B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
T
T
H
H
Á
Á
I
I
M
M
I
I
N
N
H
H
T
T
H
H
N
N
H
H
NG DNG PHNG PHÁP CHIT KHU
DÒNG TIN TRONG CÔNG TÁC THM NH
D ÁN SOÁI KÌNH LÂM QUN 5 - TPHCM
LUN VN THC S KINH T
CHUYÊN NGÀNH: CHÍNH SÁCH CÔNG
MÃ S: 60.31.14
NGI HNG DN: GS.TS JAY K.ROSENGAR
TP.H CHÍ MINH – NM 2011
i
LI CAM OAN
Tôi cam đoan lun vn này hoàn toàn do tôi thc hin. Các đon trích dn và
s liu s dng trong lun vn đu đc dn ngun và có đ chính xác cao nht trong
phm vi hiu bit ca tôi.
Lun vn này không nht thit phn ánh quan đim ca Trng i hc Kinh
t thành ph H Chí Minh hay Chng trình ging dy kinh t Fulbright.
Ngi thc hin
THÁI MINH THNH
ii
LI CM N
Tôi xin cm n Chng trình ging dy kinh t Fulbright đã to điu kin cho
tôi đc tham d khóa hc thc s chính sách công, đây thc s là mt khóa hc ht sc
thit thc và b ích đi vi bn thân và công vic ca tôi.
Tôi xin cm n Tin s Jay K. Rosengard, Thy Hunh Th Du đã tn tình
hng dn tôi thc hin lun vn này. S hng dn, trao đi ca Thy đã giúp tôi cng
c, nâng cao kin thc, và nu không có s giúp đ này chc chn lun vn khó có th
hoàn thành.
Tôi xin cm các Thy Cô ca chng trình đã tn tình ging dy và truyn đt
kin thc. Tôi xin cm n cán b công nhân viên nhà trng đã to điu kin trong thi
gian tôi hc tp và sinh hot ti Chng trình.
Tôi xin cm n các đng nghip đã chia s, giúp đ, cung cp tài liu trong quá
trình tôi thc hin lun vn này.
Cui cùng tôi xin cm n gia đình, bn bè đã đng viên, khuyn khích tôi trong
thi gian qua.
iii
MC LC
LI CAM OAN i
LI CM N ii
MC LC iii
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT iv
DANH MC CÁC BNG v
DANH MC PH LC vi
TÓM TT TÀI 1
Chng 1. M U 3 U
1.1. Vn đ nghiên cu 3
1.2. D án Soái Kình Lâm 4
1.3. Mc tiêu nghiên cu 5
1.4. Câu hi nghiên cu 5
1.5. Phm vi nghiên cu 5
1.6. Cu trúc lun vn 6
Chng 2. KHUNG PHÂN TÍCH 7
2.1. Quan đim thm đnh 7
2.2. Tiêu chun giá tr hin ti ròng – NPV (Net present value) 8
2.3. Các phân tích ri ro thc hin trong thm đnh d án 10
Chng 3. NG DNG MÔ HÌNH CHIT KHU DÒNG TIN TRONG
ÁNH GIÁ TÍNH KH THI CA D ÁN SOÁI KÌNH LÂM 11
3.1. c đim - thông s d án 11
3.2. Kt qu thm đnh do công ty t vn thc hin 13
3.3. Xây dng mô hình tính toán s liu ca tác gi 16
3.4. Phân tích kt qu 22
3.5. Phân tích kinh t - phân phi 29
Chng 4. KT LUN VÀ KHUYN NGH CHÍNH SÁCH 35
DANH MC TÀI LIU THAM KHO 38
PH LC 40
iv
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
B : Li ích (Benefit)
B
t
: Li ích phát sinh vào nm t
C : Chi phí (Cost)
C
t
: Chi phí phát sinh vào nm t
CAPM : Mô hình đnh giá tài sn vn
CF : H s chuyn đi
CPI : Ch s giá tiêu dùng
CSH : Ch s hu
CTQLPTNQ5 : Công ty qun lý và phát trin nhà qun 5
D/E : T l n trên vn
DWL : Tn tht vô ích (Dead weight loss)
VT : đn v tính
IRR : Sut sinh li ni ti (Internal rate of return)
M&M Mô hình Modigliani và Miller
NPV : Giá tr hin ti ròng (Net present value)
r
d
: Chi phí n vay
r
e
: Chi phí vn ch s hu
TTTM-CC SKL : Trung tâm thng mi chung c Soái Kình Lâm
Thu TNDN : Thu Thu nhp doanh nghip
UBND : y ban nhân dân
VAT : Thu giá tr gia tng
WACC : Chi phí vn bình quân trng s
v
DANH MC CÁC BNG
Bng 3.1: Ch s giá 12
Bng 3.2: Hiu qu kinh t tài chính d án do t vn thc hin nm 2003 và 2009 (triu
đng) 14
Bng 3.3: Tin lãi và giá tr ca 1 khon tin sau 1 thi gian (triu đng) 15
Bng 3.4: Tóm tt các trng hp phân tích ca tác gi 16
Bng 3.5: Chi phí vn bình quân trng s (%) 17
Bng 3.6: Chi đu t và doanh thu (thc thu) (triu đng) 19
Bng 3.7: Ngân lu và giá tr hin ti ngân lu ròng d án (triu đng) 21
Bng 3.8: Chi phí đu t vi gi đnh đt mua t th trng (triu đng) 23
Bng 3.9: Chi phí và ngân lu ra trong gi đnh chi phí đt mua th trng (triu đng)
24
Bng 3.10: Giá bán ti thiu tính đn thi đim thc hin (triu đng) 25
Bng 3.11: Chi phí đn bù gii ta đc nhà đu t chp nhn (triu đng) 26
Bng 3.12: Thông s d án theo giá kinh t 30
Bng 3.13: Ngân lu kinh t trong trng hp đúng hn, giá thay đi theo lm phát
(triu đng) 31
Bng 3.14: Thit hi đi vi nn kinh t trong trng hp tr hn (triu đng) 31
Bng 3.15: Tác đng ca vic thc hin d án đn nn kinh t và các đi tng, trng
hp đúng k hoch giá thay đi theo lm phát (triu đng) 33
th 3.1: Tác đng ca thu và tr cp trong th trng cnh tranh 29
vi
DANH MC PH LC
Ph lc 1: S liu d án 40
Ph lc 2: Ch s giá Thành ph H Chí Minh giai đon 2000 – 2008 43
Ph lc 3: Tc đ phát trin tng sn phm trên đa bàn Thành ph H Chí Minh giai
đon 2000 – 2008 44
Ph lc 4: Lch chi tr chi phí đu t đúng k hoch 44
Ph lc 5: Kh nng huy đng vn theo tin đ, đúng k hoch 44
Ph lc 6: Chi phí vn d án 45
Ph lc 7: Chi đu t (triu đng) 47
Ph lc 8: Doanh thu (triu đng) 48
Ph lc 9: Ngân lu d án theo tng trng hp (triu đng) 49
Ph lc 10: Ngân lu kinh t trong trng hp đúng hn giá thay đi theo lm phát
(triu đng) 51
Ph lc 11: Phân tích phân phi 52
1
TÓM TT TÀI
Vic ci to các chung c c là mt trong nhng nhim v trng tâm ca Qun
5 đã đc đa vào Ngh quyt i hi ng b Qun 5 qua nhim k IX (2006 - 2010)
và X (2011 -2015).
1
Tuy nhiên trên thc t, vic ci to các chung c c Qun 5, đang
din ra rt chm chp và khó khn, trong hn mt thp k qua ch có 14 cn chung c
vi din tích 171.154 m
2
đc hoàn thành.
có th tìm ra nguyên nhân cho vn đ này, tác gi chn cách tip cn theo
hng phân tích li ích – chi phí ca các bên liên quan thông qua nghiên cu tình hung
mt d án c th là D án Trung tâm thng mi – Chung c Soái Kình Lâm, thuc
Phng 14, Qun 5, Thành Ph H Chí Minh mà trong Lun vn này gi tt là D án
Soái Kình Lâm. Lun vn s dng mô hình chit khu dòng tin, tiêu chun giá tr hin
ti ròng đ nghiên cu, đánh giá tính kh thi ca d án v tài chính, kinh t, qua đó phân
tích tác đng ca d án đi vi nn kinh t và li ích ca các đi tng liên quan.
Qua vic nghiên cu công tác thm đnh đang đc ng dng ti đa phng,
xem xét các yu t tác đng đn tính kh thi ca d án SKL, ng dng mô hình chit
khu dòng tin và tiêu chun giá tr hin ti ròng nói trên, tác gi nhn thy vic thc
hin d án SKL đang din ra rt chm chp và khó khn do có phn ca hai nguyên
nhân sau: Nguyên nhân đu tiên và quan trng nht ca vic chm tr là tính kém kh
thi v mt tài chính ca d án; Nguyên nhân th hai, đó là chính quyn cha s dng
công c thích hp đ xem xét và lng hóa mt cách chính xác tác đng đn li ích ca
các đi tng đ có các chính sách phù hp.
Vì vy, đ vic thc hin các d án ci to chung c c đc thun li, cn
lng hóa, xem xét li ích ca các bên liên quan mt cách c th, đm bo tính kh thi
cho vic thc hin d án. Trc tiên cn mt chính sách gii ta t chính quyn trung
ng, đm bo cho vic gii ta đc thun li, đúng thi gian, tránh gây nh hng
đn tính kh thi ca d án và thit hi cho ngân sách. Hn na, cn có mt quy hoch
toàn din ca c thành ph trong vic thc hin ci to các chung c c, b trí sp xp
tái đnh c phù hp tránh gây xáo trn v cuc sng, đm bo li ích cho ngi dân,
quy hoch mc đích s dng đt phù hp giúp gim chi phí đu vào đi vi vic xây
1
Qun y Qun 5 (2005) và (2010) [8]
2
dng chung c mi. Cui cùng, cn xem xét sut sinh li hp lý hn cho nhà đu t
trong điu kin các d án đòi hi thi gian thc hin trên 1 nm.
V công tác qun lý, cn nâng cao hiu qu công tác thm đnh, s dng mô
hình phù hp đ đánh giá các yu t tác đng đn tính kh thi ca d án, c th chính
quyn qun nên yêu cu các công ty t vn báo cáo thm đnh cn áp dng mô hình
chit khu dòng tin có tính đn đy đ các yu t tác đng đn d án, phân tích tài
chính, kinh t và phân phi mt cách c th, t đó có th lng hóa chính xác các tác
đng đi vi các bên liên quan và có chính sách phù hp.
3
Chng 1. M U
1.1. Vn đ nghiên cu
Theo s liu thng kê chính thc, đn ht nm 2009, trên đa bàn Qun 5,
Thành ph H Chí Minh có 189 chung c đc xây dng trc nm 1976 vi 6.056 cn
h có tng din tích là 140.080m
2
.
2
Tính bình quân mi cn h ch có 23,13 m
2
. Vi
bình quân mi cn h có 5 ngi sinh sng thì din tích nhà mi ngi trong các cn
h chung c xây trc nm 1976 ca Qun 5 ch là 4,6m
2
, thp hn so vi din tích
bình quân đu ngi ti qun là 11,17m
2
và tht hn rt nhiu so vi tiêu chun 14m
2
đc đ ra đn nm 2010.
3
Hn th, hin ti hu ht s chung c nêu trên đang xung
cp nghiêm trng cn phi xây mi li hoàn toàn. ây là mt nhim v ht sc nng n
vì trong mt thp k va qua, ch có 14 cn chung c vi din tích 171.154 m
2
đc
hoàn thành.
Khi các chung c c ca Qun 5 đc xây mi s to ra mt qu nhà rt ln,
đng thi ci thin đáng k b mt kin trúc cng nh môi trng sng Qun. Do vy,
vic ci to các chung c c là mt trong nhng nhim v trng tâm ca Qun 5 đã
đc đa vào Ngh quyt i hi ng b Qun 5 qua nhim k IX (2006 - 2010) và X
(2011 -2015).
4
ây là mt nhim v ht sc khó khn. Thách thc ln nht đi vi vic
ci to các chung c c là làm sao đ hài hòa li ích ca tt c các bên liên quan. Th
nht, nhng ngi đang sng trong các chung c đc ci to s có mt môi trng
sng tt và rng rãi hn, nhng h không phi tr thêm tin hay phn phi thanh toán
thêm nm trong kh nng chi tr ca h. iu này s tránh đc nhng mâu thun xã
hi, gim thiu tình trng khiu kin dây da và tràn lan đi vi các vn đ liên quan
đn đt đai và nhà . Th hai, nhng nhà đu t hay các doanh nghip tham gia vic ci
to các chung c này có đc mt sut sinh li cn thit tng ng vi ngun vn h
phi b ra và nhng ri ro mà h phi gánh chu. iu này s giúp cho ch trng xã
hi hóa vic xây dng nhà tr thành hin thc và làm gim gánh nng cng nh ri ro
2
y ban nhân dân Qun 5 (2009) [12]
3
Báo Sài gòn gii phóng online 23/01/2010 [7]
4
Qun y Qun 5 (2005)-(2010) [8]
4
ca ngân sách nhà nc. Th ba, Chính quyn qun 5 hoàn thành đc nhim v ca
mình, thc hin thng li Ngh quyt đ ra.
Trên thc t, vic ci to các chung c c Qun 5, đang din ra rt chm chp
và khó khn. Vi mong mun đa ra mt khung phân tích có th đánh giá rõ li ích, chi
phí, ri ro ca các bên liên quan và các c ch trin khai có tính kh thi, lun vn này s
s dng khung phân tích li ích – chi phí và phng pháp chit khu dòng tin đ phân
tích các khía cnh liên quan ca mt d án c th là D án Trung tâm thng mi –
Chung c Soái Kình Lâm, thuc Phng 14, Qun 5, Thành Ph H Chí Minh (gi tt
là D án Soái Kình Lâm).
1.2. D án Soái Kình Lâm
Trong s nhng chung c b h hng cn phi tháo d xây dng mi, cm
chung c 139-169 Phùng Hng, 835-851 Nguyn Trãi, 494-516 Trn Hng o và
508/1-18 Trn Hng o Phng 14 Qun 5 là mt trng hp đin hình ca nhng
khó khn và vng mc trong vic trin khai loi hình d án này.
Thc hin ch đo ca y Ban Nhân Dân Thành ph H Chí Minh, t nm
2003 y Ban Nhân Dân Qun 5 đã lp th tc đu t vi mc đích tháo d hoàn toàn
các chung c trên, xây dng mi Trung tâm thng mi chung c Soái Kình Lâm, tái
b trí dân c ti ch và to qu nhà phc v cho công tác chnh trang các khu vc khác
trên đa bàn Qun. Công ty Qun lý Phát trin Nhà Qun 5 là ch đu t trin khai d
án này.
Theo d án đc lp vào nm 2003, Công trình đc xây dng kiên c vi kt
cu bng bêtông ct thép bao gm 2 khi, có chung 2 tng hm phc v cho bãi xe và
khu k thut ph tr. Tng trt là khu thng mi dch v, k thut và nhà sinh hot
cng đng. Khi tháp cn h cao 13 tng phc v cho mc đích tái đnh c và khi tháp
cao 27 tng là cn h cao cp đ bán. Tng din tích sàn xây dng là 46.333 m
2
. S cn
h d kin là 206 cn. Tng chi phí đu t cho d án là 242 t đng.
5
Tính bình quân
tng chi phí xây dng cho mt m
2
sàn là 5,22 triu đng.
Vic đn bù gii ta đã bt đu trin khai vào nm 2004 và d kin vic xây
dng s đc hoàn tt vào nm 2006. Tuy nhiên, đn cui nm 2008 vic đn bù gii
5
Công ty qun lý phát trin nhà qun 5 (2003) [3]
5
ta mi c bn hoàn tt và trong nm 2009 Ch đu t đã phi lp li d án đu t vi
quy mô xây dng lên đn 49.684m
2
và tng vn đu t lên đn 823 t đng.
6
Tính bình
quân chi phí xây dng cho mt m
2
sàn là 16,56 triu đng, tng 3,08 ln so vi d toán
vn đu t nm 2003. Cho đn thi đim hin nay (2011) thì d án đang giai đon thi
công phn móng và thc hin ht sc chm chp.
1.3. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu ca đ tài th nht là xây dng khung phân tích đ chng minh vic
lp d án không tính đn yu t trt giá, lm phát; cha tính đn sut sinh li ca nhà
đu t làm cho d án không đm bo tính kh thi. K đn, thông qua vic áp dng
khung phân tích nêu trên chng minh phng pháp đánh giá đang đc công ty t vn
áp dng cn đc ci thin. T đó đa ra các đ xut giúp đm bo tính kh thi cho d
án, gim thiu tình trng chm tin đ, và nâng cao cht lng công tác tham mu trong
thc hin nhim v ca chính quyn qun 5.
1.4. Câu hi nghiên cu
Lun vn này s tp trung tr li câu hi: âu là nguyên nhân làm cho vic
trin khai D án xây dng Trung tâm thng mi – Chung c Soái Kình Lâm thuc
Phng 14, Qun 5, Thành ph H Chí Minh b kéo dài rt nhiu so vi d kin? nhng
gii pháp nào có th khc phc tình trng nêu trên? T vic phân tích các nguyên nhân
trên thì có th thy là các d án tng t ca qun, thành ph có gp vn đ tng t
hay không, t đó rút ra các vn đ v th ch chính sách đang gp phi và các bin pháp
đ khc phc nhng yu đim đó nói chung.
1.5. Phm vi nghiên cu
có th tr li cho câu hi nghiên cu nêu trên thì chi phí và li ích ca ba
đi tng chính là nhng h gia đình đang sng ti khu chung c, nhà đu t và nn
kinh t cn đc phân tích và c lng c th. ây là mt vn đ ht sc phc tp vi
phm vi khá rng, do vy, lun vn này ch tp trung tính toán, phân tích li ích và chi
6
Công ty qun lý phát trin nhà qun 5 (2009) [3]
6
phí ca ch đu t và phân tích mt s khía cnh liên quan đn li ích và chi phí ca hai
đi tng còn li.
Vi gii hn nêu trên, lun vn ch xem xét đn các nhân t v mô, tài chính
đi vi mt d án c th mà không xem xét các yu t k thut cng nh các s liu,
kt lun ch s dng trong tình hung này. Mc đích nghiên cu góp phn hn ch các
khó khn mà Qun 5 đang gp phi trong vic xây dng nhà .
Do đi tng mà lun vn chính sách này nhm đn chính là lãnh đo cp qun
(c th là Qun 5, TPHCM), nên lun vn ch tp trung vào nhng vn đ tài chính,
kinh t cn bn nht và gim lc ti thiu nhng yu t nng v tính k thut trong
thm đnh d án.
1.6. Cu trúc lun vn
Tip theo chng m đu, là phn đang trình bày, các phn còn li trong lun
vn đc cu trúc nh sau:
Chng hai s đa ra khung phân tích, tp trung ch yu vào phân tích t duy
hp lý ca các ch đu t khi b vn đu t vào mt d án.
Chng ba bao gm các ni dung: (1) Tìm hiu d án SKL thông qua báo cáo
thm đnh do công ty t vn thc hin, da vào khung phân tích nhn xét v kt lun do
công ty t vn đa ra, ch ra nhng đc đim ca d án; (2) Da vào nhng đc đim
này và khung phân tích Chng 2, tác gi thc hin thm đnh tính kh thi ca d án
SKL mt cách đc lp; (3) T phân tích kt qu thm đnh do tác gi thc hin nêu ra
nhng nguyên nhân chính gây vng mc trong vic thc hin d án.
Chng bn s là phn kt lun và đ xut khuyn ngh ca tác gi.
7
Chng 2. KHUNG PHÂN TÍCH
Mt d án thng tri qua các giai đon hình thành ý tng, nghiên cu tin
kh thi, nghiên cu kh thi, thit k chi tit, khi công d án. Trong tng giai đon d
án s đc các bên có li ích liên quan thm đnh trên quan đim ca mình đ đa ra
quyt đnh phù hp.
Da trên quan đim ca mình, thông qua vic s dng các phng pháp, tiêu
chun, công c tính toán đ đánh giá tính hiu qu ca d án, các bên liên quan s đa
ra quyt đnh. Thông thng đ xem xét thm đnh có rt nhiu phng pháp, cách tính
đc đa ra, nh giá tr hin ti ròng NPV (Net present value), sut sinh li ni ti IRR
(Internal rate of return), t s li ích – chi phí B/C, h s an toàn tr n DSCR và
thc hin các phân tích ri ro đ đánh giá tính kh thi ca d án trong các tình hung.
Ngay sau đây là phn trình bày v các quan đim thm đnh, tiêu chun giá tr
hin ti ròng và các phân tích ri ro.
2.1. Quan đim thm đnh
V tài chính
Tng mc đu t = Ngân lu ròng ca d án
Ch đu t = Ngân lu ròng ca d án + Vn vay – Tr lãi và n vay
Ngân sách = thu và phí s dng trc tip và gián tip – Tr giá và tr cp trc
tip và gián tip.
Khi đc xem xét trên quan đim tng đu t hiu qu ca d án s đc xem
xét nh chính nó vn có mà không xem xét đn ngun vn hình thành. Còn đi vi ch
đu t sau khi tính toán hiu qu ca d án nh bn thân nó vn có thì d án còn phi
đáp ng đc vic chi tr n vay và đem v cho mình mt khon thu nhp mong đi.
V phía chính quyn d án s đc xem xét thông qua các khon thu và h tr ngân
sách. ó là xét v khía cnh tài chính.
V kinh t
Quan đim kinh t = Tng li ích – Chi phí (đu t và hot đng) đc tính
theo giá kinh t.
V quan đim kinh t, d án s đc xem xét trên góc đ toàn b nn kinh t
đ đánh giá li ích mà d án mang li cho nn kinh t, mc đ nh hng, các ngoi tác
8
mà d án to ra, xem xét các li ích và thit hi mà các bên liên quan s nhn đc do
thc hin d án.
V phân tích phân phi: các li ích tài chính ròng mà d án mang li s đc
phân b cho các đi tng chu nh hng bi d án sau khi đã tr đi chi phí c hi ca
h.
2.2. Tiêu chun giá tr hin ti ròng – NPV (Net present value)
Sau khi đã tìm hiu quan đim thm đnh, chúng ta nhn thy rng, mi bên s
đng trên góc đ quan đim ca mình đ đánh giá d án, thông thng da vào các tiêu
chun nh giá tr hin ti ròng NPV (Net present value) và sut sinh li ni ti IRR
(Internal rate of return) Sau đây s trình bày v tiêu chun đc s dng trong đ tài là
tiêu chun giá tr hin ti ròng.
i vi nhà đu t, vic b tin vào hot đng sn xut kinh doanh trc tiên
cn phi bo toàn đc s vn, đng thi còn đm bo đc cho h mt sut sinh li
mong đi.
Vic b tin ra và thu v nu ch phát sinh 1 ln thì vic so sánh thc hin khá
đn gin, ch cn so sánh li ích thu đc vi lãi ngân hàng thì nhà đu t bit ngay
vic kinh doanh có thc s hiu qu hay không. Nhng nu có nhiu khon chi phí và
li nhun thu v phát sinh các thi đim khác nhau, thì cn phi đa tt c các khon
chi phí và li ích đó v cùng mt thi đim. Giá tr hin ti ròng ca d án đu t là
hiu s gia giá tr hin ti ca các dòng thu vào và chi ra d kin ca d án, công thc
tính giá tr hin ti ca mt chui li ích ròng
7
nh sau:
Nh vy, đ tính đc giá tr hin ti ca 1 chui li ích ròng ta cn có các ch
tiêu B
t
,C
t
và r. Trong đó B
t
và C
t
chính là li ích và chi phí (thc thu và thc chi) phát
sinh nm t r là sut chit khu đ tính giá tr B
t
- C
t
v hin ti. Tùy theo mc đích
(2.1)
t
tt
n
t
r
n
nn
r
r
CB
NPV
r
CB
r
CB
r
CB
NPV
)1(
)1(
)1()1(
0
0
1
11
0
00
0
+
−
=
+
−
++
+
−
+
+
−
=
∑
=
7
Brealey & Meyers (2000) [14]
9
ca vic thm đnh là v mt tài chính hay kinh t mà B
t
, C
t
và r s đc tính theo giá
kinh t hay tài chính, v sut chit khu đc trình bày c th nh sau:
Sut chit khu chính là sut sinh li yêu cu ca tng đi tng, nh vy 3
quan đim thm đnh nêu trên cho thy s có 3 sut chit khu khác nhau, sut chit
khu trên quan đim ca nn kinh t, sut chit khu trên quan đim tng đu t và sut
chit khu trên quan đim ch đu t/ch n.
V kinh t: d án đc đánh giá trên quan đim toàn xã hi, do ngun lc là
có hn, nên cn phi la chn gia các d án đ thc hin đu t. i vi nn kinh t
Vit Nam sut sinh li yêu cu hay chi phí c hi kinh t ca vn là 8%.
8
V tài chính:
Trên quan đim ch đu t và ch n, v nguyên tc, sut sinh li yêu cu ca
mt khon đu t nào đó bng sut sinh li yêu cu khi đu t vào mt tài sn không có
ri ro (chc chn nhn đc) cng vi mt phn bù đp ri ro:
9
r
e
= r
f
+ beta*(r
m
– r
f
) (2.2)
Trong đó:
-r
e
là sut sinh li mong đi ca nhà đu t
-r
f
là lãi sut phi ri ro
-beta là ri ro h thng
-r
m
là sut sinh li đu t danh mc th trng
Trên quan đim tng đu t mt d án vn thng s đc tài tr bng vn ch
s hu và vn vay, do đó chi phí vn ca d án là chi phí vn bình quân trng s ca
chi phí vn ch s hu và chi phí vn vay (WACC):
10
Trong đó:
-r
e
là chi phí vn ch s hu
-r
d
là chi phí n vay
-E là giá tr vn ch s hu
(2.3)
V
D
r
V
E
r
de
** WACC +=
8
Nguyn Phi Hùng (2010) [5]
9
Brealy & Meyers (2000) [14]
10
Modigliani và Miller, trích trong Brealy & Meyers (2000) [14]
10
-D là giá tr n vay
-V= E+D là giá tr d án
Nh vy sau khi đã cân nhc các yu t trên và tính toán có đc B
t
,C
t
,r chúng
ta s tính đc giá tr hin ti ròng ca d án nh công thc 2.3. đc chp nhn thì
giá tr hin ti ca li ích phi cao hn giá tr hin ti ca chi phí, hay tiêu chí đ chp
nhn d án là NPV >
0.
2.3. Các phân tích ri ro thc hin trong thm đnh d án
Nh đã nêu trên, đ có th tính toán NPV chúng ta cn c lng và tính
toán B
t
,C
t
,r. Do đó, d án còn đc kim tra tính nhy cm đi vi các thay đi v v
mô, các yu t nh hng trc tip đn kt qu d án đ xem xét các ri ro mà d án
phi đi din. Trong thc t các c lng đu có th thay đi khi hoàn cnh thay đi,
các ri ro có th xy ra là thay đi các yu t v mô, c ch chính sách, tin đ xây dng
- hoàn tt, thay đi trong th trng, thu nhp, thanh toán, cung cp, k thut vn hành,
bo trì, môi trng, xã hi Do đó đo lng chi phí và li ích không th tránh khi các
thay đi này. Vì vy phân tích ri ro giúp đánh giá tính kh thi ca d án trc các thay
đi nói trên. Trong phân tích ri ro lun vn s dng các phân tích sau đây: phân tích đ
nhy, phân tích kch bn.
ng dng các tiêu chí trên đây đ tài s tin hành tìm hiu đc đim, nhn xét
kt qu ca báo cáo thm đnh do công ty t vn lp nm 2003 và tin hành thm đnh
d án mt các đc lp chng 3 tip theo.
11
Chng 3. NG DNG MÔ HÌNH CHIT KHU DÒNG
TIN TRONG ÁNH GIÁ TÍNH KH THI CA D ÁN
SOÁI KÌNH LÂM
chng này, đ tài s tin hành đi vào thm đnh d án SKL mt cách c th
theo khung phân tích đã nêu chng 2, t vic xây dng các tham s đ thm đnh,
nêu ra các trng hp tính toán đn phân tích các kt qu đã thc hin. Trc tiên, đ
thm đnh mt cách chính xác, bên cnh vic xem xét cá khon li ích chi phí và sut
sinh li còn phi tìm hiu các đc đim, các yu t ngoi tác tác đng đn tính kh thi
ca d án. C th nh sau:
3.1. c đim - thông s d án
Bên cnh cách đc đim nh các d án bt đng sn khác - nh din tích đt
ca d án là 4.829m
2
, din tích xây dng là 46.333m
2
, tng s cn h là 206 cn vi
tng din tích là 18.016m
2
(trong đó khu A là 8.326m
2
và khu B là 9.690m
2
), din tích
dùng cho kinh doanh đ xe là 7.586m
2
, thng mi là 12.495m
2
, hiu sut kinh doanh
nhà là 100%, nhà xe là 90% và thng mi là 80% - thì tác gi nhn thy d án còn có
các đc đim khác bit cn lu ý trc khi xây dng mô hình đ tính toán nh sau:
Vn ch s hu ca Công ty qun lý phát trin nhà dành cho thc hin d án là
130 t. t thc hin d án không mua t th trng mà có đc t công tác đn bù gii
ta. Phng thc thanh toán là khu nhà s bán, khu thng mi dch v s cho thuê 20
nm - vi tin thuê đc huy đng cho toàn b 20 nm ngay t ban đu. Các khon chi
phí khác, nu có, s đc tính vào chi phí ca công ty không tính vào d án. Giá bán
ca sn phm bao gm 2 loi hình:
- Loi hình 1 – khu B: nhà và khu thng mi dch v hoàn toàn theo th
trng. Khu thng mi, dch v ch đc cho thuê kinh doanh trong 20
nm tin cho thuê tính vào kt qu ca d án , sau 20 nm ch chính sách
quyt đnh sau đó. Giá bán và cho thuê theo th trng và b ràng buc –
cht giá khi ký hp đng góp vn t ngi mua.
- Loi hình 2 – khu A: giá nhà chu tác đng bi Ch th 24/2004/CT-UB
ca UBND thành ph H Chí Minh [8], đc h tr 10% chi phí xây lp.
12
Nh vy, đc đim ca d án là bên cnh vic chu tác đng bi các chính sách
thu hin hu nh các d án bt đng sn khác vi thi gian thc hin kéo dài trên 1
nm, thì d án còn có các khon h tr và ràng buc đã nêu tác đng đn tính kh thi
ca d án.
Tham kho s liu d án Hùng Vng Plaza có chi phí đu t d kin ban đu
là 520 t đng (2004)
11
din tích sàn xây dng là 92.148 m
2
, mc giá chào bán ln đu
trung bình 1m
2
cn h Hùng Vng Plaza nm 2004 là hn 8 triu VN
12
. Tn à
Court có chi phí đu t d kin ban đu là 290 t đng (2005)
13
, din tích sàn xây dng
là 40.707 m
2
, mc giá chào bán ln đu trung bình 1m
2
cn h Tn à Court nm 2005
là hn 11 triu VN
14
. Vi các đc đim đã nêu, tác gi tính toán c tính d án SKL
có tng chi phí đu t là 258 t đng (nu cha tính thu VAT là 235 t đng), doanh
thu d c là 275 t đng (nu cha tính thu VAT là 250 t) (chi tit s liu d án
Soái kình lâm xem ph lc 1).
T l lm phát cn c vào ch s giá ca Thành ph H chí Minh trong giai
đon 2000 -2008 (Ph lc 2), CPI bình quân trong giai đon này tính toán đc là là
7,45%/nm. T tc đ phát trin tng sn phm trên đa bàn Thành ph H Chí Minh
giai đon 2000 – 2008 (Ph lc 3), cho thy tc đ phát trin ca ngành công nghip
xây dng trong giai đon này theo tính toán là 11,53%/nm. T t l lm phát và tc đ
tng trng ca ngành công nghip xây dng, bng ch s giá áp dng cho d án nh
sau:
Bng 3.1: Ch s giá
Nm 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Ch s giá (BQ) 1,00 1,07 1,15 1,24 1,33 1,43 1,54 1,65 1,78 1,91 2,05
Tc đ tng GDP 1,00 1,12 1,24 1,39 1,55 1,73 1,92 2,15 2,39 2,67 2,98
Ch s chung 1,00 1,20 1,44 1,72 2,06 2,47 2,96 3,55 4,25 5,10 6,11
(Ngun: Tính toán ca tác gi)
11
Báo Vit báo Online, 14/07/2004 [1]
12
Báo Thanh Niên Online, 03/01/2010 [9]
13
Báo Vit Báo Online, 14/07/2004 [1]
14
Báo Thanh Niên Online, 03/01/2010 [9]
13
Các chính sách v thu thc hin nh các quy đnh hin hành, c th
Thu chuyn quyn s dng đt 4%
VAT 10%
Thu thu nhp doanh nghip
Tm tính trong thi gian đu t/doanh thu 2%
Kt qu kinh doanh 25%
Lãi đnh mc giá bán nhà tái đnh c đang thc hin ti qun 10%
Giá đt th trng cn c vào phn giá th trng trong Báo cáo đ xut bng
giá đt qun 5 các nm 2004-2009
15
. Báo cáo này do Phòng Tài chính k hoch,
Phòng Tài nguyên môi trng, Phòng Thng kê, Trung tâm thm đnh giá Min Nam
thc hin và đc y ban nhân dân qun 5 ban hành hàng nm.
Tham kho
các d án v lch chi đu t, lch huy đng vn, tác gi xây dng
các ni dung này cho d án SKL nh ph lc 4 và 5.
3.2. Kt qu thm đnh do công ty t vn thc hin
Hin ti công tác thm đnh d án đã có Ngh đnh 16 ca chính ph v qun lý
d án đu t xây dng công trình. Trong đó phân tích đánh giá hiu qu kinh t, hiu
qu xã hi ca d án đc quy đnh mc 5 điu 6 ca Ngh đnh,
16
tuy nhiên cha có
vn bn hng dn quy đnh trình bày tiêu chí c th. Các ch tiêu tài chính và phân tích
đánh giá hiu qu kinh t, hiu qu xã hi ca d án vn ch yu là s dng báo cáo kt
qu kinh doanh đ đánh giá. Do vy, d án kh thi Trung tâm thng mi chung c Soái
Kình Lâm đc công ty TNHH kho sát thit k t vn xây dng ANT lp vào ngày
24/04/2003 (đc đi din ch đu t là Giám đc Công ty Qun lý phát trin nhà qun
5 ký xác nhn vào 24/04/2003 và đi din cp trên ch đu t là y ban Nhân dân qun
5 ký vào ngày 15/05/2003) bao gm 9 phn, trong đó phn phân tích tài chính đã đc
thc hin bao gm 5 phn nh sau:
1.
Khái toán vn đu t xây dng: lit kê các chi phí xây dng, trang thit b,
h tng k thut
15
y ban Nhân dân Qun 5 (2004-2009) [11]
16
Chính Ph (2005)[2]
14
2. Phân tích tài chính: lit kê tng vn đu t phân b cho tin s dng đt,
tng chi phí đu t xây dng, tng chi phí kin thit c bn khác.
3.
Ngun vn đu t: xác đnh ngun vn đu t
4.
Hch toán giá bán nhà: bao gm d kin giá thành, tng doanh thu, bng
giá nhà cho tng loi cn h
5.
Hiu qu d án: trong báo cáo kh thi
17
trình bày nh sau:
- Hiu qu xã hi:
Gii quyt v nhu cu nhà cho nhân dân
Chnh trang li cnh quan khu vc
Góp phn gii quyt vic làm cho nhân dân
- Hiu qu kinh t tài chính:
Bng 3.2: Hiu qu kinh t tài chính d án do t vn thc hin nm 2003 và
2009 (triu đng)
2003
(1)
2009
(2)
2009/2003
(3)
Din tích xây dng
46.333 49.684 1,07
Tng doanh thu
258 959 3,72
Doanh thu thun 239 863 3,61
Tng chi phí đu t
242 823 3,40
Chi phí đu t không k VAT 235 767 3,26
Lãi vay 52
Li nhun trc thu 4 44 11,00
Thu TNDN 1,25 12 9,60
Li nhun sau thu 2,66 32 12,03
Li nhun sau thu/Vn đu t 1,10% 3,86% 3,51
Li nhun sau thu/Tng doanh thu 1,03% 3,31% 3,21
(Ngun: (1) và (2) Công ty qun lý phát trin nhà qun 5 [2], (3) tính toán ca
tác gi)
17
Công ty qun lý phát trin nhà qun 5 (2003) và (2009) [3]
15
Nhn xét: d án đã có s gia tng trong chi phí đu t và doanh thu. C th chi
phí đu t nm 2003 d kin là 242 t đng nhng đn nm 2009 là 823 t đng tng
3,4 ln. Nh vy khi lp d án nm 2003 đã không tính đn s thay đi ca giá c,
dn đn khi d án b nh hng bi yu t tr hn thì chi phí đu t đã gia tng nên phi
lp li d án nm 2009. Bên cnh đó, đ nhà đu t tham gia thc hin d án, đng
vn b ra cn đc thu hi v kèm theo mt khon li nhun mong đi. Ngay bng tính
toán hiu qu 3.2 trên cho ta thy vi vn ban đu mà ch đu t b ra là 130 t, t lãi
sut tin gi do giai đon 2004-2008 Ngân hàng nhà nc công b
18
lãi sut tin gi
bình quân tính đc là 9,35%, nu gi trong thi gian 6 nm s đc kt qu nh bng
sau:
Bng 3.3: Tin lãi và giá tr ca 1 khon tin sau 1 thi gian (triu đng)
lãi sut 9,35%
Tin đu t lãi 1 nm lãi ly k
nm 0 130,00 12,16 12,16
nm 1 142,16 13,30 25,46
nm 2 155,46 14,54 40,00
nm 3 170,00 15,90 55,90
nm 4 185,90 17,39 73,30
nm 5 203,30 19,02 92,31
nm 6 222,31
(Ngun: Tính toán ca tác gi.)
Nh vy tng s tin lãi có đc t gi ngân hàng đã là 92,31 t sau 6 nm ln
hn rt nhiu so vi s 2,6 t đng có đc t d án. Nh vy nhà đu t s dùng tin
gi ngân hàng hn là tham gia vào d án.
Vic da vào kt qu kinh doanh đ đánh giá tính kh thi ca d án có th đa
ra mt kt qu đánh giá không đy đ và toàn din. có th nêu ra các nhn xét, phân
tích mt cách chi tit hn, tác gi cn có mt mô hình thm đnh toàn din hn. Da
vào khung lý thuyt đã nêu chng 2, trong mc 3.3 tip theo tác gi xây dng mt
18
Ngân hàng nhà nc (2004-2008) [6]
16
mô hình chit khu dòng tin đ đánh giá d án, và đ xut s dng mô hình thm đnh
này đi vi các d án trong tng lai cn thm đnh ti qun.
3.3. Xây dng mô hình tính toán s liu ca tác gi
phân tích ri ro, bên cnh k thut s dng phân tích đ nhy, đ tài này
tác gi gi đnh các trng hp (kch bn) cn phân tích sau đây đ có th so sánh s
khác bit do giá c, đ tr, sut sinh li yêu cu tác đng đn tính kh thi ca d án:
Trng hp 1: Gi đnh rng giá c là không thay đi, vic thc hin d án
cng đúng k hoch, vi vòng đi d án d trù là 6 nm trong đó s nm đn bù là 1
nm, s nm xây dng là 2 nm.
Trng hp 2: trng hp này ging nh trng hp 1 v tin đ, riêng giá c
khi này có xem xét đn các yu t có lm phát tng giá. Khi này giá thc hin bng giá
2003 nhân ch s giá nm phát sinh.
Trng hp 3: Gi đnh rng giá c là không thay đi, vic thc hin d án có
s chm tr, vi vòng đi d án khi này là 11 nm trong đó gi đnh s nm đn bù là 5
nm, chm đa vào xây dng 1 nm.
Trng hp 4: trng hp này ging nh trng hp 3 v tin đ, giá c khi
này có xem xét đn các yu t có lm phát tng giá, giá thc hin bng giá 2003 nhân
ch s giá nm phát sinh.
Bng 3.4 Tóm tt các trng hp phân tích ca tác gi
TH1 TH2 TH3 TH4
Giá Không
thay
đi
Thay
đi
Không
thay
đi
Thay
đi
Tin đ úng KH Sai KH
Vòng đi d án 6 11
Nm chun b 1 1
S nm đn bù 1
5
S nm chm đa vào xây dng 0
1
S nm xây dng 2 2
S nm kinh doanh - k c nm XD 4 4
17
có th đánh giá d án theo tiêu chí hin ti ròng nh chng 2 đã nêu, cn
xác đnh sut chit khu, xây dng ngân lu các khon thu chi ca d án cho tng
trng hp, c th nh sau:
Sut chit khu: Vic tính toán chi phí vn ch s hu và chi phí vn bình
quân trng s ng vi các thông s mà tác gi gi đnh đc thc hin chi tit ph lc
6, vi kt qu nh sau:
Bng 3.5: Chi phí vn bình quân trng s (%)
TH1 TH2 TH3 TH4
Chi phí vn trc thu - danh ngha
WACC*
17,93%
17,83%
Chi phí vn trc thu - thc
9,82%
9,75%
9,82%
9,65%
(Ngun: Tính toán ca tác gi)
Lu ý, trng hp 1 và 3, do s dng giá không thay đi nên ta s s dng
Wacc thc là 9,82% đ tính toán, trng hp 2 và 4 do s dng giá c đã có lm phát
nên cng s dng Wacc có yu t lm phát đ tính toán ln lt là 17,93% và 17,83%.
Wacc tng trng hp khác nhau là do khi có yu t lm phát chi phí phát sinh là
khác nhau, ví d trng hp 4 có tng chi phí là 713 t so vi 335 trng hp 2, dn
đn s thiu ht vn, đ tài gi đnh vay ngân hàng đ tài tr cho d án. Khi này n vay
s đc tính toán da trên vn ch s hu ban đu là 130 t (không b sung thêm vn)
và ngun tin huy đng t ngi mua nhà, n vay s là khon chênh lch đc gi đnh
phát sinh ph thuc vào (=) tng chi phí đu t tr (-) vn ch s hu và vn ch s
hu huy đng đc t doanh thu. Khi này t l D/E tng trng hp là khác nhau nên
dn đn Wacc trng hp 2 và 4 khác nhau, Wacc thc ca trng hp 2 và 4 khác so
vi 1 và 3 cng do yu t c cu vn.
Ngân lu d án: Do d án đn gin các khon chi đu t theo lch chi đu t
đc tính toán là các khon thc chi, các khon thu theo lch huy đng vn là thc thu
(đ đn gin vn gi tt là chi đu t và doanh thu) đ tài chn lp ngân lu d án theo
phng pháp trc tip đ thc hin.
i vi ngân lu chi đu t:
Trng hp 1- đúng k hoch, giá không thay đi - chi đu t mi thi đim
bng tng chi đu t theo giá không thay đi là 235 t nhân vi t l chi đu t lch
chi đu t ti thi đim tng ng.
18
Trng hp 2 - đúng k hoch giá thay đi theo lm phát - mi thi đim chi
đu t s bng chi đu t trng hp 1 nhân vi ch s giá ti thi đim tng ng
(bng ch s giá – ph lc 5).
Trng hp 3 - sai k hoch, giá không thay đi: t l chi đu t s đc điu
chnh chi đn bù bng tng chi đn bù chia cho s nm đn bù, hình thành nên lch và
t l chi đu t da trên s nm đn bù và tr hn tng ng. Khi này chi đu t mi
thi đim bng tng chi đu t theo giá không thay đi là 235 nhân vi t l chi đu t
lch chi tng ng.
Trng hp 4 - sai k hoch, giá thay đi theo lm phát, mi thi đim chi
đu t s bng chi đu t theo trng hp 3 nhân vi ch s giá thi đim tng ng.
i vi ngân lu các khon thu tin t bán và cho thuê, do gi đnh ch kéo dài
đn bù, tr hn xây dng, quá trình xây dng không kéo dài nên đi vi các trng hp
tr hn thì doanh thu cng tr hn tng ng, không thay đi v t l huy đng vn.
Thc thu mi thi đim đu bng Tng thu nhân t l vn huy đng lch huy đng
vn ti thi đim tng ng. Trong đó Tng thu tính toán nh sau:
Trng hp giá không thay đi dù đúng hay sai k hoch – trng hp 1 và 3:
Tng thu đu bng 250 t. Trong trng hp giá thay đi theo lm phát: Doanh thu khu
A: Tng thu s bng tng cng chi phí đu t khu A trong các trng hp tng ng
nhân vi t l lãi đnh mc 10%. Doanh thu khu B: trong tt c các trng hp Tng
thu đu bng Tng thu theo trng hp 1 nhân vi ch s giá ti thi đim bt đu huy
đng vn.
Chi đu t và doanh thu ca d án nh bng 3.6 sau (chi tit xem ph lc 7,8):