PHÂN TÍCH NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI GIÁ CỔ PHIẾU TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM.PDF

1




B GIỄO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHệ MINH







PHMăTHăKIMăCÚC





PHỂNăTệCHăNHNGăNHỂNăTăNHăHNGă
TIăGIỄăCăPHIU TRểNăTHăTRNGă
CHNGăKHOỄNăVITăNAM

LUNăVNăTHCăS KINHăT










ThànhăphăHăChíăMinh,ănmă2012



2




B GIỄO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHệ MINH





PHMăTHăKIMăCÚC

 tài:
PHỂNăTệCHăNHNGăNHỂNăTăNHăHNGă
TIăGIỄăCăPHIU TRểNăTHăTRNGă
CHNGăKHOÁN VITăNAM



LUNăVNăTHCăSăKINHăT




CHUYÊN NGÀNH:
TĨIăCHệNHăăDOANHăNGHIP
MÃ S: 603112



NGIăHNGăDN:
TS. HAY SINH



ThƠnhăphăHăChíăMinh,ănmă2012

3

LIăCMăN

 hoàn thành lun vn này tôi xin t lòng bit n Khoa Tài chính doanh
nghip, Trng i hc kinh t Thành ph H Chí Minh, các Thy, Cô giáo đã
truyn đt nhng kin thc quý báu. c bit em xin trân trng cm n Tin s Hay
Sinh, Cô đã tn tình giúp đ, hng dn phng pháp nghiên cu, gii quyt vn đ
trong lun vn, xin cm n Lãnh đo, các đng nghip trong Công ty chng khoán
Ngân hàng ngoi thng đã to điu kin v thi gian trong sut quá trình hc tp,
nghiên cu, cm n các thành viên trong gia đình đã h tr, đng viên đ tôi hoàn
thành chng trình hc tp và nghiên cu.

4
MCăLC
MăU
CHNGă1:ăăCăSăLụăLUNăầầầầầầầầầầầầầầầầầ 1
1.1. NHNG NHỂN T NH HNG TI GIỄ C PHIU………… … 1
1.1.1. Nhân t kinh t:……………………………… ……………………….… 1
1.1.1.1. Nhân t ni sinh………………………………………………….….… 1
1.1.1.2. Nhân t v mô…………………………………….……………………. 8
1.1.2. Nhân t phi kinh t: ……………………………………… ……… …… 11
1.1.3. Nhân t th trng: ……………………………………………………… 11
1.2 TNG QUAN CỄC NGHIểN CU THC TIN……….……… …. 14

CHNGă2:ăPHỂNăTệCHăNHNGăNHỂNăTăTỄCăNG
LểNăGIỄăCăPHIUăVITăNAM 17
2.1. NHNG NHỂN T NH HNG TI GIỄ C PHIU
VIT NAM TRONG THI GIAN QUA……………………………… …… 17
2.1.1. Nhân t kinh t …………………………………………………… …… 18
2.1.1.1. Yu t ni sinh …………………………………………………….…… 18
2.1.1.2. Yu t v mô ………………………………………………………… 28
2.1.2. Nhân t phi kinh t: ………………………………………………… … 41
2.1.3. Nhân t th trng ………………………………………………….….…. 43
2.2 MỌ HỊNH NHỂN T NH HNG GIỄ CHNG KHOỄN……… …. 48
2.2.1 Mô hình nhân t ni sinh ……………………………………… …… 48
2.2.1.1. Lp mô hình nhóm nhân t ni sinh …………………….………….… 48
2.2.1.2. Kt qu mô hình nhóm nhân t ni sinh ………………….……….…… 50
2.2.2. Mô hình nhân t v mô …………………………… …… ……………. 54
2.2.2.1. Lp mô hình nhóm nhân t v mô …………………….………… …. 54
2.2.2.2. Kt qu mô hình nhóm nhân t……………………………………… 55

5
2.3. KT QU MỌ HỊNH HI QUY…………… ………………………… 58

CHNGăIIIă:ăTRINăVNGăăGIỄăCHNGăKHOỄNăVITăNAMă
GIAIăONăă2012-2015 61
3.1. TRIN VNG GIỄ C PHIU VIT NAM GIAI ON
2012 ậ 2015 ……….……………………………………………………………. 61
3.1.1 Nhân t kinh t: …………………………………………………………… 61
3.1.1.1. Nhân t v mô ……………….………………………………………… 61
3.1.1.2. Nhân t ni sinh ……………………………………………………… 67
3.1.2. Nhân t th trng ……………………………………………… …… 68
3.2. GII PHỄP CHO S PHỄT TRIN N NH CA TH TRNG CHNG
KHOỄN VIT NAM ……………………………………………… 71
3.2.1. i vi chính ph …………………………………………………… 72
3.2.2 i vi công ty niêm yt …………………………………….….………… 75
3.2.3 i vi nhà đu t ………………………………………… …………… 76
KT LUN …………………………………………………………….…… ….78
Ph lc










6

DANHăMCăCỄCăCHăVITăTT
CPI: ch s giá tiêu dùng
DIV: mc chi tr c tc hàng nm ca công ty
EPS: Thu nhp trên mt c phiu (Earnings Per Share)
FII: Ngun vn ca nhà đu t nc ngoài trên th trng chng khoán
HNX: S giao dch chng khoán Hà Ni
HOSE: S giao dch chng khoán Tp. H Chí Minh
GDKHQ: Giao dch không hng quyn
GDP: Tng sn phm quc n.
KLCPLHBQ: Khi lng c phiu lu hành bình quân
NHNN: Ngân hàng nhà nc
P/B: Ch s giá trên th giá c phiu
P/E: Giá c phiu trên thu nhp c phiu ( Price / Earning)
ROA: Sut sinh li trên tng tài sn
ROE: Sut sinh li trên tng ngun vn
TTCK: Th trng chng khoán
TTGDCKHN: Trung tâm giao dch chng khoán hà Ni
SGDCKHN: S giao dch chng khoán Hà Ni









7
DANHăMCăBIUă

Tênăbiuăđ Trang
Biu đ 2.1: Biu đ VN index qua các nm 2000 ậ 2011 18
Biu đ 2.2: Tác đng ca tc đ tng trng GDP đn ch s VN
index nm 2000-2005 28
Biu đ 2.3: Tác đng ca tc đ tng trng GDP đn ch s
VN index nm 2006-2007 29
Biu đ 2.4: Tác đng ca tc đ tng trng GDP đn ch s
VN index nm 2008-2011 30
Biu đ 2.5: Tác đng ca ch s giá CPI đn ch s VN index nm 2000-2005 31
Biu đ 2.6: Tác đng ca ch s giá CPI đn ch s VN index nm 2006-2008 32
Biu 2.7: Ch s CPI 12 tháng ca các nm 32
Biu đ 2.8: Tác đng ca ch s giá CPI đn ch s VN index nm 2008-2011 33
Biu đ 2.9: Din bin lưi sut liên ngân hàng 35
Biu đ 2.10: Tác đng ca lưi sut đn ch s Vn index nm 2008 ậ 2011 35
Biu đ 2.11: Tác đng ca ngun vn FII và ch s VN index nm 2006-2007 37
Biu đ 2.12: Giá tr giao dch ca nhà đu t nc ngoài trên sàn HOSE 38
Biu đ 2.13: Tác đng ca dòng vn FII và ch s VN index nm 2007 ậ 2011 39
Biu đ 2.14: Cu ca c phiu và ch s VN ậ index 2006-2007 44
Biu đ 2.15: Tc đ tng, gim ca cung và cu c phiu trên th trng 46








8
DANHăMCăBNGăBIU
Tênăbng Trang

Bng 2.1: EPS nm 2006 ậ 2007 ca các công ty niêm yt 19
Bng 2.2: Bng EPS ca mt s công ty qua các nm 2008-2011 20
Bng 2.3 : Ma trn tng quan gia giá c phiu và ch s EPS 21
Bng 2.4 : Ch s P/E ca các công ty niêm yt nm 2006 ậ 2007 22
Bng 2.5: Ch s P/E ca mt s công ty niêm yt nm 2008 ậ 2011 23
Bng 2.6: Ma trn tng quan gia giá c phiu vi ch s P/E 24
Bng 2.7 : Ma trn tng quan gia giá c phiu và DIV 25
Bng 2.8: Ch s ROA ca mt s công ty niêm yt nm 2006 ậ 2007 26
Bng 2.9: Ch s ROA ca mt s công ty niêm yt nm 2008 - 2011 27
Bng 2.10: Ma trn tng quan gia giá c phiu và ROA 28
Bng 2.11: FII qua nm 2005 ậ 2007 37
Bng 2.12: FII qua nm 2007 ậ 2011 38
Bng 2.13: S lng tài khon giao dch qua các nm 44
Bng 2.14: Danh sách 20 công ty ly s liu chy mô hình hi quy tuyn tính 50
Bng 2.15: Ma trn tng quan gia giá c phiu vi EPS, DIV, ROA và P/E 51
Bng 2.16: Tóm tt mô hình hi quy tuyn tính vi 4 đc lp
( EPS, PE, ROA, DIV) 52
Bng 2.17: Kt qu hi quy tuyn tính vi 4 bin đc lp ( EPS, PE, DIV, ROA) 52
Bng 2.18 : Tóm tt mô hình hi quy tuyn tính vi 2 bin đc lp
( EPS và DIV) 52
Bng 2.19: Kt qu hi quy tuyn tính 2 bin đc lp ( EPS, DIV) 53
Bng 2.20: Ma trn tng quan gia giá chng khoán vi
CPI, GDP, FII và lưi sut 55
Bng 2.21: Tóm tt mô hình hi quy tuyn tính 4 bin đc lp
(GDP, CPI, LS, FII) 56
Bng 2.22 : Bng hi quy tuyn tính 4 bin đc lp (GDP, CPI, LS, FII) 56

9
Bng 2.23 : Tóm tt mô hình hi quy tuyn tính 3 bin đc lp (GDP, CPI, FII) 57
Bng 2.24: Bng hi quy tuyn tính 3 bin đc lp (GDP, CPI, FII) 57

10
TịMăTT
 tài “Phân tích nhng nhân t nh hng ti giá c phiu trên th trng

chng khoán Vit Nam” đc thc hin trong giai đon nn kinh t trên th gii nói
chung và trong nc nói riêng đang có nhng khó khn, giá chng khoán trong nc
thiu n đnh do tác đng ca nhiu nhân t, mc tiêu trong nghiên cu này đ phân
tích, xác đnh nhân t nh hng ln đn giá c phiu nhm giúp các nhà đu t hn
ch ri ro. Các phng pháp nghiên cu đc s dng đó là phng pháp so sánh,
phng pháp tng hp tài liu, phng pháp lp mô hình toán và s dng các hàm
thng kê đ tính toán xác đnh nhân t nào nh hng nhiu, nhân t nào nh hng
ít ti giá c phiu. Các kt qu đt đc bao gm đư khái quát hóa đc nhng nhân
t nh hng ti giá c phiu.
Qua đó thy đc giá chng khoán đc hình thành t 3 nhóm nhân t chính
là: nhân t kinh t, nhân t phi kinh t và nhân t th trng.  tài cng đư xác đnh
đc các nhân t chính tác đng đn giá c phiu Vit Nam qua kt qu chy mô
hình hi quy. Chy mô hình hi quy tuyn tính đ tìm nhân t nh hng ti giá c
phiu cho kt qu là h s tin cy Sig ca EPS, DIV, GDP và FII là gn tin ti 0.
Vy nhân t quan trng nht nh hng ti giá c phiu Vit Nam trong thi gian qua
chính là: mc chi tr c tc hàng nm ca công ty DIV, thu nhp trên mi c phiu
EPS, tc đ tng trng tng sn phm quc ni GDP, và dòng vn đu t nc
ngoài vào th trng chng khoán FII.







11
MăU
1.ăTínhăcpăthităvƠăỦănghaăthcătin,ăkhoaăhcăcaăđătƠiănghiênăcu

u t c phiu là hình thc đu t có tính thanh khon cao nht, trong đó yu

t quan trng nht trong quyt đnh đu t ca nhà đu t chính là giá c phiu. Giá
c phiu ph thuc vào rt nhiu nhng nhân t khác nhau nh nhân t kinh t, phi
kinh t và th trng. Sau hn 10 nm hot đng, th trng chng khoán Vit Nam
đư có nhng bin đng ln . Vi s tng gim mnh m ca giá tr giao dch cng
nh giá c phiu. âu là nhng nhân t nh hng ti giá c phiu trong thi gian
qua.  có th tr li câu hi trên, tôi quyt đnh chn đ tài: PHỂNăTệCHăNHNG
NHỂNă Tă NHă HNGă TIă GIỄă Că PHIUă TRểNă THă TRNGă
CHNGăKHOỄNăVITăNAMălàm đ tài lun vn ca mình nhm mc đích gii
mư nhng nhân t nh hng ti giá c phiu Vit Nam trong thi gian qua t đó
giúp nhà đu t có cái nhìn rõ hn v th trng chng khoán và đa ra quyt đnh
đu t tt hn trong thi gian ti.
2.ăMcăđíchănghiênăcuăcaăđătƠiă

Vic nghiên cu s da vào nhng lỦ lun c bn v c phiu và nhân t tác
đng ti giá c phiu, đng thi thông qua nhng thc tin v hot đng ca
TTCKVN trong hn10 nm qua t đó phân tích nhng nhân t nh hng ti giá c
phiu Vit Nam. a ra nhng nhân t chính tác đng ti s bin đng giá c phiu
Vit Nam nhm giúp cho ngi đu t có quyt đnh tt hn trong vic chn la mư
c phiu đu t trong thi gian ti.
3.ăiătngănghiênăcu,ăphmăviănghiênăcu

i tng nghiên cu ca đ tài lun vn là giá c phiu và các nhân t tác
đng đn giá c phiu Vit Nam.
4.ăPhngăphápălun,ăphngăphápănghiênăcu

12
Trên c s nghiên cu, thu thp tài liu thông tin có liên quan, trong quá trình
thc hin lun vn, có s dng các phng pháp tng hp, so sánh, thng kê, phân
tích và lp mô hình hi quy đ làm rõ ni dung nghiên cu đ tài đt ra.
 Phng pháp thng kê:

- Vi phng pháp tng hp tài liu tác gi đư trình bày đc c s lỦ
lun v c phiu và nhân t nh hng ti giá c phiu.
- Vi vic thng kê và tng hp s liu: tác gi đư phân tích đc tác
đng ca tng nhân t ti giá c phiu trong mi giai đon.
 Phng pháp đnh lng: da trên mt s mô hình ti u trên th gii,
tác gi lp mô hình các nhân t nh hng ti giá c phiu Vit Nam.
- Lp bng ma trn tng quan đ xác đnh mc đ tng quan ca bin
giá c phiu vi các bin đc lp và đng thi loi nhng bin đc lp t
tng quan.
- Chy mô hình hi quy tuyn tính đ xác đnh nhng nhân t có tác đng
mnh ti giá c phiu.
Qua phng pháp này đư tr li đc câu hi đâu là nhân t chính tác đng ti
s bin đng giá c phiu Vit Nam trong thi gian qua.
5.ăNhngăktăquămiăđtăđcătrongănghiênăcu

Da trên các s liu thng kê t nm 2000-2011, phân tích tác đng ca các
nhân t ti giá c phiu Vit Nam
Da vào mô hình toán xác đnh nhng nhân t chính nh hng ti giá c
phiu. T đó đa ra d báo v trin vng giá c phiu Vit Nam trong thi gian ti
giai đon 2012-2015.
6.ăNhngăhnăchăcaăcôngătrìnhănghiênăcu

Do thi gian nghiên cu lun vn khá ngn nên s liu thng kê trong lun vn
còn nhiu thiu sót. Mc dù vy bài lun vn vn là mt tham kho khá tt cho các
nhà đu t chng khoán Vit Nam.

13
7.ăKtăcuăcaăđătƠi
Lun vn đc kt cu gm 3 chng nh sau:
Chngă1:ăCăsălỦălun.

Chngă2:PhơnătíchănhơnătănhăhngătiăgiáăcăphiuăVităNamă
Chngă3:ă Trină vngă giáăcăphiuă Vită Namătrongăthiăgianătiă2012-
2015.
















14
CHNGă1:ăăCăSăLụăLUN
1.1. NHNGăNHỂNăTăNHăHNGăTIăGIỄăCăPHIU
Giá tr ca hàng hóa chng khoán khác vi giá c ca các hàng hóa khác trong
nn kinh t. Giá tr ca hàng hóa thc đc kt tinh t li th s dng các ngun lc
hu hình, vô hình ca công ty và đc nhu cu ca th trng phán quyt, đó là giá
c. Còn giá c phiu ca công ty ch là hình bóng đc phn ánh t hàng hóa thc, t
xu th hot đng ca công ty và tình hình kinh t c bn ca công ty. S phn chiu
này b nh hng bi rt nhiu nhân t nh nhân t kinh t, nhân t phi kinh t và
nhân t th trng.
1.1.1.ăNhơnătăkinhăt:

1.1.1.1.Nhơnătăniăsinh
 Lnhăvcăkinhădoanh:
Ti sao chúng ta cn tìm hiu v ngành ngh kinh doanh ca doanh nghip. Vì
trong mi thi k chính ph s có nhng chính sách kinh t v mô, pháp lut, thu
quan đi vi tng ngành ngh khác nhau. ng thi trong tng thi k s có nhng
ngành kinh doanh có li th và ngành không có li th. T đó nh hng ti giá c
phiu ca công ty.
 Căcuăvn:
- C cu s hu vn: là t l s hu vn trong công ty, qua c cu này chúng
ta s bit nhà nc nm bao nhiêu phn vn, c đông t chc, c đông chin lc, c
đông nm gi s lng ln c phiu, s c phiu đang lu hành và c phiu hn ch
chuyn nhng. Khi mt doanh nghip có t l s hu nhà nc ln thì lng c
phiu giao dch s ít và điu này tác đng tích cc ti giá c phiu.

15
- Vn ch s hu, thng d vn, li nhun ca doanh nghip: khi mt doanh
nghip làm n có lưi vi t l li nhun cao và có đòn cân n cao thì có xu hng
phát hành thêm c phiu. iu này cng nh hng ti giá c phiu.
- K hoch tng vn ca công ty: Khi công ty tng vn bng cách phát hành
thêm chng khoán ra công chúng thì lng cung v c phiu s gia tng, làm gia tng
tính thanh khon. Và vi công ty có k hoch kinh doanh có hiu qa thì vic tng c
phiu cng nh hng tích cc ti giá c phiu công ty đó.
 GiaoădchăcaăcácănhƠăđuătălnăvƠăhiăđngăqunătr:
Phi xem xét c cu trong hi đng qun tr, chính sách c đông h đ ra có
phân bit gia c đông nh l và c đông ln hay không. S lng chng khoán nm
gi ca hi đng qun tr, ban kim soát và ban giám đc công ty. Khi h nm gi
mt s lng chng khoán ln thì điu này đng ngha vi vic h đang tin tng và
k vng vào tng lai ca công ty và là tín hiu tt cho c phiu. Ngc li khi h
bán c phiu vi khi lng ln thì đây cng có th là tín hiu xu và nh hng làm
gim giá c phiu.

 ChăsătƠiăchính
Khi phân tích các nhân t nh hng ti giá c phiu chúng ta không th
không phân tích ti nhng ch s tài chính ca công ty. Qua các ch s này chúng ta
có th bit đc tình hình kinh doanh ca công ty th nào. Mt s ch s chính
thng đc quan tâm nh sau:
- Thuănhpăcaăcôngătyă(EPS):
ây là phn li nhun mà công ty phân b cho mi c phn thông thng
đang đc lu hành trên th trng. EPS đc s dng nh mt ch s th hin
kh nng kim li nhun ca doanh nghip, đc tính bi công thc:
Thu nhp ròng - c tc c phiu u đưi

16
EPS=
Lng c phiu bình quân đang lu thông
EPS thng đc coi là bin s quan trng trong vic tính toán giá c
phiu. ây cng chính là b phn ch yu cu thành nên t l P/E (h s giá
trên thu nhp).
Khi mc thu nhp ca công ty d tính tng lên s tác đng tích cc ti
giá c phiu. Mc dù mc tng hay gim giá chng khoán không phi luôn
luôn cùng chiu vi mc tng gim ca thu nhp trên mi c phiu nhng đây
vn đc nhiu chuyên gia v chng khoán đng tình.
- Cătc:
C tc là yu t k tip có nh hng ti giá ca c phiu. Li nhun
ca nhà đu t chng khoán là tng ca 2 phn c tc và chênh lch giá.
Chính vì th chính sách c tc cng là nhân t nh hng trc tip ti giá c
phiu.
Nhng điu này không hoàn toàn đúng đi vi các công ty đang tng
trng. Công ty có th tr mt t l c tc rt thp cho c đông, s tin còn li
dùng đ đu t vi t l li nhun cao hn.
- Hotăđngăsnăxutăkinhădoanhăcaăcácăcôngăty: Khi công ty có k hoch

hot đng sn xut kinh doanh tt và có kh thi s có tác đng tích cc ti giá
c phiu ca chính công ty đó.
- Tăsutăsinhăliătrênătngăvnăchăsăhuă(ROE):ă

Lãi ròng
ROE =

17
Vn c phn thng
Ch s này là thc đo chính xác đ đánh giá mt đng vn b ra và
tích ly to ra bao nhiêu đng li. H s này thng đc các nhà đu t phân
tích đ so sánh vi các c phiu cùng ngành trên th trng, t đó tham kho
khi quyt đnh mua c phiu ca công ty nào.

T l ROE càng cao càng chng t công ty s dng hiu qu đng vn
ca c đông, có ngha là công ty đư cân đi mt cách hài hòa gia vn c đông
vi vn đi vay đ khai thác li th cnh tranh ca mình trong quá trình huy
đng vn, m rng quy mô. Cho nên h s ROE càng cao thì các c phiu
càng hp dn các nhà đu t hn.

Khi tính toán đc t l này, các nhà đu t có th đánh giá  các góc
đ c th nh sau:
. ROE nh hn hoc bng lưi vay ngân hàng, vy nu công ty có khon
vay ngân hàng tng đng hoc cao hn vn c đông, thì li nhun to ra
cng ch đ tr lưi vay ngân hàng.
. ROE cao hn lưi vay ngân hàng thì phi đánh giá xem công ty đư vay
ngân hàng và khai thác ht li th cnh tranh trên th trng cha đ có th
đánh giá công ty này có th tng t l ROE trong tng lai hay không.
ROE là ch tiêu cho bit bao nhiêu đng li nhun đc to ra t mt
đng vn ch s hu. Nu ch s này tng lên qua các nm chng t hiu qa

s dng vn ch s hu ca công ty đang ngày mt kh quan. ây cng là tín
hiu tích cc đi vi giá c phiu ca doanh nghip.
- TăsutăsinhăliătrênătngătƠiăsnă(ăROA): ch tiêu này cho chúng ta thy
đc công ty thu đc bao nhiêu li nhun trên mt đng tài sn

18
Lãi ròng dành cho c đông thng
ROA =
Tng tài sn

Ch tiêu này cao chng t công ty đang qun lỦ tt tng tài sn ca
mình điu này tác đng tích cc ti giá c phiu ca công ty.
ROA cung cp cho nhà đu t thông tin v các khon lưi đc to ra t
lng vn đu t (hay lng tài sn). ROA đi vi các công ty c phn có s
khác bit rt ln và ph thuc nhiu vào ngành kinh doanh. ó là lỦ do ti sao
khi s dng ROA đ so sánh các công ty, tt hn ht là nên so sánh ROA ca
mi công ty qua các nm và so sánh gia các công ty tng đng nhau.

Tài sn ca mt công ty đc hình thành t vn vay và vn ch s hu.
C hai ngun vn này đc s dng đ tài tr cho các hot đng ca công ty.
Hiu qu ca vic chuyn vn đu t thành li nhun đc th hin qua ROA.
ROA càng cao thì càng tt vì công ty đang kim đc nhiu tin hn trên
lng đu t ít hn.

Các nhà đu t cng nên chú Ủ ti t l lưi sut mà công ty phi tr cho
các khon vay n. Nu mt công ty không kim đc nhiu hn s tin mà chi
cho các hot đng đu t, đó không phi là mt du hiu tt. Ngc li, nu
ROA mà tt hn chi phí vay thì có ngha là công ty đang b túi mt món hi.

- ChăsăP/E: đây là ch s đc khá nhiu nhà đu t quan tâm, thông qua ch

s này nhà đu t có th bit mình đang mua giá c phiu cao gp my ln thu
nhp ca công ty. Khi ch s này qúa cao so vi ch s trung bình ca th
trng thì giá c phiu có xu hng gim.
- Hă să tngă liă nhun: h s tng li nhun cho bit hiu qa s dng
nguyên vt liu và lao đng ca công ty

19
H s tng li nhun = Doanh s - tr giá hàng đư bán tính theo giá mua
- Hăsăliănhunăhotăđngă=ă EBIT / Doanh thu
- Hăsăliănhunăròng:ăphn ánh khon thu nhp ròng (thu nhp sau thu)
ca mt công ty so vi doanh thu ca nó.
Hăsăliănhunăròngă=ăLiănhunăròng/Doanhăthu
Trên thc t mc li nhun ròng gia các ngành là khác nhau, còn trong
bn thân mt ngành thì công ty nào qun lỦ và s dng các yu t đu vào
(vn, nhân lc ) tt hn thì s có h s li nhun ròng cao hn.
- Hăsăthanhătoánăhinăti: = Tng tài sn lu đng / N ngn hn
- Hăsăthanhătoánănhanh = (Tng tài sn lu đng ậ hàng tn kho)/ N ngn
hn
- Hăsăđònăcơnăn = Tng n dài hn / ( Tng vn c phn + Tng n ngn
hn)
 trong thi k tng trng tt nh lưi sut ngân hàng thp thì mt
công ty đang làm n có hiu qa, kh nng to tin cao, t l n thp thì vic
s dng đòn cân n s tt có nh hng tích cc ti giá c phiu. Ngc li
mt công ty làm n không có hiu qa cng thêm lưi sut ngân hàng tng cao
thì vic s dng đòn cân n li có nh hng xu đn giá c phiu.
- Kăthuătinăbìnhăquơn: = (Phi thu KH * 365)/ Doanh thu bán chu
Ch tiêu này cho bit kh nng thu n ca khách hàng, nu ch s này
tng qua các nm chng t kh nng thu n khách hàng ca công ty đang gim
dn và vn ca công ty đang b đng  các khon n ca khách hàng.
- SăvòngăquayăhƠngătnăkho= (Hàng tn kho * 365)/ Giá vn hàng bán)

20
- Kăthanhătoánăbìnhăquơn= (Phi tr khách hàng * 365)/ Tng hàng mua
chu trong nm
Ch tiêu này là s ngày bình quân công ty phi tr n cho khách hàng, ch
tiêu này tng qua các nm chng t kh nng thanh toán n khách hàng ca
công ty đang gim.
Các ch s phân tích tài chính ca công ty cng có nhiu hn ch ( nh ph
thuc t giá, tính mùa v, ) nên khi phân tích cn phi chú Ủ kt hp nhiu yu t
nh: ch s trung bình ngành, các yu t kinh t v mô, …
 ThngăhiuăsnăphmăvƠăhăthngăphơnăphiăsnăphm
Thng hiu sn phm là mt tài sn vô hình ca công ty. Ngi ta có th d
dàng thy hàng hóa ca các công ty có thng hiu s bán chy hn hàng hóa ca các
công ty không có tên tui. Chính vì th thng hiu ca công ty nh hng trc tip
đn doanh thu và li nhun ca công ty. Nên c phiu ca các công ty có thng hiu
ln s đc u tiên mua và tr giá cao hn.
 Hiă đngăqună tr,ăbanăgiámăđcă vƠăbanăkimăsoátăcaă công ty: nng lc
qun lỦ ca ban lưnh đo công ty cng nh hng ti giá c phiu. Bên cnh đó s
thng nht, minh bch rõ ràng khi công b thông tin ca hi đng qun tr, ban giám
đc và ban kim soát ca công ty cng là yu t tác đng ti giá c phiu.
1.1.1.2.ăNhơnătăvămô:
- TcăđătngătrngăGDP: Tng trng kinh t là mt thut ng dùng đ ch
s gia tng bình quân đu ngi sn phm quc ni (GDP). Nó thng đc đo
lng nh tc đ thay đi trong GDP. Tng trng kinh t ch đ cp đn s lng
hàng hóa và dch v sn xut. Tng trng kinh t có th là tích cc hay tiêu cc,
tng trng âm có th đc gi bng cách nói rng nn kinh t là thu hp li hay nn
kinh t suy thoái.

21
Giá c phiu có xu hng s tng và gim cùng chiu vi s tng hay gim

ca nn kinh t nu các yu t v kt qa kinh doanh ca công ty kh quan. Khi nn
kinh t tng trng tt, các doanh nghip s làm n hiu qu đem li li nhun cao
to hp dn cho nhà đu t; đng thi khi các công ty làm n tt cng có nhu cu
tng vn tng cung c phiu ra th trng to ngun cung di dào cho th trng.
Ngc li khi nn kinh t suy gim dn đn li nhun công ty gim sút làm cho c
phiu càng kém hp dn đi vi nhà đu t, cu v chng khoán gim và nh hng
làm gim giá chng khoán.
- Chăsăgiáătiêuădùng (ălmăphát): Lm phát là hin tng tin trong lu
thông vt qúa nhu cu cn thit làm cho chúng b mt giá, giá c ca các hàng hóa
tng lên đng lot. Hay nói cách khác lm phát là kt qu ca lng tin trong lu
thông nhiu hn s lng hàng hóa ti mt thi đim nht đnh làm cho hàng hóa
đc xem nh là thiu nên giá hàng hóa tng.
Khi ch s giá tiêu dùng tng s làm cho giá c ca hu ht các hàng hóa tng,
dn đn chi phí đu vào ca doanh nghip tng tác đng ti li nhun ca doanh
nghip gim. Chính vì th khi ch s CPI tng s làm giá c phiu có xu hng gim.
Bên cnh vic làm gim li nhun ca doanh nghip, vic tng quá mnh ca
ch s giá tiêu dùng s làm cho nhà đu t lo ngi v s mt giá ca đng tin và h
s tìm đn nhng kênh đu t an toàn hn nh là vàng. Do đó tác đng làm gim
lng cu v chng khoán và kéo theo làm gim giá c phiu.
- Lƣiăsut: Khi lưi sut tng s làm chi phí đu vào ca doanh nghip tng và
là nguyên nhân làm gim li nhun ca doanh nghip. ng thi khi lưi sut tng
cng làm cho nhà đu t chuyn qua gi tit kim, và làm tng chi phí dùng đòn by
tài chính đ đu t chng khoán nên lng tin đ vào th trng chng khoán s
gim đây cng là yu t tác đng gim giá chng khoán.

22
Ngc li khi lưi sut gim s làm gim chi phí đu vào ca các doanh nghip
là nhân t tác đng tng doanh thu và li nhun ca doanh nghip, tng s hp dn
ca c phiu đi vi nhà đu t. ng thi khi lưi sut gim cng làm gim chi s
dng đòn by tài chính ca nhà đu t. Li nhun kim đc t các khon đu t c

phiu s cao hn nhiu so vi chi phí s dng đòn by tài chính. Chính vì th tác
đng làm gia tng cu v chng khoán và tác đng tng giá chng khoán.
- Tăgiá: Nu t giá tng  mt mc đ va phi và kim soát đc thì s làm
hàng hóa trong nc r hn hàng hóa th gii, tác đng tng xut khu. và làm kinh
doanh ca các công ty s tt hn và nh hng tích cc ti giá c phiu. Nhng khi
t giá tng quá mnh, ngoài tm kim soát ca chính ph s dn ti đng ni t b
mt giá và ngi đu t s có xu hng di chuyn kênh đu t và tìm đn nhng tài
sn an toàn hn nh vàng. Và hu qa là giá chng khoán có xu hng gim.
- Tìnhăhìnhăxutănhpăkhu,ătălăxutăsiêuăhayănhpăsiêu cng là nhân t
tác đng ti giá c phiu. Nu cán cân xut nhp khu  trong tình trng thâm ht thì
s tác đng ti t giá tng, đng ni t mt giá. Và t đó tác đng ti kt qa hot
đng kinh doanh ca công ty và làm nh hng ti giá c phiu.
- Giá vàng: khi kênh đu t vàng hp dn, s hút bt mt phn ngun vn
trong dân chúng và s làm gim lng cu trong th trng chng khoán và kéo theo
là giá chng khoán có kh nng gim giá.
- Chiătiêuăcaăchínhăph: khi ngân sách b bi chi s làm n chính ph gia
tng t đó s có tác đng làm tng t giá đng ni t và gia tng lm phát. ây cng
là nhân t nh hng ti giá c phiu.
- Lngăcungătin: trng hp th nht là khi lng cung tin tng  mc
kim soát tác đng làm gim lưi sut, t đó tác đng tích cc ti giá c phiu. Ngc
li khi chính ph theo đui chính sách tht cht tin t, gim lng cung tin ra công
chúng kéo theo lãi sut tng và s có tác đng bt li ti giá chng khoán.

23
Trng hp th 2 là: khi lng cung tin quá nhiu không kim soát đc s
dn đn lm phát leo thang và tác đng tiêu cc ti th trng chng khoán.
- NgunăvnăFDIă(Foreign direct investment): Khi ngun vn đu t FDI tng
lên s làm kích thích đu t và tng trng kinh t, tác đng tích cc ti th trng
chng khoán. Malcolm Baker, Fritz Foley, Zeffrey Gurgler vi “Giá tr th trng
chng khoán và ngun vn đu t trc tip nc ngoài FDI” cng đư ch ra rng

ngun vn FDI nh hng mnh ti th trng chng khoán.
- TìnhăhìnhăkinhătăvămôăcaăcácăncăkhuăvcăvƠăthăgii cng là nhân t
tác đng đn giá c phiu. Khi kinh t th gii phát trin n đnh thì s có nhng nh
hng tích cc ti th trng chng khoán trong nc và ngc li thì s có nh
hng làm giá c phiu gim.
- Yuătăkhác: T l tht nghip, lng vn hóa th trng, …
1.1.2.ăNhơnătăphiăkinhăt:ă
- Môiătrngăchínhătr:
Nhng nhân t nh hng khác na là nhân t phi kinh t bao gm nhng thay
đi trong điu kin chính tr nh chin tranh hoc thay đi c cu qun lỦ hành chính,
thay đi thi tit hoc nhng điu kin thiên nhiên khác, Bên cnh đó nhng thay
đi v vn hóa, hay s thay đi ca tin b khoa hc cng nh hng ti giá c phiu.
 Vit Nam tình hình chính tr tng đi n đnh, cng vi th trng chng
khoán cng còn khá non tr, nên ít chu nh hng ca nhân t này.
- Môiă trngă xƣă hiă phápă lut: H thng chính sách và lut pháp có tác
đng rt ln đn bn thân th trng chng khoán và đng thi cng có tác đng đn
các công ty niêm yt trên th trng chng khoán. Mi thay đi v chính sách s có
tác đng đn giá c phiu ca nhng doanh nghip. ây cng là nhân t nh hng

24
rt ln đn giá c phiu. Nu chính ph có nhng chính sách thun li cho doanh
nghip thì s có tác đng tích cc ti giá c phiu và ngc li.
1.1.3. Nhơnătăthătrng:
Nhng nhân t th trng hay nhân t ni ti ca th trng bao gm s bin
đng ca th trng và mi quan h cung ậ cu đc coi là nhóm nhân t th 3 nh
hng ti giá chng khoán
- Yuătătơm lỦănhƠăđuăt: theo thuyt lòng tin v giá c phiu, yu t cn
bn to ra s thay đi ca giá c phiu là do s thay đi v lòng tin ca ngi đu t
v tng lai ca c phiu, v li nhun doanh nghip và li tc ca c phiu. Trên th
trng chng khoán luôn có 2 nhóm ngi khác nhau, mt nhóm bi quan và nhóm

lc quan v tng lai ca c phiu. Khi nhóm bi quan đánh giá thp v tng lai ca
c phiu thì h đt lnh bán. Và nhóm lc quan đánh giá cao v kh nng kim li t
vic đu t c phiu đó thì h đt lnh bán. Chính vì th th trng chng khoán luôn
có ngi mua ngi bán, to ra tính thanh khon cho th trng.
- CácăhƠnhăviătiêuăccătrênăthătrngăchngăkhoánănh: đu c, mua bán
ni gián, thông tin sai s tht cng làm giá chng khoán bin đng mt cách gi to.
- GiaoădchăcaănhƠăđuătăncăngoƠiăvƠăcácătăchcăln: Khi giá tr giao
dch ca các nhà đu t nc ngoài và t chc tng s làm tng lng cung cu trên
th trng t đó tác đng ti tính thanh khon và giá c phiu trên th trng chng
khoán.
- NgunăvnăFIIă(Foreign Institutional Investors): Ngun vn nc ngoài vào
th trng chng khoán . Khi dòng vn này tng s dn đn cu v chng khoán tng
và có th s tác đng làm tng giá c phiu. Và ngc li khi dòng vn này st gim
s làm gim lng cu v chng khoán và tác đng làm gim giá c phiu. Th
trng chng khoán Vit nam còn khá non tr giá tr vn hóa th trng còn khá nh

25
so vi các nc phát trin khác. Nên dòng vn này có nh hng khá mnh đi vi
s bin đng giá c phiu Vit Nam.
S l thuc ca công ty vào nhng yu t đu vào, đu ra hoc s l thuc v
tài chính, tin t bi mt công ty khác hay bi mt nn kinh t khác, nu các đi tác
đó b sp đ hay khng hong kéo công ty sp đ theo nguyên lỦ đôminô. Các nhân
t đu c, móc ngoc, lng đon chng khoán ca cá nhân, các t chc, các công ty
trong hoc ngoài nc to ra cung, cu chng khoán gi to, làm giá c hàng hoá
chng khoán b méo mó, các chính sách can thip ca chính ph.
Giá c chng khoán là hình nh phn chiu nhng vn đ c bn ca kinh t
doanh nghip và nhng vn đ c bn ca nn kinh t - xư hi v mô. Vn đ thc s
phc tp. Vi nhng phng pháp phân tích khoa hc hin thi, ngi ta cha th
tìm đc qu đo chuyn đng ca giá c chng khoán.
LỦ thuyt th trng hiu qu cho rng, giá c th trng chng khoán cha

đng tt c các thông tin hin có, đng thi cng khng đnh, không th kim đc
li nhun bng cách nhìn vào các thông tin c hay các hình thái bin đng ca giá c
trong quá kh. Bernard Baruch, nhà tài chính có uy tín nht ca M hin nay, đư cnh
báo: “Nu bn sn sàng nghiên cu toàn b lch s và nn tng ca th trng và tt
c nhng công ty ln có c phiu đc niêm yt trên bng mt cách cn thn nh mt
sinh viên y khoa nghiên cu môn gii phu, và thêm vào đó, bn có thn kinh vng
vàng ca mt tay c bc c ln, có giác quan th sáu ca nhng nhà tiên tri và s
dng cm ca con s t, bn s có tia hy vng”. S c gng tuyt đnh nêu trên ca
nhà đu t chng khoán cng ch đc hng mt “tia hy vng” , th mà mt “tia hy
vng” này đc th trng chng khoán chia đu cho tt c mi ngi tham gia đu
t. William D .Norhaus, giáo s trng đi hc Yale - M, trong tác phm “LỦ thuyt
th trng hiu qu”, khng đnh, bn không th khôn hn th trng.
Giá c hàng hoá chng khoán là mt đi lng ngu nhiên mà ngi ta không
th nhn dng đc mt cách chc chn, mc dù thông tin vn đc hp th mt cách