Luận văn thạc sĩ Nâng cao hiệu quả đầu tư công tỉnh Long An

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp. HCM
***








NGUYN TN QUÍ



NÂNG CAO HIU QU U T CÔNG
TNH LONG AN




LUN VN THC S KINH T

TP. H Chí Minh - Nm 2012


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp. HCM
***








NGUYN TN QUÍ


NÂNG CAO HIU QU U T CÔNG
TNH LONG AN

Chuyên ngành: KINH T, TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
Mã s: 60.31.12


LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGUYN TH UYÊN UYÊN







TP. H Chí Minh - Nm 2012



LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan lun vn này do chính tôi nghiên cu và thc hin.
Các s liu và thông tin s dng trong lun vn này đu có ngun gc trung
thc và đc phép công b.

Thành ph H Chí Minh – nm 2012



Nguyn Tn Quí
MC LC
o0o
Ni dung Trang

Phn m đu
1. Lý do chn đ tài 1

2. Mc đích nghiên cu 2
3. i tng và phm vi nghiên cu 2
4. Câu hi nghiên cu 2
5. Phng pháp nghiên cu 3
6. Ý ngha thc tin ca đ tài 4
7. Hn ch ca đ tài 4
8. Kt cu ni dung 4

Chng 1: Lun c khoa hc v đu t công
1.1. u t công, đc đim ca đu t công 6
1.1.1. Khái nim 6
1.1.2. Vai trò ca đu t công 6
1.1.3. c đim ca đu t công 9
1.1.3.1. nh hng ca đc đim đu t công đn vic thu hút và
s dng vn 12
1.1.3.2. nh hng ca đc đim đu t công đn ch th ca
hot đng đu t 13
1.1.3.3. nh hng ca đc đim đu t công đn vic đánh giá
hiu qu d án đu t công 13
1.1.4. Ngun vn cho đu t công 13
1.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu đu t công 14
1.2.1. Các nhân t nh hng đn hiu qu đu t công 14
1.2.1.1. Các ch trng, đng li, chính sách v đu t công 14
1.2.1.2. Công tác t chc qun lý đu t xây dng 15
1.2.1.3. T chc khai thác, s dng các đi tng đu t hoàn thành .16
1.2.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu đu t công 17
1.2.2.1. Khái nim 17
1.2.2.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn đu t
công  góc đ tng th 17
1.2.2.3. Phân tích li ích – chi phí d án đu t công 19

1.2.2.4. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn đu
t công  góc đ xã hi 22
1.3. Nghiên cu kinh nghim đu t công mt s tnh ca Vit Nam
và bài hc cho Long An 24
1.3.1. Kinh nghim ca à Nng 24
1.3.2. Kinh nghim ca các tnh min núi phía Bc 26
Kt lun chng 1 27

Chng 2: Thc trng đu t công ca tnh Long An giai đon t
nm 1987 đn nm 2010
2.1. Khái quát tình hình kinh t - xã hi tnh Long An 28
2.1.1. Công nghip – xây dng 28
2.1.2. Nông nghip – nông thôn 30
2.1.3. Thng mi – dch v 31
2.1.4. Các lnh vc vn hoá – xã hi 31
2.2. ánh giá thc trng đu t công ca tnh Long An giai đon t
nm 1987 đn nm 2010 32
2.2.1. Nhng thun li và khó khn trong đu t công 32
2.2.1.1. Thun li 32
2.2.1.2. Khó khn 33
2.2.2. V tng vn, c cu vn và kh nng đáp ng nhu cu đu
t khu vc công 34
2.2.3. Ngun hình thành vn đu t công tnh Long An 37
2.2.4. ánh giá hiu qu đu t công 40
2.2.4.1. Hiu qu trong công tác huy đng ngun vn 40
2.2.4.2. Hiu qu trong phân b ngun vn và qun lý d án đu t 41
2.2.4.3. Hiu qu trong s dng vn 44
2.2.4.3.1. Phân tích qua ch s ICOR 45
2.2.4.3.2. Phân tích qua mô hình hi quy 48
2.2.4.4. Phân tích hiu qu  góc đ xã hi 51

2.2.5. Nhng tn ti, hn ch trong đu t công 52
Kt lun Chng 2 55

Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu đu t công tnh Long An
3.1. nh hng đu t công ca tnh giai đon 2011 – 2015 56
3.1.1. Quan đim đu t công ca tnh Long An 56
3.1.2. nh hng đu t trên mt s lnh vc, công trình c th 56
3.1.2.1. V giao thông 58
3.1.2.2. V Nông nghip 59
3.1.2.3. V Xây dng 60
3.1.2.4. V Giáo dc 61
3.1.2.5. V Y t 61
3.1.2.6. V Vn hóa, Th dc th thao, các công trình
mang tính cht xã hi 62
3.1.2.7. V An ninh quc phòng 63
3.1.2.8. Các lnh vc khác 63
3.2. Kh nng cân đi vn đu t công đn nm 2015 63
3.2.1. Nhu cu đu t 63
3.2.2. Kh nng cân đi 64
3.3. Gii pháp nâng cao hiu qu đu t công 66
3.3.1. Nâng cao hiu qu qun lý nhà nc trong đu t công 66
3.3.1.1. Nâng cao cht lng công tác quy hoch 66
3.3.1.2. Ci tin vic phân b vn đu t hàng nm 67
3.3.1.3. Nâng cao cht lng công tác chun b đu t 68
3.3.1.4. Tng cng công tác qun lý d án và la chn
nhà thu thi công xây dng 69
3.3.1.5. Tng cng công tác thanh tra, kim tra, kim toán
ca các c quan nhà nc thng xuyên hn, liên tc
hn đ chng tht thoát lãng phí trong đu t công 69
3.3.1.6. Phi hp gia chi đu t công và chi thng xuyên 71

3.3.1.7. Tng cng công tác quyt toán d án đu t hoàn
thành 72
3.3.2. Gii pháp v huy đng vn cho đu t công 72
3.3.2.1. Khai thác tt các ngun thu đ tng cho đu t công 72
3.3.2.2. Phát hành trái phiu chính quyn đa phng 73
3.3.2.3. Thu hút đu t ca khu vc t vào kt cu h tng 74
3.3.2.4. Kêu gi h tr ODA, h tr ca các t chc phi
Chính ph 75
Kt lun Chng 3 76
Kt lun 77
DANH MC BNG, HÌNH
o0o
Tên bng, hình Trang

Bng
1. Bng 2.1. Ch s ICOR toàn tnh và tng khu vc qua các nm 45
2. Bng 2.2. Kt qu chy mô hình bng phn mm Eviews 48
Hình
1. Hình 2.1. Biu đ tc đ tng trng GDP tnh Long An qua các nm 28
2. Hình 2.2. Biu đ vn đu t phát trin khu vc công qua các nm 35
3. Hình 2.3. Biu đ vn đu t phát trin khu vc công so vi tng
vi đu t phát trin qua các nm 35
4. Hình 2.4. Biu đ t trng đu t công cho các ngành, lnh vc 37
5. Hình 2.5. Biu đ t trng các ngun vn đu t công nm 2010 40
6. Hình 2.6. Biu đ ch s ICOR toàn tnh và tng khu vc qua các nm.46
7. Hình 2.7. Biu đ ch s ICOR toàn tnh qua các nm 47
8. Hình 2.8. Biu đ ch s ICOR Vit Nam qua các nm 48
9. Hình 3.1. Nhu cu vn đu t công các lnh vc giai
đon 2011 – 2015 64
10. Hình 3.2. Các ngun vn đu t công giai đon 2011 – 2015 66

1

PHN M U


1. LÝ DO CHN  TÀI
Long An là tnh thuc vùng kinh t trng đim phía Nam, là ca ngõ ni
thành ph H Chí Minh và các tnh vùng đng bng sông Cu Long, có điu
kin thun li trong thu hút vn đu t trong và ngoài nc do có v trí va tip
giáp vi cc tng trng thành ph H Chí Minh, trung tâm ln v kinh t, công
nghip, thng mi, dch v, khoa hc k thut, va tip giáp vùng đng bng
sông Cu Long là ni có ngun nguyên liu v nông sn hàng hóa di dào.
Trong hn 10 nm qua tnh cng đã đt đc nhiu thành tu trong quá trình
phát trin, tng trng kinh t (GDP) bình quân trong giai đon 2001-2010 ca
tnh Long An đt 10,6%. C cu kinh t chuyn dch theo hng gim dn t
trng ngành nông – lâm – ng nghip và tng dn t trng ngành công nghip –
xây dng và thng mi - dch v, GDP bình quân đu ngi nm 2010 c đt
22,3 triu đng, bình quân mi nm tng trên 17,4%. Hin tnh Long An là mt
trong nhng tnh dn đu vùng ng bng sông Cu Long v phát trin công
nghip.
Tuy nhiên, nhìn chung nhng kt qu mà tnh đã đt đc cha tng
xng vi tim nng, mt phn nguyên nhân là do hin trng kt cu h tng ca
tnh còn yu kém và cha đng b, nht là kt cu h tng trong các lnh vc
giao thông, thy li, đin, nc phc v phát trin sn xut công nghip, nông
nghip. iu này là do hiu qu đu t công ca tnh cha cao.
Xut phát t thc t trên, tôi đã la chn đ tài: “Nâng cao hiu qu đu
t công tnh Long An”

2

2. MC ÍCH NGHIÊN CU
 tài đc nghiên cu nhm đánh giá hiu qu đu t công ca tnh
Long An trong giai đon t 1987 – 2010, t đó đa ra các gii pháp và khuyn
ngh nhm giúp vic đu t công ca tnh trong thi gian ti hiu qu hn, góp
phn thu hút đu t, sm đa tnh Long An tr thành tnh công nghip trc nm
2020 theo ch trng mà lãnh đo tnh đã đ ra.
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
- i tng nghiên cu: ni dung chi đu t công gm 4 lnh vc: chi
xây dng các công trình kt cu h tng kinh t xã hi không có kh nng thu hi
vn; chi h tr vn cho các doanh nghip nhà nc; chi cho qu h tr phát trin
đ thc hin tín dng đu t phát trin ca nhà nc; chi d tr nhà nc. Tuy
nhiên, trên đa bàn tnh Long An hin nay, do thc hin ch trng c phn hóa
nên s lng và quy mô các doanh nghip nhà nc còn li rt nh, chi cho qu
h tr phát trin cng không ln, đng thi chi d tr nhà nc nhm đm bo
an toàn ngân sách nên đ tài ch tp trung nghiên cu v đu t t ngân sách nhà
nc cho c s h tng. Do đó, đu t công trong đ tài đc hiu là đu t t
ngân sách nhà nc cho c s h tng hay đu t xây dng c bn.
- Phm vi nghiên cu: đu t công trên đa bàn tnh Long An trong giai
đon t nm 1987 – 2010, trong đó trng tâm là đu t t ngân sách tnh và do
tnh qun lý.
4. CÂU HI NGHIÊN CU
Các câu hi nghiên cu đc đt ra khi thc hin đ tài nh sau:
* Câu hi s 1: Thc trng đu t công tnh Long An trong thi gian qua
nh th nào? So vi đu t ca khu vc t thì đu t công có hiu qu bng hay
không?
Câu hi này s đc tr li trong chng 2.
3

* Câu hi s 2: Trong nhng yu t tác đng đn tng trng ca tnh thì

đu t công có đóng góp ra sau?
Câu hi này s đc tr li trong chng 2.
* Câu hi s 3:  gia tng hiu qu đu t công ca tnh Long An trong
thi gian ti thì cn trin khai thc hin nhng gii pháp gì?
Câu hi này s đc tr li trong chng 3.
5. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
 tài s dng các phng pháp ch yu sau:
5.1. Phng pháp thng kê mô t
Trong phn thng kê mô t, tác gi s da vào các d liu thu thp đc
đ đa ra nhng phân tích, nhn đnh mang tính khách quan. Kt qu ca
phng pháp này s cho chúng ta thy đc hin trng s dng vn đu t công,
c cu và hiu qu s dng vn đu t công trong thi gian qua.
5.2. Phng pháp phân tích thông qua s dng các công thc kinh t hc
 tài s dng các công thc kinh t hc đ tính toán các ch tiêu phn
ánh hiu qu đu t công. Kt qu ca phng pháp này nhm đánh giá khách
quan mt s ch tiêu phn ánh vn đ nghiên cu.
5.3. Phng pháp phân tích hi quy đa bin
 tài s dng phn mm EVIEWS đ thc hin hi quy đa bin vi:
- S mu: 24 (giai đon 1987 - 2010).
- Bin ph thuc: Y (GDP, vt: t đng).
- Ba bin đc lp (bin đnh lng) là: I_g (lng vn đu t công qua
các nm, đvt: t đng), I_p (lng vn đu t khu vc t qua các nm, đvt: t
đng), L (lao đng toàn xã hi, đvt: ngi).
Hàm hi quy có dng: Y =

+

1
I_g +


2
I_p +

3
L

4

Kt qu ca phng pháp này s cho thy đc tác đng ca đu t công
so vi các yu t khác lên tng trng kinh t, qua đó s cho thy hiu qu ca
đu t công trong thi gian qua.
5.4. Phng pháp kho sát, thu thp thông tin
Tin hành kho sát thông qua bng câu hi đi vi nhng đi tng có
hoc không liên quan đn lnh vc đu t công ca tnh và mt s cán b, lãnh
đo các doanh nghip đang thi công nhng công trình đu t công trên đa bàn
tnh v mt s vn đ trong lnh vc đu t công, t đó tng hp thông tin và
đa ra đánh giá khách quan v hiu qu đu t công ca tnh.
6. Ý NGHA THC TIN CA  TÀI
- Góp phn đánh giá đúng thc trng đu t công ca tnh Long An trong
thi gian qua.
-  xut các gii pháp, khuyn ngh đ vic đu t công ca tnh có hiu
qu hn trong thi gian ti, góp phn nâng cp c s h tng nhm thu hút đu
t, tng trng kinh t và ci thin điu kin sng ca nhân dân, nht là vùng
sâu, vùng xa ca Tnh.
- Có th giúp cho lãnh đo Tnh tham kho trong quá trình hoch đnh
chính sách đu t và phân b vn đu t công có hiu qu hn.
7. HN CH CA  TÀI
Lnh vc đu t rt rng và phong phú mà lun vn cha có điu kin đi
sâu phân tích đ xây dng thành mt đ tài toàn din. Lun vn ch gii hn
nghiên cu ch yu thc tin v hot đng đu t xây dng thuc ngun vn

ngân sách tnh Long An. ng thi, mt s khía cnh ca đu t công còn nhiu
nhy cm mà đ tài cha phân tích ht.
8. KT CU NI DUNG:
 tài gm các chng:
5

+ Chng 1: Lun c khoa hc v đu t công
+ Chng 2: Thc trng đu t công ca tnh Long An giai đon t nm
1987 đn nm 2010
+ Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu đu t công tnh Long An
6

CHNG 1: LUN C KHOA HC V U T CÔNG

1.1. u t công, đc đim ca đu t công:
1.1.1. Khái nim

u t công là hot đng đu t t ngân sách nhà nc đ xây dng kt
cu h tng kinh t - xã hi, đi tng đu t là nhng công trình, d án cho
nhiu ngi s dng hoc s dng đ phc v cho nhiu ngi, bao gm các
công trình, d án thuc các lnh vc: giao thông vn ti, thy li, đin, cp nc,
khoa hc công ngh, y t, giáo dc – dy ngh, vn hóa, th thao, ngha trang, tr
s c quan qun lý nhà nc, quc phòng an ninh…
1.1.2. Vai trò ca đu t công
u t công có ý ngha xã hi rt ln trong đnh hng phát trin chung
ca đt nc, do đó, nu ch tính hiu qu kinh t đn thun thì s không chính
xác, mà phi tính hiu qu c trong xóa đói gim nghèo, phát trin giáo dc, an
sinh xã hi
Kt cu h tng là đi tng chính ca đu t công, là mt b phn đc
thù ca c s vt cht k thut trong nn kinh t quc dân có chc nng, nhim

v c bn là đm bo nhng điu kin chung cn thit cho quá trình sn xut
đc din ra bình thng, liên tc. Kt cu h tng cng đc đnh ngha là tng
th các c s vt cht, k thut, kin trúc đóng vai trò nn tng cho các hot
đng kinh t - xã hi đc din ra mt cách bình thng.
Toàn b kt cu h tng có th đc phân chia thành nhiu loi khác
nhau da trên các tiêu chí khác nhau. C th nh:
- Nu cn c theo lnh vc kinh t - xã hi thì kt cu h tng có th
đc phân chia thành: kt cu h tng phc v kinh t, kt cu h tng phc v
hot đng xã hi và kt cu h tng phc v an ninh quc phòng. Tuy nhiên, trên
7

thc t, ít có loi kt cu h tng nào ch phc v kinh t mà không phc v hot
đng xã hi và ngc li.
- Nu cn c theo s phân ngành ca nn kinh t quc dân thì kt cu h
tng có th đc phân chia thành: kt cu h tng trong công nghip, trong nông
nghip, giao thông vn ti, bu chính vin thông, xây dng, hot đng tài chính,
ngân hàng, y t, giáo dc, vn hoá xã hi…
- Nu cn c theo khu vc dân c, vùng lãnh th thì kt cu h tng có
th đc phân chia thành: kt cu h tng đô th, kt cu h tng nông thôn; kt
cu h tng kinh t bin ( nhng nc có kinh t bin, và nht là khi kinh t
bin ln nh nc ta), kt cu h tng đng bng, trung du, min núi, vùng trng
đim phát trin, các thành ph ln…
Kt cu h tng trong mi lnh vc, mi ngành, mi khu vc bao gm
nhng công trình đc trng cho hot đng ca lnh vc, ngành, khu vc và
nhng công trình liên ngành đm bo cho hot đng đng b ca toàn h thng.
Trong nhiu công trình nghiên cu v kt cu h tng, các tác gi thng phân
chia kt cu h tng thành 2 loi c bn, gm: kt cu h tng kinh t và kt cu
h tng xã hi.
- Kt cu h tng kinh t: thuc loi này bao gm các công trình h tng
k thut nh: nng lng (đin, than, du khí) phc v sn xut và đi sng, các

công trình giao thông vn ti (đng b, đng st, đng bin, đng sông,
đng hàng không, đng ng), bu chính - vin thông, các công trình thy li
phc v sn xut nông - lâm - ng nghip… Kt cu h tng kinh t là b phn
quan trng trong h thng kinh t, đm bo cho nn kinh t phát trin nhanh, n
đnh, bn vng và là đng lc thúc đy phát trin nhanh hn, to điu kin ci
thin cuc sng dân c.
- Kt cu h tng xã hi: xp vào loi này gm nhà , các c s khoa
hc, trng hc, bnh vin, các công trình vn hoá, th thao… và các trang, thit
8

b đng b vi chúng. ây là điu kin thit yu đ phc v, nâng cao mc
sng ca cng đng dân c, bi dng, phát trin ngun nhân lc phù hp vi
tin trình công nghip hoá, hin đi hoá đt nc. Nh vy, kt cu h tng xã
hi là tp hp mt s ngành có tính cht dch v xã hi; sn phm do chúng to
ra th hin di hình thc dch v và thng mang tính cht công cng, liên h
vi s phát trin con ngi c v th cht ln tinh thn.
Vi tính cht đa dng và thit thc, kt cu h tng là nn tng vt cht
có vai trò đc bit quan trng trong quá trình phát trin kinh t - xã hi ca mi
quc gia cng nh vùng lãnh th. Có kt cu h tng đng b và hin đi, nn
kinh t mi có điu kin đ tng trng nhanh, n đnh và bn vng. Có rt
nhiu công trình nghiên cu đã đi đn kt lun rng, phát trin kt cu h tng có
tác đng tích cc đn phát trin kinh t - xã hi  c các nc phát trin và đang
phát trin. Trình đ phát trin ca kt cu h tng có nh hng đn trình đ phát
trin ca đt nc, có tác đng tích cc đn tng trng kinh t và công tác xóa
đói gim nghèo.
Tóm li, đu t công, mà c th là đu t vào kt cu h tng s to ra
nhng tác đng quan trng sau đây:
- Kt cu h tng phát trin m ra kh nng thu hút các lung vn đu t
đa dng cho phát trin kinh t - xã hi;
- Kt cu h tng phát trin đng b, hin đi là điu kin đ phát trin

các vùng kinh t đng lc, các vùng trng đim và t đó to ra các tác đng lan
to lôi kéo các vùng lin k phát trin;
- Kt cu h tng phát trin trc tip tác đng đn các vùng nghèo, h
nghèo thông qua vic ci thin h tng mà nâng cao điu kin sng ca h.
- Phát trin kt cu h tng thc s có ích vi ngi nghèo và góp phn
vào vic gi gìn môi trng;
9

- u t cho kt cu h tng, nht là h tng giao thông nông thôn, đem
đn tác đng cao nht đi vi gim nghèo;
- Phát trin kt cu h tng to điu kin nâng cao trình đ kin thc và
ci thin tình trng sc kho cho ngi dân, góp phn gim thiu bt bình đng
v mt xã hi cho ngi nghèo.
Tóm li, kt cu h tng đóng vai trò đc bit quan trng đi vi s phát
trin kinh t - xã hi ca mt quc gia, to đng lc cho s phát trin. H thng
kt cu h tng phát trin đng b, hin đi s thúc đy tng trng kinh t, nâng
cao nng sut, hiu qu ca nn kinh t và góp phn gii quyt các vn đ xã hi.
Ngc li, mt h thng kt cu h tng kém phát trin là mt tr lc ln
đi vi s phát trin.  nhiu nc đang phát trin hin nay, kt cu h tng
thiu và yu đã gây  đng trong luân chuyn các ngun lc, khó hp th vn
đu t, gây ra nhng “nút c chai kt cu h tng” nh hng trc tip đn tng
trng kinh t.
Thc t trên th gii hin nay, nhng quc gia phát trin cng là nhng
nc có h thng kt cu h tng phát trin đng b và hin đi. Trong khi đó,
hu ht các quc gia đang phát trin có h thng kt cu h tng kém phát trin.
Chính vì vy, vic đu t phát trin kt cu h tng đang là u tiên ca nhiu
quc gia đang phát trin.
1.1.3. c đim ca đu t công
- u t công ca ngân sách nhà nc là khon chi tích ly
Chi đu t công trc tip làm gia tng s lng và cht lng tài sn c

đnh, gia tng giá tr tài sn c đnh cho nn kinh t quc dân. Vn đ này th
hin rõ nét thông qua vic nhà nc tng cng đu t xây dng c s h tng
kinh t xã hi nh: giao thông, thy li, y t, giáo dc…S tng lên v s lng
và cht lng ca hàng hoá công này là c s và nn tng cho s phát trin ca
10

nn kinh t quc dân trên các mt: phát trin cân đi gia các ngành, các lãnh
vc, các vùng kinh t trên lãnh th quc gia; nâng cao cht lng và hiu qu
hot đng sn xut kinh doanh; thúc đy s phát trin ca các thành phn kinh t,
thu hút đu t trong nc và nc ngoài và to đng lc, cú hích cho s tng
trng.
- Quy mô và c cu chi đu t công ca ngân sách nhà nc không c
đnh mà ph thuc vào chin lc phát trin kinh t - xã hi ca nhà nc trong
tng thi k và mc đ phát trin ca khu vc kinh t t nhân.
Trong thi k đu thc hin chin lc công nghip hóa, quy mô chi đu
t công ca ngân sách nhà nc chim t l khá ln so vi tng đu t xã hi.
 giai đon này, do khu vc kinh t t nhân còn yu trong khi chính sách
thu hút vn đu t cha hoàn thin nên nhà nc phi tng cng quy mô đu t
t ngân sách nhà nc đ to đà cho tin trình công nghip hóa. i đôi vi s gia
tng quy mô thì c cu chi đu t cng rt đa dng đ đáp ng vi nhu cu thc
tin đt ra, nh chi h tr, chi thc hin chng trình mc tiêu kinh t - xã
hi…Quy mô chi đu t công ca nhà nc s gim dn theo mc đ thành công
ca chin lc công nghip hóa và mc đ phát trin ca khu vc kinh t t
nhân. Khi đó chi đu t phát trin ca nhà nc ch yu tp trung vào điu chnh
nhm đt ti s n đnh ca kinh t v mô và các khon chi cho vay ch đnh, chi
thc hin chng trình mc tiêu kinh t - xã hi s đc ct gim.
- Chi đu t công phi gn cht chi thng xuyên nhm nâng cao hiu
qu vn đu t.
S phi hp không đng b gia chi đu t vi chi thng xuyên s dn
đn tình trng thiu kinh phí đ duy tu, sa cha, bo dng c s h tng. iu

này s làm gim hiu qu khai thác và s dng tài sn đu t. S gn kt gia 2
nhóm chi tiêu này s khc phc tình trng đu t tràn lan, không tình đn hiu
qu khai thác.
11

Chi đu t xây dng kt cu h tng là khon chi chim t trng ln
trong chi ngân sách nhà nc và đc thc hin theo phng thc không hoàn
tr. Chi đu t xây dng c bn t ngun tài chính ca nhà nc hng vào cng
c và phát trin h thng c s h tng ca nn kinh t, các ngành công nghip
c bn, các công trình kinh t có tính cht chin lc, các công trình trng đim
phc v phát trin vn hoá xã hi, phúc li công cng.
S tham gia ca nhà nc vào các lnh vc nêu trên có ý ngha rt quan
trng đi vi s phát trin kinh t - xã hi nói chung và ca khu vc kinh t
ngoài quc doanh nói riêng, bi nó nhm kích thích đu t, gim chi phí sn xut,
m rng th trng, tng cng kh nng cnh tranh đng thi to ra các trung
tâm kinh t.
- u t công có mi liên h vi n ngân sách và tng trng kinh t
(1)

N ngân sách có tác đng gián tip đn tng trng thông qua nh hng
ca nó trên đu t công. a s n ngân sách đc s dng cho đu t công, do
đó nu đu t công có hiu qu thì n ngân sách là cn thit. Tuy nhiên, vic vay
mn n có mt tác đng tích cc lên đu t và tng trng trong phm v mt
mc ngng nht đnh, vt qua mc này, n có th c ch s tng trng kinh
t, nht là  các nc có thu nhp thp.
- Hiu qu đu t công khó đc đo lng bng các ch tiêu c th và có
hiu qu lâu dài
Mt d án đu t công rt khó đánh giá đc hiu qu mt cách đy đ
vì không ging nh mt d án đu t thông thng s đc hoàn vn trc tip
trong mt khong thi gian nht đnh. Khi nhà nc quyt đnh đu t vào mt

d án nào đó, nhà nc không quan tâm vào kh nng hoàn vn ca d án mà
ch quan tâm đn tác đng ca d án đi vi nn kinh t, vi xã hi và đi sng


(1)
Bài vit " External Debt, Public Investment, and Growth in Low-Income Countries" ca
Benedict Clements, Rina Bhattacharya và Toan Quoc Nguyen – Qu Tin t Quc t [2].
12

ngi dân hay nói cách khác nhà nc ch quan tâm đn phúc li xã hi mà d
án mang li.
Ví d khi đu t mt tuyn đng giao thông, nhà nc không mong ch
vào vic s thu hi đc vn cho vic đu t tuyn đng, điu nhà nc quan
tâm là vic đu t tuyn đng s thúc đy phát trin kinh t trong khu vc
tuyn đng nh th nào, phúc li ca ngi dân trong khu vc và vic ci thin
môi trng ra sao. Chi phí đu t ca tuyn đng s đc chuyn hóa thành c
hi cho nhà đu t, s tin nghi cho ngi dân.
Ngoài ra, d án đu t công có hiu qu không ch trc mt mà trong
mt thi gian dài, thm chí rt dài trong tng lai, đôi khi d án đu t công
không có hiu qu trc mt mà ch phát huy hiu qu trong tng lai.
1.1.3.1. nh hng ca đc đim đu t công đn vic thu hút và s
dng vn
Do đu t công có mt s đc đim nh phc v nhu cu ca nhiu ngi,
khó phân tích gia li ích và chi phí b ra, thi gian thu hi vn lâu, mang tính
cht phúc li xã hi… nên ngun vn cho đu t công ch yu do nhà nc đm
nhn, t nhân ch đu t mt s ít nhng công trình tht s có kh nng sinh li
nhun (nh các tuyn đng trung tâm, sân bay, bnh vin, trng hc…) hoc
các d án có liên quan trc tip đn d án ca nhà đu t t nhân.
Vic s dng vn đu t công ph thuc vào ch trng, đng li phát
trin trong tng thi k. Nu trong thi k u tiên phát trin công nghip đ thc

hin công nghip hóa thì đu t công s u tiên các lnh vc kt cu h tng
phc v phát trin công nghip nh các tuyn đng quy mô ln, các nhà máy
cp nc… ngc li, nu ch trng, đng li u tiên phát trin, nâng cao đi
sng ngi dân khu vc nông thôn thì đu t công s u tiên cho c s h tng
nông thôn nh giao thông nông thôn, trm y t, cp nc nông thôn, trng
hc…
13

1.1.3.2. nh hng ca đc đim đu t công đn ch th ca hot
đng đu t
Do đu t công ch yu đc đu t t ngun vn ngân sách nhà nc
nên nhà nc s là ch th chính ca hot đng đu t công. Nhà nc s điu
hành toàn b các hot đng đu t công t vic phân b ngun lc trong k
hoch hàng nm, vch ra đnh hng đu t trc mt, trong trung hn và dài
hn, điu hành vic đu t (thông qua vic lp ra các t chc b máy đ trin
khai và giám sát ln nhau trong quá trình thc hin), t chc khai thác khi d án
hoàn thành và duy tu, sa cha thng xuyên khi d án h hng.
1.1.3.3. nh hng ca đc đim đu t công đn vic đánh giá hiu
qu d án đu t công
Do d án đu t công rt khó đánh giá hiu qu mt cách đy đ nên khi
đánh giá cn áp dng nhiu ch tiêu tng hp cng nh đánh giá  góc đ xã hi,
môi trng.
1.1.4. Ngun vn cho đu t công
Vn đu t công đc hình thành t các ngun sau:
 Vn trong nc: đây là ngun vn có vai trò quyt đnh ti s phát
trin kinh t ca đt nc, ngun này chim t l ln, gm các ngun sau:
- Vn ngân sách nhà nc: gm ngân sách trung ng và ngân sách
đa phng, đc hình thành t s tích ly ca nn kinh t. ây là ngun vn
đc trích mt phn t ngun thu ngân sách hàng nm.
- Vn tín dng đu t (do Ngân hàng Phát trin và Qu h tr phát

trin qun lý): gm vn ca nhà nc chuyn sang, vn huy đng t các đn v
kinh t và các tng lp dân c, vn vay dài hn ca các t chc tài chính quc t
và ngi Vit Nam  nc ngoài.
14

- Vn ca các đn v sn xut kinh doanh thuc các thành phn kinh
t.
 Vn nc ngoài: ngun vn này có vai trò ht sc quan trng cho
đu t công và s phát trin ca mi quc gia, bao gm:
- Vn vay, vin tr ca các t chc quc t nh WB, ADB… các t
chc Chính ph nh Jica (Nht Bn)…. ây đc gi là ngun vn ODA.
- Vn vin tr ca các t chc phi Chính ph cho đu t công.
- Vn đu t trc tip nc ngoài thông qua hình thc 100% vn
nc ngoài, liên doanh, hp đng hp tác kinh doanh.
1.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu đu t công
1.2.1. Các nhân t nh hng đn hiu qu đu t công
(2)

Có nhiu nhân t nh hng đn hiu qu đu t công, các nhân t này,
theo v trí riêng ca chúng, có th tác đng đc lp và theo mi liên h tác đng
ln nhau gia chúng có th tác đng tng hp đn hiu qu s dng vn đu t.
Nhng nhìn chung, có 03 nhân t ch yu sau:
1.2.1.1. Các ch trng, đng li, chính sách v đu t công
Các chính sách kinh t là nhóm nhân t tác đng mnh m đn hiu qu
s dng vn đu t công. Các chính sách này gm chính sách đnh hng phát
trin kinh t nh: chính sách công nghip, chính sách thng mi, chính sách
đu t… và các chính sách làm công c điu tit v mô hoc vi mô nh: chính
sách tài khóa, chính sách tin t, chính sách t giá hi đoái, chính sách khu
hao,…

(2 )

Tác gi tham kho các tài liu: Lun vn Thc s Kinh t "Các gii pháp nâng cao hiu
qu s dng vn đu t tnh Bình Thun thi k 2005-2010", trang 16-20 [8], bài vit
"Corruption, Public Investment, and Growth" ca Vito Tanzi và Hamid Davoodi – Qu
Tin t Quc t [22].

15

Các chính sách kinh t tác đng đn hiu qu s dng vn, trong đó có
vn đu t công, to điu kin cho nn kinh t phát trin theo chiu hng tích
cc hay tiêu cc, vn đu t đc s dng có hiu qu cao hay thp. Các chính
sách kinh t tác đng vào lnh vc đu t, góp phn to ra mt c cu đu t nht
đnh, là c s đ hình thành mt c cu hp lý hay không cng nh tác đng làm
gim hoc tng tht thoát vn đu t, theo đó mà vn đu t đc s dng hiu
qu hoc kém hiu qu.
Trong quá trình khai thác s dng các đi tng đu t hoàn thành, các
chính sách kinh t tác đng làm cho các đi tng này phát huy tác dng tích
cc hay tiêu cc, vn đu t đc s dng có hiu qu cao hay thp. Các chính
sách kinh t tác đng vào lnh vc đu t, góp phn to ra mt c cu đu t nht
đnh, là c s đ hình thành c cu hp lý hay không cng nh tác đng làm
gim hoc tng tht thoát vn đu t, theo đó mà vn đu t đc s dng hiu
qu hoc kém hiu qu.
Trong quá trình khai thác s dng các đi tng đu t hoàn thành, các
chính sách kinh t tác đng làm cho các đi tng này phát huy tác dng tích
cc hay tiêu cc. ó là điu kin làm cho vn đu t đc s dng có hiu qu
cao hay thp.
1.2.1.2. Công tác t chc qun lý đu t xây dng
T chc qun lý đu t xây dng là mt lnh vc rt rng, bao gm nhiu

công đon t lp k hoch đu t các d án đn t chc qun lý, thc hin đu t
và quyt toán công trình hoàn thành. Công tác qun lý đu t xây dng nhm s
dng có hiu qu cao nht các ngun vn đu t do nhà nc qun lý, chng tht
thoát lãng phí. Bo đm xây dng d án theo quy hoch xây dng yêu cu bn
vng m quan, bo v môi trng sinh thái, to môi trng cnh tranh lành
mnh trong xây dng, áp dng công ngh tiên tin, bo đm cht lng và thi
hn xây dng vi chi phí hp lý, bo hành công trình xây dng.
16

Công tác qun lý đu t công có nh hng trc tip đn hiu qu s
dng vn đu t. Nhóm nhân t này nh hng đn hiu qu s dng vn đu t,
trc ht là tác đng đn vic to ra kt qu đu t (các đi tng đu t hoàn
thành) và tác đng đn chi phí đu t.
Vn đ quan trng trong công tác qun lý là chng tham nhng, lãng phí
trong đu t công vì tham nhng làm bin dng quá trình ra quyt đnh đi vi
các d án đu t công, tng chi phí đu t, gim cht lng c s h tng, t đó
làm gim hiu qu đu t.
Cht lng ca công tác t chc qun lý đu t xây dng nói trên s to
điu kin cho vic tit kim hay tht thoát lãng phí vn đu t, cng to điu
kin cho các kt qu đu t tng hay gim v mt khi lng và mang li nhiu
hay ít các li ích kinh t - xã hi khi khai thác s dng các kt qu đu t này.
Do nhng thiu sót trong công tác qun lý đu t xây dng đã làm cho vn đu
t b tht thoát lãng phí. Mt s đi tng đu t hoàn thành mang li hiu qu
s dng không nh mong mun làm cho s vn đu t s dng kém hiu qu.
1.2.1.3. T chc khai thác, s dng các đi tng đu t hoàn thành
Nhân t này thuc mt xích cui cùng ca si dây chuyn hiu qu. T
chc khai thác các đi tng đu t hoàn thành s mang li mt khi lng cung
ng hàng hóa, dch v nht đnh, nu khai thác, s dng tt thì khi lng cung
ng hàng hóa, dch v s đt mc ti đa.
T chc khai thác các đi tng đu t hoàn thành có kt qu tt hay

không li ph thuc vào nhiu nhân t:
- Do tác đng ca vic chn chin lc phát trin kinh t và tác đng ca
công tác t chc qun lý đu t xây dng, các nhân t này tùy theo mc đ đúng
đn, thích hp ca chúng mà tác đng tích cc hay tiêu cc đn kt qu khai thác
các đi tng đu t hoàn thành.
17

- Các nhân t thuc bn thân t chc khai thác, s dng các đi tng
đu t hoàn thành nh công tác qun lý, vn hành, điu tit s dng…
1.2.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu đu t công
1.2.2.1. Khái nim:
Hiu qu vn đu t công biu hin mi tng quan so sánh gia các li
ích thu đc vi khi lng vn đu t đã b ra nhm thu đc các li ích đó.
Vi cùng mc vn b ra, khon đu t nào đem li li ích ln hn thì hiu qu
ln hn và ngc li, vi cùng li ích thu đc thì khon đu t nào đc thc
hin vi s vn thp hn thì có hiu qu cao hn.
- Hiu qu tng th, là hiu qu đc xem xét trên phm vi mt ngành,
mt đa phng hay trên phm vi toàn b nn kinh t.
- Hiu qu tài chính ca các d án, là hiu qu đc xem xét cho tng d
án đu t.
1.2.2.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn đu t công  góc
đ tng th
* Hiu sut vn đu t: Hiu sut vn đu t biu hin quan h so sánh
mc tng trng ca GDP và vn đu t I trong k, đc xác đnh:
H = GDP / I (1.1)
Trong đó: + H: hiu sut vn đu t trong k.
+  GDP: mc tng GDP trong k.
Ch tiêu hiu sut vn đu t H phn ánh tng hp hiu qu vn đu t,
ch tiêu này có hn ch là trong cùng mt thi k thì  GDP và I không có mi
quan h trc tip.

Thi k càng ngn càng thy rõ vì đu t cha mang li hiu qu ngay.
Nhm hn ch nhc đim này, ta dùng ch tiêu :
18

K = GDP / I (t-1) (1.2)
Trong đó GDP đc tính cho nm sau, I (t-1) là tng vn đu t nm
trc.
* H s gia tng vn - sn lng (ICOR): H s gia tng vn sn lng
(Incremental Capital – Output Ratio) – ICOR là ch tiêu xác đnh hiu qu quan
trng cho bit trong tng thi k c th mun tng 1 đng GDP thì cn bao
nhiêu đng vn đu t. Do vy ICOR còn đc s dng đ xác đnh nhu cu vn
đu t.
ICOR = I/ GDP (1.3)
Trong đó:  GDP là phn GDP tng thêm trong mt thi gian nht đnh
(ti thiu cng phi mt nm) do đu t mi to ra. I là tng vn đu t mi đã
thc hin trong thi gian đó. T (1.3) nu c đnh ch s ICOR, theo lý thuyt 
GDP t l thun vi tng mc đu t mi, tc là đu t càng nhiu thì phn
GDP tng thêm có kh nng càng ln. ICOR t l nghch vi tc đ tng trng
kinh t, vi cùng t l đu t trong GDP, nc nào có h s ICOR thp hn s
đt mc tng trng cao hn và ngc li. Nh vy h s ICOR càng thp thì
hiu qu đu t càng cao.
Trên thc t, tính toán ICOR cho mt thi gian dài s chính xác hn là
tính ICOR cho mt giai đon ngn, bi vì trong thi gian ngn thì có mt lng
đu t mi cha phát huy tác dng, tc là tác đng ca đu t ti tng trng có
mt đ tr nht đnh.
* Phân tích hi quy đa bin
S dng phn mm EVIEWS đ thc hin hi quy đa bin vi:
- Bin ph thuc: Y (GDP, vt: t đng).
- Ba bin đc lp (bin đnh lng) là: I_g (lng vn đu t công qua
các nm, đvt: t đng), I_p (lng vn đu t khu vc t qua các nm, đvt: t

đng), L (lao đng toàn xã hi, đvt: ngi).