GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM BAO THANH TOÁN TRONG NƯỚC TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU.PDF

B GIÁO DC VẨ ẨO TO
TRNG I HC KINH T TPHCM




TRN TH KHÁNH VÂN


GII PHÁP PHÁT TRIN SN PHM
BAO THANH TOÁN TRONG NC TI NGÂN
HÀNG THNG MI C PHN Á CHÂU


LUN VN THC S KINH T




TP.H Chí Minh ậ Nm 2012

B GIÁO DC VẨ ẨO TO
TRNG I HC KINH T TPHCM




TRN TH KHÁNH VÂN

GII PHÁP PHÁT TRIN SN PHM
BAO THANH TOÁN TRONG NC TI NGÂN

HẨNG THNG MI C PHN Á CHÂU
Chuyên ngành : Tài chính- Ngân hàng
Mã s : 60340201

LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS TRNG TH HNG

TP.H Chí Minh ậ Nm 2012

LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn này là do tôi t nghiên cu và thc hin
Các s liu nghiên cu trong bài lun vn này là trung thc, ni dung ca
lun vn cha tng đc ai công b trong bt k công trình nào.
Tôi hoàn toàn chu trách nhim v tính pháp lý quá trình nghiên cu khoa
hc ca lun vn này.
TPHCM, Ngày 25 tháng 12 nm 2012
Trn Th Khánh Vân

DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
Ch vit tt
Din gii
ACB
Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
Ban Qun lý d án xây dng
cu Th Thiêm
Bao thanh toán
BBH
Bên bán hàng
BMH
Bên mua hàng
FCI
Hip hi bao thanh toán th gii
NH
Ngân hàng
NHNN
Ngân hàng nhà nc
NHTM
Ngân hàng thng mi
SCB
Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn
TMCP
Thng mi c phn
TCTD
T chc tín dng
VIB
Ngân hàng thng mi c phn Quc T

DANH MC CÁC BNG
Bng
Tiêu đ bng, biu
Bng 1.1
Doanh thu bao thanh toán ca các châu lc trên th gii qua 7 nm
Bng 1.2
Doanh thu bao thanh toán ca mt s nc trên th gii
Bng 2.1
Doanh thu bao thanh toán  Vit Nam giai đon 2005-2009
Bng 2.2
Doanh thu bao thanh toán  Vit Nam giai đon 2010-2011
Bng 2.3
Tng nhu nhp lãi, phí BTT ti ACB giai đon t 2005-2011
Bng 2.4
Doanh thu bao thanh toán ca ACB so vi c nc
Bng 2.5
S lng nhóm ngành lnh vc BTT, s lng bên mua hàng
Bng 2.6
Kt qu kho sát ý kin khách hàng







DANH MC CÁC BIU 

Biu
Tiêu đ bng, biu
Biu đ 1.1
Doanh thu bao thanh toán trên th gii qua 6 nm
Biu đ 2.1
Doanh thu bao thanh toán ca ACB t 2005 đn nm 2011
Biu đ 2.2
Lãi sut và phí bao thanh toán ti ACB
Biu đ 2.3
S lng khách hàng (BBH) thc hin bao thanh toán ti ACB



LI M U
1. t vn đ:
Hi nhp kinh t th gii là mt xu th tt yu và mt yêu cu khách quan đi vi
Vit Nam trong thi đi ngày nay. Trong đó, ngành tài chính ngân hàng là mt trong
nhng lnh vc tiên phong m ca hi nhp mnh m vi khu vc và th gii. Vì vy,
đa dng hóa và phát trin sn phm là mt trong nhng chin lc đ tn ti và phát
trin ca ngành ngân hàng.
Bao thanh toán đã tr nên quen thuc và đc áp dng rng rãi trên th gii  c
các quc gia phát trin và đang phát trin và nó đã mang li li ích thit thc cho
khách hàng ln đn v cung cp dch v.  Vit Nam, mc dù bao thanh toán đã đc
trin khai t nm 2004 nhng vn cha đc phát trin rng rãi, mt trong nhng
nguyên nhân là do ngân hàng vn còn dè dt vi loi hình này, mt khác sn phm
bao thanh toán vn còn là mt khái nim l lm vi nhiu doanh nghip  Vit Nam.
Chính vì vy, dù đc gii chuyên môn k vng và đánh giá cao nhng sn phm bao
thanh toán vn cha thc s phát trin  Vit Nam. Ngân hàng thng mi c phn Á
Châu là mt trong nhng ngân hàng tiên phong trong vic phát trin sn phm bao

thanh toán, tuy nhiên sn phm bao thanh toán vn cha phát trin nh mong đi.
Trong bi cnh nn kinh t đang còn nhiu bt n, sn xut đình tr, tình hình n
quá hn ngày càng cao, các ngân hàng đang trong quá trình tái cu trúc, phát trin sn
phm bao thanh toán trong giai đon này s gii quyt đc nhiu khó khn ca ngân
hàng cng nh các doanh nghip sn xut. Vi s hiu bit v sn phm bao thanh
toán và kinh nghim làm vic ti Ngân hàng Á Châu, vi mong mun sn phm bao
thanh toán ngày càng phát trin tác gi đã la chn đ tài “Gii pháp phát trin sn
phm bao thanh toán ti Ngân hàng thng mi c phn Á Chơu” đ làm lun vn
thc s.
2. Mc tiêu nghiên cu
Nghiên cu sn phm bao thanh toán ca Ngân hàng Á Châu, phân tích thc
trng hot đng bao thanh toán ti Ngân hàng Á Châu, kho sát nhu cu thc t ca


mt s doanh nghip Vit Nam nhm tìm ra nguyên nhân gây hn ch s pht trin
ca hot đng bao thanh toán ti Ngân hàng Á Châu, t đó đa ra gii pháp v kin
ngh làm cho sn phm bao thanh toán ngày càng phát trin.
3. i tng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: Sn phm bao thanh toán ca Ngân hàng TMCP Á Châu.
- Phm vi nghiên cu: Ti Ngân hàng TMCP Á Châu
4. Phng pháp nghiên cu
Bài lun vn đc nghiên cu da trên các phng pháp nghiên cu: tng hp,
thông kê, phân tích s liu thc t t nhng ngun đáng tin cy, so sánh s ging và
khác nhau gia các sn phm. Ngoài ra, tác gi còn da trên nhng tài liu tham kho,
nhng bài nghiên cu trc đây, thông qua trao đi ý kin vi ging viên hng dn
và kinh nghim thc t làm vic ti Ngân hàng thng mi c phn Á Châu.
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài nghiên cu
- Phân tích thc trng hot đng bao thanh toán ti Ngân hàng TMCP Á châu,
tìm ra nguyên nhân hn ch s phát trin ca sn phm bao thanh toán ti Ngân hàng
TMCP Á Châu.

- Góp phn hoàn thin và phát trin sn phm bao thanh toán ti Ngân hàng
TMCP Á Châu.
6. Nhng đim ni bt ca lun vn
- Lun vn đi sâu nghiên cu v sn phm bao thanh toán ti Ngân hàng TMCP
Á Châu.
- Lun vn đã phân tích thc trng hot đng bao thanh toán ti Ngân hàng
TMCP Á Châu, tng kt nhng kt qu đt đc cng nh nhng hn ch và nguyên
nhân hn ch khi trin khai sn phm bao thanh toán ti Ngân hàng TMCP Á Châu.
- Lun vn đã đa ra nhng gii pháp có kh nng ng dng nhm thu hút
khách hàng và phát trin sn phm bao thanh toán ti Ngân hàng TMCP Á Châu.
7. Kt cu ca bài lun vn


Bài lun vn đc trình bày qua 3 chng sau:
Chng I: Tng quan v sn phm bao thanh toán
Chng II: Thc trng hot đng bao thanh toán ti Ngân hàng thng mi c
phn Á Châu.
Chng III: Gii pháp phát trin sn phm bao thanh toán ti Ngân hàng thng
mi c phn Á Châu.
Vi kt cu nh trên, bài lun vn đã th hin phn c s lý lun, phân tích đánh
giá thc trng hot đng bao thanh toán ca Ngân hàng thng mi c phn Á Châu
da trên tng th thc trng ca Vit Nam, kho sát thc t các doanh nghip, t
nhng c s đó đ xut mt s gii pháp c th nhm giúp các doanh nghip có th
tip cn vi sn phm bao thanh toán nhiu hn và ngân hàng có th phát trin hn sn
phm bao thanh toán ca mình.
Mc dù đã c gng và n lc nghiên cu thc hin đ tài này, chc chn lun
vn này s có mt s thiu sót, rt mong cô hung dn, các thy cô trong hi đng
chm lun vn, các bn đc góp ý đ lun vn này hoàn thin hn.
MC LC

DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC BIU
LI M U
CHNG 1: TNG QUAN V SN PHM BAO THANH TOÁN TI
NGỂN HẨNG THNG MI 1
1.1 KHÁI NIM CHUNG V SN PHM BAO THANH TOÁN TI NGÂN HÀNG THNG
MI 1
1.1.1 Lch s hình thành sn phm bao thanh toán 1
1.1.2 Mt s khái nim v sn phm bao thanh toán 2
1.1.3 Phân loi sn phm bao thanh toán 4
1.2 C IM CA SN PHM BAO THANH TOÁN 6
1.2.1. T l ng trc khon phi thu và thi hn bao thanh toán 6
1.2.2. Lãi sut, phí bao thanh toán 6
1.2.3 Thi hn bao thanh toán 7
1.3 IU KIN  T CHC TÍN DNG C HOT NG BAO THANH TOÁN 7
1.4 CÁC KHON PHI THU KHÔNG C BAO THANH TOÁN: 8
1.5 TIN ÍCH CA SN PHM BAO THANH TOÁN 8
1.5.1 i vi bên bán hàng (Bên đc tài tr): 8
1.5.2 i vi bên mua hàng 9
1.5.3 i vi đn v bao thanh toán 10
1.5.4 i vi các quc gia áp dng bao thanh toán 10
1.6 SO SÁNH SN PHM BAO THANH TOÁN VI CÁC LOI HÌNH TÀI TR THNG
MI KHÁC 11
1.7 CÁC TIểU CHệ ÁNH GIÁ S PHÁT TRIN CA SN PHM BAO THANH TOÁN TI
NGÂN HÀNG THNG MI 13
1.7.1 Tng trng doanh thu bao thanh toán 13
1.7.2. M rng th trng, tng th phn 14
1.7.3 M rng đi tng khách hàng 16
1.7.4 Mc đ đa dng hóa hình thc bao thanh toán 16

1.7.5  mnh yu ca hot đng bao thanh toán so vi các TCTD khác 17
1.8 KINH NGHIM V HOT NG BAO THANH TOÁN TI MT S NC TRÊN TH
GII 17
1.8.1 Tình hình thc hin bao thanh toán trên th gii 17
1.8.2. Kinh nghim v hot đng bao thanh toán ti mt s nc trên th gii
21
1.8.3 Rút kinh nghim v hot đng bao thanh toán  Vit Nam 23
CHNG 2: THC TRNG HOT NG BAO THANH TOÁN TI
NGỂN HẨNG THNG MI C PHN Á CHÂU 25
2.1 THC TRNG HOT NG BAO THANH TOÁN TI VIT NAM 25
2.1.1 Quy đnh hot đng bao thanh toán ca các t chc tín dng 25
2.1.2 Thc tin hot đng bao thanh toán ti Vit Nam 26
2.2 THC TRNG HOT NG BAO THANH TOÁN TI NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU
30
2.2.1 Quy ch hot đng bao thanh toán ti Ngân hàng TMCP Á Châu 30
2.2.2 Quy trình thc hin sn phm bao thanh toán ti Ngân hàng TMCP Á
Châu 31
2.2.3 Thc trng hot đng bao thanh toán ti Ngân hàng TMCP Á Châu 35
Bng 2.3: Tng nhu nhp lãi, phí bao thanh toán ti ACB giai đon t 2005-2011
36
2.2.4 Nhng hn ch và nguyên nhân hn ch khi thc hin sn phm bao
thanh toán ti Ngân hàng TMCP Á Châu 44
CHNG 3: GII PHÁP PHÁT TRIN SN PHM BAO THANH TOÁN
TI NGÂN HÀNG TMCP Á CHÂU 54
3.1 NH HNG PHÁT TRIN SN PHM BAO THANH TOÁN TI NGÂN HÀNG
TMCP Á CHÂU 54
3.1.1 nh hng phát trin sn phm bao thanh toán ti Ngân hàng Á Châu
54
3.2 GII PHÁP PHÁT TRIN SN PHM BAO THANH TOÁN TI NGÂN HÀNG TMCP
Á CHÂU 57

3.2.1 Xây dng quy trình và hng dn kim tra trc và sau khi gii ngân
bao thanh toán: 57
3.2.2 Thành lp phòng qun lý v sn phm bao thanh toán 59
3.2.3 Nâng cao trình đ chuyên môn và phát trin ngun nhân lc 60
3.3.4 a dng hóa các hình thc bao thanh toán 61
3.2.5 Xây dng h thng công ngh thông tin hin đi. 63
3.2.6 Xây dng chin lc marketing phù hp nhm thu hút khách hàng tham
gia sn phm bao thanh toán ca ngân hàng 64
3.2.7 M rng phm vi, đi tng thc hin bao thanh toán 65
3.2.8 Gim phí, lãi sut nhm khuyn khích các doanh nghip s dng sn
phm bao thanh toán ti Ngân hàng Á Châu. 65
3.3 MT S KIN NGH 66
3.3.1 Hoàn thin khung pháp lý 66
3.3.2 Thành lp hip hi bao thanh toán ti Vit Nam 66
3.3.3 Chính ph có chính sách thu phù hp đi vi hot đng bao thanh toán
67
3.3.4 Hoàn thin trung tâm tín dng (CIC) nhm cung cp thông tin minh
bch ca các doanh nghip 67
3.3.5 Hng các doanh nghip giao dch không dùng tin mt 68
KT LUN 70
Trang 1

CHNG 1: TNG QUAN V SN PHM BAO THANH TOÁN TI
NGỂN HẨNG THNG MI
1.1 Khái nim chung v sn phm bao thanh toán ti ngân hàng thng mi
1.1.1 Lch s hình thành sn phm bao thanh toán
Nhng hình thc s khai đu tiên ca bao thanh toán đã có cách đây 2000 nm
trc di thi đ ch La Mã. Do h thng thông tin còn s khai, đi lý hoa hng
thc hin chc nng tip th quan trng trong giao dch thng mi gia nhà sn
xut nc ngoài và ngi mua trong nc. Là đi lý, h nm gi quyn s hu (ch

không phi danh ngha) ca hàng hóa bên y nhim – nhà sn xut nc ngoài, ri
giao hàng hóa đó cho ngi mua trong nc, ghi s doanh thu và thu n khi đn
hn, chuyn d n cho bên y nhim thu sau khi đã tr phn hoa hng ca mình,
thng th hin bng phn trm ca tng doanh thu.
n th k 13, bao thanh toán xut hin  Anh và có tr s đu tiên ti
London vi tên gi “tr s ca nhng nhà Factor”. H đóng vai trò nh nhng đi
lý hng hoa hng t các nhà sn xut ti các th trng xa xôi và th trng cha
quen thuc. Nhng nhà factor này đm nhim vic bán và thu các khon n cho nhà
sn xut và chuyên môn hóa trong đánh giá ri ro th trng và thu các khon tin
đn hn.
S phát trin ca kinh t th gii vào th k 14 và 15 đã giúp các đi lý này
ngày càng ln mnh và gi vai trò ngày càng quan trng. Các đi lý không ch thc
hin mt chc nng duy nht là tip th mà còn chuyn dn thành đi lý thc hin
thêm chc nng tài chính vào cui th k 15. Khi h dn dn tin cy vào kh nng
tr n ca ngi mua trong nc mà h giao dch cùng, h bt đu cp tín dng cho
ngi y nhim mình đ ly hoa hng cao hn. Vi khon hoa hng nhiu hn, đi
lý bao thanh toán bt đu bo đm kh nng tr n ca ngi mua bng cách ha tr
cho ngi y nhim trong tng lai, nu ngi mua không th tr đúng hn do kh
nng tài chính không cho phép. n th k 16, s phát trin vt bc ca nn kinh
t M đã to điu kin cho nghip v bao thanh toán  nc này phát trin mnh,
nh hng rt ln ti th trng Châu Âu và các th trng lân cn.
Trang 2

Cui th k 19 và đu th k 20 là giai đon phát trin mnh m v bao thanh
toán đc bit ti M, là kt qu ca s phân công lao đng hp lý trong xã hi. Theo
đó ngi sn xut, phân phi hàng hóa hay cung ng dch v ch tp trung vào hot
đng sn xut, bán hàng và cung ng dch v; qun lý và thu tin t vic bán hàng
hay cung ng dch v s đc t chc tín dng đm trách. Hot đng bao thanh
toán là s kt hp ca dch v nh tài tr vn, đánh giá ri ro tín dng, qun lý s
sách, thu h và t vn.

1.1.2 Mt s khái nim v sn phm bao thanh toán
1.1.2.1 Theo Công c Ottawa
Theo iu 1 công c Ottawa v bao thanh toán quc t nm 1988 do
UNIDROIT xây dng: Bao thanh toán là mt hot đng đc tin hành trên c s
hp đng bao thanh toán giao kt gia ngi cung cp hàng hóa, dch v và đn v
bao thanh toán, theo đó:
- Ngi cung cp chuyn giao hay s chuyn giao cho đn v bao thanh toán
khon phi thu phát sinh t hp đng mua bán hàng hóa, dch v gia ngi cung
cp và khách hàng ca nó (ngi mua, con n), tr hp đng mua bán hàng hóa,
dch v phc v mc đích tiêu dùng hay cá nhân.
- n v bao thanh toán phi thc hin ít nht hai trong s các hành vi sau:
Tài tr cho ngi cung cp, bao gm c vic cho vay hay tr tin trc; Thc hin
các hot đng k toán, s sách liên quan đn khon phi thu; Thu tin đi vi khon
phi thu; Tin hành các bin pháp bo v trong trng hp ngi mua (con n)
không thanh toán.
- Thông báo vic chuyn nhng khon phi thu cho ngi mua (con n)
1.1.2.2 Theo t chc bao thanh toán quc t FCI
Bao thanh toán là mt loi hình dch v tài chính trn gói bao gm s kt hp
gia: tài tr vn hot đng, bo him ri ro tín dng, theo dõi các khon phi thu và
dch v thu h. ó là mt s tha thun gia ngi cung cp dch v bao thanh toán
(factor) vi ngi cung ng hàng hóa dch v hay còn gi là ngi bán hàng trong
Trang 3

quan h mua bán hàng hóa (seller). Theo nh tha thun ngi cung cp dch v
bao thanh toán s mua li các khon phi thu ca ngi bán da trên kh nng tr
n ca ngi mua trong quan h mua bán hàng hóa (buyer) hay còn gi là con n
trong quan h tín dng (debtor).
1.1.2.3 Theo qui đnh ti Vit Nam
Bao thanh toán là mt hình thc cp tín dng ca các t chc tín dng cho bên
bán hàng thông qua vic mua li các khon phi thu phát sinh t vic mua bán hàng

hóa, cung ng dch v đã đc bên bán hàng và bên mua hàng tha thun trong hp
đng mua bán hàng hóa, cung ng dch v.
1.1.2.4 Mt s khái nim khác
Theo T đin kinh t (Dictionary of Economic ậ Christopher Pass &
Bryan Lones): thì “Bao thanh toán là mt s dàn xp tài chính, qua đó mt công ty
tài chính chuyên nghip (công ty mua n - factor) mua li các khon n ca mt
doanh nghip vi s tin ít hn giá tr ca khon n đó. Li nhun phát sinh t s
chênh lch gia tin thu đc ca s n đã mua và giá mua thc t ca món n đó.
Li ích ca doanh nghip bán n là nhn đc tin ngay thay vì phi ch đn lúc
con n thng mi tr n và hn na là tránh đc nhng phin toái và các chi phí
trong vic theo đui các con n chm tr”.
Còn theo t đin thut ng Ngân hàng ậ Hans Klaus thì “bao thanh toán là
mt loi hình tài tr di dng tín dng chuyn nhng n. Mt doanh nghip
chuyn toàn b hay mt phn khon n cho mt công ty tài chính chuyên nghip
(công ty mua n, thông thng là mt công ty trc thuc ngân hàng). Công ty này
đm nhn vic thu các khon n và theo dõi các khon phi thu đ hng th tc
phí và có lúc ng trc các khon n. Thông thng công ty mua n phi chu ri
ro mt kh nng thanh toán ca món n”.
Tin s Edward W. Reed và Edward K. Gill cho rng: “Bao thanh toán là
vic mua li các khon n. Các công ty mua n mua các khon n ca khách hàng
trên c s không truy đòi và tin hành mt s các dch v ngoài vic ng trc các
Trang 4

khon n. Công ty mua n đánh giá tín dng trong hin ti và tng lai ca khách
hàng (ngi bán) và xác lp các hn mc tín dng ng trc. Các khách hàng đc
yêu cu gi trc tip cho công ty mua n bn sao hoá đn. Khon ng trc thng
t 80% - 90% tr giá hoá đn. Khon d tr 10% - 20% đc công ty mua n gi
li đ phòng nga hàng tr li, hàng giao thiu, hoc các yêu cu khác ca ngi
mua. Thng thng vào cui tháng, công ty mua n tính toán mc phí thu đc
trên s d trên các khon n cha thu và cp thêm vn cho khách hàng”.

Qua vic tìm hiu các khái nim trên đây chúng ta có th tóm li bao thanh
toán là vic chuyn n ca ngi mua hàng t ngi bán hay cung ng dch v sang
công ty mua n. Công ty mua n có th tr trc thi hn toàn b hay mt phn các
khan n ca ngi mua cùng vi mt khon hoa hng tài tr và phí thu n.
1.1.3 Phân loi sn phm bao thanh toán
1.1.3.1. Cn c vào kh nng truy đòi
Bao thanh toán min truy đòi (Without Recourse Factoring): Là phng
thc bao thanh toán mà đn v bao thanh toán s không truy đòi tin ngi bán nu
ngi mua không thanh toán, hoc thanh toán không đy đ s tin theo b chng
t mà đn v bao thanh toán đã ng trc (thanh toán) cho ngi bán trc đó.
Theo phng thc này, mi ri ro nu xy ra thì đn v bao thanh toán phi
gánh chu. Chính vì vy phng thc bao thanh toán min truy đòi ch s dng khi
đn v bao thanh toán thm đnh và đánh giá bên mua hàng vi đ tin cy cao, hoc
bên mua hàng có bo lãnh ca ngân hàng.
Bao thanh toán có truy đòi ( Recourse Factoring): Là phng thc bao
thanh toán mà đn v bao thanh toán s truy đòi bên bán hàng s tin cha đc
thanh toán ht cho mình, do bên mua hàng (con n) t chi, hoc mt kh nng
thanh toán. Theo phng thc này, khi chng t đn hn thanh toán mà bên mua
hàng không tr tin hoc tr không đ thì đn v bao thanh toán s truy đòi t bên
bán hàng. Bên bán hàng phi gánh chu ri ro này.
Trang 5

V mt kinh t, khi áp dng phng thc bao thanh toán min truy đòi, ngân
hàng s áp dng các t l phí và hoa hng rt cao, ngc li thì t l thp hn.
1.1.3.2. Cn c vào nghip v
Bao thanh toán thông thng (Conventional Factoring): là loi bao thanh
toán mà đn v bao thanh toán chp nhn thanh toán tin ngay cho đn v bán sau
khi đã khu tr tin lãi và hoa hng phí. Khi đn hn đn v bao thanh toán s xut
trình chng t cho ngi mua và ngi mua có trách nhim thanh toán toàn b s
tin theo chng t cho đn v bao thanh toán.

Bao thanh toán thông thng có th vn dng phng thc min truy đòi hoc
có truy đòi.
Bao thanh toán có k hn (Maturity Factoring): là loi bao thanh toán đc
thc hin không phc thuc vào thi gian mua bán hàng hóa dch v ca bên mua
và bên bán và ph thuc vào thi hn đã tha thun gia đn v bao thanh toán và
bên bán, theo đó c đn thi hn đnh k (10 ngày, 15 ngày, 1 tháng ) đn v bao
thanh toán s ng trc vào tài khon ca bên bán mt s tin nht đnh.
Khi bên bán giao hàng cho bên mua, b chng t s chuyn cho đn v bao
thanh toán đ thu tin. Tin thu đc s tr vào khon ng trc, lãi, phí, còn li
bao nhiêu s chuyn vào tài khon ca bên bán.
Bao thanh toán có k hn đc áp dng khi ngi bán và ngi mua có quan
h thng mi thng xuyên n đnh.
1.1.3.3. Cn c vào phm vi bao thanh toán
Bao thanh toán trong nc: là hình thc bao thanh toán phát sinh trong mt
nc. Bên bán hàng và bên mua hàng đu là các doanh nghip trong nc (k c
các công ty liên doanh, doanh nghip có 100% vn nc ngoài), các quan h
thng mi gia bên mua hàng và bên bán hàng đu đc thc hin trong phm vi
quc ni và ch b chi phi bi h thng lut pháp trong nc.
Bao thanh toán trong nc, do phm vi hp nên đn v bao thanh toán có th
d dàng thm đnh, đánh giá khách hàng ca mình đ quyt đnh cung cp dch v
Trang 6

bao thanh toán, nh đó mc đ ri ro cho đn v bao thanh toán s thp hn. Bao
thanh toán ni đa có tính cht ph bin hn, doanh s hot đng ln hn.
Bao thanh toán quc t (Bao thanh toán xut- nhp khu) là vic bao thanh
toán da trên hp đng xut- nhp khu. Hot đng bao thanh toán quc t có liên
quan ti ít nht hai quc gia khác nhau, đim khác bit ca bao thanh toán quc t
so vi bao thanh toán ni đa là kh nng có s tham gia ca hai đn v bao thanh
toán ca hai nc đng ra làm đi lý cho nhau đ cung cp dch v cho ngi xut
khu hoc ngi nhp khu và vic bao thanh toán quc t s áp dng theo các

điu c quc t v bao thanh toán.
1.1.3.4. Cn c vào phng thc bao thanh toán
Bao thanh toán tng ln: đi vi tng khon phi thu, đn v bao thanh toán
ký mt hp đng tín dng vi bên bán hàng.
Bao thanh toán theo hn mc: n v bao thanh toán cp cho bên bán hàng
mt s d bao thanh toán trong mt khon thi gian xác đnh mà ti bt c thi
đim nào trong thi hn ca hn mc, tng s d bao thanh toán vi bên bán hàng
không đc vt quá s d này. Mi ln ng trc, bên bán hàng ch cn ký vi
đn v bao thanh toán kh c nhn n (giy nhn n).
ng bao thanh toán: Các đn v bao thanh toán cùng thc hin bao thanh
toán cho mt hp đng mua bán hàng hóa, trong đó có mt đn v bao thanh toán
đng ra làm đu mi thc hin vic t chc bao thanh toán.
1.2 c đim ca sn phm bao thanh toán
1.2.1. T l ng trc khon phi thu và thi hn bao thanh toán
T l ng trc khon phi thu ph thuc vào các yu t sau: Mt hàng, điu
kin thanh toán, phng thc thanh toán; Tha thun gia bên bán hàng và bên mua
hàng (tha thun bng vn bn hoc không bng vn bn) v gim giá, chit khu, các
khon gim tr, chia s chi phí phá sinh, t l tr hàng; T l tranh chp thng mi.
1.2.2. Lãi sut, phí bao thanh toán
Giá bao thanh toán = Lãi (L) + Phí (P)
Trang 7

Lãi sut bao thanh toán: cn c theo lãi sut cho vay ngn hn ca ngân
hàng ti thi đim bao thanh toán. Lãi đc tính trên mc ng trc cho bên bán
và s ngày thc t k t ngày ng tin đn trc ngày thanh toán các khon phi thu
1 ngày.
Lãi trong hn:
Lãi trong hn = [s tin ng trc x Lãi sut (tháng)x s ngày bao thanh toán
30 ngày
Lãi sut quá hn

Lãi quá hn = s tin ng trc x Lãi sut (tháng)x 150%x s ngày quá hn
30 ngày
Phí bao thanh toán: Phí bao thanh toán đc tính da trên giá tr khon phi
thu hoc tng hn mc bao thanh toán
Cn c xác đnh phí bao thanh toán: phí thm đnh đn v mua hàng, phí
thm tra chng t các khon phi thu, phí theo dõi giao hàng/ thc hin hp đng,
thông báo tình hình các khon phi thu, phí thu h các khon phi thu t Bên mua
hàng, phí đm bo ri ro.
1.2.3 Thi hn bao thanh toán
T = Thi hn thanh toán còn li + s ngày d phòng (nu có)
Trong đó:
Thi hn thanh toán còn li là s ngày còn li tính t ngày gii ngân đn
ngày ti hn thanh toán ca khon khon phi thu.
S ngày d phòng đc tính toán da trên thi gian thanh toán chm tr
theo tp quán thanh toán ca tng ngành hàng, thi gian chuyn khon, thi gian
ch x lý chng t , ti đa không quá 45 ngày.
Thi hn bao thanh toán ti đa: 180 ngày.
1.3 iu kin đ t chc tín dng đc hot đng bao thanh toán
Ngân hàng Nhà nc cho phép thc hin hot đng bao thanh toán trong nc
khi t chc tín dng có đ các điu kin sau:
Có nhu cu hot đng bao thanh toán
Trang 8

T l n quá hn trên tng d n cho vay ti thi đim cui tháng ca 3
tháng gn nht di 5%; không vi phm các quy đnh v an toàn hot đng ngân
hàng
Không thuc đi tng đang b xem xét x lý vi phm hành chính trong
lnh vc tài chính, ngân hàng hoc đã b x lý vi phm hành chính trong lnh vc tài
chính, ngân hàng nhng đã khc phc đc hành vi vi phm
i vi hot đng bao thanh toán xut – nhp khu: Ngoài các điu kin quy

đnh trên, t chc tín dng xin hot đng bao thanh toán xut - nhp khu phi
là t chc tín dng đc phép hot đng ngoi hi.
1.4 Các khon phi thu không đc bao thanh toán:
Nhng khon phi thu sau đây không đc thc hin bao thanh toán:
Phát sinh t Hp đng mua bán hàng hóa, cung ng dch v b pháp lut cm.
Phát sinh t các giao dch, tha thun bt hp pháp.
Phát sinh t các giao dch, tha thun đang có tranh chp.
Phát sinh t các hp đng bán hàng di hình thc ký gi.
Phát sinh t Hp đng mua bán hàng hóa, cung ng dch v có thi hn bao
thanh toán còn li dài hn 180 ngày.
Các khon phi thu đã đc gán n hoc cm c, th chp.
Các khon phi thu đã quá hn thanh toán theo Hp đng mua bán hàng hóa,
cung ng dch v.
Các khon phi thu phát sinh t hp đng cung ng dch v trong lnh vc xây
dng; lnh vc tài chính, ngân hàng theo ph lc đính kèm.
Hp đng mua bán hàng hóa, cung ng dch v có tha thun không đc
chuyn giao quyn và ngha v trong hp đng.
1.5 Tin ích ca sn phm bao thanh toán
1.5.1 i vi bên bán hƠng (Bên đc tài tr):
Trang 9

Giúp bên bán hàng có ngun tài tr khá n đnh và chc chn và không b hn
ch v tài sn đm bo, nh đó bên bán có th m rng sn xut kinh doanh ca
mình.
Giúp bên bán hàng rút ngn thi gian lu chuyn tin t, nh đó làm tng
vòng quay vn lu đng.
Giúp ngi bán có tin kp thi đáp ng các nhu cu sn xut kinh doanh hoc
thanh toán công n, t đó làm cho sn xut kinh doanh hoc thanh toán công n, t
đó làm cho sn xut kinh doanh đc tin hành liên tc, đng thi to uy tín trong
quan h thanh toán.

Giúp ngi bán tit kim đc nhiu chi phí có liên quan đn vic qun lý
khách hàng, qun lý n và thu n. Thông qua vic thc hin nghip v bao thanh
toán mà các doanh nghip tit kim đc đáng k các chi phí v tin lng phi tr
cho b phn thu n, chi phí đin nc, đin thoi, vn phòng, qun lý, thi gian,
v.v… bng cách bán các khon n cho công ty mua n và ch cn tr mt khon hoa
hng bao thanh toán hoc bán vi giá thp hn khon n đó.
Giúp bên bán m rng vic tiêu th và gia tng doanh s bán hàng thông qua
vic m rng bán chu cho khách hàng.
c h tr đánh giá tình hình kinh doanh, thông tin v th trng và đi tác
nhp khu. Khi bên bán hàng s dng dch v bao thanh toán ti ngân hàng, thông
thng ngân hàng s thc hin thm đnh k đi vi bên mua hàng vì vy bên bán
hàng có th yên tâm v đi tác ca mình khi thc hin giao dch mua bán.
c s dng khon phi thu đ đm bo mt phn hoc toàn b s tin ng
trc.
Doanh s bán hàng càng cao thì khon ng trc bao thanh toán càng nhiu.
Do bao thanh toán đc thc hin da trên ng trc khon phi thu nên bên bán
hàng có nhiu đn đt hàng, doanh s bán hàng nhiu thì s đc ng trc bao
thanh toán tng ng.
1.5.2 i vi bên mua hàng
Bao thanh toán có tác dng gián tip đi vi bên mua hàng:
Trang 10

Giúp bên mua thc hin vic nhp hàng hóa, nguyên liu mà không cn phi
có vn ngay thông qua vic mua chu.
Gim thp ri ro trong giao dch thng mi, do có s giám sát ca đn v bao
thanh toán.
Gim chi phí qun lý và thanh toán n.
n gin hóa các giao dch thanh toán tin do ch phi thanh toán tp trung v
mt mi.
1.5.3 i vi đn v bao thanh toán

Thông qua bao thanh toán, các đn v bao thanh toán có th thit lp và m
rng quan h vi các loi hình doanh nghip, qua đó đn v bao thanh toán có th
cung cp thêm các sn phm dch v , giúp đn v bao thanh toán không nhng gia
tng ngun thu mà còn nâng cao hình nh thng hiu, tng sc cnh tranh.
Thông qua bao thanh toán, đn v bao thanh toán có th nm bt tình hình sn
xut kinh doanh, tình hình tài chính ca doanh nghip, bên cnh đó bao thanh toán
có thc hin quyn truy đòi nên đn v bao thanh toán có th loi tr đc các
khon n xu.
Bao thanh toán là sn phm có đ an toàn cao, ri ro thp, đây là điu kin đ
nâng cao hiu qu kinh doanh ca các đn v bao thanh toán.
Ngoài ra, sn phm bao thanh toán còn to c hi đ các ngân hàng thng
mi, các t chc tài chính m rng quan h vi các đi tác khác  trong nc và
nc ngoài, qua đó có th hc hi kinh nghim đ phát trin các mt hot đng liên
quan.
1.5.4 i vi các quc gia áp dng bao thanh toán
Bao thanh toán có th to ra li th cnh tranh và thu hút giao thng quc t
trong điu kin quc gia đó còn nhiu hn ch v Lut thng mi, thc thi lut
thng mi, h thng lut phá sn và kinh nghim qun lý. Bao thanh toán đem li
li th đi vi vic tài tr các khon phi thu gia các quc gia.
Trang 11

Trong xu th hi nhp nh hin nay, vic giao thng mua bán gia các quc
gia vi nhau là vic din ra thng xuyên. Thông qua sn phm bao thanh toán, các
quc gia ca bên bán có th tng cng tài tr trc tip cho bên bán, góp phn phát
trin nn kinh t ca quc gia đó, đng thi gia tng ngun thu ngoi t cho đt
nc.
Bên cnh đó, chính ph các nc có th tham gia tài tr thông qua các hip
hi v bao thanh toán nhm tng cng c hi giao thng quc t và cng c v
th đt nc trong khu vc nói riêng và toàn th gii nói chung. Hin nay các nc
trên th gii đã thành lp hip hi bao thanh toán quc t là hip hi FCI, hip hi

này đc thành lp t nm 1968 và phát trin thành mng li bao thanh toán ln
nht trên th gii.
1.6 So sánh sn phm bao thanh toán vi các loi hình tài tr thng mi
khác
Bao thanh toán là hình thc cp tín dng ch yu da vào thm đnh mc đ
uy tín ca bên mua hàng và bên bán hàng mà không cn phi có tài sn đm bo. V
mt tng quan, sn phm bao thanh toán cng ging nhng sn phm tín dng khác
là tài tr vn lu đng phc v sn xut kinh doanh ca các doanh nghip da trên
các khon phi thu. Tuy nhiên, khi xem xét di nhiu khía cnh khác nhau thì sn
phm bao thanh toán có nhiu khác bit so vi nhng sn phm khác, s khác bit
này đc th hin chi tit bng sau:


Bao thanh toán
Chit khu
i tng
Khon phi thu
Hi phiu và giy t có giá
khác
Quan h
Có s ràng buc gia 3 bên: bên
bán, bên mua và đn v bao thanh
toán
Quan h đc lp gia các bên,
quan h gia bên mua và bên
bán.
Trang 12

Theo dõi khon
phi thu

Ngân hàng theo dõi cht ch s
sách và qun lý khon phi thu cho
bên bán hàng.
Bên bán hàng t theo dõi s
sách và qun lý khon phi thu
Phng thc tài
tr
Tài tr cho bên bán theo phng
thc hn mc hoc tng ln
Tài tr cho bên bán theo
phng thc tng ln
Theo dõi khon
phi thu
Bên bán hàng phi m tài khon
gi h ti ngân hàng, và yêu cu
bên mua chuyn tin và tài khon
này đ thc hin thu n vay.
Không yêu cu bên bán phi
m tài khon ti ngân hàng
cung ng dch v, bên bán t
theo dõi thu tin và thanh toán
n vay cho ngân hàng.


Bao thanh toán
Cho vay thông thng
Cp tín dng
Ngân hàng cp hn mc tín dng
da trên nng lc ca bên mua và
bên bán. Trong đó ngân hàng thc

hin thm đnh bên mua hàng khó
hn da trên uy tín và nng lc tài
chính ca bên mua hàng.
Ngân hàng cp hn mc tín
dng da trên nng lc, tình
hình tài chính bên vay.
Tài sn đm báo
Không cn phi có tài sn đm bo.
Ngân hàng cho vay da trên khon
phi thu ca bên bán
Phi có tài sn đm bo là
nhà, đt, xe đ đm bo
cho khon vay
Thm đnh
Ngân hàng không cn phi thm
đnh phng án kinh doanh ca bên
bán (bên vay)
Bên vay phi có phng án
kinh doanh rõ ràng c th,
ngân hàng da tính kh thi
ca phng án đ thm đnh
và cho vay
Trang 13

Theo dõi khon
vay
Ngân hàng theo dõi cht ch s sách
và qun lý khon phi thu ca bên
bán hàng đ thu n
Ngân hàng theo dõi và kim

tra tình hình s dng vn vay
ca bên vay.
Ri ro
Da trên mc đ ri ro ca khon
phi thu
Da trên mc đ ri ro ca
bên đi vay
Thu n
Ngân hàng thc hin thu n t bên
mua hàng.Trong trng hp bao
thanh toán có truy đòi, nu ngân
hàng không thu đc tin t bên
mua hàng thì ngân hàng s đòi tin
bên bán.
Ngân hàng thu n trc tip t
bên vay.
Qua bng so sánh trên, ta có th thy sn phm bao thanh toán có nhiu u
đim vt tri so vi các sn phm tín dng truyn thng. ây chính là lý do khin
bao thanh toán tr thành công c tài tr hu hiu cho ngi đi vay.
1.7 Các tiêu chí đánh giá s phát trin ca sn phm bao thanh toán ti
ngân hàng thng mi
Trong quá trình trin khai hot đng sn phm dch v, vào cui mi giai đon
phát trin hoc sau mt thi k hot đng (tháng, quý, nm), NHTM s tin hành
đánh giá quá trình trin khai hot đng đi vi sn phm dch v đó nhm xác đnh
vic trin khai sn phm dch v này có hiu qu hay không, sau đó ngân hàng s
xây dng k hoch phát trin cho giai đon, thi k tip theo. Sau đây là mt s tiêu
chí c bn đánh giá s phát trin hot đng bao thanh toán ti NHTM.
1.7.1 Tng trng doanh thu bao thanh toán
Tng trng doanh thu bao thanh toán là mt trong nhng ch tiêu quan trng
hàng đu phn ánh s phát trin hot đng bao thanh toán. Trong giai đon đu

phát trin hot đng, tc đ tng trng doanh thu qua các nm thng ln, con s
này càng cao cho thy hot đng đc trin khai có sc cnh tranh so vi hot đng