GIẢI PHÁP ĐỂ PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG THƯƠNG MẠI CỦA QUẬN THỦ ĐỨC ĐẾN NĂM 2015.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
õõõõõ



M
M
A
A
I
I


T
T
H
H




X
X
U
U
Â
Â
N

N


H
H


N
N
G
G




GII PHÁP  PHÁT TRIN H THNG
THNG MI CA QUN TH C
N NM 2015






LUN VN THC S KINH T

CHUYÊN NGÀNH: QUN TR KINH DOANH
MÃ S: 60.34.05

NGI HNG DN: TS NGÔ TH ÁNH








TP.H CHÍ MINH – NM 2011




MC LC
PHN PH LC
Li cam đoan
Danh mc các bng
Dang mc các hình
Danh mc các ph lc
PHN M U
i. t vn đ 1
ii. Mc tiêu ca đ tài 2
iii. i tng, phm vi ca đ tài 2
* i tng ca đ tài 2
* Phm vi ca đ tài 2
iv. Phng pháp thc hin đ tài 3
v. Ý ngha ca đ tài 3
vi. Kt cu ca đ tài 4
CHNG 1 TNG QUAN V H THNG THNG MI

1.1 H thng thng mi
1.1.1 Loi hình thng mi truyn thng 5
1.1.1.1 Ch chính thc 6
1.1.1.2 Ch t phát (các đim kinh doanh t phát) 9
1.1.2 H thng thng mi hin đi 10
1.1.2.1 Siêu th 10
1.1.2.2 Trung tâm thng mi 13
1.1.2.3 Ca hàng vn minh tin li 15
1.1.2.4 Nhng yêu cu v qun lý đi vi siêu th - trung tâm thng mi
15
1.2 Xu hng phát trin ca các loi hình thng mi ti Vit Nam 16
1.3 Các tiêu chí đ xây dng mô hình ch, siêu th đt chun vn minh
thng nghip 17
1.3.1 Tiêu chun vn minh 17
1.3.2 Tiêu chun sch đp 18
1.3.3 Tiêu chun an toàn 19
1.4 Lý thuyt v phân tích SWOT 20
1.4.1 Các thành phn chính ca phân tích SWOT 20
1.4.2 Các chin lc ca phân tích SWOT 20
1.4.3 Các bc đ thit lp mt ma trn SWOT 20
Tóm tt chng 1 22
CHNG 2 PHÂN TÍCH THC TRNG H THNG THNG MI
CA QUN TH C THÀNH PH H CHÍ MINH
2.1 Thc trng ca h thng thng mi trên đa bàn thành ph H Chí
Minh 23
2.1.1 H thng thng mi truyn thng 23
2.1.1.1 Ch chính thc 23
2.1.1.2 Ch t phát (các đim kinh doanh t phát) 27
2.1.2 H thng thng mi hin đi 30
2.1.2.1 Siêu th 30

2.1.2.2 Trung tâm thng mi 30
2.1.2.3 Ca hàng vn minh tin li 31
2.1.2.4 ánh giá chung v hin trng hot đng ca h thng siêu th,
trung tâm thng mi 31
2.2 Thc trng h thng thng mi ca qun Th c 32
2.2.1 H thng thng mi truyn thng 32
2.2.1.1 Ch chính thc 32
2.2.1.2 Ch t phát 42
2.2.2 H thng thng mi hin đi 51
2.2.2.1 Siêu th - trung tâm thng mi 1
2.2.2.2 Ca hàng vn minh tin li 53
2.3 Phân tích ma trn SWOT đ xác đnh đnh hng phát trin cho
h thng thng mi qun Th c 58
2.3.1 Xác đnh đim mnh, đim yu, c hi, thách thc trong phát
trin h thng thng mi ti qun Th c 58
2.3.2 Xác đnh các chin lc 59
Tóm tt chng 2 61
CHNG 3 GII PHÁP PHÁT TRIN H THNG THNG MI
CA QUN TH C N NM 2015
3.1 nh hng ca thành ph H Chí Minh trong vic phát trin h
thng thng mi đn nm 2015 63
3.1.1 i vi h thng thng mi truyn thng 63
3.1.2 i vi h thng thng mi hin đi 63
3.2 nh hng ca qun Th c trong vic phát trin h thng
thng mi 64
3.3 Mt s gii pháp c th phát trin h thng thng mi qun Th
c đn nm 2015 65
3.3.1 Nhóm gii pháp đ phát trin ch truyn thng 65
3.3.1.1 Chuyn đi mô hình qun lý ch 65
3.3.1.2 Hoàn thin h thng vn bn pháp quy trong cho công tác qun

lý 66
3.3.1.3 Tng cng công tác giám sát, kim tra đi vi hot đng h
thng ch truyn thng 67
3.3.2 Nhóm gii pháp đ phát trin h thng thng mi hin đi 68
3.3.2.1 i vi siêu th - trung tâm thng mi 68
3.3.2.2 i vi các ca hàng vn minh tin li 69
3.3.3 Gii pháp đi vi ch t phát 70
3.3.3.1 Nâng cao hiu qu ca các loi hình khác trong h thng đ đáp
ng nhu cu ca ngi dân 70
3.3.3.2 Nâng cao công tác qun lý ca đa phng 71
3.3.3.3 Tuyên truyn, giáo dc tng cng ý thc ngi dân 71
3.4 Kin ngh 72
Tóm tt chng 3 73
PHN KT LUN 74
Tài liu tham kho

Danh mc các bng
Bng 2.1 T l các ch có các công trình thit yu 24
Bng 2.2 Công sut hot đng ti các ch 25
Bng 2.3 các nguyên nhân hình thành ch t phát 28
Bng 2.4 Các công trình thit yu ti các ch qun Th c 35

Danh mc các hình

Hình 1.1 S đ kênh phân phi qua ch đu mi ti TP HCM 5
Hình 2.1 biu đ phân hng siêu th ti Tp.HCM 30

Danh mc ph lc
Ph lc 1 Ý kin đóng góp ca các s ngành v thm đnh k hoch trin khai
quyt đnh 17 ca UBND qun Th c

Ph lc 2 Phiu kho sát ch t phát ca S Công thng Tp.HCM
Ph lc 3 Bng tng hp kt qu kho sát 18 ch t phát ca qun Th c
nm 2008
Ph lc 4 S ch chính thc, nm hình thành, quy mô ch
Ph lc 5 Din tích dân s qun Th c nm 2010
Ph lc 6 S vn đu t sa cha ch chính thc đn 6 tháng 2010
Ph lc 7 S ch xây dng mi t nm 2003 đn tháng 6 nm 2010
Ph lc 8 Các d án xây dng chung c cao c, có phát trin khu thng mi
trong giai đon 2011-2015 (đã đc duyt)













TÓM TT LUN VN

H thng thng mi qun Th c trong quá trình hot đng bc l nhiu
hn ch: ch chính thc có c s vt cht xung cp, công tác qun lý cha kích
thích đc đi ng qun lý đu t công sc cho ht đng qun lý, ch t phát
phát sinh nhiu, công tác gii ta, sp xp cha hiu qu, các loi hình thng
mi hin đi mi phát trin nhng cha nhiu, ch tp trung ti khu vc trung
tâm qun.

Xut phát t phân tích tìm nguyên nhân nhng hn ch, tác gi đ xut đnh
hng phát trin h thng thng mi qun Th c nh: chuyn đi mô hình
qun lý, phát trin h thng các ca hàng vn minh tin li đ đáp ng nhu cu
ca ngi dân ti nhng khu vc đông công nhân, ngi lao đng, đó là bin
pháp kinh t đ gim thiu vic kinh doanh ca các đim kinh doanh t phát.
 xut các nghiên cu tip theo: cn kho sát, tìm hiu đc đim mua
hàng ca nhng ngi lao đng thu nhp thp, t đó đ xut nhng loi hình
thng mi phù hp, nht là ti nhng khu vc có các khu công nghip, khu ch
xut ca thành ph.


1

PHN M U
i. t vn đ
Nm  phía ông Bc ca thành ph H Chí Minh, trên đa bàn có
nhiu trc giao thông quan trng ni lin thành ph vi các tnh min ông
Nam B, min Bc và min Trung, qun Th c còn đc bao bc bi vành
đai sông Sài Gòn và trc xa l Hà Ni – Biên Hòa. V trí đa lý thun li nh
trên là mt trong nhng nguyên nhân khin đa bàn Th c tp trung các
Khu ch xut, Khu công nghip và các trng đi hc ln ca thành ph. T
đó, qun Th c tr thành mt trong nhng qun, huyn thu hút lc lng
lao đng, sinh viên đn sinh sng, làm vic và hc tp. Lc lng lao đng
này đã đóng góp vào quá trình phát trin ca thành ph nói chung và ca qun
Th c nói riêng, tuy nhiên cng to nhiu áp lc cho qun. Mt trong
nhng vn đ là c s h tng và h thng thng mi (ch, siêu th, trung
tâm thng mi, các ca hàng) đ đáp ng nhu cu ca lc lng này cha
đc xem xét và chú ý phát trin ngay t đu, t đó h thng thng mi phát
trin mang tính t phát, nh hng trc tip đn ngi lao đng trên đa bàn,
cha đáp ng đc đnh hng phát trin ca thành ph.  phc v cho

công tác qun lý, đ tài “gii pháp phát trin h thng thng mi ca qun
Th c đn nm 2015” đc thc hin vi nhng lý do nh sau:
+ H thng ch vi s lng nhiu, phân b tng đi hp lý v bán
kính phc v nhng mãi lc ca ch có xu hng gim, s đim kinh doanh
b trng tng cn thit phi tin hành đánh giá, phân tích tìm ra nguyên nhân
đ khc phc.
+ Vic kinh doanh t phát din ra ngày càng phc tp, phát trin v s
lng đim và s ngi kinh doanh trên tng đim kinh doanh t phát trong
khi yêu cu ca thành ph phi tng bc hn ch và chm dt tình trng
kinh doanh t phát.


2

+ To điu kin và thúc đy các hình thc thng mi hin đi phát trin
là yêu cu theo đnh hng ca thành ph đòi hi phi tìm hiu thc trng,
nm bt đc nhng u, nhc đim đ có tác đng qun lý phù hp.
ii. Mc tiêu ca đ tài
 tài đc thc hin nhm đt nhng nhng mc tiêu sau:
Ø Phân tích thc trng ca h thng thng mi gm ch, siêu th,
trung tâm thng mi, các ca hàng vn minh tin li, tìm ra nhng hn ch
ca h thng thng mi ca qun Th c.
Ø  xut các gii pháp đ phát trin h thng thng mi qun
Th c theo hng va đáp ng nhu cu dân c va phù hp vi đnh
hng ca thành ph, trong đó chú trng vic sp xp, gii ta các ch t
phát, xây dng h thng ch chính thc ngày càng vn minh, hin đi và thúc
đy các hình thc thng mi hin đi phát trin.
iii. i tng, phm vi ca đ tài
* i tng ca đ tài
i tng ca đ tài là các loi hình thng mi trên đa bàn qun Th

c, trong đó có các loi hình thng mi truyn thng và các loi hình
thng mi hin đi nh:
- Các loi hình thng mi truyn thng gm các loi hình ch, các
đim kinh doanh t phát.
- Các loi hình thng mi hin đi gm các trung tâm thng mi, siêu
th, ca hàng vn minh tin li.
*Phm vi ca đ tài
- V không gian: tác gi lun vn ch tp trung phân tích h thng
thng mi trên đa bàn qun Th c.
- V thi gian: tác gi da trên nhng s liu t nm 2003 đn tháng 6
nm 2010 đnh hng đn 2015 là khong thi gian có s liu tng đi v h


3

thng thng mi và đnh hng phát trin đô th và phát trin các khu dân
c.
iv. Phng pháp thc hin đ tài:
Tng hp nhng ý kin chuyên môn ca S Công thng và các S,
ngành chuyên môn nh: S Quy hoch kin trúc, S tài nguyên môi trng,
S k hoch đu t… đ xây dng đnh hng phát trin cho h thng thng
mi qun Th c t 2011-2015 [ph lc 1]
Phng pháp phân tích tng hp: trên c s các s liu kho sát, s liu
thng kê, tin hành tng hp, phân tích đ đa ra các kt lun.
Ngun d liu phc v cho đ tài bao gm:+ D liu th cp có đc
trong quá trình qun lý v h thng thng mi trên đa bàn ti phòng Kinh t,
UBND qun Th c, và các đn v có liên quan, s dng s liu thu thp
theo bng câu hi do S Công thng xây dng [ph lc 2], qun Th c
thu thp s liu nm 2008, tác gi tip tc cp nht s liu v ch t phát vào
nm 2009, 2010.

v. Ý ngha ca đ tài
Kt qu ca đ tài ch ra đc nhng hn ch ca h thng thng mi
trên đa bàn qun Th c nh:
+ Ch truyn thng cha hot đng hiu qu.
+ Công tác qun lý, sp xp, gii ta ch t phát cha khoa hc, còn
đn thun  bin pháp mnh lnh hành chính nên cha hiu qu.
+ Các loi hình thng mi hin đi nh siêu th, trung tâm thng
mi vn còn trong giai đon làm quen vi th trng, cha thc s chim vai
trò ch đo trong h thng thng mi. H thng vn bn pháp quy làm c s
cho công tác qun lý cha đy đ, vic tuân th các quy đnh ngành ca ch
các đn v này cha thc s tt.
T đó đ ra gii pháp đ h thng thng mi phát trin tt hn:


4

+ Nâng cao hiu qu ch truyn thng: bng các bin pháp nh chuyn
đi mô hình qun lý, hoàn thin vn bn pháp quy, ci to c s vt cht.
+ Thúc đy các hình thúc thng mi hin đi: siêu th, ca hàng vn
minh hin đi bng các hình thc nh u tiên v mt bng, th tc…
+ T vic nâng cao hiu qu ca các hình thc thng mi khác góp
phn gim thiu kinh doanh ca ch t phát;
vi. Kt cu ca đ tài
Ngoài phn m đu, kt lun, ph lc, danh mc tài liu tham kho, lun
vn có kt cu gm 3 chng:
Chng 1: Tng quan v h thng thng mi
Chng 2: Phân tích thc trng h thng thng mi ca qun Th c
thành ph H Chí Minh
Chng 3: Nhng gii pháp phát trin h thng thng mi ca qun
Th c đn 2015.

5

CHNG 1 TNG QUAN V H THNG THNG MI
1.1 H thng thng mi
Kênh phân phi là tp hp các t chc, cá nhân làm nhim v chuyn
đa sn phm t nhà sn xut đn ngi tiêu dùng cui cùng, kt hp tt c
các thành viên tham gia bao gm: nhà sn xut, nhà bán buôn, nhà bán l, đi
lý và ngi tiêu dùng.
H thng thng mi là mt phn ca kênh phân phi, xét v phng
din loi hình kinh doanh bao gm: ch, siêu th, trung tâm thng mi, ca
hàng tp hóa, bách hóa…xét v phng thc kinh doanh gm có bán buôn,
bán l, kinh doanh tng hp và chuyên doanh.
Da vào thi gian xut hin và phng thc phc v, h thng thng
mi đc phân chia thành 2 loi: thng mi truyn thng và thng mi hin
đi. [7]
1.1.1 Loi hình thng mi truyn thng
Các loi hình thng mi truyn thng bao gm các loi ch (chính thc
và t phát), các tim tp hóa trong khu dân c. Loi hình thng mi này có
t lâu đi, gn lin vi vic phát trin các đô th. Theo S Công thng thành
ph HCM, kênh phân phi có qua ch đu mi ti thành ph HCM (H Chí
Minh) nh hình 1.1

Hình 1.1 S đ kênh phân phi qua ch đu mi ti TP HCM [7]
C s sn xut,
Nc ngoài Các tnh Ngoi thành
Ch đu mi
Siêu th Các ch Ca hàng
H gia đình


6

1.1.1.1 Ch chính thc
a. nh ngha
Ch là loi hình thng mi lâu đi ca nc ta, quá trình phát trin ca
ch truyn thng gn lin vi vic phát trin các đô th. Tuy nhiên, đn nm
2003, khi Ngh đnh 02 v phát trin và qun lý ch đc ban hành, loi hình
ch mi đc đnh ngha, theo đó ch truyn thng đc t chc ti mt đa
đim theo quy hoch, đáp ng các nhu cu mua bán, trao đi hàng hóa và nhu
cu tiêu dùng ca khu vc dân c, đáp ng các yêu cu v qun lý ca nhà
nc đc xem là ch chính thc. [2]
b. Phân loi ch
Da vào quy mô, vai trò ca ch đi vi khu vc, các h thng ph tr
cho ch, ch chính thc đc chia làm 3 loi, vic phân chia loi ch phc v
cho công tác qun lý.
· Ch loi 1
- Là ch có trên 400 đim kinh doanh, đc đu t xây dng kiên c,
hin đi theo quy hoch;
- c đt  các v trí trung tâm kinh t thng mi quan trng ca tnh,

thành ph hoc là ch đu mi ca ngành hàng, ca khu vc kinh t và đc
t chc hp thng xuyên;
- Có mt bng phm vi ch phù hp vi quy mô hot đng ca ch và t
chc đy đ các dch v ti ch : trông gi xe, bc xp hàng hoá, kho bo
qun hàng hoá, dch v đo lng, dch v kim tra cht lng hàng hoá, v
sinh an toàn thc phm và các dch v khác.
· Ch loi 2
- Là ch có trên 200 đim kinh doanh, đc đu t xây dng kiên c
hoc bán kiên c theo quy hoch;


7

- c đt  trung tâm giao lu kinh t ca khu vc và đc t chc
hp thng xuyên hay không thng xuyên;
- Có mt bng phm vi ch phù hp vi quy mô hot đng ch và t
chc các dch v ti thiu ti ch : trông gi xe, bc xp hàng hoá, kho bo
qun hàng hoá, dch v đo lng.
· Ch loi 3
- Là các ch có di 200 đim kinh doanh hoc các ch cha đc đu
t xây dng kiên c hoc bán kiên c.
- Ch yu phc v nhu cu mua bán hàng hoá ca nhân dân trong xã,
phng và đa bàn ph cn. [2]
c. Mô hình qun lý ch
Mô hình qun lý ch truyn thng đc t chc di 2 hình thc: Ban
qun lý ch và doanh nghip qun lý ch
· Ban qun lý ch
Ban Qun lý ch là đn v s nghip có thu, t trang tri các chi phí, có
t cách pháp nhân, có con du và tài khon riêng ti kho bc nhà nc.
· Doanh nghip qun lý ch

Doanh nghip kinh doanh khai thác và qun lý ch là doanh nghip đc
thành lp, đng ký kinh doanh và hot đng kinh doanh theo quy đnh ca
pháp lut, đc giao qun lý kinh doanh ch do t nhân đu t hoc trúng
thu qun lý kinh doanh khai thác ch do nhà nc xây dng thông qua vic
đu thu.
n v qun lý ch (Ban qun lý hoc doanh nghip qun lý ch) có
trách nhim thc hin các nhim v sau:
+ T chc kinh doanh các dch v ti ch.
+ Bo đm công tác phòng cháy cha cháy, v sinh môi trng, an ninh
trt t và an toàn thc phm trong phm vi ch.


8

+ Xây dng Ni quy ch theo quy đnh đ trình y ban nhân dân
(UBND) cp có thm quyn phê duyt theo phân cp qun lý ch; t chc
điu hành ch hot đng theo Ni quy ch và x lý các vi phm v ni quy
ch.
+ B trí, sp xp các khu vc kinh doanh bo đm các yêu cu v trt t,
v sinh, vn minh thng mi và phù hp vi yêu cu ca thng nhân kinh
doanh ti ch.
+ T chc thông tin kinh t; ph bin chính sách, quy đnh ca pháp lut
và ngha v đi vi Nhà nc ca thng nhân kinh doanh ti ch theo hng
dn ca các c quan chc nng.
+ Tng hp tình hình hot đng kinh doanh ca ch và báo cáo đnh k
cho các c quan qun lý Nhà nc theo hng dn ca B Công thng.[3]
· nh hng đi vi mô hình qun lý ch
+ i vi ch xây dng mi, giao hoc t chc đu thu đ la chn
doanh nghip kinh doanh khai thác và qun lý ch.
+ i vi ch đang hot đng do Ban Qun lý ch điu hành, tng

bc chuyn sang mô hình ban qun lý ch trên đây. [2]
d. Các cn c pháp lý trong công tác qun lý ch
Theo quy đnh ti Ngh đnh 02 và các vn bn quy đnh trong lnh vc
qun lý ch, mt ch đc xem là đy đ các cn c pháp lý khi có đ các
yêu cu:
+ Có quyt đnh công nhn ch.
+ Có ni quy ch đc duyt
+ Có s đ b trí ngành hàng đc phê duyt
+ Có hp đng thuê đim kinh doanh vi tiu thng.[2, 3]


9

1.1.1.2 Ch t phát (các đim kinh doanh t phát)
Là thut ng dùng đ ch tình trng ch t phát sinh hoc đc xây dng
không theo quy hoch, không đt đc các quy chun ca Ngh đnh 02. [2]
Do không đc công nhn nên cng không có các vn bn quy đnh
phân loi đi vi ch t phát. Da vào tình hình thc t, S Công thng,
UBND qun huyn t phân chia các loi hình ch t phát da theo v trí phát
sinh, đnh hng qun lý.
T nm 2009 tr v trc, ngoài loi hình ch t phát còn có loi hình t
đim kinh doanh đ ch nhng khu vc tp trung mua bán hàng hóa thit yu,
có s qun lý (nh t t qun, t qun lý ch, đc các đn v qun lý cho
phép, tn ti trong mt thi gian nht đnh cho trc…).
T nm 2009 đn nay (khi Quyt đnh 17 thay th quyt đnh 144 nm
2009), còn công nhn loi hình ch tm: dùng đ ch các ch cha phù hp
theo quy hoch hoc cha đ chun theo ngh đnh 02.
Ch t phát gây nhng nh hng tiêu cc đi vi giao thông, v sinh
môi trng, trt t công cng, đng thi nh hng đn vic kinh doanh ca
các ch chính thc, không bo đm v sinh an toàn thc phm nh hng đn

ngi tiêu dùng.
nh hng ca thành ph đi vi ch t phát là tng bc dp b hoàn
toàn: theo quyt đnh 144 nm 2003 ca UBND thành ph HCM, mi qun
huyn phi xây dng l trình đ c bn đn 2010, dp hoàn toàn ch t phát.
n khi quyt đnh 144 đc thay bng quyt đnh 17 ca UBND thành ph,
phn ch t phát vn gi nguyên đnh hng là phi gii ta, sp xp nhng
thi gian theo l trình tng qun xây dng, c bn đn 2015, thành ph không
còn ch t phát.


10

1.1.2 H thng thng mi hin đi
Các loi hình thng mi hin đi là thut ng dùng đ ch các loi hình
kinh doanh mi phát trin  Vit Nam t nhng nm 1990, bao gm siêu th,
trung tâm thng mi, các ca hàng tin li. S phân bit ca loi hình này
vi h thng thng mi truyn thng ch yu da trên các tiêu chí vn minh,
hin đi, tin li và v sinh. Trên đa bàn thành ph H Chí Minh các loi
hình thng mi hin đi ni bc nht là siêu th, trung tâm thng mi, đn
2003, khi thành ph HCM xây dng và thc hin chng trình bình n giá đi
vi các mt hàng thit yu, các ca hàng vn minh tin li phát trin vi tc
đ nhanh, có mt trên hu ht 24 qun/huyn.
1.1.2.1 Siêu th
a. Khái nim v siêu th
Ti M, siêu th là “ca hàng t phc v tng đi ln, có chi phí thp,
t sut li nhun không cao và khi lng hàng hóa bán ra ln, đm bo tha
mãn đy đ nhu cu ca ngi tiêu dùng v thc phm, bt git, các cht ty
ra và nhng mt hàng chm sóc nhà ca” (Philip Kotler- marketing cn bn)
Ti pháp, siêu th đc đnh ngha là ca hàng bán l theo phng thc
t phc v có din tích t 400 đn 2500 m

2
ch yu bán hàng thc phm
(Marc Benoun, “marketing: Savoir et savoir – faire”, 1991)
Ti Anh, ngi ta đnh ngha “Siêu th là ca hàng buôn bán tp phm,
bán thc phm, đ ung và các loi hàng hóa khác, thng đt ti thành ph
dc đng cao tc hoc trong khu buôn bán có din tích khong 4.000-5.000
m
2
.
Ti Vit Nam, “ siêu th là loi hình ca hàng hin đi, kinh doanh tng
hp hoc chuyên doanh, có c cu chng loi hàng hóa phong phú, đa dng,
bo đm cht lng, đáp ng các tiêu chun v din tích kinh doanh, trang b


11

k thut và trình đ qun lý, t chc kinh doanh, có các phng thc phc v
vn minh, thun tin nhm tha mãn nhu cu mua sm ca khách hàng”.[4]
Tóm li, có rt nhiu đnh ngha khác nhau v siêu th nhng t các
đnh ngha khác nhau này, ngi ta vn tìm thy nhng nét đc trng ca siêu
th: đó là đáp ng phng thc t phc v và hàng hóa ch yu đáp ng nhu
cu tiêu dùng hàng ngày. [7]
b. Phân loi siêu th
Da vào din tích, danh mc hàng hóa kinh doanh, các nhà qun lý chia
siêu th thành 2 loi (siêu th chuyên doanh và siêu th tng hp) và 3 hng đ
phc v cho công tác qun lý.
· Siêu th hng I:
- Siêu th kinh doanh tng hp:
+ Có din tích kinh doanh t 5.000m
2

tr lên;
+ Có danh mc hàng hoá kinh doanh t 20.000 tên hàng tr lên;
+ Công trình kin trúc đc xây dng vng chc, có tính thm m cao,
có thit k và trang thit b k thut tiên tin, hin đi, đm bo các yêu cu
phòng cháy cha cháy, v sinh môi trng, an toàn và thun tin cho mi đi
tng khách hàng; có b trí ni trông gi xe và khu v sinh cho khách hàng
phù hp vi quy mô kinh doanh ca siêu th;
+ Có h thng kho và các thit b k thât bo qun, s ch, đóng gói,
bán hàng, thanh toán và qun lý kinh doanh tiên tin, hin đi;
+ T chc, b trí hàng hoá theo ngành hàng, nhóm hàng mt cách vn
minh, khoa hc đ phc v khách hàng la chn, mua sm, thanh toán thun
tin, nhanh chóng; có ni bo qun hành lý cá nhân; có các dch v n ung,
gii trí, phc v ngi khuyt tt, phc v tr em, giao hàng tn nhà, bán hàng
mng, qua bu đin, đin thoi.


12

- Siêu th chuyên doanh: có din tích t 1.000m
2

tr lên; danh mc hàng
hóa t 2.000 tên hàng tr lên; các tiêu chun khác nh kinh doanh Siêu th
kinh doanh tng hp.
· Siêu th hng II
- Siêu th kinh doanh tng hp:
+ Có din tích kinh doanh t 2.000m
2
tr lên;

+ Có danh mc hàng hoá kinh doanh t 10.000 tên hàng tr lên;
+ Công trình kin trúc đc xây dng vng chc, có tính thm m, có
thíêt k và trang thit b k thut hin đi đm bo các yêu cu phòng cháy
cha cháy, v sinh môi trng, an toàn và thun tin cho khách hàng; có b trí
ni trông xe và khu v sinh cho khách hàng phù hp vi quy mô kinh doanh
ca Siêu th;
+ Có kho và các thit b k thut bo qun, đóng gói, bán hàng, thanh
toán và qun lý kinh doanh hin đi;
+ T chc, b trí hàng hoá theo ngành hàng, nhóm hàng mt cách vn
minh, khoa hc đ phc v khách hàng la chn, mua sm, thanh toán thun
tin, nhanh chóng; có ni bo qun hành lý cá nhân; có các dch v n ung,
gii trí, phc v ngi khuyt tt, phc v tr em, giao hàng tn nhà, bán hàng
qua bu đin, đin thoi.
- Siêu th chuyên doanh: din tích t 500m
2

tr lên; có kinh doanh trên
1.000 mt hàng; các tiêu chun khác nh siêu th kinh doanh tng hp.
· Siêu th hng III
- Siêu th kinh doanh tng hp:
+ Có din tích kinh doanh t 500m
2
tr lên;
+ Có danh mc hàng hoá kinh doanh t 4.000 tên hàng tr lên;
+ Công trình trúc đc xây dng vng chc, có thit k và trang thit b
k thut đm bo các yêu cu phòng cháy cha cháy, v sinh môi trng, an


13

toàn, thun tin cho khách hàng; có b trí ni trông gi xe và khu v sinh cho
khách hàng phù hp vi quy mô kinh doanh ca siêu th;
+ Có kho và các thit b k thut bo qun, đóng gói, bán hàng, thanh
toán và qun lý kinh doanh hin đi;
+ T chc, b trí hàng hoá theo ngành hàng, nhóm hàng mt cách vn
minh, khoa hc đ phc v khách hàng la chn, mua sm, thanh toán thun
tin, nhanh chóng; có ni bo qun hành lý cá nhân, có các dch v phc v
ngi khuyt tt, giao hàng tn nhà.
- Siêu th chuyên doanh: có 500 tên hàng tr lên; các tiêu chun khác
nh siêu th kinh doanh tng hp. [4]
1.1.2.2 Trung tâm thng mi
c gi trung tâm thng mi và phân hng Trung tâm thng mi
nu c s kinh doanh thng mi có đa đim kinh doanh phù hp vi Quy
hoch phát trin mng li thng mi ca tnh, thành ph và quy mô, trình
đ t chc kinh doanh đáp ng các tiêu chun c bn ca mt trong ba hng
Trung tâm thng mi theo quy đnh di đây:
· Trung tâm thng mi hng I
Có din tích kinh doanh t 50.000m
2
tr lên và có ni trông gi xe phù
hp vi quy mô kinh doanh ca Trung tâm thng mi.
Các công trình kin trúc đc xây dng vng chc, có tính thm m
cao, có thit k và trang thit b k thut tiên tin, hin đi đm bo các yêu
cu phòng cháy cha cháy, v sinh môi trng, an ninh, an toàn, thun tin
cho mi đi tng tham gia hot đng kinh doanh trong khu vc.
Hot đng đa chc nng c v kinh doanh hàng hoá và kinh doanh các
loi hình dch v bao gm: khu vc đ b trí các ca hàng bán buôn, bán l
hàng hoá; nhà hàng khách sn; khu vc đ t chc hi tr trin lãm, trng bày
gii thiu hàng hoá; khu vc dành cho hot đng vui chi gii trí, cho thuê

14

vn phòng làm vic, hi trng, phòng hp đ t chc các hi ngh, hi tho,
giao dch và ký kt các hp đng thng mi trong, ngoài nc; khu vc dành
cho các hot đng tài chính, ngân hàng, bo him, bu chính vin thông, tin
hc, t vn, môi gii đu t, du lch.
· Trung tâm thng mi hng II:
Có din tích kinh doanh t 30.000m2 tr lên và có ni trông gi xe phù
hp vi quy mô kinh ca Trung tâm thng mi.
Các công trình kin trc đc xây dng vng chc, có tính thm m, có
thit k và trang thiêt b k thut tiên tin, hin đi đm bo các yêu cu
phòng cháy cha cháy, v sinh môi trng, an ninh, an toàn, thun tin cho
mi đi tng tham gia hot đng kinh doanh ttrong khu vc.
Hot đng đa chc nng c v kinh doanh hàng hoá và kinh doanh các
loi hình dch v, bao gm: khu vc đ b trí các ca hàng bán buôn, bán l
hàng hoá; nhà hàng, khách sn; khu vc đ trng bày gii thiu hàng hoá;
khu vc dành cho hot đng vui chi gii trí, cho thuê vn phòng làm vic,
hi trng, phòng hp đ t chc các hi ngh, hi tho, giao dch và ký kt
các hp đng thng mi trong, ngoài nc; khu vc dành cho các hot đng
tài chính, ngân hàng, bo him, bu chính vin thông, t vn, môi gii đu t,
du lch.
· Trung tâm thng mi hng III
Có din tích kinh doanh t 10.000m
2
tr lên và có ni trông gi xe phù
hp vi quy mô kinh doanh ca Trung tâm thng mi.
Các công trình kin trúc đc xây dng vng chc, có thit k và trang
thit b k thut hin đi đm bo các yêu cu phòng cháy cha cháy, v sinh
môi trng, an ninh, an toàn, thun tin cho mi đi tng tham gia hot

đng kinh doanh trong khu vc.


15

Hot đng đa chc nng v kinh doanh hàng hoá và kinh doanh các loi
hình dch v, bao gm: khu vc đ b trí các ca hàng bán buôn, bán l hàng
hoá; khu vc đ trng bày gii thiu hàng hoá; khu vc dành cho hot đng
n ung, vui chi gii trí, cho thuê vn phòng làm vic, phòng làm vic,
phòng hp đ t chc các hi ngh, hi tho, giao dch và ký kt các hp đng
thng mi trong ngoài nc; khu vc dành cho hot đng t vn, môi gii
đu t, du lch. [4]
1.1.2.3 Ca hàng vn minh tin li
Ca hàng tin li (convennience store) là loi ca hàng nh  đa
phng ch yu bán các mt hàng thit yu, m ca khuya hoc sut 24 h,
vit tt là c-store
Theo Shopper trends-mt nghiên cu ca công ty nghiên cu th trng
ni ting Nielson, loi hình ca hàng tin li là loi hình bán l phát trin
nhanh nht đ thay th cho các ca hàng tp hóa truyn thng. Mi tháng có
đn 80% khách hàng thành th đi mua sm ti các ca hàng này. [7]
1.1.2.4 Nhng yêu cu v qun lý đi vi siêu th - trung tâm thng
mi
- Phi xây dng phù hp vi quy hoch mng li thng mi ca đa
phng.
- áp ng nhng tiêu chun c bn v phân hng siêu th - trung tâm
thng mi.
- Hàng hóa kinh doanh ti siêu th - trung tâm thng mi phi tuân th
quy đnh ca pháp lut và quy đnh ca Quyt đnh 1371 c th nh: phi có
xut x rõ ràng, đt tiêu chun v v sinh an toàn thc phm, thi hn s
dng, phi ghi rõ thi gian và đa đim bo hành…

16

- Các doanh nghip kinh doanh loi hình siêu th - trung tâm thng mi
phi thc hin treo bin hiu đúng theo quy đnh, xây dng ni quy hot
đng, báo cáo đnh k v c quan ch qun hoc khi có yêu cu. [4]
1.2 Xu hng phát trin ca các loi hình thng mi ti Vit Nam
Lch s hình thành và phát trin siêu th trung tâm thng mi trên th
gii đã cho thy có mi quan h gia phát trin kinh t và phát trin kênh
phân phi vn minh hin đi. Kinh t càng phát trin, mc sng dân c càng
cao thì kênh phân phi hin đi càng phát trin và ngc li. Vit Nam nói
chung và thành ph H Chí Minh cng nm trong quy lut đó, kinh t thành
ph H Chí Minh trong nhng nm qua đã có nhng bc phát trin đáng k,
góp phn nâng cao thu nhp và mc sng dân c, to điu kin cho kênh phân
phi bán buôn, bán l phát trin nht là các loi hình thng mi hin đi.
Vic các loi hình thng mi hin đi phát trin ngày càng nhiu ti
Vit Nam cng gn lin vi vic mc sng dân c đc nâng cao, ngi dân
ngày càng thích nghi vi li sng công nghip, vic đi ch đ mua hàng hóa
thit yu nht là thc phm phc v cho ba n hàng ngày dn đc thay th
bng vic mua sm ti các loi hình thng mi hin đi nh siêu th, trung
tâm thng mi…Vic mua sm các hàng hóa có thng hiu, có cht lng,
vi phng thc phc v vn minh tin li cng ngày càng thu hút đc đông
ngi nht là đi tng có thu nhp cao. Trong khi đó, các loi hình thng
mi truyn thng ngày càng bc l nhiu bt tin…
Kinh t phát trin dn đn mc sng dân c ngày càng cao, nhu cu chi
tiêu cng gia tng nhanh chóng. Theo d báo ca B công thng, chi tiêu
cho đi sng bình quân đu ngi/ tháng ti Vit Nam giai đon 2006-2010
s tng bình quân khong 10,57%/nm, trong đó khu vc thành th s tng
khong 10% và khu vc nông thôn tng khong 11,25%/nm. n nm 2010,

chi tiêu bình quân/ngi/tháng đt 657,8 ngàn đng trong đó khu vc thành


17

th đt 1.054,7 ngàn đng/tháng và khu vc nông thôn đt 537,4 ngàn
đng/ngi /tháng xu hng mua sm hàng giá tr cao…xut hin  gii tr
thành ph đã theo kp xu hng tiêu dùng ca khu vc và th gii.
Cùng vi s tng trng kinh t, hi nhp kinh t quc t vi ngun vn
đu t trc tip t nc ngoài vào thành ph H Chí Minh ngày càng tng tt
yu dn đn phát trin kênh phân phi vn minh hin đi. Nhà đu t nc
ngoài sn sàng đu t vào bt k lnh vc nào có tim nng phát trin và
mang li li nhun. Xét t nhng yu t nh vy thì lnh vc đu t vào kênh
phân phi hin đi ti Vit Nam nói chung và thành ph H Chí Minh nói
riêng là lnh vc đu t đy tim nng. Trong thi gian qua, nhiu doanh
nghip bán l nc ngoài đã xut hin và ngày càng khng đnh u th qua
phng thc kinh doanh, ngun vn, trình đ qun lý, kinh nghim thng
trng, công ngh tiên tin…đáng k nht phi k đn 3 tp đoàn bán l hàng
đu th gii là Wal-mart (M), Carrefour (Pháp), Tesco (Anh) đã to sc ép
cnh tranh rt ln đi vi các nhà sn xut và phân phi ti Vit Nam. D báo
trong thi gian sp ti, s có nhiu d án bán l đc thc hin và đa vào
phc v ti Vit Nam. [7]
1.3 Các tiêu chí đ xây dng mô hình ch, siêu th đt chun vn
minh thng nghip
Hin nay, ngoài hiu qu kinh doanh, hot đng ca ch (chính thc),
siêu th đc đnh hng xây dng đt chun các tiêu chí ca Quyt đnh
1800 ca UBND thành ph v ban hành tiêu chun đn v vn hóa đ đc
công nhn đt chun vn minh thc nghip, các tiêu chí đc chm đim
theo mc đ khác nhau nh sau
1.3.1 Tiêu chun vn minh (có tng s đim là 55 đim)

- Tr s Ban Qun lý ch, siêu th, nhà lng ch có bin hiu và c T
quc treo nghiêm túc, đúng quy đnh Nhà nc. (5 đim)