, nh n ngon, mc đp, nhà  tin nghi, xe c hin đi, du lch, hc
tp  nc ngoài,  đáp ng nhu cu hin ti ca bn thân, nhiu ngi dân sn
sàng chp nhn vay mn vi mc đ phù hp vi nhu cu và kh nng chi tr.
Nm bt đc nhu cu ca ngi dân cng nh làm tng tính cnh tranh vi các
ngân hàng trên đa bàn, Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam đã đy
mnh loi hình tín dng bán l đi vi khách hàng cá nhân. c bit trên th trng
Thành ph H Chí Minh, Chi nhánh thành ph H Chí Minh trong nhng nm gn
đây đã không ngng đy mnh tng trng tín dng bán l, bên cnh đó tng bc
ci thin quy trình, quy ch cho vay phù hp nhu cu ca ngi dân nhng vn đm
bo an toàn v tín dng. Tuy nhiên, v chính sách cng nh quy ch cho vay ca
Chi nhánh vn còn tn đng nhng vng mc khách quan, ch quan làm nh
hng đn kh nng tng trng tín dng bán l ca Chi nhánh.
Chính vì th, vic nghiên cu đ đa ra gii pháp khc phc nhng khó khn và
đy mnh tng trng tín dng bán l ti Chi nhánh mt cách phù hp và khoa hc
là vô cùng cp thit. ó cng là lý do tác gi chn đ tài “Gii pháp tín dng bán l
ti Ngân hàng Thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam – Chi nhánh
Thành ph H Chí Minh” làm đ tài nghiên cu cho lun vn tt nghip.
2. Mc tiêu ca đ tài:

Vic nghiên cu đ đa ra gii pháp khc phc nhng khó khn và đy mnh
tng trng tín dng bán l ti Chi nhánh mt cách phù hp và khoa hc là vô cùng
cp thit, vi hy vng s m ra mt hng đi mi cho s phát trin tín dng bán l
ca Chi nhánh nói riêng và Ngân hàng TMCP u t và Phát trin nói chung.
Qua vic nghiên cu đ tài giúp chúng ta nhn đnh v tm quan trng ca tín
dng bán l, t đó đa ra nhng gii pháp m rng tín dng bán l ti Ngân hàng
TMCP u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph H Chí Minh, xây
dng phng pháp tng trng tín dng bán l thc tin, tn dng th mnh ca
mình và khai thác tim nng vn có ca th trng. Qua đó, Chi nhánh ti đa hóa li
nhun, gim thiu ri ro và phc v mt cách linh hot, đáp ng tt nht nhu cu
khách hàng.
3. i tng và phm vi nghiên cu:
- i tng:  tài tp trung vào các lý lun và thc tin phát sinh liên quan
đn tín dng bán l, các sn phm tín dng bán l và thc tin mô hình tín dng bán
l ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph H
Chí Minh và các ngân hàng thng mi trên đa bàn thành ph H Chí Minh đ
nhn đnh đc tm quan trng ca tín dng bán l ti Chi nhánh.
- Phm vi nghiên cu: Da trên hot đng tín dng bán l ti Ngân hàng TMCP
u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh thành ph H Chí Minh t nm 2008
đn tháng 09 nm 2012, t đó đa ra nhng gii pháp tng trng tín dng bán l
ca Chi nhánh.
4. Phng pháp nghiên cu:
S dng phng pháp phng pháp thu thp thông tin, nghiên cu thng kê, so
sánh, phân tích…đi t c s lý thuyt đn thc tin nhm gii quyt và làm sáng t
mc đích đt ra trong lun vn.
5. Cu trúc ni dung nghiên cu:
Ngoài phn m đu và phn kt lun, lun vn đc chia làm 3 chng, c th:
Chng 1: C s lý lun v Ngân hàng và hot đng tín dng bán l ngân
hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng tín dng bán l ti Ngân hàng TMCP u t và Phát

trin Vit Nam – Chi nhánh Thành ph H Chí Minh.
Chng 3: Gii pháp tín dng bán l ti Ngân hàng TMCP u t và Phát
trin Vit Nam – Chi nhánh Thành ph H Chí Minh.
Trong quá trình nghiên cu, mc dù đã rt c gng nhng đ tài không tránh
khi nhng hn ch và sai sót. Tác gi rt mong nhn đc s ch dn và đóng góp
ca Quý Thy cô và nhng ngi quan tâm. Chân thành cm n!





1

CHNG 1
C S LÝ LUN V HOT NG TÍN DNG BÁN L TRONG CÁC
NGÂN HÀNG THNG MI

1.1. Tín dng bán l ngân hàng
1.1.1. Khái nim v tín dng bán l
Hin nay,  nc ta vn cha có khái nim thng nht v tín dng bán l. Trong
Lut các t chc tín dng 2010, các loi hình cp tín dng đc quy đnh chung,
cha có đnh ngha và gii thích rõ ràng.
Theo iu 4 Lut các t chc tín dng nm 2010 đnh ngha: “Cp tín dng là
vic tha thun đ t chc, cá nhân s dng mt khon tin hoc cam kt cho phép
s dng mt khon tin theo nguyên tc có hoàn tr”. Theo đó các NHTM thng
bao hàm c hai ni dung: tín dng bán buôn và tín dng bán l.
Theo lnh vc thng mi hàng hoá, bán buôn là hình thc mua bán hàng hoá
thông qua các trung gian, đi lý, đ bán vi khi lng ln; ngc li, bán l là hình
thc bán hàng mà ngi bán trc tip bán cho ngi mua là ngi s dng, tiêu
dùng vi khi lng nh, l. Khi áp dng trong hot đng tín dng, hin nay trên

th gii có hai cách hiu khác nhau v tín dng bán buôn và tín dng bán l.
Th nht, cách hiu truyn thng coi tín dng bán buôn tng t nh bán buôn
các loi hàng hóa thông thng khác, đó là hình thc cho vay thông qua th trng
tài chính (th trng tin t liên ngân hàng) hoc cho vay đi vi các trung gian tài
chính khác (các ngân hàng thng mi, qu, các t chc làm đi lý y thác), không
cho vay trc tip đn ngi vay cui cùng, không tính đn quy mô giá tr khon
vay. Trong khi đó, tín dng bán l là hình thc cho vay trc tip đn ngi vay cui
cùng vi các khon cho vay có quy mô giá tr khác nhau. Ngi vay cui cùng 
đây không phân bit theo quy mô ln hay nh, mà ch yu đc xác đnh là ngi
trc tip s dng vn vay đa vào đu t, không thc hin vic cho vay tip ti các
đi tng khác.
   

2

Th hai, hin là cách hiu đang áp dng  nhiu nc, tín dng bán buôn là
hình thc cho vay dành cho các doanh nghip ln (k c các ngân hàng thng mi
khác) hoc cho vay nhng khon vay có quy mô ln. Tín dng bán l bao gm tt
c các khon cho vay trc tip đn các ngi vay cui cùng là các cá nhân, h gia
đình và doanh nghip va và nh.
 nc ta vic đi sâu tìm hiu ni dung, khái nim và s dng các mô hình tín
dng bán buôn, bán l gn đây mi đc quan tâm. Trong thc t, nhng tiêu chí
phân đnh gia bán buôn, bán l nêu trên ch là tng đi và không mang tính ph
bin đi vi mi quc gia, các ngân hàng, nó thay đi theo thi gian, tùy thuc vào
điu kin thc tin cng nh mc đích qun lý  tng ni.
Theo Tin s Lê Khc Trí, “tín dng bán l là nhng hình thc cho vay trc tip
đn các ngi vay cui cùng, ch yu là các cá nhân, h gia đình, các doanh nghip
nh và va” (Ngun “Th trng Tài chính – Tin t” s 14, nm 2006).
Theo các chuyên gia kinh t ca Hc vin Công ngh Châu Á – AIT, dch v
ngân hàng bán l là cung ng sn phm, dch v ngân hàng ti tng cá nhân riêng

l, các doanh nghip nh và va thông qua mng li chi nhánh, khách hàng có th
tip cn trc tip vi sn phm và dch v ngân hàng thông qua các phng tin
đin t vin thông và công ngh thông tin. Theo đnh ngha trên, tín dng bán l
đc hiu là nhng hình thc cho vay, nhng khon vay đn tng khách hàng cá
nhân riêng l, các doanh nghip nh và va thông qua mng li chi nhánh, đc
công ngh thông tin h tr trin khai các sn phm, giao dch trc tuyn, lu gi và
x lý c s d liu tp trung…
Theo Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam – BIDV, cp tín dng
bán l là vic cp tín dng cho khách hàng bán l bng các nghip v cho vay, chit
khu, bo lãnh và các nghip v khác. Trong đó, khách hàng bán l là cá nhân, h
gia đình, h kinh doanh cá th có nhu cu s dng sn phm, dch v ca BIDV.
Theo đó, quy trình tín dng bán l ti BIDV đã tách riêng khi quy trình tín dng
doanh nghip và tín dng bán l không bao gm doanh nghip va và nh.
   

3

Tóm li, kt hp các quan đim trên và trong phm vi ca lun vn này, có th
rút ra khái nim v tín dng bán l nh sau: Tín dng bán l là hình thc tín dng
mà các NHTM cung cp các sn phm tín dng, bo lãnh cho các khách hàng là
cá nhân, h gia đình, h kinh doanh cá th vi mc đích đa dng nh: mua ô tô,
mua nhà, xây dng hay sa cha nhà , tiêu dùng phc v đi sng hoc b
sung vn kinh doanh di hình thc h kinh doanh cá th.
1.1.2. c đim ca tín dng bán l
Ü Các đi tng vay nhm đáp ng nhu cu vn đ tiêu dùng nh mua, xây
dng, sa cha nhà, mua sm vt dng gia đình, du hc hoc b sung vn kinh
doanh cá th nên thông thng có nhu cu vay vn không ln, thm chí còn khá
nh. Nhng do đây là nhu cu vay vn khá ph bin, đa dng và thng xuyên đi
vi mi tng lp dân c nên đi tng đc cung cp sn phm tín dng bán l ca
NHTM là rt rng và s lng khách hàng ln.

Ü Mc đích vay nhm phc v nhu cu tiêu dùng ca cá nhân, h gia đình và
b sung vn sn xut kinh doanh cá th. Do vy, ngun tr n ca các khon vay
thng t tin lng hàng tháng, kinh doanh ca khách hàng, không nht thit phi
là kt qu ca vic s dng vn vay. ây là ngun thu nhp tng đi n đnh đ
tr n vay, tuy nhiên cht lng các thông tin tài chính ca khách hàng vay thng

khó xác đnh và kim chng đc bit là đi vi các h kinh doanh do không có báo
cáo tài chính, mà ch là s theo dõi s sách, hóa đn bán l
Ü Nhu cu đc cp tín dng bán l ca khách hàng chu tác đng mnh và ph
thuc ln vào chu k kinh t. Khi nn kinh t thnh vng, đi sng ngi dân đc
nâng cao, thu nhp cao thì chi tiêu tng, đu t cho sn xut kinh doanh, dch v
nh l sinh li cao. Ngc li, khi nn kinh t suy thoái, tht nghip tng, rt nhiu
cá nhân, h gia đình, hn ch chi tiêu, vay mn.
Ü Là hình thc bán l, giá tr ca các khon vay thng nh l, s lng ln
dn đn chi phí khon vay cao. Do vy, lãi sut khon vay tiêu dùng thng cao
hn lãi sut các khon vay thng mi.
Ü T trng tín dng trung dài hn đi vi tín dng bán l có xu hng cao hn
   

4

mc bình quân chung, do các nhu cu vay trung dài hn mua nhà , đt , tiêu dùng
tín chp chim t trng ln; bên cnh đó, khách hàng vay thng không ch đng
k hoch v dòng tin, nhu tín dng bán l thông thng có thi hn trên 12 tháng.
Ü Tín dng bán l có đ ri ro cao th hin  ba góc đ:
- Th nht: Luôn tn ti nhóm khách hàng chây ì, la đo.
- Th hai: Các ri ro khách quan nh suy thoái kinh t, mt mùa, tht nghip,
bnh tt, tâm lý tiêu dùng ca dân c, mc đ n đnh xã hi
- Th ba: Các ri ro ch quan nh là tình trng công vic, sc kho ca
khách hàng, din bin tâm lý ca khách hàng nh hng đn tài chính và kh nng

tr n ca cá nhân và h gia đình. Hoc là do s nh hng ca các t chc trung
gian (đn v, t chc có cán b công nhân viên vay vn, các đn v ch qun ), đc
bit là hình thc cho vay tiêu dùng không có tài sn bo đm cng mang li ri ro
rt nhiu đi vi loi hình cho vay này. Mt khác t cách, phm cht ca khách
hàng vay thng khó xác đnh, ch yu da vào cách đánh giá và kinh nghim ca
cán b tín dng. ây cng là nhân t tác đng trc tip vào vic tr n cho ngân
hàng, s to nên ri ro cho ngân hàng trong vic thu hi n.
Ü Li nhun thu đc t tín dng bán l là đáng k. Tng ng vi mc ri ro
cao nh vy thì các khon tín dng bán l có đc mt mc li nhun rt ln trong
các ngun thu ca Ngân hàng. Bên cnh đó, s lng các khon vay tín dng bán l
khá nhiu khin cho tng quy mô tín dng bán l rt ln, và cùng vi mc li nhun
trên mi khon vay s khin cho li nhun thu v t hot đng cho vay là rt đáng
k trong tng li nhun ca Ngân hàng.
Chính vì trin vng v li nhun cng nh phm vi v đi tng khách hàng
trong lnh vc này mà đi vi hu ht các nc phát trin hin nay tín dng bán l
đã tr thành mt trong nhng ngun thu ch cht ca các Ngân hàng thng mi,
đóng vai trò ch đo trong dch v Ngân hàng cng nh qun lý Ngân hàng và vn
còn tip tc ha hn nhiu trin vng trong vic phát trin loi hình tín dng này
trong tng lai. Ti các nc đang phát trin, loi hình tín dng này cng đang dn
   

5

1.1.3. Các sn phm tín dng bán l
Nu th trng tín dng bán l trc đây b b quên thì hin nay li tr thành th
trng đy tim nng cho các ngân hàng nâng cao th phn. S phát trin ca công
ngh ngân hàng, s gia nhp ca các ngân hàng ln t nc ngoài cùng vi nn
kinh t tng trng n đnh, đi sng ngi dân ngày càng nâng cao chính là nhng
nhân t thúc đy tín dng bán l tng trng mnh m. Các ngân hàng thng mi
hin nay không ngng nghiên cu và đa ra rt nhiu sn phm mi, đ có th đáp

ng nhu cu đa dng và ngày càng nâng cao ca khách hàng. Các sn phm đc
thit k trên c s nghiên cu k nhu cu khách hàng, cn c theo mc đích s
dng vn vay, mt s sn phm ph bin hin nay gm:
Ü Sn phm cho vay nhu cu nhà : là sn phm cho vay các nhu cu v nhà
 vi mc đích đ  hoc đu t nh, bao gm: mua nhà , nhn chuyn nhng
quyn s dng đt  (đã hình thành, cha hình thành) gia khách hàng vi bên bán
là cá nhân, h gia đình hoc t chc, ch đu t d án phát trin nhà , xây dng,
ci to, sa cha nhà .
Ü Sn phm cho vay mua ôtô: h tr khách hàng có nhu cu vay vn đ mua ô
tô phc v nhu cu đi sng hoc phc v mc đích kinh doanh.
Ü Sn phm cho vay du hc: cho vay vn đi vi khách hàng cá nhân, nhm
đáp ng nhu cu chng minh nng lc tài chính, thanh toán chi phí hc tp và sinh
hot phát sinh trong quá trình hc tp ca du hc sinh.
Ü Sn phm cho vay tiêu dùng tín chp: là sn phm vay vn đi vi khách
hàng cá nhân có nhu cu vay vn phc v đi sng vi ngun tr n là thu nhp t
tin lng (thng, ph cp) thng xuyên, n đnh hàng tháng/quý và các khon
thu nhp hp pháp khác.
Ü Sn phm cho vay đu t và kinh doanh chng khoán: là sn phm cho
nhà đu t vay bng đng Vit Nam đ kinh doanh chng khoán và ng trc tin
bán chng khoán đã đc khp lnh công ty chng khoán.
   

6

Ü Sn phm chit khu giy t có giá: mua giy t có giá cha đn hn thanh
toán ca khách hàng đáp ng nhu cu ca các khách hàng vi hình thc chit khu
có hoàn li và chit khu không hoàn li. Các giy t có giá bao gm: k phiu, trái
phiu, chng ch tin gi, và các giy t có giá khác.
Ü Sn phm cho vay bo đm bng giy t có giá, th tit kim: sn phm
nhm đáp ng ngay tc thi nhu cu ng trc tin gi ca khách hàng bng cách

cm c giy t có giá, th tit kim.
Ü Sn phm sn xut kinh doanh: cho vay đi vi cá nhân, h sn xut kinh
doanh có nhu cu vay vn đ b sung vn cho hot đng sn xut kinh doanh.
Ü Nghip v bo lãnh cá nhân: Ngân hàng cung cp cho khách hàng (Bên
đc bo lãnh) dch v bo lãnh theo yêu cu ca bên th ba (Bên nhn bo lãnh)
trong các lnh vc giao dch nhà đt, sn xut kinh doanh, thng mi nh: bo
lãnh vay vn, bo lãnh thanh toán, bo lãnh d thu, bo lãnh thc hin hp
đng
Ü Phát hành th tín dng: là sn phm kt hp gia tín dng và thanh toán.
Ngha là khách hàng đc quyn chi tiêu trc, tr tin sau thông qua phng thc
chi tr bng th vi mt hng mc nht đnh.
1.1.4. Phân loi tín dng bán l
Vic phân loi tín dng bán l đc la chn trên nhiu hình thc khác nhau đ
có cái nhìn toàn din  nhng góc đ khác nhau.
Ü Cn c vào mc đích cho vay: tín dng bán l gm có 2 loi:
- Cho vay tiêu dùng c trú: Là khon tín dng đc cp nhm tài tr cho
nhu cu mua sm xây dng hoc ci to nhà ca ca khách hàng là cá nhân hay h
gia đình. c đim ca nhng món vay này là quy mô thng ln, thi gian dài.
- Cho vay tiêu dùng chi phí c trú: Là khon tín dng đc cp phc v cho
vic trang tri các khon chi phí mua sm xe ôtô, đ dùng gia đình, chi phí hc
hành…
c đim ca nhng khon tín dng này thng có quy mô nh, thi gian
tài tr ngn
   

7

Ü Cn c vào phng thc hoàn tr:
- Cho vay tr góp: Là hình thc cho vay trong đó ngi đi vay tr n gc và
lãi cho Ngân hàng nhiu ln theo kì hn nht đnh trong thi hn cho vay. Phng

thc này thng áp dng cho các khon vay không đ kh nng thanh toán ht mt
ln s n vay. ây là hình thc cho vay ch yu ca các ngân hàng thng mi, loi
hình vay này giúp cho khách hàng vay không b áp lc tr n vào cui k cao.
- Cho vay phi tr góp: tin vay đc khách hàng thanh toán cho ngân hàng
ch mt ln khi đn hn. Thng khon cho vay tiêu dùng phi tr góp ch đc cp
cho các khon vay giá tr nh, thi hn vay ngn (thng di 1 nm), đi tng
khách hàng thu nhp khá cao. Trong thc t, khon cho vay tiêu dùng cp theo hình
thc này là rt ít.
- Cho vay tun hoàn: là khon vay mà ngân hàng s cp cho khách hàng mt
hn mc tín dng đc duy trì trong mt khong thi gian nht đnh, khách hàng có
quyn vay và tr nhiu ln mà không vt quá hn mc tín dng ca mình. Loi
vay này thng đc áp dng cho vay thu chi, th tín dng.
Ü Cn c vào ngun gc khon n
- Cho vay gián tip: là hình thc cho vay trong đó ngân hàng mua li các
khon n phát sinh do các công ty bán l đã bán chu hàng hóa, dch v cho ngi
tiêu dùng và thu li t khách hàng. Hình thc này ngân hàng cho vay thông qua các
doanh nghip bán hàng hoc làm các dch v mà không trc tip tip xúc vi khách
hàng. Ngân hàng và công ty bán l ký kt hp đng mua bán n. Trong hp đng,
ngân hàng thng đa ra các điu kin v đi tng khách hàng đc bán chu, s
tin bán chu ti đa và loi tài sn bán chu. Công ty bán l và ngi tiêu dùng ký
kt hp đng mua bán chu hàng hoá. Theo nguyên tc ngi mua hàng phi tr
trc mt phn giá tr ca hàng hoá. Cho vay tiêu dùng gián tip đc thc hin
theo s đ sau:


   

8

Hình 1.1: S đ tín dng tiêu dùng gián tip.

(6) (2) (3)
(1)
(5)
(4)
NGÂN HÀNG
NGI TIÊU DÙNG
CÔNG TY
BÁN L
(1) Ngân hàng và công ty bán l ký kt hp đng mua bán n. Trong hp đng,
ngân hàng thng đa ra các điu kin v đi tng khách hàng đc bán
chu, s tin bán chu ti đa và loi tài sn bán chu…
(2) Công ty bán l và ngi tiêu dùng ký kt hp đng mua bán chu hàng hóa.
Thông thng, ngi tiêu dùng phi tr trc mt phn giá tr sn phm.
(3) Công ty bán l giao tài sn cho ngi tiêu dùng.
(4) Công ty bán l bán b chng t bán chu hàng hóa cho ngân hàng.
(5) Ngân hàng thanh toán tin cho công ty bán l.
(6) Ngi tiêu dùng thanh toán tin tr góp cho ngân hàng.
- Cho vay trc tip: là hình thc cho vay mà ngân hàng trc tip gp khách
hàng đ tin hành đàm phán, ký kt hp đng tín dng; khách hàng s nhn tin vay
t ngân hàng hoc chuyn vào tài khon ca các doanh nghip mà h s mua hàng
hóa, dch v hoc các ch n ca h,… Ngân hàng và khách hàng s ký kt hp
đng vay và khách hàng vay s tr trc mt phn s tin mua hàng cho công ty
bán l. Cho vay tiêu dùng trc tip đc thc hin theo s đ sau:
Hình 1.2: S đ tín dng tiêu dùng trc tip.

(1)
CÔNG TY BÁN L
NGI TIÊU DÙNG
(4)

(2)
(5)
(3)
NGÂN HÀNG
   

9

(1) Ngân hàng và ngi tiêu dùng ký kt hp đng vay.
(2) Ngi tiêu dùng tr trc mt phn s tin mua tài sn cho công ty bán l.
(3) Ngân hàng thanh toán s tin mua tài sn còn thiu cho công ty bán l.
(4) Công ty bán l giao tài sn cho ngi tiêu dùng.
(5) Ngi tiêu dùng thanh toán tin vay cho ngân hàng.
Cho vay tiêu dùng trc tip có u đim linh hot hn cho vay tiêu dùng gián
tip. Khi khách hàng có quan h trc tip vi ngân hàng, có rt nhiu li th phát
sinh, có kh nng làm tha mãn quyn li cho c hai phía khách hàng ln ngân hàng.
1.1.5. Vai trò ca tín dng bán l
Ü i vi nn kinh t
Tín dng bán l đc dùng đ tài tr cho các nhu cu chi tiêu v hàng hoá, dch
v trong nc nên nó có tác dng rt tt trong vic kích cu, to điu kin cho vic
thúc đy tng trng kinh t. Thc t, nhu cu là vô hn song “nhu cu có kh nng
thanh toán” mi đáng quan tâm. Tín dng bán l giúp ngi tiêu dùng đc hng
các tin ích trc khi tích ly đ tin và đc bit quan trng hn, nó rt cn thit
cho nhng trng hp khi cá nhân có các chi tiêu có tính cp bách nh nhu cu chi
tiêu cho gia đình và y t.
i vi sn xut kinh doanh, s phát trin ca tín dng bán l đng ngha vi
vic tng trng ca cu, tc là sc mua ca ngi dân tng lên, t đó to nên s
sôi đng cho th trng hàng hoá tiêu dùng to ngun sng cho các khu vc sn
xut trong nc. Các nhà sn xut s gia tng sn xut, m rng quy mô sn xut,
m rng th trng, to ra nhiu công n vic làm. ng thi, to ra s cnh tranh

gia các hãng sn xut, các nhà kinh doanh v sn phm, mu mã, chng loi và các
nhà sn xut s tìm cách đ có th đáp ng mi th hiu ngi tiêu dùng. Mt mt
thúc đy sn xut phát trin, mt mt ngi tiêu dùng có nhiu s la chn hn, qua
đó to s nng đng cho nn kinh t, nng lc sn xut ca quc gia s đc ci
thin, đng thi to sc hút đi vi đu t nc ngoài. Cng qua đó, nhà nc đt
đc các mc tiêu kinh t xã hi là gii quyt vic làm, tng thu nhp cho ngi lao
đng, gim t nn xã hi, gii quyt tt các vn đ phúc li xã hi.
   

10

Tuy nhiên, vic gia tng tiêu dùng quá mc s làm gim tit kim, đu t trong
nc. Vit Nam là mt nc đang phát trin rt cn vn cho đu t, xây dng c s
h tng, máy móc thit b, do vy, cn kt hp gia tiêu dùng và tit kim hp lý,
cân đi kích thích nn kinh t - xã hi phát trin.

Ü i vi ngân hàng
Vai trò ca các NHTM đi vi xã hi ngày càng đc khng đnh hn qua s
phát trin ngày càng hoàn thin ca h thng Ngân hàng nói chung và ca NHTM
nói riêng. Ngày nay, các NHTM đang phi cnh tranh ht sc khc lit trong cuc
chin giành th phn, không ch cnh tranh vi các NHTM cùng h thng mà còn
phi cnh tranh c vi các t chc tín dng phi ngân hàng. Chính vì vy, mun tn
ti và phát trin các Ngân hàng phi không ngng đi mi, tìm tòi và đa ra nhng
dch v mi ngày càng có nhiu tin ích cho khách hàng, t đó nâng cao thu nhp
cho Ngân hàng. Thc t đã chng minh, có nhng NHTM ln trên th gii đã thu
v nhng khon li nhun kch xù t vic cung cp các khon tín dng bán l. Th
trng tín dng bán l là th trng mà ti đó quy mô ca các khon tín dng thì
nh nhng quy mô chung ca c th trng thì vô cùng ln và đa dng. Vì vy, các
NHTM đang ngày càng quan tâm hn đn vic phát trin th trng tín dng bán l
và có th k vng tng li nhun thu đc t các khon tín dng bán l.

Bên cnh đó, thc t cho thy ri ro đi vi TDBL thng rt nh và cho vay cá
nhân, h gia đình so vi cho vay doanh nghip thng đn gin hn nhiu. Trong
khi đó, ngun thu ca ngân hàng thông qua hot đng TDBL cng ht sc đáng k
do lãi sut TDBL hp dn, đc bit là lãi sut thc tr rt cao. iu này khin cho
hot đng TDBL chim mt t trng nh trong c cu li nhun ca ngân hàng. Do
vy, vic m rng hot đng TDBL cho cá nhân và h gia đình là mt khuynh
hng kinh doanh có trin vng và an toàn cho ngân hàng.
Vic thc hin và tng trng hot đng TDBL cng là mt công c marketing
rt hiu qu, nhiu ngi s bit ti ngân hàng hn, t đó m rng đc mi quan
h vi các khách hàng. Ngân hàng s có nhng thun li trong hot đng huy đng
vn, đc bit là huy đng vn t dân c, giúp ngân hàng đa dng hoá đc sn
   

11

Ü i vi khách hàng
TDBL là các khon cho vay nhm tài tr cho nhu cu chi tiêu ca ngi tiêu
dùng. Do vy, khách hàng ca TDBL cng chính là ngi tiêu dùng, đc bit là
nhng ngi có thu nhp trung bình. Nh nhng khon TDBL, h có th mua sm
nhng hàng hoá cn thit có giá tr cao, tho mãn nhu cu tiêu dùng và ci thin
cuc sng ngay c khi kh nng tài chính hin ti ca h cha cho phép.
Thc t con ngi có rt nhiu nhu cu thit yu và có ý ngha trong cuc sng,
các nhu cu này ngày càng tng lên c v s lng và cht lng cùng vi mc tng
lên ca nn kinh t và khoa hc k thut. Do đó, vi TDBL thì ngi tiêu dùng s
phi hp đc gia vic thoã mãn các nhu cu, yu t thi gian, kh nng thanh
toán hin ti và tng lai. Ví d nh nhu cu v mua sm, sa cha nhà ca, mua
các đ dùng tin nghi sinh hot, mua sm các phng tin nh xe máy, ô tô,
iu này có ngha là ngi tiêu dùng s tìm cách đ hng th trc s tin s
có trong tng lai. Nu phân tích theo khía cnh tài chính, vic mn tin trc ca
Ngân hàng đ tiêu dùng khin chúng ta phi tr lãi thc cht cng ch là cách quy

đi lung tin ta s có ti mt thi đim nào đó trong tng lai v thi đim hin ti.
Chính nhng nguyên nhân trên, vic Ngân hàng thc hin và m rng hot
đng TDBL s đem đn cho ngi tiêu dùng nhng li ích tt nht. Ngi tiêu
dùng là nhng ngi đc hng trc tip và đu có nhng li ích do hình thc cho
vay tiêu dùng mang li. Tuy vy ngi tiêu dùng cn tính toán đ vic chi tiêu đc
hp lý, không vt quá mc cho phép và đm bo kh nng chi tr.
Tóm li, TDBL xét v mi mt đu có li ích rt ln trong vic tha mãn nhu
cu dân c v tín dng, to li nhun và s thnh vng cho ngân hàng cng nh
nn kinh t. Do vy, thúc đy s phát trin ca TDBL là cn thit, đc bit trong xu
th hi nhp toàn din ca Vit Nam.
   
