B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
o0o
NG HOÀI LINH
PHÂN TÍCH CÁC YU T NH HNG N
HOT NG THU HÚT VN U T TRÊN A
BÀN TNH AN GIANG
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh - Nm 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
o0o
NG HOÀI LINH
PHÂN TÍCH CÁC YU T NH HNG N
HOT NG THU HÚT VN U T TRÊN A
BÀN TNH AN GIANG
CHUYÊN NGÀNH: KINH T - TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
MÃ S: 60.31.12
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
TS. DIP GIA LUT
TP. H Chí Minh - Nm 2012
LI CAM OAN
Tôi cam đoan rng lun vn tt nghip này do chính tôi thc hin thông qua
quá trình nghiên cu thc t và thu thp s liu ca các c quan ban ngành: S k
hoch và đu t, Cc thng kê, S lao đng và thng binh xã hi, S khoa hc và
công ngh Tnh An Giang trong khong thi gian 2005 – 2010. Kt qu phân tích
ca đ tài là trung thc, không trùng vi bt k đ tài nghiên cu khoa hc nào và
cha đc s dng cho bt c lun vn nào.
Tác gi thc hin
ng Hoài Linh
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
DANH MC CÁC BNG PH LC
M U 1
1. Lý do chn đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tài 3
3. i tng nghiên cu 3
4. Phm vi nghiên cu ca đ tài 3
5. Phng pháp nghiên cu 3
6. Ý ngha ca đ tài 4
7. B cc đ tài 4
Chng 1: 5
C S LÝ LUN 5
1.1. Mt s khái nim. 5
1.2. Các hình thc đu t. 6
1.3. Các ngun vn đu t 7
1.4. Vai trò ca vn đu t đi vi s tng trng và phát trin kinh t 11
1.5. Nhng yu t nh hng đn hot đng thu hút vn đu t 14
1.6. Kinh nghim thu hút vn đu t 17
KT LUN CHNG 1 22
Chng 2: 23
THC TRNG V HOT NG THU HÚT VN U T TRÊN A BÀN
TNH AN GIANG T NM 2005 - 2010 23
2.1. Tình hình kinh t - xã hi An Giang 23
2.2. Thc trng thu hút vn đu t ca tnh An Giang 33
2.3. Phân tích tác đng các yu t nh hng đn hot đng thu hút vn đu t
trên đa bàn Tnh An Giang t nm 2005 đn 2010 47
KT LUN CHNG 2 59
Chng 3: 60
GII PHÁP Y MNH HOT NG THU HÚT VN U T TRÊN A
BÀN TNH AN GIANG N NM 2020 60
3.1. nh hng, mc tiêu phát trin kinh t - xã hi Tnh An Giang đn nm
2020 60
3.2. ánh giá nhng đim mnh – yu – thi c – thách thc ca An Giang
trong giai đon 2011 – 2020 64
3.3. Các gii pháp đy mnh hot đng thu hút vn đu t trên đa bàn Tnh
An Giang đn nm 2020 67
3.4. Các gii pháp h tr 73
KT LUN CHNG 3 74
KT LUN 75
DANH MC CÁC T VIT TT
T vit tt T đy đ
ASEAN Hip hi các quc gia ông Nam Á
BTC B tài chính
CP C phn
CNXD Công nghip xây dng
CNH, HH Công nghip hóa, hin đi hóa
DN Doanh nghip
DNNN Doanh nghip Nhà nc
DV Dch v
BSCL ng bng sông Cu long
GDP Tng thu nhp quc ni
GNP Tng thu nhp quc gia
GTSX Giá tr sn xut
HH Hin hành
KKTCK Khu kinh t ca khu
KCN Khu công nghip
KCX Khu ch xut
KCCN Khu cm công nghip
KTT Kinh t trng đim
KTCK Kinh t ca khu
NSNN Ngân sách nhà nc
NLTS Nông lâm thy sn
NV Nhân viên
PCP Phi chính ph
QH Quc hi
Q Quyt đnh
SXKD Sn xut kinh doanh
TNHH Trách nhim hu hn
TT Thông t
TNDN Thu nhp doanh nghip
TW Trung ng
UBND y ban nhân dân
WTO T chc thng mi th gii
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: Sn lng cây lng thc t nm 2005 đn 2010.
Bng 2.2: Tình hình phát trin ca ngành chn nuôi.
Bng 2.3: Din tích lâm nghip Tnh An Giang qua mt s nm
Bng 2.4: Mt s ch tiêu chính ca ngàng thy sn t nm 2005 đn 2010.
Bng 2.5: Mt s ch tiêu ngành công nghip - xây dng.
Bng 2.6: Sn lng mt s sn phm công nghip ch yu
Bng 2.7: Báo cáo tình hình đng ký đu t theo loi hình doanh nghip.
Bng 2.8: Thc trng vn đu t t ngun NSNN.
Bng 2.9: Thc trng vn đu t phân theo khu vc dân doanh.
Bng 2.10: Thc trng đu t theo ngun vn trong và ngoài nc.
Bng 2.11: Tng trng kinh t ca An Giang so vi c nc thi k 2000 – 2010.
Bng 2.12: GDP và c cu GDP An Giang thi k nm 2005 đn 2010.
Bng 2.13: C cu s dng lao đng theo ngành ca Tnh giai đon 2000 – 2009.
Bng 2.14: C cu GDP theo thành phn kinh t ca Tnh An Giang giai đon 2005
– 2010.
Bng 2.15: Kt qu hot đng xut, nhp khu Tnh An Giang.
Bng 2.16: Tc đ tng trng và sn lng tiêu th đin
Bng 2.17: S lng DN hot đng trên đa bàn Tnh An Giang
Bng 2.18: S lng và trình đ giáo viên các trng đào to ngh An Giang.
Bng 2.19: S lng đ tài nghiên cu khoa hc thc hin nm 2009 – 2010.
Bng 2.20: S lng DN và vn đu t trên đa bàn Tnh t nm 2005 – 2010.
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
Hình 1.1: th miêu t s tác đng ca đu t đn cu
Hình 1.2: th miêu t s tác đng ca vn đu t đn sn xut.
Hình 2.1: th biu din tình hình đng ký kinh doanh trên đa bàn Tnh
Hình 2.2: th biu din vn đu t trên đa bàn Tnh t ngun NSNN.
Hình 2.3: th biu din vn đu t phân theo khu vc dân doanh.
Hình 2.4: th biu din vn đu t theo ngun vn trong và ngoài nc.
Hình 2.5: Quy mô, tc đ tng trng và s dch chuyn c cu các khu vc kinh t
ca Tnh An Giang.
DANH MC CÁC BNG PH LC
Ph lc 01: Bng tng hp v huy đng vn đu t toàn xã hi giai đon 2005 –
2010.
Ph lc 02: So sánh gia tình hình thc hin và mc tiêu ca quy hoch v mt s
ch tiêu kinh t - xã hi giai đon 2006-2010.
1
M U
1. Lý do chn đ tài
An Giang có v trí đu ngun sông Mekong thuc đa phn Vit Nam, vi h
thng sông Tin và sông Hu rt thun tin cho giao thông đung thy, có 5 ca
khu thy, b quc t và quc gia kt ni vi th trung Campuchia, phc v giao
thng kinh t ca khu và du lch quc t. Là trung tâm kinh t thng mi gia 3
thành ph ln là Tp. H Chí Minh, Cn Th và Phnompenh; là ca ngõ giao thng có
t lâu đi gia vùng ng bng sông Cu Long (BSCL), thành ph H Chí Minh vi
các nuc vùng sông Mekong.
Trc giao thông chính là Quc l 91 đi t TP.Cn Th > TP.Long Xuyên >
Tx. Châu c > ca khu Tnh Biên, ni vi QL 2 Campuchia và t TX Châu c
> theo đung tnh 956 > ca khu Khánh Bình, ni vi QL 21 ca Campuchia. AG
có trên 3.000 km đung giao thông ni tnh đuc láng nha, h thng sông Mêkông
gm Sông Tin và sông Hu chy qua đa phn An Giang khong 100 km, to điu
kin thun li v vn chuyn giao thông thy. Cng bin M Thi Thuc h thng ca
Cng bin Vit Nam có th đón nhn các loi tàu có ti trng đn 10.000 tn đi đn các
cng thuc khu vc Châu Á. Thun li cho vic giao thng quc ni và c quc t
bng đng b ln đng thy.
Nm trong vùng khí hu nhit đi gió mùa, trong nm có 2 mùa rõ rt.Nhit
đ trung bình nm khong 27
0
C; lung ma trung bình nm khong 1.400 –
1.500mm; đ m trung bình 80% - 85% và có s dao đng theo ch đ ma theo
mùa. Khí hu c bn thun li cho phát trin nông nghip. Ngun: Cc Thng kê
Tnh An giang (2011), Niên giám thng kê.
Vi nhng đc trng riêng bit, va có đng bng, có rng núi, sông nc,
có tài nguyên khoáng sn, nhng di tích lch s lâu đi mang du n ca mt nn
vn hóa lúa nuc c xa. V th nh vy to cho Tnh mt tim nng v du lch -
nht là du lch sinh thái, du lch ngh dung, tham quan và du lch hành hng vi
các đa danh du lch ni ting và núi bà chúa x Châu c, núi Cm, đi Tc Dp,
2
khu vn hóa Óc Eo, vùng sinh thái rng tràm Trà S (Tnh Biên), các l hi dân tc
nh l Dolta, l hi đua bò ca ngui Khmer, tt Chol Chnam Thmay ca đng bào
Khmer; l hi Ramadan ca ngui Chm,…
Dân s ca Tnh 2.149.457 ngui vi các c s đào to ngun nhân lc nh:
trung i hc An Giang đào to nhiu ngành ngh (hin có trên 10 ngàn sinh viên),
Trung Trung cp Y t, Trung Cao ng ngh An Giang, Trung Trung cp ngh TX
Châu c, Trng Trung cp ngh Dân tc ni trú Tri Tôn, các Trung tâm dy ngh,
Trung tâm Giáo dc thung xuyên Tnh và các Huyn… đào to hàng nm bc i hc
và Cao ng: khong 3.500 ngui, Trung hc dy ngh: 3.500 ngui, sau đi hc: 53
ngui, cung cp ngun nhân lc di dào và có trình đ chuyên môn. Ngun: Cc
Thng kê Tnh An giang (2011), Niên giám thng kê.
Nhn đnh đc đu t có vai trò quan trng trong vic tng trng kinh t
góp phn phát trin kinh t - xã hi kt hp li th ca Tnh nên trong nhng nm
gn đây Lãnh đo ca Tnh đã c gng xây dng và thc hin nhiu k hoch đu t
phát trin kinh t. Tuy nhiên, mun đu t phát trin kinh t thì cn phi có vn,
ngun vn đu t bi ngân sách nhà nc b hn ch, cn phi đc h tr vn t
khu vc dân doanh và nc ngoài, chính vì vy nên Tnh đã thc hin xây dng
hoàn chnh c s h tng, ban hành nhiu chính sách thu hút kêu gi đu t…,đ
thu hút đu t khai thác ht mi tim nng phát trin ca Tnh đ phát trin kinh t
và nâng cao đi sng cho ngi dân trong Tnh.
Bt k nhà đu t nào dù trong nc hay nc ngoài khi b tin ra đu t
cng điu quan tâm đn hiu qu ca quá trình đu t, mà mun đt đc hiu qu
thì các yu t nn nh: chính sách pháp lut, yu t con ngi, tài nguyên thiên
nhiên, chính sách thu hút đu t, khoa hc công ngh, h thng doanh nghip, c s
h tng nhà đu t rt chú ý.
Vì vy tác gi chn đ tài “PHÂN TÍCH CÁC YU T NH HNG
N HOT NG THU HÚT VN U T TNH AN GIANG” đ tìm hiu
các yu t nn tác đng nh th nào đn quá trình đu t ca các nhà đu t. T đó
đa ra mt s gii pháp nhm thu hút vn đu t vào Tnh nhà đn nm 2020.
3
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tài
Mc tiêu chung
tài nghiên cu các yu t nh hng đn quyt đnh đu t ca các nhà
đu, trên c s phân tích đánh giá kt qu thu hút vn đu t các khu vc, các khu
công nghip, khu kinh t ca khu, cm công nghip, kt qu hot đng sn xut
kinh doanh ca Tnh An Giang. T đó đ xut các gii pháp nhm khuyn khích,
thu hút các nhà đu t đu t vào An Giang.
Mc tiêu c th
- Mô t tình hình kinh t - xã hi An Giang có nhng đim mnh yu tác
đng đn đnh hng và chính sách đu t ca An Giang.
- ánh giá tng quát tình hình thu hút vn đu t vào An Giang các khu
vc, khu công nghip, khu kinh t ca khu, cm công nghip.
- ánh giá s tác đng ca quá trình đu t đn hot đng phát trin kinh t -
xã hi ca An Giang.
- Phân tích tác đng ca các yu t nh hng đn quyt đnh đu t ca các
nhà đu t vào An Giang.
- Trên c s phân tích trên, đ xut mt s gii pháp thu hút các nhà đu t
trong và ngoài nc đu t vào An Giang trong thi gian t nm 2011 đn 2020.
3. i tng nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài là hot đng thu hút vn các khu vc, các
khu công nghip, khu kinh t Ca khu ti An Giang.
4. Phm vi nghiên cu ca đ tài
tài ch tp trung nghiên cu nhng yu t nn nh hng đn thu hút vn
đu t tnh An Giang, không đi sâu phân tích các vn đ v kinh t - xã hi mà ch
s dng đ so sánh và tham chiu.
Phm vi nghiên cu đc gii hn v không gian trên đi bàn tnh An Giang.
V thi gian, đ tài s dng s liu thng kê ca tnh t nm 2005 đn nm 2010.
5. Phng pháp nghiên cu
Cách tip cn
- Thc hin tính toán, so sánh, đi chiu, phân tích.
- Trao đi ý kin cùng chuyên gia.
4
Phng pháp thu thp s liu.
+ Thu thp các báo cáo hàng nm ca B K hoch và u t, UBND
tnh An Giang, S Công nghip, S K hoch và u t, Cc Thng kê, UBND các
Huyn và Ban qun lý khu công nghip và khu kinh t ca khu An Giang v tình
hình đu t, tình hình quy hoch cng nh kt qu kinh doanh ca các doanh nghip
trên đa bàn nghiên cu.
+ Thu thp thông tin qua s liu Niên giám Thng kê ca Vit Nam,
ng bng Sông Cu Long và An Giang. Các tài liu, vn bn có liên quan đn các
chính sách ca Chính ph và đa phng v vic thu hút đu t.
Phng pháp phân tích.
Dùng phng pháp thng kê mô t nh: tính toán, so sánh, phân tích đ đánh
giá thc trng và nhn đnh đnh tính các yu t nh hng đn thu hút vn đu t
trên đa bàn Tnh An Giang.
6. Ý ngha ca đ tài
Kt qu nghiên cu có th giúp cho lãnh đo Tnh tham kho trong quá trình
hoch đnh các chính sách thu hút vn đu t ca tnh, cng nh công tác phi hp,
h tr, có k hoch tranh th vi Trung ng, t đó đa ra các chính sách phù hp
nhm tha mãn yêu cu và to điu kin đu t tt nht cho các nhà đu t vào An
Giang ngày càng tt hn, hiu qu hn.
7. B cc đ tài
tài đc xây dng bao gm 3 chng.
- Chng 1: C s lý lun
- Chng 2: Thc trng v hot đng thu hút vn đu t trên đa bàn tnh
An Giang t nm 2005 đn 2010.
- Chng 3: Gii pháp đy mnh hot đng thu hút vn đu t trên đa bàn
tnh An Giang đn nm 2020.
5
Chng 1:
C S LÝ LUN
1.1. Mt s khái nim.
1.1.1. u t.
Hin nay có rt nhiu khái nim v đu t. Tuy nhiên, đng trên các góc đ
nghiên cu khác nhau mà các nhà kinh t hc đa đn các khái nim v đu t cng
khác nhau nh sau:
Theo nhà kinh t hc P.A Samuelson thì cho rng: “u t là hot đng to
ra vn t bn thc s, theo các dng nhà , đu t vào tài sn c đnh ca doanh
nghip nh máy móc, thit b và nhà xng và tng thêm hàng tn kho. u t cng
có th di dng vô hình nh giáo dc, nâng cao cht lng ngun nhân lc, nghiên
cu, phát minh…”. (Ngun: P.A Samuelson (1948), Economics). Trên góc đ làm
tng thu nhp cho tng lai, đu t đc hiu là vic t b tiêu dùng hôm nay đ
tng sn lng cho tng lai, vi nim tin, k vng thu nhp do đu t đem li s
cao hn các chi phí đu t.
Nhà kinh t hc John M.Keynes cho rng: “u t là hot đng mua sm tài
sn c đnh đ tin hành sn xut hoc có th là mua tài sn tài chính đ thu li
nhun”. (Ngun: Jonh M. Keynes (1936), General Theory on Employment, Interest
and Money). Do đó, đu t theo cách dùng thông thng là vic cá nhân hoc công
ty mua sm mt tài sn nói chung hay mua mt tài sn tài chính nói riêng. Tuy
nhiên, khái nim này tp trung ch yu vào đu t to thêm tài sn vt cht mi
(nh máy móc, thit b, nhà xng…) và đ thu v mt khon li nhun trong
tng lai. “Khi mt ngi mua hay đu t mt tài sn, ngi đó mua quyn đ đc
hng các khon li ích trong tng lai mà ngi đó hy vng có đc qua vic bán
sn phm mà tài sn đó to ra”. Quan nim ca ông đã nói lên kt qu ca đu t v
hình thái vt cht là tng thêm tài sn c đnh, to ra tài sn mi v mt giá tr, kt
qu thu đc ln hn chi phí b ra.
6
Theo Lut đu t 59/2005/QH ca Vit Nam “u t là vic nhà đu t b
vn bng các loi tài sn hu hình hoc vô hình đ hình thành tài sn tin hành các
hot đng đu t”.
Có th hiu đu t theo mt khái nim chung nht, đó là: “u t đc hiu
là vic s dng mt lng giá tr vào vic to ra hoc tng cng c s vt cht cho
nn kinh t nhm thu đc các kt qu trong tng lai ln hn lng giá tr đã b ra
đ đt đc các kt qu đó”.
T khái nim đu t ta có th rút ra mt s đc đim ca đu t nh sau:
- Mt là, hot đng đu t thng s dng nhiu ngun lc khác nhau và
thng s dng đn v tin t đ biu hin. Các ngun lc đ đu t có th bng
tin, bng các loi tài sn khác nh máy móc thit b, nhà xng, công trình xây
dng khác thuc nhiu hình thc s hu khác nhau nh s hu nhà nc, t nhân,
nc ngoài
- Hai là, đu t cn phi xác đnh trong mt khong thi gian nht đnh(có
th nhiu nm, tháng ). Tuy nhiên thi gian càng dài thì mc đ ri ro cng càng
cao bi vì nn kinh t luôn thay đi, lm phát có th xy ra cng nh các nguyên
nhân ch quan khác có nh hng đn đu t.
- Ba là, mc đích ca đu t là sinh li trên c 2 mt: Li ích v mt tài
chính - thông qua li nhun gn lin vi quyn li ca ch đu t, và li ích v mt
xã hi – thông qua các ch tiêu kinh t xã hi nh hng đn quyn li ca xã hi
hay cng đng.
1.1.2. D án đu t: là tp hp các đ xut b vn trung và dài hn đ tin hành
các hot đng đu t trên đa bàn c th, trong khong thi gian xác đnh.
1.1.3. Hot đng đu t: là hot đng ca nhà đu t trong quá trình đu t bao
gm các khâu chun b đu t, thc hin và qun lý d án đu t.
1.2. Các hình thc đu t
Cn c vào lut đu t 59/2005/QH ca vit nam, đu t bao gm hai hình
thc đu t trc tip và đu t gián tip. Nhng trên đa bàn Tnh An Giang thì hình
thc đu t gián tip không thc hin.
7
u t trc tip: là hình thc đu t do nhà đu t b vn đu t và tham
gia qun lý hot đng đu t.
Nhà đu t có th là Chính ph thông qua các kênh khác nhau đ đu t cho
xã hi, điu này th hin chi tiêu ca Chính ph thông qua đu t các công trình,
chính sách xã hi. Ngoài ra, ngi đu t có th là t nhân, tp th k c các nhà
đu t nc ngoài đu t trc tip vào Vit Nam. Tùy theo tng trng hp c th
mà các ch th tham gia th hin quyn, ngha v và trách nhim ca mình trong
quá trình đu t.
1.3. Các ngun vn đu t
Mun thc hin công cuc đu t cn có các ngun lc đu vào nh sc lao
đng, t liu lao đng, đi tng lao đng. Khon tin và các tài sn hp pháp cn
có đ trang tri cho các ngun lc đu vào này gi là vn đu t.
có chính sách thu hút vn đu t cho phát trin kinh t bn vng, cn phân loi
ngun vn đu t và đánh giá đúng tm quan trng ca tng ngun vn. góc đ
chung nht trong phm vi mt quc gia, ngun vn đu t đc chia thành 2 ngun:
ngun vn đu t trong nc và ngun vn đu t nc ngoài.
1.3.1. Ngun vn đu t trong nc
Ngun vn đu t trong nc là các khon tin và tài sn hp pháp do nhà
đu t trong nc b ra đ tin hành hot đng đu t Vit Nam.
Ngun vn trong nc bao gm vn Nhà nc, vn tín dng, vn ca khu vc
doanh nghip t nhân và dân c ch yu đc hình thành t các ngun tit kim
trong nn kinh t.
- Tit kim ca ngân sách nhà nc: là s chênh lch dng gia tng các
khon thu mang tính không hoàn li (ch yu là thu) vi tng chi tiêu thng
xuyên ca ngân sách. Tit kim khâu tài chính này s hình thành nên ngun vn
đu t ca nhà nc.
i vi các nc đang phát trin, do tit kim ca nn kinh t b hn ch bi
yu t thu nhp bình quân đu ngi, cho nên, đ duy trì s tng trng kinh t và
m rng đu t đòi hi nhà nc phi gia tng tit kim ngân sách nhà nc, trên
8
c s kt hp xem xét chính sách đó có chèn ép tit kim ca doanh nghip và dân
c không. Nh vy, đ gia tng tit kim ca ngân sách nhà nc thì nn kinh t
cng phi tr giá nht đnh do s gim sút tit kim ca khu vc t nhân. Tuy nhiên
s st gim s không hoàn toàn tng ng vi mc tng tit kim ca ngân sách
nhà nc nu nh tit kim ca ngân sách ch yu là thc hin bng cách ct gim
chi tiêu dùng ngân sách.
- Tit kim ca doanh nghip: Là s lãi ròng có đc t kt qu kinh doanh.
ây là ngun tit kim c bn đ các doanh nghip to vn cho đu t phát trin
theo chiu rng và chiu sâu. Quy mô tit kim ca doanh nghip ph thuc vào các
yu t trc tip nh hiu qu kinh doanh, chính sách thu, s n đnh kinh t v mô…
- Tit kim ca các h gia đình và t chc đoàn th xã hi (sau đây gi tt
là khu vc dân c): Là khon tin còn li ca thu nhp sau khi đã phân phi và s
dng cho mc đích tiêu dùng. Quy mô tit kim khu vc dân c chu nh hng bi
các nhân t trc tip nh trình đ phát trin kinh t, thu nhp bình quân đu ngi,
chính sách lãi sut, chính sách thu, s n đnh kinh t v mô…
Trong nn kinh t th trng, s tin tit kim ca khu vc dân c có th
chuyn hoá thành ngun vn cho đu t thông qua các hình thc nh gi tit kim
vào các t chc tín dng, mua chng khoán trên th trng tài chính, trc tip đu
t kinh doanh… Có th nói, tit kim khu vc dân c gi v trí rt quan trng đi
vi đu t thông qua h thng tài chính trung gian. Chng hn, nu tit kim ngân
sách nhà nc không đáp ng đ nhu cu chi đu t thì buc Nhà nc phi tìm đn
ngun vn tit kim ca khu vc này đ tha mãn bng cách phát hành trái phiu
Chính ph. Tng t, đi vi khu vc tài chính doanh nghip cng vy, khi phát
sinh nhu cu vn đ m rng đu t kinh doanh, thông qua th trng tài chính các
doanh nghip có th huy đng vn tit kim khu vc dân c bng nhiu hình thc
rt phong phú, nh phát hành c phiu, trái phiu, vay vn t các t chc tín dng…
Tóm li, tit kim là quá trình nn kinh t dành ra mt phn thu nhp hin ti
đ to ra ngun vn cung ng cho đu t phát trin, qua đó nâng cao hn na mc
sng ngày càng cao ca ngi dân trong tng lai.
9
Bt k mt quc gia nào cng mong mun huy đng đc ngun vn đu t
trong nc ln gi vai trò quyt đnh trong các hot đng đu t, th hin sc mnh
ni lc ca mt quc gia, s dng vn đu t trong nc có u đim là bn vng,
n đnh, chi phí thp, gim thiu đc ri ro và tránh đc hu qu t bên ngoài.
Tuy nhiên vi nn kinh t đang phát trin và đang chuyn đi thc hin công nghip
hóa – hin đi hóa nh Vit Nam thì ngun lc này còn rt yu cha đáp ng đc
nhu cu vn đu t phát trin nên cn phi huy đng thêm ngun vn đu t nc ngoài.
1.3.2. Ngun vn đu t nc ngoài
Ngun vn đu t nc ngoài là các khon tin và tài sn hp pháp do nhà
đu t nc ngoài hoc liên doanh gia nhà đu t trong nc và nc ngoài b ra
đ tin hành hot đng đu t Vit Nam theo pháp lut quy đnh.
Vic huy đng ngun vn đu t nc ngoài giúp b sung ngun vn đu t
phát trin kinh t - xã hi, kt ni gia kinh t Vit Nam vi nn kinh t th gii,
thúc đy các doanh nghip nâng cao kh nng cnh tranh đi mi phng thc qun
tr doanh nghip cng nh phng thc kinh doanh, nhiu ngun lc trong nc
nh lao đng, đt đai, li th kinh t, tài nguyên đc khai thác và s dng có hiu
qu hn. Tuy vy, khi s dng vn đu t nc ngoài li luôn cha n nhng nhân
t tim tàng gây bt li cho nn kinh t, đó là s l thuc, nguy c khng hong n,
s tháo chy đu t, s gia tng tiêu dùng và gim tit kim trong nc,…Nh vy,
vn đ đt ra là làm sao huy đng đc ngun vn nc ngoài đm bo cho quá
trình công nghip hóa và hin đi hóa đt nc nhng vn phi kim soát cht ch
s di chuyn ca dòng vn nc ngoài đ ngn chn khng hong tài chính. iu
này đòi hi chúng ta phi to lp môi trng đu t thun li cho dòng vn này,
điu chnh và la chn các hình thc thu hút đu t sao cho dòng vn này đu t dài
hn mt cách bn vng có li cho nn kinh t. Ngun vn đu t thu hút An
Giang ch yu là ngun vn ODA và FDI.
- Vin tr phát trin chính thc (Official Development Assistance –
ODA): ây là tt c các khon vin tr ca các đi tác vin tr nc ngoài dành
cho Chính ph và nhân dân nc nhn vin tr.
10
ODA là ngun vn b sung cho ngun vn trong nc đ phát trin kinh t,
giúp các quc gia nhn vin tr tip cn nhanh chóng các thành tu khoa hc k
thut và công ngh hin đi, to điu kin phát trin c s h tng kinh t xã hi và
đào to phát trin ngun nhân lc. Tuy nhiên, các nc tip nhn vin tr thng
xuyên phi đi mt nhng th thách rt ln đó là gánh nng n quc gia trong
tng lai, chp nhn nhng điu kin và ràng buc kht khe v th tc chuyn giao
vn, đôi khi còn gn c nhng điu kin v chính tr.
- u t trc tip nc ngoài ( Foreign Direct Investment – FDI): ây
là ngun vn do các nhà đu t nc ngoài đem vn vào mt nc đ đu t trc
tip bng vic to lp nhng doanh nghip. FDI đã và đang tr thành hình thc huy
đng vn nc ngoài ph bin ca nhiu nc đang phát trin khi mà các lung
dch chuyn vn t các nc phát trin đi tìm c hi đu t nc ngoài đ gia
tng thu nhp trên c s khai thác li th so sánh gia các quc gia.
Các hình thc ch yu ca FDI nc ta nh doanh nghip liên doanh,
doanh nghip 100% vn nc ngoài, hp đng hp tác kinh doanh di các hình
thc BOT, BTO, BT, BCC.
BOT (Hp đng xây dng - kinh doanh - chuyn giao).
BTO (Hp đng xây dng - chuyn giao - kinh doanh).
BT (Hp đng xây dng - chuyn giao).
BCC (Hp đng hp tác kinh doanh).
u t phát trin kinh doanh.
u t mua c phn hoc góp vn đ tham gia qun lý hot đng đu t.
u t thc hin vic sát nhp và mua li doanh nghip.
Khác vi ODA, FDI không ch đn thun đa ngoi t vào nc s ti, mà
còn kèm theo chuyn giao công ngh, trình đ qun lý tiên tin và kh nng tip cn
th trng th gii, gii quyt vic làm, s dng tài nguyên trong nc… vì th các
nc tip nhn là phi khai thác trit đ các li th có đc ca ngun vn này
nhm đt đc s phát trin tng th cao v kinh t. Tuy nhiên, FDI cng có nhng
mt trái ca nó. ó là ngun vn FDI v thc cht cng là mt khon n, trc sau
11
nó vn không thuc quyn s hu và chi phi ca nc s ti. Bên cnh đó, các
nc nhn đu t còn phi gánh chu nhiu thit thòi do phi áp dng mt s u đãi
(nh u đãi v thu thu nhp doanh nghip, giá thuê đt, v trí doanh nghip, quyn
khai thác tài nguyên…) cho các nhà đu t hay b các nhà đu t nc ngoài tính
giá cao hn mt bng quc t cho các yu t đu vào, cng nh vn có th b
chuyn giao nhng công ngh và k thut lc hu…
1.4. Vai trò ca vn đu t đi vi s tng trng và phát trin kinh t.
1.4.1. Phân tích mô hình tng trng ca Harrod – Domar
Trong h thng lý thuyt tng trng kinh t vào cui nhng nm 30 đã xut
hin mt hc thuyt kinh t mi, đó là hc thuyt kinh t ca J. Maynard Keynes.
Khác vi t tng ca các nhà kinh t hc c đin và tân c đin, Keynes cho rng
nn kinh t có th đt ti và duy trì s cân bng di mc sn lng tim nng. Tuy
nhiên, ông cng nhn thy xu hng phát trin ca nn kinh t là đa mc sn
lng thc t càng gn mc sn lng tim nng càng tt. đ có đc s dch
chuyn này thì đu t đóng vai trò quyt đnh.
Khi nghiên cu mô hình kinh t do hai nhà kinh t hc là Roy Harrod Anh
và Evsay Domar M đng thi đa ra (da trên t tng ca Keynes) trình bày
mi quan h cht ch gia h s gia tng đu ra (sn lng) và gia tng vn đu t;
tit kim ca các công ty và dân c là ngun gc ca đu t.
Nu gi đu ra là Y và tc đ tng trng kinh t đu ra là g, có ngha là:
g =
Nu gi S là mc tích ly ca nn kinh t th t l tích ly s trong đu t s là:
s =
Vì tit kim là ngun vn đu t ca đu t nên v mt lý thuyt đu t luôn
bng tit kim (S=I), do đó ta có th vit:
s =
Mc đích ca đu t là đ to vn sn xut, nên I = K. Nu gi k là t s gia
tng gia vn và sn lng (còn gi là h s ICOR – phn ánh tng quan gia vn
12
và đu ra: là ch tiêu đánh giá hiu qu đu t ca mt quc gia hay mt ngành, cho
ta thy cn thêm bao nhiêu đng cho đu t đ tng thêm mt đn v sn lng), ta có
k =
hoc k =
Công thc trên cho thy mi quan h tng quan t l nghch gia h s
ICOR và tc đ tng trng kinh t. Vi t l đu t/GDP ging nhau nc nào có
h s ICOR thp hn thì s to ra mt tc đ tng trng kinh t cao hn. H s
ICOR càng thp thì chng t đu t càng hiu qu.
Mô hình Harrod – Domar cho thy s tng trng là kt qu tng tác gia
tit kim và đu t là đng lc c bn cho s phát trin kinh t. u t sinh ra li
nhun và gia tng kh nng sn xut ca nn kinh t.
Ngun: http: //www. Economics 4 development.com
1.4.2. Tác đng ca vn đu t đi vi s tng trng và phát trin kinh t.
u t là b phn ln và hay thay đi trong chi tiêu. Do đó nhng thay đi
trong đu t có th tác đng ln đi vi tng cu và do đó tác đng ti sn lng và
công n, vic làm. Khi đu t tng lên, có ngha là nhu cu v chi tiêu đ mua sm
máy móc thit b, phng tin vn ti, vt liu xây dng … tng lên. S thay đi
này làm cho đng tng cu dch chuyn. Trong hình 1 mô t khi đng tng cu
dch chuyn t AD
0
đn AD
1
làm cho mc sn lng tng t Y
0
đn Y
1
và mc giá
cng bin đng t P
0
đn P
1
.
u t s dn đn tng vn sn xut, ngha là có thêm các nhà máy, thit b,
phng tin vn ti mi đc đa vào sn xut, làm tng kh nng sn xut ca nn
kinh t. S thay đi này tác đng đn tng cung. Trong hình 01. mô t khi vn sn
xut tng s làm cho đng tng cung dch chuyn t AS
0
đn AS
1
làm cho mc
sn lng tng t Y
0
đn Y
1
và mc giá gim t P
0
đn P
1
.
S tác đng ca vn đu t và vn sn xut đn tng trng kinh t không
phi là quá trình riêng l mà nó là s kt hp, đan xen ln nhau, tác đng liên tc
vào nn kinh t.
Ngày nay vn đu t và vn sn sn xut đc coi là yu t quan trng ca
quá trình sn xut. Vn sn xut va là yu t đu vào, va là sn phm đu ra ca
13
quá trình sn xut. Vn đu t không ch là c s đ to ra vn sn xut, tng nng
lc sn xut ca các doanh nghip và ca nn kinh t, mà còn là điu kin đ nâng
cao trình đ khoa hc – công ngh, góp phn đáng k vào vic đu t theo chiu
sâu, hin đi hóa quá trình sn xut. Vic tng vn đu t cng góp phn vào vic
gii quyt công n, vic làm cho ngi lao đng khi m ra các công trình xây dng
và m rng quy mô sn xut. Cui cùng, c cu s dng vn đu t là điu kin
quan trng tác đng vào vic chuyn dch c cu nn kinh t đt nc.
Hình 1.1: th miêu t s tác đng ca đu t đn cu
Hình 1.2: th miêu t s tác đng vn đn sn xut
Y
1
Y
1
P
1
Y
0
P
0
P
AD
E
0
E
1
Y
AS
0
AS
1
AS
P
1
AD
1
E
2
P
0
AD
0
E
1
Y
0
Y
P
14
1.5. Nhng yu t nh hng đn hot đng thu hút vn đu t
1.5.1. S n đnh kinh t chính tr xã hi và pháp lut đu t
S n đnh kinh t chính tr xã hi là điu kin tiên quyt nhm gim thiu
nhng ri ro ca vn đu t vt khi s kim soát ca ch đu t. Nhng bt n
kinh t - chính tr không ch làm cho dòng vn đu t b chng li, thu hp mà còn
làm cho dòng vn đu t t trong nc chy ngc ra ngoài, tìm đn ni trú n mi
an toàn và hp dn hn.
H thng pháp lut đu t ca nc s ti cng đóng vai trò rt quan trng,
nó phi đm bo s an toàn v vn và cuc sng cá nhân cho nhà đu t, đm bo
pháp lý đi vi tài sn t nhân và môi trng cnh tranh lành mnh, đm bo vic
di chuyn li nhun cho các nhà đu t. Ni dung ca h thng pháp lut càng đng
b, cht ch, tiên tin, nhng ci m, phù hp vi lut pháp và thông l quc t thì
kh nng hp dn vn đu t càng cao.
1.5.2. Tài nguyên thiên nhiên, tài nguyên du lch ca đa phng
Tài nguyên du lch là tt c các nhân t có th kích thích đng c ca khách
du lch đc ngành du lch vn dng đ to ra li ích kinh t và li ích xã hi. Tài
nguyên du lch đc phân làm 3 loi:
- Tài nguyên thiên nhiên du lch là nhng tài nguyên mà thiên nhiên đã
ban tng đ con ngi tin hành các hot đng du lch nh ngh ngi điu dng,
du ngon tham quan và kho sát khoa hc bao gm sông núi ni ting, bin đo
mênh mông, sui thác k v, hoa thm c l…
- Tài nguyên du lch nhân vn là nhng ca ci vt cht và ca ci tinh
thn do con ngi sáng to ra t xa cho đn nay, có th thu hút mi ngi tin
hành du lch nh các truyn thuyt, huyn thoi, di tích lch s, kin trúc c đin, di
tích vn hóa, vn hóa ngh thut…
- Tài nguyên du lch xã hi là tài nguyên mang tính vn hóa. Du khách đi
du lch là mun đc hng th vn hóa ni đn. Con ngi đc hun đúc trong
bi cnh vn hóa khác nhau s có giá tr, phng thc t duy và phng thc sng
khác nhau, vì vy con ngi cng là tài nguyên du lch xã hi.
15
Vi nhng đa phng có nhiu điu kin v tài nguyên du lch thì s có
nhiu điu kin thun li đ thu hút vn đu t vào ngành du lch.
1.5.3. Phát trin ca c s h tng
S phát trin ca c s h tng kinh t ca mt quc gia và mt đa phng
tip nhn đu t luôn là điu kin vt cht hàng đu đ các ch đu t có th nhanh
chóng thông qua các quyt đnh và trin khai thc t các d án đu t đã cam kt.
Mt tng th h tng phát trin phi bao gm mt h thng giao thông vn ti đng
b và hin đi vi các cu cng, đng sá, kho bãi và các phng tin vn ti đ
sc bao ph quc gia và đ tm hot đng quc t; mt h thng bu đin thông tin
liên lc vin thông vi các phng tin nghe – nhìn hin đi, có th ni mng thng
nht toàn quc và liên thông vi toàn cu; h thng đin, nc đy đ và phân b
tin li cho các hot đng sn xut kinh doanh cng nh đi sng xã hi; mt h
thng mng li cung cp các loi dch v khác ( y t, giáo dc, gii trí, các dch v
hi quan, tài chính, thng mi, qung cáo, k thut…) phát trin rng khp, đa
dng và có cht lng cao.
1.5.4. Chính sách thu hút vn đu t đa phng
Chính sách thng mi đc thông thoáng theo hng t do hóa s bo đm
kh nng xut – nhp khu máy móc thit b, nguyên liu sn xut, cng nh sn
phm, tc là bo đm s thun li, kt ni liên tc các công đon hot đng đu t
ca các nhà đu t trong và ngoài nc.
Các mc u đãi tài chính - tin t dành cho vn đu t trc ht phi bo
đm cho các ch đu t tìm kim đc li nhun cao nht trong điu kin kinh
doanh chung ca khu vc, ca mi nc; đng thi nó còn khuyn khích h đu t
vào nhng ni mà Chính ph mun khuyn khích đu t. Trong đó, nhng u đãi
v thu chim v trí quan trng hàng đu trong s các u đãi tài chính dành cho đu
t. Mc u đãi thu cao hn luôn đc giành cho các d án đu t có t l vn đu
t cao, quy mô ln, dài hn, s dng nhiu nguyên vt liu và lao đng, tái đu t
li nhun và có mc đ “ni đa hóa” sn phm và công ngh cao hn.
16
S h tr tín dng cùng vi các dch v tài chính, bo lãnh ca Chính ph,
ca các c quan tín dng xut khu và ca các t chc tài chính đa phng nh
WB, ADB đã, đang và s đóng vai trò to ln làm tng dòng vn đu t, nht là
vn đu t trc tip nc ngoài vào các nc và đa phng.
Nh vy, mt khi các ri ro gim xung, t l li nhun tng lên, thì các
lung vn đu t s đ vào nhiu và n đnh, ngay c khi tc đ tng trng chung
ca nc đó chm li. Ngc li, các nhà đu t s thn trng hn, thm chí b đi
nu ni tip nhn đu t có “đ tin cy thp v tín dng” – mt ch s tng hp ca
các yu t nh ri ro chính tr cao, phát trin kinh t chm, xut khu kém, n cao
và bt n đnh kinh t v mô… Khi đó, dù nhng u đãi tài chính rt cao đc đa
ra cng khó hp dn đc các nhà đu t vn nng đng, thn trng, luôn mong
mun và thng có nhiu c hi la chn th trng đu t nh ý trên toàn th gii.
1.5.5. Trình đ đi ng lao đng – khoa hc công ngh
i ng nhân lc có tay ngh cao là điu kin rt quan trng đ mt nc và
đa phng vt qua đc nhng hn ch v tài nguyên thiên nhiên và tr nên hp
dn các nhà đu t. Vic thiu các nhân lc k thut lành ngh, các nhà lãnh đo,
các nhà qun lý cao cp, các nhà doanh nghip tài ba và s lc hu v trình đ khoa
hc – công ngh s khó lòng đáp ng đc các yêu cu ca nhà đu t đ trin khai
các d án ca h, làm chm và thu hp li dòng vn đu t chy vào mt lãnh th
và đa phng.
1.5.6. H thng doanh nghip
Mt h thng doanh nghip trong lãnh th và đa phng phát trin, đ sc
hp thu công ngh chuyn giao, và là đi tác ngày càng bình đng gia các nhà đu
t vi nhau là điu kin cn thit đ lãnh th và đa phng tip nhn đu t có th
thu hút đc nhiu hn và hiu qu hn lung vn đu t.
1.5.7. S phát trin ca nn hành chính quc gia
Lc cn ln làm nn lòng các nhà đu t là th tc hành chính rm ra,
phin phc gây tn kém v thi gian và chi phí, làm mt c hi đu t. B máy
hành chính hiu qu quyt đnh s thành công không ch thu hút vn đu t mà còn