Tải bản đầy đủ (.pdf) (148 trang)

Tác động của sự thỏa mãn công việc đến sự gắn kết tổ chức của nhân viên ngành xây dựng tại TPHCM Luận văn thạc sĩ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.01 MB, 148 trang )

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM












NGUYN THUN C


TÁC NG CA S THA MÃN CÔNG VIC N
S GN KT T CHC CA NHÂN VIÊN NGÀNH
XÂY DNG TI TP.HCM


Chuyên ngành : Qun tr kinh doanh
Mã s : 60.34.01.02



LUN VN THC S KINH T




NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGUYN TH BÍCH CHÂM








TP. H CHÍ MINH – NM 2014


LI CAM OAN



Kính tha quý Thy Cô, kính tha quý đc gi, tôi là Nguyn Thun c, hc
viên Cao hc – Khóa 21 – Khoa Qun tr Kinh doanh – Trng i hc Kinh
t Thành ph H Chí Minh. Tôi xin cam đoan toàn b ni dung lun vn trình
bày di đây do chính tôi thc hin.
C s lý thuyt liên quan và nhng trích dn trong lun vn đu có ghi ngun
tham kho t sách, tp chí, các nghiên cu, báo cáo hay bài báo. D liu phân
tích trong lun vn là thông tin s cp đc thu thp t nhân viên ngành Xây
dng đang làm vic ti các công ty Xây dng ti TP.H Chí Minh. Quá trình x
lý, phân tích d liu và ghi li kt qu nghiên cu trong lun vn này cng do
chính tôi thc hin.
Mt ln na, tôi xin cam đoan lun vn này không sao chép t các công trình
nghiên cu khoa hc khác.
Tp H Chí Minh, ngày 07 tháng 11 nm 2014

Hc viên

Nguyn Thun c




`




Mc lc

TRANG PH BỊA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC BNG BIU
DANH MC HỊNH NH
DANH MC PH LC
TịM TT LUN VN

1 CHNG 1: TNG QUAN 1
1.1 Lý do chn đ tài 1
1.2 Mc tiêu nghiên cu 2
1.3 Phm vi nghiên cu 2
1.4 Phng pháp nghiên cu 3
1.5 i tng kho sát 3
1.6 ụ ngha ca nghiên cu 3

1.7 Cu trúc ca nghiên cu 3
2 CHNG II: C S Lụ THUYT VẨ MÔ HỊNH NGHIểN CU 5
2.1 S gn kt đi vi t chc 5
2.1.1 nh ngha v s gn kt (cam kt) đi vi t chc 5
2.1.2 Các thành phn ca s gn kt 6
2.1.3 o lng các thành phn ca s gn kt 8
2.2 S tha mãn công vic 12
2.2.1 nh ngha 12
2.2.2 Các yu t ca s tha mãn công vic 13
2.2.3 o lng s tha mãn công vic 14
2.3 Mi quan h mc đ tha mãn công vic vi s gn kt t chc 16
2.4 c đim nhân lc ca ngành xây dng 17
2.5 Tham kho mt s nghiên cu trc 19
2.5.1 Các nghiên cu trong nc 19
2.5.2 Các nghiên cu ngoài nc 21
2.6 Mô hình và gi thuyt nghiên cu đ xut 22
2.6.1 Mô hình nghiên cu đ xut 22
2.6.2 Các gi thuyt nghiên cu đ xut 24
3 CHNG III: PHNG PHÁP NGHIểN CU 27
3.1 Thit k nghiên cu 27
3.2 Giai đon nghiên cu đnh tính 28
3.3 Giai đon nghiên cu đnh lng 32
`




3.3.1 Phng pháp chn mu 32
3.3.2 Kích thc mu 32
3.3.3 Phng pháp đo lng và thang đo 33

3.3.4 Phng pháp thu thp thông tin 34
3.3.5 Phng pháp phân tích d liu 34
4 CHNG IV: KT QU NGHIểN CU 37
4.1 Mô t mu 37
4.2 Kim đnh và đánh giá thang đo 39
4.2.1 Phân tích Cronbach Alpha 39
4.2.2 Phân tích nhân t khám phá (EFA) 44
4.2.3 Phân tích hi quy tuyn tính 51
5 CHNG 5: THO LUN KT QU VẨ HẨM ụ 61
5.1 Tho lun v kt qu nghiên cu 61
5.2 Mt s gi ý chung nhm thúc đy s gn kt đi vi doanh nghip xây dng 67
5.2.1 Gi ý v Bn cht công vic 67
5.2.2 Gi ý v C hi đào to và thng tin 68
5.2.3 Gi ý v Tin lng 68
5.2.4 Gi ý v Lãnh đo/Giám sát trc tip 69
5.2.5 Gi ý v ng nghip 70
5.2.6 Gi ý v Phúc li 70
5.2.7 Gi ý v iu kin làm vic 71
5.3 Mt s hn ch và hng nghiên cu tip theo 72

TÀI LIU THAM KHO
PH LC











`




DANH MC CÁC T VIT TT
T vit tt
ụ ngha
cs
Cng s
EFA
Exploring Factor Analysing – Phân tích nhân t khám phá.
JDI
Job Description Index – Bng mô t công vic
OC
Organization Commitment – S gn kt đi vi t chc
OCQ
Organization Commitment Questionaire – Thang đo gn kt đi vi t chc
SPSS
Statistical Package for the Social Sciences – chng trình phân tích thng kê
khoa hc.
TpHCM
Thành ph H Chí Minh.
VN
Vit Nam
DANH MC BNG BIU
Bng 2.1 Tng hp các thành phn ca s gn kt 7
Bng 2.2 Các gi thuyt nghiên cu: 25

Bng 3.1 Thang đo điu chnh ln 1 29
Bng 4.1 Kt qu tng hp các thuc tính mu kho sát 37
Bng 4.2 Kt qu đánh giá đ tin cy thang đo 39
Bng 4.3 Kt qu đánh giá đ tin cy thang đo sau khi loi bin 42
Bng 4.4 Kt qu phân tích nhân t EFA cho bin đc lp ln 1 44
Bng 4.5 Kt qu phân tích nhân t EFA cho bin đc lp ln 2 46
Bng 4.6 Kt qu phân tích nhân t EFA cho bin ph thuc ln 1 48
Bng 4.7 Thang đo các yu t trong mô hình nghiên cu đã điu chnh. 49
Bng 4.8 Bng tóm tt mô hình 1- Bin ph thuc EFF 52
Bng 4.9 Phân tích ANOVA - Bin ph thuc EFF 52
Bng 4.10 Bng tóm tt kt qu hi quy - EFF 52
Bng 4.11 Bng tóm tt mô hình 1- Bin ph thuc PRI 54
Bng 4.12 Phân tích ANOVA - Bin ph thuc PRI 54
Bng 4.13 Phân tích hi quy 55
Bng 4.14 Bng tóm tt mô hình 1- Bin ph thuc LOY 56
Bng 4.15 Phân tích ANOVA - Bin ph thuc LOY 57
Bng 4.16 Phân tích hi quy 57
Bng 5.1 Bng tng hp h s  hiu chun 64

DANH MC HÌNH NH
Hình 2.1 Mô hình s gn bó ca nhân viên đi vi công ty du lch Khánh Hòa 19
Hình 2.2 Mô hình các nhân t nh hng đn s gn bó ca nhân viên tr vi doanh
nghip 20
Hình 2.3 Mô hình đo lng s gn kt t chc và tha mãn công vic  Vit Nam 21
Hình 2.4 Mô hình kho sát s tha mãn công vic và s gn kt đi vi t chc ca
nhân viên ngành xây dng 22
Hình 2.5 Mô hình nghiên cu đ xut 24
Hình 4.1 Mô hình nghiên cu sau khi kim đnh 59
`





DANH MC PH LC

PH LC 1: DÀN BÀI THO LUN NHÓM
PH LC 2: KT QU THO LUN NHÓM
PH LC 3: BNG CÂU HI KHO SÁT
PH LC 4: PHỂN TÍCH TNG QUAN
PH LC 5: KIM TRA GI NH LIÊN H TUYN TÍNH
PH LC 6: KIM TRA GI NH V PHÂN PHI CHUN CA PHN D
PH LC 7: KT QU S LIU SPSS

















`





TÓM TT LUN VN
Nghiên cu này nhm xác đnh và đánh giá mc đ nh hng ca các yu t
tha mãn công vic tác đng đn s gn kt đi vi t chc ca các doanh nghip
trong lnh vc xây dng  TpHCM. T đó, đ xut ra các gii pháp nhm nâng cao
s gn kt ca nhân viên thông qua vic gia tng s tha mãn công vic.
Trên c s lý thuyt đã có v s gn kt và tha mãn công vic, tác gi xây
dng mô hình nghiên cu gm 8 nhân t ca s tha mãn công vic tác đng đn s
gn kt gm: Bn cht công vic, ng nghip, Lng, C hi đào to và thng
tin, Lãnh đo, Phúc li, iu kin làm vic và Khen thng. Các thành phn ca
s gn kt bao gm : S c gng, S yêu mn t hào, S trung thành.
Nghiên cu đc chia làm 2 phn: Nghiên cu đnh tính vi k thut tho
lun nhóm (vi 7 thành viên) đc thc hin đ khám phá và điu chnh các thang
đo đo lng khái nim nghiên cu trong mô hình sao cho phù hp vi bi cnh
nghiên cu. Nghiên cu đnh lng đc thc hin trên c mu 241 ngi đang
công tác trong lnh vc xây dng  TpHCM. S liu kho sát đc dùng đ kim
đnh thang đo và kim đnh các gi thuyt nghiên cu.
Kt qu kim đnh cho thy mô hình lý thuyt phù hp vi thông tin nghiên
cu. Có 13 gi thuyt trong 24 gi thuyt ban đu đc chp nhn. Các nhân t ca
tha mãn công vic tác đng đn s gn kt đi vi t chc là: Bn cht công vic,
ng nghip, Lng, C hi đào to và thng tin, Lãnh đo, Phúc li, iu kin
làm vic. T kt qu, nghiên cu cng đ xut mt s gii pháp nhm thúc đy s
gn kt đi vi công ty thông qua vic gia tng s tha mãn công vic.





`

1


1 CHNG 1: TNG QUAN
1.1 Lý do chn đ tài
T nm 2008 đn nay, có th nói Vit Nam đang tri qua cuc khng hong
kinh t ln nht k t sau thi k đi mi. S doanh nghip phá sn trong nm 2012
là hn 58.000 doanh nghip trong 312.600 doanh nghip còn hot đng
1
, t l
khong 18,6%. N xu ngành Ngân hàng là 6%
2
theo Vn Phòng Chính Ph, còn
theo VEPR (Trung tâm nghiên cu kinh t và chính sách) thì n xu toàn ngành
Ngân Hàng vào khong 180.000 - 300.000 t đng
3
, so vi tng d n tín dng là
2.984.314 t đng
4
thì tình hung xu nht, n xu vào khong 10% tng d n.
y là con s không h nh và thc s là thách thc ln cho nn kinh t.
Cng theo s liu t tng cc Thng kê Vit Nam Q1/2013, t l tht nghip
ca lao đng trong đ tui quý I nm 2013 là 2,1%, trong đó khu vc thành th là
3,4%, khu vc nông thôn là 1,57%. T l thiu vic làm ca lao đng trong đ tui
quý I nm 2013 là 3,58%, trong đó khu vc thành th là 2,54%, khu vc nông thôn
là 4%. T l thiu vic làm và t l tht nghip ca quý I nm 2013 tng so vi nm
2012 (1,99%)  c khu vc thành th và khu vc nông thôn. Ngoài yu t tht
nghip do tình trng gii th và thiu vic làm thì cng có mt b phn nhân viên

mong mun tìm đc mt ch làm mi đem li nhiu s tha mãn cho mình hn.
Hin nay,  Vit Nam ngi ta hay nhc đn cm t “tái c cu”, t các doanh
nghip Nhà nc đn khi doanh nghip t nhân. Ngoài vic ci t, tái cu trúc li
các tp đoàn Nhà nc thì vic mua bán sáp nhp đi vi khi doanh nghip t
nhân cng din ra rt nhiu trong thi gian gn đây. Do đó, khng hong cng là
mt c hi nu có tim lc và bit tn dng. Trong các t chc thì ngun nhân lc
chính là yu t quan trng nht. Do đó, trong thi đim hin nay, làm sao tn dng
đc ngun nhân lc bên ngoài đ cu trúc li ngun nhân lc doanh nghip, song

1
Báo cáo ca VCCI  TàTi Tràà-
/>nghiep%C2%A0pha-san.html#ad-image-0
2
Công b càVààCàP n cui tháng 2/2013
3
S liu công b ca VEPR ngày 27/05/2013
4
S liu ca NHNN thààn 31/3/2013
`

2


song đó gi chân đc ngun nhân lc đang làm vic có hiu qu trong t chc là
mt chin lc quan trng đi vi các doanh nghip.
Trong đó theo các s liu thng kê, giá tr sn xut xây dng nm 2013 đt
770.400 t đng
1
, chim 21,5% GDP ca Vit Nam nm 2013, cho nên tác đng
ca cuc khng hong kinh t vào các doanh nghip hot đng trong lnh vc xây

dng là không h nh. iu đó cng cho thy xây dng chính là mt lnh vc kinh
t ch cht ca nn kinh t ca quc gia. Khi tìm hiu thêm v vn đ này, tác gi
nhn thy v lnh vc s gn kt ca nhân viên đi vi ngành xây dng thc s
cha có nhiu nghiên cu đc thc hin  Vit Nam nói chung cng nh TpHCM
nói riêng, do đó tác gi mun trc tip nghiên cu v lnh vc này vì đây th nht
đây là lnh vc mang tính đc trng ch yu ca nn kinh t, th hai là đóng góp
nghiên cu v lnh vc này và cui cùng là có th tìm ra gii pháp đ gia tng s
gn kt ca nhân viên trong lnh vc nghiên cu.
Vi các ni dung trên, tác gi chn đ tài: “Tác đng ca s tha mãn công
vic đn s gn kt đi vi t chc ca nhân viên trong doanh nghip xây dng
 Thành ph H Chí Minh”, vi mong mun xác đnh đc các yu t tác đng
đn s gn kt đi vi t chc trong thi đim nn kinh t suy thoái nh hin nay và
mc đ tác đng ca các yu t này.
1.2 Mc tiêu nghiên cu
Xác đnh mc đ nh hng ca s tha mãn công vic đn s gn kt đi vi
t chc ca nhân viên doanh nghip xây dng ti Thành ph H Chí Minh trong
giai đon hin nay.
Hình thành các hàm ý qun tr cho các doanh nghip xây dng trên đa bàn
Tp.HCM.
1.3 Phm vi nghiên cu
 tài này đc thc hin ti các doanh nghip xây dng có tr s hoc chi
nhánh đang hot đng trên đa bàn thành ph H Chí Minh.

1
S liu tng cc thààà

`

3



1.4 Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu này đc thc hin thông qua hai bc, (1) nghiên cu đnh tính
và (2) nghiên cu đnh lng. Nghiên cu đnh tính đc thc hin trên c s tho
lun nhóm vi các nhân viên ngành xây dng. Nghiên cu đnh lng đc thc
hin trên c s phng vn đi tng kho sát bng bng câu hi.
1.5 i tng kho sát
Nhân viên đang lao đng và có hp đng lao đng chính thc trong các doanh
nghip xây dng (nhân viên ngành xây dng) làm vic  khi vn phòng và khi
công trng d án.
1.6 Ý ngha ca nghiên cu
Kt qu ca đ tài nghiên cu này s giúp cho các doanh nghip, t chc trong
ngành xây dng đang quan tâm đn vn đ này có th tìm ra đc gii pháp cho
vic duy trì ngun nhân lc thông qua vic gia tng s tha mãn công vic ca nhân
viên nhm gia tng s gn kt ca nhân viên. Kt qu sau cùng chính là nâng cao
tính hiu qu trong công tác phát trin nhân s và phát trin doanh nghip ca mình.

1.7 Cu trúc ca nghiên cu
Báo cáo nghiên cu này đc chia thành nm chng.
Chng 1 gii thiu tng quan v đ tài nghiên cu. Phn này trình bày khái
quát c s nghiên cu, mc tiêu, phng pháp, đi tng và phm vi, ý ngha thc
tin và cu trúc ca báo cáo nghiên cu.
Chng 2 trình bày c s lý thuyt v các khái nim nghiên cu và xây dng
các gi thuyt cho nghiên cu. Phn này trình bày và phân tích nhng lý thuyt liên
quan ti s tha mãn công vic, s gn kt ca nhân viên đi vi t chc. Trên c
s đó, xây dng mô hình và các gi thuyt cho nghiên cu.
Chng 3 trình bày phng pháp nghiên cu và x lý s liu. Phn này trình
bày cách thc, phng pháp thc hin nghiên cu, điu chnh và kim đnh thang
đo, và cách thc xây dng mu.
Chng 4 trình bày kt qu nghiên cu.

`

4


Chng 5 tho lun v kt qu, tóm tt nhng kt qu chính ca nghiên cu,
nhng đóng góp, hàm ý ca nghiên cu cho nhà qun tr cng nh các hn ch ca
nghiên cu đ đnh hng cho nhng nghiên cu tip theo.


























`

5


2 CHNG II: C S LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIểN CU
2.1 S gn kt đi vi t chc
2.1.1 nh ngha v s gn kt (cam kt) đi vi t chc
Mc dù có nhiu nghiên cu khác nhau v s gn kt đi vi t chc cng nh
các yu t nh hng và vic đo lng các yu t này đi vi s gn kt t chc,
tuy nhiên cách đnh ngha và đo lng ý thc gn kt đi vi t chc vn còn nhiu
khác bit (Meyer và Herscovitch 2001).
Theo Mowday và cs (1979): s gn kt vi t chc là sc mnh ca s kiên
đnh cá nhân đi vi s tham gia trong mt t chc c th.
Theo O’Reilly và Chatman (1986): s gn kt đi vi t chc là trng thái tâm
lý ca thành viên trong t chc, liên kt thành viên vi t chc; trng thái đó phn
nh mc đ cá nhân hp thu hay chp nhn nhng đc đim ca t chc.
Theo Allen và Meyer (1991): s gn kt đi vi t chc là mt trng thái tâm
lý buc cht cá nhân vi t chc, liên h mt thit đn quyt đnh có tip tc là
thành viên ca t chc na hay không.
Theo Kalleberg và cs (1996, p302): s gn kt đi vi t chc là s sn lòng
dành ht n lc cho t chc, s gn bó cht ch đi vi t chc và s tìm kim đ
duy trì mi quan h vi t chc.
Theo Remus Ilies và Timothy A. Judge (2003): s gn kt đi vi t chc là
s sn sàng n lc ht mình vì s phát trin ca t chc, thng nht mc tiêu ca
mình và t chc.
 nghiên cu này tác gi s dng đnh ngha ca Mowday và cs (1979) đ

đnh ngha cho s gn kt đi vi t chc, vì đây là mt đnh ngha đc s dng
ph bin trong các nghiên cu trc và phù hp vi môi trng nghiên cu. Qua
đó, s gn kt là sc mnh ca s kiên đnh cá nhân đi vi s tham gia trong mt
t chc c th ( đây là các doanh nghip xây dng).
`

6


2.1.2 Các thành phn ca s gn kt
Theo Mowday và cs (1979), s gn kt t chc gm 3 thành phn: s đng
nht, s dn thân, lòng trung thành.
Theo O’Reilly và Chatman (1986): s gn kt t chc gm các thành phn
sau:
- S phc tùng (compliance): s dn thân vì nhng phn thng đc bit
- S xác đnh (identification): s gn bó vì mong mun hi nhp vi t
chc
- S ch quan (internalization): s dn thân do có s phù hp, tng đng,
s tng đng gia giá tr cá nhân và t chc.
Theo Meyer và Allen (1991), s gn kt t chc gm 3 thành phn: gn kt
ch đng, gn kt bng liên tc, gn kt bng đo đc
- S gn kt ch đng: phn ánh khao khát đc duy trì nh là mt thành
viên ca t chc mà khi t chc phát trin rng ln và nó là kt qu ca
kinh nghim làm vic to ra cm giác thoi mái cng nh s cnh tranh
cá nhân.
- S gn kt liên tc: phn ánh mt nhu cu đ duy trì, và là kt qu ca s
nhn bit các mc chi phí.
- S gn kt đo đc: phn ánh mt ngha v phi duy trì đi vi t chc
t kt qu ca s quc t hóa ca hình thc lòng trung thành và/hoc s
tip nhn nhng đc ân mà đòi hi có s hoàn tr.

Theo Trn Kim Dung (2006) khi nghiên cu thang đo ý thc gn kt vi vi
t chc cho rng ý thc gn kt đi vi t chc gm 3 thành phn:
- Yêu mn t hào v t chc : có nim tin mnh m và chp nhn mc tiêu
cùng các giá tr ca t chc
- C gng : t nguyn c gng vì t chc
- Trung thành: ý đnh hoc mong c mnh m  li cùng t chc
Theo David L. Stum (2001) thì ý thc gn kt t chc (còn đc gi là
workforce commitment) gm 3 thành phn:
`

7


- Nng sut: nhân viên n lc đ phát trin k nng vì vy h có th đóng
góp cho công vic nhiu hn.
- Nim t hào: nhân viên gii thiu sn phm và dch v ca công ty h là
tt nht trên th trng cho khách hàng; s gii thiu rng t chc là ni
làm vic tt nht trong cng đng ca h.
- Duy trì: Nhân viên s  li t chc trong nhiu nm; và s  li t chc
nu nhn đc mt công vic tng t vi mc lng cao hn.
Các thành phn ca s gn kt theo các đnh ngha khác nhau đc tng hp
nh sau:
Bng 2.1 Tng hp các thành phn ca s gn kt
Tác gi
Thành phn
Ý ngha
Mowday và cs
(1979)
S đng nht


Có nim tin mnh m và chp nhn mc
tiêu giá tr ca t chc.
S dn thân

Dn thân vào các hot đng ca t chc.
Lòng trung thành
Mong mun mnh m đc duy trì là
thành viên ca t chc.
O’Reilly và
Chatman
(1986)
S phc tùng
S dn thân vì nhng phn thng đc
bit.
S xác đnh
S gn bó vì mong mun hi nhp vi t
chc.
S ch quan
S dn thân do có s phù hp, tng
đng, s tng đng gia giá tr cá nhân
và t chc.
Meyer và
Allen (1991)
S gn kt ch đng
Khát khao đc duy trì là mt thành viên
t chc.
S gn kt liên tc
Phn ánh nhu cu đc duy trì.
S gn kt đo đc
Phn ánh ngha v phi duy trì.

`

8


Trn Kim
Dung (2006)
Yêu mn t hào v
t chc
Có nim tin mnh m và chp nhn mc
tiêu cùng các giá tr ca t chc.
C gng
T nguyn c gng vì t chc.
Trung thành
Ý đnh hoc mong c mnh m  li
cùng t chc.
David L. Stum
(2001)
Nng sut
Nhân viên n lc đ phát trin k nng.
Nim t hào
Nhân viên gii thiu sn phm và dch
v ca công ty h là tt nht trên th
trng cho khách hàng.
Duy trì
S  li t chc nu nhn đc mt công
vic tng t vi mc lng cao hn.
Qua phân tích, đi chiu và tng hp, tác gi nhn thy các thành phn ca s gn
kt do Trn Kim Dung (2006) thc hin  Vit Nam là phù hp nht so vi các khái
nim khác, nên các thành phn ca s gn kt trong nghiên cu này đc s dng

theo Trn Kim Dung (2006) nh sau:
- C gng: T nguyn c gng, đóng góp công sc và n lc vì t chc.
- Yêu mn t hào v t chc: có nim tin mnh m và chp nhn mc tiêu
cùng các giá tr ca t chc.
- Trung thành: ý đnh, mong c mnh m  li cùng t chc.
2.1.3 o lng các thành phn ca s gn kt
Tùy theo đnh ngha v s gn kt thì s có các thang đo tng ng vi đnh
ngha. ã có nhiu nghiên cu v vn đ này và cng có nhiu thang đo ý thc gn
kt đi vi t chc.
Cng theo Trn Kim Dung (2006) thì thang đo ý thc gn kt đi vi t chc
có vai trò đc bit quan trng vi kt qu hot đng ca t chc cho nên vn đ này
đc nghiên cu nhiu nht trong thp k qua và đc quan tâm rng rãi.
`

9


Theo Mowday và cs (1979) thì ý thc gn kt đi vi t chc gm 3 thành
phn: s đng nht, s c gng và lòng trung thành và đc đo lng gm 15 bin
quan sát. ó là:
1. Nhân viên sn lòng n lc cao hn mong đi đ giúp đ t chc thành công.
2. Nhân viên nói vi bn bè đng ngip rng t chc (ca h) là ni tt nht đ
làm vic.
3. Nhân viên cm thy có ít lòng trung thành vi t chc
4. Nhân viên s chp nhn hu ht các loi phân công công vic đ có th làm
vic trong t chc
5. Nhân viên cm nhn giá tr ca mình và ca t chc rt ging nhau
6. Nhân viên cm thy t hào khi nói vi ngi khác mình là mt thành viên ca
t chc
7. Nhân viên ch có th làm tt công vic đc giao  mt t chc khác khi mà

công vic đó tng t công vic hin ti
8. T chc này tht s truyn cm hng cho nhng điu tt nht trong nng lc
công vic ca nhân viên.
9. Có rt ít nguyên nhân hin ti tác đng đn tình trng ca tôi đ khin tôi có
th ri b t chc
10. Nhân viên vô cùng hãnh din vì chn t chc là ni làm vic hn nhng ni
khác mà nhân viên đã tham gia.
11. Không có nhiu điu đt đc khi gn bó vi t chc
12. Thông thng, nhân viên cm thy khó khn đ đng ý vi chính sách ca t
chc v nhng vn đ quan trng liên quan đn ngi lao đng
13. Nhân viên tht s quan tâm v s phn ca t chc
14. i vi nhân viên, đây là t chc tt nht có th đ h làm vic
15. Quyt đnh làm vic  t chc này là mt trong nhng sai lm ca cuc đi h
Theo Allen và Meyer (1991) thì ý thc gn kt t chc gm 3 thành phn: gn
kt ch đng, gn kt liên tc và gn kt đo đc đc đo lng gm 9 bin quan
sát nh sau:
`

10


1. Anh/ch ngh rng anh ch anh/ch có th d dàng gn bó vi mt t chc khác
nh t chc anh ch đang công tác
2. Anh/ch không cm thy nh là  trong gia đình khi công tác  t chc
3. Anh/ch không cm thy có gn kt cm xúc vi t chc
4. Anh/ch không cm thy có ý thc mnh m thuc v t chc
5. Anh/ch không s có điu gì xy ra nu anh/ch b công vic mà cha có công
vic khác
6. S không quá mt quá nhiu chi phí nu anh/ch ri b t chc
7. Anh/ch không tin rng mi ngi phi trung thành vi t chc

8. Nhy vic không phi là vn đ trái vi đo lý đi vi anh/ch
9. Anh/ch không ngh rng ý mun tr thành “ ngi ca công ty” là nhy cm
na
Theo Trn Kim Dung (2006) thì thang đo ý thc gn kt đi vi t chc
(OCQ) đc điu chnh gm có 3 thành phn: ý thc n lc c gng, lòng trung
thành và lòng t hào, yêu mn v t chc vi 9 bin quan sát phù hp vi điu kin
Vit Nam nh sau:
1. Lòng trung thành vi t chc:
a. Anh/ch mun  li công ty làm vic đn cui đi
b. Anh ch s  li làm vic lâu dài vi công ty mc dù có ni khác đ ngh
lng bng hp dn hn
c. Anh/ch cm thy trung thành vi t chc
2. C gng n lc:
a. Anh/ch vui mng vì các n lc ca anh ch đã đóng góp tt cho t chc
b. Anh/ch t nguyn n lc ht mình nâng cao k nng đ có th cng hin
nhiu hn cho công vic
c. Anh/ch t nguyn c gng cao nht đ hoàn thành nhim v
3. Lòng t hào, yêu mn vi t chc
a. Anh/ch t hào v t chc này
b. Anh/ch cm nhn rõ ràng là anh/ch thuc v t chc này
`

11


c. Anh /ch cm thy các vn đ ca công ty cng nh các vn đ ca bn
thân
Theo Trn Kim Dung (2006) thì các nghiên cu nh th này đã đc thc hin
hàng nm  các quc gia, tuy nhiên phn ln đc tin hành nghiên cu  các quc
gia phng Tây, trong môi trng kinh t, xã hi, vn hóa khác bit khá nhiu so

vi mt nc có nn kinh t đang phát trin  châu Á. Do đó đ phù hp và mang
tính k tha, tác gi chn thang đo ca Trn Kim Dung (2006) là c s cho mô hình
nghiên cu ca mình. Tác gi cng b sung thêm mt s bin quan sát da trên
nghiên cu ca ca Phm Th Anh và Nguyn Th Hng ào (2013) v “Qun tr
ngun nhân lc và s gn kt ca ngi lao đng”, H Huy Tu và Phm Hng
Liêm (2012) v “ Phân tích các nhân t nh hng đn s gn bó lâu dài ca nhân
viên tr vi doanh nghip”, Trn Kim Dung (2006) – “Thang đo ý thc gn kt vi
t chc”, Mowday và cs (1979) - “ Thang đo s gn kt vi t chc”. Tng kt
thang đo cho s gn kt đc b sung thêm các bin quan sát cho phù hp và đc
vit li nh sau:
1. Lòng trung thành vi t chc:
a. Anh/ch mun  li t chc làm vic đn cui đi
b. Anh ch s  li làm vic lâu dài vi t chc mc dù có ni khác đ ngh
lng bng hp dn hn
c. Anh/ch cm thy trung thành vi t chc
d. Anh ch s  li làm vic trong t chc dù cho có tha mãn vi ý kin
lãnh đo hay không
e. Anh/ch trung thành vi t chc vì mt/nhiu quyn li đã đc hng
trong quá kh/tng lai
f. Anh /ch trung thành vi t chc đc vì đc trao cho c hi phát trin
ngh nghip  t chc
2. C gng n lc:
a. Anh/ch vui mng vì các n lc ca anh ch đã đóng góp tt cho t chc
`

12


b. Anh/ch t nguyn n lc ht mình nâng cao k nng đ có th cng hin
nhiu hn cho công vic

c. Anh/ch t nguyn c gng cao nht đ hoàn thành nhim v
d. Anh/ch n lc vì mình có cùng mc tiêu vi t chc/công ty
3. Lòng t hào, yêu mn vi t chc
a. Anh/ch t hào v t chc này
b. Anh/ch cm nhn rõ ràng là anh/ch thuc v t chc này
c. Anh/ch cm thy t hào v thng hiu ca t chc/công ty ca mình so
vi các t chc/công ty khác trong ngành
2.2 S tha mãn công vic
2.2.1 nh ngha
Có khá nhiu đnh ngha v s tha mãn công vic:
Vroom (1964) cho rng tha mãn trong công vic là trng thái mà ngi lao
đng có đnh hng hiu qu rõ ràng đi công vic trong t chc, thc s cm thy
thích thú đi vi công vic.
Theo Spector (1997) tha mãn là thái đ yêu thích công vic nói chung và các
khía cnh công vic nói riêng.
Theo Price (1997) thì s tha mãn công vic th hin mc đ mà nhân viên có
cm nhn, đnh hng tích cc đi vi công vic trong t chc.
Herzberg và cs (1959)
1
cho rng có 2 nhóm nhân t liên quan đn s tha mãn
trong công vic là nhóm nhân t đng viên và nhóm nhân t duy trì. Các nhân t
đng viên gm thành tích, s công nhn, công vic có tính th thách, s tin b,
trng thành trong công vic. Các nhân t duy trì gm chính sách công ty và cách
qun tr ca công ty, s giám sát ca cp trên, lng bng, các mi quan h gia các
cá nhân, điu kin làm vic, đi sng cá nhân, s đm bo cho công vic. Ch có
nhng nhân t đng viên mi có th mang li s tha mãn cho nhân viên và nu
không làm tt các nhân t duy trì s gây bt mãn trong nhân viên.

1
Trích t Christina M. Stello (2011).

`

13


S tha mãn đi vi công vic ca nhân viên đc đnh ngha và đo lng
theo c hai khía cnh: tha mãn nói chung đi vi công vic và tha mãn theo các
yu t thành phn ca công vic.
Tha mãn chung th hin cm xúc bao hàm chung lên tt c các khía cnh ca
công vic. Mt quan đim khác coi s hài lòng vi công vic là thái đ nh hng
và ghi nhn ca nhân viên v các khía cnh khác nhau trong công vic ca h
(Smith và cs, 1969). C hai cách tip cn đu phù hp cho vic đo lng mc đ
tha mãn ca nhân viên trong công vic (Price, 1997). Tuy nhiên s dng cách tip
cn theo thành phn công vic s giúp các nhà qun tr bit rõ hn v nhng đim
mnh, yu trong vic điu hành t chc và hot đng nào đc nhân viên đánh giá
cao nht hoc kém nht (De Coninck và Stilwell C.D, 2004). Cách tip cn này phù
hp vi đ tài nghiên cu vì mc đích ca nghiên cu là tìm ra gii pháp đ nâng
cao s gn kt ca nhân viên đi vi doanh nghip xây dng.
2.2.2 Các yu t ca s tha mãn công vic
Mô hình đc đim công vic ca Hackman & Oldham (1980) có 5 đc đim
ct lõi: s đa dng k nng, hiu công vic, công vic có ý ngha, tính t ch trong
công vic và thông tin phn hi, nhng đc đim ct lõi này tác đng lên 3 trng
thái tâm lý: hiu đc ý ngha công vic, trách nhim đi vi kt qu công vic và
nhn thc v kt qu công vic, t trng thái tâm lý này s sinh ra các kt qu thc
hin công vic.
Smith và cs (1969) cho rng có 5 yu t tác đng đn s tha mãn trong công
vic bao gm: tha mãn vi công vic, tha mãn vi s giám sát, tha mãn vi tin
lng, tha mãn vi c hi thng tin và tha mãn vi đng nghip.
Ch s mô t công vic Job Descriptive Index (JDI) ca Smith và cs (1969), s
dng 5 nhân t: bn cht công vic, lãnh đo, tin lng, c hi đào to - thng tin

và đng nghip. Giá tr và đ tin cy ca JDI đc đánh giá rt cao trong c thc
tin ln lý thuyt (Price, 1997).
`

14


Bng kho sát mô t công vic (Job Satisfaction Survey - JSS) ca Spector
(1997) và bng câu hi tha mãn Minnesota (Minnesota Satisfaction Questionair -
MSQ) ca Weiss và cs (1967) là 2 công c đc trng trong đo lng tha mãn công
vic, đc s dng rng rãi c trong thc tin và lý thuyt (Green, 2000).
Theo Smith và cs (1969), mc đ tha mãn công vic ca mt ngi thông
qua 5 nhân t: bn cht công vic, lãnh đo, tin lng, c hi đào to - thng tin
và đng nghip.
2.2.3 o lng s tha mãn công vic
Nghiên cu này tác gi s dng thang đo ch s mô t công vic (Job
Descriptive Index- JDI) đc Trn Kim Dung (2006) điu chnh  th trng Vit
Nam. Thang đo JDI do Smith và cs (1969) thit lp và đc đánh giá cao trong c
nghiên cu ln thc tin (Price,1997). Cng theo Price (1997), cho rng JDI là công
c nên la chn cho các nghiên cu đo lng v mc đ hài lòng/tha mãn ca
nhân viên trong công vic.
Mô hình ch s mô t công vic đc đánh giá tt qua nhiu nghiên cu, theo
thng kê ca ca Worrell (2004) ng dng ca JDI trong vic đo lng s tha mãn
đi vi công vic ca nhân viên đã có đn 12.000 nghiên cu v JDI (Worrell,
2004). V c bn mô hình ca Smith và cs (1969) gm 5 nhân t nh sau:
 Bn cht công vic phù hp: đc hiu là mt công vic s mang li s tha
mãn chung cho ngi lao đng và to hiu qu công vic tt nu nó tha mãn
các đc đim: s dng các k nng khác nhau, nhân viên nm rõ quy trình
thc hin công vic và công vic có tm quan trng nht đnh đi vi đi vi
hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Ngoài ra công vic phù hp

vi nng lc nht đnh ca ngi lao đng.
 C hi đào to và thng tin: đào to là quá trình hc hi nhng k nng cn
thit đ phc v mt công vic c th. Thng tin là vic di chuyn lên nhng
v trí cao hn trong h thng làm vic ca ngi lao đng. Trong đ tài này
đào to và thng tin đc nhóm chung vi nhau trong cùng mt nhân t là do
`

15


mi quan h nhân – qu thng thy ca chúng. Mc đích đào to ca nhân
viên ngoài vic nâng cao trình đ ca mình còn mc đích thng tin trong h
thng công vic, chúng có mi liên h mt thit vi nhau.
 Lng: là khon thù lao ngi lao đng thu đc t công vic ca mình 
công ty. Trong nghiên cu này lng đc hiu là thu nhp mà ngi lao
đng thu đc t công vic h đang làm ti công ty không tính các khon thu
ngoài công vic chính ti công ty. Yu t lng là mt yu t quan trng nh
hng đn s hài lòng ca nhân viên đi vi công vic, nhân viên thng có
s so sánh v mc lng vi các đn v khác, và liu lng có đc phân phi
mt cách công bng gia các thành viên hay không.
 Lãnh đo: đc hiu là ngi cp trên trc tip ca nhân viên. Lãnh đo đem
đn s tha mãn cho nhân viên thông qua vic giao tip vi nhau, s quan
tâm, chú ý đn ngi lao đng cp di ca mình, bo v nhân viên khi cn
thit, th hin nng lc v lãnh đo và chuyên môn đi vi cp di. Ngoài ra
s tha mãn v lãnh đo ca nhân viên còn thông qua vic đi x công bng,
ghi nhn chân thành các đóng góp ca nhân viên.
 ng nghip: đc hiu là nhng ngi làm vic cùng mt v trí vi nhau, có
ni dung công vic tng t nhau hoc trên mt chui nghip v có liên quan
đn nhau trong t chc. Trong ni dung nghiên cu này đng nghip đc
hiu là ngi làm vic cùng đn v trc tip, cùng công ty có mi quan h

thng xuyên v mt công vic vi nhau, quan tâm trao đi vi nhau v công
vic. Phn ln thi gian ngi lao đng tip xúc vi nhau; vì vy mi quan h
gia các đng nghip vi nhau cng nh hng ti s tha mãn chung trong
công vic. Các yu t chính v s tha mãn ca đng nghip là s tin cy, s
thân thin, tn tâm trong công vic, giúp đ nhau trong vic.
 Vit Nam, Trn Kim Dung (2005) đã thc hin nghiên cu đo lng s tha
mãn trong công vic bng cách s dng thang đo JDI vi 2 nhân t b sung là phúc
li và điu kin làm vic. Lý do b sung là do các nghiên cu trc đc nghiên
cu  môi trng châu Ểu và cha phù hp vi môi trng và vn hóa ca các
`

16


nc châu Á, trong đó có Vit Nam, vì vy thang đo cn phi đc điu chnh cho
phù hp vi điu kin Vit Nam nói chung và ca TP. H Chí Minh nói riêng. Nhn
thy điu này là phù hp vi nghiên cu, nên tác gi b sung 2 nhân t Phúc li và
iu kin làm vic vào thành phn ca s tha mãn công vic. nh ngha phúc li
và điu kin làm vic nh sau:
 Phúc li: t chc thc hin các chng trình phúc li, mua bo him y t, xã
hi cho nhân viên.
 iu kin làm vic: điu kin an toàn v sinh lao đng và áp lc công vic.
Ngoài ra theo Danish và Usman (2010): khen thng và s công nhn có mi
tng quan vi s hài lòng công vic và có tác đng đáng k đn đng lc làm vic
ca nhân viên, và là c s cho s gn bó ca h vi t chc.  Phú Trn Tình và
cs (2012) khi phân tích các nhân t nh hng đn s gn bó lâu dài ca nhân viên
tr vi doanh nghip cng cho rng khen thng và phúc li có tác đng đn quyt
đnh tip tc làm vic ca nhân viên tr ti công ty. H Huy Tu và Phm Hng
Liêm (2012) khi nghiên cu s gn bó ca nhân viên đi vi công ty du lch Khánh
Hòa cng cho rng khen thng gián tip tác đng tích cc đn s n lc và s t

hào, do đó nhân t khen thng đc thêm vào thang đo cho phù hp vi tình hình
và điu kin nghiên cu.
 Khen thng: Là vic ghi nhn, biu dng, tôn vinh thành tích, công trng và
đc khuyn khích bng li ích vt cht đi vi tp th, cá nhân khi h hoàn
thành đc mc tiêu/nhim v đc giao.
Vy thành phn và thang đo điu chnh cho phn mô t công vic s gm 8
thành phn nh sau: Bn cht công vic, C hi đào to và thng tin, Lãnh đo,
ng nghip, Lng, Phúc li, iu kin làm vic và Khen thng.
2.3 Mi quan h mc đ tha mãn công vic vi s gn kt t chc
Các nghiên cu ca Kacmar và cs (1999), Mowday và cs (1979) thì s gn kt
t chc có tng quan ch đng hoc b tác đng bi s tha mãn công vic.
`

17


Trn Kim Dung và Morris (2005) khi nghiên cu v s tha mãn công vic và
s gn kt vi t chc cng cho rng có mi quan h cùng chiu gia s tha mãn
trong công vic và s gn kt đi vi t chc. Kt qu nghiên cu ch ra rng: Bn
cht công vic, Tin lng, ng nghip, Lãnh đo (giám sát), C hi đào to và
thng tin tác đng dng đn s gn kt gm các thành phn T hào, N lc,
Trung thành.
Giritli và cs (2013) có nghiên cu “iu tra v tha mãn công vic và s gn
kt t chc ca nhân lc xây dng”  Th Nh K, vi mc đích xác đnh liu cm
giác tha mãn công vic có dn đn s gn kt đi vi t chc ca nhân lc ngành
xây dng hay không. Kt qu nghiên cu đã cho thy có mi quan h tích cc gia
tha mãn công và vic gn kt t chc.
Chiu W Y B và Ng F F (2013) cng có nghiên cu v các nhân viên kho sát
d toán và khi lng (thuc lnh vc xây dng)  Hongkong vi đ tài “Ci thin
s tha mãn công vic và s gn kt t chc thông qua nhn din nhóm làm vic”.

Kt qu ca nghiên cu là xác đnh nhóm làm vic (work group identification) cho
thy có ý ngha đn s nh hng tích cc đn tha mãn công vic, s gn kt ch
đng và gn kt đo đc. Nghiên cu cng cho thy có mi tng quan gia tha
mãn công vic và s gn kt công vic.
T các nghiên cu trên, có th nhn đnh rng tha mãn công vic s có tng
quan tích cc đn s gn kt t chc trong ngành xây dng. Tác gi s kim đnh
thêm mi quan h này thông qua nghiên cu v s gn kt trong lnh vc xây dng
 th trng TpHCM nói riêng và  Vit Nam nói chung.
2.4 c đim nhân lc ca ngành xây dng
Ngành xây dng to ra nhiu vic làm, nhng cng nh các ngành kinh t
khác trong c ch th trng, s lng vic làm dao đng khá ln theo các giai đon
trong chu k phát trin ca kinh t quc dân. Công nhân xây dng có tin lng gi
tng đi cao và thng làm vic trên 40 gi mi tun, mt b phn thm chí còn
làm hn 45 gi mi tun. Tin lng ph thuc vào trình đ và kinh nghim, loi
hình công vic, mc đ phc tp ca d án và điu kin đa lý. Tin lng còn bin
`

18


đng theo tình hình thi tit và tin đ thi công ca công vic do b phn khác làm
trc trong dây chuyn thi công.
Nhìn tng quan, có 4 đc đim chính trong đc đim ngun nhân lc ca
ngành xây dng mang tính biu trng và khác bit so vi các ngành sn xut khác.
- Tin lng bin đng ln, tùy thuc vào mc đ công vic và tin đ thi công,
đây là mt yu t khác so vi các ngành có mc lng không dao đng ln
theo công vic.
- iu kin làm vic: môi trng làm vic nhiu ri ro và nguy c hn các
ngành khác, công vic ph thuc nhiu vào yu t thi thit nên đây chính là
yu t khác so vi điu kin làm vic chung ca ngành sn xut.  M chng

hn, nm 2003 s gi ngh vic do tai nn và bnh tt chim đn 6,8% s gi
làm vic, trong khi  các ngành khác ch là 5%.
1
Tuy an toàn lao đng đc t
chc tt nhng s tai nn trong ngành xây dng vn tng đi cao hn nhiu
ngành khác.
- Thi gian làm vic: công vic áp lc, đòi hi thi gian làm thêm nhiu trong
khi thi gian làm vic thông thng ca các ngành sn xut là c đnh, ít phi
tng ca nu không có nhiu đn hàng t phía khách hàng. n hàng ca ngành
xây dng thông thng là sn phm c đnh, mang tính đc thù cao và thng
đc lên k hoch trc.
- ng nghip: do tính cht công vic, công vic ca b phn sau ph thuc
nhiu vào tin đ và cht lng ca b phn trc nên mi quan h đng
nghip là mt yu t đc chú trng cao.
Các đc đim này mang tính đc trng ca ngành Xây dng do đó s tha mãn
v công vic dn đn s gn kt cng s mang tính đc trng riêng. Vic xác đnh
các đc trng riêng này tác gi s tìm hiu rõ thêm thông qua bc nghiên cu đnh
tính đ khám phá thêm các bin quan sát cho thang đo ca mình.
Kt qu nghiên cu sau này cng s đc xem xét xem có phù hp vi các đc
trng riêng v s tha mãn công vic này hay không. Yu t nh hng tác đng

1
Theo Phm S Liêm  PCT Tng hi Xây dng VN (2007)

×