MỘT SỐ GIẢI PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH 1 TP HỒ CHÍ MINH

B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM
o0o


 TH THU QUNH



MT S GII PHÁP HN CH RI RO TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
TMCPăCỌNGăTHNGăVIT NAM ậ CHI NHÁNH 1 TPHCM





LUNăVNăTHCăSăKINHăT







TP.H CHệăMINHăNMă2013


B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM

o0o


 TH THU QUNH



MT S GII PHÁP HN CH RI RO TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
TMCPăCỌNGăTHNGăVIT NAM ậ CHI NHÁNH 1 TPHCM

Chuyên ngành : Tài Chính – Ngân Hàng
Mã s : 60340201



LUNăVNăTHCăSăKINHăT


NGIăHNG DN KHOA HC:
PGS.TS TRN HOÀNG NGÂN



TP.H CHệăMINHăNMă2013


MC LC

LIăCAMăOAN
DANH MC CÁC CH VIT TT

DANH MCăSă, BNG BIU
LI M U
CHNG 1 ầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ .1
CăS LÝ LUN V RI RO TÍN DNG VÀ QUN LÝ RI RO TÍN DNG
TRONG HOTăNG CA CÁC NGÂN HĨNGăTHNGăMI 1
1.1. RI RO TRONG HOTăNG CA CÁC NHTM 1
1.1.1. Khái nim v ri ro 1
1.1.2. căđim v ri ro 1
1.1.2.1. Ri ro có tính cht đa ếng và phc tp 1
1.1.2.2. Ri ro có tính tt yu 1
1.2. RI RO TÍN DNG TRONG HOTăNG CA CÁC NHTM 2
1.2.1. Khái nim v ri ro tín dng 2
1.2.2. căđim ca ri ro tín dng 2
1.2.2.1. Ri ro tín dng mang tính gián tip 2
1.2.2.2. Ri ro tín dng có tính cht đa ếng và phc tp 2
1.2.2.3. Ri ro tín dng có tính tt yu luôn tn ti gn lin vi hot đng
tín dng ca ngân hàng 2
1.2.3. Phân loi ri ro tín dng 3
1.2.3.1. Ri ro giao dch 3


1.2.3.2. Ri ro danh mc 3
1.2.4. Nguyên nhân dnăđn ri ro tín dng 4
1.2.4.1. Nguyên nhân thuc v nnỂ lc qun tr ca ngân hàng 4
1.2.4.2. Nguyên nhân thuc v phía khách hàng 5
1.2.4.3. Nguyên nhân khách quan. 6
1.2.5. Các ch tiêuăđánhăgiáări ro tín dng 7
1.2.5.1. T l n quá hn 7
1.2.5.2. T trng n xu trên tnỂ ế n cho vay 8
1.2.5.3. H s ri ro tín dng 9

1.2.6. Tácăđng ca ri ro tín dng 10
1.2.6.1. TáẾ đnỂ đi vi hot đng kinh doanh ca các NHTM 10
1.2.6.2. TáẾ đnỂ đi vi nn kinh t nói chung 10
1.3. QUN TR RI RO TÍN DNG 11
1.3.1. Khái nim và mc tiêu qun tr ri ro tín dng 11
1.3.2. Lng hóa ri ro tín dng: 11
1.3.2.1. Mô hình đnh tính v ri ro tín dng – Mô hình 6C 11
1.3.2.2. Mô ểìnể đnể lng - Mô hình xp hng ca Moody và Standard &
poor: 12
1.3.3. Nguyên tc Basel v qun tr ri ro 14
1.3.3.1. Nhn dng ri ro 14
1.3.3.2. ánể Ểiá ri ro tín dng theo Basel II 14
1.3.3.3. Kim soát - tài tr ri ro 16


1.3.4. Phngăphápăqun lý ri ro tín dng 17
1.3.4.1. Thc hin đúnỂ ẾáẾ quy đnh ca pháp lut v cho vay 18
1.3.4.2. TnỂ Ếng kim tra, giám sát khon vay 18
1.3.4.3. Thc hin ẾáẾ quy đnh bo đm kim soát ri ro và an toàn hot
đng tín dng 18
1.3.4.4. Thc hin qun lý ri ro tín dng thông qua các công c tín dng
phái sinh. 19
1.3.5. Kinh nghim quc t trong vic x lý n xu 20
1.3.5.1. Kinh nghim ca Trung Quc 20
1.3.5.2. Kinh nghim ca Thái Lan 21
1.3.5.3. Bài hc kinh nghim rút ra cho Vit Nam 22
CHNGă2 26
THC TRNG V RI RO TÍN DNG VÀ CÔNG TÁC QUN TR RI RO
TÍN DNG TIăNGỂNăHĨNGăTMCPăCỌNGăTHNGăVIT NAM ậ CHI
NHÁNH 1 ậ TP.HCM 26

2.1. Gii thiu chung v lch s hình thành và phát trin VietinBank 26
2.1.1. Gii thiu v Vietinbank 26
2.1.2. Gii thiu v Vietinbank-CN1-TPHCM 27
2.1.2.1. Quá trình hình thành và phát trin 27
2.1.2.2. Kt qu hot đng kinh doanh VietinBank-CN1-TPHCM 28
2.2. Thc trng RRTD và công tác qun tr RRTD ti Vietinbank-CN1-
TPHCM 29
2.2.1. Thc trng hotăđng tín dng và RRTD ti Vietinbank-CN1-TPHCM . 29
2.2.1.1. Tìnể ểìnể ế n ti VietinBank-CN1-TPHCM 29


2.2.1.2. C Ếu ế n ti VietinBank-CN1-TPHCM 30
2.2.1.3. H s thu n ca VietinBank-CN1-TPHCM 32
2.2.1.4. Tình hình n quá hn ti VietinBank-CN1-TPHCM 33
2.2.2. Qun tr ri ro tín dng ti VietinBank-CN1-TPHCM 36
2.2.2.1. H thng chm đim và xp hng tín dng ti Vietinbank-CN1-
TPHCMầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầầ36
2.2.2.2. Chính sách tín dng hin hành ca VietinBank-CN1-TPHCM 38
2.2.2.3. Quy trình cp tín dng ti VietinBank-CN1-TPHCM 38
2.3. Nguyên nhân dnăđn ri ro tín dng ti VietinBank-CN1-TPHCM 40
2.3.1. Nguyên nhân ch quan t phía VietinBank-CN1-TPHCM 40
2.3.1.1. Xut phát t cán b tín dng 40
2.3.1.2. Xut phát t viẾ đnh giá và qun lý tài sn đm bo 41
2.3.1.3. Công tác thanh tra giám sát còn hn ch 42
2.3.1.4. Công tác thm đnh 42
2.3.2. Nguyên nhân thuc v phía khách hàng 43
2.3.2.1. Khách hàng s dng vn sai mẾ đíẾể, kểônỂ Ếó thin chí trong
vic tr n vay 43
2.3.2.2. NnỂ lc tài chính và qun tr điu hành kinh doanh yu kém, báo
cáo tài chính thiu minh bch 44

2.3.2.3. Khách hàng vay vn ti nhiu t chc tín dng 45
2.3.2.4. Thông tin bt cân xng v giá tr thc v TSB Ểia khách hàng
và ngân hàng 45
2.3.3. Nguyên nhân khách quan 45
2.3.3.1. Ri ro do s cnh tranh gia các t chc tín dng 45


2.3.3.2. Ri ro do s tểay đi t Ếểínể sáẾể nểà nc. 46
2.3.3.3. Môi trng kinh t không n đnh 46
2.3.3.4. Môi trng pháp lý Ếểa tểun li 46
2.4. ánhăgiáăchungăv công tác tín dng và phòng nga RRTD ti
VietinBank-CN1-TPHCM 47
2.4.1. Nhng mtăđt đc 47
2.4.2. Nhng mt hn ch 47
2.5. iu tra, kho sát và kt qu kho sát thc t 48
2.5.1.  xut bng câu hi kho sát 48
2.5.1.1. MẾ tiêu đ xut bng câu hi 48
2.5.1.2. Mt s hn ch khi thc hin vic kho sát 48
2.5.2. Kt qu kho sát thc t 49
2.5.2.1. Kho sát nguyên nhân dn đn ri ro tín dng 49
2.5.2.2. Kho sát gii pháp, kin ngh giúp hn ch ri ro tín dng 50
KT LUNăCHNGă2 50
CảNG 3 ……………………………………………………………………51
MT S GII PHÁP HN CH RI RO TÍN DNG TI NGÂN HÀNG
TMCPăCỌNGăTHNGăVIT NAM ậ CHI NHÁNH 1 ậ TP.HCM 51
3.1. nhăhng hotăđng kinh doanh ca VietinBank-CN1-TPHCM 51
3.2. Gii pháp nhm hn ch RRTD ti VietinBank-CN1-TPHCM 52
3.2.1. Gii pháp mang tính h thngăđi vi VietinBank 52
3.2.2.1. Xây dng, hoàn thin chính sách tín dng và quy trình cho vay 52
3.2.2.2. Nâng cao vai trò ca công tác kim soát ni b 53

3.2.2.3. Phát trin nhiu sn phm đa ếng hoá danh mc cho vay 54
3.2.2.4. u t nợnỂ Ếp, xây dng h thng công ngh hin đi 54
3.2.2. Gii pháp c th đi vi VietinBank-CN1-TPHCM 55
3.2.2.1. i vi cán b tín dng 55
3.2.2.2. i vi vic qun lý và thm đnh tài sn đm bo 56
3.2.2.3. i vi công tác thm đnh 57
3.2.2.4. i vi công tác qun lý khách hàng 58
3.3. Kin ngh đi vi Chính Ph vƠăNgơnăHƠngăNhƠăNc. 59
3.3.1. Kin ngh đi vi Chính Ph. 59
3.3.1.1. Hoàn thin môi trng pháp lý 59
3.3.1.2. Chính sách kinh t v mô n đnh 59
3.3.2. Kin ngh đi viăNgơnăHƠngăNhƠăNc 60
3.3.2.1. C Ếu li h thnỂ Nả đ hot đng hiu qu ển. 60
3.3.2.2. Ci cách h thng thanh tra, giám sát NH. 60
3.3.2.3. Nâng cao cht lng CIC ca NỂợn ảànỂ Nểà Nc. 61
3.3.2.4. Thng nht cách phân loi, đánể Ểiá ri ro các NH 61
KT LUNăCHNGă3 62
KT LUN
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC




LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca riêng tôi, cha công b ti
ni nào. S liu và ni dung trong lun vn này là xác thc, đc s dng t nhng
ngun rõ ràng và đáng tin cy.

TP.H Chí Minh, ngày … tháng … nm 2013
Tác gi


 TH THU QUNH


DANH MC CÁC T VIT TT
KỦăhiu
Dinăgii
ACB
: Ngân hàng TMCP Á Châu
BASEL
: y ban Basel v giám sát hot đng NH
BIDV
: Ngân hàng u T và Phát Trin Vit Nam
CBQHKH
: Cán b quan h khách hàng
CIC
: Trung tâm thông tin tín dng (thuc ngân hàng nhà
nc)
CN
: Chi nhánh
DN
: Doanh nghip
DSCV
: Doanh s cho vay
DSTN
: Doanh s thu n
KH

: Khách hàng
KHCN
: Khách hàng cá nh n
 HDN
: Khách hàng doanh nghip
MB
: Ngân hàng TMCP Quân i
NH
: Ngân hàng
NHNN
: Ngân hàng nhà nc
NHTM
: Ngân hàng thng mi
NQH
: N quá hn
Quyt đnh 493
: Quyt đnh 493/2005/Q-NHNN ngày 22 tháng 4
nm 2005 ca Thng đc Ngân hàng nhà nc quy đnh
v phân v phân loi n, trích lp và s dng d phòng
đ x lỦ ri ro tín dng trong hot đng ngân hàng ca



t chc tín dng
RRTD
: Ri ro tín dng
Sacombank
: Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín
TCTD
: T chc tín dng

TMCP
: Thng mi c phn
TSB
: Tài sn đm bo
VietinBank
: Ngân hàng Thng Mi C Phn Công Thng Vit
Nam
VietinBank-CN1-
TPHCM
: Ngân hàng Thng Mi C Phn Công Thng Vit
Nam -Chi nhánh 1-TP.HCM











DANH MCăSă BNG BIU
 Săđ
S đ 2.1: B máy t chc và hot đng ca VietinBank-CN1-TPHCM
S đ 2.2: Quy trình cp tín dng ti VietinBank-CN1-TPHCM
 Bng biu
Bng 2.1: Kt qu hot đng kinh doanh ca VietinBank-CN1-TP.HCM nm 2012
Bng 2.2: H s thu hi n ti VietinBank-CN1 TPHCM giai đon 2009-2012
Bng 2.3: T l n quá hn ti VietinBank-CN1-TPHCM giai đon 2009-2012

Bng 2.4: T l n n xu ca mt s ngân hàng trên đa bàn TPHCM giai đon 2011 -
2012
Bng 2.5: T l n n xu ca mt s chi nhánh VietinbBank trên đa bàn TPHCM
giai đon 2011 - 2012
 Biuăđ
Biu đ 2.1: Tình hình tng trng d n ca VietinBank-CN1-TPHCM giai đon
2009 – 2012
Biu đ 2.2 C cu d n theo hn cho vay ti VietinBank-CN1-TPHCM giai đon
2009-2012
Biu đ 2.3 C cu d n theo đi tng cho vay ti VietinBank-CN1-TPHCM giai
đon 2009-2012
Biu đ 2.4: Mc đ hn ch ri ro ca h thng chính sách và quy trình chm đim và
xp hn tín dng ti VietinBank-CN1-TPHCM
Biu đ 2.5: Mc đ hn ch ri ro ca h thng chính sách và quy trình tín dng ti
VietinBank-CN1-TPHCM





LIăMăU
I. S cn thit caăđ tài
Vit Nam đang trong quá trình đi mi và tng bc phát trin, hi nhp vi
nn kinh t ca các nc trong khu vc và trên th gii. Tri qua nhiu khó khn, th
thách nn kinh t nc ta đư đt đc nhng thành tu đáng khích l.  đt đc điu
đó có s đóng góp không nh ca ngành Ngân hàng vi vai trò là "đòn by kinh t"
thông qua hot đng tín dng.
Tín dng ngân hàng là công c tài tr vn cho nn kinh t, góp phn thúc đy
s phát trin cân đi ca các ngành, các lnh vc khác theo đnh hng ca Nhà nc.
Tín dng ngân hàng đem li ngun thu nhp ch yu cho các NHTMVN. Tuy nhiên,

hot đng tín dng ngân hàng li là hot đng cha đng nhiu ri ro, không ch tác
đng ti bn thân ngân hàng thng mi mà còn tác đng tiêu cc ti nn kinh t.
Chính vì vy, tín dng luôn đc đánh giá là mt trong các loi nghip v ngân
hàng phc tp và có đ ri ro cao, và vn đ qun lỦ ri ro tín dng là vn đ luôn
đc các NHTMVN quan tâm hàng đu, nht là hin nay khi Vit Nam đang trong quá
trình hi nhp vào T chc Thng Mi th gii (WTO).
Vi mc tiêu hng ti xây dng mô hình mt NHTM đt tiêu chun quc t,
hin đi và vng mnh, VietinBank nói chung và VietinBank-CN1-TPHCM nói riêng
trong quá trình chuyn đi ca mình luôn quan tâm và đt lên hàng đu đi vi vn đ
kim soát tt các loi ri ro, trong đó đc bit là ri ro tín dng.
ó cng là lỦ do Tác gi chn đ tài “Mt s gii pháp hn ch ri ro tín dng
ti NỂợn ểànỂ TMCP CônỂ TểnỂ Vit Nam – Chi nhánh 1 – TP.ảCM.”
II. Mc tiêu caăđ tài:
 tài nghiên cu mun hng đn các mc tiêu
- Góp phn làm rõ hn các lỦ thuyt v ri ro trong hot đng tín dng và qun lý
ri ro tín dng.



- Phân tích thc trng ri ro tín dng, các nguyên nhân dn đn ri ro tín dng và
các phng pháp qun lý ri ro tín dng ti VietinBank-CN1-TPHCM.
- Trên c s lý lun và phân tích thc trng ri ro tín dng, đ tài đa ra mt s
gii pháp nhm hn ch ri ro tín dng ti VietinBank-CN1-TPHCM.
III. iătng và phm vi nghiên cu caăđ tài:
i tng nghiên cu ca đ tài: Tìm hiu các nguyên nhân dn đn ri ro tín
dng và các gii pháp góp phn hn ch ri ro tín dng đ có th góp phn nâng cao
cht lng qun lý ri ro tín dng ti VietinBank-CN1-TPHCM.
Phm vi nghiên cu: tác gi nghiên cu gia lý lun và thc t nguyên nhân
dn đn ri ro tín dng trong thi gian bn nm qua (2009-2012) ti VietinBank-CN1-
TPHCM, t đó đa ra các gii pháp nhm hn ch ri ro tín dng.

IV. Phngăphápănghiênăcuăđ tài:
Cùng vi vic nghiên cu các lý lun thuc chuyên ngành kinh t, tài chính,
ngân hàng, đ tài nghiên cu đư đc thc hin trên c s:
- Thu thp, tng hp các s liu thc t v hot đng tín dng ti VietinBank-
CN1-TPHCM.
- Ghi nhn các ý kin, nhn đnh ca các cán b tín dng thông qua mu điu tra
v nguyên nhân dn đn ri ro tín dng và các gii pháp góp phn hn ch ri ro tín
dng.
- Trao đi kinh nghim vi các cán b công tác ti VietinBank-CN1-TPHCM và
các cán b trong ngành tài chính, ngân hàng nói chung.
- Trên c s lý lun, các s liu thc t tng hp đc, kt qu các mu điu tra,
và các ý kin nhn đnh ca các cán b tín dng, tác gi s dng phng pháp thng
kê, đi chiu, so sánh đ phân tích, đánh giá thc trng hot đng tín dng ca
VietinBank-CN1-TPHCM, đng thi dùng phng pháp tng hp, x lý s liu trên
phn mm SPSS đ tìm hiu các nguyên nhân dn đn ri ro và đa ra các gii pháp
nhm hn ch ri ro tín dng.



V. Cu trúc ni dng nghiên cu caăđ tài:
Ngoài phn m đu và kt lun, đ tài nghiên cu đc tác gi trình bày gm
ba chng:
- Chng 1: C s lý lun v ri ro tín dng và qun lý ri ro tín dng trong hot
đng ca các NHTM.
- Chng 2: Thc trng v hot đng qun lý ri ro tín dng ti Ngân hàng
TMCP Công Thng Vit Nam – Chi nhánh 1 – TP.HCM.
- Chng 3: Mt s gii pháp hn ch ri ro tín dng ti Ngân hàng TMCP Công
Thng Vit Nam – Chi nhánh 1 – TP.HCM.
VI. ụănghaăkhoaăhc và thc tin caăđ tài nghiên cu:
 tài nghiên cu da trên thc trng hot đng tín dng ca h thng NHTM

nói chung và VietinBank-CN1-TPHCM nói riêng. Tác gi phân tích thc trng kt hp
vi các nghiên cu, lý lun, t duy ca nhiu nhà nghiên cu, chuyên gia ngân hàng
cng nh kinh nghim bn thân, đng nghip trong quá trình tham gia hot đng trong
lnh vc ngân hàng đ đa ra các Ủ kin, nhn đnh, gii pháp, nhm đm bo tuân th
các chun mc trong hot đng kinh doanh ca ngân hàng nói chung và hot đng tín
dng nói riêng.
Qua vic nghiên cu các nguyên nhân dn đn ri ro trong hot đng tín dng
và đ xut gii pháp nhm hn ch ri ro, tác gi mong mun nhng suy ngh, đ xut
và nhng gì mình hc hi đc s giúp ích cho công vic thc t, t đó góp phn nâng
cao mc đ hiu qu và an toàn trong hot đng tín dng ni NHTM tác gi đang công
tác, và xa hn na, mong mun đ tài nghiên cu s đc áp dng trong hot đng ca
các NHTMVN.



1


CHNGă1
CăSăLụăLUNăVăRIăROăTệNăDNGăVĨăQUNăLụăRIăROăTệNăDNGă
TRONGăHOTăNGăCAăCÁCăNGỂNăHĨNGăTHNGăMI

1.1. RI RO TRONG HOTăNG CA CÁC NHTM
1.1.1. Khái nim v ri ro
nh ngha truyn thng: Ri ro trong hot đng ngân hàng là nhng bin c
không mong đi xy ra, gây mt mát, thit hi tài sn, thu nhp ca ngân hàng trong quá
trình hot đng.
nể nỂểa ểin đi: Ri ro trong hot đng ngân hàng là kh nng nhng s
kin cha chc chn trong tng lai s làm cho ch th là các NHTM không th đt đc
nhng mc tiêu chin lc và mc tiêu hot đng, cng nh chi phí c hi ca vic làm

mt đi nhng c hi th trng
1.1.2. căđim v ri ro
1.1.2.1. Ri ro có tính cht đa ếng và phc tp
c đim này biu hin  s đa dng và phc tp ca các nguyên nhân dn đn ri
ro, cng nh các hu qu do ri ro gây ra. Nhn thc và vn dng đc đim này, khi thc
hin phòng nga và hn ch ri ro cn áp dng đng b nhiu bin pháp, không ch quan
vi bt c mt du hiu ri ro nào. Bên cnh đó, trong quá trình x lý hu qu ri ro cn
xut phát t nguyên nhân, bn cht và hu qu ca ri ro đ đa ra bin pháp phù hp.
1.1.2.2. Ri ro có tính tt yu
Theo nhn đnh ca các chuyên gia kinh t, hot đng kinh doanh ngân hàng thc
cht là qun lý ri ro  mc đ phù hp đ đt đc mc li nhun tng ng. Trong
tng nghip v ngân hàng có rt nhiu nguyên nhân ch quan và khách quan dn đn ri
ro. Vic tim n nguy c ri ro đi vi tng hot đng ngân hàng là điu mang tính tt
2


yu.
1.2. RI RO TÍN DNG TRONG HOTăNG CA CÁC NHTM
1.2.1. Khái nim v ri ro tín dng
Theo iu 2 “Quy đnh v phân loi n, trích lp và s dng d phòng đ x lý
ri ro tín dng” ban hành kèm theo Quytă đnh s 493/2005/Q-NHNN ngày
22/04/2005 ca Thng đc NHNN:“Ri ro tín dng trong hot đng ngân hàng ca t
chc tín dng” là kh nng xy ra tn tht trong hot đng ngân hàng ca t chc tín
dng do khách hàng không thc hin hoc không có kh nng thc hin ngha v ca
mình theo cam kt.
1.2.2. căđim ca ri ro tín dng
1.2.2.1. Ri ro tín ếnỂ manỂ tínể Ểián tip
Trong quan h tín dng, ngân hàng chuyn giao quyn s dng vn cho khách
hàng, RRTD xy ra khi khách hàng gp nhng tn tht và tht bi trong quá trình s
dng vn, hoc nhng nguyên nhân làm cho ngun thu dùng đ tr n ca khách hàng

không đc nh d tính ban đu vì vy, ri ro ca khách hàng dn đn ri ro cho ngân
hàng.
1.2.2.2. Ri ro tín ếnỂ Ếó tínể Ếểt đa ếnỂ và pểẾ tp
Biu hin  s đa dng, phc tp ca nguyên nhân, hình thc và hu qu ca
RRTD. Do đó, khi phòng nga và x lý RRTD phi chú Ủ đn nhiu khía cnh có th dn
đn ri ro, xut phát t nguyên nhân bn cht và hu qu do RRTD t đó có bin pháp
phòng nga phù hp.
1.2.2.3. Ri ro tín ếnỂ Ếó tínể tt yu luôn tn ti Ển lin vi ểot đnỂ tín ếnỂ
Ếa nỂợn ểànỂ
Tình trng thông tin bt cân xng đư làm cho ngân hàng không th nm bt đc
tt c các du hiu ri ro mt cách toàn din và đy đ, không th có nhng khách hàng
3


hoàn toàn không có ri ro, mà ch có khách hàng có mc ri ro thp. Tùy thuc tình hình
kinh t, nng lc ca mi ngân hàng đ t đó có chính sách u tiên cho mi lnh vc,
tng thi k đ đm bo an toàn và đt đc li nhun mc tiêu.
1.2.3. Phân loi ri ro tín dng
1.2.3.1. Ri ro Ểiao ếẾể
Là hình thc ca RRTD mà nguyên nhân phát sinh là do nhng hn ch trong
quá trình giao dch và xét duyt cho vay, đánh giá KH. Ri ro giao dch có ba b phn
chính là ri ro la chn, ri ro bo đm và ri ro nghip v.
Ri ro la chn: là ri ro do la chn nhng KH có phng án vay vn cha
thc s hiu qu.
Ri ro bo đm: phát sinh t các tiêu chun đm bo nh các điu khon trong
hp đng cho vay, các loi TSB, ch th đm bo, hình thc đm bo và mc cho
vay trên giá tr ca TSB.
Ri ro nghip v: là ri ro liên quan đn công tác qun lý khon vay, kim soát
sau khi vay, bao gm c vic s dng h thng xp hng ri ro và k thut x lý các
khon vay có vn đ.

1.2.3.2. Ri ro ếanể mẾ
Là hình thc ca RRTD mà nguyên nhân phát sinh là do nhng hn ch trong
qun lý danh mc cho vay ca ngân hàng, đc phân chia thành hai loi là ri ro ni
ti và ri ro tp trung.
Ri ro ni ti: xut phát t các yu t, các đc đim riêng có, mang tính riêng
bit bên trong ca mi ch th đi vay hoc ngành, lnh vc kinh t. Nó xut phát t đc
đim hot đng hoc đc đim s dng vn ca KH vay vn.
Ri ro tp trung: là trng hp ngân hàng tp trung vn cho vay quá nhiu đi
vi mt s KH, cho vay quá nhiu doanh nghip hot đng trong cùng mt ngành, lnh
vc kinh t; hoc trong cùng mt vùng đa lý nht đnh; hoc cùng mt loi hình cho
vay có ri ro cao.
4


1.2.4. Nguyên nhân dnăđn ri ro tín dng
Hot đng tín dng là hot đng đem li ngun thu ch yu cho các NHTM
nhng đây cng chính là lnh vc nghip v phc tp và n cha nhiu ri ro nht. Do
đó, vic đi sâu nghiên cu nguyên nhân dn đn ri ro tín dng là thc s cn thit đ
các NHTM có đc các gii pháp cn thit đ hn ch ri ro và đt đc hiu qu hot
đng cao nht.
1.2.4.1. Nguyên nhân thuc v nnỂ lc qun tr ca ngân hàng
Trc ht phi nói đn các ngân hàng còn thiu mt chính sách tín dng nht
quán, chính sách tín dng  đây phi bao gm đnh hng chung cho vic cho vay, ch
đ tín dng ngn hn, trung và dài hn, các quy đnh v bo đm tin vay, danh mc
la chn khách hàng trong tng giai đonầ Nguyên nhân gây ra ri ro tín dng t
phía ngân hàng có th đc khái quát c bn di đây:
- Ngân hàng không có đ thông tin v các s liu thng kê, ch tiêu đ phân tích
và đánh giá khách hàng,ầ dn đn vic xác đnh sai hiu qu ca phng án xin vay,
hoc xác đnh thi hn cho vay và tr n không phù hp vi phng án kinh doanh
ca khách hàng.

- S li lng trong quá trình giám sát trong và sau khi cho vay nên không phát
hin kp thi hin tng s dng vn sai mc đích.
- Quá tin tng vào tài sn th chp, bo lãnh, bo him, coi đó là vt đm bo
chc chn cho s thu hi c gc và lãi tin vay.
- Chy theo s lng (hoc theo k hoch) mà sao lãng vic coi trng cht lng
khon vay, quá lc quan và tin tng vào s thành công ca phng án kinh doanh ca
khách hàng.
- Ngân hàng thiu mt b phn chuyên trách theo dõi, qun lý ri ro, qun lý hn
mc tín dng ti đa cho tng khách hàng thuc tng ngành ngh, sn phm đa
phng khác nhau đ phân tán ri ro, các d báo cn thit trong tng thi k.
5


- Nng lc và phm cht đo đc ca mt s cán b tín dng ngân hàng cha đ
tm và vn đ qun lý s dng, đưi ng cán b ngân hàng cha tha đáng.
- Ngân hàng không gii quyt hp lý quan h gia ngun vn huy đng và ngun
vn s dng, c th là: d tr vn quá ít so vi nhu cu bo đm thanh toán, t đó dn
đn mt kh nng thanh toán nu khách hàng có nhu cu rút vn nhiu; hoc d tr
vn quá nhiu, gây  đng vn, lãng phí trong s dng vn; hoc ly vn ngn hn
cho vay trung dài hn quá mc quy đnh.
- Cnh tranh gia các t chc tín dng cha thc s lành mnh, vic chy theo
quy mô, b qua các tiêu chun, điu kin trong cho vay, thiu quan tâm đn cht lng
khon vay.
1.2.4.2. Nguyên nhân thuc v phía khách hàng
- S dng vn sai mc đích, không có thin chí trong vic tr n vay.
a s các doanh nghip khi vay vn ngân hàng đu có các phng án kinh
doanh c th, kh thi.  đm bo kh nng tr n nh k hoch kinh doanh thm đnh
thì đòi hi doanh nghip phi s dng ngun vn đư gii ngân vào đúng mc đích kinh
doanh đư đ ra, đm bo vòng quay vn, dòng tin v đúng k hoch. Tuy nhiên, thc
t nhiu khách hàng s dng vn vay sai mc đích (thm chí đa ra các phng án

kinh doanh khng, không có trong thc t nhm chim đot tin ca ngân hàng). Dn
đn phát sinh n xu do các dòng tin b xáo trn, hoc vì ham li nhun ln li ly
tin đc gii ngân đu t vào các d án có đ ri ro cao thua l trong kinh doanh.
Thm chí có c trng hp là sau khi kt thúc chu k kinh doanh, mc dù có li nhun
nhng khách hàng vn c tình chây , không chu tr n nhm mc đích chim dng
vn ngân hàng và điu này đư gây khó khn trong quá trình thu hi n, tng t l n
xu ca ngân hàng.
- Nng lc qun lý kinh doanh kém, đu t nhiu lnh vc vt quá kh nng
qun lý.
6


Khi các doanh nghip vay tin ngân hàng đ m rng quy mô kinh doanh, đa
phn là tp trung vn đu t vào tài sn vt cht ch ít doanh nghip nào mnh dn đi
mi cung cách qun lỦ, đu t cho b máy giám sát kinh doanh, tài chính, k toán theo
đúng chun mc. Quy mô kinh doanh phình ra quá to so vi t duy qun lý là nguyên
nhân dn đn s phá sn ca các phng án kinh doanh đy kh thi mà l ra nó phi
thành công trên thc t.
- Khách hàng vay vn ti nhiu t chc tín dng di mt danh ngha hay nhiu
thc th khác nhau nên thiu s phân tích trên tng th, khó theo dõi đc dòng tin
dn đn vic s dng vn vay chng chéo và mt kh nng thanh toán dây chuyn.
- Tình hình tài chính doanh nghip yu kém, thiu minh bch: Quy mô tài sn,
ngun vn nh bé, t l n so vi vn t có cao là đc đim chung ca hu ht các
doanh nghip Vit Nam. Ngoài ra, thói quen ghi chép đy đ, chính xác, rõ ràng các s
sách k toán vn cha đc các doanh nghip tuân th nghiêm chnh và trung thc. Do
vy, s sách k toán mà các doanh nghip cung cp cho ngân hàng nhiu khi ch mang
tính cht hình thc hn là thc cht. Do đó, khi cán b ngân hàng lp các bn phân
tích tài chính ca doanh nghip da trên s liu do các doanh nghip cung cp, thng
thiu tính thc t và xác thc.
- Khách hàng c tình gian ln liên quan đn vic chnh sa báo cáo tài chính

không đúng thc cht đ hoàn thin h s vay và nhng gian ln liên quan đn vic
la đo v tài sn đm bo bao gm c đng sn và bt đng sn.
1.2.4.3. Nguyên nhân khách quan.
- S thay đi ca môi trng t nhiên nh: thiên tai, dch bnh, bão lt gây tn
tht cho khách hàng vay vn kinh doanh.
- Ri ro do s thay đi t chính sách nhà nc.
- Ri ro t s bin đng ca nn kinh t th gii.
- Ri ro do môi trng pháp lỦ cha thun li và s kém hiu qu ca c quan
pháp lut cp đa phng trong vic trin khai.
7


Trong nhng nm gn đây, Quc hi, y ban thng v Quc hi, Chính ph,
Ngân hàng Nhà nc và các c quan liên quan đư ban hành nhiu lut, vn bn di
lut hng dn thi hành lut liên quan đn hot đng tín dng ngân hàng. Tuy nhiên,
lut và các vn bn đư có, song vic trin khai vào hot đng ngân hàng thì li ht sc
chm chp và còn gp phi nhiu bt cp.
- S thanh tra, kim tra, giám sát cha hiu qu ca Ngân hàng Nhà nc.
Bên cnh nhng c gng và kt qu đt đc, hot đng thanh tra ngân hàng và
đm bo an toàn h thng cha có s ci thin cn bn v cht lng; nng lc cán b
thanh tra, giám sát cha đáp ng đc yêu cu; ni dung và phng pháp thanh tra,
giám sát còn lc hu, chm đc đi mi; vai trò kim toán cha đc phát huy và h
thng thông tin cha đc t chc mt cách hu hiu; thanh tra ti ch vn là phng
pháp ch yu, kh nng kim soát toàn b th trng tin t và giám sát ri ro còn
yuầ
- H thng thông tin qun lý còn bt cp.
Hin nay, trung tâm thông tin tín dng ngân hàng (CIC) ca Ngân hàng nhà
nc đư hot đng hn hai thp niên và đư đt đc nhng kt qu bc đu rt đáng
khích l trong vic cung cp thông tin tín dng. Tuy nhiên, thông tin cung cp còn đn
điu, thiu cp nht, cha đáp ng đc đy đ yêu cu tra cu thông tin.

S thay đi v lãi sut, t giá hi đoái, lm phát, ch s giá c tng, nguyên vt
liu đu vào tng làm nh hng đn kt qu kinh doanh ca khách hàng, khó khn tài
chính dn đn không có kh nng tr n.
1.2.5. Các ch tiêuăđánhăgiáări ro tín dng
1.2.5.1. T l n quá hn

N quá hn (non performing loan – NPL) là khon n mà mt phn hoc toàn
b n gc và /hoc lưi đư quá hn.
8


Quy đnh hin nay ca Ngân hàng Nhà nc cho phép t l n xu ca các
Ngân hàng thng mi không đc vt quá 3%, ngha là trong 100 đng vn ngân
hàng b ra cho vay thì n quá hn ti đa ch đc phép là 3 đng.
Theo Quyt đnh 493/2005/Q-NHNN, phân loi n thành 5 nhóm:
Nhóm 1: N đ tiêu chun, bao gm n trong hn đc đánh giá có kh nng
thu hi đ gc và lưi đúng hn và các khon n có th phát sinh trong tng lai
nh các khon bo lưnh, cam kt cho vay, chp nhn thanh toán.
Nhóm 2: N cn chú Ủ, bao gm n quá hn di 90 ngày và n c cu li thi
hn tr n.
Nhóm 3: N di tiêu chun, bao gm n quá hn t 90 ngày đn 180 ngày và
n c cu li thi hn tr n quá hn di 90 ngày.
Nhóm 4: N nghi ng, bao gm n quá hn t 181 ngày đn 360 ngày và n c
cu li thi hn tr n quá hn t 90 ngày đn 180 ngày.
Nhóm 5: N có kh nng mt vn, bao gm n quá hn trên 360 ngày, n c
cu li thi hn tr n trên 180 ngày và n khoanh ch Chính ph x lỦ.
(Cn lu Ủ là cho dù có tiêu chí thi gian quá hn tr n c th đ phân loi n
nh trên, t chc tín dng vn có quyn ch đng t quyt đnh phân loi bt k khon
n nào vào các nhóm n ri ro cao hn tng ng vi mc đ ri ro nu đánh giá kh
nng tr n ca khách hàng suy gim.)

T l trích lp d phòng vi các nhóm n t 1 đn 5 ln lt là 0%, 5%, 20%,
50% và 100%, vi công thc: R = max {0, (A-C)} x r
R - s tin d phòng c th phi trích;
A - giá tr khon n;
C - giá tr tài sn đm bo (tính bng t l phn trm quy đnh vi tng loi tài
sn đm bo);
r - t l trích lp d phòng
1.2.5.2. T trng n xu trên tnỂ ế n cho vay