B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM
T TH NGC DIP
QUN TR RI RO TRONG KINH DOANH
NGOI T TI NGÂN HÀNG TMCP
XUT NHP KHU VIT NAM
Chuyên ngành: Tài chính - ngân hàng
Mã s : 60340201
LUNăVN THCăSăKINHăT
NGIăHNG DN KHOA HC:
PGS.TS PHMăVNăNNG
TP.H CHÍ MINH-NMă2012
LIăCÁMăN
Tôi xin gi liăchơnăthƠnhăcámănăđn Quý thyăcôăTrngăi hc Kinh T
TP.HCMăđƣătn tình ging dy cho tôi nhiu kin thc quý báu trong thi gian tôi
hc tiătrng.
XinăchơnăthƠnhăcámănăThy PhmăVnăNngăngiăđƣătnătìnhăhng dn
tôi thc hin lunăvnănƠy.
XinăchơnăthƠnhăcámănăQuỦăthy cô trong Hiăđng chm lunăvnăđƣăcóă
nhngăđóngăăgópăđ lunăvnăđc hoàn chnhăhn.
Xin gi liăcámăn đnăbanălƣnhăđo, các bnăđng nghip caăEximbankăđƣă
giúpăđ tôi trong quá trình thu thp d liuăđ hoàn thành lunăvn.
Cuiăcùng,ătôiăxinăchơnăthƠnhăcámănăgiaăđìnhăvƠănhngăngi bnăđángăquỦă
đƣăđng viên, khuyn khích tôi trong sut thi gian qua.
Ngi thc hinăđ tài
LIăCAMăOAN
TôiăxinăcamăđoanălunăvnăsauălƠăbƠiăvit nghiên cu ca bnăthơnădi s
hng dn khoa hc ca PGS.TS PhmăVnăNng.ăVic vn dng các s liu và kt
qu nêu trong bài là t nhng ngun thông tin xác thc.
TP.HCM,ăngƠyăăăăthángăăăănmă2012
Ngi thc hin
T Th Ngc Dip
MC LC
Trang ph bìa
Liăcamăđoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các bng, biu
Danh mc các hình v,ăđ th,ăsăđ
Li m đu
Trang
Chngă1: NHNG VNă CăBN V QUN TR RI RO TRONG KINH
DOANH NGOI T 1
1.1.Kinh doanh ngoi t: 1
1.1.1.Khái nim và nhngăđnhănghaăliênăquan: 1
1.1.1.1.Ngoi hi, ngoi t và th trng ngoi t: 1
1.1.1.2.T giá: 2
1.1.1.3.Trng thái lung tin và trng thái ngoi hi: 2
1.1.2.Các hotăđng giao dch và phm vi: 4
1.1.2.1.Giao dch giao ngay ậ SPOT: 4
1.1.2.2.Giao dch k hn ậ FORWARD: 5
1.1.2.3.Giao dchăhoánăđi ậ SWAP: 6
1.1.2.4.Giao dch quyn chn ậ OPTIONS: 7
1.1.2.5.Giao dch tin t tngălaiăậ FURTURE: 9
1.1.3.ChcănngăvƠăvaiătrò: 10
1.2.Ri ro trong kinh doanh ngoi t: 10
1.2.1.Khái nim và phân loi ri ro: 10
1.2.1.1.Khái nim: 10
1.2.1.2.Phân loi: 10
1.2.2.Ri ro trong hotăđng kinh doanh ngân hàng: 11
1.2.2.1.Riăroămôiătrng: 12
1.2.2.2.Ri ro qun tr: 12
1.2.2.3.Ri ro phân phi: 12
1.2.2.4.Ri ro tài chính: 13
1.2.2.5.Ri ro công ngh: 13
1.2.3.Ri ro trong kinh doanh ngoi t: 14
1.2.3.1.Ri ro t giá: 14
1.2.3.2.Ri ro t l Swap: 14
1.2.3.3.Ri ro thc hin: 14
1.2.3.4.Ri ro kinh doanh: 15
1.2.3.5.Ri ro tác nghip: 15
1.3.Qun tr ri ro trong kinh doanh ngoi t: 15
1.3.1.Qun tr ri ro và qun tr ri ro trong ngân hàng: 15
1.3.1.1.Qun tr ri ro: 15
1.3.1.2.Qun tr ri ro trong ngân hàng: 16
1.3.2.Qun tr ri ro trong kinh doanh ngoi t: 17
1.3.2.1.Qun tr ri ro t giá: 17
1.3.2.2.Qun tr ri ro tác nghip: 21
1.3.3.Mt s công c qun tr ri ro trong kinh doanh tin t: 23
1.3.3.1.T đánhăgiáări ro KCSA ( Key control self assesment): 23
1.3.3.2.Báo cáo ch s ri ro chính KRI (Key risk indicator): 24
1.3.3.3.Bnăđ ri ro (Risk map): 24
1.3.3.4.Mô hình Var (Var model): 25
Kt lunăchngă1: 25
Chngă 2: THC TRNG QUN TR RI RO TRONG KINH DOANH
NGOI T TI NGÂN HÀNG TMCP XUT NHP KHU VIT NAM: 26
2.1.Gii thiu v NH TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam: 26
2.1.1.Quá trình hình thành và phát trin: 26
2.1.2.Căcu t chc và hotăđng kinh doanh: 27
2.1.2.1.Hotăđng kinh doanh: 27
2.1.2.2.Căcu t chc: 28
2.1.3.Kt qu hotăđng kinh doanh: 28
2.2.Kinh doanh ngoi t ti NH TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam: 31
2.2.1.Gii thiu phòng kinh doanh ngoi t: 31
2.2.2.Quy trình kinh doanh ngoi t: 32
2.2.2.1.Quy trình x lý nghip v chung: 32
2.2.2.2.Quy trình giao dch vi khách hàng: 33
2.2.2.3.Quy trình giao dch trên th trng liên hàng và quc t: 38
2.2.3.Thc trng hotăđng kinh doanh ngoi t: 39
2.2.3.1.Các sn phm kinh doanh ngoi t: 39
2.2.3.2.Kt qu hotăđng kinh doanh ngoi t:
40
2.3.Qun tr ri ro trong kinh doanh ngoi t ti Ngân hàng TMCP Xut Nhp
Khu Vit Nam: 43
2.3.1.Gii thiu Phòng Qun lý ri ro th trng: 43
2.3.2.Gii thiu Phòng Qun lý ri ro hotăđng: 44
2.3.3.Qun tr ri ro trong kinh doanh ngoi t: 45
2.3.3.1.Qun tr ri ro t giá: 45
2.3.3.2.Qun tr ri ro hotăđng: 47
2.4.ánhăgiáănhng thun li,ăkhóăkhnătrongăqun tr ri ro kinh doanh ngoi t
ti Eximbank: 49
2.4.1.Nhng thun li: 49
2.4.1.1.Nhng thun li t nn kinh kinh và ngành ngân hàng 50
2.4.1.2.Môiătrng pháp lý: 51
2.4.1.3.Nhng thun li t phía Eximbank: 54
2.4.2.Nhngăkhóăkhn: 56
2.4.2.1.Nhngăkhóăkhnăt nn kinh t và ngành ngân hàng: 56
2.4.2.2.Nhng hn ch trong h thngăvnăbn Pháp lut: 57
2.4.2.3.Th trng ngoi t liênăngơnăhƠngăchaăhoƠnăthin: 61
2.4.2.4.Nhng hn ch t Eximbank: 64
Kt lunăchngă2: 65
Chngă 3: GII PHÁP HOÀN THIN QUN TR RI RO TRONG KINH
DOANH NGOI T TI NGÂN HÀNG TMCP XUT NHP KHU VIT
NAM: 66
3.1.Chính sách qun lý ngoi hi caăNhƠăncăvƠăđnhăhng hotăđng kinh
doanh ngoi t ca EIB trong thi gian ti: 66
3.1.1.Chính sách qun lý ngoi hi caăNhƠănc: 66
3.1.2.nhăhng hotăđng kinh doanh ngoi t ca EIB trong thi gian ti:
68
3.2.Kin ngh chung vi NHNN: 69
3.2.1.Hoàn thinăcácăvnăbn pháp lut: 69
3.2.1.1.i miă quyă đnh v trng thái ngoi hi cui ngày cho các
TCTD: 69
3.2.1.2.Quyăđnh cht ch hnăv qun lý ngoi hi và thng nht cách
tính vn t có: 70
3.2.1.3.Chính sách t giá hiăđoáiălinhăhot toăđiu kin cho các ngân
hàng trong kinh doanh ngoi t: 70
3.2.1.4.Hoàn thinăcácăquyăđnh v hotăđng và hch toán kinh doanh
ngoi t: 71
3.2.2.Phát trin th trng ngoi t liên ngân hàng: 72
3.2.2.1.y mnh doanh s mua bán ngoi t trên th trng liên ngân
hàng: 73
3.2.2.2.Tngă cng vai trò ca NHNN trong vic can thip trên th
trng ngoi t: 73
3.2.2.3.Nhanhăchóngăđaădng hóa và hoàn thin các nghip v kinh doanh
ngoi t: 74
3.2.2.4.Tngăbc xóa b th trng ngoi t không chính thc: 75
3.3.Kin ngh đi vi Eximbank: 76
3.3.1.Nâng cao hiu qu kinh doanh ngoi t: 76
3.3.2.Hoàn thin công tác qun tr ri ro kinh doanh ngoi t: 78
3.3.3.Lp danh mc kinh doanh các ngoi t sao cho ri ro ca danh mc là
nh nht: 82
3.3.4.S dng các công c pháiăsinhăđ phòng chng ri ro t giá: 84
3.3.5.Nâng cao chtălng ngun nhân lc: 86
3.3.6.i mi trang thit b và công ngh: 86
Kt lunăchngă3: 87
Kt lun
Tài liu tham kho
Ph lc
DANH MC CÁC CH VIT TT
ALCO (Asset-Liability Management Committe): y ban qun lý Tài sn n- Tài
sn có.
BG:ăBanăGiámăđc
BP: b phn
CCPS: Công c phái sinh
DVKHCN: dch v khách hàng cá nhân
DVKHDN: dch v khách hàng doanh nghip
Eximbank/EIB: Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam
HT: hình thc
HQT:ăhiăđng qun tr
LP:ălƣnhăđo phòng
KHCN: khách hàng cá nhân
KHDN: khách hàng doanh nghip
KDNH: kinh doanh ngoi hi
KDNT: kinh doanh ngoi t
KDTT: kinh doanh tin t
KSNB: kim soát ni b
KSV: kim soát viên
NH: ngân hàng
NHNN: Ngân HƠngăNhƠăNc
NHTW: Ngân hàng Trungăng
NHTM:ăNgơnăhƠngăThngămi
TCTD: T chc tín dng
TMCP:ăThngămi c phn
DANH MC CÁC BNG, BIUăVẨăSă
Bng 1.1: Mi quan h gia trng thái ngoi hi, binăđng t giá và li nhun ca
ngân hàng
Bng 1.2: Nhng giao dchăhoánăđi có k hn nh hnă1ătháng
Bng 1.3: Miătngăquanăgia các công c phái sinh, trng thái ngoi hi
và s thayăđi ca t giá
Bng 2.1: Các b phn giao dch mua bán ngoi t theo t giá Eximbank công b
Bng 2.2: Các b phn giao dch mua bán ngoi t theo t giá tha thun
và quy trình mua bán ngoi t theo giá tha thun
Bng 2.3: Lãi (l) thun hot đng KDNH caăEximbankănmă2010-2011
Bng 2.4: Giá tr quyăđi ca các công c phái sinh tin t ca Eximbank
(2008-2011)
Bngă3.1:ăBiênăđ t giáăgiaiăđon 2002-2011
Bng 3.2: Các NH cung cp nhng sn phm phái sinh ngoi t hin nay
Bng 3.3: ng dng Varătrongăđánhăgiáătrng thái ngoi t
Bng 3.4: Các mcăđ đánhăgiáări ro trong kinh doanh ngoi t
Bng 3.5: Quytăđnh s dng công c pháiăsinhăđi vi trng thái ngoi hiăđon
khi t giáătng
Bng 3.6: Quytăđnh s dng công c pháiăsinhăđi vi trng thái ngoi hiătrng
khi t giá gim
Biuăđ 2.1: S tngătrng tài sn ca Eximbank (2007-2011)
Biuă đ 2.2: S tngă trng ca Vnă điu l và vn ch s hu ca Eximbank
(2007-2011)
Biuăđ 2.3: Li nhunătrc thu ca EIB, ACB và STB (2007-2011)
Biuăđ 2.4: Doanh s mua bán ngoi t ca Eximbank (2007-2011)
Biuăđ 2.5: Lãi (l) thun hotăđng kinh doanh ngoi hi ca Eximbank
(2007-2011)
Săđ 1.1: Quy trình qun tr ri ro tác nghip ca NH
LI M U
1.Tính cn thit caăđ tài
Bt k mt hotăđngăkinhădanhănƠoăđu chaăđngăđng thi nhngăcăhi
lnănguyăcătim n. Kinh doanh ngoi t là hotăđng nghip v mang li nhiu li
íchăchoănhngăđng thiăcngăcngăgơyăkhôngăítănhng ri ro cho hotăđng ca
các ngân hàng.
Nm btăđcăđiu trên, Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu VităNamăđƣăs
dng nhiu binăphápăđ qun tr ri ro hotăđng kinh doanh ngoi t ca mình.
Tuy nhiên, các bin pháp và công c s dng trong công tác phòng nga ri ro vn
chaăđyăđ và còn nhiu hn ch.ăóălƠălỦădoăngi vităđiăvƠoănghiênăcuăđ tài:
“Qun tr ri ro trong kinh doanh ngoi t ti Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu
VităNam”.
2.Mc tiêu nghiên cu:
Nghiên cu thc t hotăđng kinh doanh ngoi t và công tác qun tr ri ro
trong kinh doanh ngoi t ti Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam. Trên
căs đóăkin ngh nhng gii pháp nhm nâng cao hiu qu kinh doanh ngoi t và
hoàn thin công tác qun tr ri ro.
3. iătng và phm vi nghiên cu:
iă tng nghiên cu: kinh doanh ngoi t & qun tr ri ro kinh doanh
ngoi t (ch yuăgiaiăđon 2007-2011)
Phm vi nghiên cu: Eximbank
4. Phngăphápănghiênăcu:
Phngă phápă nghiênă cu daă trênă că s thu thp, thng kê, phân tích, so
sánh, tng hp thông tin, s liu t các ngun thng kê ca Eximbank, NHNN và
mt s NHTMăcngănhăcácătƠiăliu khác t sách, tpăchí,ăinternetầ
5. ụănghaăkhoaăhc và thc tin caăđ tài
tài phân tích thc trng kinh doanh ngoi t và qun tr ri ro kinh doanh
ngoi t ti Eximbank. T đóăgiúpăngơnăhƠngăkim soát,ăngnănga, hn ch nhng
ri ro xy ra và nâng cao hiu qu hotăđng này.
6. Nhngăđim ni bt ca lunăvn:
Lunăvnătp trung nghiên cu mt vnăđ qun tr ri ro trong kinh doanh
ngoi t và nhng hn ch ca công tác này ti Eximbank.
Lunăvn đƣăđaăraănhng kin ngh gii pháp có kh nngăng dngăđ khc
phc nhng hn ch và nâng cao hiu qu qun tr ri ro kinh koanh ngoi t ca
Eximbank.
7.Kt cu ca lunăvn:
Ngoài phn m đu, kt lun, tài liu tham kho, ph lcầ lunăvnăgm 3
chng:
Chngă1: NHNG VNă CăBN V QUN TR RI RO TRONG KINH
DOANH NGOI T
Chngă2: THC TRNG QUN TR RI RO KINH DOANH NGOI T TI
NGÂN HÀNG TMCP XUT NHP KHU VIT NAM
Chngă 3:ă GII PHÁP HOÀN THIN QUN TR RI RO TRONG KINH
DOANH NGOI T TI NGÂN HÀNG TMCP XUT NHP KHU VIT
NAM
Mcădùăđƣăht sc c gngănhngăbƠiăvit chc chn s còn nhiu thiu sót,
rtămongăđc s đóngăgópăca quý thy cô và các bnăđ bài vităđc hoàn thin
hn.
Xin chân thành cmănăvƠătrơnătrng.
Ngi thc hinăđ tài
T Th Ngc Dip
1
Chngă1:
NHNG VNă CăBN V QUN TR RI RO TRONG KINH DOANH
NGOI T
1.1. Kinh doanh ngoi t:
1.1.1.Khái nim và nhngăđnhănghaăliênăquan:
1.1.1.1.Ngoi hi, ngoi t và th trng ngoi t:
Ngoi hi: lƠăcácăphngătin thanhătoánăđc s dng rng rãi trong các
giao dch quc t nhm phc v cho các quan h ngoiăthng,ădch v - tài chính -
tín dng quc t và các quan h quc t khác.
Theo Pháp lnh ngoi hi s 28/2005/PL-UBTVQH11 ngày 13 tháng 12
nmă2005ăthìăngoi hi bao gm:
ng tin ca quc gia khác hocă đng tină chungă chơuă ỂuăvƠă đng tin
chungăkhácăđc s dng trong thanh toán quc t và khu vcă(sauăđơyăđc
gi là ngoi t).
Phngătin thanh toán bng ngoi t, gm séc, th thanh toán, hi phiuăđòiă
n, hi phiu nhn n vƠăcácăphngătin thanh toán khác.
Các loi giy t có giá khác bng ngoi t, gm trái phiu chính ph, trái
phiu công ty, k phiu, c phiu và các loi giy t có giá khác.
Vàng thuc d tr ngoi hi NhƠănc, trên tài khonănc ngoài caăngi
că trú;ă vƠngă di dng khi, thi, ht, mingă trongă trng hp mang vào
mang ra khi lãnh th Vit Nam.
ng tin caănc Cng hòa xã hi ch nghaăVităNamătrongătrng hp
chuyn vào và chuyn ra khi lãnh th Vit Nam hocăđc s dng trong
thanh toán quc t.
Ngoi t lƠăđng tin ca quc gia khác hocăđng tin chung châu Âu và
đng tinăchungăkhácăđc s dng trong thanh toán quc t và khu vc.
2
Th trng ngoi t: lƠă niă din ra các hotă đng mua bán ngoi t. Th
trng ngoi t Vit Nam bao gm: th trng ngoi t liên ngân hàng và th trng
ngoi t gia ngân hàng và khách hàng.
1.1.1.2.T giá:
T giá hi đoái: là giá c ca mtăđng tinăđc biu th thông qua mt
đng tin khác. Theo lutăNgơnăHƠngăNhƠăNc Vit Nam, t giá hiăđoái là: giá tr
caăđng Vit Nam vi giá tr caăđng tinănc ngoài.
Các loi t giá thng đc s dng trong kinh doanh ngoi t:
T giá mua vào ậ Bid rate: là t giá tiăđóăngơnăhƠngăyt giá sn sàng mua
vƠoăđng tin yt giá.
T giá bán ra ậ Offer rate: là t giá mà tiăđóăngơnăhƠngăyt giá sn sàng bán
raăđng yt giá.
T giá tin mt ậ Banknote rate: là t giá tin mt áp dng cho ngoi t tin
mt kim loi, tin giy, séc du lch và th tín dng
.
T giá chuyn khon ậ Transaction rate: là t giá áp dng cho các giao dch
mua bán ngoi t là các loi tin gi ti ngân hàng.
T giá bình quân liên ngân hàng: là t giá do NgơnăhƠngătrungăngăcôngăb,
nó phn ánh chính thc v giá tr đi ngoi caăđng ngoi t
.
1.1.1.3. Trng thái lung tin và trng thái ngoi hi:
Trng thái lung tin:
Các giao dch trên th trng tin t (điăvayăvƠăchoăvay)ălƠmăphátăsinhăcácă
lung tinădngăvƠăơmăca mtăđng tin ti các thiăđim khác nhau. Các giao
dch ngoi hi (vào ngày thc hin) làm phát sinh lung tin âm và dngăca các
đng tin khác nhau ti cùng mt thiăđim.
Trng thái lung tin ròng (Net cash flow position ậ NCFP): là chênh lch
gia tng lung tin vào (Positive cash flow) và tng lung tin ra (Negative cash
flow) trong mt k nhtăđnh. Thôngăthng trng thái lung tinăròngăthngăđc
tính vào thiăđim cui ngày.
3
Chính vì vy khi trng thái lung tin ròng không cân bngăthìăngi kinh
doanh ngoi t s đi mt vi ri ro lãi sut.
Trng thái ngoi hi:
Các giao dch mua bán ngoi hi làm phát sinh trng thái ngoi hi khi ký
kt hpăđng. Giao dch mua ngoi hi làm phát sinh trng thái ngoi hiătrng
đi vi ngoi t (Long foreign exchange position ậ LFEP),ăngc li giao dch bán
ngoi hi làm phát sinh trng thái ngoi hiăđon (Short foreign exchange position ậ
SFEP).
Trng thái ngoi hi ròng (Net foreign exchange position ậ NFEP): là chênh
lch gia doanh s mua ngoi t và doanh s bán ngoi t trong mt k nhtăđnh.
Bng 1.1: Mi quan h gia trng thái ngoi hi, binăđng t giá
và li nhun ca ngân hàng
Trng thái ngoi hi
Binăđng t giá
T giáătng
T giá gim
Trng thái ngoi hiădng
NH có lãi
NH l
Trng thái ngoi hi âm
NH l
NH có lãi
Trng thái ngoi hi cân bng
Không nhă hng ti thu
nhp ca NH
Không nhă hng ti
thu nhp ca NH
Doăđó,ănu trng thái ngoi hi ròng không cân bngăthìăngi kinh doanh
ngoi t s đi mt vi ri ro t giá.
Phân bit trng thái ngoi hi và trng thái lung tin:
Trng thái lung tin phát sinh t các giao dch trên th trng tin t và th
trng ngoi hi.
Trng thái ngoi hi phát sinh t các giao dch trên th trng ngoi hi.
Các giao dch ngoi hiălƠmăphátăsinhăđng thi trng thái ngoi hi và trng
thái lung tin. Tuy nhiên, trong mt giao dch ngoi hi trng thái ngoi hi
phátăsinhătrc trng thái lung tin. Trng thái ngoi hi xy ra vào ngày
giao dch/ ngày hpăđng còn trng thái tin t xy ra vào ngày giá tr.
4
1.1.2.Các hotăđng giao dch và phm vi:
Các giao dch ngoi hiăđc chia làm 2 loi:
Nghip v căs: giao dch giao ngay ậ SPOT
Nghip v phái sinh: bao gm
- Giao dch k hn ậ FORWARD
- Giao dchăhoánăđi ậ SWAP
- Giao dch quyn chn ậ OPTIONS
- Giao dch tin t tngălaiăậ FURTURE
1.1.2.1. Giao dch giao ngay ậ SPOT:
Khái nim: giao dch hiăđoáiăgiao ngay là giao dch mua bán mt s lng
ngoi t gia hai bên theo t giá giao ngay ti thiăđim giao dch và kt thúc thanh
toán trong hai ngày làm vic tip theo.
Trongăđó,ăngƠyăkíăkt hpăđng giao dch mua bán ngoi t đc gi là ngày
hpăđng (contract day). Ngày thc hin vicăthanhătoánăđc gi là ngày giá tr
(valueăday).ăTrongătrng hpăngƠyăthanhătoánăriăvƠoăngƠyăl, ngày ngh ca mt
trongăhaiănc thì vicăthanhătoánăđc chuyn sang ngày làm vic gn nht có giá
tr đi vi c haiănc.
Mt s giao dch SPOT đc bit:
Tod: vicăthanhătoánăđc thc hin vào ngày giao dch.
Tom: vicăthanhătoánăđc thc hin vào ngày hôm sau.
Spot/next: Vicăthanhătoánăđc thc hin vào ngày hôm th ba.
Yt t giá giao ngay:
Khi yt giá trên th trng, các nhà to th trngăthngăđaăraăcácăloi t
giá: t giá giao ngay mua vào và t giá giao ngay bán ra.
Ngân hàng (nhà to th trng)ăluônămuaăđng tin vi giá thp và bán vi
giá cao. Khách hàng v th vi ngân hàng, tc mua vi giá cao và bán vi giá
thp.
5
Spot bán l và spot liên ngân hàng:
Spot bán l: là giao dch din ra giaăkháchăhƠngăvƠăngơnăhƠngăthngămi.
Trongăđó,ăngơnăhƠngălƠănhƠătoăgiá,ăkháchăhƠngălƠăngi chp nhn giá.
Spot liên ngân hàng: là giao dch din ra gia các ngân hàng vi nhau. Vic
giao dchăđc thc hinădi hai hình thc: th trng liên ngân hàng trc tip
gia các ngân hàng và th trng liên ngân hàng gián tip thông qua môi gii.
TrongăđóăcácăngơnăhƠngăđu là nhng nhà to giá và các giao dch din ra liên tc.
Mc đích ca giao dch giao ngay: các ngân hàng thc hin giao dch giao
ngay nhm:
ápăng nhu cu ca các doanh nghip cn ngoi t đ thanh toán viăđi tác
nc ngoài hoc kinh doanh h khách hàng,ă điu này giúpă ngơnă hƠngă cóă đc
ngun thu t phí mang li và không phiăđi mt vi ri ro t giá.
Phc v cho các nhu cu caămìnhănhămuaăsm máy móc thit b, cho vay,
thanh toán xut nhp khuầng thi, t kinh doanh kim li thông qua kinh
doanh chênh lch t giá.
Cân bng trng thái ngoi hi, làm gim ri ro binăđng t giá.
1.1.2.2.Giao dch k hn ậ FORWARD:
Khái nim: giao dch k hn là s cam kt mua hoc bán mt khon ngoi t
nhtăđnh ti mt thiăđimăxácăđimătrongătngălaiătheoămc t giáăđc năđnh
ngay ti thiăđim ký kt hpăđng.
T giá k hn mua bán/ngoi t trong giao dch k hnăđcăxácăđnh trên
căs: t giá giao ngay, lãi sut caăhaiăđng tin và k hn ca giao dch.
Công thc tính :
)1(
)1(
*
i
i
SF
(1.1)
Trongăđó: F: t giá k hn mtănmăcaăđng tin yt giá
S: t giá giao ngay
i : lãi sut k hn mtănmăcaăđng tinăđnh giá
i*: lãi sut k hn mtănmăcaăđng tin yt giá
6
T giá k hnăcngăcóăth đcăxácăđnh thông qua t giá giao ngay ti ngày
ký kt hpăđng vƠăđim k hn (là chênh lch gia t giá k hn và t giá giao
ngay).
Mc đích ca giao dch k hn: các NH đaăraăhpăđng k hn nhm:
Cung cp cho các doanh nghip, các nhà xut nhp khu công c bo him
ri ro t giá cho các khon phi thu và phi tr bng ngoi t. Vic này giúp xác
đnhătrcăđc doanh thu và chi phí, to tính ch đngăhnătrongănhng quytăđnh
kinh doanh tip theo ca các doanh nghip, các nhà xut nhp khu.
Các ngân hàng ng dng hpăđng k hnăđ cân bng trng thái ngoi hi
trongătngălaiănhm chng li ri ro t giá có th xy ra và t kinh doanh kim li
thông qua vic khai thác s chênh lch v lãi sutăvƠăđim k hn.
1.1.2.3.Giao dchăhoánăđi ậ SWAP:
Khái nim: giao dchăhoánăđi ngoi hi là giao dchătrongăđóăđng thi din
ra vic mua và bán ra cùng mt s lng tin t nhtăđnhănhngăngƠyăgiáătr mua
vào và ngày giá tr bán ra khác nhau. Giao dchăhoánăđi có th bao gm: mt giao
dch giao ngay và mt giao dch k hn, hoc hai giao dch k hn có ngày giá tr
khác nhau.
Bng 1.2: Nhng giao dch hoánăđi có k hn nh hnă1ătháng
K hn ngn
Ngày giá tr th nht
Ngày giá tr th hai
O/N Overnight
Hôm nay
Ngày làm vic th nht sau ngày
hôm nay
T/N Tomorrow-next
Ngày làm vic th nht
sau ngày hôm nay
Ngày làm vic th hai sau ngày
hôm nay = ngày giá tr giao ngay
S/N Spot-next
Ngày giá tr giao ngay
Ngày làm vică đu tiên sau ngày
giá tr giao ngay
S/W Spot-one week
Ngày giá tr giao ngay
1 tun sau ngày giá tr giao ngay =
7ăngƠyăbìnhăthng
7
T giá hoán đi – Swap rate (còn giălƠăđimăhoánăđi ậ Swap point): phn
ánh chêch lch lãi sut giaăhaiăđng tinăđcăhoánăđi, tiăđóăngơnăhƠng yt giá
sn sàng hoánăđiăhaiăđng tin nhtăđnh thông qua giao dch giao ngay và giao
dch k hn, nênăđimăhoánăđiăcng chínhălƠăđim k hn.
im k hn = T giáăgiaoăngay*ă+ăđim k hn (1.2)
Trong đó, “t giá giao ngay*” trong giao dchăhoánăđi có th là: t giá giao
ngay mua vào, t giá giao ngay bán ra, hoc t giá bình quân ca t giá giao ngay
mua vào và t giá giao ngay bán ra.
Mc đích s dng giao dch hoán đi: ngân hàng thc hin giao dch hoán
đi nhm:
ápăng nhu cu ngun vn kinh doanh ca doanh nghip v mtăđng tin
khi doanh nghipăđangă trngătháiătrngă đi viă đng tin khác. Bên cnhăđó,ă
giúp các doanh nghip và nhà xut khu kéo dài hay thu ngn thi gian ca các hp
đng k hnăđƣăkỦăkhiăcácăđi tác thc hin khác thiăgianăquyăđnh.
Kinh doanh chênh lch lãi sut có bo him, hn ch ri ro trong kinh doanh
ngoi t. ơyăcngălƠăcông c đ tit kimăchiăphíăhuyăđng ngun vn ngoi t cho
ngân hàng trong lúc thiu ht.
1.1.2.4.Giao dch quyn chn ậ OPTIONS:
Khái nim: Giao dch quyn chn tin t là mt tha thunătrongăđóăngi
mua quyn chn tr choăngi bán quyn chn mt khonăphíăđ có quyn mua
hoc bán mtăđng tin vi s lng nhtăđnh vào mtăngƠyăxácăđnhătrongătngă
lai ti mt mc t giá tha thunăxácăđnh t trc.
Có hai loi quyn chn: quyn chn mua và quyn chn bán mt lng
ngoi t.
Quyn la chn mua (Call option): là quynăđc mua ngoi t vi t giá
tha thun trong mt khong thi gian hoc thiăđimăđƣăxácăđnh.
Quyn la chn bán (Put option): là quynăđc bán ngoi t vi t giá tha
thun trong mt khong thi gian hoc thiăđimăđƣăxácăđnh.
8
Theo thi đim thc hin quyn chn, quyn chnăđc chia thành:
Quyn chn kiu châu Âu: là loi quyn chnă trongă đóă ngi mua quyn
chn ch có th thc hin vào ngày hpăđngăđáoăhn.
Quyn chn kiu châu M: là loi quyn chnă trongăđóă ngi mua quyn
chn có th thc hin vào bt c lúc nào trong thi gian hiu lc ca hpăđng.
Các ch th tham gia giao dch quyn chn:
Ngi mua quyn chn:ălƠăngi có quyn ch không phiănghaăv mua bán
mtălng ngoi t nhtăđnh ti mc t giáăxácăđnh trong thi gian tha thun t
trc. Ngi mua quyn chn có th tin hành thc hin quyn theo t giá c đnh
đƣăđc tha thunătrc (nu thy li cho mình) hoc t b hpăđng. Tuy nhiên,
ngi mua quyn chnăcóănghaăv tr phí quyn chn choăngi bán nên ri ro ca
ngi mua là có gii hn.
Ngi bán quyn chn:ălƠăngiăcóănghaăv mua hoc bán ngoi t trong
hpăđng ti t giáăđƣătha thunătrc. Ngi bán ngoi t đcăhng mt khon
phí quyn chn (thu nhp gp trong kinh doanh ngoi hi).ăNhngăngi bán luôn
phi v trí sn sàng thc hin hpăđng trong c trng hp t giá bt li nên ri
roăđi viăngi bán là vô hn.
T giá quyn chn: Là t giá áp dng cho các hpăđng quyn chn. Ngoài
yu t cung cu, t giá quyn chn còn ph thuc vào mc phí quyn chn.
Mc đích s dng giao dch quyn chn: ngân hàng thc hin nghip v
quyn chn nhm:
Cung cp thêm cho các doanh nghip mt công c bo him ri ro t giá
thun liăhnă(khôngăbt buc phi thc hin),ăđng thi có th s dngănhăcôngă
c đuăcăkim li.
Tngăngun thu cho ngân hàng (phí bán quyn chn cho khách hàng),ăđng
thi làm phong phú các dch v ca ngân hàng. NgơnăhƠngăcngăcóăth mua quyn
chnăđ bo him ri ro cho các khon ngoi t ca mình.
9
1.1.2.5.Giao dch tin t tngălaiăậ FURTURE:
Khái nim: là giao dch mua bán ngoi t đc thc hin trên sàn giao dch
(không thc hin trên th trng OTC), vi s lng tin t và thi gian giao hàng
đc tiêu chunăhóa,ăđng thi tuân theo quy trình thanh toán lãi (l) mi ngày.
Các yu t ca hp đng tng lai:
Quy mô hpăđngăđcăquyăđnh cho tng loi tin. Nhng loi tinăđc s
dng trong giao dch tin t tngălaiălƠănhngăđng tin mnh trên th gii.
Yt giá: Trong các giao dch tin t tngălai,ăgiáăcaăcácăđng tin thng
đc yt so vi USD.
Mc binăđng giá ti thiuăthôngăthngălƠă1ăđim t giá, con s th 4 sau
s thp phân.
Biênăđ giaoăđngăgiáăhƠngăngƠyăthngăđcăquyăđnh mc tiăđaăđ hn
ch mc l phát sinh trong ngày cho các nhà kinh doanh.
ThángăvƠăngƠyăgiaoăhƠng:ăThng vào các tháng 3, 6, 9, 12 và có mt ngày
giao dch c đnh trong tháng.
Ngày giao dch cui cùng: là 2 ngày làm vică trc ngày giao hàng trong
thángăđáoăhn hpăđng.
Ngi tham gia giao dch tin t tng lai phi là thành viên ca s giao
dchătngălaiăhoc thông qua môi gii trung gian (công ty thành viên).
Mi nhà kinh doanh phi thit lp mt tài khon ký qu (margin) vi mt s
tin ký qu banăđu vi công ty thanh toán bù tr (thông qua nhà môi gii và công
ty thanh khon thành viên ca nhà môi gii) và thng là t 3-5% giá tr hpăđng.
Khon ký qu đcăđiu chnh hàng ngày nên mi l lƣiăđuăđc quyt toán trong
ngày. Nu s dătrênătƠiăkhon ký qu gim xung mc ti thiuăthìăngi nm gi
phi b sungăchoăđ mc ký qu banăđu. Ngc li, nu có lƣiăngi kinh doanh
có th rút ra ngay. Chính vì vy, giao dchătngălaiăđƣăkhc phcăđc nhng hn
ch ca giao dch k hn trong vic tt toán và mang li nhng khon lãi (do vic
đánhăgiáăli hàng ngày) cho nhà kinh doanh.
10
1.1.3.ChcănngăvƠăvaiătrò:
Nhăvy, nghip v kinh doanh ngoi t - vi vai trò là chic cu ni gia
kinh t trongănc vi kinh t th gii ậ đƣăvƠăđangăđóngăgópărt quan trng cho
vic phát trin hotăđngăthngămi quc t,ăđc bit trong vic luân chuyn các
khonăđuătăquc t, tín dng quc t,ăcngănhăcácăgiaoădch tài chính quc t
khác.
Thông qua nghip v mua bán ngoi t, t giá hiăđoáiăca ngoi t đc
xácăđnh mt cách khách quan theo quy lut ca cung cu th trngăvƠăđơyălƠăcôngă
c can thip t giáătheoăhng có li cho nn kinh t ca NHTW.
CácăNHTMă đc phép kinh doanh ngoi hiă tngăthuă nhp t ngun phí
dch v và có th đaădng hóa sn phm ca mình nhmăđápăng ttăhnănhuăcu
ngoi t cngănhăcácăcôngăc bo him t giá ca các thành phn trong nn kinh
t, đng thi phòng nga ri ro cho chính mình thông qua các nghip v phái sinh.
1.2. Ri ro trong kinh doanh ngoi t:
1.2.1.Khái nim và phân loi ri ro:
1.2.1.1. Khái nim:
Theoătrngăpháiătruynăthng,ăriăroăđcăxemălƠăsăkhôngămayămn,ăsă
tnăthtămtămát,ănguyăhimăhocăđiuăkhôngăchcăchnăcóăthăxyăra.ă
Theoătrngăpháiăhinăđi,ăriăroălƠăsăbtătrcăcóăthăđoălngăđc,ăvaă
mangătínhătíchăcc,ăvaămangătínhătiêuăcc. ăcóăthăđoălngăđc,ăriăroăđcă
xemălƠăsăkhácăbităgiaăgiáătrăthcătăvƠăgiáătrăkăvngă(giáătrătrungăbìnhăcaăriă
roăviăxácăsutăxyăraănó).
1.2.1.2.Phơnăloi:
Ri ro v xã hi, chính tr: riăroăxyăraădoăcác tìnhăhungănhăkhngăhongă
kinhăt,ălmăphát, boăđng,ăkhngăb,ăchinătranhầSăxutăhinăhayăchnhăsaăcácă
vnăbnăphápălutănhăxutăhinăcácăloiăthuămi, thayăđiăcácăbătiêuăchunăhayă
11
cácăquyătcăkăthut, thayăđiăcácăquyătcăvăphơnăbăvinătr,ăchínhăsáchăhătrăcaă
NhƠănc cngăgơyăraănhngăriăro.
Ri ro v th trng: thngăbaoăgm:
Riăroăcnhătranh:ăxyăraăkhiăxutăhinăcác bngăsángăch,ăthngăhiu,ămuămƣă
đcăboăvăhayămtăsnăphmămiăcnhătranhătrênăthătrng
Riăroămarketing:ăxutăhinăkhiăcóăsăngănhnăvănhuăcuăthătrng,ăđánhăgiáă
quáămcăvăquyămôăcaăthătrngăhayăđnhăgiáăquáăcaoăsnăphm
RiăroăvănhƠăcungăcp:ăkhiăthaăthunăviămtănhƠăcungăcpăchínhăbăthtăbiă
hayăgiáănguyênăliuătngăcaoăcngăgơyăraăriăro.
RiăroăvătƠiăchính:ăxyăraădoăsăbinăđngălƣiăsut,ăbinăđngătăgiá,ăchínhăsáchă
tínădngầ
Riăroăvă môiătrng:ă Hotăđngăcaăcácă nhƠăboă vă môiă trng,ăkhóăkhnă
trongăvicătiăcăsă(tcăđng,ăthiăcôngầ),ăthiătităxuă(ngƠnhăhƠngăkhông)ă
ầlƠănhngănguyênănhơnăthôngăthngădnăđnăriăro.
Ri ro khách hàng: riăroăxyăraădoăkháchăhƠngăhyăhpăđngăvìălỦădoăbtă
khăkhángăhayălỦădoăviăphmăđiuăkhonă(thiăhn,ầ).
Ri ro trong qun lý: ri ro doămcătiêuăphiăthcătănh:ăthiăhnăvà ngân
sáchăkhôngăđ,ăktăquăquáăthamăvng,ănhiuăcôngănghăkhôngăthăcóăđc; sai
lmătrongăđánhăgiá đăphcătpăcaăvnăđ, conăngi,ătƠiănguyên,ăkăthutăầdn
đn tinăhƠnhăhayălaăchnăphngăpháp khôngăphùăhp.
1.2.2.Ri ro trong hotăđng kinh doanh ngân hàng:
Trong quá trình hotăđngătheoăđui mcăđíchăli nhun,ăngơnăhƠngăcngăđi
mt vi nhiu ri ro b thua l mt phn hoc toàn b khonăđuăt.ăCácăriăroăđc
trngăca ngân hàng bao gm:
12
1.2.2.1. Riăroămôiătrng:
Môiătrngăvămôăvi các nhân t nhăs thayăđi lut pháp, các binăđng
ca nn kinh t có th mangăđn nhngătácăđng bt li cho hotăngơnăhƠngănhălƠmă
gim sút kt qu, phm vi hay hn ch lnh vc hotăđng.
S cnh tranh caăcácăđi th cùng ngành hoc ngoài ngành trong vic cung
cp các sn phm dch v tƠiăchínhăcngăkhin hotăđng caăngơnăhƠngăluônăđi
mt vi ri ro cnh tranh.
Nhng ch đ quy tcăquyăđnh mà ngân hàng phi tuân th đt ngân hàng
vào th bt li trong cnh tranh.
1.2.2.2.Ri ro qun tr:
Ri ro qun tr gây ra bi nhngăngi qun tr ngơnăhƠngăvƠăđc biu hin
c th nhăsau:
Ri ro bin th: xut hin do s thiu trung thc ca nhân viên trong ngân
hàng, làm mt mát hoc s dng tin sai mcăđíchầ
Ri ro t chc: do cu trúc t chc ca ngân hàng không hiu qu, b máy
nng n,ăchaăcóătínhăthng nht trong quytăđnh, s dngănhơnăviênăchaăphùăhp
viănngălcầ
Riăroănngălc: khi k hochăbùăđp ca ngân hàng không th bùăđpăđc
nngălcămƠăngiălaoăđngăđƣăb ra.
1.2.2.3. Ri ro phân phi:
Ri ro phân phi xut hin khi ngân hàng cung cp các dch v tài chính
nh:
Ri ro hotăđng: liênăquanăđn kh nngăcungăcp các dch v tài chính ca
ngân hàng mt cách có lãi.
Ri ro k thut: là ri ro ca h thng phân phi hin ti không hiu qu khi
phát trin phân phi sn phm dch v mi.