Tải bản đầy đủ (.pdf) (102 trang)

Ảnh hưởng của phong cách lãnh đạo đến sự gắn kết với tổ chức của nhân viên trong các ngân hàng TMCP trên địa bàn TPHCM

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (932.38 KB, 102 trang )



B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
õõõõõ



B
B
Ù
Ù
I
I


T
T
H
H




P
P
H
H





N
N
G
G


L
L
I
I
N
N
H
H
CHUYÊN NGÀNH: QU
NG




NH HNG CA PHONG CÁCH
LÃNH O N S GN KT VI T
CHC CA NHÂN VIÊN TRONG CÁC
NGÂN HÀNG THNG MI C
PHN TRÊN A BÀN TPHCM



LUN VN THC S KINH T


N TR KINH DOANH
S.T RN KIM DUNG
MÃ S: 60.34.05


I HNG DN: PG S T






TP.H CHÍ MINH – NM 2011







LI CAM OAN

Kính tha Quý thy cô, Quý đc gi, tôi tên là Bùi Th Phng Linh, hc viên
Cao hc – khóa 17 – Ngành Qun Tr Kinh Doanh – i hc Kinh t TP.H Chí Minh.
Tôi xin cam đoan lun vn nghiên cu sau đây là do bn thân tôi thc hin.

C s lý lun tham kho t các tài liu thu thp đc t sách, báo và các nghiên
cu đc nêu trong tài liu tham kho. D liu phân tích trong lun vn là thông tin s
cp thu thp thông qua bng câu hi gi đn nhng nhân viên trong các Ngân Hàng

Thng Mi C Phn trên đa bàn TP.HCM.

Tôi cam đoan đ tài không đc sao chép t các công trình nghiên cu trc.

TP.H Chí Minh, ngày 17 tháng 04 nm 2011
Hc Viên
Bùi Th Phng Linh












LI CM N

Sau mt thi gian c gng, tôi đã hoàn thành đ tài “nh hng ca phong cách
lãnh đo đn s gn kt vi t chc ca nhân viên trong các ngân hàng TMCP trên đa
bàn TPHCM”. Trong sut quá trình thc hin, tôi đã nhn đc s hng dn và h
tr thông tin nhit tình t Quý thy cô, bn bè. Vì vy, tôi xin phép gi li cám n sâu
sc đn:
- PGS. TS. Trn Kim Dung, ngi đã tn tình hng d
n cho tôi trong sut quá
trình thc hin đ cng, tìm kim tài liu đn khi hoàn tt lun vn.
- Cám n các bn bè trong các ngân hàng TMCP đã nhit tình giúp đ tôi trong

quá trình thu thp d liu phân tích t nhiu ngân hàng khác nhau.
- Cám n nhng kin thc quý báu v phng pháp nghiên cu và lãnh đo mà
các thy cô đã truyn đt trong chng trình Cao hc.
- Và cui cùng, cám n gia đình đã đng viên, ng h tinh thn và to mi điu
kin tt nht cho tôi hoàn thành lun vn.

TP.H Chí Minh, ngày 17 tháng 04 nm 2011
Hc Viên
Bùi Th Phng Linh








DANH MC BNG VÀ BIU 
Bng 1.1: Các khái nim v lãnh đo 1
Bng 1.2: Các quan đim đo lng s gn kt vi t chc 8
Bng 3.1 : H s tin cy ca các thành phn thang đo phong cách lãnh đo 25
Bng 3.2 : H s tin cy ca thang đo các thành phn ý thc gn kt vi t chc26

Bng 3.3: Kt qu phân tích nhân t thang đo phong cách lãnh đo 28
Bng 3.4: Kt qu phân tích nhân t thang đo s gn kt vi t chc 31
Bng 3.5: Kt qu mô t đánh giá ca nhân viên v phong cách lãnh đo bng tr trung
bình 34
Bng 3.6: Kt qu mô t cm nhn s gn kt ca nhân viên bng tr trung bình 35
Bng 3.7: H s tng quan Pearson gia 3 bin phong cách lãnh đo vi các thành
phn ca s gn kt vi t chc 36

Bng 3.8: Kim đnh đa cng tuyn 39
Bng 3.9: Kt qu kim đnh s tng quan gia các phn d 40
Bng 3.10: Kim đnh s phù hp ca mô hình hi quy 1 40
Bng 3.11: Kt qu các giá tr thng kê v tác đng ca phong cách lãnh đo đn các
thành phn ca s gn kt vì tình cm 41
Bng 3.12: Kt qu phân tích h
i quy nh hng ca phong cách lãnh đo đn s gn
kt vì tình cm 41
Bng 3.13:Kim đnh s phù hp ca mô hình hi quy 2 43
Bng 3.14: Kt qu các giá tr thng kê v tác đng ca phong cách lãnh đo đn các
thành phn ca s gn kt vì đo đc 44
Bng 3.15: Kt qu phân tích hi quy nh hng ca phong cách lãnh đo đn s gn
kt vì đo đc 44




DANH MC CÁC HÌNH
Hình 1.1: Mô hình nghiên cu 13
Hình 2.1: Quy trình thc hin nghiên cu 16
Hình 2.2 : T l gii tính nam, n có trong mu kho sát 21
Hình 2.3 : T l đ tui có trong mu kho sát 22
Hình 2.4 : T l v chc danh có trong mu kho sát 23
Hình 3.1: Mô hình nghiên cu điu chnh 33

DANH MC CÁC CH VIT TT
ACB: Ngân hàng thng mi c phn Á Châu.
AC: Bin s gn kt vi t chc vì tình cm.
CC: Bin s gn kt vi t chc vì li ích.
CLI: Bin phong cách lãnh đo ân cn.

CLII: Bin phong cách lãnh đo khuyn khích đi mi
EFA: Phân tích nhân t khám phá.
NC: Bin s gn kt vì li ích.
NH: Ngân hàng.
TL: Bin phong cách lãnh đo có xu đnh hng thiên v nhim v.
TMCP: Thng mi c phn.
TP: Thành ph
.
VCB: Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng.
VIB: Ngân hàng thng mi c phn Quc t.






MC LC
TÓM TT LUN VN i
TNG QUAN V  TÀI ii
Lý do chn đ tài iii
Mc tiêu nghiên cu iii
i tng, phm vi nghiên cu iv
Phng pháp nghiên cu v
CHNG 1: C S LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 1
1.1 Các khái nim s dng trong nghiên cu 1
1.1.1 Lý thuyt v lãnh đo 1
1.1.1.1 Khái nim lãnh đo 1
1.1.1.2 Các cách tip cn trong nghiên cu v lãnh đo 3
1.1.1.3 Khái nim v phong cách lãnh đo 5
1.1.1.4 o lng phong cách lãnh đo 7

1.1.2 S gn kt vi t chc 7
1.1.2.1 nh ngha s gn kt vi t chc 7
1.1.2.2 Các thành phn ca s gn kt vi t chc 8
1.1.2.3 o lng các thành phn ca s gn kt vi t chc 11
1.2 Mi quan h gia phong cách lãnh đo vi s gn kt vi t chc 12
1.3 Mô hình nghiên cu 12
1.4 Gi thuyt nghiên cu 13
TÓM TT CHNG 1 14
CHNG 2: PHNG PHÁP NGHIÊN CU 15
2.1 Thit k nghiên cu 15
2.2 Phng pháp chn mu và x lý s liu 16
2.2.1 Phng pháp chn mu 16


2.2.2 Phng pháp x lý s liu 17
2.3 iu chnh thang đo 17
2.3.1 Thang đo phong cách lãnh đo 18
2.3.2 Thang đo s gn kt vi t chc 19
2.4 Mô t mu và các bin nghiên cu 21
TÓM TT CHNG 2 23
CHNG 3: KT QU O LNG VÀ PHÂN TÍCH 24
3.1 ánh giá s b thang đo 24
3.1.1 Thang đo phong cách lãnh đo 24
3.1.2 Thang đo s gn kt vi t hc 25
3.2 Kim đnh thang đo bng phân tích nhân t khám phá (EFA) 27
3.2.1 Thang đo phong cách lãnh đo 27
3.2.2 Thang đo s gn kt vi t chc 30
3.2.3 iu chnh mô hình nghiên cu và gi thuyt 32
3.3 Thng kê mô t phong cách lãnh đ
o và s gn kt 33

3.3.1 Phong cách lãnh đo 33
3.3.2 S gn kt ca nhân viên 34
3.4 Kt qu phân tích hi quy tuyn tính 35
3.4.1 Phân tích nh hng và so sánh mc đ tác đng ca các phong cách
lãnh đo đn s gn kt vì tình cm đi vi t chc ca nhân viên 37
3.4.1.1 Kim đnh các gi đnh ca mô hình hi quy 37
3.4.1.2 Kim đnh v đ phù hp và ý ngha ca các h s hi quy trong mô hình
hi quy 40
a) S phù hp ca mô hình hi quy 40
b) Kim đnh ý ngha các h s hi quy 41
3.4.1.3 Kt qu phân tích hi quy 42


3.4.2 Phân tích nh hng và so sánh mc đ tác đng ca các phong cách lãnh
đo đn s gn kt vì li ích đi vi t chc ca nhân viên 43
3.4.3 Phân tích nh hng và so sánh mc đ tác đng ca các phong cách lãnh
đo đn s gn kt vì đo đc đi vi t chc ca nhân viên 43
TÓM TT CHNG 3 46
CHNG 4: THO LUN KT QU VÀ KIN NGH 47
4.1 Tho lun kt qu 47
4.1.1 Phong cách lãnh đo 47
4.1.2 S gn kt vi t chc 48
4.2 Kt lun và kin ngh 49
4.2.1 ánh giá chung 49
4.2.2 Kin ngh 50
4.2.2.1 Kin ngh xây dng phong cách lãnh đo ân cn và phong cách lãnh đo
khuyn khích đi mi 50
4.2.2.2 Kin ngh xây dng phong cách lãnh đo có xu hng thiên v nhim
v 53
4.2.3 óng góp ca đ tài 54

4.2.4 Các hn ch và hng nghiên cu tip theo 55
TÀI LIU THAM KHO 57
PH LC 1: DÀN BÀI THO LUN NHÓM 61
PH LC 2: BNG CÂU HI KHO SÁT NGHIÊN CU V PHONG CÁCH
LÃNH O VÀ S GN KT 62
PH
LC 3: KIM NH  TIN CY CA THANG O PHONG CÁCH LÃNH
O 64
PH LC 4: KIM NH  TIN CY CA THANG O S GN KT VI T
CHC 66
PH LC 5: KT QU THNG KÊ MÔ T MU NGHIÊN CU 69


PH LC 6: KT QU PHÂN TÍCH NHÂN T KHÁM PHÁ (EFA) THANG O
PHONG CÁCH LÃNH O 69
PH LC 7: KT QU PHÂN TÍCH NHÂN T KHÁM PHÁ (EFA) THANG O
S GN KT VI T CHC 71
PH LC 8: KIM NH S KHÁC BIT V PHONG CÁCH LÃNH O VÀ S
GN KT 74
PH LC 9: H S TNG QUAN PEARSON GIA PHONG CÁCH LÃNH
O VÀ S GN K
T VI T CHC 80
PH LC 10: CÁC KIM NH CA MÔ HÌNH HI QUY 1 81
PH LC 11: CÁC KIM NH CA MÔ HÌNH HI QUY 2 84
PH LC 12: CÁC KIM NH CA MÔ HÌNH HI QUY 3 87



















TÓM TT LUN VN

Nghiên cu này đc thc hin nhm: ánh giá mc đ
nh hng ca phong
cách lãnh đo đn các thành phn s gn kt vi t chc ca nhân viên trong các ngân
hàng TMCP.
Mô hình nghiên cu đ ngh gm 5 thành phn và 9 gi thuyt đc phát trin
da trên nghiên cu ca Peter Lok, Paul Z.Wang và John Crawford (2007). Nghiên
cu đc thc hin theo phng pháp nghiên cu đnh lng vi kích thc mu gm
258 nhân viên ngân hàng làm vic toàn thi gian trong các ngân hàng TMCP trên đa
bàn thành ph H Chí Minh nh: Ngân hàng Ngoi thng, Ngân hàng Quân đi,
Ngân hàng ACB, Ngân hàng VIB, Ngân hàng Liên Vit,…. Phn mm x lý d liu
SPSS 16.0 đc s dng đ phân tích d diu cho nghiên cu này.
Kt qu nghiên cu cho thy thang đo phong cách lãnh đo và thang đo s gn
kt vi t chc phù hp vi d liu trong nghiên cu này. Kt qu phân tích nhân t đ
ngh thang đo phong cách lãnh đo có 3 thành phn là phong cách lãnh đo ân cn,
phong cách lãnh đo khuyn khích đi mi, phong cách lãnh đo có xu hng thiên v

nhim v. Thang đo s gn kt vi t chc vn gm 3 thành phn: a) s gn kt vì tình
cm; b) s gn kt vì li ích; c) s gn kt vì đo đc.
Kt qu phân tích hi quy cho
thy phong cách lãnh đo ân cn và phong cách lãnh đo khuyn khích đi mi có nh
hng dng đn s
 gn kt vì tình cm và s gn kt vì đo đc, trong đó phong cách
lãnh đo ân cn tác đng mnh hn; không thy nh hng ca các phong cách lãnh
đo đn s gn kt vì li ích.
V mt thc tin, nghiên cu giúp cho các nhà lãnh đo trong lnh vc ngân
hàng nhn thy phong cách lãnh đo có tác đng
đn s gn kt vi t chc. T đó,
nghiên cu đa ra các kin ngh đ các lãnh đo trong lnh vc ngân hàng xem xét và
s dng phong cách lãnh đo phù hp đ nhân viên ngày càng gn kt hn vi t chc.



TNG QUAN V  TÀI
1. Lý do chn đ tài
S gn kt ca nhân viên đi vi t chc gi vai trò quyt đnh đi vi s thành
công trong vic phát trin ca t chc trong môi trng cnh tranh. Khi nhân viên gn
kt vi t chc s làm tt nhim v đc giao góp phn hoàn thành mc tiêu chung ca
t chc. ây cng chính là điu mà các doanh nghip luôn mong mun đt đc t
nhân viên ca mình.
Theo Trn Kim Dung (2005), s gn kt ca nhân viên có liên quan đn các nhu
cu v: công vic, thng tin, lãnh đo, đng nghip, tin lng, phúc li và điu kin
làm vic. Lãnh đo và nhân viên luôn có s tng tác vi nhau trong công vic do đó
s gn kt ca nhân viên chu nh hng không nh t thái đ và hành vi ca ngi
lãnh đo hay còn gi là phong cách lãnh đo. Phong cách lãnh đo là mt trong nhng
yu t quan trng làm nên s thành công ca mt doanh nghip.
Hin nay, trong các ngân hàng TMCP có hin tng chy máu cht xám khin cho

nhân viên t ngân hàng này chuyn sang làm vic cho ngân hàng khác hay sang các
lnh vc khác. ng trc tình hình đó, các nhà qun tr quan tâm nhiu hn đn s
phát trin ca doanh nghip, s dng phong cách lãnh đo phù hp đ nhân viên ngày
càng gn kt hn vi t chc. Vic nghiên cu và có gii pháp phù hp đi vi s g
n
kt ca nhân viên trong các ngân hàng là vn đ đt ra cho các ngân hàng trong thi k
cnh tranh.
 Vit Nam, đã có nhiu nghiên cu v gn kt vi t chc và các yu t
nh hng đn s gn kt vi t chc nh nghiên cu ca Trn Kim Dung (2008)
nhng cha có nghiên cu nào thc hin trong ngành ngân hàng. Do đó, tôi chn đ
tài: “nh hng ca phong cách lãnh đo đn s gn kt vi t chc ca nhân viên
trong các ngân hàng TMCP trên đa bàn TPHCM” đ nghiên cu. Hy vng vi kt
qu nghiên cu này s giúp cho các nhà lãnh đo trong các ngân hàng TMCP thc
hành và s dng phong cách lãnh đo phù hp đ nhân viên gn kt lâu dài đi vi t
chc.


2. Mc tiêu nghiên cu
Lun vn “Nghiên cu nh hng ca phong cách lãnh đo đn s gn kt vi
t chc ca nhân viên” đc thc hin nhm: ánh giá nh hng ca các phong cách
lãnh đo đn các thành phn s gn kt ca nhân viên trong các ngân hàng TMCP .


3. i tng, phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: phong cách lãnh đo ca cán b qun lý và s gn k
t ca
các nhân viên làm vic trong các ngân hàng TMCP trên đa bàn TPHCM.
- Phm vi nghiên cu:
+ V mt đa lý, nghiên cu gii hn trong phm vi các ngân hàng TMCP trên
đa bàn TPHCM trong đó ch yu là 5 Ngân hàng: Ngân hàng Quân i, Ngân hàng Á

Châu, Ngân hàng Liên Vit, Ngân hàng TMCP Quc T Vit Nam và Ngân hàng
Ngoi Thng.
+ V mt khái nim nghiên cu, các khái nim v phong cách lãnh đo và s
gn kt vi t chc là nhng khái nim rt rng và có nhiu cách tip cn khác nhau
nghiên cu này s d
ng cách tip cn phong cách lãnh đo ca Stogdill (1974) và s
gn kt vi t chc ca Allen và Meyer (1991).
4. Phng pháp nghiên cu
Nghiên cu thc hin thông qua hai giai đon: nghiên cu s b và nghiên cu
chính thc. Nghiên cu s b đc thc hin thông qua phng pháp đnh tính. K
thut tho lun nhóm đc s dng trong nghiên cu s b đ điu chnh cách đo
lng các khái nim cho phù hp trong điu kin ngành ngân hàng  Vit Nam.
Nghiên cu chính thc đc thc hin bng phng pháp nghiên cu đnh lng vi
k thut phng vn trc tip. Mu điu tra trong nghiên cu chính thc đc thc hin
bng phng pháp ly mu thun tin vi 258 nhân viên làm vic toàn thi gian trong
ngân hàng.


Vic kim đnh thang đo và mô hình lý thuyt cùng vi các gi thuyt bng h
s tin cy Cronbach Alpha; phân tích nhân t khám phá EFA, vi kim đnh các gi
thuyt đc thc hin trên phn mm SPSS 16.0.
Ni dung thc hin:
Ngoài phn tng quan v đ tài, ni dung ca lun vn gm có 4 chng:
- Chng 1: C s lý thuyt và mô hình nghiên cu.
- Chng 2: Phng pháp nghiên cu.
- Chng 3: Kt qu
đo lng và phân tích.
- Chng 4: Kt lun và kin ngh.



















1

CHNG 1
C S LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
Chng 1 trình bày các khái nim phong cách lãnh đo, s gn kt vi t chc;
c s xây dng mô hình nghiên cu và xem xét các nghiên cu trc đây có liên h
đn nghiên cu này.
1.1 Các khái nim s dng trong nghiên cu
1.1.1 Lý thuyt v lãnh đo
1.1.1.1 Khái nim lãnh đo
n nay, thut ng “lãnh đo” vn còn nhiu tranh lun và cha thng nht v
khái nim và ng ngh
a gia các nhà nghiên cu trên th gii. Nhiu nghiên cu v
lãnh đo đc thc hin trong vài thp niên qua cho thy thun ng lãnh đo đc din

gii theo nhiu cách khác nhau. Sau đây là bng tóm tt nhng khái nim v lãnh đo
nhn đc s quan tâm ln ca các nhà nghiên cu trên th gii:
Bng 1.1: Các khái nim v lãnh đo
Tác gi Khái nim lãnh đo
Hemphill và Coons, 1957

Burns, 1978


Richards và Engle, 1986


Schein, 1992

“Hành vi ca mt cá nhân tác đng đn hot đng ca
nhóm thông qua vic chia s mc tiêu”.
“Khi con ngi huy đng th ch, chính tr, tâm lý và
các tài nguyên khác nhm đánh thc, đng viên và
tha mãn đng c ca nhng ngi theo”.
“Là vic làm rõ tm nhìn, các giá tr tiêu biu, và to
nên môi trng thun li nht đ có th hoàn thành
công vic”.
“Kh nng bc phá khi vn hóa nhm th
c hin mt
quá trình thay đi tin hóa mang tính thích nghi hn”.


2

Garner, 1993



House và các cng s,
1999

Yukl, 2002




Borra, Kunkel, 2002
“Nhn ra c hi chm sóc nhng ngi khác và
hng dn h khám phá bn thân đ nhìn thy c hi
và tin hành hành đng”.
“Là kh nng ca mt cá nhân nhm gây nh hng,
thúc đy, và có th làm cho mi ngi góp phn vào
s hiu qu và thành công ca t chc h”.
“Là quá trình nh hng đn ngi khác đ h hiu
và đng ý v nhng công vic cn thc hin và thc
hin nó nh th nào mt cách hiu qu, quá trình to
điu kin thun li cho cá nhân và tp th n lc đt
đc mc tiêu ca t chc đ ra”.
“Có kh nng truyn cm hng và hng dn nhng
ngi khác hng đn vic xây dng và đt đc
vic chia s
 tm nhìn”.
(Ngun Gregoire và Arendt, 2004)
Trong thc t, khái nim lãnh đo (leadership) thng b hiu nhm vi khái
nim qun lý (management), nhng đây là hai khái nim phân bit. Nhà qun lý là
ngi đc b nhim, có quyn lc hp pháp và đc quyn thng và pht đi vi

nhân viên theo quyn hn; kh nng nh hng ca nhà qun lý đi vi nhân viên da
trên quyn hn chính thc do v trí chc v mang li; nhà lãnh đo có th hoc không
đc b nhim, nhà lãnh đo gây nh hng đn ngi khác nhm thc hin ý tng
ngoài quyn hành chính thc. V mt lý tng, nhà qun lý nên là nhà lãnh đo. Tuy
nhiên, không phi tt c nhng nhà lãnh đo đu có trách nhim thc hin các chc
nng qun tr. Mt cá nhân có th nh hng đn ngi khác không đng ngha là
ngi đó cng có th thc hin hoch đnh, t chc và kim soát.



3

1.1.1.2 Các cách tip cn trong nghiên cu v lãnh đo
Lãnh đo đã và đang đc nghiên cu theo nhng cách thc khác nhau ph
thuc vào nhn thc và phng pháp mà nhà nghiên cu v lãnh đo s dng. Mu
hình mt nhà lãnh đo gii đc nhiu nhà nghiên cu và nhà qun tr tip cn và gii
thích theo nhiu quan đim, góc đ khác nhau nh: phm cht; quyn lc và s nh
hng; hành vi lãnh đo; góc
đ ngu nhiên/ tình hung và ngi lãnh đo mi v cht.
Các cách tip cn đc gii thích nh sau:
*Tip cn  góc đ phm cht
Nghiên cu  góc đ phm cht là nhng nghiên cu sm nht v lãnh đo, ni
dung chú trng vào nhng phm cht cá nhân ca ngi lãnh đo. Tip cn  góc đ
phm cht ch yu xoay quanh vic so sánh nh
ng ngi lãnh đo và nhng ngi
không phi là lãnh đo, nhng ngi lãnh đo thành công và nhng ngi lãnh đo
không thành công. Nhiu nhà nghiên cu đã tng kt các kt qu khác nhau v phm
cht ca nhà lãnh đo, trong đó kt qu nghiên cu tng hp ca Stogdill (1974) là
nhn đc s quan tâm ca ln ca các nhà nghiên cu trên th gii v lãnh đo
(1)

.
Nghiên cu tng hp ca Stogdill (1948) đã đa ra nhng phm cht ca mt nhà lãnh
đo nh s thông minh, t tin, hiu bit nhu cu và kiên trì trong vic gi quyt vn
đ…Nhng phm cht này làm tng kh nng thành công ca nhà qun tr, song chúng
li không đm bo s thành công ca ngi lãnh đo và tm quan trng ca phm cht
lãnh đo ph thuc vào tình hung lãnh đ
o c th.
* Tip cn v quyn lc và s nh hng
Nghiên cu v quyn lc và s nh hng tp trung vào gii thích s hiu qu
ca lãnh đo v mc đ quyn lc mt ngi lãnh đo có, các dng quyn lc và cách
thc s dng quyn lc.
Các nghiên cu v vic s dng quyn lc th
ng da trên nghiên cu ca
French và Raven (1959), nghiên cu cho rng quyn lc thng đc th hin thông


(1)
Dn trích TS Nguyn Hu Lam (2007), Ngh thut lãnh đo, NXB Hng c


4

qua 5 loi: quyn trao phn thng, quyn trng pht, quyn hp pháp, quyn chuyên
môn và quyn tham chiu.  đo lng s thành công ca vic s dng quyn lc
thng cn c vào s tha mãn và s hoàn thành nhim v ca nhân viên. Theo kt
qu ca các nghiên cu đc tip cn  góc đ quyn lc, vic s dng các loi quyn
lc khác nhau s
 to ra mc đ tha mãn và s hoàn thành nhim v khác nhau ca
nhân viên. Tuy nhiên, cha có nghiên cu nào khái quát v mt quyn lc ti u ca
mt nhà qun tr bi các tình hung c th khác nhau s nh hng rt ln đn s thích

hp s dng các loi quyn lc.
* Tip cn  góc đ hành vi lãnh đo
Stogdill (1974) tng kt các nghiên cu v vai trò ca lãnh
đo đi đn kt lun
rng thành công ca lãnh đo ph thuc nhiu vào hành vi (phong cách) ca nhà lãnh
đo
(2)
. Các nhà nghiên cu tp trung nghiên cu da trên nhng hành vi ca lãnh đo
thành công và theo Kurt Lewin (1939) hành vi lãnh đo chia ra 3 loi phong cách lãnh
đo: đc đoán chuyên quyn, dân ch và t do; nghiên cu ca trng i hc Ohio
(Stodgill và Coons, 1951) cho thy hành vi ca nhà lãnh đo là rt khác nhau, song có
th quy li thành 2 nhóm tng đi đc lp vi nhau là lãnh đo ân cn
(Consideration)
(3)
và lãnh đo có xu hng thiên v nhim v (Task-oriented); nghiên
cu ca trng i hc Michigan (Kahn và Katz, 1960) có kt qu vi 2 nhóm hành vi
ca nhà lãnh đo gm: lãnh đo có đnh hng con ngi (people - oriented) và lãnh
đo đnh hng nhim v (Task-oriented).
* Tip cn  góc đ ngu nhiên/ tình hung
Nhng nhà nghiên cu tip cn  góc đ ngu nhiên/tình hung cho rng không
có phong cách lãnh đo nào là thành công cho mi tình hung, s thành công ca
ng
i lãnh đo ph thuc vào s phù hp gia phong cách và tình hung c th. Vì


(2)
Dn trích TS Nguyn Hu Lam (2007), Ngh thut lãnh đo, NXB Hng c
(3 )
Paul Hersey và Ken Blanchard do PTS Trn Th Hnh-PTS ng Thành Hng-ng Mnh
H (1995) biên dch. Qun lý ngun nhân lc, NXB Chính tr quc gia



5

vy, các nhà nghiên cu thng chú trng vào vic xác đnh các đc tính ca tình
hung nh quyn hn ca ngi lãnh đo, mc đ đng viên và nng lc thc hin ca
ngi lao đng… Sau đó là nghiên cu các dng hành vi (phong cách) ca ngi lãnh
đo.
Nghiên cu tip cn  góc đ ngu nhiên/tình hung đc nhiu ngi quan
tâm là nghiên cu ca Tannenbaum và Schmidt (1958). Tannenbaum và Schmidt cho
rng lãnh đo có th l
a chn mt trong by hành vi lãnh đo kh thi gia hai thái cc
đc đoán và dân ch và s la chn ph thuc vào các bin nh áp lc t ngi lãnh
đo; áp t nhng ngi di quyn; áp lc t tình hung.
* Tip cn ngi lãnh đo mi v cht
Tip cn  góc đ này các nhà nghiên cu cho rng ngi lãnh đo mi v cht
s theo
đui vic làm tng s hiu bit ca nhng ngi di quyn bng vic hng
ti nhng lý tng cao c hn và nhng giá tr đo đc cao thng. Theo Bass (1985)
ngi lãnh đo v cht là ngi làm cho nhng ngi di quyn cm thy tin tng,
khâm phc, kính trng và trung thành vi ngi lãnh đo, và ngi di quyn đc
đng viên đ thc hin nhiu hn nhng điu đc mong đi.
1.1.1.3 Khái nim v phong cách lãnh đo
Phong cách lãnh đo ca mt cá nhân là dng hành vi ngi đó th hin khi thc
hin các n lc nh hng ti hot đng ca nhng ngi khác theo nhn thc ca đi
tng (Nguyn Hu Lam, 2007).
Phong cách đc coi là mt yu t quan trng trong qun lý, phong cách không
ch th hin tính khoa h
c và t chc qun lý mà còn th hin tài nng và chí hng
ca con ngi, ngh thut ch huy ca ngi lãnh đo. Trong quá trình lãnh đo tp th

khác nhau, kt qu công vic phn ln ph thuc vào phng thc, phng pháp đ
lãnh đo đúng đn. Ngh thut lãnh đo th hin  ngi bit la chn cho mình
phng thc, phng pháp ti u. Phong cách lãnh đ
o góp phn thc hin hp lý và


6

có hiu qu các mc tiêu và nhm v đã đ ra, ngc li thc hin chm tr các mc
tiêu và nhim v đó.
Trong đ tài này, tác gi nghiên cu lãnh đo da theo cách tip cn hành vi
(phong cách) lãnh đo ca Stogdill (1974) trng i hc Ohio; theo đó, hành vi lãnh
đo có th quy li thành 2 nhóm: lãnh đo ân cn (Consideration) và lãnh đo có xu
hng thiên v nhim v (Task-oriented).
*Phong cách lãnh đo ân cn (Consideration)
Phong cách lãnh đo ân cn th hi
n
s thân thin, tin tng ln nhau, nng hu
và quan tâm đn li ích ca ngi di quyn. Ngi lãnh đo ân cn th hin s gn
gi, gn bó, lng nghe nhng đ ngh hoc ý kin ca ngi di quyn, đng thi h
tr, giúp đ h phát trin và tin b.
Theo nghiên cu ca trng Ohio (1957), Stogdill (1974) cho rng hành vi lãnh
đo ân cn bao g
m s ng h, an i, và cm nhn hnh phúc ca cp di khi làm
vic vi lãnh đo và thng đc nhân viên chào đón, kính trng và có s hòa hp vi
cp di, cp di ng h các quyt đnh ca h.


*Phong cách lãnh đo có xu hng thiên v nhim v (Task-oriented)
Phong cách lãnh đo có xu hng thiên v nhim v bao gm nhng hành vi có

liên quan ti t chc, xác đnh công vic, các quan h công vic, và các mc tiêu.
Ngi lãnh đo có xu hng thiên v nhim v đc mô t nh là ngi b trí nhân
viên vào các nhim v c th, mong đi ngi di quyn thc hin tt các tiêu chun
công vic, và chú trng thi hn hoàn thành nhi
m v.
Stogdill (1974) cho rng nhng ngi lãnh đo có xu hng thiên v nhim v
có xu hng tp trung ch yu vào nng sut và đnh hng nhim v, nhn mnh thi
hn cui cùng hoàn thành công vic. Lãnh đo cng phân công và hng dn nhân
viên thc hin nhim v, xác đnh rõ ràng tiêu chun đo lng hiu qu công vic.
1.1.1.4 o lng phong cách lãnh đo


7

Công c đu tiên đc s dng đ đo lng phong cách lãnh đo ân cn và
phong cách lãnh đo có xu hng thiên v nhim v là bng câu hi hành vi lãnh đo
(LBDQ). Bng câu hi hành vi lãnh đo bt ngun t nghiên cu hành vi lãnh đo ca
trng i Hc Ohio.
*o lng phong cách lãnh đo ân cn gm có các tiêu chí sau:
- Quan tâm đn ý kin ca nhân viên.
- Thân thin và gn gi vi nhân viên.
- i x vi m
i ngi công bng.
- Quan tâm đn s thay đi.
- Chu đc áp lc tinh thn.
- Luôn đng viên nhân viên trong công vic.
*o lng phong cách lãnh đo có xu xng thiên v nhim v gm có các tiêu
chí:
- Chú trng đn vic hoàn thành nhim v.
- Phân công và hng dn chi tit công vic cho nhân viên.

- Yêu cu nhân viên phi báo cáo lãnh đo v thc hin công vic.
- Yêu cu nhân viên phi tuân th quy trình chun trong công vic.
1.1.2 S gn kt vi t
 chc
1.1.2.1 nh ngha s gn kt vi t chc
Khi nghiên cu v s gn kt vi t chc, nhiu nhà nghiên cu đã đa ra
nhng quan đim khác nhau v s gn kt đi vi t chc nh:
+ S gn kt vi t chc đc đnh ngha nh là mt s kiên đnh mnh m
,
nht quán ca mt cá nhân vi t chc và s tham gia tích cc trong mt t chc c th
(Mowday and Steers, 1979).
+ S gn kt vi t chc đc đnh ngha nh là trng thái tâm lý ca thành viên
trong t chc, phn ánh mc đ cá nhân hp thu hay chp nhn nhng đc đim ca t
chc (O’Reilly và Chatman, 1986).


8

+S gn kt vi t chc đc đnh ngha nh là s ràng buc hay liên kt gia
các cá nhân và t chc (Mathieu và Zajac, 1990).
+ Còn theo Meyer và Allen (1991) thì s gn kt là trng thái tâm lý buc cht
cá nhân vi t chc.
Lun vn s dng đnh ngha và thang đo s gn kt ca Allen và Meyer (1991)
bi vì đnh ngha và thang đo s gn kt ca Allen và Meyer (1991) đc đánh giá cao
và s
 dng trong nhiu nghiên cu.
1.1.2.2 Các thành phn ca s gn kt vi t chc
Các nhà nghiên cu hành vi t chc có nhng quan đim khác nhau trong đo
lng s gn kt vi t chc c th trong bng 1.2.
Bng 1.2: Các quan đim đo lng s gn kt vi t chc.

Theo Angle và
Perry (1981)
Gn kt giá tr (Value commitment): S gn kt đ phc v cho mc tiêu
ca t chc.
Gn kt duy trì (Commitment to stay): S gn kt đ duy trì vai trò thành
viên ca h trong t chc.
Theo
Mowday,
Porter và Steer
(1979)
S đng nht (Identification): Có nim tin mnh m và chp nhn mc
tiêu và giá tr ca t chc.
Lòng trung thành (Loyalty): Mong mun mt cách mnh m duy trì vai
trò thành viên ca t chc.
S dn thân (Involvement): Dn thân vào các hot đng ca t chc và
luôn c gng t nguyn vì t chc.
Theo O’reilly
và Chatman
(1986)
S phc tùng (Compliance): S dn thân vì nhng phn thng đc bit.
S gn bó (Indentification): S gn bó vì mong mun hi nhp vi t
chc.
S ni hóa (Internalisation): S dn thân do có s phù hp, s tng đng
gia giá tr cá nhân vi giá tr ca t chc.
Theo Penley
và Gould
(1988)
o đc (Moral): S chp nhn và đng thun vi mc tiêu ca t
chc.
Tính toán (Calculative): S đng nht vi t chc vì nhân viên cm

thy hài lòng vi s khích l vt cht khi có nhng đóng góp cho t


9

chc.
Th  (Alianative): Nhân viên  li t chc ch vì áp lc ca môi
trng, dù h nhn thy nhng gì h nhn đc không còn tng xng
vi công sc.
Theo Meyer
và Allen
(1991)


Tình cm (Affective): Cm xúc gn bó, đng nht và dn thân vào
trong t chc (hay còn gi là s gn kt vì tình cm).
Duy trì (Continuance): Nhân viên nhn thy s mt mát chi phí khi ri
khi t chc (hay còn gi là s gn kt vì li ích).
Chun mc (Normative): Cm giác có ngha v tip tc công vic (hay
còn gi là s gn kt vì đo đc).
Theo Mayer
và Schoorman
Giá tr (Value): Nim tin và s chp nhn các mc tiêu và giá tr ca t
chc và s sn sàng n lc cho t chc.
S duy trì (Continuance): Mong mun duy trì vai trò thành viên ca t
chc
Jaros (1993) Tình cm (Affective): Mc đ mà mt cá nhân gn bó v mt tâm lý
vi t chc thông qua nhng cm giác nh lòng trung thành, cm thy
yêu mn t chc, nhit tình vì t chc, hài lòng và cm thy mình thuc
v t chc.

S duy trì (Continuance): Mc đ mà cá nhân cm thy phi gn bó vi
t chc bi vì h phi mt quá nhiu th nu ri b t
 chc.
o đc (Moral) mc đ mà cá nhân gn bó v mt tâm lý vi t chc
thông qua vic tip thu mc tiêu, giá tr và s mng ca t chc.
(Ngun Meyer và Herscovith, 2001)
Lun vn nghiên cu s gn kt vi t chc da trên quan đim và thang đo ca
Allen và Meyer (1991) cha đng 3 thành phn ca s gn kt vi t chc, c th là,
s gn kt vì tình cm (Affective), s gn kt vì li ích (Continuance) và s gn kt vì
đo đc (Normative) bi l các thành phn gn kt ca nhân viên vi t chc ca
Meyer và Allen đc quan tâm và s dng nhiu trong các nghiên cu.
*S gn kt vì tình cm
S gn kt vì tình cm là cách tip cn ph bin nht v gn kt vi t chc
trong các nghiên cu. Allen và Meyer (1991) đ cp đn s gn kt vì tình cm khi cá


10

nhân tham gia vào t chc có tình cm, gn bó vi t chc và b lôi cun vào t chc.
Theo Meyer và Hercovitch (2001) nhn thy s gn kt vì tình cm có liên quan đn
kt qu hot đng ca t chc nh là thu nhp, ngh vic, hiu qu công vic và hành
vi ca cá nhân trong t chc.
Mc dù có nhiu bin đ đo lng s gn kt vì tình cm nhng Meyer và các
đng s (Meyer & Allen, 1991; Meyer & Herscovitch, 2001) cho r
ng vic gn kt vi
t chc ph thuc vào cách cm nhn ca mi cá nhân đi vi t chc ca mình qua
quá trình làm vic. Nu cá nhân cm thy vui mng khi làm vic trong t chc, xem
vn đ ca t chc nh là vn đ ca mình và n lc ht mình đ hoàn thành mc tiêu
chung ca t chc.
*S gn kt vì li ích

Thành ph
n s gn kt vì li ích liên quan đn nhng chi phí khi nhân viên
quyt đnh ri khi t chc. Theo Allen và Meyer (1991) thì s gn kt vì li ích liên
quan đn vic nhân viên quyt đnh  li hay ri khi t chc hay nhng chi phí mà h
phi gánh chu khi ri khi t chc. Vic thiu la chn trong công vic s làm tng
chi phí ca cá nhân khi h ri khi t chc (Allen và Meyer, 1990)
Theo Allen và Meyer (1991) có 2 bi
n s đ đo lng s gn kt vì li ích là s
đu t và vic la chn ca nhân viên trong công vic. Khi nhân viên đã đu t rt
nhiu vào công vic ca mình trong t chc thì quyt đnh ri khi t chc s làm cho
h tn nhiu chi phí, hoc, nhân viên khó kim đc ch làm vic nào tt hn t chc
mình đang làm vic. Nhân viên  li làm vi
c cho t chc nhng nhân viên s không
n lc ht sc mình đ làm vic cho t chc. Vic nhân viên gn kt vi t chc trong
trng hp này đc coi là s gn kt vì li ích.

*S gn kt vì đo đc
Theo Allen và Meyer (1991) khi nhân viên cm thy s gn kt vì đo đc cao
thì s vn  li vi t chc. O’Reilly và các đng s (1991)
đã đo lng s gn kt vì


11

đo đc nh là mt loi ca giá tr. H tranh lun rng s phù hp gia giá tr ca cá
nhân và giá tr ca t chc s dn đn phát trin s gn kt vi t chc.
Theo Allen và Meyer (1991) s gn kt vì đo đc có th phát trin da trên
giao kèo tâm lý gia nhân viên và t chc đc đ cp đn nh là nim tin gia các
bên liên quan đn vi
c trao đi nhim v ln nhau. S gn kt vì đo đc đc hình

thành trong nhân viên nh là mt dng ca ngha v đo đc ca nhân viên đi vi t
chc khi mà nhân viên đã nhn đc quá nhiu s đu t và u đãi t t chc. Ngi
nhân viên cm thy mình phi có trách nhim đi vi t chc và không đc ri khi
t
chc cho dù có công vic khác tt hn.
1.1.2.3 o lng các thành phn ca s gn kt
Da trên thang đo s gn kt ca Ko (1996) điu chnh t thang đo gc ca
Allen và Meyer (1991) s gn kt ca nhân viên vi ngân hàng đc đo lng nh
sau:
* S gn kt vì tình cm ca nhân viên vi ngân hàng đc đo lng qua các
tiêu chí:
- Nhân viên coi ngân hàng nh là ngôi nhà th hai ca mình
- Nhân viên cm thy vui mng khi  li lâu dài cùng ngân hàng.
*S gn kt vì li ích ca nhân viên vi ngân hàng đc đo lng qua các tiêu
chí:
- Nhân viên nhn thy vic ri ngân hàng s có nhiu bt li đi vi mình.
- Nhân viên không có nhiu s la chn ngoài ngân hàng.
- Nhân viên khó ri khi ngân hàng do đã đu t quá nhiu vào ngân hàng.
*S gn kt vì đo đc ca nhân viên vi ngân hàng đc đo lng qua các
tiêu chí:
- Nhân viên c
m thy phi có trách nhim vi ngân hàng.
- Nhân viên cm thy có li khi ri ngân hàng do ngân hàng đã mang li cho
nhân viên rt nhiu th.


12

1.2 Mi quan h gia phong cách lãnh đo vi s gn kt vi t chc
Mi quan h gia phong cách lãnh đo và s gn kt vi t chc đã đc th

hin trong nghiên cu ca Bass (1985), Mathieu & Zajac (1990), Stogdill (1974) và
Peter Lok, Paul Z.Wang và John Crawford (2007). Kt qu nghiên cu ca Peter Lok,
Paul Z.Wang và John Crawford (2007)  trng i Hc K Thut Sydney cho thy
phong cách lãnh đo ân cn s tác đng nhiu hn lên s gn k
t vi t chc hn là
phong cách lãnh đo có xu hng thiên v nhim v. Lun vn này nghiên cu mi
quan h gia phong cách lãnh đo và s gn kt vi t chc trong các ngân hàng  Vit
Nam.
1.3 Mô hình nghiên cu
Hai khái nim s dng trong nghiên cu là: (a) phong cách lãnh đo (gm có
lãnh đo ân cn và lãnh đo có xu hng thiên v nhim v (Stogdill, 1974); và (b) s
gn kt vi t chc (bao gm s g
n kt vì tình cm, s gn kt t chc vì li ích, s
gn kt t chc vì đo đc (Allen và Meyer, 1991).
Mô hình nghiên cu nh hng ca phong cách lãnh đo đn s gn kt vi t
chc th hin trong hình 1.1 và nh hng này đã đc thc hin trong nghiên cu ca
Peter Lok, Paul Z.Wang, John Crawford (2007).


Hình 1.1: Mô hình nghiên cu

Phong cách lãnh
đo ân cn
Phong cách lãnh
đo có xu hng
thiên v nhim
v
S gn kt vi t
chc vì tình cm
S gn kt vi t

chc vì li ích
S gn kt vi t
chc vì đo đc.

×