B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
MAI HNG THO
O LNG S HÀI LÒNG C
A KHÁCH HÀNG
CÁ NHÂN VI DCH V BÁN L CA CÁC
NGÂN
HÀNG THNG MI VIT NAM T
I THÀNH
PH H CHÍ MINH
Chuyên ngành: TÀI CHÍNH- NGÂN HÀNG
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS. V TH MINH HNG
TP. H CHÍ MINH, NM 2012
LI CAM OAN
Thành ph H Chí Minh, ngày 18 tháng 11 nm 2012
Tôi cam đoan rng tt c ni dung ca lun vn này tôi đã thc hin bng n lc và kh
nng ca mình. Mc dù tôi đã rt c gng hoàn thin ni dung và chnh sa hình thc
ca lun vn nhng không tránh khi nhng sai sót, mong hi đng chm lun vn và
bn đc thông cm và góp ý đ tôi hoàn thin hn.
Tôi xin gi li cm n chân thành đn Cô V Th Minh Hng. Cô đã tn tình giúp đ
tôi, hng dn tôi hoàn thành lun vn này trong thi gian sm nht.
Kính chúc Quý Thy, Cô sc khe và thành công.
CÁC T VIT TT
Vietcombank : Ngân hàng Ngoi Thng Vit Nam
Vietinbank : Ngân hàng Công Thng Vit Nam
Sacombank : Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn Thng Tín
VIB : Ngân hàng Quc T Vit Nam
BIDV : Ngân hàng u T và Phát Trin Vit Nam
Eximbank : Ngân hàng c phn xut nhp khu Vit Nam
Techcombank : Ngân hàng K Thng Vit Nam
Agribank : Ngân hàng Nông Nghip và Phát Trin Nông Thôn Vit
Nam
SCB : Ngân hàng thng mi c phn Sài Gòn
VPbank : Ngân hàng thng mi c phn Vit Nam Thnh Vng
NHTM : Ngân hàng thng mi
NHNN : Ngân hàng nhà nc
DNNVV : Doanh nghip nh và va
NHBL : Ngân hàng bán l
NHBB : Ngân hàng bán buôn
DN : Doanh nghip
TMT : Thng mi đin t
CNTT : Công ngh thông tin
ATM : Automated Teller Machine ( máy rút tin t đng)
POS : Point of Sales ( đim chp nhn thanh toán bng th ATM)
TP. HCM : Thành ph H Chí Minh
CÁC HÌNH, BNG BIU
Hình 1.1 : Mô hình ch s hài lòng khách hàng ca M
Hình 1.2 : Mô hình ch s hài lòng khách hàng các quc gia EU
Bng 2.1 : Hot đng tin gi cá nhân ti các NHTM các nm 2007-2011
Bng 2.2 : Hot đng cho vay cá nhân ti các NHTM các nm 2007-2011
Bng 2.3 : Hot đng tài khon cá nhân ca các NHTM các nm 2007-2011
Bng 2.4 : S lng chi nhánh/ phòng giao dch ca các NHTM qua các nm 2007-
2011
Bng 2.5 : S th phát hành ca các NHTM các nm 2007-2011
Bng 2.6 : S máy ATM và POS ti các NHTM các nm 2007-2011
Bng 2.7 : So sánh các tin ích ca dch v Internet banking ca các NHTM
Bng 2.8 : Tng hp các tin ích Mobile banking ca mt s NHTM Vit Nam
Bng 2.9 : Xp hng tiêu chí hin đi hóa h thng công ngh thông tin, ng dng
thng mi đin t ca thành ph H Chí Minh
-1-
MC LC
LI M U 5
CHNG 1: C S LÝ THUYT V DCH V NGÂN HÀNG BÁN L, S HÀI
LÒNG CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN 9
1.1. Dch v ngân hàng bán l ca ngân hàng thng mi: 9
1.1.1. Khái nim dch v ngân hàng bán l ca ngân hàng thng mi 9
1.1.2. c đim ca dch v ngân hàng bán l ca ngân hàng thng mi 10
1.1.3. Các dch v ngân hàng bán l ch yu ca NHTM 11
1.1.4. Nhng yu t nh hng đn s phát trin th trng dch v NHBL ca
NHTM Vit Nam 15
1.1.5. Vai trò ca dch v ngân hàng bán l đi vi khách hàng, ngân hàng, vi
nn kinh t 19
1.1.6. Tìm hiu khách hàng cá nhân ca ngân hàng thng mi 20
1.2. S hài lòng ca khách hàng và các nhân t quyt đnh: 22
1.2.1. S hài lòng ca khách hàng 22
1.2.2. Các nhân t quyt đnh s hài lòng ca khách hàng 25
1.2.3. Vai trò ca s hài lòng ca khách hàng đi vi dch v NHBL ca ngân
hàng thng mi 29
1.3. Mô hình đo lng s hài lòng khách hàng trong dch v ngân hàng bán l: 30
-2-
1.3.1 Mô hình cht lng dch v SERQUAL ( Parasuraman:1985-1988): 30
1.3.2 Mô hình cht lng dch v SERVPERF (Cronin và Taylor – 1992): 31
1.3.3 Mô hình ch s hài lòng ca khách hàng (CSI): 31
1.4. Kinh nghim phát trin dch v ngân hàng bán l ca mt s ngân hàng nc
ngoài: 34
1.4.1. Ngân hàng ANZ Vit Nam: 34
1.4.2. Kinh nghim ca ngân hàng Bangkok- Thái Lan: 35
1.4.3. Ngân hàng Standard Chartered (SCB) Singapore: 36
1.4.4. Ngân hàng Citibank Nht: 36
1.4.5. Bài hc kinh nghim cho các NHTM Vit Nam: 37
1.5. Kt lun chng 1: 38
CHNG 2: THC TRNG S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN I
VI DCH V NHBL CA CÁC NHTM TI TP. HCM 39
2.1. Th trng sn phm, dch v NHBL ti thành ph H Chí Minh: 39
2.1.1. Tim nng: 39
2.1.2. Hn ch: 43
2.2. Mô hình nghiên cu và gi thit: 45
2.2.1. Mô hình nghiên cu 45
2.2.2. Các gi thit 48
-3-
2.3. Phng pháp nghiên cu 49
2.4. Quy mô mu nghiên cu 49
2.4.1. Nghiên cu đnh tính 49
2.4.2. Nghiên cu đnh lng 49
2.5. Phng pháp thu thp d liu 49
2.5.1. D liu s cp 49
2.5.2. D liu th cp 50
2.6. Thit k nghiên cu 50
2.6.1. Nghiên cu đnh tính 50
2.6.2. Nghiên cu đnh lng 51
2.7. Kt qu nghiên cu đnh lng 53
2.7.1. Phân tích mô t 53
2.7.2. Kim đnh đ tin cy đ tin cy ca thang đo 54
2.7.3. Phân tích nhân t 56
2.7.4. Phân tích tng quan hi quy 58
2.7.5. Kim đnh các gi thit ph 60
2.7.6. Nhn xét v kt qu nghiên cu 62
2.8. Kt lun chng 2: 66
-4-
CHNG 3: NHNG GII PHÁP NÂNG CAO S HÀI LÒNG CA KHÁCH
HÀNG CÁ NHÂN VI DCH V NGÂN HÀNG BÁN L CA NGÂN HÀNG
THNG MI TI THÀNH PH H CHÍ MINH 67
3.1. Nhng gii pháp đi vi NHTM đ ci thin cht lng dch v và nâng cao
s hài lòng ca khách hàng cá nhân đi vi dch v NHBL ca NHTM 67
3.1.1. Nâng cao s tin cy ca khách hàng đi vi NHTM 67
3.1.2. Nâng cao s thu hiu khách hàng 68
3.1.3. Tng kh nng tip cn đn các khách hàng cá nhân, đc bit là nhng
ngi có thu nhp cao 69
3.1.4. Nâng cao s an toàn trong giao dch 70
3.1.5. m bo tính cnh tranh giá dch v ca NHTM: 70
3.1.6. Xây dng môi trng làm vic chuyên nghip, nâng cao nng lc đi ng
nhân viên 71
3.1.7. Tng s liên kt gia các NHTM vi nhau 71
3.2. Nhng kin ngh đi vi các c quan qun lý nhà nc 72
KT LUN……………………………………………………………………………75
TÀI LIU THAM KHO…………………………………………………………… 77
PH LC
-5-
LI M U
Lí do chn đ tài:
S cnh tranh và tìm kim các mc tiêu li nhun đã thúc đy các ngân hàng thng
mi ngày càng đu t và xem lnh vc dch v ngân hàng bán l là th trng đy tim
nng cn đc khai thác hn na. S hài lòng ca khách hàng s là chìa khóa đ các
ngân hàng thng mi m trái tim ca khách hàng đng thi tng doanh thu dch v,
tng kh nng cnh tranh trong điu kin kinh t-xã hi ngày nay. Hin nay ch khong
10% dân c ngi Vit có giao dch và m tài khon ti các ngân hàng, và 80% li
nhun ngân hàng da trên hot đng tín dng. Trong khi các quc gia phát trin, ít nht
80% giao dch thông qua ngân hàng và doanh thu t dch v chim 60% trong kt qu
kinh doanh. iu này có ngha là s tip cn ca đa s dân chúng vi dch v ngân
hàng còn b ng và cha đc khai thác.Trong xu hng ngày càng khuyn khích giao
dch kinh t thông qua ngân hàng ca nhà nc ta vì s thun tin trong qun lí kinh t-
xã hi, dch v ngân hàng bán l tr thành lnh vc kinh doanh nhiu hp dn và chim
v trí chin lc đi vi nhiu ngân hàng thng mi. Tác gi chn đ tài này vì nhn
thy vai trò quan trng ca vic tìm hiu và nghiên cu mc đ hài lòng ca khách
hàng cá nhân đi vi h thng ngân hàng thng mi hin nay t đó có nhng gii
pháp c th, thc tin nht giúp ci thin dch v ca ngân hàng thng mi ngày càng
tt hn, đáp ng nhu cu khách hàng và gián tip góp phn cho s phát trin dch v
ngân hàng bán l ca h thng ngân hàng thng mi.
Mc tiêu nghiên cu:
1. Nhn bit các yu t nh hng đn s hài lòng ca khách hàng. 2. Tìm hiu mc đ
hài lòng ca khách hàng đi vi dch v ngân hàng bán l ca ngân hàng thng mi
ti thành ph H Chí Minh. 3. ngh nhng kin ngh đ nâng cao s hài lòng ca
khách hàng cá nhân đi vi dch v ngân hàng bán l ca ngân hàng thng mi.
-6-
i tng nghiên cu: Cá nhân đang sng, làm vic H Chí Minh và có s dng
dch v ca ngân hàng.
Phm vi nghiên cu: tài kho sát s hài lòng ca khách hàng cá nhân đi vi dch
v ngân hàng bán l ca các ngân hàng thng mi ti khu vc thành ph H Chí
Minh, trong đó tp trung nhiu lnh vc th, thanh toán.
Phng pháp nghiên cu: thc hin đo lng s hài lòng ca khách hàng cá nhân
đi vi dch v ngân hàng bán l ca các ngân hàng thng mi, tác gi s dng kt
hp nhiu phng pháp nghiên cu khác nhau nh đnh tính, đnh lng, mô t, phân
tích…trên mô hình đc xây dng t c s lý thuyt s hài lòng ca khách hàng, cht
lng dch v, kt hp thc t đc đim ca dch v ngân hàng bán l. Kt qu ca
nghiên cu đc gii thích da trên s phn hi ca khách hàng t các phiu điu tra
mà tác gi thit k theo mô hình nghiên cu. S phn hi ca khách hàng là ngun
thông tin quan trng nht trong quá trình nghiên cu. ây là mt nghiên cu da trên
s kho sát điu tra nên có tính khách quan cao, hn ch các ý kin ch quan ca tác
gi. Quá trình nghiên cu và x lý s liu mt cách chính xác, đa ra kt qu có đ tin
cy cao s là c s đ có nhng kin ngh áp dng trong thc t.
Thi gian nghiên cu: đ tài đc thc hin trong vòng 1nm t tháng 11/ 2011 đn
tháng 11/2012.
Ý ngha thc tin ca đ tài: tài này giúp tìm hiu và nhn bit nhng yêu cu ca
khách hàng đi vi ngân hàng thng mi đ t đó các ngân hàng thng mi cung
cp dch v gn vi ngi tiêu dùng ca mình hn và nâng cao kh nng cnh tranh
ca ngân hàng trong điu kin hi nhp sâu vi th gii và tính cnh tranh ngày càng
cao.
Ni dung đ tài nghiên cu:
Chng 1: C s lý thuyt v dch v ngân hàng bán l và s hài lòng ca khách
hàng cá nhân
-7-
Chng 2: Thc trng s hài lòng ca khách hàng cá nhân đi vi dch v NHBL
ca các NHTM ti thành ph H Chí Minh
Chng 3: Gii pháp nâng cao s hài lòng ca khách hàng cá nhân đi vi dch v
ngân hàng bán l ca các ngân hàng thng mi ti thành ph H Chí Minh
Hn ch ca đ tài và hng m cho các nghiên cu mi: đ tài cha kho sát và
nghiên cu v s khác bit dch v và s hài lòng gia khi ngân hàng thng mi c
phn, ngân hàng liên doanh, ngân hàng 100% vn nc ngoài, và ngân hàng nhà nc.
Do hn ch v điu kin, thi gian nghiên cu, s lng kho sát cha tht ln đ gii
thích toàn b s hài lòng ca khách hàng cá nhân đi vi tng NHTM trên đa bàn
thành ph H Chí Minh. Các tác gi có th t đ tài này m rng hng nghiên cu
sâu rng hn v khong cách gia các loi hình ngân hàng đi vi khách hàng bán l
và đi vi tng NHTM.
S đ tóm tt quy trình nghiên cu:
-8-
Xác đnh vn đ cn nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu
C s lý lun: - Lý thuyt v NHTM, NHBL
- S hài lòng, yu t quyt đnh s hài lòng: Cht lng dch
v, giá c
- Mô hình cht lng dch v và s hài lòng SERVQUAL,
SERVPERF, CSI
Xác đnh mô hình nghiên cu và các thang đo
Nghiên cu đnh lng:
- Thit k bng câu hi
- Chn mu, gi bng câu hi đn đáp viên, thu hi
- X lý s liu
- Phân tích thng kê, mô t
- Phân tích đ tin cy thang đo
- Phân tích nhân t và điu chnh li thang đo
- Phân tích hi quy
- Kim đnh các gi thit
Kt qu nghiên cu
Kin ngh
Nghiên cu đnh tính: phng vn, tho lun nhóm, hiu chnh li
thang đo
-9-
CHNG 1
C S LÝ THUYT V DCH V NGÂN HÀNG BÁN L, S HÀI LÒNG
CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
1.1. Dch v ngân hàng bán l ca ngân hàng thng mi:
1.1.1. Khái nim dch v ngân hàng bán l ca ngân hàng thng mi:
Dch v ngân hàng theo ngha rng xem là toàn b các hot đng tin t, tín dng,
thanh toán, ngoi hi….ca h thng ngân hàng cung ng cho nn kinh t.
Có nhiu đnh ngha khác nhau v ngân hàng bán l, pháp lut v ngân hàng
nc ta đn nay vn cha có đnh ngha thng nht và chun v loi hình này cng
nh cha có nhng quy đnh pháp lut dành riêng và chuyên sâu cho dch v
NHBL. Các quan h gia ngân hàng và khách hàng cá nhân ch yu da vào lut
Dân s và phù hp vi pháp lnh ngân hàng 1990.
Theo WTO, ngân hàng bán l (NHBL) là ni khách hàng cá nhân có th đn giao
dch ti nhng đim giao dch ca ngân hàng đ thc hin các dch v nh: gi tit
kim, kim tra tài khon, th chp vay vn, m th tín dng, th ghi n và các dch
v khác đi kèm.
T đin Anh – Vit: Tài chính- u t- Ngân hàng- K toán ca Nhà xut bn
khoa hc và kinh t nm 1999 đnh ngha: dch v ngân hàng bán l là dch v
ngân hàng đc thc hin vi khách hàng là công chúng, thng có quy mô nh
và thông qua các chi nhánh, nhm đi lp vi dch v ngân hàng bán buôn là dch
v ngân hàng ca các đnh ch tài chính và nhng dch v ngân hàng đc cung
cp vi s lng ln.
Theo cách hiu thông thng nht khi nói v dch v NHBL là mt loi dch v
ngân hàng dành cho đa s công chúng, ni mà tng cá nhân khách hàng có th đn
giao dch ti các chi nhánh ca ngân hàng thng mi (NHTM) v tài khon tit
kim, kim tra tài khon, th chp, vay cá nhân, th ghi n, th tín dng, các loi
chng ch tin gi.
-10-
Da trên các quan đim này có th rút ra khái nim ngân hàng bán l nh sau:
Ngân hàng bán l là hot đng cung cp các sn phm dch v ch yu cho khách
hàng là doanh nghip nh và va (DNNVV), h gia đình và cá nhân thông qua
mng li chi nhánh hoc vic khách hàng tip cn sn phm, dch v ngân hàng
thông qua các phng tin đin t, vin thông.
Vy dch v ngân hàng bán l ca NHTM đc hiu là hot đng tin t, tín dng,
thanh toán…ca NHTM cung cp ch yu cho khách hàng là DNNVV, h gia
đình, cá nhân thông qua chi nhánh ca NHTM hoc qua các phng tin đin t
ca ngân hàng.
1.1.2. c đim ca dch v ngân hàng bán l ca ngân hàng thng mi:
Dch v ngân hàng bán l có nhng tính đc trng ca dch v nh: tính vô hình,
quá trình sn xut và tiêu th din ra đng thi, không n đnh v mt cht lng,
do nhiu yu t to thành, tính không n đnh cht lng, d sao chép.
Tính vô hình: các dch v tài chính thng là kinh nghim hoc quá trình, khách
hàng s không nhìn thy hình thái vt cht c th ca dch v ngân hàng mà cm
nhn thông qua các tin ích và tính hu dng ca dch v mang li.
Quá trình sn xut và tiêu th din ra đng thi: các sn phm thông thng tri
qua hai quá trình rõ ràng: sn xut và tiêu th sn phm. Các dch v to ra ngay
lúc khách hàng s dng và tri nghim dch v.
Do nhiu yu t cu to thành: các dch v tài chính đc to thành t nhiu yu t
nh: công ngh, nhân lc, yu t cnh tranh, phân phi…
Tính không n đnh cht lng: cht lng các dch v s không đng đu vì dch
v tùy thuc rt nhiu vào nhân viên ngân hàng, hoàn cnh giao dch.
D sao chép: dch v ngân hàng v tính cht và hình thc rt d b sao chép, do đó
các NHTM phi thng xuyên nghiên cu tìm ra tính đc đáo ca dch v riêng do
ngân hàng mình cung cp.
-11-
Bên cnh đó dch v NHBL còn có đc đim riêng nh: dch v NHBL cung ng
dch v, sn phm tài chính đn tn tay ngi tiêu dùng cui cùng ( tiêu dùng sinh
hot và tiêu dùng sn xut), đi tng phc v ca NHBL vô cùng ln (các cá
nhân, các h gia đình, các DNNVV), giá tr mi giao dch không cao, chi phí trung
bình mi giao dch cao, dch v đn gin d thc hin, dch v ngân hàng da vào
s hin đi ca công ngh và kênh phân phi bán l, phng thc tip th phc tp
và đa dng hn ngân hàng bán buôn do đi tng khách hàng rng ln.
1.1.3. Các dch v ngân hàng bán l ch yu ca NHTM:
1.1.3.1. Huy đng vn:
Các NHTM huy đng vn t cá nhân, DNNVV ch yu t: tin gi không
kì hn, tin gi có kì hn, tin tit kim, phát hành các giy t có giá. Các cá
nhân và DNNVV tuy có ngun vn nhàn ri không ln nhng vi s lng
khách hàng đông s là nn tng huy đng vn ln cho ngân hàng. Ngun
vn này không đng đu v không gian đa lý vì ph thuc vào thu nhp và
trình đ ca ngi dân. Trong hình thc huy đng bán l, tin gi tit kim
ca cá nhân chim t trng ln nht, là ngun c s đ to vn trung dài
hn tài tr cho tín dng ca ngân hàng. Trên th gii có hai loi tin gi
chính:
Tin gi tit kim không có thi gian đáo hn: ngi gi khi mun rút tin
ra phi báo vi ngân hàng trc mt khong thi gian. Ngày nay hu ht
các ngân hàng cho khách hàng rút tin gi này không cn báo trc.
Tin gi tit kim có mc đích: ngi gi tin ngân hàng đ dùng vào các
mc đích nh mua nhà , trang tri chi phí hc tp…i vi ngi gi tin
loi này, thng đc ngân hàng cp tín dng bù đp khong thiu ht khi
s dng theo mc đích ca tin gi tit kim.
Vit Nam, loi hình tin gi tit kim các ngân hàng rt đa dng nh:
tin gi không kì hn (tt c các ngân hàng đu có), tin gi có kì hn
-12-
không mc đích (đa s các ngân hàng có), tin gi tit kim d thng
(ACB, Vietinbank), tin gi tit kim phú an gia (Techcombank), tin gi
tit kim bc thang (Vietinbank), tin gi tit kim c hi vàng
(Sacombank)….
1.1.3.2. Tín dng:
Dch v tín dng bán l bao gm: cho vay cá nhân (du hc, mua nhà tr
góp, mua ô tô, đu t chng khoán, bt đng sn…), cho vay h gia đình,
các DNNVV (cho vay tng ln, theo hn mc, cho vay thu chi).
Hin nay các NHTM c phn t ra nng đng và u th hn các ngân hàng
nhà nc hoc ngân hàng nc ngoài v cp tín dng bán l. in hình nh
các ngân hàng ACB, Sacombank, Eximbank vi đa dng các sn phm tín
dng cho vay khách hàng cá nhân nh: cho vay sinh hot tiêu dùng, cho vay
h tr tiêu dùng, cho vay xây dng, sa cha nhà, mua nhà, hoán đi nhà,
mua nn nhà, cho vay sn xut kinh doanh, cho vay mua xe c gii, cho vay
h tr du hc…V quy ch và th tc, cho vay cá nhân cng theo quy ch
cho vay khách hàng ca các t chc tín dng. Tuy nhiên các NHTM thng
có b phn chuyên giao dch khách hàng cá nhân đ tin giao dch và phc
v thun tin, tt hn cho khách hàng. T trng cho vay khách hàng cá nhân
ngày càng ln hn trong tng d n ca ngân hàng góp phn tng doanh
thu, li nhun cho NHTM. Các khon vay cá nhân rt nhy cm vi lãi sut,
nên các NHTM chu áp lc cnh tranh ln trên th trng.
1.1.3.3. Dch v thanh toán:
Ngân hàng thay mt khách hàng thanh toán cho vic mua hàng hóa thông
qua vic phát hành và bù tr séc, cung cp mng li thanh toán đin
t…Ngân hàng thc hin dch v này thông qua vic m tài khon tin gi
giao dch cho khách hàng. Các phng tin thanh toán thông dng nh: séc,
th thanh toán, y nhim chi, y nhim thu, thng phiu…Dch v thanh
-13-
toán cho khách hàng cá nhân ngoài phm vi thanh toán ni đa, mà còn vt
ra ngoài lãnh th mt quc gia, phc v nhu cu đa dng ca khách hàng
nh đi du lch, du hc. Các dch v này giúp ngân hàng tng thu nhp t
vic thu phí dch v.
1.1.3.4. Dch v ngân hàng đin t:
Ngân hàng đin t là mt loi hình dch v ngân hàng có s dng các thit
b đin t bao gm: máy rút tin t đng (ATM), th ATM (th ghi n),
mng li thanh toán và th quc t, máy chp nhn thanh toán bng th
ATM ti đim bán hàng (POS), ngân hàng trc tuyn (Internet banking),
dch v ngân hàng qua đin thoi di đng (mobile banking), dch v t vn
khách hàng qua đin thoi 24/24.
Thanh toán bng th là hình thc thanh toán không dùng tin mt mà ch
th có th chuyn khon, thanh toán mua hàng, rút tin ti các ngân hàng
đi lý hoc máy ATM. Dch v th da trên 2 loi: th ni đa và th quc
t.
Th ni đa là loi th do ngân hàng trong nc phát hành đ ch th có th
rút tin mt, chuyn khon, thanh toán mua hàng, rút tin ti các ngân hàng
đi lý, máy ATM trong phm vi ni đa. Th ATM hin nay đc xem là
mt loi công c hin đi, hu hiu, nng đng cho khách hàng khi s dng
tài khon cá nhân và có đ bo mt, tính an toàn cao. Th ATM xut hin
ln đu tiên Vit Nam nm 2002. n nay có nhiu thng hiu th khác
nhau nh: th ghi n ni đa, th tín dng, th tr trc, th đng thng
hiu…
Th quc t là th thanh toán không dùng tin mt trên toàn th gii, đây là
loi th ph bin các quc gia phát trin. Vit Nam hin nay có các loi
th quc t nh: th tín dng quc t, th ghi n quc t - Visa Card, Master
card, JCB, American Express
-14-
Ngân hàng trc tuyn thông qua máy tính ni mng Internet và đin thoi di
đng cung ng cho khách hàng dch v nhanh hn rt nhiu so vi trc
đây. Ch mt vài thao tác trên internet, mobile hay qua h thng th, khách
hàng có th thc hin đc giao dch chuyn tin. Thông thng giao dch
ti quy cho mt khách hàng chuyn tin mt chng 15 phút, cha k thi
gian đi li và ch đi nu đông khách. Vi ngân hàng đin t, khách hàng
đã tit kim đc chi phí,tit kim đc thi gian, và gim bt các th tc
giy t. Ngoài ra khách hàng cng không phi mang theo nhiu tin mt,
gim thiu ri ro mt mát, tin gi, nhm ln trong quá trình kim đm.
Vit Nam hin nay cung ng các dch v ngân hàng đin t đin hình nh:
Phone banking: khách hàng có th kim tra s d tài khon, các giao dch
gn nht, nghe thông tin v lãi sut, t giá, yêu cu ngân hàng gi fax các
sao kê, thông tin lãi sut, t giá. Các ngân hàng cung cp dch v này nh:
ACB, Vietcombank, BIDV, Vietinbank…
Internet banking: khách hàng có th thc hin hu ht các giao dch thông
qua máy tính có ni mng Inernet. Các giao dch ph bin là: chuyn tin,
lãi sut, t giá, báo n, báo có, tìm kim thông tin v sn phm, dch v
ngân hàng, truy cp vào tài khon cá nhân, kim tra s d tài khon, các
giao dch đã thc hin. Các NHTM có dch v này nh: VCB,
Techcombank, ACB…
Mobile banking: khách hàng có th kim tra s d tài khon, lit kê giao
dch, thông báo s d, t giá và lãi sut t đng, thanh toán hóa đn tin
đin, nc, đin thoi, internet và np tin vào th. NHTM có cung cp dc
v này là: ACB, VCB, BIDV…
Dch v khách hàng 24/24: đ gii đáp t vn mi thc mc ca khách
hàng v thanh toán, th, s d tài khon…sut 24 gi. a s các NHTM
hin nay có dch v này nh VCB, ACB, Techcombank,….
-15-
1.1.3.5. Các dch v khác:
Ngoài các dch v trên NHTM còn cung cp dch v cho DNNVV nh
thanh toán quc t, kinh doanh ngoi t, bo lãnh…Dch v dành cho cá
nhân còn bao gm dch v chi tr kiu hi, thu h, chi h, chuyn tin du
hc, gi h vàng, cho thuê t st…
Dch v chuyn tin kiu hi là dch v ph bin hin nay các NHTM,
phc v cho cá nhân nhn tin t nc ngoài chuyn vào Vit Nam, và
ngc li chuyn tin ra nc ngoài.
Thu h, chi h là ngân hàng thay mt khách hàng thanh toán các hóa đn
chi phí sinh hot, hot đng kinh doanh nh…
Ct gi h tài sn là dch v NHTM nhn gi h tài sn có giá tr và quý
him ca khách hàng trong thi gian nht đnh và có thu phí.
1.1.4. Nhng yu t nh hng đn s phát trin th trng dch v NHBL ca
NHTM Vit Nam:
1.1.4.1. Nhn thc nhu cu ca th trng:
ây là yu t v cách nhìn nhn và gii quyt vn đ đ phát trin. Hot
đng tín dng có th đem li li nhun cao nhng ri ro mang li cng khá
cao, do đó các NHTM hng đn vic phát trin dch v ngân hàng là hoàn
toàn phù hp, bi l nó va cung ng nhng dch v tin ích cho nn kinh
t, ít ri ro nhng hiu qu mang li khá cao. u t phát trin dch v
NHBL là s phát trin mang tm chin lc, n đnh và bn vng, gim ri
ro. Khi chuyn phát trin sn phm, dch v NHBL các ngân hàng s có th
trng ln hn, tim nng phát trin tng lên và có kh nng phân tán ri ro
trong kinh doanh.
1.1.4.2. Công ngh:
-16-
Công ngh là yu t nn tng đ phát trin dch v NHBL. Trong điu kin
hin nay, các NHTM Vit Nam tuy đi sau nhng có li th v la chn và
hin đi hóa, ng dng nhng tin b ca khoa hc công ngh vào khai thác
th trng bán l, tng cng tip cn vi khách hàng là cá nhân, doanh
nghip nh và va.
Các NH phi tip tc đu t, trang b h thng máy ch và ng dng công
ngh hin đi, theo hng va phát trin dch v tin ích, bo mt thông tin
cho dch v ngân hàng bán l; h thng d liu đáp ng yêu cu qun lý,
qun tr ri ro; bên cnh đó có k hoch phân b và s dng hp lý h thng
POS, ATM…
1.1.4.3. Chin lc phát trin:
ây là yu t hoch đnh phát trin cn c, bn vng ca NHTM. Trong
quá trình tái c cu các NHTM Vit Nam, vic phát trin các dch v ngân
hàng bán buôn và bán l đang là mt trong nhng ni dung hoch đnh và
thc thi chin lc ca tng h thng ngân hàng cng nh tm đnh
hng và qun lý v mô ca ngân hàng nhà nc. Theo đó, mt s yu t
then cht, quyt đnh mà các ngân hàng có đnh hng bán l phi tp trung
gii quyt:
Xây dng danh mc sn phm và phát trin đa dng các sn phm dch v
huy đng, cho vay, th thanh toán, bo him, đu t, chng khoán, t vn
thông qua các kênh phân phi cp chi nhánh, đim giao dch ATM ti hu
ht các khu dân c đông đúc, ch, cao c, trng hc, bnh vin, siêu th…
và các khu công nghip tp trung. Các dch v bán l ca NHTM Vit Nam
ngày càng đa dng, tr nên đng đu hn to cho khách hàng có nhiu c
hi la chn.
-17-
Thng xuyên nâng cao cht lng dch v và đm bo cung cp sn phm
dch v vi cht lng cao vi đi ng nhân viên tt, cht lng, đc đào
to bài bn.
Xây dng kênh phân phi hng đn kênh phân phi đa kênh trong trin
khai sn phm, dch v NHBL, đây là mi quan tâm hàng đu hin nay ca
các NHTM Vit Nam.
Tp trung xây dng h tng công ngh thông tin hin đi có th đáp ng
nhiu giao dch trong cùng mt thi đim, qun lý và hn ch ít nht ri ro
và tình trng quá ti. Trin khai mô hình cu trúc t chc h tr và tng
thích đ vn hành và qun lý tt hot đng bán l.
Xây dng đc h thng nhn din thng hiu, trin khai nhiu hot đng
qung bá, PR thng hiu.
Xác đnh khách hàng và nhu cu ca khách hàng, loi sn phm mà h cn
và kênh phân phi qua vic tìm hiu th trng, t đó xây dng mi liên kt
và c ch to thun li cho giao dch và cung cp các sn phm dch v.
Vic tìm hiu và khai thác th trng là điu quan trng đi vi các NHTM
Vit Nam hin nay.
1.1.4.4. Nng lc cnh tranh:
ây là yu t th hin v cht lng cung ng dch v. Trong bi cnh hin
nay, Vit Nam là mt đt nc đông dân, th trng dch v NHBL vn còn
đang b ng trong khi có nhiu tim nng phát trin cao trong nhng nm
ti, nhu cu tiêu dùng dân c tng cao. Do đó, các NHTM Vit Nam không
th đng yên đ tn hng li th sân nhà nh trc kia, nhiu ngân hàng
xác đnh phát trin dch v ngân hàng bán l là mt b phn quan trng
-18-
trong chin lc phát trin ca mình, khi đu t s khai thác các c hi có
đc t các th trng mi, t vic áp dng công ngh và s dng h thng
to ra nhiu sn phm dch v mi, phng thc và kênh phân phi hiu
qu, tng cng mi quan h gia khách hàng vi ngân hàng, m rng th
phn thông qua các sn phm dch v tin ích.
1.1.4.5. Tính liên kt ca các NHTM:
Có cnh tranh mi có phát trin nhng đ phát trin bn vng thì cn có s
liên kt, liên kt đ phát trin. S phi hp gia các NHTM trong thc hin
các dch v NHBL vi nhau va tn dng khai thác đc c s h tng, tit
kim đu t, va phát trin đc các dch v vi th mnh riêng có ca tng
ngân hàng.
1.1.4.6. Giá c:
Mt yu t vô cùng quan trng nh hng đn s phát trin ca dch v
NHBL là giá dch v và lãi sut các sn phm NHBL. Trong lnh vc dch
v ngân hàng, mt quy đnh làm hn ch s khác bit hóa gia các ngân
hàng là s niêm yt công khai lãi sut và giá dch v. thu hút khách hàng
và tng kh nng cnh tranh các NHTM thng cung cp khách hàng cá
nhân nhng dch v trn gói vi nhiu tin ích và chi phí hp dn cho khách
hàng. Ví d: Nu khách hàng duy trì mt mc tin gi tit kim theo quy
đnh ca ngân hàng s đc u đãi trong các điu khon vay, có hn mc
vay cao hn ngi khác, ngoài ra khách hàng còn đc hng mc chit
khu hp dn hn, đc min phí các dch v h tr gia tng nh internet
banking, mobile banking. Mt dng gói dch v NHBL na là gói sn phm,
dch v cung cp riêng cho mt đi tng khách hàng nh sinh viên, công
nhân viên, lãi sut vay hp dn, điu kin cho vay thun li hn, đi kèm vi
-19-
vic m tài khon ATM min phí, gim phí giao dch liên quan đn tài
khon…chin lc này nhm thu hút nhng đi tng khách hàng mi hoc
to ra các phân khúc khách hàng mi cho ngân hàng. gi chân các khách
hàng quan trng và thng xuyên ca mình các NHTM còn liên kt vi
doanh nghip đ cung cp cho khách hàng các chit khu u đãi, gim giá
ti các ca hàng, các trung tâm thng mi, dch v thm m, dch v chm
sóc sc khe, ti các câu lc b…Ngoài ra đ tng kh nng cnh tranh và
tng th phn dch v bán l các ngân hàng hin đi cung cp cho khách hàng
cá nhân nhiu kênh giao dch thun li nh giao dch qua mng, đin thoi di
đng ngoài ATM và POS, s gia tng tin ích, s an toàn và thun li trong
giao dch vi ngân hàng làm cho khách hàng hài lòng hn vi mc phí giao
dch mà khách hàng tr cho ngân hàng. Trong th trng bán l đy cnh
tranh nh hin nay, các khách hàng có th la chn đc rt nhiu ngân
hàng có giá c phù hp vi h và có rt nhiu c hi hp dn mà các ngân
hàng đa ra cho khách hàng, làm cho s trung thành ca khách hàng gim
đi, vì h luôn có th tìm kim đc mt ngân hàng tt hn đ giao dch, do
vy bên cnh s cnh tranh v giá và lãi sut, các NHTM luôn nâng cao cht
lng dch v vt tri, to ra danh mc sn phm dch v đa dng đ thu
hút và gi chân khách hàng.
1.1.5. Vai trò ca dch v ngân hàng bán l đi vi khách hàng, ngân hàng, vi
nn kinh t:
1.1.5.1. i vi nn kinh t:
Dch v NHBL góp phn đy nhanh quá trình luân chuyn tin t và tn
dng ngun lc to ln t vn ca DNNVV và cá nhân trong nn kinh t đ
phát trin, ci thin đi sng dân c, gim chi phí và thi gian cho c ngân
hàng và khách hàng. Vic phát trin dch v NHBL trên nn tng công ngh
-20-
tiên tin hin đi th hin s vn minh và đa nn kinh t thay đi t nn
kinh t tin mt thành nn kinh t phi tin mt. Nh kh nng thanh toán và
giao dch thông qua ngân hàng, NHBL góp phn giúp cho s qun lí ca
nhà nc v các vn nn ra tin, tham nhng, gian ln thng mi, trn
thu…hiu qu.
1.1.5.2. i vi ngân hàng:
NHBL chim v trí quan trng trong chin lc kinh doanh ca NHTM vì
nó giúp NHTM phát trin phù hp xu th hin nay. NHBL là kênh huy
đng vn ln cho ngân hàng, to ngun thu nhp n đnh, ít ri ro. Ngun
thu này dn chim t trng ngày càng cao trong kinh doanh ca NHTM.
Dch v ngân hàng bán l còn gi vai trò quan trong trong vic m rng th
trng, nâng cao nng lc cnh tranh, to ngun vn trung và dài hn cho
NHTM. NHBL tng kh nng mua bán chéo gia khách hàng cá nhân,
doanh nghip và ngân hàng, t đó m rng mng li khách hàng hin ti
và tim nng cho NHTM.
1.1.5.3. i vi khách hàng:
Khách hàng s đc phc v tt hn do s thun tin, an toàn, tit kim cho
khách hàng trong thanh toán và s dng ngun thu nhp ca mình.
1.1.6. Tìm hiu khách hàng cá nhân ca ngân hàng thng mi:
1.1.6.1. Các yu t nh hng đn nhu cu dch v ngân hàng:
Khách hàng trng thành hn: ti các quc gia đang phát trin nh Vit
Nam, tình trng lão hóa dân s bt đu có du hiu gia tng cùng vi vic
tng t l dân s trên 65 tui và gim t l dân s có tui di 15. i vi
ngân hàng, điu này có th là mt c hi hp dn trong vic cung cp nhng
sn phm hu trí và các khon đu t sinh li.
Tm quan trng ca khách hàng n gia tng: mt xu hng xã hi hin
nay là ph n ngày càng tham gia làm vic nhiu hn và có ngun thu nhp