B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
NGÔ QUANG M THIÊN
NGHIÊN CU MI LIÊN H GIA PHÁT TRIN TÀI CHÍNH
THEO CHIUăSỂUăVÀăTNGăTRNG KINH T TI VIT NAM
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Thành ph H Chí Minh – Nm β01β
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
NGÔ QUANG M THIÊN
NGHIÊN CU MI LIÊN H GIA PHÁT TRIN TÀI CHÍNH
THEO CHIUăSỂUăVÀăTNGăTRNG KINH T TI VIT NAM
Chuyên ngành: Kinh t Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS-TS. NGUYN TH LIÊN HOA
Thành ph H Chí Minh – Nm β01β
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan lun vn “Nghiên cu mi liên h gia phát trin tài
chính theo chiu sâu và tng trng kinh t ti Vit Nam” là công trình
nghiên cu ca riêng tôi, có s hng dn ca PGS-TS. Nguyn Th Liên
Hoa.
Các thông tin, d liu nghiên cu trong đ tài này là trung thc, thông
tin tham kho đc đ cp chi tit trong tài liu tham kho đ ngi đc kim
chng.
Tác gi lun vn
Ngô Quang M Thiên
LI CMăN
Tôi xin chân thành cm n Ban Giám hiu và Khoa đào to sau đi hc
Trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh đư to điu kin hc tp
thun li cho tôi trong quá trình hc tp ti trng.
Tôi xin chân thành cm n Quý Thy Cô Trng i hc Kinh t
Thành ph H Chí Minh đư nhit tình ging dy, truyn đt kin thc cho tôi
trong sut thi gian hc tp ti trng.
Tôi xin chân thành cm n Cô, PGS-TS. Nguyn Th Liên Hoa đư tn
tình hng dn giúp tôi hoàn thành lun vn này.
Nhân đây, Tôi chân thành cm n nhng bn bè đư h tr tôi trong quá
trình nghiên cu.
Xin chân thành cm n.
Tác gi lun vn
Ngô Quang M Thiên
MC LC
Tóm tt 2
1. Gii thiu 3
2. Tng quan các kt qu nghiên cu trc đây v mi quan h gia chiu sâu
tài chính và tng trng kinh t 5
β.1 Quan đim cho rng phát trin tài chính làm tng sn lng, tác đng tích
cc đn tng trng kinh t 5
β.β Quan đim khng đnh mi quan h gia phát trin tài chính và tng
trng kinh t ph thuc vào mc đ phát trin tài chính 8
β.γ Quan đim kt lun phát trin tài chính tác đng mnh m đn tng trng
kinh t trong dài hn tuy nhiên không có tác đng trong ngn hn . 9
γ. Phng pháp nghiên cu 16
4. Kt qu nghiên cu 20
4.1 Kim đnh mi quan h tác đng trong dài hn gia các yu t tài chính
đn GDP. 21
4.1.1 Kim đnh tng quan: 21
4.1.2 La chn mô hình: 22
4.1.3 Kim đnh tính dng ca các yu t: 23
4.1.4 Kt qu kim đnh mô hình xác đnh mi quan h gia các ch tiêu tài
chính và tng trng GDP trong mi quan h cân bng dài hn . 24
4.2 Nghiên cu mi quan h nhân qu v mi quan h gia chiu sâu tài
chính và tng trng kinh t ti Vit Nam giai đon 1995-2010. . 28
4.2.1 Kim đnh ng liên kt 28
4.2.2. Kim đnh nhân qu Granger: 30
4.3 Kt lun v mô hình: 35
5. Kt lun và gi ý gii pháp 36
5.1 Kt lun: 36
5.2 Gi ý gii pháp: 38
5.2.1 Nhng gii pháp đi vi đu t tài chính khu vc công (PUK): 38
5.2.2 Nhng gii pháp đi vi đu t tài chính khu vc t (PRK) 43
5.2.3 Gii pháp phát trin th trng lao đng 44
Ph lc 1: Tài liu tham kho 46
Ph lc 2: Tng quan thc trng tng trng GDP giai đon 1995-2012: 50
Ph lc 3: Kt qu xây dng mô hình (4.8) 54
Ph lc 4: Kim đnh hin tng t tng quan mô hình (4.8) 55
Ph lc 5: Kim đnh hin tng phng sai thay đi mô hình (4.8) 56
Ph lc 6: Kim đnh tính ARCH mô hình (4.8) 57
Ph lc 7: Kt qu mô hình (4.9): 58
Ph lc 8: Kim đnh tng tng quan mô hình (4.9) 59
Ph lc 9: Kim đnh phng sai thay đi mô hình (4.9) 60
Ph lc 10: Kim đnh tính ARCH ca mô hình (4.9) 61
Ph lc 11: Ph lc tính dng cho GDP 62
Ph lc 12: Ph lc tính dng cho bin LF 64
Ph lc 13: Ph lc tính dng cho bin M2Y 66
Ph lc 14: Ph lc tính dng cho bin PCY 68
Ph lc 15: Ph lc tính dng cho bin PRK 70
Ph lc 16: Ph lc tính dng đi vi bin PUK 72
Ph lc 17: Tính dng phn d ca mô hình (4.8) 74
Ph lc 18: Kim đnh tính dng phn d mô hình (4.9) 75
Danh mc các ký hiu, ch vit tt
- VAR : Mô hình t hi quy vector (Vector Autoregression Model).
- M0 : Tng lng tin mt do Ngân hàng Trung ng phát hành đang
đc lu thông (Tin c s, Tin hp, tin mt có th chi tiêu ngay lp tc).
- M1 : M0 + Tin mà các Ngân hàng Thng mi gi ti Ngân hàng Trung
ng.
- M2 : M1 + Chun t (Tin gi tit kim, tin gi có k hn,…ti các t
chc tín dng).
- M3 : M2 + Tt c các khon tit kim khác gi ti các t chc tín dng
(Trái phiu quc gia, tín phiu …).
- GDP : Tng sn phm quc ni (Gross Domestic Product).
- GNP : Tng sn phm quc gia (Gross National Product).
- WB : Ngân hàng Th gii (World Bank).
- ADB : Ngân hàng Phát trin Châu Á (Asian Development Bank).
- ED : Tng trng kinh t (Economic Development).
- PRK : Vn khu vc t nhân (Private Capital).
- PUK : Vn khu vc công (Public Capital).
- LF : Lc lng lao đng (Labor Force).
- PCY : T l tín dng khu vc t/Tng sn phm quc ni (Private Credit/
Gross Domestic Product).
- M2Y : T l (Tng lng tin mt do Ngân hàng Trung ng phát hành
đang đc lu thông + Tin mà các Ngân hàng Thng mi gi ti Ngân
hàng Trung ng + Chun t (Tin gi tit kim, tin gi có k hn,… ti
các t chc tín dng)) / Tng sn phm quc ni (M2/GDP).
- ADF : Kim đnh Augmented Dickey – Fuller.
- PP : Kim đnh Phillips – Perron.
- KPSS : Kim đnh Kwiatkowiski-Phillips-Schmidt-Shin.
- AIC : Kim đnh Akaike Info Criterion.
- ARDL: Mô hình phân b tr t hi quy (Autoregressive Distributed Lag).
- SBC : Kim đnh Schwarz Bayesian Criterio.
- ARCH:Mô hình t hi quy vi nhng bin đng bt thng
(AutoRegressive Conditional Heteroshedasticity).
- Prob : Giá tr xác sut.
- BOT : Hp đng xây dng-kinh doanh-chuyn giao.
- BTO : Hp đng xây dng-chuyn giao-kinh doanh.
- BT : Hp đng xây dng-chuyn giao.
- ODA : H tr phát trin chính thc (Official Development Assistance).
- FDI : Vn đu t trc tip nc ngoài (Foreign Direct Investment).
Danh mc các bng biu
Bng 3.1: Bng tng hp s liu ca mô hình ti Vit Nam giai đon 1995-
2012 19
Bng 4.1: Kim đnh tng quan gia các yu t trong mô hình 21
Bng 4.2: Kim đnh tính dng ca các yu t trong mô hình ti Vit Nam
giai đon 1995-2012 24
Bng 4.3: Bng tng hp tác đng ca các yu t tài chính nh hng đn
tng trng kinh t trong giai đon 1995 – 2012 26
Bng 4.4: Kim đnh đng liên kt 29
Bng 4.5: Kim đnh nhân qu Granger 30
1
Danh mc các biuăđ
Biu đ 4.1: Mi liên h gia Log(GDP) và các nhân t còn li ca mô hình
23
Biu đ PL2.1: Bin đng v GDP ca Vit Nam giai đon 1995-2012 (T
đng)……………………………………………………………50
Biu đ PL2.2: Bin đng v vn khu vc công và vn khu vc t nhân ca
Vit Nam giai đon 1995-2012 52
Biu đ PL2.3: Bin đng ca T l cung tin so vi GDP và T l tín dng
khu vc t nhân so vi GDP ti Vit Nam giai đon 1995-2012 53
2
Tómătt
Nghiên cu này phân tích mi liên h gia phát trin tài chính theo
chiu sâu và tng trng kinh t ti Vit Nam trong giai đon t nm 1995
đn nm β010. Kt qu khi s dng kim đnh nhân qu (Granger test) và
kim đnh mô hình VAR (Vector Autoregression Model) cho thy tn ti mi
quan h dài hn gia vn khu vc t, vn khu vc công, lc lng lao đng,
t l tín dng khu vc t nhân/GDP, t l M2/GDP và tng trng kinh t.
Bng chng chng minh rng phát trin tài chính có mi quan h tích cc vi
tng trng kinh t trong dài hn nhng không có tác đng trong ngn hn.
3
1.ăGiiăthiu
Mi quan h gia phát trin tài chính và tng trng kinh t đư đc đ
cp t lâu trong lý thuyt kinh t. Trong khi nhng hc gi nh Schumpeter,
1912; Robinson, 1952; Hicks, 1969; McKinnon, 1973; Fry, 1995 tho lun v
mi quan h gia phát trin tài chính và tng trng kinh t trên c s lý
thuyt thì đn thp niên 1980, nh vào s phát trin ca máy tính cho phép
phân tích d liu kinh t ca nhiu quc gia t đó đa ra nhng bng chng
thc nghim chng minh nhng lý thuyt này. King và Levine (1993 a,b,c)
đa ra mt chui nghiên cu thc nghim vào nhng nm thp niên 1990.
Tng quan ca nhng nghiên cu thc nghim này đu chng minh phát trin
tài chính tác đng tích cc đn tng trng kinh t.
Th gii tri qua nhiu cuc khng hong tài chính làm dy lên nhng
tranh cãi v vic phát trin tài chính theo chiu sâu có tác đng tích cc lên
tng trng kinh t không. Vn đ này tr thành đ tài nóng bng không ch
đi vi gii hc thut mà c nhng nhà hoch đnh chính sách. Phát trin mt
nn tài chính vng mnh theo chiu sâu đóng vai trò quan trng đi vi tng
trng kinh t ca mt quc gia.
Xut phát t tm quan trng đó, mc tiêu nghiên cu ca đ tài này là:
(1) Nghiên cu v mi liên h gia phát trin tài chính theo chiu sâu
và tng trng kinh t;
(2) Kho sát thc nghim v nh hng ca phát trin tài chính theo
chiu sâu và tng trng kinh t Vit Nam;
(3) T kt qu nghiên cu thc nghim đ rút ra nhng gi ý gii pháp
phát trin h thng tài chính Vit Nam theo chiu sâu.
4
i tng nghiên cu là chiu sâu tài chính th hin qua ch tiêu
M2/GDP, T l tín dng khu vc t nhân/GDP và các nhân t khác nh vn
khu vc công, vn khu vc t nhân, lao đng tác đng nh th nào đn tng
trng kinh t.
D liu nghiên cu gm s liu thng kê ca Vit nam trong giai đon
1995 – 2012 đc thu thp t ngun Ngân hàng Th gii (WB), Ngân hàng
Phát trin Châu Á (ADB) và Tng cc thng kê Vit Nam.
Gii hn ca đ tài: Do tác gi không thu thp đc d liu M3/GDP
ca Vit Nam nên không m rng đc phn nghiên cu chiu sâu tài chính
qua ch tiêu M3/GDP nh hng nh th nào đn tng trng kinh t. Ngoài
ra, tác gi ch thu thp đc đy đ d liu t nm 1995 đn nm β012 tc là
18 quan sát.
Kt cu ca đ tài gm nm phn nh sau:
1. Gii thiu lun vn s trình bày.
2. Tng quan các nghiên cu trc đây trên th gii làm c s phân
tích thc nghim và so sánh đi chiu vi nghiên cu này.
3. Phng pháp nghiên cu.
4. Kt qu nghiên cu.
5. Kt lun và gi ý gii pháp.
5
2.ăTngăquanăcácăktăquănghiênăcuătrcăđơyăvămiăquanăh
giaăchiuăsơuătƠiăchínhăvƠătngătrngăkinhăt
2.1 QuanăđimăchoărngăphátătrinătƠiăchínhălƠmătngăsnălng,ă
tácăđngătíchăccăđnătngătrngăkinhăt
King, Robert G. và Levine, Ross (1993a):
Nghiên cu chng minh quan đim ca Josph Schumpeter (1912) rng
h thng tài chính phát trin làm kinh t tng trng. S dng d liu ca 80
quc gia phát trin và đang phát trin trong giai đon t nm 1960 đn nm
1989. D liu đc chia trung bình thành γ quan sát tng ng vi ba thp
niên, thp niên 1960, 1970 và 1980. Nhng thc đo mc đ phát trin tài
chính nh hng mnh m đn tc đ tng trng GDP thc và t l tích ly
vn.
Nghiên cu đa ra bn ch s th hin mc đ phát trin tài chính. Th
nht là ch s thanh khon n ca h thng tài chính trên GDP, vit tt là LLY
(Liquid liabilities consist of the financial system to GDP). Th hai, t l gia
tin gi tài sn ni đa trên tin gi tài sn ni đa cng tài sn ni đa ca
ngân hàng trung ng, gi là BANK. Th ba, t l gia vn khu vc t nhân
phi tài chính trên tín dng ni đa, gi tt là PRIVATE. Th t là t l gia
vn khu vc t nhân phi tài chính trên GDP, gi tt là PRIVY.
Ngoài nghiên cu mi quan h gia bn ch s tài chính trên vi tc đ
tng trng GDP thc bình quân đu ngi trong dài hn (Average long-run
real per capita GDP growth: GYP), công trình này còn nghiên cu mi quan
h gia bn ch s tài chính này vi tng trng kinh t.
Phng trình nh sau:
y = k
x (2.1)
y: GDP thc bình quân đu ngi (Real per capita GDP).
6
k: Vn thc bình quân đu ngi (The real per capital physical capital
stock).
x: Tng trng nhng yu t khác (Other determinants of per capita
growth).
Ly logarit phng trình (2.4) tr thành:
GYP = (GK) + EFF (2.2)
GYP: Tc đ tng trng GDP thc bình quân đu ngi trong dài hn
(Average long-run real per capita GDP growth).
GK: Tc đ tng trng vn thc bình quân đu ngi (The growth
rate of the real per capital physical capital stock).
EFF: Tc đ tng trng nhng yu t khác (The growth rate of
everything else).
Nghiên cu này cho thy (i) nhng ch s th hin mc đ phát trin tài
chính nh mi quan h gia khu vc tài chính trung gian và GDP, vai trò
quan trng ca ngân hàng đi vi ngân hàng trung ng, phn trm tín dng
khu vc t nhân và t l gia tín dng khu vc t nhân trên GDP có mi
tng quan mnh m vi tng trng kinh t, t l tích ly vn; (ii) nhng ch
s phát trin tài chính này d báo nhng ch s tng trng kinh t vi mc ý
ngha cao. Da trên nhng bng chng thc nghim trong nghiên cu này
chng minh Schumpeter đúng khi khng đnh vai trò quan trng ca tài chính
đi vi tng trng kinh t.
Levine, Ross (1997):
K tha ngun d liu và nghiên cu ca Robert G. King và Ross
Levine (1993a), Ross Levine vn gi bn nhân t th hin mc đ phát trin
tài chính là:
7
DEPTH: ch s thanh khon n ca h thng tài chính trên GDP
(Liquid liabilities to GDP).
BANK: t l gia tin gi tài sn ni đa trên tin gi tài sn ni đa
cng tài sn ni đa ca ngân hàng trung ng.
PRIVATE: t l gia vn khu vc t nhân phi tài chính trên tín dng
ni đa.
PRIVY: t l gia vn khu vc t nhân phi tài chính trên GDP.
Tng trng sn lng (Productivity Growth): Tng trng GDP thc
bình quân trên đu ngi (Real Per Capital GDP Growth) – (0.γ) * Tng
trng vn thc bình quân trên đu ngi (Real Per Capital Stock Growth).
Ngoài ra, Ross Levine tip tc b sung thêm nhng bin gii thích khác
trong mô hình hi quy nh: log ca thu nhp ban đu, log ca t l nhp hc
ban đu, t l chi tiêu dùng ca chính ph trên GDP, t l lm phát, và t l
xut nhp khu trên GDP.
Công thc hi quy nh sau:
G(j) = + F(i) + x + (2.3)
Trong đó:
G(j): Giá tr ch s tng trng th j (tng trng GDP bình quân đu
ngi, tng trng vn bình quân đu ngi hay tng trng sn lng) trung
bình giai đon 1960 – 1989.
F(i): Giá tr ca ch s phát trin tài chính th i (DEPTH, BANK,
PRIVY, PRIVATE) trung bình giai đon 1960 – 1989.
X: Mt ma trn thông tin điu kin đ kim soát các yu t khác liên
quan đn tng trng kinh t (thu nhp bình quân đu ngi, giáo dc, chính
8
tr n đnh, các ch s ca t giá hi đoái, chính sách thng mi, tài chính và
tin t).
Kt qu hi quy cho thy chiu sâu tài chính vào nm 1960 có mi
tng quan cao vi mi ch s tng trng trung bình giai đon 1960-1989.
Phát trin tài chính là mt nhân t d báo tt s tng trng kinh t, tích ly
vn và ci thin kinh t γ0 nm tip theo sau khi kim soát đc các bin thu
nhp, giáo dc, chính tr n đnh, các ch s ca t giá hi đoái, chính sách
thng mi, tài chính và tin t.
2.2 Quan đimăkhngăđnhămiăquanăhăgiaăphátătrinătƠiăchínhăvƠă
tngătrngăkinhătăphăthucăvƠoămcăđăphátătrinătƠiăchính
Rioja Felix và Valev Neven (2004):
Da trên nghiên cu ca Ross Levine, Norman Loayza, Thorsten Beck
(2000), nghiên cu này ch ra rng mi quan h gia phát trin tài chính và
tng trng kinh t còn ph thuc vào mc đ phát trin tài chính. nhng
quc gia mà tài chính phát trin rt kém, phát trin tài chính không có tác
đng đn tng trng kinh t. nhng quc gia mà tài chính phát trin mnh
thì phát trin tài chính có mi quan h tích cc vi tng trng kinh t. i
vi nhng quc gia có nn tài chính phát trin rt cao thì phát trin tài chính
tác đng tích cc lên tng trng kinh t tuy nhiên tác đng này nh.
Rousseau, Peter L. và Wachtel, Paul (2005):
Nghiên cu s dng phng pháp bng đng phân tích d liu và các
ch s tài chính v mô ca 84 quc gia giai đon 1960-2003. D liu đc ly
nm β004 t ngun Ngân hàng Th gii. Nghiên cu s dng ba thc đo
quen thuc ca phát trin tài chính là M3/GDP, M3-M1, và tín dng khu vc
t.
9
Phng trình hi quy nh sau:
Y
it
=
0
+ F
it
+ X
it
+ u
it
(2.4)
Y
it
: Tc đ tng trng GDP thc bình quân đu ngi.
F
it
: Thc đo phát trin tài chính.
X
it
: Bin gii thích bao gm log ca GDP thc bình quân đu ngi và
log ca t l nhp hc ban đu, t l chi tiêu dùng ca chính ph trên GDP và
t l xut nhp khu trên GDP.
Phân tích d liu nhng nm gn đây kt qu cho thy mi quan h
gia phát trin tài chính và tng trng kinh t không mnh m nh nhng
nghiên cu trc s dng d liu t nm 1960 đn nm 1989. iu này có th
đc gii thích bi hai nguyên nhân. Th nht là do đc trng nhng thp
niên 1970, 1980 xy ra nhng cú sc tài chính trên khp th gii. Th hai, t
do hóa tài chính vào nhng thp niên 1980 làm tng chiu sâu tài chính
nhng quc gia mà lut pháp còn thiu cng nh qun lý c s h tng làm
bùng n phát trin tài chính. nhng quc gia nghèo, mi quan h gia phát
trin tài chính và tng trng kinh t là tích cc, tuy nhiên mi quan h này
bin mt đi vi nhng quc gia giàu có. i vi nhng quc gia có GDP
bình quân đu ngi t 3.000 USD đn 12.000 USD (nm 1995) thì phát trin
tài chính làm kinh t tng trng.
2.3 QuanăđimăktălunăphátătrinătƠiăchínhătácăđngămnhămăđnă
tngă trngă kinhă tă trongă dƠiă hnă tuyă nhiênă khôngă cóă tácă đngă trongă
ngnăhn
10
Levine, Ross; Norman Loayza, Thorsten Beck (2000):
Levine, Loayza và Beck s dng phng pháp bng đng phân tích d
liu ca 74 quc gia trong khong thi gian t nm 1961 đn nm 1995 theo
mô hình hi quy sau:
y
i,t
– y
i.t-1
= ( – 1)y
i,t-1
+ ’X
i,t
+
i
+
i,t
(2.7)
Trong đó:
y: Logarit t nhiên ca GDP thc t bình quân đu ngi.
X: i din cho tp hp các bin gii thích.
: Quc gia không quan sát đc tác đng.
: Sai s.
i: Quc gia quan sát.
t: D liu t nm 1961 đn nm 1995 đc chia trung bình mi giai
đon nm nm. Nh vy mi nc s có by quan sát. t ch mt giai đon thi
gian, đi din cho mt trong nhng trung bình nm nm.
Kt qu ca nghiên cu khng đnh mi quan h cht ch và tích cc
gia mc đ phát trin tài chính và tng trng kinh t trong dài hn.
Dimitris K. Christopoulos, Efthymios G. Tsionas (2004):
Nghiên cu này kim chng mi quan h gia chiu sâu tài chính và
tng trng kinh t theo mô hình sau:
y
it
=
0i
+
1i
F
it
+ +
2i
S
it
+
3i
˙p
it
+ u
it
(2.8)
y
it
: Sn lng đu ra thc ca quc gia i vào thi gian t.
F
it
: Chiu sâu tài chính.
S
it
: Vn đu t.
11
˙p
it
: Lm phát.
u
it
: Sai s.
D liu đc ly t Báo cáo thng kê tài chính quc t ca Qu tin t
quc t giai đon t nm 1970 đn nm β000. D liu mi nc đang phát
trin gm Colombia, Paraguay, Peru, Mexico, Ecuador, Honduras, Kenya,
Thái Lan, Cng hòa Dominican và Jamaica.
Nghiên cu s dng kim đnh nghim đn v trên s liu bng (Panel
unit root test) và kim đnh Johansen Cointegration chng minh rng có mi
quan h tích cc gia phát trin tài chính và tng trng kinh t trong dài hn.
Tuy nhiên bng chng thc nghim cng ch ra rng không tn ti mi quan
h gia chiu sâu tài chính và tng trng kinh t trong ngn hn.
James B.Ang (2007):
James B.Ang có nhiu lý do đ chn Malaysia làm nghiên cu thc
nghim mi quan h gia chiu sâu tài chính và tng trng kinh t. Th
nht, cùng vi tc đ tng trng kinh t nhanh chóng sau khi chuyn đi nn
công nghip din ra trong nhng thp niên 1970 và 1980, Malaysia tr thành
mt trong nhng nc dn đu v tc đ tng trng trong nhng nm gn
đây. Cùng vi s tng trng này, h thng tài chính cng phát trin đáng k.
Thc t, nu dùng ch tiêu Tín dng khu vc t nhân/GDP là tiêu chun đo
lng thì Malaysia là mt trong nhng nc có nn tài chính phát trin nhanh
nht th gii nm β000, ch sau M, Nht Bn, Cng Hòa Síp, Thy S và
Hng Kông. Th hai, Malaysia có mt lch s lâu đi v ci cách khu vc tài
chính. Nhng chng trình tái cu trúc tài chính đ đt đc mt h thng tài
chính tt hn đư đc đa ra t nhng nm thp niên 1970. Tuy nhiên, có ít
bng chng thc nghim chng minh rng nhng nhà hoch đnh chính sách
12
đa ra nhng ci cách có tác đng đn h thng tài chính và do đó làm kinh t
phát trin (Ang và McKibbin, 2007).
Nhìn chung, phát trin tài chính và tng trng kinh t Maysia t
nm 1957 đn nm β00γ có th chia thành nm giai đon riêng bit: 1) Giai
đon đu đc lp t nm 1957 đn 1970; β) Tng vt nm 1970; γ) Giai đon
điu chnh c cu trong nhng nm 1980; 4) Bùng n đu t trong nhng nm
1980; và 5) Cuc khng hong tài chính Châu Á và thi gian phc hi t nm
1997 đn nm β00γ.
Nhng cân nhc lý thuyt trên dn đn vic xây dng c s thc
nghim ca phng trình tng sn lng đc đa ra trong phng trình (2.7)
và (2.8).
Mô hình A: ED
t
= f
A
(PRK
t
, PUK
t
, LF
t
, PCY
t
) (2.7)
Mô hình B: ED
t
= f
B
(PRK
t
, PUK
t
, LF
t
, M2Y
t
) (2.8)
ED (Economic Development): Bin đo lng tng trng kinh t. Tng
trng kinh t là Tng thu nhp quc ni GDP đo ti mc giá nm 1987.
Và các bin đc lp:
PRK
t
(Private Capital) : Vn khu vc t nhân
PUK
t
(Public Capital) : Vn khu vc công
LF
t
(Labor Force) : Lc lng lao đng
PCY
t
(Private Credit/GDP) : T l Tín dng khu vc t nhân/GDP
M2Y
t
(M2/GDP) : T l M2/GDP
t : Chui thi gian nghiên cu 1960 – 2003
13
Trong đó có hai bin gi đi din cho suy thoái kinh t toàn cu nm
1985 – 1986 và cuc khng khong tài chính Châu Á nm 1997 – 1998 đc
đnh ngha nh sau:
1
Nu t = 1985 - 1986
D
85-86
=
0
Nu ngc li
Và
1
Nu t = 1997 - 1998
D
97-98
=
0
Nu ngc li
D liu phân tích t nm 1960 đn nm β00γ. Hu ht chui d liu
đc thu thp trc tip t các ngun ca Malaysia, bao gm các Báo cáo hng
nm ca Ngân hàng Trung ng Malaysia, Tin t và Ngân hàng Malaysia
(1994) và Bn tin thng kê hng tháng ca Ngân hàng Trung ng Malaysia.
Ngoài ra d liu còn đc thu thp t Ch s phát trin th gii (2005) và
Thng kê tài chính th gii (2005). Tt c d liu đu đc đo bng logarit t
nhiên.
Kim đnh Dickey-Fuller tích hp Augmented Dickey-Fuller (ADF),
Phillips-Perron (PP) và Kwiatkowiski-Phillips-Schmidt-Shin (KPSS) cung
cp bng chng cho thy h thng tài chính phát trin dn đn tng trng
kinh t trong dài hn. Không có tác đng nào ca phát trin tài chính đi vi
tng trng kinh t trong ngn hn.
Mô hình phân b tr t hi quy ARDL cho thy s tn ti mi quan h
dài hn khá mnh m gia tng sn lng đu ra và tt c các yu t quyt
đnh – vn khu vc t và công, lc lng lao đng và phát trin tài chính. Kt
14
qu chng minh rng h thng tài chính phát trin đóng vai trò quan trng
trong vic thúc đy tng trng kinh t trong dài hn bng cách to điu kin
thun li cho vic áp dng các công ngh mi.
Tóm li, t lâu trong lch s kinh t hc đư có nhng công trình nghiên
cu mi quan h gia phát trin tài chính và tng trng kinh t t c s lý
thuyt đn nhiu nghiên cu thc nghim. Mc dù các hc gi đu chng
minh rng tn ti mi quan h gia phát trin tài chính và tng trng kinh t,
tuy nhiên có th chia nhng nghiên cu k trên thành ba nhóm quan đim sau:
Nhóm 1 nh King, Robert G. và Levine, Ross (1993a); Levine, Ross
(1997) cho rng phát trin h thng tài chính làm tng sn lng, tác đng
tích cc đn tng trng kinh t.
Nhóm β nh Rioja Felix và Valev Neven (2004) li khng đnh rng
mi quan h gia phát trin tài chính và tng trng kinh t ph thuc vào
mc đ phát trin tài chính. H thng tài chính kém phát trin thì tài chính
không tác đng đn tng trng kinh t. Nn tài chính phát trin mnh thì
phát trin tài chính tác đng tích cc đn tng trng kinh t. Tài chính quc
gia phát trin rt cao thì phát trin tài chính tác đng tích cc nhng nh đn
tng trng kinh t. Rousseau, Peter L. và Wachtel, Paul (2005) thì cho rng
nhng quc gia nghèo, mi quan h gia phát trin tài chính và tng trng
kinh t là tích cc, tuy nhiên mi quan h này bin mt đi vi nhng quc
gia giàu có.
Nhóm γ nh Levine, Ross, Norman Loayza, Thorsten Beck (2000);
Dimitris K. Christopoulos, Efthymios G. Tsionas (2004); James B.Ang (2007)
kt lun rng phát trin tài chính tác đng mnh m đn tng trng kinh t
trong dài hn tuy nhiên không có tác đng trong ngn hn.
T nhng nghiên cu trên, nghiên cu này đt ra câu hi:
15
(1) Phát trin tài chính theo chiu sâu có tác đng đn tng trng kinh
t ti Vit Nam không?
(2) Nhng gi ý chính sách phát trin nn tài chính Vit Nam vng
mnh theo chiu sâu.
Do Vit Nam và Malaysia cùng nm trong khu vc ông Nam Á, cùng
chu nh hng cuc khng hong tài chính ông Nam Á nhng nm 1997-
1998 và khng hong kinh t toàn cu nm β008. Chính vì nhng mt tng
đng v đa lý cng nh din bin kinh t trong và ngoài nc, tác gi la
chn mô hình ca James B.Ang (2007), Financial deepening and Economic
development in Malaysia đ nghiên cu mi quan h gia phát trin tài chính
và tng trng kinh t ti Vit Nam và t kt qu thc nghim tìm kim gii
pháp phát trin nn tài chính Vit Nam.
16
3.ăPhngăphápănghiênăcu
Phn β đư mô t v mô hình nghiên cu v mi quan h gia chiu sâu
tài chính và tng trng kinh t. Mi quan h trên đc xác lp cn c trên
nhng nghiên cu ca James B.Ang đc thc hin ti Malaysia trong nhng
nm 1957 đn 2003. Trong giai đon này, Malaysia có nhng chuyn bin
mnh trong vn đ gia tng vn đu t trong c khu vc công và khu vc t
phc v cho công tác phát trin kinh t. So vi vi Vit Nam, trong giai đon
trên, đc xem là khá phù hp vi hoàn cnh ca Vit Nam trong giai đon
1995-2010.
James B.Ang phát trin mô hình tng trng da trên mô hình tân c
đin tiêu chun, b sung thêm yu t phát trin tài chính. Vn đc tách ra
thành vn khu vc t nhân và vn khu vc công. S tách bit này rt quan
trng vì vn khu vc t nhân và vn khu vc công có th có tác đng khác
nhau đn sn lng đu ra. Vn khu vc t nhân phát sinh t hot đng đu
t trong khu vc t nhân nh máy móc, thit b, đóng vai trò tích cc trong
tng trng thông qua vic áp dng các công ngh mi trong quá trình sn
xut. Lp lun cho rng vn khu vc công, chng hn nh c s h tng, có
th b sung vn khu vc t nhân và do đó đóng góp tích cc tng sn lng
đu ra. Tuy nhiên, nu vn khu vc công b s dng lãng phí và kém hiu
qu, điu này có th nh hng đn cht lng ca c s h tng công cng,
do đó làm chm tng trng sn lng đu ra. Do đó, tác đng ca vn khu
vc công đi vi tng trng kinh t là m h.
Nhng cân nhc lý thuyt trên dn đn vic xây dng c s thc
nghim ca phng trình tng sn lng đc đa ra trong hai phng trình
sau.
Mô hình A: ED
t
= f
A
(PRK
t
, PUK
t
, LF
t
, PCY
t
) (3.1)
Mô hình B: ED
t
= f
B
(PRK
t
, PUK
t
, LF
t
, M2Y
t
) (3.2)