B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
X
0
W
NGUYN L HUYN
MI QUAN H GIA S QUÁ TI TRONG
CÔNG VIC, S XUNG T TRONG CÔNG
VIC-GIA ÌNH VÀ Ý NH CHUYN VIC
CA NHÂN VIÊN NGÀNH XÂY DNG TI
TP H CHÍ MINH
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH 11/2012
B GIÁO DC ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
X
0
W
NGUYN L HUYN
MI QUAN H GIA S QUÁ TI TRONG
CÔNG VIC, S XUNG T TRONG CÔNG
VIC-GIA ÌNH VÀ Ý NH CHUYN VIC
CA NHÂN VIÊN NGÀNH XÂY DNG TI
TP H CHÍ MINH
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60.34.01.02
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS. TRN KIM DUNG
TP. H CHÍ MINH 11/2012
i
LI CAM OAN
Kính tha quý Thy Cô, kính tha quý đc gi, tôi là Nguyn L Huyn, hc viên
Cao hc – K
hóa
18 – Ngành Qun tr Kinh doanh – Trng i hc Kinh t
Thành ph H Chí Minh. Tôi xin
cam
đoan toàn b ni dung lun vn trình bày
di đây do chính tôi thc
hin.
C s lý thuyt liên quan và nhng trích dn trong lun vn đu có ghi ngun
tham kho t
sách,
tp
chí, các nghiên cu, báo cáo hay bài báo. D liu phân
tích trong lun vn là thông tin s
cp
đc thu thp t nhân viên ngành Xây
dng đang làm vic ti các công ty Xây dng ti TP.H
Chí
Minh. Quá trình x
lý, phân tích d liu và ghi li kt qu nghiên cu trong lun vn này cng
do
chính tôi thc
hin.
Mt ln na, tôi xin cam đoan lun vn này không sao chép t các công trình
nghiên cu
khoa
hc
khác
.
Tp H Chí Minh, ngày 04 tháng 11 nm
2012
Hc
viên
Nguyn L Huyn
ii
LI CM N
Trong sut thi gian thc hin lun vn tt nghip, tôi đã nhn đc nhiu s
giúp đ ca các Qúy thy cô giáo, bn bè và gia đình. Tôi xin đc bày t s
trân trng và lòng bit n sâu sc đi vi nhng s giúp đ này.
Trc tiên, tôi xin trân trng gi li cm n chân thành và sâu sc đn PGS. TS.
Trn Kim Dung đã tn tình hng dn tôi thc hin lun vn này. Bên cnh
đó, tôi
xin cm n tt c các thy cô giáo trong ban ging hun ca Khoa Qun tr Kinh
doanh, trng i hc Kinh t Tp.HCM – nhng ngi đã nhit tình ging dy và
giúp đ cho tôi trong sut khóa hc này.
Tip theo, tôi cng xin gi li cm n đn các bn Khóa 2001 Khoa Xây dng
trng i hc Bách Khoa Tp H Chí Minh, nhng đng nghip ca tôi ti công ty
TNHH Phú Cng và nhng đng nghip khác – nhng ng
i đã chia s, giúp đ
tôi trong quá trình nghiên cu và thu thp d liu cho lun vn.
Cui cùng, tôi xin đc trân trng cm n gia đình tôi – nhng ngi luôn
đng viên, giúp đ v mt tinh thn cng nh vt cht cho tôi trong nhng nm
tháng hc tp này.
Nguyn L Huyn
iii
MC LC
LI CAM OAN i
LI CM N ii
DANH MC CÁC T VIT TT v
DANH SÁCH HÌNH v
DANH SÁCH BNG BIU v
PH LC vi
1 CHNG 1 TNG QUAN 1
1.1 Mc đích ca nghiên cu 3
1.2 Phm vi nghiên cu và đi t
ng kho sát 4
1.2.1 Phm vi nghiên cu 4
1.2.2 i tng kho sát 4
1.3 Phng pháp nghiên cu 4
1.4 Ý ngha thc tin ca nghiên cu 5
1.5 Cu trúc nghiên cu 5
2 CHNG 2 C S LÝ THUYT 7
2.1 Ý đnh chuyn vic (turnover intention) 7
2.2 S xung đt công vi
c-gia đình (work-family conflict) 9
2.3 S quá ti trong công vic (subjective quantitative workload) 12
3 CHNG 3 PHNG PHÁP NGHIÊN CU 15
3.1 Thit k nghiên cu 15
3.1.1 Phng pháp nghiên cu 15
3.1.2 Qui trình nghiên cu 16
3.2 Các bin nghiên cu và thang đo 18
3.2.1 S quá ti trong công vic 18
3.2.2 S xung đt công vic gia đình 19
3.2.3 Ý
đnh chuyn vic 21
3.2.4 Mt s đc đim nhân khu hc 21
3.2.5 Mu nghiên cu đnh lng chính thc 22
iv
4 CHNG 4 KT QU NGHIÊN CU 25
4.1 Thng kê mô t mu 25
4.2 ánh giá thang đo 27
4.2.1 ánh giá thang đo bng đ tin cy Cronbach anpha 27
4.2.2 ánh giá thang đo bng phân tích yu t khám phá EFA 30
4.3 Kim đnh gi thuyt 36
4.3.1 Phân tích tng quan 37
4.3.2 Hi quy đa bin 38
4.4 Tho lun kt qu 40
5 CHNG 5 KT LUN 44
5.1 Kt qu chính và đóng góp v mt lý thuyt 44
5.2 Hàm ý cho nhà qun tr 45
5.3 Hn ch ca nghiên cu và hng nghiên cu tip theo 47
6 TÀI LIU THAM KHO 49
v
DANH MC CÁC T VIT TT
T vit tt Ý ngh
a
EFA
Exploring Factor Analysing – phân tích nhân t khám phá.
IET
involuntary employee turnover – s bt buc chuyn vic
FIW
Family interference with work – s nh hng ca công vic đn gia
đình
SPSS
Statistical Package for the Social Sciences – chng trình phân
tích thng kê khoa hc.
TP.HCM
Thành ph H Chí Minh.
TI
Turnover intention – ý đnh chuyn vic.
VET
voluntary employee turnover – s chuyn vic t nguyn
WL
Subjective Quantitative overload - S quá ti trong công vic
WFC
Work-family conflict - S xung đt trong công vic – gia đình
WIF
Work interference with family – s nh hng ca gia đình đn công
vic
UMT
Unfolding model of turnover – mô hình m v s chuyn vic
DANH SÁCH HÌNH
Hình 2.1 Các mi quan h nghiên cu 14
Hình 3.1 Quá trình nghiên cu 16
Hình 4.1 Kt qu phân tích tng quan gia các bin trong mô hình 38
DANH SÁCH BNG BIU
Bng 2.1 Tóm tt các mô hình v ý đnh chuyn vic 9
Bng 2.2 Tóm tt đnh ngha v WFC 11
Bng 2.3 Tóm tt đnh ngha v s quá ti trong công vic 12
Bng 3.1 Tin đ thc hin các nghiên cu 18
Bng 3.2 Thang đo S quá ti trong công vic 19
vi
Bng 3.3 Thang đo s xung đt công vic và gia đình (Wfc) 20
Bng 3.4 Thang đo ý đnh chuyn vic 21
Bng 4.1 Thng kê mu 26
Bng 4.2 H s Cronbach anpha ca thang đo S quá ti trong công vic 27
Bng 4.3 H s Cronbach anpha ca thang đo S xung đt trong công vic–gia đình
28
Bng 4.4 H s Cronbach anpha ca thang đo Ý đnh chuyn vic 30
Bng 4.5 Kt qu EFA 31
Bng 4.6 Phân tích phng sai trích 34
Bng 4.7 H s tng quan gia các bin 37
Bng 4.8 Kt qu phân tích hi quy 38
Bng 4.9 Kt qu kim đnh các gi thuyt 39
Bng 4.10 So sánh h s tng quan vi mt s nghiên cu khác 42
PH LC
Ph lc 1: Dàn bài tho lun tay đôi 52
Ph lc 2: Bng câu hi 55
Ph lc 3: H s Cronbach’s Alpha 59
Ph lc 4: Phân tích nhân t khám phá EFA 62
Ph lc 5 Kim đnh KMO and Bartlett's 65
Ph lc 6
Phân tích mô t bin
66
Ph lc 7:
Phân tích tng quan gia các bin nghiên cu
66
Ph lc 8: Phân tích hi quy 67
Ph lc 9: Biu đ Histogram ca phn d chun hóa 68
Ph lc 10: th P- Plot ca phn d chun hóa 69
Ph lc 11: Biu đ phân tán Scatterplot 70
Ph lc 12 Thng kê mô t 70
1
1 CHNG 1
TNG QUAN
Gii thiu
Công vic và gia đình là hai trong các lnh vc quan trng nht ca cuc sng ca
ngi trng thành đi vi hu ht các cá nhân trong mi lnh vc, và thng đc
coi là xng sng ca s tn ti ca mi ngi. Kh nng ca mi cá nhân đ đáp
ng vi nhng đòi hi ca công vic và ca gia đình ph thu
c vào nhiu yu t,
nh ngh nghip chuyên môn; t chc mà cá nhân đó đang làm vic, bi cnh kinh
t, xã hi và vn hóa mà h đang sng (Bailyn, 1992). Hai lnh vc quan trng này
góp phn đc bit trong các nghiên cu v hành vi ca con ngi. T lâu, các nhà
nghiên cu đã kim tra hai lnh vc này mt cách đc lp v mt lý thuyt và thc
nghim. Tuy nhiên, các kt qu li cho thy r
ng hai bin có liên quan, và mi quan
h này đã xut hin trong các hình thc xung đt (conflict).
Xung đt công vic- gia đình (WFC) đã đc đnh ngha là "mt hình thc ca cuc
xung đt vai trò trong đó vai trò áp lc t các lnh vc công vic và gia đình không
tng thích trong mt s khía cnh" (Greenhaus, 1985). WFC có mi liên h vi
nhng kt qu tiêu cc cho các cá nhân, gia đình và t chc. WFC là mt trong
nhng lnh vc nghiên cu quan tr
ng khi nghiên cu v t chc vì nó tác đng đn
thái đ đi vi công vic ca ngi lao đng (Frone, 1997). i vi cá nhân ngi
lao đng, WFC là nguyên nhân gây nên s kit sc vì làm vic quá nhiu, các vn
đ sc khe tinh thn, th cht và nh hng đn hnh phúc gia đình. i t chc,
WFC có nh hng đn s hài lòng ca công vic, s cam kt ca t chc, n
ng
sut lao đng và ý đnh chuyn vic (Lingard, 2007).
Chuyn vic (turnover) là s di chuyn ca ngi lao đng ra khi mt t chc
(Price, 1977). Chuyn vic ca nhân viên phá v s hiu qu ca mt t chc vì s
ra đi ca nhân viên mang theo tài sn ca t chc nh kinh nghim và chuyên môn
ca nhân viên. Chuyn vic đi vi mt t chc là tn hao chi phí, bao gm c chi
phí trong v
n đ tuyn dng và đào to nhân viên thay th (Mitchell, 2001). Chuyn
2
vic, đi vi cá nhân ngi lao đng có th có nhng tn tht trc tip liên quan đn
li ích mà h đã đc tip nhn t t chc (Hom, 2000). Do đó, đã có rt nhiu
nghiên cu trong nhiu nm qua đ tìm hiu, d đoán và ngn chn hin tng
chuyn vic. Hn 30 nm qua, trong nghiên cu t chc thì s lng các lý thuyt
tp trung vào s xung
đt gia công vic - gia đình và s chuyn vic ngày càng
nhiu (Eby, 2005), ngoài ra các nghiên cu mi quan h gia s quá ti trong công
vic và s xung đt trong công vic – gia đình cng đc tin hành trong nhiu lnh
vc. Trong lnh vc xây dng, mt s nghiên cu gn đây đc thc hin vi các
Kin trúc s ti M đã cho thy ngoài thi gian làm vic kéo dài, thì s xung đt
trong công vi
c và gia đình tác đng đáng k đn ý đnh chuyn vic ca h
(Katherine, 2008). Mt nghiên cu ti Úc ca nam k s Xây dng cng cho thy
rng xung đt công vic-gia đình và s quá ti trong công vic tng quan mt thit
(Lingard, 2007).
Vit Nam hin nay cha có nhiu nghiên cu v s quá ti trong công vic, s
xung đt trong công vic - gia đình và ý đnh chuyn vic, đc bit trong l
nh vc
Xây dng - là mt ngành có nguy c xy ra các s c v an toàn và chn thng
nghiêm trng cao hn các lnh vc khác. c thù môi trng làm vic ca ngành
Xây dng là thi gian vic dài. Thi gian làm vic công trng thông thng là
24 gi mi ngày và by ngày mi tun. Tin đ ca các d án Xây dng thng rt
gp và ch đu t thng s dng rt nhiu hình ph
t tài chính đi vi các đn v
làm tr tin đ ca d án. Các chuyên gia và nhà qun lý thng phi làm vic
nhiu gi và s cng thng trong công vic luôn mc cao. Ngành Xây dng còn
có mt đc đim là s xung đt và tranh chp thng xuyên xy ra gia các bên
tham gia. Nhân viên ngành Xây dng phi cân bng các yêu cu ca nhiu bên liên
quan tham gia d án nh Ch đu t, đn v Qun lý d, các
đn v T vn thit k,
đn v T vn giám sát, đn v Thm tra, Thanh tra Xây dng và Nhà thu thi công,
do đó to ra nhiu xung đt vai trò trong công vic. Nhng đc đim này làm tng
kh nng cho s xung đt gia công vic – gia đình ca nhân viên ngành Xây dng
(Lingard & Francis, nm 2004).
3
Trong khi đó ngành Xây dng nc ta đang có bc phát trin mnh m trong
nhng nm gn đây. S lao đng làm vic trong lnh vc công nghip và Xây dng
là 18.9% nm 2007 và tng dn qua các nm 20.0% nm 2008, 21.7% nm 2010 và
21.3% nm 2011 (Cc thng kê, 2012). c bit là th trng lao đng trong ngành
Xây dng ti Tp H Chí Minh, là mt trong hai th trng lao đng ln nht c
nc, vi rt nhi
u d án đc trin khai và rt nhiu công ty Xây dng ln nh.
Theo thng kê s b, nm 2009 trên đa bàn TP H Chí Minh có hn 2303 công
trình Xây dng đang trin khai (SGGP, 2010). Nm 2012, Do đó, có th thy lng
nhân viên ngành Xây dng ti Tp H Chí Minh là rt ln vi nhng đc trng riêng
là th trng lao đng cnh tranh, nng đng (Du at al., 2006), áp lc công vic, có
nguy c gim sc khe và hnh phúc gia đình t
vic phi làm vic ngoài gi nhiu,
s quá ti trong công vic cao và thiu an toàn (Loosemore et al., 2003) thì s
chuyn vic và các mi quan h vi nó trong lnh vc Xây dng là mt vn đ ln
cn nghiên cu. Do đó đ tài “Mi quan h gia s quá ti trong công vic, s
xung đt trong công vic-gia đình và ý đnh chuyn vic ca nhân viên trong
ngành Xây dng ti Tp H Chí Minh” đc chn đ
nghiên cu. Hi vng rng
kt qu nghiên cu s giúp cho các nhà qun lý trong lnh vc Xây dng có th hiu
rõ s mi quan h này và qun lý hiu qu, ci thin đc hin tng chuyn vic
trong t chc.
1.1 Mc đích ca nghiên cu
Nghiên cu đc thc hin nhm:
1. o lng s quá ti trong công vic, s xung đt công vic-gia đ
ình và ý
đnh chuyn vic ca ca nhân viên ngành Xây dng Tp H Chí Minh.
2. Xác đnh mi quan h gia s quá ti trong công vic, s xung đt trong
công vic-gia đình và ý đnh chuyn vic ca ca nhân viên ngành Xây dng
Tp H Chí Minh.
Các câu hi sau s đnh hng cho vic thc hin nghiên cu ca đ tài:
4
1. S quá ti trong công vic có nh hng nh th nào đn mc đ xung đt
công vic-gia đình và ý đnh chuyn vic ca nhân viên ngành xây dng?
2. S xung đt công vic-gia đình có nh hng nh th nào đn ý đnh chuyn
vic ca nhân viên ngành xây dng?
1.2 Phm vi nghiên cu và đi tng kho sát
1.2.1 Phm vi nghiên cu
Nghiên cu này đc thc hin t
i các công ty Xây dng trong thành ph H Chí
Minh.
1.2.2 i tng kho sát
Ngi làm vic trong ngành Xây dng gm nhiu đi tng: Qun lý d án, Nhân
viên t vn, K s, Kin trúc s và đi ng k thut (ngi lao đng có chuyên
môn) và công nhân Xây dng (ngi lao đng ph thông). Môi trng làm vic
trong ngành Xây dng chia thành hai lnh vc: làm vic ti vn phòng và làm vic
trên công trng. tài ch tp trung vào đi tng kho sát là nhân viên có chuyên
môn trong ngành Xây dng (gi t
t là nhân viên ngành xây dng) làm vic vn
phòng và c trên công trng.
1.3 Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu này đc thc hin thông qua hai bc, (1) nghiên cu đnh tính và (2)
nghiên cu đnh lng. Nghiên cu đnh tính đc thc hin qua tho lun trc tip
vi các nhân viên ngành xây dng. Nghiên cu đnh lng đc thc hin thông
qua phng vn 210 đi tng kho sát bng bng câu hi.
H s tin c
y Cronbach alpha và phân tích yu t khám phá EFA (exploratory factor
analysis) đc s dng đ sàng lc các thang đo các khái nim nghiên cu. Sau khi
thang đo đt yêu cu, phân tích tng quan và hi quy đc thc hin tip theo đ
kim đnh các gi thuyt. Phn mm x lý d liu thông kê SPSS đc dùng trong
các bc kim tra này.
5
1.4 Ý ngha thc tin ca nghiên cu
tài nghiên cu mang li mt s ý ngha v mt lý thuyt cng nh thc tin trong
lnh vc qun tr nhân s trong ngành xây dng, đc bit là các nhà qun lý, c th
nh sau
óng góp v mt lý thuyt:
iu chnh và kim đnh thang đo s quá ti trong công vic, s xung đt
công vic -gia đ
ình và ý đnh chuyn vic trong ngành Xây dng VN.
óng góp v mt thc tin:
Kt qu nghiên cu giúp các nhà qun tr nhân s trong ngành Xây dng
hiu rõ v s quá ti trong công vic, s xung đt công vic -gia đình ca
nhân viên và nh hng ca nó đn ý đnh chuyn vic ca nhân viên trong
t chc.T đó, các nhà qun tr s có các d đoán, có s thay đi tích cc
đ có th
tránh đc s chuyn vic và gi chân nhân viên và qun lý nhân
s trong t chc mt cách hiu qu hn.
1.5 Cu trúc nghiên cu
Báo cáo nghiên cu này đc chia thành nm chng.
Chng 1 gii thiu tng quan v đ tài nghiên cu. Phn này trình bày khái quát
c s nghiên cu, mc tiêu, phng
pháp,
đi tng và phm vi, ý ngha thc
tin và kt cu ca báo cáo nghiên cu.
Chng 2 trình bày c s lý thuyt v các khái nim nghiên cu và Xây dng các
gi thuyt cho nghiên cu. phn này trình bày và phân tích nhng lý thuyt liên
quan ti s quá ti trong công vic, s xung đt trong công vic-gia đình, và ý đnh
chuyn vic. Trên c s đó, Xây dng mô hình và các gi thuyt cho nghiên cu.
Chng 3 trình bày phng pháp nghiên cu và x lý s li
u. Phn này trình bày
cách thc, phng pháp thc hin nghiên cu, điu
chnh
và kim đnh thang đo,
và cách thc Xây dng
mu.
Chng 4 trình bày kt qu nghiên cu, và tho lun v kt qu.
Chng 5 tóm tt nhng kt qu chính ca nghiên cu, nhng đóng góp, hàm ý ca
6
nghiên cu cho nhà qun tr cng nh các hn ch ca nghiên cu đ đnh hng
cho nhng nghiên cu tip theo.
7
2 CHNG 2
C S LÝ THUYT
Gii thiu
Chng 1 gii thiu tng quan v đ tài nghiên cu. Chng 2 này nhm h thng
c s lý lun cho nghiên cu. Trên c s này, các mi quan h đc Xây dng
cùng vi các gi thuyt. Chng này bao gm bn phn chính: (1) Khái nim s
chuyn vic, (2) Khái nim v xung đt công vic-gia đình (WFC), (3) Khái nim
v s
quá ti trong công vic và các mi quan h.
2.1 Ý đnh chuyn vic (turnover intention)
Chuyn vic (turnover) là s di chuyn ca ngi lao đng ra khi mt t chc
(Price, 1977). Chuyn vic trong bt kì t chc nào cng gây chi phí hu hình và
chi phí vô hình. Chi phí hu hình là nh hng đn hot đng ca t chc, chi phí
trong vic tuyn dng và đào to các nhân viên mi. Chi phí vô hình còn quan trng
hn chi phí hu hình, bao gm các nh hng
đn vn hóa t chc, tinh thn ca
ngi lao đng và chi phí xã hi (Morrel, Loan-Clarke and Wilkinson 2004a).
Các nghiên cu cho thy rng ý đnh chuyn vic là mt d báo tt ca hành vi
chuyn vic trong thc t (Parasuraman, 1982).
Hughes (2001) cng kt lun rng ý
đnh chuyn vic có th còn nguy him hn so vi chuyn vic thc t, bi vì ý đnh
chuyn vic có th đc ngn cn bi s
sn có các la chn thay th có th chp
nhn đc. Trng hp không có các la chn thay th, nhân viên có th vn tip
tc công vic ca mình mt cách min cng, khi đó có th làm gim hiu qu làm
vic (Hughes, nm 2001). Do đó, ý đnh chuyn vic đc la chn đ tin hành
trong nghiên cu này.
Nhiu công trình lý thuyt và thc nghim hin nay v chuyn vic
đu da trên
nn tng ca March and Simon (1958) (trích dn ti Katherine, 2008). H nhn
mnh đn vn đ mc đ cm nhn ca ngi lao đng v kh nng d dàng tìm
kim và mong mun chuyn sang mt công vic mi. Mong mun v s chuyn
vic ca ngi lao đng ph thuc vào thái đ gn kt vi công vic và các c hi
8
trong t chc, trong khi kh nng d dàng tìm mt công vic mi ph thuc vào các
yu t bên ngoài nh sn có ca công vic thay th và t l tht nghip.
Có th chia mô hình chuyn vic theo trng phái tâm lý và trng phái th trng
lao đng (Morrell và cng s, 2001). Trng phái tâm lý tp trung vào hành vi ca
ngi lao đng nh đc tính cá nhân, s quá ti trong công vic, s hài lòng v công
vic, cam kt vi t ch
c (Hom, 2001). Trng phái th trng lao đng tp trung
vào các tác đng t yu t bên ngoài, nh tìm kim công vic mi, th trng lao
đng linh hot (Royality, 1998), t l tht nghip (Trevor, 2001) (trích dn ti
Katherine, 2008).
Ngoài ra, mt cu trúc chung đã đc đ xut, theo đó các cá nhân có nhng biu
hin tiêu cc (ví d nh chm tr, vng mt, hiu sut gim đi) đc xem là nhng
du hi
u ban đu v chuyn vic (Hulin nm 1991; Sablynski, Mitchell, Lee, Burton
và Holtom 2005). Gn đây, lý thuyt hình nh ca quyt đnh ngh vic đã đc tích
hp trong mô hình m v chuyn vic (unfolding model of turnover) (Lee và
Mitchell 1994; Morrell et al 2004a;. Morrell, Loan-Clarke và Wilkinson 2004b). Lý
thuyt này cho thy rng đi vi nhiu ngi quyt đnh ra đi không phi là kt qu
ca thái đ tiêu cc mà là kt qu ca mt cú sc, hoc s kin quan trng đ
đ
vt qua nhng quán tính ca công vic hin có.
Mt lý thuyt mi đó là s gn kt công vic (job embededness) là khái nim liên
quan đn quyt đnh tip tc mt công vic bng các mi liên h mt ngi đã có
vi ngi khác hoc các hot đng, rng hn là công vic ca mt cá nhân và cng
đng có mi liên h vi các khía cnh khác ca cuc sng ca h
(Mitchell, 2001).
Ông cng cho rng gn kt công vic nh là mt trung gian Xây dng gia công
vic và cuc sng cá nhân. Mi mt khía cnh có th có mc đ khác nhau có tm
quan trng đi vi cá nhân khác nhau các thi đim khác nhau hoc các giai đon
ca cuc sng ca h. Do tm quan trng ca công vic và gia đình trong cuc sng
ca mt cá nhân, khi hai vn đ này có thi gian không tng thích, h
u qu đáng
k có th xy ra là s chuyn vic ca nhân viên. Vit Nam là mt nc Á ông,
9
quan h gia đình vn là rt đc đ cao trong cuc sng ca mi ngi, do đó
nghiên cu la chn đnh ngha chuyn vic theo lý thuyt s gn kt công vic ca
Mitchell (2001) vì các điu kin tng đng vi Vit Nam.
Bng 2.1 Tóm tt các mô hình v ý đnh chuyn vic
Các tác gi
Các yu t
trong mô hình
Hom,
2001
Royality, 1998
Trevor, 2001
Lee&Mitchell
1994;
Morrell et al
2004
Mitchell,
2001
S hài lòng trong công vic x
S quá ti trong công vic x
S cam kt ca t chc x
Kh nng tìm kim mt công
vic mi
x
Mt cú sc hoc mt s kin
quan trng
x
Mi quan h và cuc sng cá
nhân
x
S chuyn vic ca ngi lao đng có liên quan đn chi phí d phòng, chi phí tin
t và phi tin t và có th có tác đng bt li đn hiu qu ca t chc. iu này đc
bit đúng trong trng hp nhân viên chuyn vic có kinh nghim hoc có chuyên
môn đc bit. Netemeyer et al. (1986), Boyar et al, (2003) và Batt và Valcour
(2003) đã không nghiên cu s chuyn vic trong thc t mà là ý đnh chuyn vic.
2.2 S
xung đt công vic-gia đình (work-family conflict)
Khái nim v xung đt công vic-gia đình (WFC) đã đc khai sáng bi
Kahn
(1964)
bng cách s dng lý thuyt vai trò mô t s cng thng gia vai trò công
vic và gia đình nh là mt "cuc xung đt gia các vai trò" (inter-role conflict).
10
Xung đt công vic-gia đình là mt khái nim theo hai hng, đó là s nh hng
ca gia đình đi vi công vic (family interference with work –FIW) có liên quan
đn, nhng khác bit vi s nh hng ca công vic đn gia đình (work
interference with family –FIW). Frone và cng s (1997) đã th nghim mt mô
hình tích hp ca hai khía cnh công vic gia đình. Nghiên cu tho lun v các yêu
t nh hng và kt qu ca WIF và FIW. Kt qu là WFC nh mt trung gian liên
kt ca WIF và FIW. c bit, Frone và cng s (1997) còn đa ra gi thuyt rng
cng thng và quá ti công vic làm t
ng WIF, dn đn tình trng quá ti trách
nhim làm cha m và trách nhim gia đình. Ngc li, các yu t t gia đình đã làm
tng FIW, dn đn làm vic quá ti và cng thng công vic. Kt qu FIW có nh
hng tiêu cc đn nhim v công vic và WIF có nh hng tiêu cc liên quan
đn hot đng gia đình. iu này cho thy rng, nu mt vai trò ca ngi lao đng
th
ng xuyên can thip vào vic thc hin mt vai trò th hai, hiu qu trong vai trò
th hai b nh hng.
Theo quan đim khác, Goode (1960) (trích dn ti Katherine, 2008) đã xác đnh
rng các hn ch thi gian, nng lng và cam kt là rào cn trong vic thc hin
các vai trò khác nhau nh ông nhn mnh trong hc thuyt v s khan him
(scarcity hypothesis). Lý thuyt v s khan him cho rng càng nhiu trách nhim
mà mt cá nhân cn ph
i thc hin, các ngun tài nguyên ca mình s đc x lý
trong vic thc hin các trách nhim khác càng ít hn. Theo Greenhaus (1985), c
s ca xung đt công vic – gia đình liên quan đn vn đ thi thi gian (time-
based) và s cng thng (strain-based). C s thi gian xut hin khi mt cá nhân
không th thc hin cùng lúc nhiu hot đng hoc là khi tinh thn b phân tâm khi
thc hin vai trò này vi vai trò khác, c s xung đt c
ng thng xy ra khi cng
thng hoc lo âu ca mt vai trò làm nh hng đn kh nng sn sàng thc hin
trong các vai trò khác.
(Frone, 1997) cng cho rng thi gian làm vic nhiu, công
vic cng thng và quá ti dn đn tình trng quá ti ca cha m và tng áp lc cho
gia đình, do đó làm tng WFC. nh ngha này hoàn toàn phù hp vi các đc trng
ca ngành Xây dng đó là thi gian làm vic kéo dài, công vic cng thng do chu
11
áp lc t vic phi đm bo tin đ, cht lng khc khe ca tng d án, điu kin
làm vic không an toàn, làm vic xa nhà, làm vic có nguy c gim sc khe và nh
hng đn hnh phúc gia đình. Do đó trong đ tài này, nghiên cu la chn lý
thuyt WFC da trên đnh ngha ca Frone, 1997.
Bng 2.2 Tóm tt đnh ngha v WFC
Các tác gi
Các yu t
Goode
(1960)
Kahn
(1964)
Greenhaus
(1985)
Frone
(1997)
S xung đt gia các vai trò x x
Xung đt v thi gian x
Xung đt t s cng thng x
Thi gian làm vic nhiu x x
S quá ti trong công vic x x
Mi quan h gia WFC và ý đnh chuyn vic
Ti ni làm vic, WFC có liên quan đn vn đ nh vng mt, tha mãn công vic
thp hn, hiu sut công vic thp hn, và nhng d đnh chuyn vic cao hn
(Eby, 2005). Greenhaus, Parasuraman và Collins (2001) khng đnh rng, khi tri
qua s xung đt - gia đình, nhân viên s c gng đ loi b xung đt này bng cách
ngh vic. Khi s
cng thng cao do s xung đt công vic - gia đình cng dn đn
đn ý đnh ngh vic. Trong nghiên cu đi vi các chuyên gia và qun lý trong lnh
vc k thut, Batt và Valcour (2003) cho rng WFC có nh hng tích cc đáng k
đn ý đnh chuyn vic ca nhân viên. Netemeyer et al. (1996) đã kim tra c WIF
và FIW đu có liên quan vi ý đnh chuyn vic ca nhân viên. Trong mt nghiên
cu gn đây hn, Boyar et al. (2003) cng thy r
ng c hai hng ca WFC đu nh
hng đn ý đnh chuyn vic và vic gim WFC có th làm gim chi phí s
chuyn vic ca nhân viên. Tuy nhiên, các nghiên cu WFC và chuyn vic ít đc
thc hin trong ngành xây dng, khi mà môi trng làm vic chu rt nhiu áp lc,
12
có nguy c gim sc khe và hnh phúc gia đình t vic phi làm vic ngoài gi
nhiu, làm vic ca đêm, làm vic xa nhà và thiu an toàn do các đc trng riêng ca
tng d án (Loosemore và cng s, 2003). Mt ch đ nht quán trong các nghiên
cu t chc và nghiên cu đnh tính v WFC là WFC có tác đng cùng chiu đn ý
đnh chuyn vic ca nhân viên (Eby et al, 2005, Bruening và Dixon, 2007). Gi
thuyt sau đây đc đ xut đi v
i nhân viên ngành xây dng:
H1: WFC tác đng cùng chiu đn ý đnh chuyn vic ca nhân viên xây
dng.
2.3 S quá ti trong công vic (subjective quantitative workload)
Major (2002)
cho rng s quá ti trong công vic đi vi mt cá nhân là h cm
thy có quá nhiu vic cn làm trong mt khong thi gian cho phép. Nhng ngi
chu nhiu s quá ti trong công vic có xu hng cn nhiu thi gian làm vic và
cn nhiu h tr
đ có th hoàn thành công vic hn.
Caplan (trích ti Lingard,
2004) cho rng s quá ti trong công vic xy ra khi mt cá nhân cm nhn mc đ
công vic vt quá kh nng thc hin ca mình. Hn na, mt ngi có th s
trong tình trng chu s quá ti trong công vic trong thi gian thc hin công vic
ca mình, dù công vic sau đó có th hoàn thành đúng thi hn.
Bng 2.3 Tóm tt
đnh ngha v s quá ti trong công vic
Có quá nhiu vic cn
làm trong thi gian
cho phép
Cm nhn công vic
vt quá kh nng thc
hin ca mình
Major (2002) x
Caplan (tích ti Lingard, 2004) x
Do đó trong phm vi nghiên cu này, s quá ti trong công vic đc hiu theo
hng là đánh giá kh nng nhn thc đ có th đáp ng yêu cu công vic ca mt
cá nhân. ó là trng thái ca tâm lý theo cm nhn ca nhân viên ch không phi là
mt bin pháp đo lng ca s quá ti trong công vic thc t
.
Mi quan h gia s quá ti trong công vic và WFC và ý đnh chuyn vic
13
Khi có quá ít thi gian đ có th hoàn thành công vic, ngi lao đng có xu hng
s dng thi gian cho hot đng gia đình và điu này gây ra s xung đt trong công
vic- gia đình (Greenhaus, 1985). S quá ti trong công vic đã đc d đoán là có
nh hng mnh đn WFC trong các nghiên cu trc đây (Guerts và Demerouti,
2003; Wallace, 1997). Trong mt s nghiên cu khác, Boyar (2003) nghiên cu v
các nhân viên làm vic trong ngành sn xut ni tht, Lingard (2004) nghiên cu v
nhân viên xây dng ti Úc, Spector (2007) nghiên c
u cp qun lý ti th trng
châu Á đã cho thy rng có mi quan h tích cc đn WFC và ý đnh chuyn vic
ca nhân viên. Do đó, các gi thuyt tip theo sau đây đc nghiên cu đi vi nhân
viên ngành xây dng.
H2: S quá ti trong công vic s tác đng cùng chiu đn WFC ca nhân
viên xây dng.
H3: S quá ti trong công vic tác đng cùng chiu đn ý đnh chuyn vic
ca nhân viên xây dng.
Trong mt s nghiên cu gn đây, cho thy bin WFC đóng vai trò là bin trung
gian gia nhóm các bin v áp lc trong công vic (job stress variables) và s mt
mi ca ngi lao đng (employee burnout). Trong đó nhóm các bin v áp lc
công vic bao gm: thi gian làm vic (working hour), s quá ti trong công vic
(subjective quantitative workload) và trách nhim trong công vic (work
responsibility) (Lingard, 2004). Michael (2009) đã cho rng WFC đóng vai trò là
bin trung gian gia yu t ca s không tha mãn trong công vic (s tha mãn v
tin lng) và ý đnh chuyn vic. Khi nhân viên không tha mãn trong công vic
thì h s cm nhn mc đ WFC tng lên và s kéo theo là ý đnh chuyn vic ca
nhân viên. S quá ti trong công vic là mt trong các yu t ca áp lc công vic
đã đc d báo có nh hng đn WFC ca nhân viên xây dng ti Úc (Lingard,
2004), khi s quá ti trong công vic ca nhân viên tng thì mc đ WFC cng tng
theo và d đoán s
nh hng đn ý đnh chuyn vic. Do đó, gi thuyt WFC là
14
bin trung gian ca s quá ti trong công vic và ý đnh chuyn vic đc nghiên
cu.
H4: S xung đt trong công vic và gia đình là bin trung gian gia S quá ti
trong công vic và ý đnh chuyn vic ca nhân viên xây dng.
Hình 2.1 Các mi quan h nghiên cu
Tóm tt
Chng 2 trình bày c s lý lun v s chuyn vic, WFC, thi gian làm vic kéo
dài và s quá ti trong công vic. Trên c s này hình thành các mi quan h
trong nghiên cu. Mt là, thi gian làm vic kéo dài và Áp lc trong công vic s
tác đng cùng chiu đn WFC ca nhân viên ngành xây dng. Hai là, mc đ
WFC ca nhân viên s tác đng dng đn ý đnh chuyn vic ca nhân viên
đó.
Chng tip theo s trình bày phng pháp nghiên cu thc hin đ đánh giá
thang đo và kim đnh các gi thuyt đã đ ra.
H2 H1
H3
Xung đt công
vic-gia đình
Ý đnh chuyn
vic
S quá ti trong
công vic
15
3 CHNG 3
PHNG PHÁP NGHIÊN CU
Gii thiu
Chng 2 trình bày v c s lý thuyt v áp lc trong công vic, s xung đt trong
công vic và gia đình và ý đnh chuyn vic và các mi quan h gia chúng. Da
vào c s lý thuyt, các mi quan h gia các khái nim nghiên cu đc Xây
dng kèm theo các gi thuyt, chng 3 này nhm mc đích gii thiu phng
pháp nghiên cu s dng đ đánh giá các thang
đo
lng
các khái nim nghiên
cu và kim đnh các gi thuyt đã đ ra. Chng này bao gm ba phn
chính:
(1) Thit k nghiên cu, (2) Các thang đo lng các khái nim nghiên cu, (3)
Mu nghiên cu đnh lng chính thc.
3.1 Thit k nghiên cu
3.1.1 Phng pháp nghiên cu
Vi mc đích đo lng mc đ mi quan h gia s quá ti trong công vic, s
xung đt trong công vic và gia đình và ý đnh chuyn vic ca nhân viên ngành
xây dng, nghiên cu s xác đnh s nh h
ng ca S quá ti trong công vic đn
WFC, xác đnh s nh hng ca WFC đn ý đnh chuyn vic và sau đó s xem
xét WFC có phi là bin trung gian gia s quá ti trong công vic và ý đnh
chuyn vic hay không. Nghiên cu này gm hai phn chính: (1) Nghiên cu s b
và (2) Nghiên cu chính thc tng ng vi hai phng pháp nghiên cu đnh tính
và đnh lng:
1. Nghiên cu đnh tính: thông qua tho lun tay đ
ôi vi 6 nhân viên Xây dng
đc thc hin ti TP. H Chí Minh trong tháng 4/2012 (xem Ph lc 1 v
dàn bài tho lun trc tip). Mc đích ca nghiên cu này nhm kim tra
mc đ rõ ràng ca t ng và kh nng hiu các phát biu cng nh tính
trùng lp ca các phát biu trong thang đo đ sau đó hiu chnh thang đo.
2. Nghiên cu đnh lng: mu đc thu thp thông qua l
y mu trc tip bng
16
bng câu hi (xem Ph lc 2 v bng câu hi). Mu đc s dng đ đánh
giá thang đo và kim đnh li các gi thuyt. Nghiên cu này đc tin hành
vào tháng 6/2012. Phng pháp hi quy đa bin đc s dng đ kim đnh
các gi thuyt vi s h tr ca phn mm SPSS 20.0.
3.1.2 Qui trình nghiên cu
Qui trình nghiên cu đc trình bày trong Hình 3.1 và tin đ th
c hin đc trình
bày trong Bng 3.1.3.1
Mc tiêu nghiên cu C s lý thuyt Thang đo 1 Tho lun tay đôi
Nghiên cu đnh lng Thang đo 2
iu chnh
Cronbach
alpha
Loi các bin có h s tng quan bin-
tng nh.
Kim tra h s Cronbach alpha
EFA
Loi các bin có trng s EFA
nh. Kim tra yu t trích đc.
Kim tra phng sai trích đc
Kim đnh gi
thuyt
Phân tích tng quan
Hi quy đa bin
Hình 3.1 Quá trình nghiên cu
Bc 1: Hình thành thang đo
Vic hình thành thang đo 1 bt đu t c s lý thuyt. Các thang đo này đc
dch sang ting Vit t nhng thang đ
o đã đc s dng trong các nghiên cu
trc đó trên th gii. Do đó đ bo đm giá tr ni dung ca thang đo, mt nghiên
17
cu đnh tính thông qua tho lun trc tip đc thc hin nhm khng đnh đáp
viên hiu đc ni dung và ý ngha ca t ng. Sau khi hiu chnh t ng và mt
s câu hi, thang đo 1 đc điu chnh và nó đc gi là thang đo 2 – thang đo
đc đa vào nghiên cu đnh lng chính thc.
Bc 2: ánh giá thang đo
Trong nghiên cu chính th
c bng phng pháp đnh lng này, các thang đo đc
đánh giá thông qua hai công c chính: (1) h s tin cy Cronbach Alpha và (2)
phng pháp phân tích nhân t khám phá EFA (exploratory factor analysis).
H s tin cy Cronbach Alpha
H s tin cy Cronbach Alpha đc s dng trc đ loi các bin không phù hp.
Các bin có h s tng quan bin-tng (item-Tng cng correlation) nh hn 0.3
s b loi. Sau khi loi các bin không phù hp, h s Cronbach Alpha s đc tính
li và tiêu chun chn thang đo khi nó có đ tin cy Alpha t 0.6 tr lên (Nunnally
& Bernstein, 1994, trích t Nguyn ình Th, 2011).
Phng pháp phân tích nhân t khám phá EFA
Tip theo phân tích h s tin cy Cronbach Alpha, phng pháp EFA đc s
dng, phng pháp này ch đc s dng khi h s KMO (Kaiser-Meyer-Olkin)
có giá tr t 0.5 tr lên, các bin có trng s (factor loading) nh hn 0.5 trong
EFA s tip tc b loi b, thang đo đc chp nhn khi t
ng phng sai trích
bng hoc ln hn 50% (Nunnally & Bernstein, 1994, trích t Nguyn ình Th,
2011).
Bc 3: Phân tích kt qu
Các thang đo đc đánh giá đt yêu cu đc đa vào phân tích phân tích
tng quan, và phân tích hi quy đ kim đnh các gi thuyt. Phân tích tng
quan này là phân tích tng quan Pearson’s (vì các bin đc đo bng thang đo
khong) đ xác đnh các mi quan h có ý ngha thng kê gia các bin trc
khi tin hành phân tích h
i quy tip theo.