B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
LỂM QUC THANH
HOÀN THIN HOT NG QUN TR
NGUN NHỂN LC TI NGỂN HÀNG NÔNG GHIP
VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN VIT NAM
Chuyên ngành: Qun Tr Kinh Doanh
Mư s: 60.34.05
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS H TIN DNG
TP. H Chí Minh – NM 2011
MC LC
Trang
TRANG PH BỊA
MC LC S , BNG BIU
DANH MC CÁC CM T VIT TT
M U
CHNG 1: C S Lụ LUN V QUN TR NGUN NHỂN LC 4
1. 1. KHÁI QUÁT V QUN TR NGUN NHỂN LC 4
1.1.1. Khái nim ngun nhân lc 4
1.1.2. Khái nim qun tr ngun nhân lc 5
1.1.3. Mc tiêu ca qun tr ngun nhân lc 5
1.1.4. ụ ngha ca qun tr ngun nhân lc 6
1.2. NI DUNG CA QUN TR NGUN NHỂN LC 6
1.2.1. Chc nng thu hút ngun nhân lc 7
1.2.1.1. Hoch đnh ngun nhân lc 7
1.2.1.2. Phân tích công vic 8
1.2.1.3. Quá trình tuyn dng 9
1.2.2. Chc nng đào to và phát trin 12
1.2.3. Chc nng duy trì ngun nhân lc 15
1.3. CÁC YU T NH HNG N QUN TR NGUN NHỂN LC 18
1.3.1. Môi trng bên ngoài 18
1.3.2. Môi trng bên trong 20
CHNG 2: THC TRNG QUN TR NGUN NHỂN LC TI NGÂN HÀNG
NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN VIT NAM ………………………22
2.1. GII THIU V NGỂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG
THÔN VIT NAM 22
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin 22
2.1.2. C cu t chc ca Agribank 25
2.1.3. Kt qu kinh doanh nm 2010 26
2.2. PHÂN TệCH THC TRNG QUN TR NGUN NHỂN LC TI
NGỂN HÀNG NN&PTNT VIT NAM 26
2.2.1. Phân tích thc trng thc hin chc nng thu hút ngun nhân lc ti
Ngân hàng NN&PTNT Vit Nam 27
2.2.1.1. Công tác hoch đnh ngun nhân lc 27
2.2.1.2. Phân tích công vic 28
2.2.1.3. Quá trình tuyn dng 29
2.2.1.4. B trí nhân viên 30
2.2.2. Phân tích v thc trng thc hin chc nng đào to và phát trin
ngun nhân lc ti Agribank 33
2.2.3. Phân tích thc trng thc hin chc nng duy trì ngun nhân lc ti
Ngân hàng NN&PTNT ti Agribank 38
2.2.3.1. ánh giá kt qu thc hin công vic ca nhân viên 38
2.2.3.2. Thng tin 42
2.2.3.3. Ch đ lng 44
2.2.3.4. Ch đ phúc li 48
2.3. ÁNH GIÁ CHUNG 51
2.3.1. Thành tu đt đc 51
2.3.2. Nhng tn ti 51
Chng 3: MT S GII PHÁP HOÀN THIN QUN TR NGUN
NHỂN LC TI NGỂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN
NÔNG THÔN 55
3.1. QUAN IM VÀ MC TIểU QUN TR NGUN NHỂN LC TI
AGRIBANK 55
3.1.1 Quan đim qun tr ngun nhân lc 55
3.1.2 Mc tiêu qun tr ngun nhân lc 56
3.2. CÁC GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR NGUN
NHỂN LC TI AGRIBANK 57
3.2.1 Nhóm gii pháp hoàn thin chc nng thu hút ngun nhân lc ti
Agribank 57
3.2.1.1 Hoch đnh ngun nhân lc 57
3.2.1.2 Phân tích công vic 60
3.2.1.3 Hoàn thin công tác tuyn dng 63
3.2.2 Các gii pháp hoàn thin chc nng đào to và phát trin ngun
nhân lc 73
3.2.2.1 Xác đnh li nhu cu đào to 73
3.2.2.2 T chc đánh giá li sau đào to 75
3.2.2.3. Hoàn thin quy trình đào to 77
3.2.3 Các gii pháp hoàn thin chc nng duy trì ngun nhân lc 79
3.2.3.1 Hoàn thin công tác đánh giá thc hin công vic ca nhân viên 79
3.2.3.2 Hoàn thin ch đ thng tin, điu đng nhân viên 82
3.2.3.3. Hoàn thin ch đ tin lng và phúc li 84
3.2.3.4. Hoàn thin công tác khen thng và k lut 86
3.2.4 Các gii pháp h tr hoàn thin qun tr ngun nhân lc 87
3.2.4.1 Xây dng h thng thông tin và giao tip trong công ty 87
3.2.4.2 Xây dng môi trng làm vic thân thin, làm vic hiu qu, mang đm bn
sc riêng ca Agribank 88
3.2.4.3 u t phát trin công ngh trong qun lý 90
KT LUN
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC CM T VIT TT
CBCNV: Cán b công nhân viên
Ngân hàng NN&PTNT Vit Nam, Agribank: Vietnam Bank for Agriculture and
Rural Development, Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn Vit Nam
NHNN: Ngân hàng Nhà nc
NHTM: Ngân hàng thng mi
QTNNL: Qun tr ngun nhân lc
TMCP: Thng mi c phn
TP: Thành ph
WTO: Word Trade Organization, T Chc Thng Mi Th Gii
MC LC S , BNG BIU
Trang
S đ 1.1: Quá trình hoch đnh ngun nhân lc 8
S đ 1.2: C cu h thng tr lng trong các doanh nghip 18
S đ 2.1: S đ b máy qun lý ca Agribank 25
S đ 3.1: Quy trình tuyn dng đ xut 66
Bng1.1: Ni dung cn chun b khi t chc đào to 14
Bng 2.1: Kt qu kinh doanh 2009 – 2010 26
Bng 2.2 Phân công, b trí công vic ca Agribank 31
Bng 2.3: ào to và phát trin ti Agribank 35
Bng 2.4: ánh giá kt qu thc hin công vic ca nhân viên 39
Bng 2.5: bt và thng tin ca Agribank 42
Bng 2.6: Tin lng ca Agribank 45
Bng 2.7: Ch đ phúc li ca Agribank 48
Bng 3.1: Quy hoch phát trin ngun nhân lc ca Agribank trong tng lnh
vc đn nm 2015 59
Bng 3.2: Bng mô t công vic ca nhân viên tín dng nông nghip 61
Bng 3.3: Bng tiêu chun công vic ca nhân viên tín dng 62
Bng 3.4: Bng giao ch tiêu kinh doanh theo ch s kt qu thc hin ch yu 80
1
M U
1. Lụ DO CHN TÀI NGHIểN CU
đt đc mc tiêu xây dng đt nc tr thành mt nc công nghip hin
đi vào nm 2020, Chính ph cn phi có mt ngun lc tài chính di phc v cho
công tác đu t xây dng đt nc. Vì th, nhiu trung tâm tài chính – ngân hàng đc
thành lp trên c nc nhm huy đng các ngun lc v vn t nc ngoài và t trong
nhân dân, t đó đm bo lu lng tin t phc v cho công tác đu t và các hot
đng sn xut kinh doanh góp phn thc hin mc tiêu chung ca đt nc.
To điu kin cho hot đng tài chính ngày càng phong phú, đa dng phc v
nhu cu vn cho đu t phát trin và sn xut kinh doanh, Chính ph đã ban hành
nhiu ch trng thun li đ các ngân hàng ln trên th gii đu t vào Vit Nam, h
có tim lc mnh v vn, khoa hc công ngh hin đi, kinh nghim hot đng kinh
doanh trên th trng và thng hiu mnh thu hút khách hàng so vi các Ngân hàng
thng mi trong nc, điu đó làm cho th trng tài chính ngân hàng Vit Nam ngày
càng cnh tranh gay gt. có th đng vng và cùng phát trin song hành vi đà
phát trin ca h thng ngân hàng thì các Ngân hàng thng mi trong nc phi phát
huy ti đa tim nng sn có ca mình, bng cách tn dng th mnh ngun nhân lc
bn đa, am hiu vn hóa, phong tc và đi tng khách hàng ngi Vit Nam, t đó
thu hút ngun nhân lc trong th trng cnh tranh ngày càng ln.
Tc đ phát trin th trng tài chính càng nhanh nh hin nay, vic hình thành
hàng lot các ngân hàng trong thi gian va qua, cùng vi đó là các ngân hàng luôn
tranh th m rng hot đng ca mình ra nhiu th trng ln, mnh dn phát trin các
loi hình kinh doanh tài chính mi nhm thu hút khách hàng và m rng th phn trên
th trng tài chính. Nhng điu này đòi hi phi có mt lc lng ln nhân lc thuc
lnh vc ngân hàng nhm đáp ng nhu cu hot đng. Nhiu ngân hàng đã tung ra
nhiu chiêu thc thu hút cán b ngân hàng gii v vi ngân hàng ca mình, làm cho
2
nhu cu ngun lc cht lng cao trong lnh vc tài chính ngân hàng tng khá ln. T
đó, vic duy trì ngun nhân lc sn có, thu hút ngun lc cht lng cao t các ngân
hàng đi th cnh tranh và đào to phát trin ngun nhân lc đ nâng cao trình đ
nghip v, qun lý đáp ng nhu cu phát trin ngành ngân hàng hin nay là vn đ cn
nghiên cu và cp thit.
Trên c s nhng nhn đnh đã nêu, đ duy trì tt công tác qun tr ngun nhân
lc ca mình và thu hút ngun nhân lc t đi th cnh tranh, nhm góp sc chung vào
s phát trin ca th trng tài chính ngân hàng đt nc ca Ngân hàng Nông nghip
và phát trin Nông thôn Vit Nam là cn thit, t đó tôi chn đ tài “Hoàn thin hot
đng qun tr ngun nhân lc ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn
Vit Nam” làm lun vn tt nghip.
2. MC TIểU NGHIểN CU
Nghiên cu tng quan v lý thuyt qun tr ngun nhân lc. Qua đó, đánh giá
thc trng hot đng qun tr ngun nhân lc ti Ngân hàng Nông nghip và Phát Trin
nông thôn Vit Nam đ nhn bit đc nhng tn ti và hn ch trong công tác này cn
hoàn thin.
Vi kt qu kho sát, phân tích đ ra nhng gii pháp hoàn thin hot đng qun
tr ngun nhân lc ti Ngân hàng Nông nghip và Phát Trin nông thôn Vit Nam.
3. I TNG, PHM VI NGHIểN CU
tài ch nghiên cu các vn đ liên quan hot đng qun tr ngun nhân lc ti
Ngân hàng Nông nghip Phát trin nông thôn Vit Nam.
4. PHNG PHÁP NGHIểN CU
Lun vn s dng ch yu hai phng pháp đ nghiên cu là phng pháp đnh
tính và đnh lng, c th là:
- Nghiên cu, phân tích tài liu liên quan đn các ch trng, chính sách ca
ng và Nhà nc v phng hng phát trin ngun nhân lc trong ngân hàng.
3
- Phng pháp điu tra, kho sát, phng pháp thng kê, so sánh, phân tích,
tng hp và d báo.
5. KT CU CA LUN VN
Ngoài m đâ
u, kê
t luâ
n, danh mu
c ta
i liê
u tham kha
o va
ph lc s liu , luâ
n
vn co
3 chng gô
m:
Chng 1: C s
ly
luâ
n v qun tr ngun nhân lc
Chng 2: Thc trng hot đng qun tr ngun nhân lc ti Ngân hàng Nông
nghip và phát trin nông thôn Vit Nam
Chng 3: Mt s gia
i pha
p hoàn thin qun tr ngun nhân lc ti Ngân hàng
Nông nghip và phát trin nông thôn Vit Nam
4
CHNG 1
C S Lụ LUN V QUN TR NGUN NHỂN LC
1.1 KHÁI QUÁT V QUN TR NGUN NHỂN LC
1.1.1. Khái nim ngun nhân lc
Ngun nhân lc là vn con ngi, là mt dng tài nguyên đc bit, đc nghiên
cu di nhiu khía cnh khác nhau, do đó s có nhiu khái nim khác nhau. Di đây
là mt s trong nhng đnh ngha đó:
Theo Pierre G.Borgeron “ Ngun nhân lc là toàn b nhng con ngi mà mt
t chc s dng đ sn xut ra ca ci vt cht hoc đ cung cp dch v”
Theo đnh ngha ca Liên hip quc “Ngun nhân lc là tng th sc d tr,
nhng tim nng, nhng lc lng th hin sc mnh và s tác đng ca con ngi
trong vic to ra ca ci t nhiên và ca ci xã hi”
Các nhà qun tr hc quan nim rng: ngun nhân lc ca mt quc gia hay mt
vùng, mt khu vc, mt đa phng là tng hp nhng tim nng lao đng ca con
ngi đó trong mt thi đim xác đnh. Tim nng đó bao hàm th lc, trí lc và tâm
lc (đo đc, vn hóa li sng, nhân cách và truyn thng vn hóa lch s, vn hóa dân
tc) ca mt b phn dân s có th tham gia vào các hot đng vn hóa-xã hi.
Nh vy, ngun nhân lc là tng th nhng nng lc ca con ngi v th lc,
trí lc và nhân cách đáp ng nhu cu phát trin ca bn thân con ngi và xã hi.
Nhng nng lc này hình thành và phát trin thông qua giáo dc, đào đo, chm sóc
sc khe, thông tin, giao tip
T các khái nim trên, theo tác gi Ngun nhân lc là tng th các ch s phát
trin ca con ngi có đc qua s tr giúp ca xã hi và s n lc ca bn thân, là
tng th sc mnh th lc, trí lc, kinh nghim sng, nhân cách, đo đc, lý tng, vn
hóa, nng lc chuyên môn mà bn thân con ngi có th huy đng vào cuc sng lao
đng sáng to đ to ra ca ci vt cht cho bn thân và xã hi.
5
1.1.2. Khái nim qun tr ngun nhân lc
T cui nhng nm 1970, vn đ cnh tranh gay gt trên th trng cùng vi s
chuyn đi t quá trình sn xut công nghip theo li truyn thng sang quá trình sn
xut theo các công ngh k thut hin đi, nhng bin đi trong c cu ngh nghip,
vic làm và nhu cu ngày càng nâng cao ca nhân viên đã to ra cách tip cn mi v
qun tr con ngi trong t chc, doanh nghip. Vn đ qun tr con ngi trong t
chc, doanh nghip không còn đn thun ch là qun tr hành chính nhân viên. Tm
quan trng ca vic phi hp các chính sách và thc tin qun tr nhân s đc nhn
mnh. Nhim v qun tr con ngi là ca tt c các qun tr gia, không còn ca riêng
trng phòng nhân s hay phòng t chc cán b nh trc đây. Vic cn thit phi đt
đúng ngi đúng vic là vn đ quan trng nhm phi hp vic qun tr con ngi vi
mc tiêu phát trin ca t chc và ca doanh nghip. Thut ng qun tr ngun nhân
lc đc dn dn thay th cho qun tr nhân s.
Qun tr ngun nhân lc là vic s dng, b trí lc lng lao đng hin thi ca
mt t chc vào các b phn, v trí và phn hành s v c th đ thc hin các nhim
v c th nhm đt ti mc tiêu mà t chc vch ra thông qua mt trình t thng nht
là hoch đnh, t chc, b trí nhân s, ch huy và kim tra. ng thi, qun tr ngun
nhân lc còn là vic tuyn dng, hun luyn, b trí nhân viên, lãnh đo và đng viên
nhân viên làm vic vi mt kh nng cao nht, hoàn thành nhim v đc giao mt
cách tt nht.
Qun tr ngun nhân lc là h thng các trit lý, chính sách và hot đng chc
nng v thu hút, đào to phát trin và duy trì con ngi ca mt t chc nhm đt đc
kt qu ti u cho c t chc ln nhân viên.
1.1.3 Mc tiêu ca qun tr ngun nhân lc
Qun tr ngun nhân lc nghiên cu các vn đ liên quan đn ngun lc con
ngi trong các t chc tm vi mô, có th khái quát qua hai mc tiêu c th:
6
- S dng ngun nhân lc sao cho đt hiu qu cao nht nhm tng nng sut
lao đng và nâng cao tính hiu qu ca t chc.
- áp ng nhu cu ngày cao ca nhân viên, to điu kin cho nhân viên đc
phát huy ti đa các nng lc cá nhân, đc kích thích, đng viên nhiu nht ti ni làm
vic và trung thành, tn tâm vi doanh nghip.
1.1.4 ụ ngha ca qun tr ngun nhân lc
- Nghiên cu qun tr ngun nhân lc giúp cho nhà qun tr đt đc mc đích,
kt qu thông qua ngi khác. Nhà qun tr cn bit cách làm vic và hòa hp vi
ngi khác, bit cách lôi kéo ngi khác làm theo mình.
- Nghiên cu qun tr ngun nhân lc giúp cho các nhà qun tr hc đc cách
giao dch vi ngi khác, bit tìm ra ngôn ng chung và bit cách nhy cm vi nhu
cu ca nhân viên, bit cách đánh giá nhân viên chính xác, bit lôi kéo nhân viên say
mê vi công vic, tránh đc các sai lm trong tuyn chn, s dng nhân viên, bit
cách phi hp thc hin mc tiêu ca t chc và mc tiêu ca các cá nhân, nâng cao
hiu qu ca t chc và dn dn có th đa ra chin lc con ngi tr thành mt b
phn hu c trong chin lc kinh doanh ca doanh nghip. V mt kinh t, qun tr
ngun nhân lc giúp cho doanh nghip khai thác các kh nng tim tàng nâng cao nng
sut lao đng và li th cnh tranh ca doanh nghip v ngun nhân lc. Còn v mt xã
hi, qun tr ngun nhân lc th hin quan đim rt nhân bn v quyn li ca ngi
lao đng, đ cao v th và giá tr ngi lao đng, gii quyt hài hòa các mi li ích gia
t chc, doanh nghip và ngi lao đng.
1.2 NI DUNG CA QUN TR NGUN NHỂN LC
Hot đng qun tr ngun nhân lc liên quan đn tt c các vn đ v quyn li,
ngha v và trách nhim ca nhân viên nhm đt đc hiu qu cao cho c t chc ln
nhân viên. Trong thc tin, nhng hot đng này đa dng, phong phú và rt khác bit
tùy theo các đc đim v c cu t chc, công ngh k thut, nhân lc, tài chính, trình
đ phát trin ca các t chc. Tuy nhiên đ có đc cái nhìn khái quát, logic, có th
7
phân chia các hot đng ch yu ca qun tr ngun nhân lc theo ba nhóm chc nng
ch yu sau đây:
1.2.1 Chc nng thu hút ngun nhân lc
Nhóm chc nng này chú trng vn đ đm bo có đ s lng nhân viên vi
các phm cht phù hp cho công vic ca doanh nghip. có th tuyn đc đúng
ngi vào đúng vic, trc ht doanh nghip phi cn c vào k hoch sn xut kinh
doanh và thc trng s dng nhân viên trong doanh nghip nhm xác đnh đc nhng
công vic nào cn tuyn thêm ngi. Thc hin phân tích công vic s cho bit doanh
nghip cn tuyn bao nhiêu nhân viên và yêu cu tiêu chun đt ra cho các ng viên ra
sao. Vic áp dng các k nng tuyn dng (trc nghim, phng vn ) s giúp doanh
nghip chn đc ng viên tt nht cho công vic. Do đó nhóm chc nng tuyn dng
thng có các hot đng nh: D báo và hoch đnh ngun nhân lc, phân tích công
vic, phng vn, trc nghim, thu thp, lu gi và x lý các thông tin v ngun nhân
lc ca doanh nghip.
1.2.1.1 Hoch đnh ngun nhân lc
Công tác hoch đnh ngun nhân lc giúp cho c quan thy rõ đc phng
hng, cách thc qun tr ngun nhân lc ca mình, đm bo cho c quan b trí đúng
ngi đúng vic, đúng thi đim cn thit và linh hot đi phó vi nhng thay đi th
trng. Hoch đnh ngun nhân lc là quá trình nghiên cu, xác đnh nhu cu ngun
nhân lc, đa ra các chính sách và thc hin các chng trình, hot đng đm bo cho
c quan, t chc có đ ngun nhân lc vi các phm cht, k nng phù hp đ thc
hin công vic đt nng sut, cht lng và hiu qu cao.
Nhìn chung công tác xây dng chin lc con ngi đóng vai trò ht sc quan
trng, góp phn không nh vào vic làm tng sc cnh tranh ca các hot đng Ngân
hàng Vit Nam và kh nng nm bt c hi th trng ca ngân hàng. Vn đ đt ra đi
vi các nhà hoch đnh chính sách cng nh các nhà kinh doanh lnh vc ngân hàng
phi tn dng đc nhng th mnh ca mình đ xây dng chin lc nhân s đm bo
8
phát trin c v s lng ln cht lng, nhm tng cng kh nng cnh tranh trên th
trng.
Thông thng quá trình hoch đnh ngun nhân lc đc thc hin theo các
bc sau :
Phân tích môi trng, xác đnh mc tiêu và chin lc cho đn v.
Phân tích hin trng qun tr ngun nhân lc trong đn v.
D báo khi lng công vic
D báo nhu cu ngun nhân lc .
Phân tích quan h cung cu ngun nhân lc
Thc hin các chính sách, k hoch chng trình qun tr ngun nhân lc.
Kim tra, đánh giá tình hình thc hin.
S đ 1.1: Quá trình hoch đnh ngun nhân lc
(Ngun: TS.Trn Kim Dung, 2006, Qun tr ngun nhân lc,
(Human Resource Management), NXb Thng kê, Hà Ni)
1.2.1.2 Phân tích công vic
Thc hin phân tích công vic là quá trình nghiên cu ni dung công vic nhm
xác đnh điu kin tin hành, các nhim v, trách nhim, quyn hn khi thc hin công
Phân
tích môi
trng,
xác đnh
mc
tiêu, la
chn
chin
lc
Thc hin:
-Thu hút
-ào to và
phát trin
-Tr công và
kích thích
-Quan h lao
đng
Kim tra,
đánh giá
tình hình
thc hin
D
báo/phân
tích công
vic
Phân
tích hin
trng
qun tr
ngun
nhân lc
D
báo/xác
đnh
nhu cu
nhân lc
Phân tích
cung cu,
kh nng
điu chnh
Chính
sách
K
hoch/
chng
trình
9
vic ca mình và các phm cht, k nng nhân viên cn thit phi có đ thc tt công
vic.
Khi thc hin phân tích công vic cn xây dng đc hai tài liu c bn là bng
mô t công vic và bng tiêu chun công vic. Bng mô t công vic là vn bn lit kê
các chc nng, nhim v, các mi quan h trong công vic, các điu kin làm vic, yêu
cu kim tra, giám sát và các tiêu chun cn đt đc khi thc hin công vic. Còn
bng tiêu chun công vic là vn bn lit kê nhng yêu cu v nng lc cá nhân nh
trình đ hc vn, kinh nghim công tác, kh nng gii quyt vn đ, các k nng khác
và các đc đim cá nhân thích hp nht cho công vic.
Nu làm tt ni dung phân tích công vic s giúp nhà qun tr doanh nghip to
ra đc s đng b gia các b phân trong doanh nghip, tuyn dng đúng nhân viên,
đánh giá đúng nng lc nhân viên, t đó có chính sách lng, kích thích khen thng
kp thi và chính xác.
Phân tích công vic ti mi doanh nghip thng không ging nhau, quá trình
phân công vic gm sáu bc sau đây:
Bc 1: Xác đnh mc đích ca phân tích công vic, t đó xác đnh các hình
thc thu nhp thông tin phân tích công vic hp lý nht.
Bc 2: Thu thp các thông tin c bn có sn.
Bc 3: Chn la các phn vic đc trng, các đim then cht đ phân tích công
vic.
Bc 4: Áp dng các phng pháp khác nhau đ thu thp thông tin phân tích
công vic.
Bc 5: Kim tra, xác minh tính chính xác ca thông tin.
Bc 6: Xây dng bng mô t công vic và bng tiêu chun công vic.
1.2.1.3 Quá trình tuyn dng
Trong công tác tuyn dng ca doanh nghip, có rt nhiu ngun cung cp ng
viên vào các chc v hoc công vic trng mà doanh ngip có nhu cu nh tuyn trc
10
tip t các nhân viên đang làm vic ti doanh nghip, qua thông tin qung cáo, thông
qua các trung tâm dch v lao đng…Nhìn chung, ta có th tuyn ng viên t hai
ngun c th nh sau:
- Ngun ng viên t bên trong ni b doanh nghip
Khác vi công tác đ bt, b nhim ni b, hình thc tuyn dng trong ni b
doanh nghip đc thc hin công khai, vi tiêu chun tuyn dng rõ ràng cho tt c
ng viên t trong ni b doanh nghip.
u đim ca phng pháp này:
Nhân viên đã đc th thách v lòng trung thành, thái đ nghiêm túc, trung
thc, tinh thn trách nhim và ít b vic.
Nhân viên d dàng, thun li hn trong thc hin công vic vi cng v
mi.
To ra s thi đua rng rãi gia các nhân viên đang làm vic, kích thích h
làm vic tích cc, sáng to, to ra hiu sut cao.
Hn ch ca phng pháp này:
Vic tuyn nhân viên gi mt chc v trong doanh nghip theo kiu thng
chc có th gây ra hin tng chai , x cng do các nhân viên đc thng
chc đã quen cách làm c, thiu sáng to, không dy lên đc bu không khí
thi đua mi trong doanh nghip.
D hình thành các nhóm “ng viên không thành công” t nhng ngi
không đc tuyn chn, t đó xãy ra tâm lý không phc lãnh đo mi, d
chia bè phái, mt đoàn kt, khó làm vic…
- Ngun ng viên t bên ngoài doanh nghip:
Doanh nghip có th tuyn ng viên t ngun bên ngoài doanh nghip qua các
hình thc thu hút sau: thông qua qung cáo, thông qua vn phòng dch v lao đng, qua
tuyn sinh viên tt nghip t các trng đi hc, theo gii thiu ca chính quyn và ca
11
nhân viên trong doanh nghip, do ng viên t đn xin vic hoc qua h thng
internet…
Ni dung và trình t ca quá trình tuyn dng trong các doanh nghip thng
đc tin hành theo mi bc, nh sau:
Bc 1: Chun b tuyn dng bao gm thành lp hi đng tuyn dng,
nghiên cu k các vn bn, quy đnh ca Nhà nc và t chc, doanh nghip
liên quan đn tuyn dng, t đó xác đnh các tiêu chun tuyn chn.
Bc 2: Thông báo tuyn chn ngn gn, rõ ràng, chi tit và đy đ trên các
phng tin thông tin nh báo, đài, trung tâm dch v vic làm, trc cng
doanh nghip.
Bc 3: Thu nhn, nghiên cu h s: sau khi đng thông tin tuyn dng các
ng viên np h s thì doanh nghip tip nhn và thông tin cho ng viên.
Bc 4: Phng vn s b nhm loi bt nhng ng viên không đt tiêu chun
khi tip nhn h s không phát hin.
Bc 5: Kim tra và trc nghim: nhm đánh giá kin thc c bn, kh nng
thc hành, trí nh và tính khéo léo ca ng viên đ chn đc nhng ng
viên xut sc.
Bc 6: Phng vn ln hai: nhm tìm hiu, đánh giá ng viên v kinh
nghim, trình đ, các đc đim cá nhân nh tính cách, khí cht, kh nng hòa
đng…
Bc 7: Xác minh, điu tra: nhm bit thêm v trình đ, kinh nghim, tính
cách ca ng viên hoc nhng công vic đòi hi xác minh thông tin v ng
viên tht chính xác.
Bc 8: Khám sc khe nhm đm bo sc khe tt cho công vic đc
tuyn chn.
12
Bc 9: Ra quyt đnh tuyn dng: là bc quan trng nht qua các bc
tuyn chn, sau khi hoàn tt vic thng tho v các điu kin làm vic đ đi
đn ký hp đng chính thc.
Bc 10: B trí công vic.
1.2.2 Chc nng đào to ậ phát trin
Nhóm chc nng này chú trng nâng cao nng lc ca nhân viên, đm bo cho
nhân viên trong doanh nghip có k nng, trình đ lành ngh cn thit đ hoàn thành
tt công vic đc giao và to điu kin cho nhân viên đc phát trin ti đa các nng
lc cá nhân. Các doanh nghip áp dng chng trình hng nghip và đào to cho
nhân viên mi nhm xác đnh nng lc thc t ca nhân viên và giúp nhân viên làm
quen vi công vic ca doanh nghip. ng thi, các doanh nghip cng thng lp
các k hoch đào to, hun luyn và đào to li nhân viên mi khi có s thay đi v
nhu cu sn xut kinh doanh hoc quy trình công ngh k thut. Nhóm chc nng đào
to, phát trin thng thc hin các hot đng nh: Hng nghip; hun luyn; đào to
k nng thc hành cho nhân viên; bi dng nâng cao trình đ lành ngh và cp nht
kin thc qun lý, k thut công ngh cho cán b qun lý và cán b chuyên môn
nghip v.
Trong thc t có nhiu quan đim khác nhau v khái nim đào to và phát trin:
- Theo Cherrington, đào to liên quan đn tip thu kin thc, k nng đc bit,
nhm thc hin nhng công vic c th, còn phát trin liên quan đn vic nâng cao trí
tu và cm xúc cn thit đ thc hin các công vic tt hn.
- Theo Carrel et al cho rng có hai loi đào to là: đào to chung đ nhân viên có
đc nhng k nng có th s dng mi ni, đào to chuyên giúp nhân viên có đc
các thông tin và k nng chuyên bit, áp dng cho công vic ca mình ti ni làm vic.
- Theo Wayne coi đào to giành cho nhân viên cp di, còn phát trin đ cho
nhân viên cp cao. S khác bit gia đào to và phát trin là đào to chú trng k nng
tay chân, còn phát trin chú trng k nng giao tip, ra quyt đnh.
13
- Vi quan đim ca Cenzo và Robbins, theo tác gi là phù hp và bao quát
nht. ào to có đnh hng vào hin ti, còn phát trin chú trng công vic tng lai
trong t chc, doanh nghip, giúp cá nhân chun b sn các kin thc, k nng cn thit
cho nhu cu công vic trong tng lai.
Hin nay, ba vn đ u tiên hàng đu trong đào to và phát trin là: nâng cao
cht lng, đi mi công ngh, k thut và phc v khách hàng.
- Chng trình nâng cao cht lng nhm đáp ng nhu cu ngày càng tng ca
khách hàng và yêu cu cnh tranh trong kinh t toàn cu.
- i mi công ngh cn thit đc tip tc đào to do tc đ phát trin nhanh
chóng ca công ngh, k thut trong cách mng khoa hc công ngh, nhm giúp doanh
nghip không b lc hu v thông tin.
- Phc v khách hàng nhm nâng cao kh nng cnh tranh ca doanh nghip.
V nhu cu đào to ca nhân viên đc xác đnh thông qua vic thc hin các
phân tích sau:
- Phân tích doanh nghip đ đánh giá đc ch s hiu qu v mt t chc, k
hoch chun b đi ng cán b k cn, nhân viên và môi trng t chc.
- Phân tích tác nghip nhm xác đnh loi k nng và các hành vi cn thit cho
nhân viên đ thc hin tt công vic.
- Phân tích nhân viên chú trng lên các nng lc và các đc tính cá nhân ca
nhân viên, xác đnh ngi cn thit đc đào to và nhng k nng, kin thc cn thit
đc lnh hi hay chú trng trong quá trình đào to, phát trin.
Thc hin quá trình đào to bao gm đào to ti ni làm vic và đào to ngoài
ni làm vic:
- ào to ti ni làm vic nh kèm cp, hng dn ti ch, luân phiên thay đi
công vic.
- ào to ngoài ni làm vic thông qua nghiên cu tình hung, trò chi qun tr,
hi tho, chng trình liên kt đào to vi các trng đi hc.
14
Tóm tt li nhng ni dung cn chun b khi chúng ta t chc đào to đc th
hin bng sau:
Bng 1.1: Ni dung cn chun b khi t chc đào to
Ni dung
Câu hi
Tr li
Mc đích
Mc đích đào to là gì?
Trách nhim
Ai chu trách nhim đào to, kinh phí đào to?
Ai có thm quyn quyt đnh đào to, chi phí đào to?
La chn
ngi tham
gia đào to
Nguyên tc, tiêu chí tuyn chn ngi tham gia đào to?
Thông tin, qui trình cnh tranh công bng đ tuyn chn
ngi đào to là gì?
Ngun kinh
phí
Quy ch chi hot đng đào to ca doanh nghip th nào?
Cung cp kinh phí đào to và xác đnh v đi tng, quy
ch s dng ngun này?
Th tc cp kinh phí và các hot đng khác?
Quy đnh v trách nhim ca ngi đc đào to đi vi
doanh nghip nu không hoàn thành khóa hc?
H thng
thông tin
Doanh nghip lu gi thông tin các ni dung:
- Chi phí các khon: hc phí, đi li, lu trú…cho tng
hc viên nh th nào?
- Thi gian, ni dung đào to nh th nào?
- Kt qu đào to nh th nào?
La chn nhà
cung cp dch
v đào to
Ai tham gia tuyn chn? ai s quyt đnh sau cùng?
Quy trình, tiêu chí tuyn chn nh th nào?
T chc khóa
đào to
Thi gian, đa đim t chc nh th nào?
Phân công ai chu trách nhim ph trách lp đào to?
15
ánh giá kt
qu đào to
Tiêu chí đánh giá nh th nào?
Cách thc đánh giá nh th nào cho chính xác?
1.2.3 Chc nng duy trì ngun nhân lc
Nhóm chc nng này chú trng đn vic duy trì và s dng có hiu qu ngun
nhân lc trong doanh nghip. Nó gm hai chc nng nh hn là: Kích thích, đng viên
nhân viên và duy trì, phát trin các mi quan h lao đng tt đp trong doanh nghip.
Trong đó, chc nng kích thích, đng viên nhân viên liên quan đn các chính sách và
các hot đng nhm khuyn khích, đng viên nhân viên trong doanh nghip làm vic
hng say, nhit tình, có ý thc trách nhim và hoàn thành công vic vi cht lng cao.
Ngoài ra, đ duy trì ngun nhân lc doanh nghip còn thc hin tt mi quan h
lao đng liên quan đn các hot đng nhm hoàn thin môi trng làm vic và các mi
quan h trong công vic nh: Ký kt hp đng lao đng; gii quyt khiu t, tranh chp
lao đng; giao t nhân viên; ci thin môi trng làm vic; y t; bo him và an toàn
lao đng.
Thc hin chc nng duy trì ngun nhân lc gm có các ni dung chính sau
đây:
- ánh giá kt qu thc hin ca nhân viên: ni dung này đc thc hin
nhm: Cung cp thông tin phn hi đ nhân viên bit mc đ hoàn thành nhim v ca
mình; Giúp nhân viên sa cha kp thi sai lm trong quá trình thc hin nhim v;
Kích thích, đng viên nhân viên khi có sáng kin mi, hoàn thành xut sc công vic;
Cung cp thông tin làm c s lp k hoch ngun nhân lc; Cung cp thông tin v
công tác đào to đ nhân viên ch đng tham gia nâng cao nng lc chuyên môn; Tng
cng quan h tt gia nhân viên và lãnh đo; Hoàn thin h thng qun tr ngun
nhân lc trong doanh nghip.
Trình t thc hin đánh giá nhân viên đc thc hin qua các bc sau:
Bc 1: Xác đnh các yêu cu c bn cn đánh giá.
16
Bc 2: La chn phng pháp đánh giá thích hp.
Bc 3: Hun luyn nâng cao nng lc cho các nhà lãnh đo và nhng ngi
làm công tác đánh giá v k nng đánh giá thc hin công vic ca nhân viên.
Bc 4: Tho lun cùng nhau góp ý hoàn chnh ni dung đánh giá trong tp th
doanh nghip.
Bc 5: Thc hin đánh giá theo tiêu chun mu trong thc hin công vic.
Bc 6: Tho lun gia tp th nhân viên và lãnh đo v kt qu đánh giá.
Bc 7: T c s kt qu đánh giá xác đnh mc tiêu và kt qu mi cho nhân
viên.
Khi thc hin đánh giá nhân viên cn tránh nhng sai lm mà ngi đánh giá
thng gp nh: tiêu chun không rõ ràng, thiên kin, xu hng thái quá, xu hng
trung bình ch ngha, đnh kin. Riêng các nhà lãnh đo đánh giá nhân viên cn tránh
ba điu: không có kh nng phê bình, không có kh nng cung cp thông tin phn hi,
phê phán kh nng thay vì cn phê phán các s vic, vn đ c th.
- Tr công cho ngi lao đng: ngày nay, khi cuc sng ca ngi lao đng đã
đc ci thin rõ rt, trình đ vn hóa chuyên môn ca ngi lao đng đc nâng cao,
ngi lao đng đi làm không ch mun đc tr lng cao, xng đáng nh các yu t
vt cht nh lng c bn, thng, tr cp, phúc li, mà còn bao hàm các yu t phi
vt cht nh c hi thng tin trong ngh nghip, đc thc hin nhng công vic có
tính cht thách thc, thú v…
Mc tiêu ca h thng tin lng là nhm thu hút nhân viên gii, duy trì nhng
nhân viên gii gn bó vi doanh nghip, kích thích đng viên nhân viên và đáp ng các
yêu cu ca pháp lut.
Mt ng viên đi tìm vic thì mc lng mà doanh nghip tr càng cao càng thu
hút đc nhân viên đó chp nhn làm vic hn. iu này thu hút đc nhiu ng viên
gii làm vic cho doanh nghip.
17
Duy trì nhng nhân viên gii: đòi hi doanh nghip không ch tr lng cao mà
còn phi đm bo tính công bng trong ni b doanh nghip. Khi nhân viên nhn thy
doanh nghip tr lng cho h không công bng, h s thng cm thy khó chu, chán
nn và thm chí mun ri doanh nghip. Tính công bng trong tr lng th hin
không ch s công bng gia nhng nhân viên cùng thc hin công vic, có kt qu
tng đng, không phân bit gii tính, màu da, dân tc…mà còn s công bng gia
nhng công vic có tm quan trng, yêu cu mc đ phc tp, k nng thc hin tng
đng, hoc gia nhng nhân viên làm vic trong nhng b phn khác nhau trong
doanh nghip.
Kích thích, đng viên nhân viên: đc thc hin thông qua các yu t cu thành
thu nhp nh lng c bn, thng, phúc li, tr cp. Nhân viên thng mong đi vào
nhng c gng và kt qu ca h đc đánh giá và khen thng xác đáng. Nu nhng
c gng, vt v, mc đ thc hin công vic tt ca h không đc đn bù tng xng,
h s không làm vic na, có th hình thành tính , th đng.
áp ng yêu cu ca pháp lut: các doanh nghip cn phi chú trng thc hin
yêu cu mà pháp lut quy đnh nh v mc lng ti thiu, thi gian và điu kin lao
đng, v lao đng tr em, ph cp lng và các chính sách phúc li xã hi.
V hình thc tr lng thông thng có ba hình thc c bn là: tr lng theo
thi gian, tr lng theo nhân viên và tr lng theo kt qu thc hin công vic.
Ngoài vic tr công cho ngi lao đng, doanh nghip còn áp dng hình thc
kích thích khác nhau nh: Kích thích cá nhân bng cách tr lng theo sn phm, tr
lng theo gi, tin hoa hng; Kích thích da vào nhóm bng cách tr lng khoán
theo nhóm; Kích thích theo kt qu kinh doanh ca doanh nghip bng cách thng
theo nng sut, cht lng, k hoch chia li và k hoch bán c phiu cho nhân viên.
18
S đ 1.2: C cu h thng tr lng trong các doanh nghip
( Ngun: TS.Trn Kim Dung (2006), Qun Tr ngun nhân lc
(Human Resource managemant), Nxb Thng kê, Hà Ni)
1.3 CÁC YU T NH HNG N QUN TR NGUN NHỂN LC
1.3.1 Môi trng bên ngoài
Các yu t bên ngoài nh hng đn qun tr ngun nhân lc ca doanh nghip,
bao gm:
- Khung cnh kinh t: chu k kinh t nh hng rt ln đn qun tr ngun nhân
lc. Trong giai đon kinh t suy thoái hoc bt n có chiu hng đi xung, mt mt
doanh nghip cn phi duy trì lc lng lao đng có tay ngh, mt khác phi gim chi
phí lao đng. Doanh nghip buc phi gim gi làm, cho nhân viên ngh tm, hoc
ngh vic, gim phúc li…Ngc li, khi kinh t phát trin thì doanh nghip có nhu
cu tng nhân viên, m rng sn xut. Vic m rng này đòi hi doanh nghip phi
C cu h
thng tr
lng
C hi thng tin
Thù lao phi vt
cht
Thù lao vt
cht
iu kin làm
vic
Công vic thú v
Phúc li
Thng
Ph cp
Lng c bn
19
tuyn thêm ngi có trình đ, tng lng cho nhân viên, tng phúc li đ thu hút nhân
tài và ci thin môi trng làm vic.
- Dân s và lc lng lao đng: tùy theo t l tng dân s ca đt nc, nu dân
s tng quá nhanh tr nên d tha lao đng, khi đó phi gii quyt vic làm rt khó
khn, có khi phi xut khu lao đng, ngc li dân s già cõi thì thiu lao đng đ đáp
ng công vic.
- Lut l ca nhà nc: các doanh nghip đu phi tuân th lut pháp nhà nc v
đu t, hot đng kinh doanh và s dng lao đng.
- Vn hóa, xã hi: nh hng rt ln đn qun tr ngun nhân lc. Trong mt nn
vn hóa xã hi có quá nhiu đng cp, nc thang giá tr xã hi không theo kp vi đà
phát trin thi đi, rõ ràng nó kìm hãm, không cung cp nhân tài phc v lao đng.
Thái đ làm vic, phong tc tp quán, thói quen ngh ngi ca mi nc khác nhau
cng nh hng đn hot đng ca doanh nghip.
- i th cnh tranh: trong nn kinh t th trng các doanh nghip phi bit cách
thu hút nhân tài, gi chân nhân tài bng các chính sách lng, phúc li, môi trng làm
vic. Vì s ra đi ca nhân tài có khi s đóng góp vào lc lng lao đng cho đi th
cnh tranh, tác đng không nh đn hot đng kinh doanh ca đn v.
- Khoa hc k thut: s thay đi khoa hc k thut s to điu kin thun li hn
cho sn xut vi ít lc lng lao đng, khi đó nhà qun tr phi sp xp li lc lng
lao đng d tha.
- Khách hàng: khách hàng là mc tiêu ca mi doanh nghip, do đó nhà qun tr
phi đm bo nhân viên mình sn xut ra các mt hàng phù hp nhu cu, th hiu ca
khách hàng, làm sao cho nhân viên hiu đc không có khách hàng là không có doanh
nghip, không còn c hi làm vic na.
- Chính quyn và các đoàn th: nh hng rt ln đn qun tr ngun nhân lc
nh vn đ v ch đ chính sách, tuyn dng, sa thi…