Một số giải pháp góp phần phát triển mạng thông tin di động EVN TELECOM trên địa bàn tỉnh Long An

B GIÁO D
C VÀ

ÀO T

O
TRNG I HC KINH T TP.HCM

CHÂU TH L
MT S GII PHÁP GÓP PHN PHÁT TRIN
MNG THÔNG TIN DI NG EVN TELECOM
TRÊN A BÀN TNH LONG AN

LU
N V
N TH
C S
 KINH T
TP
.
H Chí Minh, 10-2011



B GIÁO D
C VÀ

ÀO T

O

TRNG I HC KINH T TP.HCM

CHÂU TH L
MT S GII PHÁP GÓP PHN PHÁT TRIN
MNG THÔNG TIN DI NG EVN TELECOM
TRÊN A BÀN TNH LONG AN


Chuyên ngành: QUN TR KINH DOANH
Mã s: 60.34.05
LU
N V

N TH

C S
 KINH T
NGI HNG DN KHOA H
C:
TS
.
TRN HÀ MINH QUÂN


TP
.
H Chí Minh, 10 - 2011

LI CM N

Tôi xin bày t lòng bit n sâu sc đn:
- Quý Thy Cô Trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh đ
ã trang b

cho tôi nhi

u ki

n th

c quý báu trong th
i gian hc tp ti trng.
- TS. Trn Hà Minh Quân, thy ng Hu Phúc đã hng d
n
khoa h

c,
giúp tôi thc hin nghiên cu, ti

p c

n th

c ti

n, phát hin đ tài và

đ
ã t

n tình
hng d
n tôi hoàn thành lu

n v
n này.
- Sau cùng, tôi xin chân thành cm n Lãnh đo S Công Thng, nhng
đng nghip và ngi thân đã tn tình h tr, góp ý, giúp đ tôi trong sut thi gian
hc t
p, nghiên c
u và
hoàn thành lun vn này.
Chân thành
cm n!

Tác gi
: Châu Th L

LI CAM OAN


Tôi xin cam
đ
oan đ tài “Mt s gii pháp góp phn phát trin mng
thông tin di đng EVN Telecom trên đa bàn tnh Long An” là công trình
nghiên c

u c

a riêng b

n thân tôi
.
Các s

li
u điu tra, k
t qu


nghiên c

u nêu trong
lu
n v

n là trung th
c và ch
a t
ng đc công b
trong b
t k

tài li
u nào khác
.

Tác gi
: Châu Th L

MC LC
Trang
M U 01
1. S cn thit ca nghiên cu 01
2. Mc đích nghiên cu 01
3. i tng và phm vi nghiên cu 01
4. Phng pháp nghiên cu 02
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài 02
6. Kt cu đ tài 02
Chng 1: NHNG VN  CHUNG V MNG THÔNG TIN DI NG VÀ
CNH TRANH TRONG LNH VC THÔNG TIN DI NG 03
1.1. THÔNG TIN DI NG (TTD) 03
1.1.1. Khái nim 03
1.1.2. c đim ca dch v TTD 03
1.1.3. Khái quát tình hình phát trin thông tin di đng
ti Long An 04
1.2. CNH TRANH TRONG LNH VC THÔNG TIN DI NG 05

1.2.1. Cnh tranh 05
1.2.1.1. Kh nng cnh tranh 05
1.2.1.2. Môi trng cnh tranh 05
1.2.1.3. Nng lc cnh tranh (NLCT) 06
1.2.1.4. Li th cnh tranh 07
1.2.1.5. V th cnh tranh 07
1.2.1.6. Yêu cu tt yu ca cnh tranh 07
1.2.2. Lý thuyt v cnh tranh 08
1.2.2.1. Lý thuyt v cnh tranh ca Michael Porter 08
1.2.2.1.1. Mô hình nm áp lc cnh tranh 08
1.2.2.1.2. Chui giá tr 10
1.2.2.1.3. Nhng chin lc cnh tranh 12
1.2.2.2. Cnh tranh đng 14



1.2.2.2.1. Cht lng mi quan h 15
1.2.2.2.2. Ni hóa tri thc 15
1.2.2.2.3. áp ng th trng 15
1.2.2.2.4. nh hng hc hi 16
1.2.2.2.5. nh hng kinh doanh 16
1.2.2.2.6. Mô hình nng lc đng và hiu qu
kinh doanh 17
1.2.3. Cnh tranh trong lnh vc thông tin di đng 17
1.2.3.1. Yu t ni lc nh hng ti cnh tranh ca doanh
nghip kinh doanh dch v TTD 18
1.2.3.1.1. Nng lc v tài chính 18
1.2.3.1.2. Mng li thông tin di đng 18
1.2.3.1.3. Công ngh 18
1.2.3.1.4. Sn phm dch v 19

1.2.3.1.5. Ngun nhân lc 19
1.2.3.1.6. Giá cc 20
1.2.3.1.7. Phân phi sn phm, dch v 20
1.2.3.1.8. Hot đng xúc tin bán hàng 21
1.2.3.2. Các ch tiêu đánh giá nng lc cnh tranh 21
1.2.3.2.1. Sn lng, doanh thu 21
1.2.3.2.2. Li nhun 22
1.2.3.2.3. Th phn 22
TÓM TT Chng 1 22
Chng 2: THC TRNG PHÁT TRIN MNG THÔNG TIN DI NG EVN
TELECOM TRÊN A BÀN TNH LONG AN 23
2.1. GII THIU MNG THÔNG TIN DI NG EVN TELECOM
VÀ CÔNG TY IN LC LONG AN 23
2.1.1. Mng TTD EVN Telecom 23
2.1.2. Gii thiu v công ty in lc Long An 23
2.1.2.1. Chc nng, nhim v 23



2.1.2.2. T chc b máy (Ph lc 1) 23
2.2. NGHIÊN CU ÁNH GIÁ CA KHÁCH HÀNG V
CÁC DCH V THÔNG TIN DI NG 24
2.2.1. Thit k nghiên cu 24
2.2.2. Thông tin mu nghiên cu 24
2.2.2.1. V đ tui 24
2.2.2.2. V trình đ 25
2.2.2.3. V thu nhp 25
2.2.2.4. V ngh nghip 26
2.2.2.5. Mng di đng khách hàng s dng thng xuyên 26
2.2.3. Kt qu nghiên cu 27

2.2.3.1. ánh giá ca khách hàng v cht lng mng 27
2.2.3.1.1. Cht lng sóng 28
2.2.3.1.2. Phm vi ph sóng 28
2.2.3.1.3. Cht lng kt ni cuc gi 28
2.2.3.2. ánh giá ca khách hàng v công ngh 29
2.2.3.2.1. Công ngh tiên tin 28
2.2.3.2.2. Mng di đng luôn có s cp nht 29
2.2.3.2.3. Quy mô mng di đng 29
2.2.3.3. ánh giá ca khách hàng v dch v 29
2.2.3.3.1. Dch v gia tng/cng thêm 29
2.2.3.3.2. Chm sóc khách hàng chu đáo 30
2.2.3.3.3. Thng xuyên gn gi chm sóc khách hàng 30
2.2.3.3.4. Mc đ đng hành và phát trin cùng
cng đng 31
2.2.3.3.5. Mng li phân phi 31
2.2.3.4. ánh giá ca khách hàng v giá 31
2.2.3.4.1. Giá cc 31
2.2.3.4.2. Cách tính cc 32
2.2.3.4.3. Các hot đng khuyn mãi 32



2.2.3.5. ánh giá ca khách hàng v nhân viên 32
2.2.3.5.1. Nhân viên nhit tình 32
2.2.3.5.2. Nhân viên nim n 32
2.2.3.6. ánh giá chung ca khách hàng v các nhà mng 32
2.2.3.6.1. c nhiu ngi tin dùng 32
2.2.3.6.2. Mng di đng có uy tín 33
2.2.3.6.3. Thng hiu lâu đi 33
2.2.3.6.4. Mng di đng cho gii tr 33

2.2.3.6.5. Mng di đng đáp ng yêu cu ca
khách hàng 33
2.2.3.6.6. Ý đnh ca khách hàng trong tng lai 34
2.2.3.7. Biu đ hình sao đánh giá ca khách hàng v
các mng di đng 34
2.2.3.7.1. So vi các nhà mng nh 36
2.2.3.7.2. i vi các nhà mng ln 36
2.3. PHÂN TÍCH CHUI GIÁ TR CA EVN TELECOM 36
2.3.1. Các hot đng h tr 36
2.3.1.1. C s h tng 36
2.3.1.1.1. Mng vin thông quc t 36
2.3.1.1.2. Mng vin thông trong nc 37
2.3.1.2 Qun tr ngun nhân lc 37
2.3.1.3. V công ngh 38
2.3.1.4. Hot đng thu mua 40
2.3.2. Hot đng s cp 41
2.3.2.1. Logistics đu vào 41
2.3.2.2. Vn hành 42
2.3.2.3. Logistics đu ra 43
2.3.2.3.1. Giá cc 43
2.3.2.3.2. Cht lng dch v 44
2.3.2.3.3. Cht lng thi gian 45



2.3.2.3.4. Cht lng không gian 46
2.3.2.4. Marketing và bán hàng` 47
2.3.2.5. Dch v 48
2.3.3. Kt qa hot đng kinh doanh ca Công ty in lc
Long An 49

2.3.3.1. Kt qa kinh doanh 49
2.3.3.2. Th phn 50
2.4. PHÂN TÍCH MÔI TRNG NGÀNH TRONG LNH VC VIN
THÔNG DI NG TRÊN A BÀN TNH LONG AN 51
2.4.1. Cnh tranh gia các đi th trong ngành 51
2.4.1.1. Công ty vin thông quân đi Viettel 51
2.4.1.2. Công ty Vin thông di đng (Mobifone) 52
2.4.1.3. Tp đoàn Bu chính Vin thông Vit Nam
(Vinaphone) 52
2.4.1.4. Công ty CP dch v BCVT Sài Gòn (SPT) 53
2.4.1.5. Công ty CP Vin thông Hà Ni
(HT-Mobile/Vietnam Mobile) 53
2.4.1.6. Công ty CP vin thông di đng toàn cu (Gtel) 54
2.4.2. Nguy c đi th mi gia nhp ngành 55
2.4.3. Áp lc t khách hàng 56
2.4.4. Áp lc t nhà cung cp 57
2.4.5. Áp lc t sn phm thay th 57
2.5. MÔI TRNG TNG QUÁT 58
2.5.1. Ch trng, chính sách 58
2.5.2. Công ngh 59
2.5.3. Xu hng th trng 59
2.5.4. Công nghip ni dung s 59
2.6. PHÂN TÍCH SWOT 60
2.6.1. im mnh 60
2.6.2. im yu 60



2.5.3. C hi 61
2.5.4. Thách thc 62

TÓM TT Chng 2 63
Chng 3: GII PHÁP GÓP PHN PHÁT TRIN MNG THÔNG TIN DI
NG EVN TELECOM TRÊN A BÀN TNH LONG AN 64
3.1. NÂNG CAO CHT LNG DCH V 64
3.1.1. Nâng cao cht lng k thut ca dch v 64
3.1.2. a đng hóa dch v 65
3.2. NÂNG CAO GIÁ TR KHÁCH HÀNG 66
3.2.1. i vi khách hàng mi 67
3.2.2. i vi khách hàng hin hành 69
3.2.2.1. Xây dng c s d liu khách hàng 69
3.2.2.2. Xây dng các chính sách chm sóc khách hàng 70
3.2.2.2.1. Khách hàng trung thành 70
3.2.2.2.2. Tp trung vào khách hàng ln và
khách hàng s dng gói 71
3.3. ÀO TO, PHÁT TRIN NGUN NHÂN LC 72
3.3.1. ánh giá thc trng đi ng nhân viên 73
3.3.2. Khâu tuyn chn 73
3.3.3. ào to nhân lc 73
3.3.3.1. i vi lao đng qun lý 74
3.3.3.2. i vi lao đng k thut 74
3.3.3.3. i vi lao đng khai thác và phc v 74
3.3.3.4. i vi nhân viên chm sóc khách hàng 74
3.3.3.5. i vi nhân viên mi tuyn dng 74
3.3.3.5. ào to đi ng chuyên gia 74
3.3.4. Xây dng quan h tt gia lãnh đo và nhân viên 74
3.3.5. Công tác nghiên cu và trin khai 75
3.3.6. Ci cách ch đ tin lng và đãi ng 75
3.4. GII PHÁP V GIÁ 76

3.5. I MI T CHC, XÂY DNG VN HÓA DOANH NGHIP - 77
3.5.1. i mi t chc 77
3.5.2. Xây dng vn hóa doanh nghip 77
3.6. XÂY DNG CHIN LC CNH TRANH 79
3.6.1. iu tra nghiên cu th trng 79
3.6.2. Xác đnh đi th cnh tranh 80
3.7. CÁC KIN NGH 81
3.7.1. i vi B Thông tin và Truyn thông 81
3.7.2. i vi EVN Telecom 82
KT LUN 83
Tài liu tham kho
Ph lc I: S đ t chc công ty in lc Long An
Ph lc II: Kt qu kho sát th trng
Ph lc III: Bng phng vn nghiên cu hành vi ngi tiêu dùng s dng dch v
thông tin di đng.

DANH MC CÁC CH VIT TT

ADSS : Cáp quang t treo
Android : H điu hành trên đin thoi di đng

BCC : Hp đng hp tác kinh doanh
BCVT : Bu chính Vin thông
BTS : Trm thu phát sóng t bào
CDMA : a truy nhp
C : C đin
CN : Chi nhánh đin
CP : C phn
CPH : C phn hóa
EVN Telecom : Công ty thông tin Vin thông in lc
Femtocell : Trm phát sóng nh ca mng thông tin di đng t bào
G : Giám đc
GSM : Mng thông tin di đng toàn cu
Gtel : Công ty c phn vin thông di đng toàn cu
1G, 2G, 3G, 4G : H thng thông tin di đng th h th 1, 2, 3, 4
IMT : H thng thông tin di đng mi
ITU : T chc Vin thông quc t
KHKT : Khoa hc k thut
KTAT : K thut an toàn
HT Telecom/ Vietnam Mobile: Công ty c phn vin thông Hà Ni
KD : Kinh doanh
Mobifone : Công ty Vin thông di đng

Modem : B điu ch và gii điu ch tín hiu
MP3: : Tp tin nén to âm thanh
NodeB : Trm phát sóng
NLCT : Nng lc cnh tranh
OECD : T chc Hp tác và Phát trin Kinh t



OPGW : Cáp quang chng sét
PDA : Thit b h tr cá nhân
QLDA : Qun lý d án
SPT : Công ty c phn bu chính vin thông Sài gòn
TCHC : T chc hành chính
TCKT : Tài chính K toán
Tp.HCM : Thành ph H Chí Minh
TTBV-PC : Tuyên truyn bo v đin lc
TTD : Thông tin di đng
TTTT : Thông tin và Truyn thông
TV : Ti vi
Viettel : Tng công ty vin thông Quân đi
VNPT : Tp đoàn bu chính vin thông Vit Nam
VoiP : in thoi s dng phn mm
VT-CNTT : Vin thông – công ngh thông tin
VTD : Vin thông di đng
Wifi : H thng mng không dây s dng sóng vô tuyn
WiMAX : Kh nng tng tác toàn cu vi truy nhp vi ba
WTO : T chc thng mi th gii

DANH MC BNG

Trang
Bng 2.1:  tui ca mu kho sát 24
Bng 2.2: Trình đ ca mu kho sát 25
Bng 2.3: Thu nhp ca mu kho sát 25
Bng 2.4: Ngh nghip ca mu kho sát 26
Bng 2.5: Mng di đng thng xuyên s dng ca mu kho sát 26
Bng 2.6: c tính quan trng khi s dng mng di đng 27
Bng 2.7: Các hình thc đào to qua các nm 38

DANH MC HÌNH

Trang
Hình 1.1: Tng trng thuê bao di đng trên đa bàn Long An
và toàn quc 04
Hình 1.2: Mô hình cnh tranh ca doanh nghip 05
Hình 1.3: Mô hình nm áp lc cnh tranh 08
Hình 1.4: Chui giá tr ca mt doanh nghip 10
Hình 1.5: Mô hình nng lc đng và hiu qu kinh doanh ca
doanh nghip 17
Hình 2.1: Biu đ hình sao đánh giá ca khách hàng v các mng di đng34
Hình 2.2: Tng trng thuê bao di đng EVN Telecom trên đa bàn
Long An 49
Hình 2.3: Doanh thu vin thông di đng ti Công ty đin lc Long An 49
Hình 2.4: Th phn các mng di đng toàn quc và ti Long An 50
Hình 2.5: Biu đ trm BTS ti Long An 50

Hình 3.1: S đ d liu khách hàng 70
Hình 3.2. S đ gii pháp nâng cao giá tr khách hàng 71
Hình 3.3. Phân tích đi th cnh tranh 80
Hình 3.4. S đ thông tin phân tích đi th cnh tranh 81
1


M U

1. S cn thit ca nghiên cu
Trong nhng nm qua, th trng dch v vin thông di đng  Vit Nam phát
trin rt nhanh. c bit, trong điu kin Vit Nam đã chính thc gia nhp T chc
thng mi th gii (WTO), th trng vin thông nói chung và th trng dch v
vin thông di đng nói riêng ngày càng sôi đng hn.
Dù ra đi mun hn nhng EVN Telecom trong nhng nm qua không ngng
phát trin và ngày càng đáp ng tt hn yêu cu ca khách hàng. Tuy nhiên, trong
bi cnh toàn cu hóa nn kinh t th gii din ra vi tc đ ngày càng cao, mc đ
cnh tranh trên th trng ngày càng gay gt hn, đt đc v th cnh tranh mnh
trên th trng là yêu cu sng còn ca doanh nghip. Các doanh nghip mun tn
ti và phát trin trên th trng luôn cn phi nhn dng, xây dng, cng c và phát
trin các ngun lc, thích ng vi s thay đi ca th trng đ cnh tranh có hiu
qu to li th phát trin bn vng cho doanh nghip. Vì th, đ tài “Mt s gii
pháp góp phn phát trin mng thông tin di đng EVN Telecom trên đa bàn tnh
Long An” là rt cn thit nhm giúp EVN Telecom cnh tranh vi các đi th ln
hin nay nh Viettel, Mobifone, Vinaphone… và các đi th tim nng mi trong
và ngoài nc.
2. Mc đích nghiên cu
H thng hóa lý thuyt v cnh tranh và cnh tranh trong lnh vc thông tin
di đng.
ánh giá nng lc cnh tranh ca EVN Telecom trong kinh doanh dch v

vin thông di đng trên đa bàn tnh Long An.
 xut các gii pháp góp phn phát trin mng thông di đng EVN Telecom
trên đa bàn tnh Long An.
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: Nng lc cnh tranh trong lnh vc thông tin di đng.
Phm vi nghiên cu: Dch v thông tin di đng EVN Telecom trên đa bàn
tnh Long An.
2


4. Phng pháp nghiên cu
 tài s dng nhiu phng pháp nghiên cu khác nhau nh: thng kê, điu
tra kho sát, phân tích và tng hp, so sánh và d báo, mô hình hóa, phng pháp
tng hp các ý kin chuyên gia, x lý trên phn mm SPSS.
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca đ tài
Trong c ch th trng, cnh tranh là yu t mang tính quyt đnh s thành
bi ca mt doanh nghip. Hi nhp vào sân chi ln, kinh nghim và nng lc
cnh tranh ca doanh nghip Vit Nam còn hn ch nht là doanh nghip Nhà nc
cha quan tâm đúng mc đn ni dung, yêu cu ca cnh tranh, v nâng cao nng
lc cnh tranh. Trong khi đó, xu hng hi nhp quc t, cng vi s ra đi ca các
nhà khai thác mi nhp cuc, xu hng hi t ca công ngh và dch v là mt
thách thc rt ln đi EVN Telecom. Ni dung lun vn là nghiên cu đ xut mt
s gii pháp c bn mang tính đnh hng góp phn phát trin mng thông tin di
đng EVN Telecom trên đa bàn tnh Long An.
6. Kt cu đ tài
Ngoài phn m đu, kt lun, tài liu tham kho, ph lc, ni dung ca đ tài
chia làm ba chng:
Chng 1: Nhng vn đ chung v mng thông tin di đng và cnh tranh trong
lnh vc thông tin di đng
Chng 2: Thc trng phát trin mng thông tin di đng EVN Telecom trên

đa bàn tnh Long An.
Chng 3: Gii pháp góp phn phát trin mng thông tin di đng EVN
Telecom trên đa bàn tnh Long An.





3


Chng 1: NHNG VN  CHUNG V MNG THÔNG TIN DI NG
VÀ CNH TRANH TRONG LNH VC THÔNG TIN DI NG

1.1. THÔNG TIN DI NG (TTD)
1.1.1. Khái nim
TTD là dch v thông tin vô tuyn hai chiu cho phép thuê bao đng ký s
dng dch v có th s dng các loi hình dch v thoi và phi thoi trong phm vi
vùng ph sóng ca nhà cung cp dch v. Ch vi mt máy cm tay di đng, thuê
bao có th s dng đc nhiu dch v vin thông c bn nh dch v thoi, dch v
nhn tin (nhn tin thông thng và nhn tin đa phng tin), dch v truyn s liu,
dch v internet. Do u th ca dch v TTD là thuê bao có th di chuyn v trí mà
vn có th s dng đc dch v cho nên ngày càng đc a chung, đc bit đi
vi nhng khách hàng nng đng có nhu cu s dng thng xuyên nhiu loi
thông tin. Chính vì vy mà dch v TTD đang ngày càng thu hút đc nhiu
khách hàng s dng.
1.1.2. c đim ca dch v TTD
Dch v TTD là mt dch v vin thông có nhng đc đim kinh t k thut
riêng quyt đnh đn vic t chc kinh doanh dch v này:
Là loi sn phm tiêu dùng mt ln, mt phút đàm thoi đã trôi qua thì không

th s dng li đc, mun tip tc đàm thoi khách hàng phi tip tc tiêu dùng
các đn v dch v (các phút đàm thoi) mi; Mang li hiu qu thông tin liên lc ti
mi ni, mi lúc; Có tính bo mt cao vì thông tin trong lúc truyn đi đã đc mã
hóa; Giá thành sn xut ra mt đn v giá tr s dng ca dch v TTD  nhng
vùng khác nhau rt khác nhau, dch v đc to ra  đâu thì đc bán ti đó, không
th tính đn vic sn xut  nhng ni có chi phí thp đ bán  nhng ni có doanh
thu cao. Trong c ch th trng, đc đim này nh hng đáng k đn t chc hot
đng vin thông. Dch v TTD đc tiêu th ngay trong quá trình to ra nó, vì vy
vic đm bo cht lng khai thác mng li, cht lng dch v có yêu cu rt
cao; Có tính cht kinh t mng. Kinh doanh dch v TTD gn lin vi quá trình
thông tin liên lc gia các thuê bao vi nhau. Mi thuê bao có th coi là mt nút
4


trong mt mng liên kt gm nhiu thuê bao. Khi có nhiu nút thì mi liên h gia
các nút tng lên là c hi đ xut hin mt cuc liên lc gia các nút tng lên. Nói
cách khác càng nhiu thuê bao thì mi thuê bao gi đi càng nhiu, lu lng đàm
thoi tng nhanh hn cp s cng. Thêm mt thuê bao nhà cung cp s bán đc
không phi là mt mà nhiu hn mt đn v sn phm. Mt thuê bao trên mng dù
không gi đi thì vn có ý ngha làm phát sinh lu lng vì các thuê bao khác gi
đn thuê bao này. Do tính cht hai chiu và tính kinh t mng nói trên, phát trin
thuê bao là yu t quan trng bc nht trong kinh doanh dch v TTD.
1.1.3. Khái quát tình hình phát trin thông tin di đng ti Long An

Ngun: tng hp
Long An C nc
Hình 1.1: Biu đ tng trng thuê bao di đng ti tnh Long An và toàn quc
Theo xu hng tng trng thuê bao di đng c nc, tng trng thuê bao di
đng trên đa bàn tnh Long An cng gim dn. iu này cho thy th trng TTD
dn bo hòa. Thuê bao di đng ti Long An chim trên 138,12% dân s ca tnh
(1.994.452 thuê bao), kh nng thu hút thuê bao mi rt hn ch. Do vy, các nhà
mng cn tp trung nâng cao cht lng dch v đ gi chân khách hàng, thu hút
thuê bao c đnh chuyn sang thuê bao di đng và thuê bao t các nhà mng khác.

Biu đ tng trng thuê bao di đng ti tnh Long An và toàn quc
260.87%
152.90%
137.45%
121.99%
238.32%
166.30%
131.18%
114.73%
0.00%
50.00%
100.00%
150.00%
200.00%
250.00%
300.00%

2007 2008 2009 2010

5


1.2. CNH TRANH TRONG LNH VC THÔNG TIN DI NG
1.2.1. Cnh tranh
Cnh tranh xut hin t na sau th k XVIII, xut phát t “t do kinh t” mà
Adam Smith đã phát hin. Thut ng cnh tranh đc hiu theo nhiu cách.
Theo t đin Ting Vit, cnh tranh là “tranh đua nhau đ giành ly li ích v
phía mình, gia nhng ngi, nhng t chc có cùng lnh vc hot đng nh
nhau.”
(1)

Theo t đin thut ng Kinh t hc, cnh tranh là: “s đu tranh đi lp gia
các cá nhân, tp đoàn hay quc gia. Cnh tranh ny sinh khi hai bên, hay nhiu bên
c giành ly th mà không phi ai cng có đc.”
(2)
Ngày nay, hu ht các nc trên th gii đu tha nhn cnh tranh và coi cnh
tranh không nhng là yêu cu ca s phát trin mà còn là mt yu t quan trng làm
lành mnh hóa các quan h xã hi, to đng lc cho s phát trin. Do đó, quan nim
v cnh tranh đc hiu là “s phn đu, vn lên không ngng đ giành ly v trí
hàng đu trong mt lnh vc hot đng nào đó, bng cách ng dng nhng tin b
khoa hc k thut to ra nhiu li th nht, to ra sn phm mi, to ra nng sut và
hiu qu cao nht.”
(3)

Hình 1.2: Mô hình cnh tranh ca doanh nghip
1.2.1.1. Kh nng cnh tranh
Kh nng bên trong hay ni lc ca doanh nghip. ánh giá kh nng cnh
tranh nhm đánh giá đim mnh, đim yu ca doanh nghip.
1.2.1.2. Môi trng cnh tranh
Bao gm môi trng bên trong và môi trng bên ngoài doanh nghip. Môi
trng bên ngoài ca doanh nghip bao gm môi trng kinh t v mô và môi
trng kinh t vi mô. Hot đng kinh doanh ca doanh nghip din ra trong môi
Kh nng cnh tranh

Nng lc cnh tranh

Môi trng cnh tranh
Li th cnh tranh
V th cnh tranh

6


trng kinh doanh kinh t vi mô, có quan h tng tác vi các lc lng khác trong
môi trng. Doanh nghip có th có nhng tác đng nht đnh ti môi trng kinh
doanh kinh t vi mô. Nhng đi vi các yu t ca môi trng kinh t v mô, doanh
nghip ch có th tìm cách thích nghi mà không th kim soát đc.
1.2.1.3. Nng lc cnh tranh (NLCT)
Hin nay, cha có mt đnh ngha nào v NLCT (NLCT doanh nghip, NLCT
quc gia) đc mi ngi công nhn. Michael Porter nhn đnh “không có mt đnh
ngha nào v NLCT đc mi ngi tha nhn mt cách ph bin.”
(4)

Theo quan nim ca Humbert Lesca: “NLCT là nng lc ca doanh nghip có
th t duy trì lâu dài mt cách có ý chí trên th trng cnh tranh và tin trin bng
cách thc hin mt t l li nhun ít nht cng đ đ trang tri cho vic thc hin
nhng mc tiêu ca doanh nghip.”
(5)
.
OECD đa ra nhn đnh “NLCT là sc sn xut ra thu nhp tng đi cao trên
c s s dng các yu t sn xut có hiu qu làm cho các doanh nghip, các ngành,
các đa phng, các quc gia và khu vc phát trin bn vng trong điu kin cnh
tranh quc t.”
(6)
.
Theo t đin thut ng chính sách thng mi “Sc cnh tranh là nng lc ca
mt doanh nghip, hoc mt ngành, mt quc gia, không b doanh nghip khác,
ngành khác đánh bi v nng lc kinh t.”
(7)

Theo Hi đng cnh tranh M “Sc cnh tranh là nng lc kinh t v hàng hóa
ca mt nn sn xut có th vt qua th thách trên th trng th gii trong khi
mc sng ca dân chúng có th đc nâng cao mt cách vng chc, lâu dài.”
(8)

“Trong nn kinh t công nghip, NLCT có ngha là phi to ra mt nn sn
xut có nng sut cao hn vi vic s dng đu vào ít nht mà to đu ra nhiu
nht. NLCT ca mt doanh nghip, ca mt ngành là nng sut so sánh gia các
doanh nghip cùng loi hoc gia các ngành cùng loi ca các nc khác nhau”
(9)
.
Trong nn kinh t tri thc, c s ca NLCT là tri thc, là k thut cao, là dch
v hoàn ho. Lúc này th trng chú ý đn giá tr hn là chú ý ti sn lng. “Vi

lng ca ci ngang nhau, doanh nghip nào to ra giá tr cao hn thì doanh nghip
đó có NLCT cao hn.”
(10)

7


Tóm li, NLCT ca doanh nghip có th hiu yu t ni hàm ca doanh
nghip so vi đi th cnh tranh, là kh nng cnh tranh ca doanh nghip chu nh
hng bi môi trng cnh tranh. NLCT ca doanh nghip “là kh nng doanh
nghip to ra đc li th cnh tranh, có kh nng to ra nng sut và cht lng
cao hn đi th cnh tranh, chim lnh th phn ln, to ra thu nhp cao và li th
phát trin bn vng.”
(11)
1.2.1.4. Li th cnh tranh
Li th hn đi th cnh tranh đt đc nh trao cho khách hàng giá tr ln
hn, hoc thông qua giá h, hoc bng cách cung cp nhng li ích mà có th bin
minh cho mt bng giá cao hn. Li th cnh tranh xut phát t nhiu hot đng
riêng bit ca doanh nghip trong thit k, sn xut, marketing, phân phi và h tr
sn phm. Mi hot đng trong s này đu đóng góp vào tình trng chi phí tng
đi ca doanh nghip, to c s khác bit hóa. Theo Michael Porter “Li th cnh
tranh v c bn xut phát t giá tr mà mt xí nghip có th to ra cho ngi mua
mà li th đó vt quá phí tn ca xí nghip”
(12)
. Li th cnh tranh mun nói ti
sc mnh ni sinh ca doanh nghip, ca quc gia nhiu hn nh cht lng qun
lý, cht lng sn phm, cht lng sáng to, nng sut, môi trng kinh doanh.
1.2.1.5. V th cnh tranh
Thut ng “v th” phát sinh t quan nim cho rng các đi th cnh tranh
nm gi các v trí khác nhau trong tâm trí ca ngi tiêu dùng

.
1.2.1.6. Yêu cu tt yu ca cnh tranh
Cnh tranh đc s dng đ điu chnh s can thip ca doanh nghip đi vi
th trng đu ra. Da trên nhng li th v ngun lc, doanh nghip s xây dng
và la chn chin lc cnh tranh phù hp đ to nh hng ln hn ti th trng.
Do vy, cnh tranh là mt tt yu đi vi s sng còn ca mi doanh nghip hot
đng trong c ch th trng.




8


1.2.2. Lý thuyt v cnh tranh
1.2.2.1. Lý thuyt v cnh tranh ca Michael Porter
(13)

1.2.2.1.1. Mô hình nm áp lc cnh tranh
M. Porter coi trng vai trò ca doanh nghip, ca ngành mà doanh nghip
tham gia trong quá trình cnh tranh. Ông đa ra mô hình “viên kim cng” và các
nhà kinh t s dng mô hình này đ phân tích NLCT ca mt doanh nghip, mt
ngành hoc mt quc gia. Ông mô hình hóa các ngành kinh doanh và cho rng
ngành kinh doanh nào cng phi chu tác đng ca nm lc lng cnh tranh. Tt c
nm yu t cnh tranh này cùng quyt đnh cng đ cnh tranh.

Hình 1.3: Mô hình nm áp lc cnh tranh
*. Nguy c t doanh nghip mi gia nhp ngành
Nhng doanh nghip mi gia nhp ngành mang theo mt nng lc sn xut
mi, khát vng chim th phn và thng là nhiu ngun lc đáng k. Kt qu, giá
có th b ép xung hoc đi lên làm gim li nhun. Nguy c gia nhp mi trong
ngành ph thuc vào nhng hàng rào gia nhp hin có: li th kinh t nh quy mô,
Các đi th trong ngành



Cnh tranh gia các
đi th trong ngành
Sn phm, dch v thay th

Nhà cung
cp
Nhng đi th
mi tim nng

Khách
hàng
Nguy c có đi

th gia nhp mi
Nguy c sn phm,
dch v thay th
Nng lc
đàm phán

ca ngi
mua
Nng lc
đàm phán

ca nhà
cung cp
9


khác bit hóa sn phm, yêu cu vn, chi phí chuyn đi, s tip cn các kênh phân
phi, bt li v chi phí không ph thuc vào quy mô, chính sách ca Chính ph.
*. Cng đ cnh tranh gia các đi th trong ngành
Cng ging nh ganh đua v trí, s dng nhng chin thut cnh tranh v giá,
chin tranh qung cáo, gii thiu sn phm, tng cng dch v khách hàng cnh
tranh xy ra vì các đi th cm thy áp lc hoc nhìn thy c hi ci thin v trí.
Trong hu ht các ngành, hành vi cnh tranh ca mt doanh nghip có nh hng
đn các đi th, có th kích đng s tr đa hoc n lc chng li hành vi cnh
tranh đó. Cng đ cnh tranh gia các đi th là kt qa ca nhiu yu t tng
tác nhau: vô s đi th cnh tranh hoc các đi th cnh tranh cân bng, tng trng
trong ngành chm, chi phí c đnh hoc chi phí lu kho cao, thiu tính đc trng ca
sn phm hoc vn đ chi phí chuyn đi, công sut tng nhanh thông qua đu t
ln, nhng đi th cnh tranh đa dng, li ích chin lc.
*. Áp lc t sn phm thay th

Sn phm thay th nhanh chóng xut hin nu cnh tranh trong ngành đó tng
lên gây sc ép gim giá hoc ci thin cht lng. Nhng yu t quyt đnh nguy c
ca sn phm thay th: giá tng đi ca sn phm thay th, các chi phí chuyn đi,
xu hng ca ngi mua trc sn phm thay th.
*. Sc mnh mc c ca khách hàng
Khách hàng cnh tranh vi ngành bng cách ép giá xung, mc c đòi cht
lng cao hn hay nhiu dch v hn và buc các đi th phi cnh tranh vi nhau.
Nhng yu t quyt đnh nng lc đàm phán ca ngi mua: sn lng ca ngi
mua, sn phm ca ngành là sn phm chun hóa không có đc trng riêng bit, chi
phí chuyn đi ca khách hàng thp, khách hàng có li nhun thp, sn phm ca
ngành không quan trng đi vi cht lng sn phm và dch v ca khách hàng,
khách hàng có đy đ thông tin.
*. Sc mnh mc c ca nhà cung cp
Nhà cung cp th hin sc mnh mc c bng cách đe da tng giá hay gim
cht lng các sn phm, dch v. Nhng điu kin khin cho nhà cung cp có sc
mnh mc c thng ngc li nhng điu kin đem li sc mnh cho khách hàng:
10


ngành cung cp do mt vài công ty thng tr, không b buc phi cnh tranh vi
nhng sn phm thay th, ngành mua hàng không phi là mt khách hàng quan
trng ca nhng nhà cung cp, sn phm ca nhà cung cp là đu vào quan trng
ca ngành khách hàng, sn phm ca nhà cung cp có đc trng khác bit hoc gây
ra chi phí chuyn đi.
1.2.2.1.2. Chui giá tr
Công c c bn đ phán đoán, tìm phng pháp cng c li th cnh tranh
đc M.Porter s dng là chui giá tr. V c bn, li th cnh tranh phát sinh t
các giá tr mà doanh nghip có th to ra cho ngi mua, giá tr này phi ln hn
các chi phí mà doanh nghip đã phi b ra. Các doanh nghip trong ngành có th có
nhng chui giá tr tng t nhau, nhng các đi th cnh tranh thng có nhng

chui giá tr khác nhau. Nhng khác bit trong chui giá tr là ngun gc c bn ca
li th cnh tranh.










Hình 1.4: Chui giá tr ca doanh nghip
Chui giá tr th hin tng giá tr bao gm hot đng giá tr và li nhun. Các
hot đng giá tr là nhng khi riêng bit ca li th cnh tranh. Mi hot đng này
đc quyt đnh nh th nào cng quyt đnh s đóng góp ca nó đn nhu cu ca
ngi mua và theo đó là s khác bit hóa.


Thu mua

Phát tri
n công ngh

Qu
n tr ngun nhân lc

C s
 h tng ca doanh nghip

Dch
v

Marketing
&
bán hàng

Logistics
đu ra


Logistics
đu vào

Vn
hành
Li
nhu
n


Hot
đng
h
tr
Hot đng s cp