i
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NGUYN VN DNG
MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO
CHT LNG TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN SÀI GÒN SAU HP NHT
LUN VN THC S KINH T
TP.H Chí Minh – Nm 2012
ii
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
NGUYN VN DNG
MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO
CHT LNG TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
THNG MI C PHN SÀI GÒN SAU HP NHT
Chuyên ngành: TÀI CHÍNH-NGÂN HÀNG
Mã s: 60.34.02.01
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS. TRN HOÀNG NGÂN
TP.H Chí Minh – Nm 2012
i
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca cá nhân tôi. Nhng thông tin và
ni dung trong lun vn da trên nghiên cu thc t và hoàn toàn đúng vi ngun
trích dn.
Tác gi lun vn
Nguyn Vn Dng
ii
MC LC
LI CAM OAN i
MC LC ii
DANH MC CÁC CH VIT TT vii
DANH MC CÁC BNG, BIU, MÔ HÌNH viii
LI M U 1
CHNG 1: C S LÝ LUN V TÍN DNG NGÂN HÀNG VÀ CHT
LNG TÍN DNG NGÂN HÀNG 4
1.1. C s lý lun v tín dng ngân hàng 4
1.1.1. Khái nim tín dng ngân hàng 4
1.1.2. Vai trò ca hot đng tín dng Ngân hàng đi vi s phát trin kinh t 4
1.1.2.1. Tín dng ngân hàng là cu ni gia cung và cu v vn trong nn kinh
t 4
1.1.2.2. Tín dng ngân hàng là công c mnh m đ thúc đy quá trình tp
trung và điu hoà vn trong nn kinh t 5
1.1.2.3. Tín dng ngân hàng góp phn thúc đy, cng c ch đ hch toán k
toán 6
1.1.2.4. Tín dng ngân hàng góp phn thúc đy quá trình luân chuyn hàng
hoá, luân chuyn tin t, điu tit khi lng tin trong lu thông và kim soát
lm phát 6
1.1.2.5. Tín dng ngân hàng to điu kin đ phát trin kinh t vi các nc 7
1.1.3. Phân loi tín dng 8
1.2. Cht lng tín dng ngân hàng 10
1.2.1. Khái nim cht lng tín dng 10
iii
1.2.2. S cn thit phi nâng cao cht lng tín dng 12
1.2.2.1. i vi nn kinh t 12
1.2.2.2. i vi ngân hàng 13
1.2.2.3. i vi khách hàng 14
1.2.3. Mt s ch tiêu ch yu đánh giá cht lng tín dng 14
1.2.3.1. Các ch tiêu đnh lng 14
1.2.3.2. Các ch tiêu đnh tính 17
1.2.4. Nhng nhân t nh hng đn cht lng tín dng ngân hàng 19
1.2.4.1. Nhóm nhân t thuc v môi trng kinh doanh 20
1.2.4.2. Nhóm nhân t thuc v phía khách hàng 22
1.2.4.3. Nhóm nhân t thuc v phía ngân hàng 23
1.3. Kinh nghim nâng cao cht lng tín dng ca NHTM mt s nc trên th
gii và bài hc kinh nghim đi vi các Ngân hàng Vit Nam 27
1.3.1. Kinh nghim nâng cao cht lng tín dng ca NHTM mt s nc trên
th gii 27
1.3.1.1. Kinh nghim ca các NHTM Thái Lan 27
1.3.1.3.Kinh nghim ca NHTM mt s nc khác 28
1.3.2. Bài hc kinh nghim đi vi các ngân hàng Vit Nam 29
KT LUN CHNG 1 31
CHNG 2: THC TRNG CHT LNG TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
NGÂN HÀNG THNG MI C PHN SÀI GÒN SAU HP NHT 32
2.1. Tng quan v Ngân hàng TMCP Sài Gòn 32
2.1.1. C s ca vic hp nht 32
2.1.2. Lch s hình thành và phát trin ca SCB hp nht 33
iv
2.1.3. Tình hình hot đng kinh doanh ca SCB hp nht trong thi gian qua 34
2.1.3.1. Hot đng kinh doanh ca SCB hp nht ti thi đim 01/01/2012 34
2.1.3.2. Hot đng kinh doanh ca SCB hp nht ti thi đim 30/09/2012 35
2.2. Thc trng cht lng tín dng ti Ngân hàng TMCP Sài Gòn sau hp nht 37
2.2.1. Mt s ch tiêu đánh giá cht lng tín dng ti SCB 37
2.2.1.1. N quá hn và n xu 37
2.2.1.2. C cu tín dng 39
2.2.1.3. T l gia tng d n cho vay so vi ngun vn huy đng 43
2.2.1.4. D phòng ri ro tín dng 44
2.2.2. Nhn dng và phân tích các nhân t nh hng đn cht lng tín dng ti
SCB 45
2.2.2.1. Cht lng tín dng nh hng do các nhân t t môi trng kinh
doanh 45
2.2.2.2. Cht lng tín dng nh hng do các nhân t t phía khách hàng 53
2.2.2.3. Cht lng tín dng nh hng do các nhân t t phía Ngân hàng 59
2.2.3. ánh giá cht lng tín dng ca SCB 65
2.2.3.1. Các mt tích cc 65
2.2.3.2. Các mt tn ti 66
KT LUN CHNG 2 67
CHNG 3: MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO CHT LNG TÍN
DNG TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN SÀI GÒN SAU HP
NHT 68
3.1. nh hng phát trin ca SCB trong giai đon 2013 - 2014 68
3.1.1. nh hng phát trin v mt đnh tính 68
3.1.2. nh hng phát trin v mt đnh lng 69
v
3.1.2.1.Mt s ch tiêu tài chính ca SCB đn nm 2014 69
3.1.2.2. C s thc hin k hoch 70
3.2. Mt s gii pháp nâng cao cht lng tín dng ti SCB sau hp nht 72
3.2.1. Nhóm gii pháp nhm nâng cao nng lc tài chính 72
3.2.1.1. Thu hi n quá hn, n xu 72
3.2.1.2. Cho vay mi đ c cu li n 73
3.2.1.3. iu chnh k hn-gia hn n 74
3.2.1.4. Phát trin n mi, n sch 75
3.3.1.5. Tng cng công tác huy đng vn nhm đáp ng nhu cu vn gii
ngân cho khách hàng 75
3.2.2. Nhóm gii pháp nhm nâng cao nng lc qun tr ri ro 76
3.2.2.1. Xây dng danh mc tín dng 76
3.2.2.2.Hoàn thin h thng xp hng tín dng ni b 76
3.2.2.3.Tng bc trin khai tin hc hóa công tác tín dng 78
3.2.3. Nhóm gii pháp v ngun lc cho ngân hàng 78
3.2.3.1. Chính sách ngun nhân lc 78
3.2.3.2. u t, hin đi hóa công ngh ngân hàng 80
3.2.4. Nhóm gii pháp nhm giám sát tín dng hiu qu 80
3.2.4.1. Hoàn thin mô hình kim tra, kim soát ni b 80
3.2.4.2. Tng cng kim tra, giám sát khách hàng sau khi cho vay 82
3.2.5. Gii pháp v c cu t chc 82
3.2.6. Các gii pháp khác 83
3.3. xut - kin ngh đi vi Chính ph, các B Ngành có liên quan và Ngân
hàng Nhà nc 83
vi
3.3.1. i vi Chính ph, các B Ngành có liên quan 83
3.3.1.1. Chính ph tip tc có bin pháp n đnh tình hình kinh t v mô 83
3.3.1.2. Hoàn thin h thng pháp lut 84
3.3.1.3. Nâng tm ca Công ty mua bán n và tài sn tn đng doanh nghip
(DATC) 84
3.3.1.4. Các kin ngh khác 85
3.4.2. i vi Ngân hàng Nhà Nc 86
3.4.2.1. V công tác thanh tra, giám sát 86
3.4.2.2. Nâng cao cht lng công tác thông tin tín dng 87
3.4.2.3. NHNN và các c quan qun lý nhanh chóng hoàn thin khung pháp lý
v xp hng tín dng ni b 88
3.4.2.4. Gii quyt trit đ vn đ s hu chéo và thâu tóm ngân hàng 89
3.4.2.5. Các kin ngh khác 89
KT LUN CHNG 3 89
KT LUN 91
TÀI LIU THAM KHO 92
PH LC 01 94
PH LC 02 100
PH LC 03 102
vii
DANH MC CÁC CH VIT TT
CIC Trung tâm thông tin tín dng
CLTD Cht lng tín dng
NH Ngân hàng
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
NNKT Ngành ngh kinh t
SCB Ngân hàng TMCP Sài Gòn
TCTD T chc tín dng
TPKT Thành phn kinh t
TMCP Thng mi c phn
TSB Tài sn bo đm
XHTDNB Xp hng tín dng ni b
viii
DANH MC CÁC BNG, BIU, MÔ HÌNH
BNG
Bng 2.1: Tình hình kinh doanh ca SCB 36
Bng 2.2: C cu n quá hn và n xu ca SCB 37
Bng 2.3: N quá hn ca mt s NH TMCP ti ngày 01/01/2012 và 30/09/2012 38
Bng 2.4: N xu ca mt s NH TMCP ti ngày 01/01/2012 và 30/09/2012 39
Bng 2.5: D n tín dng theo thi hn ca SCB 40
Bng 2.6: D n tín dng theo ngành ngh kinh t ca SCB 41
Bng 2.7: D n tín dng theo tài sn bo đm ca SCB 42
Bng 2.8: D n tín dng theo đi tng khách hàng ca SCB 43
Bng 2.9: Tình hình d n tín dng và huy đng vn ca SCB 44
Bng 2.10: D phòng ri ro tín dng ca SCB 44
Bng 2.11: Kt qu kho sát CLTD nh hng do khng hong kinh t th gii tác
đng đn kinh t trong nc 46
Bng 2.12: Kt qu kho sát CLTD nh hng do thay đi lãi sut, t giá hi đoái,
lm phát 47
Bng 2.13: Kt qu kho sát CLTD nh hng do s thanh tra, giám sát ca NHNN
cha hiu qu 48
Bng 2.14: Kt qu kho sát CLTD nh hng do h thng thông tin h tr tín dng
còn bt cp 49
Bng 2.15: Kt qu kho sát CLTD nh hng do môi trng pháp lý cha thun
li 51
Bng 2.16: Kt qu kho sát CLTD nh hng do cnh tranh gia các TCTD cha
lành mnh 52
ix
Bng 2.17: Kt qu kho sát CLTD nh hng do thay đi chính sách ca chính
ph 53
Bng 2.18: Kt qu kho sát CLTD nh hng do khách hàng đu t nhiu lnh
vc vt quá kh nng qun lý 54
Bng 2.19: Kt qu kho sát CLTD nh hng do khách hàng vay vn ti nhiu
TCTD 55
Bng 2.20: Kt qu kho sát CLTD nh hng do tình hình tài chính doanh nghip
yu kém, thiu minh bch, che du các khon l 56
Bng 2.21: Kt qu kho sát CLTD nh hng do khách hàng s dng vn sai mc
đích 57
Bng 2.22: Kt qu kho sát CLTD nh hng do trình đ qun lý ca cán b, đi
ng lãnh đo doanh nghip yu kém 57
Bng 2.23: Kt qu kho sát CLTD nh hng do phng án/d án kinh doanh ca
khách hàng không nH k hoch 58
Bng 2.24: Kt qu kho sát CLTD nh hng do khách hàng không có thin chí
tr n hoc c ý la đo 59
Bng 2.25: Kt qu kho sát CLTD nh hng do d n cho vay tp trung, cha đa
dng hóa các khách hàng vay 59
Bng 2.26: Kt qu kho sát CLTD nh hng do không đáp ng đ nhu cu gii
ngân cho khách hàng 60
Bng 2.27: Kt qu kho sát CLTD nh hng do thiu giám sát, qun lý sau cho
vay 61
Bng 2.28: Kt qu kho sát CLTD nh hng do cha cht ch trong công tác
kim soát ni b 61
Bng 2.29: Kt qu kho sát CLTD nh hng do c cu t chc ca ngân hàng
cha phù hp 62
x
Bng 2.30: Kt qu kho sát CLTD nh hng do b trí cán b thiu đo đc và
trình đ cha đáp ng đ chuyên môn, nghip v 63
Bng 2.31: Kt qu kho sát CLTD nh hng do cha cht ch trong công tác
thm đnh và chp hành qui đnh v điu kin, th tc cho vay 64
Bng 2.32: Kt qu kho sát CLTD nh hng do ý mun ch quan ca ngi xét
duyt cho vay 65
BIU
Biu đ 2.1: N quá hn và n xu ca SCB 37
Biu đ 2.2: T l n quá hn và n xu ca SCB và mt s NHTMCP ti ngày
30/09/2012 39
Biu đ 2.3: C cu d n tín dng theo đi tng khách hàng 43
MÔ HÌNH
Mô hình 2.1: Mô hình kim soát ri ro theo 03 vòng bo v 81
1
LI M U
1. TÍNH CP THIT CA TÀI
Ngân hàng là mt trong các t chc tài chính quan trng nht ca nn kinh t.
Ngân hàng bao gm nhiu loi tùy thuc vào s phát trin ca nn kinh t nói chung
và h thng tài chính nói riêng, trong đó ngân hàng thng mi thng chim t
trng ln nht v quy mô tài sn, th phn và s lng. Trong giai đon hin nay,
nn kinh t nc ta không ngng phát trin, c ch th trng ngày càng đc hoàn
thin hn cùng vi vic nc ta hi nhp kinh t khu vc và th gii thì cnh tranh
trên mi lnh vc nói chung và trong ngành ngân hàng là tt yu và ngày càng mnh
m.
Trc yêu cu đi mi, ngành ngân hàng có nhiu c hi phát trin đng thi
phi đi mt vi nhiu thách thc. Nm bt đc xu th đó cùng vi nhng khó
khn nht đnh ca mình, 03 Ngân hàng: Ngân hàng TMCP Sài Gòn, Ngân hàng
TMCP Vit Nam Tín Ngha và Ngân hàng TMCP Nht t nguyn hp nht
nhm đáp ng yêu cu phát trin trong giai đon mi và nâng cao tính cnh tranh
trên th trng.
Là ngân hàng hp nht đu tiên ca Vit Nam, tc nhiên s có nhiu thách
thc đt ra đi vi ngân hàng sau hp nht. Trong đó, cht lng tín dng là vn đ
mà các nhà lãnh đo đt bit quan tâm vì tín dng chim phn ln trong thu nhp
ca ngân hàng. Hn na, cht lng tín dng ca 03 ngân hàng trc khi hp nht
vn còn thp. Các khon n quá hn tn đng t nhng nm trc cha x lý ht,
n quá hn vn tip tc phát sinh và có xu hng gia tng iu này đòi hi các
nhà lãnh đo ngân hàng phi có nhng bin pháp nâng cao cht lng tín dng
nhm góp phn nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh, giúp ngân hàng sau hp
nht đi vào n đnh.
Xut phát t thc tin nêu trên và nhn thc đc tính cp thit ca vn đ, tác
gi đã la chn đ tài “ Mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng tín dng ti
Ngân hàng TMCP Sài Gòn sau hp nht” làm lun vn nghiên cu.
2
2. MC TIÊU NGHIÊN CU
Mc tiêu ca đ tài nhm đt đc nhng vn đ sau:
- Làm rõ c s lý lun v tín dng, cht lng tín dng, các ch tiêu đánh giá
cht lng tín dng, các nhân t nh hng đn cht lng tín dng. Hc tp
kinh nghim nâng cao cht lng tín dng ca ngân hàng mt s nc trên
th gii.
- ánh giá thc trng cht lng tín dng và nhn dng các nhân t làm nh
hng đn cht lng tín dng ti SCB.
- a ra các gii pháp và kin ngh nhm nâng cao cht lng tín dng ti
SCB.
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
- i tng nghiên cu ca đ tài là cht lng ca hot đng tín dng (hot
đng cho vay) và vic nâng cao cht lng ca hot đng này.
- Phm vi nghiên cu ca đ tài là hot đng tín dng ca Ngân hàng TMCP
Sài Gòn sau hp nht, trong đó có liên h hot đng tín dng ca 03 ngân
hàng trc hp nht nhm làm c s nhn đnh và đa ra các gii pháp nâng
cao cht lng tín dng Ngân hàng TMCP Sài Gòn sau hp nht.
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
làm rõ mt cách đy đ v thc trng cht lng tín dng ca Ngân hàng
TMCP Sài Gòn sau hp nht nhm đa ra các gii pháp phù hp và đúng đn, tác
gi s dng các phng pháp nghiên cu sau:
- Phng pháp tng hp, phân tích, so sánh đ làm ni bt vn đ.
- Kho sát ý kin có chn lc ca cán b nhân viên SCB (c), TinnghiaBank
(c) và Ficombank (c) thông qua bng câu hi v các nhân t chính nh
hng đn cht lng tín dng ti SCB, đng thi kt hp vi vic trao đi,
tho lun, phng vn đi vi lãnh đo, cán b tín dng làm vic lâu nm ti
Hi S và các Chi nhánh SCB sau hp nht đ đúc kt đc các thông tin
xác thc và trng yu.
3
5. Ý NGHA KHOA HC VÀ THC TIN CA TÀI
V mt lý lun: t lý lun chung v tín dng ngân hàng, lun vn đã đa ra
quan đim v cht lng tín dng ngân hàng, mt s ch tiêu đánh giá cht lng tín
dng ngân hàng và các nhân t nh hng đn cht lng tín dng ngân hàng.
V mt thc tin: lun vn ch ra đc mc đ nh hng ca các nhân t đn
cht lng tín dng ca SCB, các mt còn hn ch, tn ti, cha hiu qu trong hot
đng tín dng ca SCB, qua đó đ ra các gii pháp khc phc.
Vi nhng ni dung nghiên cu ca lun vn, tác gi hy vng kt qu nghiên
cu s là mt tài liu tham kho quan trng cho SCB trong vic xây dng chin
lc trong công tác tín dng đ cht lng tín dng ngày càng nâng cao hn, góp
phn nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh.
6. KT CU CA LUN VN
Ngoài phn mc lc, danh mc các ký hiu, các ch vit tc, các bng s liu,
biu đ, ph lc, tài liu tham kho, m đu và kt lun, kt cu ca lun vn bao
gm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v tín dng ngân hàng và cht lng tín dng ngân
hàng.
Chng 2: Thc trng cht lng tín dng ti Ngân hàng TMCP Sài Gòn sau
hp nht.
Chng 3: Mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng tín dng ti Ngân
hàng TMCP Sài Gòn sau hp nht.
4
CHNG 1
C S LÝ LUN V TÍN DNG NGÂN HÀNG
VÀ CHT LNG TÍN DNG NGÂN HÀNG
1.1. C s lý lun v tín dng ngân hàng
1.1.1. Khái nim tín dng ngân hàng
Tín dng ngân hàng là quan h chuyn nhng quyn s dng vn t ngân
hàng cho khách hàng trong mt thi hn nht đnh vi mt khon chi phí nht đnh.
Cng nh quan h tín dng khác, tín dng ngân hàng cha đng ba ni dung:
- Có s chuyn nhng quyn s dng vn t ngi s hu sang cho ngi s
dng
- S chuyn nhng này có thi hn
- S chuyn nhng này có kèm theo chi phí
1.1.2. Vai trò ca hot đng tín dng ngân hàng đi vi s phát trin kinh t
1.1.2.1. Tín dng ngân hàng là cu ni gia cung và cu v vn trong nn kinh
t
Trong nn kinh t thng xuyên có mt s các doanh nghip trong quá trình
sn xut kinh doanh có mt b phn vn tin t tm thi nhàn ri đc tách ra khi
quá trình tái sn xut ca các doanh nghip nh: tin khu hao tài sn c đnh đ tái
to li tài sn c đnh nhng cha mua vì có s chênh lch v thi gian gia vic
bán sn phm và vic mua nguyên vt liu; tin tr lng cho ngi lao đng nhng
cha đn hn tr; khon tin tích lu đ tái sn xut m rng nhng cha đ điu
kin đ đu t Các khon tin t trên đây luôn đc các doanh nghip tìm cách
đu t kim li. Ngoài ra, còn có các khon tin đ dành ca dân c, khi cha có
nhu cu s dng, h cng mun đu t đ kim li. Tt c to thành ngun vn tim
tàng trong nn kinh t. Trong khi đó có mt s doanh nghip, cá nhân thiu vn đ
phc v cho nhu cu kinh doanh ca mình. Mt s cá nhân trong xã hi cn vn đ
ci thin sinh hot hoc đi phó vi nhng ri ro trong cuc sng. Ngân sách Nhà
5
nc b thâm ht, Nhà nc cn vn đ bù đp s thâm ht đó đm bo cân đi thu
chi cho nn kinh t.
Nh vy, ta thy trong xã hi luôn có mt s ngi tha vn cn đu t và
mt s ngi thiu vn mun đi vay. Song, nhng ngi này khó có th trc tip
gp nhau, hoc có th gp nhau thì chi phí rt cao và không kp thi. Hot đng tín
dng ca các ngân hàng thng mi đã tho mãn nhng lo lng ca nhng ngi có
vn và đáp ng nhu cu ca ngi cn vn. iu này có ngha là các ngân hàng
thng mi đng ra làm trung gian nhn tin gi t tt c các thành phn kinh t và
cho vay li các đn v, cá nhân trong nn kinh t. Hay nói cách khác: "tín dng ngân
hàng là chic cu ni đ nhng ngi có vn và nhng ngi cn vn gp nhau"
1.1.2.2. Tín dng ngân hàng là công c mnh m đ thúc đy quá trình tp
trung và điu hoà vn trong nn kinh t
Nh trên đã trình bày, thông qua hot đng "đi vay đ cho vay" tín dng ngân
hàng đã làm nhim v đa vn t ni tha vn đn ni thiu vn. iu này đc
th hin vic tín dng thu hút các ngun vn tin t tm thi nhàn ri ca các t
chc, cá nhân đ cho vay đu t phát trin kinh t.
Bng các hình thc huy đng vn ngày càng đa dng và phong phú cùng vi
vic tho mãn thích đáng nhu cu li ích, nhu cu tin đt xut ca ngi gi tin
mà các ngân hàng thng mi đã thu hút đc hu ht các ngun tin nhàn ri dù là
rt nh t trong dân chúng tp trung v tay mình. T đó đáp ng đc nhu cu v
vn ngày càng tng ca nn kinh t. Nói cách khác, hot đng tín dng đã làm
nhim v thông đòng đ vn chy t ni tha đn ni thiu thông qua vic thc
hin hot đng đi vay và cho vay. Nh đó đã góp phn cung ng và điu hoà vn
trong tng doanh nghip và toàn b nn kinh t, to cho quá trình sn xut đc tin
hành mt cách trôi chy đáp ng kp thi nhu cu vn c đnh, vn lu đng, b
sung tng cng cng c tài sn c đnh làm cho quá trình sn xut đc tun hoàn,
thúc đy sn xut lu thông, tng tc đ chu chuyn vn tin t trong xã hi, góp
phn thúc đy quá trình tái sn xut m rng, to điu kin thun li cho nn kinh t
phát trin bn vng.
6
Vì vy có th nói tín dng ngân hàng là công c mnh m thúc đy quá trình
tp trung và điu hoà vn trong nn kinh t.
1.1.2.3. Tín dng ngân hàng góp phn thúc đy, cng c ch đ hch toán k
toán
c trng c bn ca tín dng là s vn đng trên c s có hoàn tr và có li
tc (gc và lãi). Ngân hàng huy đng các ngun vn tm thi nhàn ri ca mi
thành phn kinh t và cho vay khi h tm thi thiu vn. Các doanh nghip vay vn
ngân hàng ngoài vic đc cung ng vn mt cách kp thi đy đ còn đc ngân
hàng h tr trong quá trình s dng vn thông qua nhng ý kin t vn khi lp
phng án sn xut kinh doanh hoc chn đi tác ký kt hp đng Mt khác, trong
khi s dng vn vay, khách hàng có quan h ràng buc vi ngân hàng bi trách
nhim hoàn tr đy đ c gc và lãi trong mt thi gian nht đnh. Vì vy đòi hi
các doanh nghip phi cân nhc làm th nào đ s dng vn có hiu qu nht, gim
thiu chi phí, tng vòng quay ca vn đm bo kinh doanh có hiu qu cho doanh
nghip, đng thi tng hiu qu ca hot đng tín dng ngân hàng. Mun vy, các
doanh nghip phi t vn lên thông qua các hot đng ca mình mà mt trong các
hot đng khá quan trng là vic hch toán k toán nhm giám sát mi hot đng tài
chính tin t ca doanh nghip, nâng cao hiu qu s dng vn.
Nh vy, thông qua hot đng tín dng mà c th là cho vay, ngân hàng có th
kim soát hot đng kinh doanh ca các doanh nghip làm cho ngi vay càng có ý
thc hn trong c ch qun lý tài chính, qun lý đng vn, qua đó tng cng cng
c ch đ hch toán k toán thêm vng chc.
1.1.2.4. Tín dng ngân hàng góp phn thúc đy quá trình luân chuyn hàng
hoá, luân chuyn tin t, điu tit khi lng tin trong lu thông và
kim soát lm phát
Thông qua hot đng tín dng, khi lng tin trong lu thông s tng lên khi
thc hin hot đng cho vay và ngc li s gim xung khi thc hin hot đng
thu n. Do đó s góp phn điu tit khi lng tin trong toàn b nn kinh t. Ngân
hàng s dng công c lãi sut, hn mc tín dng đ làm thay đi khi lng tin
7
vay. T đó điu tit đc khi lng tin trong nn kinh t và kim soát đc lm
phát, bi vì tín dng ngân hàng khi điu tit đc khi lng tin tc là khng ch
đc khi lng tin cn thit cho nhu cu trao đi và lu thông hàng hoá, nh
kim soát đc giá c. Hay nói cách khác, vic đa tin vào lu thông qua tín dng
ngân hàng là con đng hu hiu nht bi vì khi lng tin này đã đc đm bo
bng mt lng giá tr vt t hàng hoá và tránh đc lm phát tin t.
Mt khác, chúng ta cng bit rng Ngân hàng trung ng là c quan qun lý v
mô đi vi các Ngân hàng thng mi và các t chc tín dng khác, có nhim v
kim tra, kho sát mi hot đng ca các t chc này nhm đm bo cho nn kinh t
hot đng an toàn và có hiu qu. Thông qua hot đng tín dng, các Ngân hàng
thng mi, Ngân hàng trung ng có th bit đc phm vi, phng hng đu t,
hiu qu đu t vào các ngành kinh t t đó có chính sách tin t thích hp. Nu nn
kinh t có du hiu tng trng, hiu qu đu t vào các ngành trong nn kinh t
cao thì Ngân hàng trung ng s thc hin chính sách tin t m rng tc là bm
thêm tin vào lu thông. Ngc li, nu nn kinh t có du hiu suy thoái thì Ngân
hàng trung ng s thc hin chính sách tin t tht cht tc là rút bt tin t lu
thông v. Nh vy bng các công c nh hn mc tín dng, lãi sut tín dng Ngân
hàng trung ng có th kim soát, điu tit lu thông tin t đm bo khi lng
tin cn thit cho lu thông nhm n đnh giá tr đng tin, to điu kin cho nn
kinh t phát trin.
1.1.2.5. Tín dng ngân hàng to điu kin đ phát trin kinh t vi các nc
Mi mt quc gia mun phát trin nn kinh t ca mình thì không th ch da
vào tim nng ca đt nc mà còn phi m rng quan h kinh t ra bên ngoài,
tham gia vào nn kinh t th gii, bi l không có mt nc nào li có th hi t
đy đ các tim nng đ phát trin kinh t mi mt, mà các nc đu ch có li th
so sánh ca mình. Do đó, nó thng phát sinh quan h vay mn ln nhau mà ch
yu là vn đu t. Vì vy, tín dng ngân hàng đã tr thành mt trong nhng phng
tin ni lin kinh t các nc vi nhau.
8
Thông qua các hình thc nh nhn y thác đu t, m và thanh toán th tín
dng, bo lãnh hàng hoá xut nhp khu, chuyn tin nhanh đi các ni tín dng
ngân hàng đã trc tip tham gia trong quan h thanh toán quc t, các hot đng
xut nhp khu hàng hoá, tài tr cho các hot đng sn xut, xut nhp khu, đu t
chiu sâu, đi mi công ngh và ng dng khoa hc k thut vào sn xut trong
nc thúc đy sn xut trong nc phát trin nhm phc v tt cho hot đng xut
nhp khu góp phn tng trng kinh t và m ra s giao lu gia nc ta vi các
nc khác trên th gii. Ngoài ra, vi vic tín dng ngân hàng nhn các ngun tài
tr nh ODA, ESAF t các nc cp tín dng cng nh các t chc tín dng quc
t vi mc đích tài tr cho nn kinh t đã mang li nhng kt qu to ln v kinh t
xã hi, đng thi tng cng mi quan h tt đp gia các nc trên th gii.
Tóm li, tín dng ngân hàng có vai trò vô cùng quan trng đi vi nn kinh t
đt nc. Tín dng ngân hàng là cu ni gia ngi có vn và ngi cn vn đ
gii quyt nhu cu tha đáng trong mi quan h này, t đó thúc đy tái sn xut m
rng to điu kin thun li cho nn kinh t phát trin bn vng. Thông qua tín
dng ngân hàng có th kim soát đc khi lng tin cung ng trong lu thông,
thc hin yêu cu ca quy lut lu thông tin t. Mt khác, tín dng ngân hàng còn
thúc đy các doanh nghip tng cng ch đ hch toán kinh doanh, giúp các doanh
nghip khai thác có hiu qu tim nng kinh t trong hot đng kinh doanh.
1.1.3. Phân loi tín dng: Tín dng ngân hàng có th phân chia thành nhiu loi
khác nhau tùy vào nhng tiêu thc phân loi khác nhau:
Da vào thi hn tín dng: theo tiêu thc này, tín dng có th phân chia
thành các loi sau:
- Tín dng ngn hn: Hot đng tín dng có thi hn di 1 nm. i vi
khon tín dng này thng đc dùng đ tài tr cho s thiu ht vn lu
đng.
- Tín dng trung hn: Hot đng tín dng có thi hn t 1 nm đn 5 nm,
đc s dng ch yu đu t vào tài sn c đnh, xây dng các d án có qui
mô nh, thi gian thu hi vn nhanh.
9
- Tín dng dài hn: Hot đng tín dng có thi hn trên 5 nm, đc s dng
đ đáp ng nhu cu vn cho vic đu t vào các d án đu t.
Da vào mc đ tín nhim ca khách hàng: theo tiêu thc này, tín dng có
th phân chia thành các loi sau:
- Tín dng không có tài sàn bo đm: là khon tín dng không có tài sn th
chp, cm c hoc th chp ca ngi khác mà ch da vào uy tín ca bn
thân khách hàng đ quyt đnh cp tín dng.
- Tín dng có tài sn bo đm: là khon tín dng da trên c s các bo đm
cho khon cp tín dng nh th chp, cm c hoc th chp ca bên th ba.
Da vào hình thc tài tr tín dng: theo tiêu thc này, tín dng có th chia
thành các loi sau:
- Cho vay: là hình thc cp tín dng, theo đó bên cho vay giao hoc cam kt
giao cho khách hàng mt khon tin đ s dng vào mc đích xác đnh trong
mt thi gian nht đnh theo tha thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và
lãi. Các hình thc cho vay thng bao gm:
Cho vay tng ln
Cho vay theo hn mc tín dng
Cho vay theo d án đu t
Cho vay hp vn
Cho vay tr góp
Cho vay theo hn mc tín dng d phòng
Cho vay thông qua nghip v phát hành s dng th tín dng
Cho vay theo hn mc thu chi
- Cho thuê tài chính: là vic ngân hàng b tin ra mua tài sn cho khách hàng
thuê, da trên hp đng thuê tài sn đc ký kt vi điu kin tha thun
nht đnh.
- Chit khu thng phiu: là vic khách hàng đc ngân hàng ng trc mt
s tin tng ng vi giá tr thng phiu tr đi phn thu nhp ca ngân
hàng đ s hu mt thng phiu cha đn hn thanh toán.
10
- Bo lãnh: là vic ngân hàng cam kt s thanh toán cho bên th hng ca
hp đng khon đn b trong phm vi ca s tin đc nêu rõ trong giy bo
lãnh nu bên đi tác không thc hin đc trách nhim ca mình trong hp
đng.
Da vào đi tng khách hàng: theo tiêu thc này, tín dng có th đc
phân chia thành các loi sau:
- Tín dng đi vi khách hàng pháp nhân
- Tín dng đi vi khách hàng th nhân.
Da vào qui mô khách hàng: theo tiêu thc này, tín dng có th đc phân
chia thành các loi sau:
- Tín dng đi vi doanh nghip ln
- Tín dng đi vi doanh nghip va và nh
- Tín dng đi vi các cá nhân và h gia đình.
1.2. Cht lng tín dng ngân hàng
Trong quá trình phát trin ca h thng ngân hàng, dù môi trng kinh doanh
có thay đi nhng hot đng tín dng vn luôn là hot đng c bn, chim t trng
ln trong toàn b hot đng ca các ngân hàng thng mi và là hot đng sinh li
ch yu ca các ngân hàng thng mi. Cùng vi quá trình phát trin ca th
trng, hot đng tín dng ngày càng đc m rng và phát trin đa dng vi s
tham gia ca nhiu thành phn kinh t. Do đó, quan h tín dng cng đc m rng
c v đi tng và quy mô làm cho hot đng tín dng ca NHTM càng tr nên khó
khn. h thng ngân hàng thng mi có th tn ti và đng vng trong điu
kin cnh tranh ngày càng gay gt cng nh đ phc v tt hn cho nn kinh t thì
các NHTM phi nâng cao cht lng các khon tín dng
1.2.1. Khái nim cht lng tín dng
Cht lng tín dng là s đáp ng yêu cu ca khách hàng phù hp vi s
phát trin kinh t xã hi và đm bo s tn ti, phát trin ca Ngân hàng. Cht
lng tín dng đc hình thành và bo đm t hai phía là Ngân hàng và khách
hàng. Bi vy, cht lng hot đng ca Ngân hàng không nhng ph thuc vào
11
bn thân ca Ngân hàng mà còn ph thuc vào cht lng hot đng ca doanh
nghip.
Cht lng tín dng đc th hin:
- i vi khách hàng: Tín dng phát ra phi phù hp vi mc đích s dng
ca khách hàng vi lãi sut k hn n hp lý, th tc đn gin, thu hút đc
nhiu khách hàng nhng vn đm bo nguyên tc tín dng.
- i vi s phát trin kinh t xã hi: Tín dng phc v sn xut và lu thông
hàng hoá, góp phn gii quyt vic làm, khai thác kh nng tim tàng trong
nn kinh t, thúc đy quá trình tích t và tp trung sn xut, gii quyt tt các
quan h gia tng trng tín dng vi tng trng kinh t.
- i vi Ngân hàng thng mi: Phm vi, mc đ, gii hn tín dng phi phù
hp vi thc lc ca bn thân Ngân hàng và đm bo đc tính cnh tranh
trên th trng vi nguyên tc hoàn tr đúng hn và có lãi.
Nh vy cht lng tín dng là mt khái nim va c th (th hin qua các ch
tiêu tính toán đc nh kt qu kinh doanh, n quá hn ) va tru tng (th hin
qua kh nng thu hút khách hàng, tác đng đn nn kinh t ). Cht lng tín dng
chu nh hng bi các nhân t ch quan (kh nng qun lý, trình đ cán b ) và
khách quan (s thay đi ca môi trng bên ngoài). Khuynh hng phát trin ca
nn kinh t, s thay đi ca giá c th trng cng nh môi trng pháp lý đu nh
hng ti cht lng tín dng.
Cht lng tín dng là mt ch tiêu kinh t tng hp, phn ánh mc đ thích
nghi ca NHTM vi s thay đi ca môi trng bên ngoài, nó th hin sc mnh
ca mt Ngân hàng trong quá trình cnh tranh đ tn ti.
Cht lng tín dng đc xác đnh qua nhiu yu t: thu hút đc nhiu khách
hàng tt, th tc đn gin, thun tin, mc đ an toàn vn tín dng, chi phí v tng
th lãi sut, chi phí nghip v. có cht lng tín dng tt cn có s t chc và
qun lý đng b trong mt ngân hàng, vì điu đó không ch đm bo cho cht lng
tín dng, mà còn nhm ci tin tính hiu qu và linh hot ca toàn b c s kinh
doanh nhm tho mãn ngày càng đy đ yêu cu ca khách hàng mi công đon,
12
bên trong cng nh bên ngoài. làm đc điu đó mi thành viên trong mt t
chc ngân hàng phi hiu và thc hin tt quy trình qun lý cht lng.
Nh vy, cht lng tín dng là mt phm trù rng ln. có đc cht
lng tín dng thì hot đng tín dng phi có hiu qu và quan h tín dng phi
đc thit lp trên c s tin cy và uy tín trong hot đng. Hay nói mt cách khác,
cht lng tín dng t l thun vi hiu qu và đ tin cy trong hot đng tín dng
1.2.2. S cn thit phi nâng cao cht lng tín dng
Qua quá trình hot đng ca NHTM, chúng ta thy rng vic nâng cao cht
lng tín dng là có ý ngha to ln, điu đó đc th hin nh sau:
1.2.2.1. i vi nn kinh t: Nâng cao cht lng tín dng là đòi hi bc thit
đi vi s phát trin kinh t
Cùng vi s phát trin mnh m ca sn xut, lu thông hàng hóa thì tín dng
ngân hàng cng phi không ngng phát trin, cung cp các phng tin đ đáp ng
đc các nhu cu giao dch ngày càng gia tng ca xã hi, đòi hi cht lng tín
dng cng phi đc nâng cao. Cht lng tín dng đc nâng cao s làm tng s
vòng quay ca vn tín dng, làm tng s lng giao dch, gim s lng tin mt
trong lu thông, kim ch t l lm phát, m rng phm vi thanh toán không dùng
tin mt, t đó gim chi phí lu thông tin mt ca xã hi. Nh vy, cht lng tín
dng có mi quan h cht ch vi vic điu hòa và n đnh tin t ca nn kinh t
Mt khác, vi mt chính sách tín dng đúng đn, cht lng tín dng đc
nâng cao s giúp cho các ngành kém phát trin ca nn kinh t có c hi vn lên,
đng thi thúc đy các ngành mi nhn tip tc phát trin, gim s mt cân đi gia
các vùng kinh t, gii quyt các vn đ mang tính xã hi. Thông qua phân tích kh
nng ca khách hàng đ đánh giá cht lng tín dng ca tng khon tín dng s
giúp đa ra đc các quyt đnh đu t đúng đn, khai thác tt các tim nng v lao
đng, tài nguyên….t đó tng sn lng, cung cp ngày càng nhiu sn phm cht
lng cho xã hi, gii quyt công n vic làm, tng thu nhp cho ngi lao đng.
13
1.2.2.2. i vi ngân hàng: Nâng cao cht lng tín dng quyt đnh s tn ti
và phát trin ca ngân hàng
Trong tng th các hot đng kinh doanh ca ngân hàng, hot đng tín dng
luôn gi vai trò quan trng, thng chim khong 2/3 tng tài sn có và to ra phn
ln li nhun cho ngân hàng. Tuy nhiên, trong hot đng tín dng yu t ri ro luôn
thng trc và mc t l khá cao. Do đó, ti các ngân hàng ngi ta luôn quan
tâm chú ý đc bit đn vic kim soát cng nh các bin pháp chng đ và hn ch
ri ro tín dng. Mt trong nhng bin pháp hu hiu là vic đm bo và không
ngng nâng cao cht lng tín dng ca các khon tín dng, đm bo cht lng tín
dng đem đn li ích cho c các NHTM và các doanh nghip nói riêng và tng th
nn kinh t nói chung. Xét riêng v phía ngân hàng, nâng cao cht lng tín dng
đem li mt s kt qu tích cc sau:
- Vic nâng cao cht lng tín dng s góp phn đm bo và gia tng li
nhun cho ngân hàng, bi tín dng là nghip v mang li doanh thu và li
nhun ch yu cho ngân hàng.
- Nâng cao cht lng tín dng đng ngha vi vic ngân hàng có kh nng
thu hi n đy đ và đúng hn. Nh đó, ngân hàng có điu kin m rng kh
nng cung cp tín dng cng nh các dch v ngân hàng khác do to đc
thêm ngun vn t vic tng vòng vay vn tín dng.
- Nâng cao cht lng tín dng s giúp ngân hàng thu hút đc nhiu khách
hàng hn bng các hình thc và cht lng ca sn phm, dch v, qua đó
to ra mt hình nh tt v biu tng và uy tín ngân hàng, nâng cao kh nng
cnh tranh ca ngân hàng trên th trng.
- Nâng cao cht lng tín dng cng s làm tng kh nng sinh li ca các sn
phm, dch v ngân hàng do gim đc s chm tr, gim chi phí nghip v,
chi phí qun lý và các chí phí thit hi do không thu hi đc vn đã cho vay
Các kt qu thu đc t vic nâng cao cht lng tín dng k trên s góp phn
ci thin tình hình tài chính ca ngân hàng, to th mnh cho ngân hàng trong quá