HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ NGUỒN NHÂN LỰC TẠI TRUNG TÂM KHAI THÁC TÂN SƠN NHẤT.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM





Triu Hoàng Liên Hng



HOÀN THIN HOT NG QUN TR
NGUN NHỂN LC TI TRUNG TỂM
KHAI THÁC TỂN SN NHT


Chuyên ngành: QUN TR KINH DOANH
Mã s: 60340102



LUN VN THC S KINH T



NGI HNG DN KHOA HC: TS. NGUYN VN DNG

Tp.H Chí Minh - Nm 2012

LI CAM OAN


Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca tôi, đc thc hin di
s hng dn ca Tin s Nguyn Vn Dng. Các ni dung nghiên cu và kt qu
trong lun vn này là trung thc và cha tng đc ai công b trong bt k công
trình nào. Các s liu, tài liu s dng cho lun vn này đc thu thp t ngun thc
t, đc công b trên các báo cáo ca c quan nhà nc, đc đng ti trên các tp
chí chuyên ngành, sách báoầ
Các đ xut, gii pháp và kin ngh đc bn thân tôi rút ra trong quá trình
nghiên cu lý lun và thc tin ti Trung tâm Khai thác Tân Sn Nht

Ngi cam đoan





Triu Hoàng Liên Hng
MC LC
Trang
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ký hiu, ch vit tt
Danh mc các bng, biu
Danh mc các hình v, đ th

M U 4
CHNG 1: C S LÝ THUYT V QUN TR NGUN NHÂN LC 4
1.1 Nhng vn đ c bn v qun tr ngun nhân lc 4
1.1.1 Khái nim v ngun nhân lc 4
1.1.2 Khái nim v qun tr ngun nhân lc 4
1.1.3 Qun tr nhân s và qun tr ngun nhân lc 5
1.1.4 Vai trò ca qun tr ngun nhân lc 7
1.2 Các chc nng c bn ca qun tr ngun nhân lc 8
1.2.1 Nhóm chc nng thu hút ngun nhân lc 8
1.2.2 Nhóm chc nng đào to và phát trin 9
1.2.3 Nhóm chc nng duy trì ngun nhân lc 10
1.3 Yêu cu đi vi các hot đng chc nng qun tr ngun nhân lc 13
1.4 Các yu t nh hng đn qun tr ngun nhân lc 14
1.4.1 Nhóm yu t nh hng ca môi trng bên ngoài 15
1.4.2 Nhóm yu t nh hng ca môi trng bên trong 16
1.5 Kinh nghim qun tr ngun nhân lc ca các doanh nghip nc ngoài 17
1.5.1 Qun tr ngun nhân lc  các công ty Nht 17
1.5.2 Qun tr ngun nhân lc  Singapore Airlines 19
CHNG 2: THC TRNG HOT NG QUN TR NGUN NHÂN LC
TI TRUNG TÂM KHAI THÁC TÂN SN NHT 23
2.1 Gii thiu v Trung tâm Khai thác Tân Sn Nht 23
2.1.1 Hình thành và phát trin 23
2.1.2 Chc nng và nhim v chính 23
2.1.3 C cu t chc qun lý 24
2.1.4 Tng trng sn lng chuyn bay và s lt khách ti Tân Sn Nht 26
2.2 Phân tích c cu lao đng 27
2.3 Thc trng hot đng qun tr ngun nhân lc ti Trung tâm Khai thác Tân
Sn Nht 30
2.3.1 Phân tích thc trng vic thc hin chc nng thu hút, b trí nhân lc ti
Trung tâm 30

2.3.1.1 Hoch đnh ngun nhân lc 30
2.3.1.2 Phân tích công vic 31
2.3.1.3 Tuyn dng 33
2.3.1.4 Phân công, b trí và đ bt nhân viên 37
2.3.2 Phân tích thc trng vic thc hin chc nng đào to, phát trin ngun
nhân lc ti Trung tâm 38
2.3.3 Phân tích thc trng vic thc hin chc nng duy trì ngun nhân lc ti
Trung tâm 42
2.3.3.1 ánh giá kt qu thc hin công vic 42
2.3.3.2 Tin lng, thng và phúc li 45
2.4 ánh giá hot đng qun tr ngun nhân lc ti Trung tâm thông qua s hài
lòng ca nhân viên và s tha mãn ca khách hàng 49
2.4.1 S hài lòng ca nhân viên 50
2.4.1.1 Phân tích mu kho sát 52
2.4.1.2 Phân tích kt qu kho sát 51
2.4.2 S tha mãn ca khách hàng 63
2.5. Nhn xét chung v thc trng hot đng qun tr ngun nhân lc ti Trung
tâm 64
2.5.1 u đim 64
2.5.2 Hn ch 65
CHNG 3: GII PHÁP HOÀN THIN HOT NG QUN TR NGUN
NHÂN LC TI TRUNG TÂM KHAI THÁC TÂN SN NHT 69
3.1 nh hng và mc tiêu 69
3.2. Gii pháp hoàn thin hot đng qun tr ngun nhân lc ti Trung tâm Khai
thác Tân Sn Nht 70
3.2.1 Nhóm gii pháp hoàn thin chc nng thu hút, b trí ngun nhân lc: 70
3.2.1.1 Hoàn thin hoch đnh ngun nhân lc 70
3.2.1.2 Hoàn thin phân tích công vic 73
3.2.1.3 Hoàn thin công tác tuyn dng 74
3.2.1.4 Hoàn thin phân công, b trí và đ bt nhân viên 75

3.2.2 Gii pháp hoàn thin chc nng đào to, phát trin ngun nhân lc 76
3.2.3 Gii pháp hoàn thin chc nng duy trì ngun nhân lc 79
3.2.3.1 Hoàn thin đánh giá kt qu công vic 79
3.2.3.2 Hoàn thin công tác lng, thng và phúc li 82
3.2.3 Các gii pháp khác 86
3.3 Kin ngh: 86
KT LUN 88
Tài liu tham kho
Ph lc

DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT


CBCNV: Cán b công nhân viên
DVHK: Dch v hành khách
DVTK: Dch v trên không
HKT: iu hành khai thác
KTHC: K toán hành chính
SIA: Singapore Airlines
TCT HKVN: Tng công ty Hàng không Vit Nam
TCT: Tng công ty
TOC: Tan Son Nhat Operation Center (Trung tâm Khai thác Tân Sn Nht)
TSN: Tân Sn Nht
VNA: Vietnam Airlines
DANH MC CÁC BNG, BIU

Trang
Bng 1.1: S khác bit gia qun tr nhân s và qun tr ngun nhân lc 7
Bng 2.1: C cu lao đng theo phòng ban 25
Bng 2.2: C cu lao đng theo chc nng 26

Bng 2.3: C cu lao đng theo đ tui 27
Bng 2.4: C cu lao đng theo gii tính 27
Bng 2.5: C cu lao đng theo trình đ đào to 28
Bng 2.6: Chi phí cho đào to 38
Bng 2.7: T l các mc đánh giá hiu qu công vic 42
Bng 2.8: Các mc lng hiu qu công vic 45
Bng 2.9: Bng thng kê mu 50
Bng 2.10: Nhn xét v công vic hin ti 51
Bng 2.11: Nhn xét v đào to 53
Bng 2.12: Nhn xét v thng tin 54
Bng 2.13: Nhn xét v đánh giá kt qu thc hin công vic 56
Bng 2.14: Nhn xét v lng, thng và phúc li 58
Bng 2.15: Nhn xét v thông tin và giao tip 60
Bng 2.16: Nhn xét v s hài lòng vi Trung tâm 62
Bng 3.1: Các yu t đánh giá v trí công vic đ ngh đi vi TOC 82

DANH MC CÁC HỊNH V,  TH

Trang
Hình 1.1: Các giai đon đào to và phát trin nhân lc 10
Hình 1.2: Qun tr nhân lc và các yu t môi trng 11
Hình 1.3: Các yu t thành phn chc nng ca qun tr ngun nhân lc 12
Hình 2.1: S đ t chc TOC 23
Hình 2.2: Biu đ tng trng s lng chuyn bay, s lt khách 2007-2011 24
Hình 2.3: S đ quy trình tuyn dng ti TOC 32
Hình 3.1: Quy trình xây dng h thng đánh giá v trí công vic theo phng pháp
cho đim đ ngh đi vi TOC 82
Hình 3.2: Quy trình xây dng thang bc lng đ ngh đi vi TOC 84

1

M U
1. Lý do chn đ tài
Nng lc ca mt doanh nghip đc hình thành bi các yu t nh tài chính,
công ngh, ngun nhân lc, c s vt chtầ trong đó con ngi s qun lý, s dng
và khai thác các yu t còn li. Nh vy bt k doanh nghip nào mun tn ti và
đng vng đu phi xem ngun lc con ngi là yu t c bn và ht sc quan
trng. Trong giai đon hin nay, khi phi đng đu vi cnh tranh gay gt, suy
thoái kinh t và nhu cu ngày càng tng ca nhân viên, vn đ qun tr ngun nhân
lc đã đc các doanh nghip đc bit quan tâm, đó là làm sao xây dng đc mt
đi ng nhân s có cht lng, làm sao thu hút, s dng, duy trì và phát trin ngun
nhân lc đ to nên li th cnh tranh, đem đn s thành công cho doanh nghip.
Tng công ty Hàng không Vit Nam (VNA) là mt doanh nghip nhà nc
đang chuyn mình, phát trin và hi nhp rt nhanh cùng nn kinh t đt nc. Vi
chin lc phát trin đn nm 2020 là xây dng Tng công ty thành tp đoàn kinh t
mnh, xây dng Hãng hàng không quc gia thành mt trong nhng hãng hàng
không hàng đu khu vc, VNA s phi vn hành các h thng qun lý hin đi, các
phng pháp qun lý tiên tin ca th gii đ phù hp vi quy mô, t chc hot
đng và môi trng kinh doanh quc t. Bên cnh đó, trong th trng vn ti hàng
không VNA phi cnh tranh mnh m vi các hãng hàng không giàu tim lc, kinh
nghim hàng đu th gii và các đi th trong nc cng bt đu xut hin.
Trung tâm Khai thác Tân Sn Nht (TOC) là mt đn v trc thuc TCT
HKVN. Trong nhng nm qua, Trung tâm luôn quan tâm đu t cho công tác qun
tr ngun nhân lc nhng kt qu thu đc cha đc cao nh mong đi. Thêm vào
đó, Trung tâm phi đng đu vi áp lc t chin lc phát trin mnh m ca
TCT, s cnh tranh ngày càng tng ca các hãng hàng không khác và s thay đi
ln trong c cu t chc TOC khi tip nhn thêm mt s nhim v mi t Vn
phòng min Nam, ban iu hành bay. Tt c nhng điu này đòi hi Trung tâm phi
có nhng thay đi cn bn, phi tip cn vi nhng phng pháp qun tr ngun
nhân lc hin đi, hoàn thin hot đng qun tr ngun nhân lc. Vi mong mun

nghiên cu thc trng qun tr ngun nhân lc ti TOC và tìm ra nhng gii pháp đ
2

hoàn thin hot đng này, tác gi đã chn đ tài: “Hoàn thin hot đng qun tr
ngun nhân lc ti Trung tâm Khai thác Tân Sn Nht” làm lun vn tt nghip
2. Mc tiêu nghiên cu
Lun gii c s khoa hc và thc tin đ đ ra gii pháp hoàn thin qun tr
ngun nhân lc ti Trung tâm Khai thác Tân Sn Nht:
- Nghiên cu c s lý lun chung v qun tr ngun nhân lc, các chc
nng c bn ca qun tr ngun nhân lc, yêu cu đi vi các hot đng chc nng
qun tr ngun nhân lc, kinh nghim qun tr ngun nhân lc ca các doanh nghip
nc ngoài, hãng hàng không danh ting.
- Phân tích và đánh giá thc trng hot đng qun tr ngun nhân lc ti
Trung tâm; xác đnh nhng mt tn ti, hn ch.
- nh hng hot đng qun tr nhân lc t nm 2013 đn nm 2020, đ
xut gii pháp nhm hoàn thin hot đng qun tr ngun nhân lc ti Trung tâm
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: các hot đng chc nng qun tr ngun nhân lc ti
Trung tâm Khai thác Tân Sn Nht
Phm vi nghiên cu: ti Trung tâm Khai thác Tân Sn Nht
4. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu trong lun vn này bao gm các phng pháp
nghiên cu sau:
Phng pháp h thng, phân tích, tng hp, hi cu s liu, thng kê và so
sánh các thông tin th cp đc thu thp t ngun ni b ca TOC, tài liu chuyên
ngành, sách báo, Internetầ. đ làm c s lý lun và phân tích hot đng qun tr
ngun nhân lc ca Trung tâm.
Phng pháp điu tra, kho sát bng phiu thm dò: t yêu cu đi vi các
hot đng chc nng qun tr ngun nhân lc, thc t hot đng ti Trung tâm và kt
qu tho lun, phng vn trc tip các chuyên gia, tin hành xây dng bng câu hi

kho sát và thc hin kho sát, thu thp d liu s cp v s hài lòng ca ngi lao
đng trong Trung tâm đi vi các hot đng qun tr ngun nhân lc. Có 185 phiu
điu tra đc gi đn ngi lao đng; sau khi nhn đc phn hi và loi các bng
3

câu hi không hp l, còn li chính thc 176 mu đc đa vào x lý, phân tích d
liu.
5. Ý ngha nghiên cu
Ý ngha khoa hc: đ tài nghiên cu vic ng dng lý thuyt qun tr ngun
nhân lc ti mt đn v ngành hàng không- mt ngành có nhiu đc thù và đang
chuyn bin mnh m song có khá ít nghiên cu v vn đ này, qua đó góp phn
làm sáng t s vn dng lý thuyt qun tr ngun nhân lc trong thc t ti doanh
nghip nhà nc ngành hàng không, làm phong phú thêm kho t liu ng dng góp
phn giúp khoa hc qun tr ngun nhân lc có nhng hiu bit mi đ tip tc
nghiên cu và phát trin.
Ý ngha thc tin: đ tài nghiên cu giúp các nhà qun tr ti Trung tâm thy
đc thc trng hot đng qun tr ngun nhân lc ti đn v mình, nhng đim
mnh, đim yu ca công tác này, đ xut đc mt s gii pháp hoàn thin công
tác qun tr ngun nhân lc phù hp vi các mc tiêu chin lc ca Trung tâm và
TCT trong thi gian ti; giúp các đn v trong TCT HKVN và trong ngành hàng
không có đc nhng cn c, kinh nghim đ hoàn thin công tác qun tr ngun
nhân lc ti t chc ca mình.
. 6. Kt cu lun vn
Ngoài phn tài liu tham kho và ph lc, ni dung ca lun vn bao gm 3
chng :
 Chng 1: C s lý thuyt v qun tr ngun nhân lc.
 Chng 2: Thc trng hot đng qun tr ngun nhân lc ti Trung tâm
Khai thác Tân Sn Nht
 Chng 3: Gii pháp hoàn thin hot đng qun tr ngun nhân lc ti
Trung tâm Khai thác Tân Sn Nht

4

CHNG 1: C S LÝ THUYT V QUN TR NGUN NHỂN LC

1.1 Nhng vn đ c bn v qun tr ngun nhân lc
1.1.1 Khái nim v ngun nhân lc
Hin nay có nhiu quan đim khác nhau v ngun nhân lc tùy theo cách tip
cn:
 góc đ v mô, ngun nhân lc là dân s trong đ tui lao đng và có kh
nng lao đng
 góc đ vi mô trong doanh nghip, ngun nhân lc là lc lng lao đng
ca doanh nghip, là s ngi có tên trong danh sách ca doanh nghip, hot đng
theo các nhim v do doanh nghip phân công và đc doanh nghip tr lng.
Trn Kim Dung (2009, trang 1-2) cho rng “Ngun nhân lc ca mt t chc đc
hình thành trên c s ca các cá nhân có vai trò khác nhau và đc liên kt vi nhau
theo nhng mc tiêu nht đnh. Ngun nhân lc khác vi các ngun lc khác ca
doanh nghip do chính bn cht ca con ngi. Nhân viên có các nng lc, đc đim
cá nhân khác nhau, có tim nng phát trin, có kh nng hình thành các nhóm hi,
các t chc công đoàn đ bo v quyn li ca h. H có th đánh giá và đt câu hi
đi vi hot đng ca cán b qun lý, hành vi ca h có th thay đi ph thuc vào
chính bn thân h hoc s tác đng ca môi trng xung quanh”
Nh vy, có th thy ngun nhân lc là tng th tim nng lao đng ca con
ngi trong mt t chc hay xã hi. Ngun nhân lc bao gm kinh nghim, k
nng, trình đ đào to và nhng s tn tâm, n lc hay bt c đc đim nào khác to
ra giá tr gia tng và nng lc cnh tranh cho t chc ca nhng ngi lao đng.
 xác đnh ngun nhân lc, cn xác đnh các thông tin c đnh lng và
đnh tính di nhiu khía cnh khác nhau. C th cn xác đnh quy mô ca lc
lng này và c cu theo các đc đim khác nhau nh gii tính, trình đ chuyên
môn nghip v, ngành ngh, theo các đc đim v kinh nghim, k nng và ngoài ra
còn có nhng mô t v s tn tâm, tim nng, ca nhng ngi lao đng trong t

chc.
1.1.2 Khái nim v qun tr ngun nhân lc
5

Theo Noe và cng s (2006), qun tr ngun nhân lc bao gm tt c hot
đng, chính sách, quyt đnh qun tr liên quan, nh hng đn kt qu, thái đ và
hành vi ca nhân viên ; to điu kin đ mi ngi hoàn thành tt nhim v đc
giao và đt hiu qu cho mc tiêu ca t chc
Qun tr ngun nhân lc là vic thit k các h thng chính thc trong mt t
chc đ đm bo hiu qu s dng tài nng ca con ngi nhm thc hin các mc
tiêu ca t chc (Mathis và cng s, 2007)
Khái nim và thc tin qun tr ngun nhân lc có th khác nhau  các quc
gia. Các đnh ngha trên đu tp trung vào khía cnh thit k và thc hin các chính
sách trong các lnh vc hot đng qun tr ngun nhân lc nhm làm cho con ngi
đóng góp hu hiu cho t chc, cha đ cp đn li ích ca nhân viên.  Vit Nam,
ni trình đ k thut công ngh còn  mc đ thp, kinh t cha n đnh và ch
trng ca Nhà nc là quá trình phát trin phi thc hin bng con ngi và vì con
ngi, thì “qun tr ngun nhân lc là h thng các trit lý, chính sách và hot đng
chc nng v thu hút, đào to- phát trin và duy trì con ngi ca mt t chc nhm
đt đc kt qu ti u cho c t chc và nhân viên” (Trn Kim Dung, 2009, trang
3)
Mc tiêu c bn ca bt k t chc nào cng là s dng mt cách có hiu qu
ngun nhân lc đ đt đc mc tiêu ca t chc đó. Qun tr ngun nhân lc giúp
tìm kim và phát trin nhng hình thc, nhng phng pháp đ ngi lao đng va
cng hin cho vic đt đc các mc tiêu ca t chc, va to c hi đ phát trin
không ngng chính bn thân ngi lao đng. Nh vy, qun tr ngun nhân lc
nghiên cu các vn đ v qun tr con ngi trong các t chc vi hai mc tiêu c
bn:
- S dng ngun nhân lc ti ch sao cho có hiu qu nhm tng nng sut lao
đng và nâng cao tính hiu qu ca t chc

- áp ng nhu cu ngày cao ca nhân viên, to điu kin cho nhân viên phát
huy ti đa nng lc cá nhân, khin nhân viên đc kích thích, đng viên
nhiu nht ti ni làm vic và gn bó, trung thành, tn tâm vi doanh nghip.
1.1.3 Qun tr nhân s và qun tr ngun nhân lc
6

Khi đu ca qun tr nhân s ch thi hành chc nng hành chính nh lu tr
h s nhân s, chm công, thc hin các s v theo yêu cu ca cp trên Qun tr
nhân s lúc đó đc xem nh mt chc nng ghi chép rt ít giá tr
Cui th k 19, đu th k 20 Taylor (1856-1915) đã khi xng phong trào
qun tr trên c s khoa hc. Qun tr nhân s giai đon này chú trng đc bit đn
nng sut lao đng và tìm ra cách thc thc hin công vic mt cách nhanh nht.
iu này đã buc các nhà qun tr nhân s quan tâm đn chc nng hun luyn, đào
to công nhân đ thc hin các phng pháp làm vic khoa hc
T gia nhng nm 30 là thi k ca phong trào qun tr các mi quan h
con ngi xut phát t các nghiên cu ca Hawthorne, Elton Mayor và s phát trin
ca phong trào công đoàn. Qun tr nhân s giai đon này nhn mnh các yu t ca
điu kin môi trng làm vic nh phong cách lãnh đo, bu không khí tp th có
vai trò quan trng đ nâng cao nng sut lao đng. Chc nng nhim v ca qun tr
nhân s đc làm phong phú thêm bi các vn đ: giao t nhân s, an toàn và sc
khe, phúc li và đào to
T cui nhng nm 70, s cnh tranh gay gt trên th trng buc các nhà
qun lý phi c gng gim giá thành tng kh nng cnh tranh nhng đng thi phi
đáp ng nhu cu không ngng tng lên ca nhân viên. Thut ng qun tr ngun
nhân lc dn dn đc thay th cho qun tr nhân s. Con ngi đc xem là mt
ngun tài sn quý báu ca doanh nghip. Nhim v qun tr con ngi là ca tt c
các qun tr gia, không còn đn thun ca trng phòng nhân s nh trc. Các
doanh nghip chuyn t tình trng tit kim chi phí lao đng đ gim giá thành sang
đu t vào ngun nhân lc đ nâng cao li th cnh tranh, thu đc li nhun và
hiu qu cao hn.

Qun tr ngun nhân lc đc phát trin trên các nguyên tc ch yu nh:
- Nhân viên cn đc đu t tha đáng đ phát trin nng lc cá nhân va
nhm tha mãn nhu cu cá nhân, va to ra nng sut, hiu qu cao đóng góp
tt nht cho t chc.
- Các chính sách, chng trình và thc tin qun tr sao cho tha mãn c nhu
cu vt cht ln tinh thn ca nhân viên.
7

- Môi trng làm vic cn đc thit lp sao cho kích thích, đng viên nhân
viên phát trin và s dng ti đa các k nng ca mình
- Vn đ chc nng nhân s cn đc thc hin phi hp và là mt b phn
quan trng trong chin lc kinh doanh ca doanh nghip
Bng 1.1: S khác bit gia qun tr nhân s và qun tr ngun nhân lc

Qun tr Nhân s
Qun tr Ngun nhân lc
Quan đim chung
- Lao đng là chi phí đu vào
- Nhân viên là tài sn/ngun
vn cn đc phát trin
Mc tiêu đào to
- Giúp cho nhân viên thích
nghi vào v trí công tác ca h
- ào to là đu t phát trin
ngun lc ca t chc
Vin cnh
- Ngn hn và trung hn
- Dài hn
Li th cnh tranh
- Th trng và công ngh

- Cht lng ngun nhân lc
C s ca nng sut
và cht lng
- Máy móc + T chc
- Công ngh + T chc +
Cht lng ngun nhân lc
Các yu t đng viên
- Tin + Thng tin ngh
nghip
- Tính cht công vic +
Thng tin ngh nghip +
Tin
Thái đ đi vi s
thay đi
- Nhân viên thng chng li
s thay đi, cn phi thay th
h
- Ngun nhân lc cht lng
cao thích ng vi s bin đi
ca môi trng.
Ngun: Nguyn Thanh Hi (2002)
1.1.4 Vai trò ca qun tr ngun nhân lc:
Qun tr ngun nhân lc ngày nay là mt khoa hc và là mt ngh thut. Là
khoa hc vì nó s dng nhng thành tu ca khoa hc đ nghiên cu v con ngi,
đúc kt nhng nguyên tc mang tính lý lun khoa hc trong qun lý con ngi. Là
ngh thut bi qun lý con ngi không th tuân th nhng nguyên tc máy móc, nó
đòi hi tính linh hot, uyn chuyn trong qun lý con ngi
Qun tr ngun nhân lc đóng vai trò trung tâm trong quá trình điu hành
hot đng sn xut kinh doanh nói chung ca các doanh nghip, giúp doanh nghip
tn ti và phát trin trên th trng. Vai trò trng tâm này xut phát t vai trò quan

trng ca con ngi. Con ngi là yu t cu thành nên t chc, vn hành t chc
và quyt đnh s thành bi ca t chc. Qun lý các ngun khác cng s không có
hiu qu nu doanh nghip không qun tr tt ngun nhân lc, vì suy đn cùng mi
8

hot đng qun lý đu đc thc hin bi con ngi. Ngày nay qun tr ngun nhân
lc càng có vai trng do:
- Các doanh nghip mun tn ti và phát trin trong s cnh tranh ngày càng
gay gt trên th trng buc phi ci t t chc ca mình theo hng gn
nh, nng đng, trong đó yu t con ngi mang tính quyt đnh.
- S tin b ca khoa hc k thut, s phát trin ca nn kinh t buc các nhà
qun tr phi bit làm cho t chc ca mình thích ng. Do đó vic đào to,
sp xp, điu đng nhân s trong t chc sao cho đt hiu qu ti u là vn
đ đc quan tâm hàng đu
- Nghiên cu qun tr ngun nhân lc giúp cho nhà qun tr đt đc mc đích,
kt qu thông qua ngi khác. Nhà qun tr s tht bi nu không bit tuyn
đúng ngi cho đúng vic, hoc không bit cách khuyn khích nhân viên làm
vic.  qun tr có hiu qu, nhà qun tr cn bit cách làm vic và hòa hp
vi ngi khác, bit cách lôi kéo ngi khác làm vic cho mình

1.2 Các chc nng c bn ca qun tr ngun nhân lc
Trng tâm ca qun tr ngun nhân lc bao gm các ni dung hot đng thc
hin các chc nng qun tr ngun nhân lc. Mt s tác gi (Carrel, Elbert, Hatfield,
G.Dessler, A. Buckley ) xác đnh các chc nng qun tr ngun nhân lc theo các
hot đng c th nh: hoch đnh, phân tích công vic, tuyn chn, đào to, đánh giá
nhân viên, khen thng, k lut, tr lng, quan h lao đng Mt s tác gi khác
(J. Bratton và J. Gold, David DeCenzo và Stephen Robbins) li phân các hot đng
qun tr ngun nhân lc theo mt s nhóm chc nng c bn. Quan đim phân chia
các hot đng ca qun tr ngun nhân lc theo nhóm chc nng có tính khái quát
và xác đnh đc nhng nét đc trng trong phng pháp thc hin các mô hình

hn. Có th phân chia các hot đng ch yu ca qun tr ngun nhân lc theo ba
nhóm chc nng chính nh sau: thu hút ngun nhân lc, đào to và phát trin, duy
trì ngun nhân lc
1.2.1 Nhóm chc nng thu hút ngun nhân lc
9

Nhóm chc nng này chú trng vn đ đm bo cho t chc có đ nhân viên
v s lng cng nh v cht lng. Nhóm chc nng này thng có các hot đng:
hoch đnh ngun nhân lc, phân tích công vic, tuyn dng và phân công b trí
ngun nhân lc trong doanh nghip
Hoch đnh ngun nhân lc là quá trình nghiên cu, xác đnh nhu cu ngun
nhân lc, đa ra các chính sách và thc hin các chng trình, hot đng bo đm
cho doanh nghip có đ ngun nhân lc vi phm cht, k nng phù hp đ thc
hin công vic
Phân tích công vic là quá trình nghiên cu ni dung công vic nhm xác
đnh các điu kin tin hành, các nhim v, trách nhim, quyn hn khi thc hin
công vic và các phm cht, k nng nhân viên phi có đ thc hin tt công vic.
Phân tích công vic còn là thu thp các thông tin v công vic mt cách có h thng.
Khi phân tích công vic cn xây dng đc 2 tài liu c bn là bng mô t công vic
và bng tiêu chun công vic. Thc hin phân tích công vic s cho bit doanh
nghip cn tuyn thêm bao nhiêu nhân viên và yêu cu tiêu chun đi vi các ng
viên.
Tuyn dng là quá trình tìm kim, la chn ngi đ tha mãn các yêu cu
lao đng ca doanh nghip. Quá trình tuyn dng thng đc tin hành theo mi
bc: chun b tuyn dng; thông báo tuyn dng; thu nhn và nghiên cu h s;
phng vn s b; kim tra, trc nghim; phng vn ln hai; xác minh, điu tra; ra
quyt đnh tuyn dng; b trí công vic.
1.2.2 Nhóm chc nng đào to và phát trin
Nhóm chc nng này bao gm các hot đng nhm nâng cao nng lc ca
nhân viên, đm bo cho nhân viên trong doanh nghip có các k nng, trình đ lành

ngh cn thit đ hoàn thành công vic đc giao và to điu kin cho nhân viên
đc phát trin ti đa các nng lc cá nhân. Bên cnh vic áp dng các chng trình
hng nghip và đào to cho nhân viên mi, doanh nghip cng thng lp k
hoch đào to, hun luyn và đào to li nhân viên mi khi có s thay đi nhu cu
sn xut kinh doanh hay quy trình công ngh k thut đi mi. Nhóm chc nng đào
to, phát trin thng thc hin các hot đng nh hng nghip, hun luyn, đào
10

to k nng thc hành cho công nhân; bi dng nâng cao trình đ chuyên môn và
cp nht kin thc qun lý, k thut công ngh cho cán b qun lý, cán b chuyên
môn.
Ni dung hot đng đào to bao gm: xác đnh nhu cu đào to, lp ni dung
và xác đnh phng pháp đào to phù hp, thc hin đào to, đánh giá kt qu đào
to










Hình 1.1: Các giai đon đào to và phát trin nhân lc
Ngun: Nguyn Vân im (2004)
1.2.3 Nhóm chc nng duy trì ngun nhân lc
Nhóm chc nng này chú trng vic duy trì và s dng hiu qu ngun nhân
lc trong doanh nghip, gm hai chc nng nh hn là kích thích, đng viên nhân
viên và duy trì, phát trin mi quan h lao đng tt đp trong doanh nghip

Chc nng kích thích, đng viên liên quan đn các chính sách, hot đng
nhm khuyn khích, đng viên nhân viên làm vic nhit tình, tn tâm và hoàn thành
công vic vi cht lng cao. Các hot đng quan trng nht ca chc nng kích
thích đng viên là đánh giá thc hin công vic và tr công lao đng (xây dng và
qun lý h thng thang bng lng; thit lp và áp dng các chính sách lng bng,
thng tin, k lut, tin thng, phúc li, ph cp )
ánh giá thc hin công vic là quá trình mà thông qua đó doanh nghip so
sánh gia các ch tiêu công vic đã giao cho mt nhân viên vi các kt qu công
Xác
đnh
nhu
cu
Ni dung
chng trình
Phng
pháp đào to
Thc hin
chng
trình đào to
và phát trin
ánh giá kt
qu đào to
t đc s hiu
bit v k nng
mong mun ca
nhân viên
11

vic ngi đó đã thc hin đc. ánh giá thc hin công vic là mt quá trình thu
thp, phân tích, đánh giá các thông tin liên quan đn hành vi làm vic, kt qu công

tác ca tng cá nhân sau mt thi gian lao đng
Tr công lao đng: Tin lng là giá c sc lao đng đc hình thành trên c
s tha thun gia ngi lao đng và ngi s dng lao đng phù hp vi quan h
cung cu và c cu v sc lao đng trên th trng. Vic áp dng h thng tr công
tt và công bng, kp thi khen thng các cá nhân có sáng kin, có đóng góp làm
tng hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip là nhng bin pháp hu hu
hiu đ thu hút, duy trì đi ng lao đng gii cho doanh nghip, kích thích đng
viên nhân viên.  đt đc hiu qu, vic tr công lao đng ca doanh nghip phi
đc xây dng trên c s đm bo tính cnh tranh vi bên ngoài, đm bo s công
bng (s liên kt ni b và s đóng góp ca ngi lao đng), s đng tình ca ngi
lao đng, tuân th lut pháp và tính kh thi (qun lý và trin khai thc hin).
Chc nng quan h lao đng duy trì, phát trin các mi quan h lao đng tt
đp va to ra bu không khí tâm lý tp th và các giá tr tt đp, va giúp cho nhân
viên đc tha mãn vi công vic và doanh nghip. Chc nng này liên quan đn
các hot đng nhm hoàn thin môi trng làm vic cng nh các mi quan h
trong công vic nh: ký kt hp đng lao đng, tha c lao đng tp th; gii quyt
các tranh chp trong lao đng; giao t nhân s; ci thin điu kin làm vic; chm
sóc y t, bo him và an toàn lao đng

12


Hình 1.2 : Qun tr nhân lc và các yu t môi trng
Ngun: Trn Kim Dung (2009)


Hình 1.3 : Các yu t thành phn chc nng ca qun tr ngun nhân lc
Ngun: Trn Kim Dung (2009)
C ch
t chc

Qun tr
Ngun
nhân lc
Vn hóa
T chc
S mng,
mc tiêu
doanh
nghip
Thu hút
Nhân lc
ào to,
phát trin
nhân lc
Mc tiêu
Qun tr
ngun nhân
lc
Duy trì
ngun
nhân lc
13

1.3 Yêu cu đi vi các hot đng chc nng qun tr ngun nhân lc
Theo Trn Kim Dung (2009), yêu cu đi vi các hot đng chc nng qun
tr ngun nhân lc th hin nh sau:
Xác đnh nhim v công vic: xác đnh rõ ràng nhim v ca các chc danh;
t chc có h thng bng mô t công vic cá nhân và thng xuyên đc cp nht;
t chc có h thng bng mô t công vic ca các phòng ban/b phn; phân công
công vic hp lý; nhân viên có thm quyn cn thit đ thc hin công vic tt;

trách nhim và quyn hn luôn song hành trong công vic
H thng tuyn chn: h thng tuyn chn mang tính khoa hc; lãnh đo các
b phn trc tip và phòng nhân s phi hp nhp nhàng trong vic tuyn chn nhân
viên; các bài kim tra chun hóa đc s dng trong quá trình tuyn chn; t chc
đã la chn đc nhng ngi có nng lc, phm cht phù hp vi công vic
ào to: nhu cu đào to đc xác đnh thông qua h thng đánh giá kt qu
hot đng; vic xác đnh nhu cu đào to là kh thi, hp lý; vic xác đnh và thc
hin chng trình đào to theo đúng mc tiêu chin lc ca t chc; nhân viên
đc đào to kin thc, k nng cn thit đ thc hin công vic; các chng trình
đào to thc hin có cht lng; thit lp t đin nng lc cho các chc danh trong
t chc
ánh giá kt qu làm vic ca nhân viên: kt qu làm vic ca nhân viên
đc đánh giá da trên mc tiêu c th; nhân viên hiu rõ mc tiêu ca h thng
đánh giá; nhân viên nhn đc thông tin phn hi và t vn da trên hot đng ca
mình; h thng đánh giá trong t chc góp phn phát trin nng lc nhân viên; nhân
viên tin tng vào h thng đánh giá hot đng là công bng và chính xác; h thng
đánh giá có nh hng mnh m ti hành vi cá nhân và hành vi tp th; d liu đánh
giá đc dùng cho các quyt đnh khác v nhân s: đào to, khen thng ; các tiêu
chí đánh giá nhân viên gn cht vi mc tiêu chin lc ca t chc
Phát trin ngh nghip: các cá nhân trong t chc đc đnh hng phát
trin ngh nghip rõ ràng; cp trên trc tip hiu rõ nguyn vng ngh nghip ca
nhân viên cp di; nhân viên có nhiu c hi đ thng tin trong t chc; xác đnh
nhu cu phát trin ca cá nhân phù hp vi yêu cu ca t chc; t chc to c hi
14

thng tin ngh nghip cho nhân viên; nhân viên hiu và nm rõ nhng điu kin đ
đc thng tin
S tham gia ca nhân viên vào qun lý: nhân viên đc phép đa ra nhng
quyt đnh có liên quan đn hot đng ca mình; lãnh đo khuyn khích nhân viên
tham gia vào vic ra quyt đnh liên quan đn hot đng chung ca t chc; nhân

viên có c hi đa ra các ci tin nhm hoàn thin các hot đng ca t chc
Ch đ đãi ng: mc đ đãi ng, khen thng ph thuc vào kt qu làm
vic c th; thu nhp ca nhân viên trong t chc đm bo đc mc sng trung
bình; mc đ đãi ng đc quyt đnh da trên c s nng lc ca nhân viên; nhân
viên đc thng da trên kt qu kinh doanh; mc đãi ng công bng; các chính
sách đãi ng th hin đúng chin lc phát trin, kinh doanh ca t chc
Tuân th lut pháp và to môi trng/không khí làm vic tt: các ch đ
chính sách ca t chc tuân th quy đnh pháp lut; kim soát tt vic thc thi các
chính sách, quy đnh lut pháp; không xy ra xung đt, tranh chp khiu kin nh
hng đn uy tín, hình nh t chc; nhân viên không b cán b qun lý chèn ép, trù
dp; công bng trong đi x; tin tng lãnh đo; quan h gia các đng nghip thân
mt, h tr giúp đ nhau trong công vic; an toàn lao đng, kinh doanh; công vic
n đnh
Thông tin: có đ thông tin đ làm vic tt; môi trng thoi mái cho nhân
viên phát trin ý kin; cán b lãnh đo luôn nhn đc thông tin chính xác và kp
thi v tt c nhng gì din ra trong t chc
i mi: cách thc tin hành công vic linh hot; thng xuyên ci tin
phng pháp thc hin công vic; khuyn khích nhng c gng to ra s thay đi,
ci tin
iu hành chung: thành công trong vic thu hút nhân viên có nng lc t trên
th trng; thành công trong vic duy trì đi ng CBNV có nng lc cao; t l ngh
vic thp; doanh s/nhân viên cao; li nhun/nhân viên cao

1.4 Các yu t nh hng đn qun tr ngun nhân lc
Có th chia thành hai nhóm yu t chính bao gm:
15

Nhóm yu t thuc môi trng bên ngoài nh khung cnh kinh t, khoa hc
k thut, dân s, pháp lut, vn hóa, đi th cnh tranh
Nhóm yu t thuc môi trng bên trong nh mc tiêu và chin lc công ty,

c cu t chc, chính sách và quy đnh ca doanh nghip, vn hóa doanh nghip
1.4.1 Nhóm các yu t nh hng ca môi trng bên ngoài
Khung cnh kinh t: Tình hình kinh t và thi c kinh doanh nh hng ln
đn qun lý ngun nhân lc. Tình hình kinh t thay đi đòi hi các doanh nghip
phi có nhng s điu chnh v k hoch, chin lc kinh doanh ca mình dn đn
s thay đi trong các chin lc và chính sách qun tr nhân lc ca doanh nghip.
Xu hng toàn cu hóa kinh t th gii to ra nhiu c hi tip cn công ngh tiên
tin và m ra mt th trng rng ln, nhng cng to ra các thách thc ln, áp lc
cnh tranh nng n t nc ngoài mà các doanh nghip s khó vt qua nu không
có s chun b trc.
Khoa hc k thut: S tin b ca khoa hc k thut cho phép các doanh
nghip la chn chính sách s dng lao đng, t đó nh hng đn quy mô, cht
lng và c cu ngun nhân lc. Khoa hc k thut công ngh phát trin đt ra
nhiu thách thc v qun lý nhân s; đòi hi tng cng vic đào to, đào to li
ngh nghip, sp xp li lc lng lao đng và thu hút ngun nhân lc mi có k
nng cao.
Dân s: Tình hình phát trin dân s vi lc lng lao đng tng đòi hi phi
to thêm nhiu vic làm mi; ngc li s làm lão hóa đi ng lao đng trong công
ty và khan him ngun nhân lc.
Pháp lut: Hot đng sn xut kinh doanh cng nh công tác qun tr ngun
nhân lc trong các doanh nghip chiu nh hng ln bi yu t lut pháp. H thng
pháp lut bt buc các doanh nghip ngày càng quan tâm đn quyn li nhân viên
và môi trng lao đng, đn nhng vn đ liên quan đn chính sách, ch đ lao
đng và xã hi
Vn hoá - xã hi: Mi quc gia trên th gii đu có mt nn vn hóa riêng và
đc trng vn hóa ca mi nc có nh hng đn t duy và hành đng ca con
ngi trong đi sng kinh t xã hi ca nc đó. Các vn đ thuc v vn hóa xã
16

hi nh các truyn thng, tp quán, thói quen, l nghi, các quy phm t tng và

đo đcầ to nên li sng vn hoá và môi trng hot đng x hi ca con ngi
nói chung và ngi lao đng trong doanh nghip nói riêng, qua đó nh hng nht
đnh đn hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip nói chung và hot đng
qun tr ngun nhân lc nói riêng.
i th cnh tranh: ngun nhân lc là tài nguyên vô cùng quý giá.  tn ti
và đng vng, phát trin các Công ty tìm mi bin pháp đ thu hút, duy trì và phát
trin lc ngun nhân lc, không đ mt nhân tài vào tay đi th.
1.4.2 Nhóm yu t nh hng ca môi trng bên trong
Mc tiêu và chin lc ca doanh nghip: Mi doanh nghip đu có s
mng, mc tiêu ca riêng nh. Mc tiêu ca doanh nghip là yu t bên trong nh
hng đn các b phn chuyên môn nh sn xut, kinh doanh, tài chính, maketing
và qun tr ngun nhân lc. Trong thc t, mi b phn pòng ban đu có mc tiêu
riêng và nó đc đ ra dùa trên c s s mng, mc tiêu ca doanh nghip. Chin
lc phát trin chung ca doanh nghip đnh hng cho chin lc phát trin nhân
s, to ra đi ng qun lý, chuyên gia, công nhân lành ngh và phát huy tài nng ca
h.
C cu t chc: là cách sp xp b máy phòng ban, các mi quan h, các
lung thông tin gia các công vic, các cp. C cu t chc ca mt doanh nghip
chi phi cách thc qun tr ngun nhân lc ti doanh nghip đó
Chính sách và quy đnh ca doanh nghip: Mi chính sách, quy đnh trong
doanh nghip đu nh hng không nh đn hot đng kinh doanh nói chung và
hot đng qun tr ngun nhân lc nói riêng. Khi chính sách ca doanh nghip thay
đi thì các hot đng kinh doanh và hot đng qun tr ngun nhân lc đu b nh
hng.
Vn hoá doanh nghip: Là mt h thng các giá tr, nim tin, các chun mc
đc chia s, nó thng nht các thành viên trong mt t chc. Các yu t này nh
hng rt ln đn cht lng ngun nhân lc v

ì chúng to nên sc mnh tinh thn
thông qua vic hình thành môi trng vn hoá nhân vn ca doanh nghip. mt

doanh nghip mà bu không khí vn hoá ci m, các quyt đnh đc nhà qun lý
17

cp thp đ ra, cp trên và cp di có mi quan h gn gi, gn bó, tin tng ln
nhau, truyn thông m rng và nhân viên đc khuyn khích đ ra sáng kin và gii
quyt các vn đ. Các t chc thành công là các t chc nuôi dng, khuyn khích
s thích ng nng đng, sáng to

1.5 Kinh nghim qun tr ngun nhân lc ca các doanh nghip nc ngoài
1.5.1 Qun tr ngun nhân lc  các công ty Nht
Là mt quc gia châu Á, Nht Bn có nhiu đc đim vn hóa, xã hi, con
ngi tng đng vi Vit Nam. T s đ nát sau chin tranh, Nht đã vn lên
thành cng quc kinh t đng th hai trên th gii vi hàng lot công ty, tp đoàn
ni ting toàn cu. Qun tr ngun nhân lc là lnh vc đc các doanh nghip Nht
rt chú trng nhm to nên s thành công và phát trin bn vng. H thng qun tr
ngun nhân lc ca các doanh nghip Nht có nhng nét rt đc trng nh:
1. Th t u tiên trong vn hành doanh nghip : Con ngi – Tài chính – Công
ngh
2. Thu dng lâu dài, có th sut đi
3. Ngi lãnh đo phi có kin thc v con ngi
4. To ra s hài hòa trong mi quan h con ngi
5. Tránh s khác bit v điu kin làm vic gia cán b qun lý và công nhân
6. Quan h ch th theo kiu “trong nhà ’’.
7. Tinh thn hp tác làm vic ca nhân viên
8. Tr lung, thng tin theo thâm niên.
9. Phng chân c bn trong tuyn chn nhân viên là:
- Tuyn ngi có t cht linh hot
- Tuyn đng đi ch không tuyn ngôi sao
10. ào to sut đi bng nhiu cách (đào to đc áp dng theo din rng, đa
k nng, chú trng vn đ cht lng và mi quan h gia đào to và s dng)

11. Ra quyt đnh tp th: