Tải bản đầy đủ (.pdf) (100 trang)

Đo lường sự ảnh hưởng của các yếu tố thù lao đến lòng trung thành của nhân viên văn phòng tại các doanh nghiệp tại thành phố Hồ Chí Minh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (735.65 KB, 100 trang )

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH

NGUYN DNG TNG VI
O LNG S NH HNG
CA CÁC YU T THÙ LAO
N LÒNG TRUNG THÀNH
CA NHÂN VIÊN VN PHÒNG
TI CÁC DOANH NGHIP TI
THÀNH PH H CHÍ MINH
LUN VN THC S KINH T
TP. H Chí Minh – Nm 2011
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH

NGUYN DNG TNG VI
O LNG S NH HNG
CA CÁC YU T THÙ LAO
N LÒNG TRUNG THÀNH
CA NHÂN VIÊN VN PHÒNG
TI CÁC DOANH NGHIP TI
THÀNH PH H CHÍ MINH
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60.34.05
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS. TRN KIM DUNG
TP. H Chí Minh – Nm 2011
LI CAM OAN
Kính tha Quý thy cô, kính tha Quý đc gi, tôi tên là Nguyn Dng
Tng Vi, hc viên Cao hc – khoá 18 – Ngành Qun tr Kinh Doanh – i


hc Kinh t TP.H Chí Minh. Tôi xin cam đoan lun vn nghiên cu sau đây
là do bn thân tôi thc hin.
C s lý lun tham kho t các tài liu thu thp đc t sách, báo, các nghiên
cu đc nêu trong tài liu tham kho. D liu phân tích trong lun vn là
thông tin s cp thu thp thông qua bng câu hi gi đn nhng nhân viên ti
các doanh nghip trên đa bàn TP.HCM.
Tôi cam đoan đ tài không đc sao chép t các công trình nghiên cu khoa
hc khác.
TP.H Chí Minh, ngày 29 tháng 12 nm 2011.
Hc viên
Nguyn Dng Tng Vi
LI CM N
Sau mt thi gian n lc, tôi đã hoàn thành đ tài “o lng s nh ng ca
thù lao đn lòng trung thành ca nhân viên”.
Trong sut quá trình thc hin, tôi đã nhn đc s hng dn và h tr
thông tin nhit tình t Quý thy cô, bn bè. Vì vy, tôi xin phép đc gi li
cm n sâu sc đn:
- PGS. TS. Trn Kim Dung, ngi đã tn tình hng dn cho tôi trong sut
quá trình thc hin đ cng, tìm kim tài liu đn khi hoàn tt lun vn.
- Cm n các bn bè đã nhit tình giúp đ tôi trong quá trình thu thp d liu
phân tích t nhiu công ty khác nhau.
- Cm n nhng kin thc quý báu v phng pháp nghiên cu và lãnh đo
mà các thy cô đã truyn đt trong chng trình cao hc.
- Và đc bit, cm n gia đình đã đng viên, ng h tinh thn và to mi điu
kin tt nht cho tôi hoàn thành lun vn.
TP.H Chí Minh, ngày 29 tháng 12 nm 2011.
Hc viên
Nguyn Dng Tng Vi
TÓM TT
Nghiên cu này đc thc hin nhm: (a) o lng s tha mãn các yu t

thù lao. (b) Xem xét s tác đng ca các yu t thù lao đn lòng trung thành
ca nhân viên.
Mô hình nghiên cu gm 4 thành phn tng ng vi 4 gi thuyt đc phát
trin trên c lý thuyt v tha mãn thù lao ca Heneman và Schwab (1985) và
lòng trung thàng ca Mowday (1982). Nghiên cu đnh lng vi mt mu
gm 300 nhân viên đang làm vic toàn thi gian trên đa bàn Thành ph H
Chí Minh đ đánh giá thang đo và phân tích các mô hình hi quy đc thit
lp. Phn mm x lý d liu SPSS 16.0 đc s dng đ phân tích.
Kt qu kim đnh cho thy thang đo s tha mãn vi các yu t thù lao
PSQ ca Heneman và Schwab (1985) là phù hp trong nghiên cu này. D
liu thng kê cho thy các yu t ca thù lao có tác đng dng đn lòng
trung thành. Trong đó, yu t c ch chính sách lng là yu t tác đng
mnh nht đn lòng trung thành, tip theo là yu t mc lng, phúc li và
cui cùng là yu t tng lng, tác đng yu nht. Kt qu thng kê trung
bình các yu t cho thy s tha mãn thù lao và lòng trung thành ca nhân
viên đang  mc thp.
V mt thc tin, nghiên cu này giúp cho các nhà lãnh đo nhìn nhn li vai
trò ca thù lao vi lòng trung thành thông qua các con s đnh lng đ có
nhng gii pháp cn thit, phù hp khi mun duy trì lòng trung thành ca
nhân viên. Kt qu nghiên cu cng b sung thêm tài liu tham kho v lnh
vc nghiên cu thù lao và lòng trung thành ti Vit Nam.
MC LC
Trang
LI CAM OAN
LI CM N
MC LC
DANH MC BNG
DANH M
C BIU , S 
TÓM TT

CHNG M U i
i. Lý do chn đ tài i
ii. Mc tiêu nghiên cu ii
iii. Câu hi nghiên cu iii
iv. Ph
m vi và đi tng nghiên cu iii
v. Ý ngh
a thc tin ca đ tài iii
vi. Phng pháp nghiên cu iv
vii. Kt cu ca đ tài iv
CHNG 1: C S LÝ THUYT V THÙ LAO VÀ LÒNG TRUNG
THÀNH 1
1.1 GI
I THIU CHNG 1 1
1.2 THÙ LAO 1
1.2.1 nh ngha 1
1.2.2 Mc tiêu và yêu cu h thng tr công 2
1.2.3 Các thành ph
n ca thù lao 3
1.2.4 o lng tha mãn thù lao 6
1.2.5 Các yu t thành phn ca thang đo PSQ 10
1.2.5.1 Mc lng 10
1.2.5.2 Tng lng 11
1.2.5.3 Phúc li 13
1.2.5.4
C ch qun lý chính sách tr công 14
1.3 LÒNG TRUNG THÀNH VI T CHC 16
1.3.1 Khái nim 16
1.3.2 Vai trò và các y
u t nh hng đn lòng trung thành vi t

chc 17
1.4 MI QUAN H GIA S THA MÃN THÙ LAO VÀ LÒNG
TRUNG THÀNH 19
1.5 MÔ HÌNH NGHIÊN NGHIÊN C
U VÀ CÁC GI
THUYT 20
1.5.1 Các gi thuyt 20
1.5.2 Mô hình nghiên c
u 22
1.6 TÓM TT 22
CHNG 2: PHNG PHÁP NGHIÊN CU 24
2.1 THI
T K NGHIÊN CU 24
2.1.1 Phng pháp nghiên cu 24
2.1.2 Quy trình nghiên cu 25
2.1.3 Chn Mu 27
2.1.4 X
 lý s liu 28
2.1.5 Thi
t k bng câu hi, mã hóa và xây dng thang đo các bin
thành phn 28
2.2 KIM NH S B THANG O VÀ PHÂN TÍCH NHÂN T
KHÁM PHÁ 32
2.2.1 Kim đnh đ tin cy các thang đo 32
2.2.2 Phân tích nhân t khám phá 34
2.3 MÔ T MU 37
2.4 TÓM TT CHNG 2 38
CHNG 3 KT QU X LÝ VÀ PHÂN TÍCH S LIU 40
3.1 KIM NH CÁC GI THIT CA MÔ HÌNH 40
3.1.1 Kim đnh hin tng đa cng tuyn 41

3.1.2 Gi
 đnh phng sai ca phn d không đi 42
3.1.3 Gi
 đnh v phân phi chun ca phn d 43
3.1.4 Gi đnh v tính đc lp ca phn d 44
3.2 KIM NH V  PHÙ HP CA MÔ HÌNH VÀ KT QU
HI QUY 45
3.2.1 S phù hp ca mô hình hi quy 45
3.2.2 Kt qu phân tích hi quy 46
3.3 THO LUN KT QU NGHIÊN CU 49
3.3.1 Thù lao 49
3.3.2 Lòng trung thành 50
3.3.3
nh hng ca các yu t thù lao đn lòng trung thành 51
3.4 TÓM TT 54
CHNG 4 KT LUN VÀ KIN NGH 55
4.1 TÓM T
T NI DUNG NGHIÊN CU 55
4.2 TÓM TT KT QU VÀ Ý NGHA THC TIN 56
4.3 MT S KIN NGH 57
4.3.1 Kin ngh vi doanh nghip 57
4.3.1.1 Gii pháp ci thin lng, thng, phúc li 57
4.3.1.2 Gi
i pháp nâng cao lòng trung thành ca nhân viên 59
4.3.2 Kin ngh vi nhà nc 61
4.4 HN CH CA  TÀI VÀ  XUT HNG NGHIÊN CU
TIP THEO 62
TÀI LIU THAM KHO 64
PH LC 1 – BNG CÂU HI KHO SÁT 70
PH

 LC 2 KT QU KIM NH CRONBACH'S CA CÁC BIN C
LP 73
PH LC 3 KT QU KIM NH CRONBACH'S CA BIN PH
THUC 75
PH LC 4 PHÂN TÍCH NHÂN T EFA THANG O BIN C
L
P 76
PH LC 5 PHÂN TÍCH NHÂN T EFA THANG O BIN PH THUC
(LÒNG TRUNG THÀNH) 79
PH
 LC 6 KT QU HI QUY BI 79
PH LC 7 KT QU THNG KÊ BIN PH THUC 81
PH LC 8 KT QU INDEPENDENT T-TEST GIA LÒNG TRUNG
THÀNH VÀ GII TÍNH 82
PH LC 9 KT QU ONE-WAY ANOVA CA CÁC BIN NH
DANH 83
DANH MC BNG
BNG 1.1: KT QU CRONBACH’S ALPHA CA THANG O PSQ TI
CÁC NC 9
BNG 1.2: BIU HIN CA LÒNG TRUNG THÀNH VI T CHC .
17
B
NG 2.1 MÃ HÓA BIN QUAN SÁT CA BIN C LP 31
BNG 2.2 MÃ HÓA BIN PH THUC 32
BNG 2.3 KT QU CRONBACH’S ALPHA CA THANG O BIN
C LP 33
BNG 2.4 KT QU PHÂN TÍCH NHÂN T THANG O BIN C
LP 36
BNG 2.5 THÔNG TIN MU 37
B

NG 3.1 KIM NH A CNG TUYN 41
B
NG 3.2 KIM NH TÍNH C LP CA PHN D 45
BNG 3.3 KT QU ANOVAL 46
BNG 3.4 H S HI QUY 46
B
NG 3.5 TÓM TT KT QU KIM NH CÁC GI THUYT 54
DANH MC BIU , S 
S  1.1 – C CU H THNG TR CÔNG LAO NG 3
S  1.2 MÔ HÌNH NGHIÊN CU 22
S  2.1 QUY TRÌNH NGHIÊN CU 26
BIU  3.1 MI QUAN H GIA BIN PH THUC VÀ PHN
D 42
BI
U  3.2 - BIU  TN SUT CA PHN D CHUN HÓA 43
BIU  3.3 – BIU  TN S P-P 44
i
CHNG M U
i. Lý do chn đ tài
Ngày nay s cnh tranh v vn và quy mô đã nhng ch cho cnh tranh v
ngun nhân lc. Doanh nghip nào s hu và duy trì đc ngun nhân lc
gii s to ra li th cnh tranh ln cho doanh nghip trên th trng. Nhân
viên trung thành gn lin vi thành công ca doanh nghip vì nhân viên trung
thành luôn có thái đ làm vic tích cc, luôn mun cng hin toàn b sc lc
cho doanh nghip. Vì th mà các doanh nghip không ngng xây dng nhiu
chng trình chính sách lng thng hp dn đ gi chân nhân viên  li
vi doanh nghip, đng thi cng thu hút ngi tài t các doanh nghip khác
v đu quân cho mình. Chính điu này vô tình li góp phn làm cho th trng
lao đng ngày càng sôi đng, lòng trung thành ca nhân viên ngày mt lung
lay vì nhìn thy các gói thu nhp, điu kin làm vic hp dn ca các doanh

nghip khác. Vì vy, mà bài toán gi đc lòng trung thành ca nhân viên tr
thành mt vn đ nan gii.
ã có rt nhiu nghiên cu đc thc hin đ đo lng s tha mãn ca nhân
viên vi công vic, đng thi phát hin ra các yu t nh hng đn lòng
trung thành ca nhân viên đ giúp doanh nghip phn nào tìm ra đc li gii
đáp cho bài toán trung thành, t đó có nhng hành đng phù hp nhm nâng
cao lòng trung thành cho nhân viên ca công ty mình. Kt qu ca các nghiên
cu đó cho thy thu nhp là mt trong nhng yu t chính trong vic đo
lng s tha mãn ca nhân viên vi t chc (Trn Kim Dung, 2005a) cng
nh làm nhân viên trung thành vi doanh nghip hn.
Vy tin lng có nh hng nh th nào đn quyt đnh gn bó ca nhân
viên vi doanh nghip? Theo báo cáo ca Trn Kim Dung thc hin vào nm
ii
2011 ti thành ph H Chí Minh v chính sách lng thng ca doanh
nghip thì có 31% đng ý rng tin lng là nguyên nhân h xin ngh. ây là
t l cao nht so vi các yu t khác đc đc điu tra. Qua đó, ta có th thy
tm quan trng ca thu nhp vi lòng trung thành ca nhân viên và s thành
công ca doanh nghip.
Mc dù nhn bit tm quan trng ca vic tr lng đn s tha mãn ca nhân
viên, và tm quan trng ca lòng trung thành đi vi doanh nghip cng nh
tác đng ca tr lng đn trung thành, nhng vic nghiên cu và đo lng s
tác đng ca tin lng đn lòng trung thành vn ch mi đc nghiên cu
trong các nghiên cu v tha mãn công vic và lòng trung thành, mà cha có
nghiên cu và mô hình chính thc nào đ đo lng tác đng ca các yu t
thù lao đn lòng trung thành.
Vì vy, đ tài “o lng s nh hng ca các yu t thù lao đn lòng trung
thành ca nhân viên vn phòng ti các Doanh nghip ti Thành ph H Chí
Minh” đã đc đ xut thc hin.
ii. Mc tiêu nghiên cu
 tài đc thc hin vi mc tiêu:

- o lng các yu t thành phn ca thù lao theo thang đo PSQ điu chnh
ca Heneman và Schwab (1985);
- Xác đnh mc đ tác đng ca các yu t liên quan đn thù lao đn lòng
trung thành ca nhân viên.
iii
iii. Câu hi nghiên cu
 thc hin đc các mc tiêu trên đ tài cn tr li cho các câu hi nghiên
cu sau:
- Có hay không s tác đng ca thù lao đn lòng trung thành ca nhân viên
- Có hay không s khác bit gia các yu t thù lao đn lòng trung thành ca
nhân viên
iv. Phm vi và đi tng nghiên cu
Tha mãn thù lao và lòng trung thành là nhng đ tài nghiên cu rng. Trong
phm vi ca lun vn này, các thành phn ca thù lao s đc đo lng theo
thang đo PSQ điu chnh ca Heneman và Schwab (1985), còn lòng trung
thành đc đo lng thông qua cm nhn ca nhân viên v vic gn bó, cng
hin và t hào v doanh nghip.
i tng kho sát chính ca đ tài là nhân viên vn phòng t cp trng
phòng tr xung và đang làm vic ti các doanh nghip trên đa bàn thành ph
H Chí Minh.
v. Ý ngha thc tin ca đ tài
 tài đo lng nh hng ca thù lao đn lòng trung thành vi mong mun
đóng góp mt s ý ngha thc tin sau:
-  tài đo lng các bin liên quan đn thù lao theo thang đo PSQ nhm
kim đnh đ tin cy và phù hp ca các thang đo này ti th trng thành ph
H Chí Minh nói riêng và ti Vit Nam nói chung. Góp phn b sung thêm
các thang đo chính thc cho vic đo lng v lnh vc thù lao lao đng.
iv
- Kt qu kho sát cng góp phn phn ánh thc tin mc đ hài lòng ca
nhân viên vi các yu t thù lao cng nh s tác đng ca các yu t này

đn lòng trung thành. ây có th là ngun tài liu đ các doanh nghip có
thông tin và có nhng điu chnh phù hp v ch đ tin lng ca doanh
nghip mình.
vi. Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu s dng phng pháp đnh lng là ch yu. Phng pháp chn
mu kho sát thu nhp s liu là phng pháp ngu nhiên, thun tin, phng
vn trc tip 300 nhân viên đang làm vic và hc tp ti thành ph H Chí
Minh. Bng câu hi điu tra đc thit k da vào bng câu hi PSQ và thang
đo lòng trung thành ca Mowday.
D liu sau khi thu nhp s đc làm sch, x lý bng phn mm SPSS 16.0
nhm đánh giá đ tin cy ca thang đo, phân tích nhân t khám phá và phân
tích hi quy… đ kim đnh s phù hp ca mô hình nghiên cu.
vii. Kt cu ca đ tài
Ngoài chng m đu, lun vn này đc trình bày theo 4 chng vi ni
dung chính ca tng chng:
Chng 1: trình bày tóm tt các đnh ngha liên quan đn thù lao và lòng
trung thành, cng nh mi quan h ca các yu t này đ xây dng mô hình
nghiên cu lý thuyt
Chng 2: th hin phng pháp, cách thc thc hin nghiên cu, kim đnh
các thang đo lý thuyt và mô t mu kho sát
v
Chng 3 s tin hành x lý d liu, phân tích hi quy bi đ kim đnh s
phù hp ca mô hình và gii thuyt ban đu, tho lun các kt qu phân tích.
Chng 4 s tóm tt li các ni dung chính, các kt qu phân tích hi quy ca
lun vn đ rút ra mt s kin ngh và hn ch ca đ tài.
1
CHNG 1: C S LÝ THUYT V THÙ LAO VÀ LÒNG TRUNG
THÀNH
1.1 GII THIU CHNG 1
Mc đích ca chng mt là gii thiu các khái nim và lý thuyt v thù lao

và lòng trung thành làm c s xây dng mô hình nghiên cu. Chng này s
c gng làm rõ mi quan h gia tha mãn thù lao và lòng trung thành ca
nhân viên, đ t đó xây dng nên các gi thuyt ca đ tài.
1.2 THÙ LAO
1.2.1 nh ngha
Thù lao có th có tên gi khác nhau nh tin lng, thu nhp t lao đng,
v.v… Theo NQ Center (2007) thì thù lao là s tin mà ngi lao đng nhn
đc t ngi s dng lao đng ca h, thanh toán li tng ng vi s
lng và cht lng lao đng mà h đã tiêu hao trong quá trình to ra ca
ci cho xã hi. Khái nim v thù lao đc xem là đy đ và đc nhiu tác
gi s dng là khái nhim ca T chc Lao đng Quc t (ILO), “Tin
lng là s tr công hoc thu nhp, bt lun tên gi hay cách tính th nào,
mà có th biu hin bng tin và đc n đnh bng tha thun gia ngi
s dng lao đng và ngi lao đng, hoc theo quy đ
nh ca pháp lut, do
ngi s dng lao đng phi tr cho ngi lao đng theo mt hp đng lao
đng đc vit ra hay bng ming, cho mt công vic đã thc hin hay s
phi thc hin hoc cho nhng dch v đã làm hay s phi làm”
(trích li t
ng c San, 1996).
Thù lao hay tin lng có vai trò rt quan trng không ch vi nhân viên mà
vi c các doanh nghip. Vi ngi lao đng thì thù lao là ngun thu chính đ
2
ngi lao đng tái sn xut sc lao đng và đm bo cuc sng cho gia đình
mình. Và  mt mc đ nht đnh, thù lao li là bng chng th hin đa v,
uy tín ca mt ngi lao đng vi doanh nghip, gia đình h và vi xã hi.
Vai trò ca thù lao th hin trong câu tr li khi đc hi: điu gì mong mun
nht khi đi làm? Trong mt cuc kho sát ca Trn Kim Dung (2011) v thc
trng lng thng trong doanh nghip thì có 34% ngi kho sát chn yu
t thu nhp cho câu hi mong mun quan trng nht khi đi làm, chim t l

cao nht trong các yu t đc hi. Vi doanh nghip, thù lao là khon chi
phí chim t trng ln trong tng chi phí hot đng và là công c qun lý
ngun lc hiu qu nu bit s dng đúng cách. Vì vi ch đ tr công xng
đáng vi công sc mà ngi lao đng b ra thì thù lao s là đng lc ln nht
đ ngi lao đng nâng cao nng sut sn xut và gn bó vi t chc (NQ
center, 2007).
1.2.2 Mc tiêu và yêu cu h thng tr công
Vì tr công lao đng có vai trò quan trng và có nh hng ln đn các hot
đng ca doanh nghip cng nh thái đ làm vic ca nhân viên nên khi xây
dng h thng tr công, các nhà qun tr thng hng đn bn mc tiêu c
bn sau: thu hút nhân viên, duy trì nhân viên gii, kích thích đng viên nhân
viên và đm bo theo đúng pháp lut (Trn Kim Dung, 2005b).  đt đc
các mc tiêu này thì h thng tr công ca doanh nghip phi đc thc hin
theo các yêu cu sau (NQ center, 2007):
- Cách tính đn gin, d hiu, rõ ràng.
- C cu tr lng linh hot có phn c đnh và có phn bin đi
- H thng tr công phi tuân th quy đnh ca pháp lut và công bng vi các
doanh nghip trong cùng ngành
3
- Tr lng theo nng lc, cht lng công vic và đóng góp ca ngi
lao đng.
1.2.3 Các thành phn ca thù lao
Ngày nay khi đi sng vt cht ca ngi lao đng ngày càng đc ci thin
thì mong mun ca ngi lao đng khi quyt đnh gia nhp hay gn bó vi
mt doanh nghip không ch dng li  các yu t tài chính nh lng cao,
ph cp hp dn… mà đã dn m rng ra các yu t phi tài chính: c hi
thng tin, công vic thách thc, môi trng làm vic thân thin… Do do,
mt s nc công nghip phát trin trên th gii đã s dng khái nim tr
công lao đng đ bao hàm c các yu t vt cht ln các yu t phi vt cht
mang li s tha mãn cho ngi lao đng (Trn Kim Dung, 2005b). C cu

tr công lao đng đc trình bày trong s đ 1.1.
Ngu
n: Trn Kim Dung (2005b) [3]
S  1.1 – C CU H THNG TR CÔNG LAO NG
C cu h
thng tr công
Thù lao tài
chính
Thù lao phi tài
chính
Lng c bn
Ph cp lng
Thng
Phúc li
C hi thng tin
Công vic thú v
iu kin làm vic
4
Vi c cu tr công nh trên thì vic đo lng s tha mãn thù lao là đ tài
rt rng, do đó, đ tài này ch gii hn trong phm vi đo lng các yu t thù
lao tài chính và đc gi tt là thù lao
. Thù lao bao gm thù lao tài chính trc
tip (lng trc tip) và thù lao tài chính gián tip (lng gián tip). Lng
trc tip là nhng khon thu nhp thc nhn bng tin nh tin lng c bn,
tin hoa hng, ph cp, tin thng. Còn lng gián tip ch yu th hin qua
các khon phúc li nh bo him bt buc, lng hu, khám sc khe…C
cu tin lng bao gm các khon: tin lng c bn, ph cp, tin thng và
các loi phúc li (Trn Kim Dung, 2005b).
Lng c bn: là tin lng đc tr c đnh hàng tháng, hàng nm cho
ngi lao đng da vào các trách nhim công vic đc giao. Lng c bn

không bao gm ph cp, thng, các loi bo him Tin lng c bn đc
xác đnh trên c s mc đ phc tp ca công vic; điu kin làm vic, trình
đ nng lc ca ngi lao đng và giá th trng. Ti Vit Nam, bên cnh các
doanh nghip nhà nc, ngày càng nhiu doanh nghip xây dng hai thang
bng lng đ tit kim chi phí tham gia bo him: thang bng lng theo h
s cp bc nhà nc dùng đ làm mc tham gia bo him cho ngi lao đng
và 1 thang bng lng theo cp bc, chc v, h s kinh doanh thc t ca
doanh nghip. Trong các doanh nghip này, lng c bn đc hiu là lng
theo h thng cp bc nhà nc, đc ghi trên hp đng lao đng và đc s
dng đ làm mc lng tham gia bo him bt buc. Mc lng này thp hn
rt nhiu so vi mc lng thc t ngi lao đng đc nhn.
Tin thng: là tin tr cho ngi lao đng khi h hoàn thành công vic tt
hn yêu cu bình thng. Trong thc t, doanh nghip đang áp dng rt nhiu
loi thng khác nhau nh thng nng sut, thng sáng kin, thng theo
hot đng kinh doanh Cách tính thng cng rt đa dng, tùy vào loi tin
5
thng, doanh nghip xác đnh cách thng tng ng, ví d nh thng
nng sut, thng sáng kin hoc thng cho vic tìm thy khách hàng thì
tin thng thng đc xác đnh bng t l phn trm so vi li ích mà nhân
viên mang li cho doanh nghip. Còn thng do hiu qu kinh doanh thì
thng do hi đng qun tr và giám đc điu hành n đnh trc và thông
báo vi nhân viên (Trn Kim Dung, 2005b).
Ph cp là tin b sung cho lng c bn, bù đp thêm cho ngi lao đng
khi h phi làm vic trong nhng điu kin không n đnh hoc không thun
li mà cha đc tính đn khi xác đnh lng c bn nh ph cp làm ngoài
gi, ph cp làm đêm, ph cp đi đng, v.v (Trn Kim Dung, 2005b). Ph
cp có ý ngha kích thích ngi lao đng thc hin tt công vic trong điu
kin làm vic khó khn, phc tp hn bình thng
Phúc li là khon tin gián tip tr cho ngi lao đng không phi do thi
gian làm vic, (bo him xã hi và bo him y t; tin hu trí; các dch v

doanh nghip cung cp nh nhà tr,v.v…). Chính sách phúc li ca công ty
đc xây dng da vào các yu t: quy đnh nhà nc, mc đ phát trin kinh
t, kh nng tài chính ca doanh nghip. Dù  cng v cao hay thp, hoàn
thành tt công vic hay ch  mc đ bình thng, có trình đ lành ngh cao
hay thp, đã là nhân viên trong doanh nghip thì đu đc hng phúc li
(Trn Kim Dung, 2005b).
Ngày nay, khi đc hi v lng thì có mt s trng hp chúng ta hay nghe
nói v thu nhp thc nhn hay tng thu nhp/tng thù lao ca anh/ch là bao
nhiêu. Vy tng thu nhp hay thu nhp thc nhn là gì và ging hay khác vi
lng c bn?
6
Thu nhp thc nhn: là thù lao thc nhn ca ngi lao đng bao gm tt c
các khon nh lng c bn, ph cp, thng hoc các loi tr công khác (Ví
d nh tin hoa hng) sau khi tr đi các khon thu thu nhp và bo him bt
buc.
Tng thu nhp (tng thù lao): khái nim này thng đc dùng đ ch thu
nhp trc thu ca ngi lao đng, bao gm tt c các khon mà doanh
nghip tr cho ngi lao đng: tin lng c bn, ph cp, thng, phúc li
(bo him bt buc và không bt buc, h tr tin nhà, xe, …) và thu thu
nhp cá nhân (nu có).
1.2.4 o lng tha mãn thù lao
Thù lao và thõa mn thù lao có vai trò quan trng vi c ngi lao đng và
doanh nghip nên t nhng thp niên 60 đn nay đã có rt nhiu công trình
nghiên cu v đ tài tha mãn tin lng vi nhiu cách hiu và tip cn vn
đ khác nhau. Nhìn chung, thì khái nim và cách đo lng tha mãn thù lao
đang đc các nhà nghiên cu thc hin theo hai cách chính: tha mãn thù
lao là khái nim đn bin (unidimesional) và tha mãn thù lao là khái nim
đa bin.
Khi đo lng tha mãn thù lao vi khía cnh là khái nim đn bin thì tha
mãn thù lao đc xem là 1 thành phn to ra các hành vi ca nhân viên nh

tha mãn vi công vic (Smith, Kendall, & Hulin, 1969); đng viên khuyn
khích nhân viên (Hersey và Blanchard, (2001), Kovach (1987)).
Khi đo lng tha mãn thù lao vi quan đim tha mãn thù lao là khái nim
đa bin ngha là đo lng s tha mãn vi các thành phn ca thù lao: lng
c bn, ph cp, phúc li, lng thc nhn, hoc đo lng s tha mãn vi c
ch lng, cách qun lý, điu hnh h thng lng Mc dù đã có nhiu tác
7
gi thc hin vi quan đim này: Williams, Carraher, Brower, & McManus,
(1999) đã nghiên cu tha mãn thù lao vi 7 yu t tác đng. Còn
DeConnick, Stilwell, & Brock, (1996); Heneman & Schwab, (1985) li thc
hin đo lng tha mãn thù lao vi 4 yu t tác đng. Nhng mô hình chun
và s lng thành phn tác đng vào s tha mãn thù lao vn cn đc tip
tc nghiên cu và phát trin.
Trong các công trình nghiên cu v tha mãn thù lao thì nghiên cu ca
Heneman và Schwab (1979) đc xem là mt bc đt phát ln v hài lòng
vi thù lao. Kt qu nghiên cu ca Heneman và Schwab cho thy thù lao b
tác đng bi 5 yu t đo lng chính qua hai mi bin quan sát: mc lng
(Pay level), tng lng (Pay raise), phúc li (benefit), cu trúc lng (pay
structure) và c ch lng (pay administration). i kèm theo đó là s hình
thành thang đo PSQ (Pay Satisfation Questionare). Tuy nhiên, qua nghiên cu
thc tin trên 2 mu ng vi 2 nhóm đi tng kho sát khác nhau. Mu 1
bao gm 355 nhân viên vn phòng cùng vi các cp qun lý và k s. Mu 2
bao gm 1980 y tá trên khp nc M. Da trên kt qu phân tích nhân t thì
các tác gi đã thy Pay Structure và Pay Administration có nhiu kh nng
cùng đi din cho 1 nhóm nhân t duy nht. Do đó, Heneman và Schwab đã
điu chnh li thang đo vi bn yu t chính: mc lng (pay level), tng
lng (pay raise), phúc li (benefit) và c ch lng (pay administration).
Trong đó, c ch lng th hin cách thc thit lp h thng lng, cách tính
lng, các quy đnh nguyên tc tr lng, v.v…
Sau nghiên cu ca Heneman và Schwab (1985), đã có rt nhiu nghiên cu

khác không chp nhn thang đo PSQ nh nghiên cu ca ca Scarpello,
Huber và Vandenberg (1988) cho thy vic hình thành các nhân t ca PSQ là
8
do tính đa dng trong vic phân loi công vic (job classification) và ngoài
nhân t phúc li ra, 3 nhân t còn li đu có tng quan vi nhau.
Tuy nhiên, đn hin nay, mô hình PSQ điu chnh này đã đc nhiu ngi
chp nhn và làm c s nghiên cu cho đ tài và các cuc kho sát thc
nghim ti các nc trên th gii, đc bit là ti M (Ví d, DeConinck,
Stilwell, & Brock, 1996; Heneman, Greenberger, & Strasser, 1988; Judge,
1993; Judge & Welbourne, 1994).
Do tính cht toàn cu hóa ca nn kinh t nên nhu cu đo lng, kho sát
lng và s tha mãn lng qua nhiu quc gia ngày càng gia tng, mu
nghiên cu đã m rng ra nhiu quc gia khác nhau. Trong s đó phi k đn
công trình ca Filip Lievens, Frederik Anseel, Michael M. Harris, Jacob
Eisenberg (2007) vi vic thc nghim thang đo PSQ ti 3 quc gia có ng
cnh vn hóa khác bit nhau: ti M - đi din cho vn hóa quc gia nói ting
Anh (vi 321 phiu tr li hp l), ti B - đi din cho vn hóa quc gia Tây
Âu (vi 301 phiu tr li hp l), và ti Síp - đi din cho vn hóa quc gia
ông Âu (vi 132 phiu tr li hp l). Kt qu kim đnh đ tin cy ca
thang đo PSQ điu chnh trong nghiên cu ca Filip Lievens và cng s
(2007) đu có h s Cronbach’s alpha ln hn 0.8. Theo Hoàng Trng và Chu
Nguyn Mng Ngc (2005), kt qu Cronbach’s alpha t 0.8 tr lên đn gn
gn là thang đo lng tt. Do đó, vi h s Cronbach’s alpha nh bng 1.1
chng minh thang đo PSQ điu chnh ca Heneman và Schwab (1985) vn
đm bo đc đ tin cy và phù hp khi nghiên cu vi mu ln hn và trên
nhiu quc gia khác nhau.
9
BNG 1.1 KT QU CRONBACH’S ALPHA CA THANG O PSQ TI
CÁC NC
Quc gia Ch tiêu

Mc
lng
(Pay
level)
C ch qun lý
lng
(Pay
administration)
Phúc li
(Benefit)
Tng
lng
(Pay
raise)
M
(N= 321)
Tr trung
bình
2.72 3.02 3.08 2.77
Cronbach’s
alpha
0.94 0.83 0.87 0.69
B
(N= 301)
Tr trung
bình
3.11 2.75 2.73 2.66
Cronbach’s
alpha
0.96 0.87 0.98 0.84

Síp
(N=132)
Tr trung
bình
2.60 3.10 3.17 2.48
Cronbach’s
alpha
0.96 0.85 0.93 0.86
Ngun: Filip Lievens, Frederik Anseel, Michael M. Harris, Jacob Eisenberg
(2007) [20]
Vì thang đo PSQ vn đm bo đ tin cy khi đo lng trên mu ln và ti các
quc gia khác bên ngoài nc M nên đ tài này cng ng dng thang đo
PSQ điu chnh ca Heneman và Swchab (1985) đ đo lng s tha mãn các
yu t thù lao ca nhân viên vn phòng trên đa bàn thành ph H Chí Minh.
Theo đó, bn bin chính ca thang đo PSQ bao gm: mc lng, tng lng,
phúc li và c ch lng s đc trình bày c th trong phn tip theo.
10
1.2.5 Các yu t thành phn ca thang đo PSQ
1.2.5.1 Mc lng
Hu ht các nghiên cu đu thng nht rng gia mc lng và tha mãn thù
lao có mi quan h cht ch vi nhau (Heneman, 1985). Nu các yu t khác
là không đi thì mc lng càng cao càng làm tng s tha mãn thù lao.
Theo (Faulk II, 2002) thì mc lng trong thang đo PSQ đc hiu là lng
khoán hay tin lng thi gian (wages or salaries) (trang 5) ca ngi lao
đng. Các thành phn ca tin lng nh đã trình bày trong mc 1.2.3 bao
gm tin lng c bn, thu nhp thc nhn, tng thu nhp/thù lao.
Mc lng = H s lng * đn giá tin lng
Trong đó, h s lng có th là h s ngch bc trong thang bng lng nhà
nc hoc h s lng kinh doanh do doanh nghip t xây dng.
n giá tin lng có th là mc lng ti thiu (vi doanh nghip nhà nc)

hoc đn giá xác đnh theo cp bc, hình thc tr lng ca doanh nghip.
Vì vy, h s lng và tin lng càng cao hoc càng phn ánh đúng công
vic, kinh nghim, kh nng ca nhân viên thì càng làm nhân viên tha mãn
vi thù lao.
Thu nhp thc nhn là yu t đc ngi lao đng quan tâm nht trong các
thành phn ca thù lao (nht là vi nhân viên kinh doanh) vì có th tin lng
c bn hàng tháng thp nhng các khon khác (ph cp, thng, hoa hng)
cao thì lng thc nhn cng s cao và đáp ng đ các nhu cu sinh hot, nhu
cu khng đnh bn thân ca ngi lao đng. Vì vy lng thc nhn càng
cao thì càng làm cho ngi lao đng tha mãn vi thu nhp ca mình. Gi

×