XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH TẠI NGÂN HÀNG TMCP KỸ THƯƠNG VIỆT NAM.PDF
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.95 MB, 104 trang )
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
-
TRN TH HNG HIP
XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH TI
NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
K THNG VIT NAM
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHệ MINH - NM 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
-
TRN TH HNG HIP
XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH TI
NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
K THNG VIT NAM
CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG
MÃ S : 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS TRNG TH HNG
TP. H CHÍ MINH - NM 2012
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi.
Các s liu, kt qu nghiên cu trong lun vn này là trung thc. Ni dung ca công
trình nghiên cu này cha tng đc ai công b trong bt k công trình nào.
Thành ph H Chí Minh, tháng 12 nm 2012
Ngi thc hin lun vn
Trn Th Hng Hip
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc các bng, biu
Danh mc biu đ
Danh mc s đ
M U 1
CHNG 1: Lụ LUN CHUNG V CHIN LC KINH DOANH CA
NGÂN HÀNG THNG MI 4
1.1 TNG QUAN V CHIN LC KINH DOANH CA NGÂN HÀNG
THNG MI (NHTM) 4
1.1.1 Khái nim v chin lc và chin lc kinh doanh ca NHTM 4
1.1.2 Li ích ca chin lc 5
1.1.3 Phân loi chin lc 6
1.1.3.1 Nhóm chin lc tng trng hng ni 6
1.1.3.2 Nhóm chin lc tng trng hng ngoi 7
1.1.3.3 Nhóm chin lc thu hp hot đng 8
1.1.3.4 Nhóm chin lc n đnh hot đng 8
1.1.3.5 Nhóm chin lc phi hp 8
1.2 QUI TRÌNH XỂY DNG CHIN LC KINH DOANH CA NHTM 9
1.2.1 Xác đnh s mnh ca ngân hàng, mc tiêu chin lc 9
1.2.2 Tác đng môi trng đn chin lc kinh doanh ca NHTM 10
1.2.2.1 Môi trng kinh t v mô 10
1.2.2.2 Môi trng ngành và cnh tranh trc tip (5 tác đng ca Porter) 12
1.2.2.3 Môi trng bên trong ca NHTM 15
1.2.3 Xây dng và la chn chin lc ca NHTM 18
1.2.3.1 Công c xây dng chin lc ca NHTM 18
1.2.3.2 La chn chin lc ca NHTM 24
1.3 BÀI HC KINH NGHIM RÚT RA CHO TECHCOMBANK T CHIN
LC THU HÚT NGUN LC NC NGOÀI CA CÁC NGỂN HÀNG BANK
OF CHINA VÀ NGÂN HÀNG TMCP SÀI GọN THNG TệN (SACOMBANK) 24
1.3.1 Kinh nghim tng tc phát trin ca Bank of China nh thu hút ngun lc nc
ngoài ………………………………………………………………………………… 24
1.3.2 Kinh nghim tng trng nh thu hút vn và công ngh qun lý ca Ngân hàng
TMCP Sài Gòn thng tín (Sacombank)……………………………………………. 25
CHNG 2: THC TRNG CHIN LC KINH DOANH TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN K THNG VIT NAM 27
2.1 QUÁ TRỊNH HỊNH THÀNH VÀ PHÁT TRIN CA NGỂN HÀNG TMCP
K THNG VIT NAM - TECHCOMBANK 27
2.1.1 Tng quát hot đng Ngân hàng TMCP K thng Vit Nam 27
2.1.2 Các ct mc phát trin 27
2.1.3 C cu t chc 28
2.1.4 Các sn phm, dch v ca Techcombank 28
2.2 THC TRNG HOT NG KINH DOANH TI NGỂN HÀNG TMCP K
THNG VIT NAM GIAI ON 2008 – 2012 28
2.2.1 ánh giá thc trng kinh doanh ca Techcombank giai đon 2008 – 2011 29
2.2.2 ánh giá thc trng hot đng kinh doanh ca Techcombank nm 2012…. 33
2.3 PHỂN TệCH TÁC NG MÔI TRNG BểN NGOÀI N CHIN LC
KINH DOANH CA TECHCOMBANK 35
2.3.1 Tác đng ca môi trng kinh t v mô 35
2.3.1.1 Tác đng ca nn kinh t 35
2.3.1.2 Tác đng ca yu t qui ch - chính sách – pháp lut 37
2.3.1.3 Tác đng môi trng vn hóa xã hi 39
2.3.1.4 Tác đng công ngh 39
2.3.1.5 Tác đng ca yu t t nhiên 40
2.3.2 Môi trng ngành và cnh tranh trc tip 40
2.3.2.1 i th cnh tranh 40
2.3.2.2 Khách hàng 44
2.3.2.3 Nhà cung cp 46
2.3.2.4 i th tim n 46
2.3.2.5 Sn phm thay th 46
2.3.3 ánh giá c hi, nguy c 48
2.3.4 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài (EFE) 49
2.3.5 Ma trn hình nh cnh tranh 50
2.4 PHỂN TệCH TÁC NG MÔI TRNG BểN TRONG N CHIN LC
KINH DOANH CA TECHCOMBANK 52
2.4.1 Phân tích các yu t ni b ca Techcombank 52
2.4.1.1 Mi quan h gia các b phn chc nng 52
2.4.1.2 Yu t ngun nhân lc 53
2.4.1.3 Yu t nng lc tài chính 54
2.4.1.4 Hot đng marketing 55
2.4.1.5 Yu t nghiên cu, phát trin 56
2.4.2 ánh giá đim mnh, đim yu 57
2.4.3 Ma trn đánh giá ni b (IFE) 58
CHNG 3: XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH TI
TECHCOMBANK GIAI ON T NM 2013 N NM 2020… 60
3.1 S MNH, TM NHỊN CA TECHCOMBANK N NM 2020 60
3.1.1 S mnh ca Ngân hàng TMCP K thng Vit Nam 60
3.1.2 Tm nhìn 60
3.1.3 Cn c 60
3.2 XỂY DNG CHIN LC KINH DOANH CA TECHCOMBANK T
NM 2013 N NM 2020 61
3.2.1 Mc tiêu v các ch tiêu ch yu 61
3.2.2 Xây dng chin lc da vào ma trn SWOT ca Techcombank 62
3.2.3 Xác đnh chin lc chính da trên kt qu phân tích ma trn SWOT 64
3.2.4 Xây dng chin lc da vào ma trn QSPM (Quantitative Strategic Planning
Matrix) 68
3.2.5 xut l trình trin khai 69
3.3 CÁC GII PHÁP RA THC THI CHIN LC KINH DOANH TI
TECHCOMBANK 70
3.3.1 Gii pháp phát trin ngun nhân lc 70
3.3.2 Gii pháp phát trin h thng mng li 72
3.3.3 Gii pháp đa dng hóa v sn phm 73
3.3.4 Gii pháp nâng cao v cht lng dch v 75
3.3.5 Chính sách qun lý n xu (di mc 2%) 77
3.4 KIN NGH 78
3.4.1 Kin ngh vi chính ph ….………….…………….……………… 78
3.4.2 Kin ngh vi Ngân hàng nhà nc Vit Nam…………… …….… 79
3.4.3 Kin ngh vi Hi đng qun tr Techcombank… ………………………… 80
KT LUN
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC T VIT TT
ACB : Ngân hàng TMCP Á Châu
ADM : Máy gi tin t đng
ATM : Máy thanh toán t đng
AS : đim phân loi
BCG : Ma trn tham kho ý kin Boston
CPI : Ch s giá tiêu dùng
EFE : Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài
FDI : u t trc tip nc ngoài
GDP : Tng sn phm quc ni
IFE : Ma trn đánh giá các yu t bên trong
NHNN : Ngân hàng nhà nc
NHTM : Ngân hàng thng mi
QSPM : Ma trn hoch đnh chin lc có kh nng đnh
lng
SACOMBANK : Ngân hàng TMCP Sài gòn thng tín
SPACE : Ma trn phân tích hành đng
SWOT : Ma trn đim mnh-đim yu, c hi-nguy c
TAS : Tng đim phân loi
TECHCOMBANK : Ngân hàng TMCP K thng Vit Nam
TECHCOMBANK Phú M Hng : Ngân hàng TMCP K thng Vit Nam – chi
nhánh Phú M Hng
TMCP : Thng mi c phn
VIETINBANK : Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam
WTO : T chc thng mi th gii
DANH MC CÁC BNG, BIU
Bng 1.1: Mu ma trn EFE 20
Bng 1.2: Mu ma trn hình nh cnh tranh 21
Bng 1.3: Mu ma trn SWOT 22
Bng 1.4: Mu ma trn QSPM 24
Bng 2.1: Tng hp các ch tiêu hot đng kinh doanh Techcombank 2008-2012 29
Bng 2.2: Ma trn EFE ca Techcombank 49
Bng 2.3: Các ch tiêu chính yu ca Techcombank và ngân hàng đi th trong nm
2011 50
Bng 2.4: Ma trn hình nh cnh tranh ca Techcombank 51
Bng 2.5: Ma trn IFE ca Techcombank 58
Bng 3.1: Các ch tiêu đnh hng ca Techcombank đn nm 2020 61
Bng 3.2: Ma trn SWOT ca Techcombank 62
Bng 3.3: Ma trn QSPM ca Techcombank 68
DANH MC BIU
Biu đ 2.1: D n cho vay theo ngành ngh kinh doanh (t đng) 31
Biu đ 2.2: Huy đng phân theo đi tng khách hàng (t đng) 32
Biu đ 2.3: T l th phn ca các ngân hàng 42
Biu đ 2.4: Tng th mc đ nhn bit thng hiu 43
Biu đ 2.5: T l hài lòng ca khách hàng khi s dng dch v ca các ngân hàng 45
DANH MC S
S đ 1.1: Mô hình 5 yu t cnh tranh ca Michael Porter 13
1
PHN M U
1. LỦ do chn đ tƠi nghiên cu
Nm 2007 là nm đánh mt du mc quan trng trong tin trình m ca đ
hi nhp kinh t quc t ca Vit Nam. ó là vic Vit Nam chính thc tr thành
thành viên ca t chc thng mi th gii WTO. L trình đi vi ngành tài chính
ngân hàng, k t ngày 1 tháng 4 nm 2007 đc phép thành lp ngân hàng 100%
vn đu t nc ngoài. Tính đn ngày 15 tháng 06 nm 2012, đã có nm ngân hàng
100% vn nc ngoài ti Vit Nam bao gm ngân hàng HSBC, Standard Chartered,
Shinhan Vietnam, ANZ và ngân hàng Hong Leong. Thi gian ti, chc chn s có
nhiu ngân hàng nc ngoài khác s tn dng li th có đc t cam kt vi
WTO, gia nhp th trng tài chính Vit Nam.
Nh vy, các hn ch đi vi các ngân hàng nc ngoài trong vic tham gia
vào các hot đng ngân hàng Vit Nam s dn đc loi b. Sc ép cnh tranh t
các ngân hàng ngoi lên các ngân hàng trong nc ngày càng hin hin và ln dn.
Cnh tranh v th phn, v nhân lc, v dch v, v công ngh,… đang đòi hi các
ngân hàng trong nc phi thay đi v phng thc qun lý, đu t đi mi công
ngh, ci thin cht lng dch v, Mt khó khn đáng k nht đi vi các ngân
hàng Vit Nam chính là tng quan v nng lc tài chính vi các ngân hàng nc
ngoài. So vi các ngân hàng nc ngoài thì nng lc tài chính ca các ngân hàng
Vit Nam còn rt hn ch. Mc dù gn đây các ngân hàng trong nc đã bán c
phn hoc liên doanh liên kt đ tng thêm ngun vn, nhng mt bng chung là
vn nh so vi thc t. iu này làm cho các ngân hàng trong nc khó mà tip
cn, phân tích và đánh giá các d án có qui mô và đòi hi s vn ln.
Khng hong kinh t toàn cu nm 2008 đn nay đã to nên mt làn sóng
sp đ ca các t chc tài chính, ngân hàng ln, lâu đi, vi quy mô cha tng có
trong lch s phát trin ngành tài chính ngân hàng. iu này đòi hi các ngân hàng
Vit Nam, cng nh h thng tài chính Vit Nam cn phi có đnh hng phát trin,
chin lc kinh doanh phù hp vi tình hình kinh t đang ngày càng bin đng, khó
2
khn trong nhng nm gn đây.
Ngân hàng thng mi c phn K thng Vit Nam (Techcombank) đc
thành lp vào nm 1993. Tri qua mi chín nm phn đu và trng thành,
Techcombank đã dn khng đnh đc v trí và thng hiu ca mình trên th
trng ngân hàng. Tuy nhiên trong môi trng kinh doanh ngày càng nng đng và
đa dng, cnh tranh gia các ngân hàng ngày càng gay gt thì vic la chn và xây
dng chin lc kinh doanh đúng đn là yu t sng còn, quyt đnh s thành công
hay tht bi. Trên c s đó, tác gi la chn lun vn “Xây dng chin lc kinh
doanh ti ngân hàng thng mi c phn K Thng Vit Nam” làm lun vn
nghiên cu.
2. Mc tiêu nghiên cu
- Da trên c s lý lun đ nm bt đc chin lc kinh doanh, các bc xây
dng và la chn chin lc.
- Tin hành phân tích môi trng bên trong, bên ngoài tác đng lên hot đng
kinh doanh ca Techcombank đ thy đc đim mnh, đim yu, c hi, thách
thc đi vi ngân hàng.
- S dng ma trn SWOT và ma trn QSPM đ la chn chin lc u tiên và đ
xut gii pháp thc hin.
3. i tng, phm vi nghiên cu vƠ gii hn ca đ tƠi
3.1 i tng nghiên cu
tài tp trung nghiên cu các yu t tác đng đn chin lc kinh doanh ca
Techcombank t đó xây dng chin lc kinh doanh phù hp vi tình hình hot
đng ca Techcombank.
3.2 Phm vi nghiên cu
Lun vn ch nghiên cu trong phm vi ngành ngân hàng. C th là nghiên cu
trên c s s liu ca ngân hàng TMCP K Thng Vit Nam trong giai đon nm
2009 – 2012.
3
3.3 Gii hn ca đ tài
Lun vn tp trung vào vic xây dng chin lc kinh doanh ti Ngân hàng
TMCP K thng Vit Nam giai đon t nm 2013 đn nm 2020.
4. Phng pháp nghiên cu:
- Lun vn s dng chn lc mt s lý lun chin lc, chính sách kinh doanh,
đng thi s dng mt s tài liu ni b ca ngân hàng, tài liu trên internet, sách
báo, tp chí, đ phân tích nhm xây dng chin lc kinh doanh ti Techcombank
t nm 2013 đn nm 2020.
- Các phng pháp s dng trong lun vn: phng pháp thng kê, phân tích,
tng hp và phng pháp suy lun logic.
5. Kt cu lun vn
Kt cu ca lun vn gm các chng:
Chng 1: Lý lun chung v chin lc kinh doanh ca Ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng chin lc kinh doanh ti Ngân hàng thng mi c phn
K Thng Vit Nam.
Chng 3: Xây dng chin lc kinh doanh ti Ngân hàng thng mi c phn
K Thng Vit Nam giai đon t nm 2013 đn nm 2020.
4
CHNG 1
Lụ LUN CHUNG V CHIN LC KINH DOANH CA
NGÂN HÀNG THNG MI
1.1 TNG QUAN V CHIN LC KINH DOANH CA NGÂN HÀNG
THNG MI (NHTM)
1.1.1. Khái nim v chin lc và chin lc kinh doanh ca NHTM
Hin ti có nhiu đnh ngha khác nhau v chin lc, nguyên nhân c bn có s
khác nhau này là do có các h thng quan nim khác nhau v t chc nói chung và
các phng pháp tip cn khác nhau v chin lc ca t chc nói riêng.
Johnson và Scholes (1999, trang 2) đnh ngha: “Chin lc là vic xác đnh
đnh hng và phm vi hot đng ca mt t chc trong dài hn, đó t chc phi
giành đc li th thông qua vic kt hp các ngun lc trong mt môi trng
nhiu th thách, nhm tha mãn tt nht nhu cu ca th trng và đáp ng mong
mun ca các tác nhân có liên quan đn t chc”.
Theo Fred R. David (2006, trang 8), “Chin lc kinh doanh có th bao gm có
s phát trin v đa lý, đa dng hóa hot đng, s hu hóa, phát trin sn phm,
thâm nhp th trng, ct gim chi tiêu, thanh lý và liên doanh”.
Theo Michael E. Porter (1996, trang 4), “Chin lc là vic to ra mt s hài
hòa gia các hot đng ca mt công ty. S thành công ca chin lc ch yu da
vào vic tin hành tt nhiu vic… và kt hp chúng vi nhau… ct lõi ca chin
lc là “la chn cái cha đc làm”.
Nh vy, c
hin lc
là tp hp các mc tiêu và chính sách đt ra trong mt
thi gian dài trên c s khai thác ti đa các ngun lc ca t chc nhm đt đc
nhng mc tiêu phát trin. Do đó, chin lc cn đc đt ra nh là k hoch
hoc s đ tác nghip tng quát ch hng cho doanh nghip đt đn mc tiêu
mong mun.
Chin lc kinh doanh ca ngân hàng là mt chng trình hot đng tng th và
dài hn nhm to ra mt bc phát trin nht đnh ca ngân hàng, là s cam kt
5
trc v các mc tiêu c bn, toàn din mà mt ngân hàng cn phi đt đc và s
phân b các ngun lc quan trng đ đt đc các mc tiêu đó trong tng lai
Mt s nhn xét v chin lc kinh doanh ca ngân hàng:
Th nht, chin lc là mt k hoch dài hn mang tính đnh hng c bn trên
nhiu cp đ khác nhau, hoc là cp tng quát, hoc là cp các đn v kinh doanh
chin lc, hoc là cp chc nng hot đng.
Th hai, chin lc không phi là mt k hoch dài hn cng nhc mà thng rt
linh hot và có kh nng điu chnh tùy thuc vào các yu t thuc v điu kin và
môi trng kinh doanh.
Th ba, chin lc kinh doanh luôn hng đn mc đích, mc tiêu nht đnh vi
ngha là nhng kt qu chung, khái quát nht ca quá trình kinh doanh mà ngân
hàng cn đt đc trong tng lai.
Th t, qun tr chin lc kinh doanh không ch đn thun là mt khoa hc mà nó
còn là mt ngh thut thit lp, thc hin và đánh giá các quyt đnh liên quan đn
nhiu chc nng hot đng ca ngân hàng nh marketing, nhân s, tài chính ngân
qu, nghiên cu phát trin,
1.1.2. Li ích ca chin lc
Trong lch s hot đng ngành ngân hàng, chúng ta đã chng kin nhiu ngân
hàng phát trin vt bc nh Ngân hàng thng mi c phn (TMCP) Á Châu –
ACB, Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín - Sacombank, Ngân hàng TMCP K
Thng Vit Nam - Techcombank,… và cng không ít ngân hàng tuyên b gii th
nh Ngân hàng Châu Á Thái Bình Dng, Ngân hàng Nam ô, Ngân hàng Vng
Tàu Gia nh, Vì vy, trong điu kin kinh t th trng nu các NHTM không có
chin lc kinh doanh hoc chin lc kinh doanh sai lm, chc chn s tht bi.
Vì vy trong lý thuyt cng nh trong thc t, mt chin lc kinh doanh đúng
đn mang li nhng li ích ht sc to ln đi vi ngân hàng nh:
- Giúp ngân hàng thy rõ mc đích, hng đi ca mình trong tng lai đ
quyt đnh phân b ngun lc, qun tr, điu hành đt đc các mc tiêu c
th trong giai đon c th.
6
- Giúp các nhà qun tr nhn bit c hi và nguy c xy ra trong kinh doanh
thi đim hin ti và trong tng lai, t đó tn dng c hi, gim nguy c đa
ngân hàng vt qua cnh tranh giành thng li.
- Giúp các nhà qun tr phát huy th mnh, khc phc đim yu, phân b và s
dng có hiu qu các ngun lc đ hoàn thành các mc tiêu.
- Chin lc kinh doanh tt to s liên kt gia ngân hàng và nhân viên, giúp
gn bó gia nhân viên và nhà qun tr. Mi cá nhân, b phn ch đng xác đnh
nhim v và mc tiêu ca mình đ góp phn hoàn thành s mnh ca ngân hàng.
- Chin lc kinh doanh vì mc tiêu tn ti và phát trin, do đó to đc hiu qu
kinh doanh, tng nng sut lao đng, phòng nga đc các ri ro và ngn chn
nguy c mà ngân hàng phi đi mt. Vì th chin lc kinh doanh thc hin
mc tiêu lâu dài: ti đa hóa li nhun cho ngân hàng.
1.1.3. Phơn loi chin lc
Trong thc tin hin nay, các ngân hàng thng s dng các loi chin lc sau:
1.1.3.1 Nhóm chin lc tng trng hng ni
Chin lc tng trng tp trung
ây là loi chin lc trên c s dch v hoc th trng hin có s thc hin
vic ci tin hoc m rng thêm mà không làm thay đi bt k yu t nào, bao gm:
- Chin lc thâm nhp th trng: gia tng th phn cho các dch v hin có
trên các th trng hin có bng cách m rng tip th đ tng s lng khách
hàng giao dch, tng doanh s cho vay, s lng tài khon, tn sut giao dch,
- Chin lc phát trin th trng: chia các dch v truyn thng hin có vào các
khu vc th trng mi hay vào nhóm khách hàng mi nh thành lp mi chi
nhánh các th trng có tim nng, m rng cho vay vào nhng nhóm khách
hàng mi nh sinh viên vay đi du hc, ngi mi lp gia đình,
- Chin lc phát trin sn phm: đa thêm các dch v mi vào th trng hin
có, bng cách ci tin hay nâng cp các dch v trc đó vi cht lng cao hn
hay bán thêm, bán chéo các dch v mi đn khách hàng hin có nh bo him,
tín thác, ngoài dch v cho vay và dch v tài khon truyn thng.
7
Chin lc tng trng m rng
ây là loi chin lc đt trng tâm vào vic đa thêm các dch v tài chính mi
đ to thêm th trng mi hay m rng vào các lnh vc phi tài chính khác, bao
gm hai dng c bn:
- Chin lc đa dng hóa đng tâm: đa thêm các dch v mi đ to ra th
trng mi xoay quanh các nhu cu v tài chính (nh các dch v liên quan đn
lnh vc chng khoán, các dch v tài chính phái sinh, )
- Chin lc đa dng hóa theo khi: phát trin kinh doanh các ngành ngh
không liên quan đn các nhu cu v tài chính nh dch v du lch, vn chuyn
hàng hóa, Do các qui đnh ràng buc hin ti nên các ngân hàng khó phát trin
chin lc theo hng này.
1.1.3.2 Nhóm chin lc tng trng hng ngoi
Bao gm 3 chin lc c bn sau:
Chin lc sáp nhp
Tin hành hp nht vi mt ngân hàng khác to thành ngân hàng mi v tên gi,
phát hành c phiu mi, c cu t chc mi và nhiu thay đi khác. Do xu hng
cnh tranh toàn cu nên vn đ sáp nhp đã tr thành mt trào lu hin nay.
Chin lc mua li
Ngân hàng mua li mt ngân hàng khác bng cách mua li c phn đ nm
quyn kim soát ngân hàng đó nhng vn gi tên gi và c cu t chc nh c. ây
là con đng đ phát trin thành các tp đoàn ngân hàng.
Chin lc liên doanh
Chin lc này din ra khi hai hay nhiu ngân hàng hp lc đ thc thi mt vn
đ mà mt ngân hàng riêng l không làm đc. Có nhiu hình thc đ tin hành liên
doanh nh liên doanh quc t đ vt qua rào cn chính tr và vn hóa đ có th
hp pháp cnh tranh trên th trng quc t, liên doanh cho mt chin lc nào đó
vt quá kh nng tài tr ca mt ngân hàng nh vic tài tr các d án c s h
tng, cho vay đng tài tr là ph bin,…
8
1.1.3.3 Nhóm chin lc thu hp hot đng
Là loi chin lc nhm gim mc đ hot đng ca ngân hàng trong điu kin
nn kinh t khng hong, suy thoái hoc môi trng hot đng kinh doanh bin đi
theo chiu hng bt li cho ngân hàng, bao gm các nhóm chin lc sau:
Chin lc ct gim chi phí
Chin lc ct gim chi phí (ct gim chi phí hành chính, qung cáo, sa thi bt
nhân viên, ) ch mang tính tm thi nhm sp xp li hot đng kinh doanh cho
hiu qu hn.
Chin lc ct b mt s lnh vc kinh doanh
Ngân hàng s nhng, bán hoc đóng ca mt s c s kinh doanh trc thuc
nhm thu hi vn.
Chin lc thu hoch
Là tìm cách ti đa hóa dòng tin thu v vì mc đích trc mt, bt chp hu qu
lâu dài nh th nào.
Chin lc gii th
Là bin pháp bt buc cui cùng so vi các chin lc suy gim khác. Vic gii
th thng din ra khi có kt lun xét x và lnh phá sn ca tòa án hoc có th
đc hoãn đnh liu trong k hoch mt cách có t chc.
1.1.3.4 Nhóm chin lc n đnh hot đng
Không to ra s thay đi đáng k trong hot đng ca ngân hàng, chin lc này
đc s dng đ cng c nhng ngun lc mà ngân hàng hin đang có, to nn tng
đ ngân hàng thc hin chin lc phát trin.
1.1.3.5 Nhóm chin lc phi hp
ây là chin lc ph bin nht hin nay, nhm thc hin nhiu chin lc k
trên cùng mt lúc các b phn khác nhau ca ngân hàng hoc s dng chúng trong
nhng thi gian khác nhau. Chng hn, đi theo chin lc ct b hot đng đ tp
trung cho chin lc tng trng tp trung các th trng sinh li cao.
9
1.2 QUI TRÌNH XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH CA
NHTM
1.2.1 Xác đnh s mnh ca ngơn hƠng, mc tiêu chin lc
Xác đnh s mnh ca ngơn hƠng
S mnh ca ngân hàng là nhng phát biu có giá tr lâu dài th hin trách
nhim kinh doanh, th hin nim tin và ý tng ca nhng ngi tham gia trong
ngân hàng đó. Vic xác đnh s mnh là ht sc cn thit đ thit lp các mc tiêu
và son tho chin lc mt cách có hiu qu.
Xác đnh mc tiêu chin lc
Mc tiêu chin lc là nhng thành qu xác đnh mà ngân hàng phi đt đc
trong mt thi k hot đng tng đi dài hn (thng là trên mt nm). Nhng
mc tiêu đúng đn là nhng mc tiêu phi đáp ng các tiêu thc sau đây:
- Tính c th: cn ghi rõ mc tiêu liên quan đn nhng vn đ gì, gii hn
thi gian và kt qu cui cùng cn đt đc. Mc tiêu càng c th thì càng d
hoch đnh đng hng, gii pháp chin lc đ thc hin mc tiêu đó.
- Tính linh hot: đ có th điu chnh cho phù hp vi các nguy c và c hi
thng xy ra trong môi trng kinh doanh thc t.
- Tính đo đc (tính đnh hng): các mc tiêu cn phi đc đa ra di dng
các ch tiêu th hin bng con s tuyt đi hay tng đi.
- Tính kh thi: mc tiêu phi phn ánh đc nguyn vng và phù hp vi đc
đim ca ngân hàng trong tng thi k, có th thc hin đc trong môi trng
mà ngân hàng hot đng trên thc t ch không phi là mt môi trng gi đnh.
- Tính thng nht: các mc tiêu đ ra phi thng nht vi nhau, vic hoàn thành
mc tiêu nào đó không đc cn tr vic thc hin mc tiêu khác.
- Tính thách thc: mc tiêu phi mang tính thách thc trên c s k vng cao đ
ban lãnh đo ngân hàng phi thc s n lc đ phn đu hoàn thành, to tin
l tt cho cán b nhân viên luôn tìm tòi, phát huy sáng kin đ đt thành tích
cao trong công vic.
10
1.2.2 Tác đng môi trng đn chin lc kinh doanh ca NHTM
Hin nay hàng lot các ngân hàng trên th gii đang gp phi khó khn, thm
chí phi sp đ sau hn c chc thp k xây dng và phát trin nh ngân hàng
Lehman Brothers (ngân hàng đu t ln th t ca nc M), công ty tài chính
Mortage Lenders Network USA, New Century Financial (cho vay di chun ln
nht nc M),… Gn đây nht là giai đon suy thoái kinh t khá trm trng trong
nm 2008 và giai đon khng hong thanh khon ca các ngân hàng Vit Nam
trong quý 2 và 3 nm 2008, mà nguyên nhân trc tip là chính sách tht cht tin t
ca chính ph. Giá c hàng hóa quc t suy gim gây thua l cho các doanh nghip
ngành thép, nha, nông sn, cao su, cà phê,… Th trng tiêu th toàn cu gim
mnh, các ngành ch bin hàng xut khu nh g, thy sn, nông sn,… đn hàng
gim sút nghiêm trng; ngành vn ti bin khó khn do lng hàng hóa xut nhp
khu suy gim,… Các doanh nghip vì th l lã, doanh thu gim dn đn vic mt
kh nng tr n cho ngân hàng. Vì vy, tt c các nhà qun tr trong ngân hàng đu
phi xem xét vi mc đ khác nhau các yu t môi trng tác đng đn tình hình
kinh doanh ca ngân hàng đ ng phó. Chin lc kinh doanh ph thuc nhiu vào
s phân tích, đánh giá và d báo điu kin môi trng. Mc đích ca vic phân tích
môi trng là phát trin mt danh mc có gii hn nhng c hi, nhng đim mnh
có th mang li li ích cho ngân hàng và các mi đe da, các đim yu mà ngân
hàng nên né tránh và khc phc. Tác đng ca môi trng đn chin lc kinh
doanh ca ngân hàng có th có đc chia làm ba mc đ: môi trng v mô, môi
trng vi mô (môi trng ngành) và môi trng bên trong ngân hàng.
1.2.2.1 Môi trng kinh t v mô
Gm các yu t nm bên ngoài ngân hàng, đnh hình và có nh hng đn các
môi trng vi mô (môi trng tác nghip) và môi trng ni b. Có th chia thành
nm loi ch yu: kinh t, qui ch pháp lut, vn hóa - xã hi, nhân khu hc và
công ngh.
11
Tác đng ca nn kinh t:
Các yu t kinh t nh mc đ lm phát, tng trng GDP, các chu k kinh t,
tim nng các ngành kinh doanh s s dng vn vay t ngân hàng, lãi sut c
bn,… đu có nh hng vô cùng ln đn tình hình kinh doanh ca các ngân hàng
trong nn kinh t.
Tuy nhiên, mc dù có nhiu yu t kinh t nh hng đn ngân hàng, nhng
ngân hàng cn xác đnh nhng yu t nào có tác đng ln nht đi vi mình, vì nó
có nh hng trc tip kt qu kinh doanh. Trong ngành ngân hàng thì các vn đ
v tng trng GDP, mc đ lm phát, tình hình lãi sut là nhng yu t cc k
quan trng mà các nhà qun tr cn lu ý trong quá trình xây dng và thc thi chin
lc kinh doanh.
Tác đng ca yu t chính tr - lut pháp
Trong bi cnh nn kinh t hi nhp hin nay, các yu t v chính tr - lut pháp
có nh hng ngày càng to ln đn hot đng kinh doanh ca các ngân hàng. Các
yu t này bao gm: h thng quan đim, chính sách, h thng pháp lut hin hành,
các xu hng ngoi giao ca Chính ph, nhng din bin chính tr trong nc, khu
vc và th gii.
T đó, hot đng kinh doanh ca ngân hàng phi tuân theo các qui đnh v thu,
qui đnh v cho vay, trích lp d phòng, qui mô vn t có, chính sách tin t, chính
sách tài chính,…
Tác đng môi trng vn hóa – xã hi – nhân khu
Các yu t v vn hóa – xã hi bao gm các chun mc v đo đc và phong
cách sng, quan đim tiêu dùng, thói quen mua sm, tp quán tit kim,… đc
chp nhn và tôn trng bi mt xã hi hay mt nn vn hóa c th. S tác đng ca
các yu t vn hóa – xã hi có nhng nh hng rõ ràng đn vic phát trin ca
ngành ngân hàng.
Các yu t t nhiên bao gm: v trí đa lý, khí hu, cnh quan thiên nhiên, đt
đai,… Tác đng và nh hng ca các yu t t nhiên đn hot đng kinh doanh
ca các ngân hàng t lâu đã đc tha nhn. Trong rt nhiu trng hp, các yu t
12
t nhiên tr thành mt yu t cc k quan trng đ hình thành nên li th cnh tranh
ca nhiu sn phm và dch v, là c s đ các ngân hàng phi thay đi chính sách
và có chin lc kinh doanh phù hp.
Tác đng ca nhân khu
Các yu t v nhân khu bao gm qui mô dân s, phân b dân s theo tng
vùng, min, c cu dân s theo gii tính và đ tui, trình đ dân trí,… Các yu t
này nh hng trc tip đn th trng lao đng và các kênh tiêu th hàng hóa, dch
v, tác đng đn chin lc kinh doanh ca ngân hàng.
Tác đng công ngh
ây là mt trong nhng yu t rt nng đng và nh hng rt nhanh và mnh
đn hot đng kinh doanh ca ngân hàng. Yu t công ngh cha đng nhiu c hi
cng nh đe da cho ngân hàng. Do đó, các ngân hàng cn phi có chính sách ht
sc thn trng và chính xác đi vi các công ngh mi vì nó có th làm sn phm
dch v ca ngân hàng lc hu mt cách trc tip hoc gián tip, bên cnh nhng li
ích mà s phát trin công ngh và các sn phm mi mang li.
Tóm li: mi yu t môi trng v mô đu tác đng đn chin lc kinh doanh
ca ngân hàng. T đó, vic nghiên cu, d báo sát yu t môi trng v mô giúp
ngân hàng có chin lc kinh doanh phù hp, nhm ti u hóa các li ích bn vng.
Tuy nhiên, trc tip đi mt vi ngân hàng chính là môi trng vi mô – môi trng
mà ngân hàng phi vt qua đ tn ti.
1.2.2.2 Môi trng ngƠnh vƠ cnh tranh trc tip (nm tác đng ca Porter)
Môi trng tác nghip ca các ngân hàng là các yu t thuc v ngành kinh
doanh ca ngân hàng và có tác đng trc tip đn kt qu kinh doanh. Chính vì vy,
môi trng tác nghip thng quyt đnh tính cht và mc đ cnh tranh ca ngân
hàng. Thông thng, các ngân hàng áp dng mô hình nm tác lc ca Michael
Porter đ phân tích môi trng vi mô.
Mi quan h gia nm yu t này đc th hin di s đ sau:
13
S đ1.1: Mô hình 5 yu t cnh tranh ca Michael Porter
Ngun: Michael Porter, bn dch Chin lc cnh tranh, Nhà xut bn tr 2009,
trang 37
i th cnh tranh
Càng nhiu các t chc tài chính, ngân hàng hot đng trong ngành s to nên
th trng cnh tranh khc lit nhm xâm chim th phn ca nhau. Vì vy vic thu
nhp và đánh giá thông tin v đi th cnh tranh là điu rt quan trng đ có th
son tho chin lc kinh doanh đc thành công. Phn quan trng là phi nhn
din đc tt c các đi th cnh tranh và xác đnh đc u th, khuyt đim, kh
nng, vn hi, mi đe da, mc tiêu và chin lc ca h.
Trong hot đng ngân hàng vic thu thp thông tin phân tích đi th cnh tranh
bao gm thông tin chính nh: tim nng ng dng k thut, công ngh; tim nng
v ngun nhân lc; nng lc tài chính (ngun vn); h thng phân phi (mng li);
h thng qun tr ri ro; h thng qun tr - kim soát.
Khách hàng
Khách hàng là nhân t quyt đnh s sng còn ca ngân hàng. Mi khách hàng
khi tham gia s dng sn phm, dch v ca ngân hàng đu có nhu cu riêng. ó có
th là nhu cu v vn (vay mua nhà, mua xe, tài tr hn mc cho doanh nghip, )
14
hoc nhu cu v an toàn, gia tng li nhun t ngun tin nhàn ri, hoc nhu cu
giao dch nhanh chóng và tin li, Do đó nghiên cu khách hàng, hành vi tiêu
dùng ca khách hàng là khâu then cht, tiên quyt đi vi hot đng marketing ca
ngân hàng trc khi đa ra chin lc kinh doanh hiu qu. Trong quá trình nghiên
cu khách hàng, vic phân khúc khách hàng là khâu quan trng bc nht. i vi
NHTM tiêu chí phân khúc khách hàng gm: phân khúc theo loi hình khách hàng cá
nhân hay t chc, phân khúc theo khu vc đa lý, phân khúc theo ngành ngh kinh
doanh, trong đó phân khúc khách hàng theo hình thc cá nhân và t chc có nhiu
ý ngha và cn thit hn c.
Xây dng đc lòng trung thành ca khách hàng đi vi ngân hàng, gia tng uy
tín ca ngân hàng trong mt ca khách hàng là yu t đem li cho ngân hàng rt
nhiu li th đ thc hin thành công chin lc kinh doanh đ ra.
Nhà cung cp
Là mt t chc cung ng dch v, ngân hàng cn có các yu t đu vào. Các yu
t đu vào c bn bao gm vn t nhiu ngun khác nhau; các vt t, thit b lao
đng nh máy rút tin t đng (ATM), máy vi tính, vn phòng phm, ; các dch v
vin thông, dch v mng, phn mm hot đng ngân hàng, Các vt t, thit b lao
đng hoc dch v mng, có rt nhiu nhà cung cp trong và ngoài nc luôn chào
bán vi giá và cht lng dch v cnh tranh nh nhau nên ngân hàng s không phi
chu áp lc t phía các nhà cung cp này.
i vi ngun vn ca ngân hàng, quan trng nht vn là hình thc huy đng
vn di dng tin gi có k hn hoc không k hn. im đc thù là các nhà cung
cp ngun vn trên th trng cng chính là khách hàng ca ngân hàng. Các cá
nhân, t chc m tài khon thanh toán, mang ngun tin nhàn ri đi gi s đem li
ngun tin đu vào cho hot đng ngân hàng (huy đng vn). Vì vy đi vi ngành
ngân hàng, các đi tng trên đc xem và ng x nh khách hàng (không ng x
nh nhà cung cp) và các khách hàng này mua các sn phm huy đng ca ngân
hàng. Sc mnh mc c ca ngân hàng trong mi quan h tng quan vi ngi gi
tin là rt thp, đy ngân hàng ti nhiu thách thc, khó khn.
15
i th tim n
i th mi tham gia kinh doanh trong ngành có th là yu t làm gim li
nhun ca ngân hàng do h đa vào khai thác các nng lc sn xut mi, vi mong
mun giành đc th phn và ngun lc cn thit. Mc dù không phi bao gi ngân
hàng cng gp phi đi th cnh tranh tim n mi, song nguy c đi th mi hi
nhp vào ngành va chu nh hng đng thi cng có nh hng đn chin lc.
Tuy nhiên, ngành ngân hàng là mt ngành tng đi khó gia nhp, mc dù vy
vic các ngân hàng sát nhp li hoc s xâm nhp thêm ca các ngân hàng nc
ngoài trong tng lai to nên nguy c cnh tranh tim n, nh hng đn chin lc
ca ngân hàng.
Sn phm thay th
Sc ép do có sn phm thay th làm hn ch tim nng li nhun ca ngành do
mc giá cao nht b khng ch. Nu không chú ý ti các sn phm thay th tim n,
các ngân hàng có th b tt li vi các th trng nh bé.
Phn ln các sn phm thay th mi là kt qu ca cuc bùng n công ngh.
Mun đt đc thành công, các ngân hàng cn chú ý và dành ngun lc đ phát
trin và vn dng công ngh mi vào chin lc ca mình.
Trong hot đng ca ngân hàng, s cnh tranh gt gao ca sn phm thay th
đn t các đnh ch tài chính nh: công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính (v
sn phm tín dng), công ty bo him, công ty chng khoán, các qu đu t (sn
phm huy đng vn),… là rt đáng k và đe da chim lnh th trng ca các ngân
hàng.
Tóm li: Môi trng ngành và cnh tranh trc tip là các th lc mà ngân hàng
phi trc tip đi đu trong hin ti và tng lai. Vic phân tích đánh giá đúng đn
các th lc này giúp ngân hàng có chin lc đi phó thích hp đ tn ti và phát
trin.
1.2.2.3 Môi trng bên trong ca NHTM
Môi trng bên trong bao gm tt c các yu t và h thng bên trong ca ngân
hàng. Vì vy ngân hàng phi phân tích ni b đ phát huy đim mnh, khc phc
