B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
SINH VIÊN THC HIN: NGUYN TH THU
NGHIÊN CU BÁN KHNG C PHIU TRÊN
TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
SINH VIÊN THC HIN: NGUYN TH THU
NGHIÊN CU BÁN KHNG C PHIU TRÊN
TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM
Chuyên ngành: Kinh t Tài chính- Ngân hàng
Mã s : 60.31.12
LUNăVN THCăSăKINHăT
NGIăHNG DN KHOA HC: TS. NGUYN TH UYÊN UYÊN
TP. H Chí Minh - Nmă2011
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan rng lun vn ắNghiên cu bán
khng c phiu trên Th trng chng khoán Vit Nam” là do
Tôi hoàn thành vi s hng dn và góp ý ca cô Nguyn
Th Uyên Uyên.
Các thông tin, d liu đc s dng trong lun vn lƠ
trung thc, đáng tin cy. Tôi xin cam đoan không sao chép
ca ngi khác, ch s dng tài liu, s liu tham kho t các
bài nghiên cu, sách v, báo cáo, tp chí trên mng internet.
Và các kt qu nghiên cu đc trình bày trong lun vn
cha đc công b ti bt k công trình nào khác.
Tp. H Chí Minh, NgƠy 30 tháng 12 nm 2011
Tác gi
Nguyn Th Thu
MC LC
DANH MC CÁC T VIT TT
DANH MC CÁC HÌNH V
DANH MC CÁC BNG BIU
LI M U
CHNG 1: NGHIểN CU THC NGHIM V GIAO DCH BÁN KHNG
C PHIU TRểN TH GII 1
1.1 Nghiên cu thc nghim v giao dch bán khng c phiu trên th gii 1
1.1.1 Quan đim v vic thc hin giao dch bán khng c phiu ti mt s
nc trên th gii 1
1.1.2 Nghiên cu thc nghim v giao dch bán khng c phiu trên th gii 3
1.2 Lun c khoa hc v giao dch bán khng c phiu trên TTCK 7
1.2.1 Khái nim v giao dch bán khng c phiu 7
1.2.2 iu kin thc hin giao dch bán khng c phiu có bo đm 9
1.2.3 Các thƠnh phn tham gia trong giao dch bán khng c phiu. 10
1.2.4 Tính hai mt ca vic thc hin giao dch bán khng c phiu 11
1.2.4.1 Nhng li ích ca vic thc hin giao dch bán khng c phiu
11
1.2.4.2 Nhng ri ro trong vic thc hin giao dch bán khng c phiu 15
1.3 Kinh nghim trin khai giao dch bán khng c phiu ti mt s nc trên th
gii vƠ bƠi hc rút ra khi trin khai giao dch bán khng c phiu ti TTCK Vit
Nam 16
1.3.1 Kinh nghim trin khai giao dch bán khng c phiu ti mt s nc
trên th gii 16
1.3.1.1 Kinh nghim trin khai giao dch bán khng c phiu ti TTCK
Hng Kông 16
1.3.1.2 Kinh nghim trin khai giao dch bán khng c phiu ti TTCK M
20
1.3.1.3 Kinh nghim trin khai giao dch bán khng c phiu ti th trng
chng khoán Anh. 24
1.3.1.4 Kinh nghim trin khai giao dch bán khng c phiu ti TTCK Nht
Bn 25
1.3.2 BƠi hc, kinh nghim v vic trin khai, ng dng giao dch bán khng
c phiu đi vi TTCK Vit Nam 26
CHNG 2: NGHIÊN CU BÁN KHNG C PHIU
TRÊN TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM 28
2.1 Thc trng TTCK Vit Nam t ngƠy thƠnh lp đn tháng 6 nm 2011 28
2.1.1 Din bin th trng chng khoán Vit Nam 28
2.1.2 Nhng thƠnh tu, bt n vƠ ri ro tim n ca TTCK Vit Nam 30
2.2 Nghiên cu bán khng c phiu trên TTCK Vit Nam 38
2.2.1 Các quy đnh ca NhƠ nc liên quan đn giao dch bán khng c phiu
trên TTCK Vit Nam. 38
2.2.2 Thc trng bán khng c phiu trên TTCK Vit Nam 40
2.2.3 Khiên cu kho sát nhn đnh ca mt s nhƠ đ t v bán khng c
phiu trên TTCK Vit Nam 51
2.2.4 Tác đng, nguy c tim n t bán khng c phiu hin nay đn TTCK
Vit Nam 57
2.2.5 Li ích khi giao dch bán khng c phiu chính thc đc lut hoá, trin
khai trên TTCK Vit Nam 61
CHNG 3: NHNG GII PHÁP NG DNG CHO VIC TRIN KHAI
GIAO DCH BÁN KHNG C PHIU TRÊN TH TRNG CHNG KHOÁN
VIT NAM 65
3.1 Nhng gii pháp trin khai giao dch bán khng c phiu trên TTCK Vit
Nam 65
3.1.1 Gii pháp đi vi C quan qun lỦ NhƠ nc 65
3.1.2 Gii pháp đi vi Công ty chng khoán 75
3.1.3 Gii pháp đi vi nhƠ đu t 76
3.1.4 Gii pháp đi vi Công ty niêm yt 77
3.2 Nhóm gii pháp h tr s phát trin giao dch bán khng c phiu. 77
3.2.1 Gii quyt ngun cung c phiu bán khng 77
3.2.2 Cho phép bán c phiu trc ngƠy T+3 c phiu v tƠi khon NT 79
3.2.3 Cho phép bán quyn c phiu trc ngƠy v tƠi khon lu kỦ ca NT
70
3.2.4 Phát trin nghip v repo c phiu OTC 80
3.2.5 Phát trin th trng chng khoán tp trung 81
3.2.6 Phát trin nghip v bo him cho các CTCK vƠ nhƠ đu tham gia trên
TTCK 82
3.3 Hn ch các mt trái ca nghip v bán khng c phiu 82
3.3.1 Hn ch thao túng giá, gìm giá c phiu 82
3.3.2 Hn ch tránh thua l, ri ro khƣ nng thanh toán ca khách hàng. 83
3.3.3 Hn ch tránh lng đon TTCK 84
KT LUN 86
DANH MC TÀI LIU THAM KHO 88
PH LC 90
PH LC 1 90
PH LC 2 99
PH LC 3 2
DANH MC CÁC T VIT TT
CTCK : Công ty chng khoán
DN : Doanh nghip
FSA : S chính quyn tài chính Anh
GDP : Tng thu nhp quc ni
HSX : S giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh
HNX : S giao dch chng khoán Hà Ni
HKEx : U ban chng khoán Hng Kông
HASTC-Index : Ch s chng khoán Vit Nam ti sàn giao dch Hà Ni
JFSA : S đi din tài chính Nht Bn
NT : NhƠ đu t
OTC : Th trng chng khoán OTC
SEC : U ban chng khoán M
SGDCK : S giao dch chng khoán
TTCK : Th trng chng khoán
TTLK : Trung tơm lu ký
TTGDCK : Trung tâm giao dch chng khoán
TTLKCK : Trung tơm lu kỦ chng khoán
UBCK : U ban chng khoán
VN ậ Index : Ch s chng khoán Vit Nam ti sàn giao dch H Chí Minh
DANHăMCăCỄCăHỊNHăV
Trang
Hình 2.1: Giá tr vn hoá TTCK và mc huy đng vn qua TTCK Vit Nam 28
Hình 2.2: S lng Công ty niêm yt ậ S lng Công ty chng khoán ậ S tài
khon nhƠ đu t trên TTCK Vit Nam 29
Hình 3.1: Quy trình thc hin giao dch bán khng c phiu trên Th trng
chng khoán 72
DANHăMCăCỄCăBNGăBIU
Bng 1.1: S lng chng khoán đc phép bán khng Hng Kông t tháng 01
nm 1994 đn tháng 12 nm 2003 17
Bng 1.2: Kinh nghim ca các nc đƣ vƠ đang trin khai giao dch bán khng
c phiu 26
Bng 2.1: Thng kê s ln sa li giao dch c phiu qua TTGDCK ti SBS t
tháng 10/2009 đn tháng 8/2010 42
Bng 2.2: Danh sách các CTCK b x pht hƠnh chính do đ khách hàng bán
khng c phiu 43
Bng 2.3: Thng kê khi lng giao dch c phiu PVX Tháng 4/2010 44
Bng 2.4: Danh sách và khi lng c phiu NT có th vay ca mt CTCK 44
Bng 2.5: Danh sách các Công ty/Ngơn hƠng đc NT bán khng khi
Công ty/Ngơn hƠng cha c phn hoá. 50
LIăMăU
1. Lý do chnăđ tài
Cho đn thi đim hin nay có rt nhiu quan đim, tranh lun v vic nên
hay không nên trin khai giao dch bán khng c phiu trên TTCK. Sau khi đi vƠo
tìm hiu TTCK Vit Nam, tác gi nhn thy giao dch bán khng c phiu hin nay
đƣ xut hin, tn ti khá ph bin trên TTCK Vit Nam vƠ đc thc hin di
nhiu hình thc khác nhau, U ban chng khoán cng đƣ tha nhn đang tn ti
giao dch bán khng c phiu trên th trng nhng cha có mt vn bn nào t
phía c quan NhƠ nc hng dn hay chi phi nghip v này nên giao dch bán
khng c phiu trên TTCK Vit Nam là không hp thc hóa. T đó, dn đn rt
nhiu vn đ phát sinh và quan trng là nu đ giao dch bán khng c phiu phát
trin t phát, thiu khung pháp lỦ điu chnh và không có s giám sát nghiêm ngt
t phía các c quan qun lỦ NhƠ nc thì s dn đn nguy c phát sinh ri ro tim
n cho th trng, không phn ánh đúng thc trng TTCK Vit Nam, không đm
bo s công bng gia các nhƠ đu t, không đm bo s cnh trnh bình bng gia
các Công ty chng khoán và tính công khai, minh bch trong giao dch ca th
trng. Do vy, sau khi đi vƠo tìm hiu, nghiên cu thc t giao dch bán khng c
phiu ca mt s quc gia trên th gii và thc trng giao dch bán khng c phiu
hin nay trên TTCK Vit Nam tác gi nhn thy ging nh các nghip v kinh
doanh chng khoán khác, giao dch bán khng c phiu cng có nhng li ích và
ri ro, vn đ lƠ c quan qun lỦ NhƠ nc, Công ty chng khoán, nhƠ đu t phi
hiu v giao dch bán khng c phiu đ t đó có bin pháp kim soát ri ro và vn
dng nh th nào cho hiu qu, t đó tác gi đƣ la chn đ tài ắNghiênăcu bán
khng c phiu trên Th trng chng khoán VităNam” cho lun vn ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu
tài đc thc hin vi mc tiêu chính đó lƠ nên cho giao dch bán khng
đc thc hin công khai đ góp phn thúc đy s phát trin ca TTCK Vit Nam,
không còn tình trng thc hin lách lut nh hin nay. Vì vy, bài vit đi vƠo nghiên
cu các vn đ: Quan đim ca quc gia v thc hin giao dch bán khng c phiu
nh th nào, tìm hiu bài nghiên cu thc nghim v giao dch bán khng c phiu,
quy đnh khung pháp lý ràng buc chi phi giao dch bán khng c phiu ca mt
nc đang thc hin giao dch bán khng c phiu nh th nào?. T đó tác gi đi
nghiên cu thc trng giao dch bán c phiu trên TTCK Vit Nam hin nay thc
hin ra sao? Nhng bt n, nguy c ri ro tim n t giao dch bán khng c phiu
đn TTCK Vit Nam, công ty chng khoán vƠ nhƠ đu t tham gia trên TTCK lƠ
gì? Nhng gii pháp nƠo nên đc thc hin khi khi giao dch bán khng đc trin
khai trên trên th trng chng khoán Vit Nam?
3. iătng và phm vi nghiên cu
iătngănghiênăcu
Các quan đim, tranh lun v giao dch bán khng c phiu ca mt s quc
gia.
Nhng quy đnh ca các nc khi trin khai giao dch bán khng c phiu
trên TTCK.
Các hình thc giao dch bán khng c phiu tn ti hin nay trên TTCK Vit
Nam. T đó dó xem xét các nguy c ri ro tim n tác đng đn Công ty chng
khoán, nhƠ đu t vƠ th trng chng khoán.
Phm vi nghiên cu
Xem xét các giao dch bán khng c phiu trên TTCK tp trung và phi tp
trung.
D liu nghiên cu ch yu t nm 2008 đn Tháng 06 nm 2011.
4. Phngăphápănghiênăcu
tƠi đƣ s dng các phng pháp nghiên cu sau:
Thu thp thông tin t các ngun cung cp thông tin khác nhau.
Thng kê tng hp nhng thông tin thu thp đc.
Sau đó dùng phng pháp phơn tích tng hp ậ so sánh, phng pháp phơn
tích suy lun, phng pháp phơn tích thng kê, phng pháp din dch - quy np đ
đa ra nhng kt lun c th.
ụănghaăkhoaăhc, thc tinăđ tài nghiên cu
tài nhm nhn din thc trng giao dch bán khng c phiu trên th
trng chng khoán Vit Nam vƠ nguy c tim n nu giao dch bán khng c
phiu không đc trin khai chính thc trên TTCK vƠ đ ra nhng gii pháp nhm
trin khai giao dch bán khng c phiu trên th trng chng khoán Vit Nam mt
cách hiu qu t đó giúp TTCK phát trin n đnh, lành mch, đm bo tính công
bng và minh bch trên th trng.
5. Kt cu lunăvn
Bài nghiên cu bao gm 3 chng:
Nghiên cu thc nghim v giao dch bán khng c phiu trên th gii.
Nghiên cu giao dch bán khng c phiu trên th trng chng khoán Vit
Nam.
Nhng gii pháp ng dng cho vic trin khai giao dch bán khng c phiu
trên th trng chng khoán Vit Nam.
1
CHNGă1: NGHIÊN CU THC NGHIM V GIAO DCH
BỄNăKHNGăCăPHIUăTRểNăTHăGIIă
1.1 Nghiên cu thc nghim v giao dch bán khng c phiu trên th
gii
Bán khng c phiu t lơu đƣ đc tranh cƣi t nhng nm 1600 vƠ vn còn
tip din cho đn thi đim hin nay. Các cuc tranh lun v vic cho phép thc
hin giao dch bán khng c phiu không ch gia các NT mƠ còn tranh lun gia
các nhƠ môi gii, nhƠ qun lỦ vƠ các thƠnh phn tham gia trên th trng. Thm chí
TTCK M đƣ cho phép thc hin bán khng c phiu t trc th k 20 vƠ đn bơy
gi vn còn tip tc tranh lun v giá tr ca vic bán khng c phiu. Nhỉg ỉgi
ịhỉ đi ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ ẽiỉ ệỐỉ rỉg ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ ỏỊ Ế hi ỏhaỊ
ỏúỉg ỏh ỏrỉg ếỉ đỉ ịhá ố ỏh ỏrỉg ẽi ốì ẽáỉ Ệhỉg s ếỉ đỉ ẽáỉ ỏháỊ Ế
ịhiỐ, ỏíỉh Ếhỏ ẽaỔ hi ẾaỊ ẾỐ ỏh ỏrỉg, gâỔ hỉ ệỊỉ ỏh ỏrỉg ốà Ệhỉg
hỊỉg ỏh ỏrỉg. NgẾ ệi, ỉhỉg ỉgi ỉg h ẽáỉ Ệhỉg ẾhỊ rỉg ẽáỉ Ệhỉg
ẾỐỉg Ếị ỏhôỉg ỏiỉ hiỐ qỐ, ịhòỉg ỉga ri rỊ, ỏỉg ỏíỉh ỏhaỉh ỆhỊỉ ốà Ếi ỏhiỉ
ốiẾ Ếhia s ri rỊ ỏrỊỉg ỉỉ Ệiỉh ỏ ốà ỏỉg hiỐ qỐ ẾhỊ ỏh ỏrỉg.
1.1.1ăQuanăđimăvăvicăthcăhinăgiaoădchăbánăkhngăcăphiuătiămtă
săncătrênăthăgiiă
Tùy theo quan đim qun lỦ, ti các nc bán khng c phiu đc điu
chnh theo các quan đim khác nhau.
Trỉg ịhái ỉg h ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ
Các nc cho phép thc hin bán khng c phiu nh th trng M, Nht,
Singapore cho rng bán khng c phiu lƠm gia tng tính thanh khon cho c phiu,
TTCK vƠ đnh giá li c phiu vn đƣ b đánh giá quá cao, đng thi giúp phát trin
các giao dch phòng nga ri ro vƠ đu c hng chênh lch giá, tng tính hp dn
vƠ hiu qu cho th trng. Mt khác, các nc nƠy cng cho rng rƠo cn chi phí
ln bao gm chi phí chu ri ro ln hoƠn toƠn có th xy ra nu c đoán giá c
phiu gim không xy ra, cng vi chi phí đi vay chng khoán s khin cho Ủ đ
2
thao túng th trng không còn kh thi vƠ vì th bán khng c phiu không đáng lo
ngi.
Nhng ngi bo v giao dch bán khng c phiu cho rng hot đng bán
khng c phiu không h dn ti s sp đ ca th trng, ch đn thun khin gim
giá c phiu đƣ đc đy tng quá cao so vi giá tr thc ca c phiu.
Ngoài ra, nhng ngi bo v chin thut bán khng c phiu còn cho rng
trong hot đng giao dch bình thng, ch có toàn các NT mun giá c phiu mà
h đƣ mua tng lên vƠ tìm mi cách đ điu đó xy ra, hot đng bán khng c
phiu s thu hút nhng NT mun th trng đi xung vƠ nh th s giúp to s
cân bng và trung thc cho th trng.
Gii quan sát cho rng chính các NT bán khng chính là nhng ngi đu
tiên đƣ phát hin ra vn đ các tp đoƠn Enron, Wordcom vƠ Bearstearns, trc
khi nhng tp đoƠn nƠy ri vƠo tình trng đ v.
Mc dù các nc tha nhn li ích ca giao dch bán khng c phiu nhng
tu theo cách qun lý mà mi nc kim soát giao dch bán khng c phiu khác
nhau, chng hn:
Quy đnh NT không đc phép thc hin giao dch bán khng khi giao
dch c phiu trên th trng có biu hin hn lon nh M, Canada. Ngày
19/09/2009, sau mt trong nhng đt chao đo mnh nht ca TTCK M, SEC đƣ
cm hot đng bán khng đi vi 799 loi c phiu tài chính. Tuy nhiên, trên thc
t sau khi lnh cm bán khng đc SEC công b vào ngày 19/09/2009, TTCK M
vn tip tc đi xung. Vì vy, các NT bán khng c phiu vn lp lun rng, hành
đng bán khng c phiu ca h đn thun ch giúp”xì hi” mt qu bóng sp v.
VƠ ngƠy 24/02/2010, SEC đƣ thông qua quy đnh mi v hn ch hot đng bán
khng áp dng đi vi nhng c phiu rt giá quá mnh. Theo quy đnh mi ca
SEC, nu giá tr mt c phiu gim hn 10%/ngƠy, thì hot đng bán khng c
phiu này s b gii hn và ch cho phép bán ra c phiu trên vi mc giá cao hn
giá chào mua tt nht. Vic hn ch này áp dng trong ngày c phiu gim đim và
c ngày sau.
3
i vi các nc theo quan đim cho phép bán khng c phiu có mc đ
nh TTCK Úc, Hng Kông nhìn chung không cho phép giao dch bán khng c
phiu hoc cho phép bán khng nhng ch trong phm vi các c phiu có tính thanh
khon cao vƠ vi mt t l bán khng hn ch (ví d không quá 10%) so vi khi
lng c phiu đang lu hƠnh vƠ không cho phép thc hin bán khng c phiu
trong thi gian đang tin hƠnh th tc thơu tóm doanh nghip.
Mt s nc li không có quy đnh c th v bán khng c phiu nh th
trng chng khoán Anh, c. C quan qun lỦ th trng không có quy đnh nƠo
v hƠnh vi bán khng c phiu, đng ngha vi vic không có hn ch gì đi vi
vic bán khng cng nh không yêu cu phi công b thông tin v giao dch bán
khng c phiu.
Trỉg ịhái ịhỉ đi ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ.
Ngc li, đi vi NT thuc theo trng phái chng đi li bán khng c
phiu cho rng hành vi bán khng c phiu ca NT chính lƠ nguyên nhơn dn đn
khng hong th trng làm cho th trng nhanh chóng sp đ nh cuc khng
hong tài chính tin t Chơu Á nm 2007, khng hong kinh t nm 1930.
Ngoài ra, bán khng c phiu làm ri lon th trng, phá v th trng. Khi
NT tranh nhau bán khng c phiu, làm cho giá c phiu trên th trng rt nhanh
hn vƠ lƠm mt tính cân bng ca th trng, t đó có th gây ra hn lon trên th
trng và khng hong th trng. ng thi, giao dch bán khng c phiu là mt
trong s nghip v ca giao dch ký qu liên quan đn vic vay mn, nu giá c
phiu tng cao NT có th mt nhiu tin hn vƠ dn đn bay hn nhanh chóng giá
c phiu.
1.1.2ăNghiênăcuăthcănghimăvăgiaoădchăbánăkhngăcăphiuătrênăthă
gii
Lý ỏhỐỔỏ ẽáỉ Ệhỉg ẾhỊ ỏhỔ rỉg hỉ Ếh ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ Ếự ỉh
hỉg đỉ ệi ỉhỐỉ ỏrỐỉg ẽìỉh Ếa Ế ịhiỐ, ỏíỉh ế ẽaỔ hi, ẽựị mỨỊ ỏh ỏrỉg
ốà ỏíỉh ỏhaỉh ỆhỊỉ ỏrêỉ ỏh ỏrỉg. Phn ln tt c nghiên cu thc nghim v giao
dch bán khng kim tra nh hng ca hn ch bán khng mc đ c phiu cá
4
nhơn, s dng các k khác nhau ca hn ch bán khng. Phn ln trong s các
nghiên cu cho thy rng hn ch bán khng nh hng đn li nhun trung bình c
phiu vƠ tính cht d bay hi. Trong khi bƠi nghiên cu ca nhóm tác gi Anchada
Charoenrook vƠ Hazem Daouk ắNghiêỉ ẾỐ ỏh ỏrỉg ịh ẽiỉ hỉ Ếh ẽáỉ
Ệhỉg” nơng cao hiu bit ca chúng ta v hn ch bán khng nh hng đn li
nhun c phiu cá nhơn nh th nƠo vƠ đ ngh mnh m rng hn ch bán khng
không nh hng đáng k li nhun c phiu.
BƠi nghiên cu ca nhóm tác gi Anchada Charoenrook vƠ Hazem Daouk
ắNghiên cu th trng ph bin hn ch bán khng” đƣ cung cp bng chng thc
nghim liên quan đn các cuc tranh lun đang din ra v vic bán khng chng
khoán có nên đc cho phép hay không. Nhóm tác gi đƣ tin hƠnh kim tra trên
tng th th trng v vic hn ch bán khng nh hng đn tng th li nhun th
trng nh th nƠo, nhóm tác gi đa ra hai cơu hi chính: nh hng ca hn ch
bán khng đn vic bóp méo, tính cht d bay hi, kh nng khng hong kinh t vƠ
tính thanh khon ra sao? nh hng ca hn ch bán khng đn li nhun mong đi
ca th trng hoc chi phí vn ra sao? Nhóm tác gi thu thp vƠ báo cáo d liu v
lch s bán khng, các quy đnh giao dch quyn chn t thc t 111 quc gia. Kỏ
qỐ ỉghiêỉ ẾỐ Ếa ỉhựm ỏáẾ gi ẾhỊ ỏhỔ rỉg ẽáỉ Ệhỉg ệà ỏíẾh ẾẾ, ỏíỉh Ếhỏ ế
ẽaỔ hi Ếa ỏỉg ỏh ệi ỉhỐỉ ỏh ỏrỉg ỏhì ỏhị hỉ ốà ỏíỉh ỏhaỉh ỆhỊỉ Ếa ỏh
ỏrỉg ẾaỊ hỉ. Nhựm ỏáẾ gi Ếỉg ỉhỉ ỏhỔ rỉg ỉhỉg qỐẾ gia ẾhỐỔỉ ỏ Ếh
đ Ệhôỉg ẾhỊ ỏhẾ hiỉ ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ saỉg ẾhỊ ỏhẾ hiỉ ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ,
giá Ế ịhiỐ ỏỉg ỏh ỏỉg ồáẾ ỉhỉ rỉg Ếhi ịhí ốỉ ỏhị hỉ. Nhựm ỏáẾ gi Ếỉg
ỏìm ỏhỔ Ệhôỉg Ếự ẽỉg Ếhỉg ẾhỊ ỏhỔ rỉg hỉ Ếh ẽáỉ Ệhỉg ỉh hỉg đỉ
mẾ đ ệi ỉhỐỉ hỊẾ Ệh ỉỉg ỏh ỏrỉg ịháỏ siỉh Ệhỉg hỊỉg. Tựm ệi, bài
ỉghiêỉ ẾỐ Ếh ra rỉg ẾhỊ ịhỨị ẽáỉ Ệhỉg ỉâỉg Ếị Ếhỏ ệỉg ỏh ỏrỉg.
Nhng nét chính trong kt qu nghiên cu v thc hin bán khng ca nhóm
tác gi Anchada Charoenrook vƠ Hazem Daouk cho thy rng:
5
ThẾ hiỉ giaỊ ếẾh ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ hỉ Ếh ốiẾ ẽựị mỨỊ ỏh ỏrỉg
Khi giao dch bán khng c phiu b ngn cm vƠ nhng NT có s tin
tng khác nhau v giá c phiu trên th trng, thông tin cá nhơn tích cc ca
nhng NT có đc trc khi thông tin đc công b phn ánh vƠo trong giá c
phiu lƠm giá c phiu tng hn so vi khi thông tin đc công b đn NT.
Nhng thông tin cá nhơn tiêu cc ca nhƠ giao dch hiu bit vƠ không lƠm ch c
phiu thì không phn ánh cht ch vƠo trong giá c phiu. Sau đó, khi thông tin
đc tit l qua công b t nhiên hoc công chúng bi vì có nhiu thông tin tiêu cc
đc che du, giá c phiu điu chnh ln hn đi vi nhng tin tc xu hn lƠ
nhng tin tc tt. Do đó, thy rõ li nhun c phiu phơn phi có nhiu bóp méo
tiêu cc, dn đn tác đng tiêu cc ln khi bán khng không đc thc hin.
Trong mt nghiên cu tng t, Hong vƠ Stein (2003) đa ra mô hình gii
thích ti sao th trng suy sp ln có th xy ra mƠ không có tin tc. Mô hình đó
cng ch ra li nhun b bóp méo khi bán khng không đc thc hin.
ThẾ hiỉ giaỊ ếẾh ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ hỉ Ếh ỏíỉh Ếhỏ ế ẽaỔ hi Ếa ệi
ỉhỐỉ
Không có hc thuyt ph bin nƠo nói v bán khng c phiu nh hng đn
tính d bay hi ca li nhun nh th nƠo. Kraus vƠ Rubin (2002) tìm thy mt mô
hình đc cách điu hóa cao d đoán nh hng ca vic đa vƠo quyn chn ch
s index đn tính d bay hi ca li nhun trong vic th hin hn ch bán khng
đn c phiu. Mô hình đó cng d đoán tính d bay hi ca li nhun tng hay gim
ph thuc vƠo giá tr gii hn ca mô hình.
ThẾ hiỉ ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ ỏỉg ỏíỉh ỏíỉh ỏhaỉh ỆhỊỉ ẾhỊ ỏh ỏrỉg
Ếhỉg ỆhỊáỉ, Ế ịhiỐ.
Trong mt nghiên cu ca nhóm tác gi Diamond vƠ Verrecchia (1987) kim
tra nh hng ca hn ch bán khng đn vic điu chnh tc đ giá chng khoán.
D đoán mô hình ca tác gi cho thy rng tính thanh khon ca th trng tng ph
bin trong đu giá vƠ st gim tính thanh khon khi bán khng c phiu không đc
thc hin. S st gim lƠ do cung c phiu thp hn đi vi bên bán bi vì nhiu
6
NT mun bán c phiu nhng không lƠm ch c phiu nên không th hc hin
đc giao dch. Trong mô hình ca tác gi, NT không th bán khng c phiu,
nhng nhng nhƠ to lp th trng có th hp thu lng cu t bên mua t nhng
NT. Ngha rng nhng nhƠ to lp th trng không mn c phiu đ bán nhng
có sn c phiu trong danh mc ca h vƠ bán c phiu ra.
GiaỊ ếẾh ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ ỏáẾ đỉg ệi ỉhỐỉ mỊỉg đi ốà Ếhi ịhí ốỉ
Hn ch bán khng c phiu nh hng đn li nhun th trng theo hai
cách:
Ố ỏiêỉ, nhóm tác gi Anchada Charoenrook vƠ Hazem Daouk chng minh
khi bán khng đc thc hin li nhun th trng ít bay hi vƠ th trng có tính
thanh khon cao hn. Ri ro thay đi h thng vƠ tính thanh khon th trng xác
đnh li nhun mong đi. Tr khi ri ro thay đi đc trng quc gia không đa
dng hóa hoƠn toƠn qua nhiu quc qua bi vì th trng tƠi chính toƠn cu không
có hi nhp đy đ, nhu cu li nhun ca NT mong đi thp hn khi ri ro thay
đi thp hn vƠ tính thanh khon cao hn khi bán khng đc thc hin.
Th hai, bán khng cho phép NT chia s ri ro tt hn t nhng kh nng
khác nhau: bán khng cung cp mt th trng trn vn. Khi nhng NT có th
chia s kh nng ri ro ca h mt cách hiu qu h yêu cu mt t l li nhun
thp hn đu t ca h. H cng nơng cp phúc li.
Vì nhng lỦ do trên, nhóm tác gi Anchada Charoenrook vƠ Hazem Daouk
nhn thy rng li nhun mong đi th trng nhng quc gia thc hin bán
khng thì thp hn vƠ nhng yu t khác thì tng đng.
Giá Ế ịhiỐ ỏhaỔ đi Ệhi ỉgỉ Ếm ẽáỉ Ệhỉg đẾ ẽãi ẽ
Theo nghiên cu nh hng đnh giá cao ca Miller (1977). Khi bán khng
b ngn cm vƠ nhƠ nhng NT có s tin tng khác nhau, duy nht s đánh giá
ca nhng NT đánh giá c phiu lên vƠ nhng NT đánh giá c phiu xung mƠ
lƠm ch c phiu gn đơy đc phn ánh trong giá c phiu. Nhng NT theo
chiu giá gim không lƠm ch c phiu không th thc hin trên th trng do đó
đnh giá ca h không phn ánh vƠo trong giá c phiu. Do đó, s to ra mc giá
7
trung bình đi vi c phiu b đnh giá cao vƠ giá c phiu b st gim khi ngn cm
bán khng đc bƣi b.
Da trên nhng nghiên cu thc nghim, thc t trin khai giao dch bán
khng c phiu ca mt s ỉc trên th gii đc bit là nhng li ích t vic thc
hin giao dch bán khng c phiỐ đi vi TTCK ốà NT. TheỊ qỐaỉ đim ca tác
gi bài vit này cho rng giao dch bán khng c phiỐ ỉêỉ đc cho phép trin
khai thc hin TTCK Viỏ Nam. Di đâỔ s đi ốàỊ ỏìm hiu rõ lun c khoa hc
v giao dch bán khng c phiu trên TTCK
1.2 Lun c khoa hc v giao dch bán khng c phiu trên TTCK
1.2.1ăKháiănimăvăgiaoădchăbánăkhngăcăphiuă
Trong giao dch chng khoán, bán khng c phiu là bán c phiu không
thuc s hu ca NT. Nựi ẾáẾh khác, bán khng c phiu là bán c phiu không
làm ch bi ỉgi ẽáỉ ỉhỉg đẾ đm bo s có chỉg ỆhỊáỉ đ chuyỉ giaỊ đn
ỉgi mua. Giao dch bán khng c phiu đc phân thành hai loi:
Bán khng c phiu có bo đm (Bán khng thông thng) lƠ trng hp
ngi bán đƣ vay hoc đm bo c phiu có th vay đc đ chuyn giao c phiu
cho ngi mua vào ngày thc hin giao dch bán khng c phiu.
Bán khng c phiu không có bo đm (Bán khng vô cn c) lƠ trng hp
ngi bán không có Ủ đnh đi vay hoc không th chuyn giao c phiu cho ngi
mua khi đn hn thanh toán.
Vào ngày thc hin thanh toán bù tr, nhƠ đu t bán khng c phiu không
th mn đc c phiu chuyn giao cho bên mua. Trung tơm lu kỦ chng khoán-
thc hin chc nng thanh toán bù tr chng khoán có mt h thng t đng đ gii
quyt vn đ nƠy theo 5 la chn. u tiên h thng Lu kỦ-thanh toán bù tr
chng khoán có th đi vƠi ngƠy đ xem liu ngi bán có kh nng giao c phiu
hay không. La chn th hai, nu h thng nhn thy giao dch nƠy quan trng hoc
nhn đc lnh mua vƠo t ngi bán thì Trung tơm Lu kỦ-thanh toán bù tr
chng khoán s vay c phiu đ giao cho ngi mua thông qua chng trình vay c
phiu ca h thng. Trong trng hp nƠy nu không mn đc c phiu thì h
8
thng còn ba la chn: 1- Yêu cu ngi bán mua c phiu vƠo t th trng. 2- T
mua c phiu đ giao cho ngi mua vƠ tính phí đi vi ngi bán, thông qua
khon kí qu t ngi bán. 3- Yêu cu ngi bán t b giao dch vƠ đn bù cho
ngi mua. Mt ắKhông th giao hƠng” đc coi lƠ dai dng khi giao dch c phiu
vn không đc thc hin lơu hn mt tun.
So sánh s ging nhau vƠ khác nhau gia bán khng c phiu có đm bo vƠ
bán khng c phiu không có đm bo
V c bn bán khng thông thng vƠ bán khng vô cn c lƠ ging nhau.
C hai hình thc đu có ba bên tham gia. bán khng thông thng, mt bên lƠ
ngi cho vay c phiu gi mt khon đm bo tng ng vi giá tr c phiu, mt
bên lƠ nhƠ bán khng ngi nhn đc mt khon tin lƣi t khon đm bo khi đi
vay c phiu. Bên th ba lƠ ngi mua. Còn trong bán khng vô cn c, mt bên lƠ
ngi b nhƠ bán khng vay c phiu, mt bên lƠ nhƠ bán khng, bên th ba lƠ
ngi mua. Ch khác nhau ch trong bán khng vô cn c nhƠ bán khng thay vì
vay bán khng t ngi đi vay thì anh ta li vay t chính ngi mua (do không th
giao hƠng) sau đó ch n li đc chuyn sang trung tơm lu kỦ thc hin thanh
toán bù tr chng khoán khi h thng s dng chng trình vay vì lỦ do nhn đc
lnh mua vƠo t ngi mua.
Bán khng vô cn c có hai đc đim riêng so vi bán khng thng. Th
nht lƠ ngi mua không t nguyn tham gia vƠo giao dch. Th hai lƠ ngi mua
s chu th không đc giao hƠng trong mt khong thi gian.
Ging vi ngi cho vay chng khoán trong bán khng thông thng, Các
thành viên cho vay c phiu qua chng trình cho vay c phiu cng phi t b các
li ích mƠ c phiu đem li. Qua chng trình cho vay c phiu, ngi cho vay c
phiu nhn đc mt khon tin tng đng vi giá tr ca c phiu ti mt tƠi
khon có lƣi. Còn sau đó ngi nhn c phiu (ngi mua) có đc tt c các quyn
t s hu c phiu, nh c tc, bán li hoc cho vay.
Trong mt giao dch bán khng thông thng, ngi bán (chính xác hn lƠ
môi gii ca ngi bán) c gng tìm vƠ vay c phiu t mt ngi đi vay. Ngi
9
bán s vay c phiu đó giao hƠng cho ngi bán ti ngƠy T+3 (ngƠy thc hin thanh
toán bù tr, chuyn giao c phiu cho ngi mua). Ngi bán thng lng vi ch
s hu đ nm gi c phiu vi mt khon phí vƠ s thc hin trách nhim giao c
phiu li khi ch s hu có yêu cu. Ngi bán sau đó có th giao c phiu cho
Trung tơm lu kỦ-thanh toán bù tr chng khoán ti ngƠy T+3 vƠ nhn đc khon
tin tr t ngi bán.
Còn trong Bán khng vô cn c, thì ngi mua không có Ủ đnh (vƠ thc s
không) tìm vƠ vay c phiu đ giao cho Trung tơm lu kỦ-thanh toán bù tr chng
khoán ti thi đim thanh toán. iu nƠy dn đn tình trng không th giao hƠng
ca thƠnh viên Trung tơm lu kỦ-thanh toán bù tr chng khoán (thng lƠ nhng
nhƠ môi gii). Bt kì mt ngi bán nƠo mƠ không th giao hƠng ti ngƠy T+3 phi
đa mt khon tin tng đng mt phn giá tr c phiu di dng tin mt nh
lƠ mt khon đm bo vi Trung tơm lu kỦ-thanh toán bù tr chng khoán. Nu
giá c phiu gim thì ngi bán có th rút v mt phn ca khon đm bo. Còn
nu c phiu tng giá, thì Trung tơm lu kỦ-thanh toán bù tr chng khoán s yêu
cu ngi bán thêm vƠo mt khon tin. Khi nhn đc khon đm bo nƠy Trung
tơm lu kỦ-thanh toán bù tr chng khoán có th tránh khi nhng ri ro phi đi
mt. Nu ngi bán v n, Trung tơm lu kỦ-thanh toán bù tr chng khoán có th
s dng khon kỦ qu nƠy đ thc hin giao dch vi ngi mua mc giá gc mƠ
không chu mt khon l nƠo.
1.2.2 iuăkinăthcăhinăgiaoădchăbánăkhngăcăphiu cóăboăđm
Vì NT không lƠm ch c phiu đ thc hin giao dch bán c phiu, do đó:
NT bán khng phi mn c phiu t CTCK ni NT m tài khon giao
dch ký qu chng khoán đ thc hin giao dch bán khng c phiu. Ngun c
phiu các CTCK cho NT mn đc ly t danh mc c phiu t doanh ca
chính CTCK, t chính nhng NT đang nm gi c phiu m tài khon ti chính
CTCK đó hoc có th mn c phiu t CTCK khác.
Khi NT mn c phiu đ bán khng t CTCK ni NT m tài khon giao
dch chng khoán. Lúc này tài khon NT s ghi nhn mt khon n s lng c
10
phiu mn t CTCK. Và ti mt thi đim trong tng lai, NT phi mua tr li
s c phiu đƣ vay. Nu giá c phiu mua tr li thp hn giá bán trc đơy, NT
to ra mt khon li nhun t chênh lch t giao dch bán mua đó. Ngc li, giá c
phiu mua tr li cao hn giá bán khng trc đó thì NT bán khng to ra mt
khon thua l vi giao dch này.
NT bán khng phi tr li c phiu đƣ vay cho NT đƣ cho mn c phiu
cng nh c tc và quyn phát sinh t c phiu đó trong thi gian vay c phiu.
Nu c phiu đó đc chia tách trong thi k NT vay c phiu thc hin giao dch
bán khng c phiu, NT phi tr li s c phn tng ng vi t l chia tách cho
ngi cho mn c phiu (chng hn trong thi đim NT vay 10 c phiu A thc
hin bán khng, c phiu A thc hin chia c phiu thng t l 10/2 tc lƠ có mi
10 c phiu s nhn thêm đc 2 c phiu mi. Do đó, khi NT tr li c phiu cho
ngi cho mn phi là 12 c phiu).
NT thc hin bán khng c phiu bt buc phi vay đc c phiu t bên
cho vay. Bán khng c phiu không phi bán c phiu không có thc mà là bán c
phiu không thuc s hu ca NT. HƠnh đng bán c phiu khi không có c phiu
trong tài khon hoc không vay đc c phiu đ bán lƠ hƠnh đng bán khng vô
cn c vƠ không đc phép thc hin trên TTCK.
1.2.3 CácăthƠnhăphnăthamăgiaătrongăgiaoădchăbánăkhngăcăphiu.
NT ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ
NT bán khng c phiu hay còn còn gi lƠ ngi đi vay c phiu, là nhng
NT cá nhơn hay t chc mun vay chng khoán đ thc hin bán khng c phiu
khi NT không có sn c phiu đ bán bng cách ký qu mt s tin thp hn giá
tr c phiu nu mua ti thi đim bán khng trên th trng hoc ký qu bng c
phiu có sn trong tài khon. Do tính cht ri ro vƠ chi phí vay mn c phiu khá
ln nên nhng ngi thc hin bán khng phn ln là nhng t chc đu t, các
qu phòng nga ri ro, qu đu c vƠ mt s ít nhng NT cá nhơn giao dch
chng khoán hàng ngày thành tho, có kin thc tt, tim lc tài chính mnh.
11
Ch s hỐ Ế ịhiỐ
Là nhng ngi ch s hu tht s các c phiu đƣ đng kỦ lu kỦ ti
TTLKCK thông qua tài khon chng khoán đc m ti CTCK.
T ẾhẾ ẾhỊ ốaỔ Ếhỉg ỆhỊán
Là nhng t chc có chc nng thc hin nhn lu kỦ, qun lý chng khoán
cho khách hàng và thanh toán chng khoán nh các đnh ch tài chính là các qu h
tng, qu tín thác, Công ty qun lý tài sn, CTCK và mt s ngơn hƠng đc phép.
Ngi mỐa Ế ịhiu
Là nhng NT bao gm t chc hoc cá nhân thc hin mua c phiu trên
TTCK thông qua vic đt lnh ti CTCK ni NT m tài khon.
1.2.4 Tínhăhaiămtăcaăvicăthcăhinăgiaoădchăbánăkhngăcăphiu
1.2.4.1 Nhỉg ệi íẾh Ếa ốiẾ ỏhẾ hiỉ giaỊ ếẾh ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ
ThẾ hiỉ giaỊ ếẾh ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ gia ỏỉg ỏíỉh ỏhaỉh ỆhỊỉ ẾhỊ ỏh
ỏrỉg Ếhỉg ỆhỊáỉ.
Bán khng c phiu gia tng thêm tính thanh khon cho th trng giao dch c
phiu bi vì:
NT vn có th kim đc li nhun khi c phiu gim giá, trong khi mua
bán theo cách bình thng NT ch kim đc li nhun khi c phiu tng giá. Khi
NT bán khng c phiu d đoán, k vng trong tng lai giá c phiu đó s gim
nhng NT li không nm gi c phiu ti thi đim hin ti, NT s đi mn c
phiu đ thc hin giao dch bán khng c phiu, ngc li vi ngi mua k vng
giá c phiu s tng lên trong tng lai. Do đó nu th trng gim NT bán khng
c phiu vn kim đc li nhun, NT s mua tr li c phiu vi giá thp hn giá
bán ban đu.
Ngoài ra, giao dch bán khng c phiu còn làm gim tính mt cơn đi cung
cu c phiu trên TTCK, khi nhu cu đi vi mt c phiu ln hn lng cung c
phiu bán ra, ngi mun mua khó lòng đ mua đc c phiu đó nhng mt s
NT li ngh giá c phiu đó s gim nhng nhng NT nƠy li không có c phiu
đ bán ra, nhng nh có giao dch bán khng c phiu nhng NT bán khng đƣ
12
thc hin đc giao dch bán khng c phiu này ra th trng vƠ đáp ng nhu cu
ca ngi mua. i vi các t chc đnh ch tài chính hay các CTCK, giao dch bán
khng cho phép h d dàng to lp th trng, đáp ng nhu cu ca NT vƠ gia
tng li nhun cho chính h.
Mt khác, vic cho phép thc hin bán khng c phiu còn gim bt s
chênh lch gia giá mua và giá bán c phiu. Bi vì, khi lng cung c phiu trên
th trng ln hn lng cu c phiu, giá s gim rt mnh nhng do mt s NT
ngh rng giá c phiu đó s lên và mt s NT khác đn k phi tr s lng c
phiu h đƣ thc hin bán khng trc đó nên h phi mua tr li s lng c phiu
lúc này chênh lch lng cung cu c phiu đó trên th trng gim, đng thi cng
gim s chênh lch gia giá mua vƠ giá bán. Ngc li khi nhu cu c phiu đó trên
th trng ln hn lng cung c phiu đt bán, giá c phiu s đc đy lên cao
nhng do mt s NT ngh rng giá c phiu không th tng ti mc đó vƠ ngh
rng trong thi gian ti giá c phiu đó s gim, nh có giao dch bán khng c
phiu, nhng NT mun bán c phiu s mn đc c phiu và bán c phiu đó
ra, khi đó lng cu c phiu đc đáp ng trên th trng vƠ lng cung c phiu
cng đc tng lên, theo quy lut cung cu giá s đc điu chnh đ cho bên mua
và bên bán gp nhau.
ThẾ hiỉ giaỊ ếẾh ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ s điỐ Ếhỉh giá Ế ịhiỐ ố đúỉg
giá ỏr ỏhỏ Ếa Ế ịhiỐ
Các c phiu do tác tác đng ca mt s nhân t nh hƠnh vi đy giá, thao
túng giá c phiu ca mt s NT nên giá c phiu trên th trng đc đnh giá
quá cao so vi giá tr thc ca nó, th giá ln hn rt nhiu ln so vi giá tr s sách
hay mc dù công ty tình hình hot đng kinh doanh không tt nhng giá c phiu
vn tng liên tc. Do đó, nh có giao dch bán khng, mt s NT nhn thy giá c
phiu đƣ đc đy lên quá cao so vi giá tr tht ca c phiu và d đoán giá c
phiu s gim trong tng lai, nhng NT nƠy s thc hin bán khng c phiu và
giá c phiu s điu chnh gim giá và phn ánh đúng giá tr ca c phiu đó.
13
ThẾ hiỉ giaỊ ếẾh ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ gia ỏỉg hiỐ qỐ đi ối ỏh ỏrỉg
Thc hin bán khng c phiu gia tng hiu qu đi vi th trng bi vì:
Giao dch bán khng c phiu cung cp thông tin cho th trng v c phiu
đó, giá c phiu điu chnh nhanh chóng mi khi xut hin thông tin mi vƠ do đó
mc giá hin ti ca mt c phiu bt k là kt qu phn ánh mi thông tin liên
quan đn c phiu đó, giúp cho th trng hot đng hiu qu hn v mt thông tin.
Ngoài ra, giao dch bán khng c phiu đc xem là ngun thông tin nhn bit đc
nhng tim n không tt v nhng công ty đó. Cung cp nhng thông tin quý giá v
đ bt n và nhng ri ro ca c phiu.
Nhng NT bán khng c phiu cung cp báo cáo phơn tích, đánh giá các
công ty khách quan hn. Trong khi nhng xung đt li ích t ngơn hƠng đu t,
ngn cn nhà phân tích ca h đa ra nhng báo cáo đánh giá khách quan thì nhng
NT bán khng c phiu đc đánh giá lƠ nhng ngi nghiên cu nhiu chi tit
nht và cht lng cao nht đi vi tình hình thc t ca các công ty. Các nhà bán
khng còn cho rng bán khng tht s ngn chn khng hong bi vì bán khng
cung cp thông tin phn ánh sut thi k th trng đu c giá lên mnh m.
ThẾ hiỉ giaỊ ếẾh ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ ẾỐỉg Ếị ệi ỏh hỊỏ đỉg ẾhỊ NT
và các CTCK
TTCK áp đt nhiu quy đnh đ hn ch hoc không khuyn khích vic bán
khng c phiu, nhng nhng gii hn nƠy thì không đc áp dng cho các sn
phm phái sinh. Kt qu là nhiu NT thc hin bán khng c phiu trên các th
trng phái sinh thay vì bán khng chng khoán c s.
Thc hin giao dch bán khng s to thêm kênh đu t cho các NT vƠ các
CTCK, to thêm li nhun, gia tng li th hot đng. thc hin giao dch bán
khng đòi hi NT phi có kin thc nht đnh, còn đi vi các CTCK đòi hi phi
có h thng qun lý ri ro tt, vn mnh vƠ c s h tng công ngh thông tin tht
tt.
14
Bán Ệhỉg Ế ịhiỐ ệà Ếôỉg Ế ẽỊ him ịhòỉg ỉga ri rỊ ốà Ệim ệi hỐ
hiỐ ỏ mẾ đíẾh đỐ Ế Ếa NT
Nhng NT s dng bán khng đ phòng nga ri ro. Ngha lƠ NT phòng
v cho khon đu t, danh mc c phiu h đang nm gi bng cách bán khng mt
khon tng đng c phiu đó đ trit tiêu ri ro.
Ngoài phòng nga ri ro, nhng ngi thc hin bán khng còn thc hin
bán khng c phiu vi mc đích đu c nhm to ra mt khon sinh li ln nu h
s dng đúng chin lc. u c có th có li cho th trng bi vì tng tính thanh
khon cho th trng, tng khi lng giao dch và tha nhn ri ro trong khi đó
phòng nga ri ro làm gim bt hoc làm nh ri ro.
ThẾ hiỉ giaỊ ếẾh ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ ỏhỐ húỏ ỉhiỐ đi ỏỉg ỏham gia
ỏrêỉ TTCK, gựị ịhỉ ỏhúẾ đỔ TTCK ịháỏ ỏriỉ
Bán khng c phiu đc trin khai s to điu kin cho nhng NT nh l,
không đ nng lc tƠi chính đ tham gia mua bán trc tip trên TTCK giúp cho
TTCK sôi đng hn. Bên cnh đó khi giao dch bán khng c phiu đc trin khai
s lƠm đa dng hóa TTCK, to ra nhiu sn phm thu hút, đáp ng nhu cu ca
nhiu NT khác nhau, tng tính thanh khon cho TTCK.
Mun đa vƠo trin khai bán khng c phiu trên TTCK thì các điu kin v
c s vt cht, k thut cng nh nng lc chuyên môn ca đi ng qun lý và nhân
viên trong ngành chng khoán phi nơng cao đ vn hành th trng mt cách có
hiu qu.
ThẾ hiỉ giaỊ ếẾh ẽáỉ Ệhỉg Ế ịhiỐ ỏỊ ra ỉhỉg ỏáẾ đỉg ỏíẾh ẾẾ đỉ
CTCK
Vic trin khai bán khng c phiu không ch góp phn đa dng TTCK, thu
hút nhiu NT tham gia góp phn thúc đy TTCK phát trin mà còn là ngun thu
li nhun cho các CTCK. CTCK có th cung cp thêm sn phm hƠng hóa đáp ng
nhu cu ca NT t đó gia tng li nhun.
Tuy nhiên, thc hin giao dch bán khng c phiu có nhng li ích tích cc
thì thc hin giao dch bán khng cng có mt trái đi vi TTCK, có mt s ít nhà