Quản trị rủi ro của các Ngân hàng thương mại Việt Nam theo chuẩn mực của Basel 3

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH

******************


HÀ THÚC TRC



QUN TR RI RO CA CÁC NGÂN HÀNG THNG
MI VIT NAM THEO CHUN MC CA BASEL 3





LUN VN THC S KINH T





TP. H CHÍ MINH - NM 2011
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
******************


HÀ THÚC TRC

QUN TR RI RO CA CÁC NGÂN HÀNG THNG
MI VIT NAM THEO CHUN MC CA BASEL 3


Chuyên ngành: Kinh t tài chính - Ngân hàng
Mã s : 60.31.12

LUN VN THC S KINH T



Ngi hng dn khoa hc: TS. Nguyn Tn Hoàng



TP. H CHÍ MINH - NM 2011
LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Các s liu, kt qu nêu
trong lun vn là trung thc và đc trích dn đy đ ngun tham kho hoc t các tài
liu đc nêu  mc các tài liu tham kho, các ý kin và đ xut ca tác gi cha đc
ai công b bt k công trình nào khác.

Tp.HCM, ngày 23 tháng 11 nm 2011
Hc viên


Hà Thúc Trc

MC LC
LI M U 1
1. LÝ DO CHN  TÀI 1
2. MC ÍCH NGHIÊN CU 1
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU 2
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU 2
5. KT CU LUN VN 2
6. Ý NGHA KHOA HC VÀ THC TIN  TÀI 3
CHNG 1: TNG QUAN V RI RO VÀ QUN TR RI RO TRONG HOT
NG CA NGÂN HÀNG THNG MI 4
1.1 Tng quan v ri ro trong ngân hàng thng mi: 4
1.1.1 Khái nim và nguyên nhân ri ro ca các ngân hàng thng mi 4
1.1.2 Các loi ri ro c bn tr
ong hot đng kinh doanh ngân hàng 6
1.1.2.1 Nhóm ri ro ni ti bên trong ca các ngân hàng 6
1.1.2.2 Nhóm ri ro do tác đng t bên ngoài 11
1.2 Qun tr ri ro và s cn thit ca qun tr ri ro trong hot đng 15
1.2.1 Khái nim và ni dung qun tr ri ro trong các ngân hàng thng mai 15
1.2.1.1 Khái nim v qun tr ri ro 15
1.2.1.2 Ni dung qun tr ri ro trong các ngân hàng thng mi 16
1.2.2 S cn thit phi nâng cao nng lc qun tr ri ro ti các NHTM
16
1.2.2.1 Kinh doanh ngân hàng là loi hình kinh doanh đc bit 16
1.2.2.2 Hiu qu kinh doanh ca NHTM ph thuc vào mc đ ri ro 17
1.2.2.3 Qun tr ri ro t là điu kin quan trng đ nâng cao 17
1.3 Quy đnh ca Vit Nam và các chun mc Quc t v qun tr ri ro 18
1.3.1 Các quy đnh ca Vit Nam v hot đn qun tr ri ro 18
1.3.1.1 Quy đnh v đm bo an toàn trong hot đng the

o Thông tu 13
1.3.1.2 Quyt đnh 493 v phân loi n và trích lp d phòng đ x lý ri ro 21
1.3.2 Các chun mc quc t v qun tr ri ro 22
1.3.2.1 Nhng ni dung c bn ca Basel 1 22
1.3.2.2 Nhng ni dung c bn ca Basel 2 24


1.3.2 3 Nhng ni dung c bn caBasel 3 28
1.3.3 Mi quan h và điu kin áp dng các tiêu chun Basel 3 36
1.3.4 Các mô hình qun tr ri ro ca các ngân hàng trên th gii 37
KT LUN CHNG 1 41
CHNG 2:
THC TRNG QUN TR RI RO VÀ NG DNG CÁC HIP
C BASEL TRONG QUN TR RI RO TI CÁC NHTM VIT NAM
2.1 Tng quan tình hình kinh t - tài chính ca Vit Nam 42
2.1.1 Tng trng kinh t 42
2.1.2. Tình hình lm phát ca Vit Nam trong nm 2010 44
2.1.3 Hot đng ngân hàng t nm 2000-2010 45
2.2 Thc trng hot đng ca h thng ngân hàng thng mi Vit Nam: 45
2.2.1 Bc tranh tng quan v h thng ngân hàng thng mi Vit Nam: 45
2.2.
2 Nhng din bin ca ngành ngân hàng t đu nm 2011 đn nay 46
2.2.3 Nhng kt qu đt đc trong hot đng kinh doanh 47
2.2.3.1 S lng các ngân hàng và nhng thay đi v mt th phn 48
2.2.3.2 Tình hình tng vn điu l theo l trình ca nhà nc và quy mô 51
2.2.3.3 Kh nng đáp ng t l an toàn vn ti thiu theo Thông t 13 52
2.2.3.4 Huy đng và cung ng vn cho nn kinh t: 52
2.2.3.5 Tng trng li nhun và kh nng sinh li tt
54
2.2.4 Nhng thách thc mà h thng NHTM phi đi mt 55

2.2.4.1 Vn đ lm phát 55
2.2.4.2 T l n xu tng cao và có nhng din bin phc tp 56
2.2.4.3 Cnh tranh gia các ngân hàng vi nhau 58
2.2.4.4 Kh nng thanh khon và tính bn vng cha cao… 60
2.2.4.5 Cnh tranh vi th trng chng khoán… 60
2.2.4.6 Công tác d báo và phân tích th trng còn yu 61
2.3 Thc trng ng dng Basel 2 trong hot đng giám sát
61
2.3.1 Nhng kt qu đt đc 61
2.3.1.1 Tng bc Hoàn thin pháp lý v thanh tra, giám sát ngân hàng 61
2.3.1.2 Tng bc xây dng đc ni dung giám sát 62
2.3.1.3 T chc giám sát đc thc hin trên c hai ni dung 63


2.3.2 Nhng mt còn hn ch 64
2.3.2.1 Cha đ cp đn ri ro hot đng, ri ro th trng 64
2.3.2.2 Cha ng dng phng pháp và phng pháp đánh giá ni b ca Basel 64
2.3.2.3 Hot đng giám sát ca Ngân hàng Nhà nc cha đáp ng yêu cu 65
2.3.2.4 H thng pháp lý liên quan đn hot đng giám sát NHTM còn hn ch 65
2.3.2.5 Công tác giám sát và qun tr ri ro trong ni b ngân hàng 66
2.3.3 Nguyên nhân tn ti 67
2.3.3.1 Nguyên nhân t phía Ngân hàng Nhà nc
67
2.3.3.2 Nguyên nhân t phía Ngân hàng thng mi 69
2.3.3.5 Các nguyên nhân khác 67
2.4 Tác đng ca Basel 3 đn h thng ngân hàng Vit Nam 72
2.4.1 Nhng tác đng tích cc 72
2.4.2 Nhng tác đng không mong mun …. 73
2.5 ánh giá kh nng đáp ng các tiêu chun Basel 3 ca các NHTM Vit Nam 74
2.5.1 Mc đ đáp ng các yêu cu v vn ti thiu 74

2.5.2 Mc đ đáp ng các quy đnh v thanh khon 77
2.5.3 Mc đ đáp ng các yêu cu v thanh tra, giám sát
77
2.5.4 Mc đ đáp ng các nguyên tc k lut th trng và minh bch thông tin 78
2.5.5 Nhng thách thc trong l trình áp dng Basel 3 80
KT LUN CHNG 2 81
CHNG 3
:  XUT XÂY DNG L TRÌNH NG DNG BASEL 3 VÀ GII
PHÁP NHM NÂNG CAO KH NNG ÁP NG CÁC TIÊU CHUN BASEL 3
VÀO HOT NG NGÂN HÀNG TI VIT NAM
3.1 S cn thit phi ng dng hip c Basel 3 trong qun tr ri ro 81
3.2  xut di góc đ NHNN và các c quan giám sát ngân hàng Vit Nam 83
3.2.1  xut xây dng l trình áp dng Basel 3 vào thc tin Vit Nam 83
3.2.2 Xây dng đính hng phát trin th trn
g các công c tài chính 88
3.2.3 Kim soát cht ch các phng án tng vn mi 90
3.2.4 Tng cng kim tra, giám sát tình hình s dng vn t có tng thêm 90
3.2.5 y nhanh vic sp xp và tái cu trúc li h thng NHTM Vit Nam. 91
3.2.6 Các gii pháp Nâng cao nng lc qun lý nhà nc v qun lý, giám sát 93


3.3 Các gii pháp nâng cao kh nng đáp ng các tiêu chun Basel 3 96
3.3.1 Các gii pháp v ci tin hot đng qun tr ri ro 96
3.3.2 Nâng cao h s an toàn trong hot đng (CAR) 99
3.3.3 Gii pháp gim tng tài sn có ri ro 103
KT LUN CHNG 3 106
PHN KT LUN 107
DANH MC TÀI LIU THAM KHO 108
Ph lc 01:
“Các ni dung c bn ca Thông t 13 quy đnh v các t l đm bo an

toàn trong hot đng ca t chc tín dng” 110
Ph lc 02
: “Quy đnh ti điu 6 và iu 7 ca Quyt đnh 493/2005/Q-NHNN ngày
22/04/2005 v vic phân loi n, trích lp và s dng d phòng đ x lý ri ro tín dng
ti TCTD” 126
Ph lc 03:
“25 nguyên tc c bn ca U Ban Basel v giám sát ngân hàng” 130
Ph lc 04:
Ni dung c bn v qun tr ngân hàng theo mô hình CAMELS 134

DANH MC CÁC T VIT TT

NH Ngân hàng
NHTM Ngân hàng thng mi
NHTMCP Ngân hàng thng mi c phn
NHTMQD Ngân hàng thng mi Quc doanh
NHNNg Ngân hàng nc ngoài
NHNN Ngân hàng nhà nc Vit Nam
TCTD T chc tín dng
CIC Trung tâm thông tin tín dng
CAR T l an toàn vn ti thiu (CAR Capital Adequacy Ratio)
CKT Cân đi k toán
OMO Th trng m
WTO T chc thng mi th gii




DANH SÁCH BNG BIU Trang

Bng 1.1 Các loi vn cp 1, cp 2, cp 3 theo quy đnh ca hip c Basel 1 23
Bng 1.2 Trng s ri ro phân theo loi tài sn trong quy đnh 27
Bng 1.3 Khung điu chnh các tiêu chun vn theo hip c Basel 3 31
Bng 1.4 L trình thc thi các quy đnh ca hip c basel 3 34
Bng 1.5 So sánh nhng đc đim khác bit v t l an toàn vn trong hip c Basel 2
và Basel 3 35
Bng 2.
1 Tc đ tng trng kinh t giai đon 2000-2010 43
Bng 2.2 Tng hp tình hình n xu ca mt s ngân hàng 58
Bng 2.3 Tng hp h s CAR và vn điu l t nm 2008-2010 75

Bng 2.4 H s CAR ca mt s NHTM Vit Nam nm 2010 theo cách. 76
Bng 3.1 Khuyn ngh l trình thc thi các quy đnh ca hip c Basel 3 88


DANH MC CÁC BIU 

Biu đ 01: Tng trng GD
P và các khu vc kinh t giai đon 2000-2010 43
Biu đ 02: Tc đ tng giá tiêu dung (CPI) theo tháng nm 2010 44
Biu đ 03: Tng trng GDP, M2 và tín dng 45
Biu đ 04: Tình hình phát trin s lng ngân hàng qua các nm 49
Biu đ 05: Th phn cho vay và huy đng ca các khi ngân hàng 50
Biu đ 06: Quy mô vn điu l ca các khi ngân hàng 52
Biu đ 07: Tình hình huy đng và cho vay ca h thng NHTM Vit Nam
53
Biu đ 08: Tc đ tng trng li nhun ca các ngân hàng t nm 2008-2010 55
Biu đ 09: Tc đ tng giá tiêu dùng (CPI) theo tháng nm 2011 56
Biu đ 10: T l n xu ca h thng ngân hàng t nm 2002 đn nay 57

1

LI M U
1. LÝ DO CHN  TÀI:
Trong 4 nm tr li đây nn kinh t th gii tri qua mt giai đon vô cùng khó
khn. u tiên là s đ v th trng bt đng sn ti M đã tác đng và làm sp đ
hàng lot đnh ch tài chính ln ti M, Anh, Pháp, c và kéo theo hàng lot các đnh
ch tài chính ti Châu Á ri vào trình trng hn lon đã tác đng đn nn kinh t toàn
cu và dn đn mt cuc khng hong nghiêm trng nht k t cuc đi suy thoái 1929-
1933. Nn kinh t Vit Nam đã hi nhp sâu rng vào nn ki
nh t th gii nên nhng

tác đng xu đn nn kinh t Vit Nam là không tránh khi. H thng ngân hàng đóng
mt vai trò vô cùng quan trng trong vic điu hòa và cung ng vn cho nn kinh t,
đng thi cng là công c qua
n trong trng trong vic thc hin chính sách tin t quc
gia. S tng trng và phát trin bn vng ca h thng này có tác đng trc tip và
mnh m đn s tng trng nn kinh t ca mi quc gia.
H thng ngân hàng thng mi Vit Nam trong thi gian qua đã có nhng phát
trin vt bc, quy mô vn, tng tài sn và li nhun luôn tng trng  mc cao so vi
các nc trong khu vc và trên th gii. Mc dù, có s tng trng nha
nh v quy mô
hot đng nhng công tác qun tr ri ro đ đm bo an toàn trong hot đng vn cha
có quan tâm tng xng. Do đó, vic tip cn các chun mc quc t vào trong qun tr
ri ro đi vi h thng ngân hàng thng mi Vit Nam trong điu kin hin nay là rt
cn thit. Vì lý do đó tác gi đã chn đ tài “Qun tr ri ro ca các Ngân Hàng
Thng Mi Vit Nam theo chun mc ca B
asel 3”
2. MC ÍCH NGHIÊN CU:
 tài thc hin nghiên cu các quy đnh hin hành ti Vit Nam và các chun
mc ca hip c Basel đi vi giám sát hot đng ngân hàng, đc bit nghiên cu
Basel 3, đ xut l trình ng dng ca Basel 3 và
o thc tin ti Vit Nam.
Sau khi tìm hiu và gii thiu ngn gn v ni dung c bn các hip c Basel,
đ tài tp trung thc hin đánh giá hiu qu hot đng ca h thng NHTM Vit Nam
trong thi gian qua, nhng vn đ cn lu ý trong công tác qun tr ri ro ca các ngân
hàng đ t đó phân tích nhng khó khn thách thc, nhng nguyên nhân mà h thng
NHTM Vit Nam đã, đang và có t
h gp phi khi ng dng Basel 3
2

Trên c s đó, đ tài c gng xây dng l trình ng dng Basel 3 vào h thng

qun tr ri ro và đng thi đ xut nhng gii pháp nâng cao kh nng ng dng Basel
3 trong vic xây dng h thng qun tr ri ro và tính toán nhu cu vn ti thiu cn
thit đi vi nhng ri ro c bn ca h thng NHTM Vit Nam.
3. I TNG VÀ PHM VI NGHI
ÊN CU:
Trên thc t, hip c Basel có rt nhiu nguyên tc và chun mc liên quan đn
quy trình giám sát hot đng ngân hàng, đc bit là các chun mc v giám sát hot
đng ca các tp đoàn tài chính ngân hàng.
Tuy nhiên, trong điu kin nghiên cu ca mình, đ tài ch gii hn thc hin
nghiên cu kh nng đáp ng các tiêu chun c bn ca Basel 3 và đ xut l trình áp
dng Basel 3 vào tr
ong thc tin hot đng ca h thng ngân hàng Vit Nam. Các ni
dung chuyên sâu ca Basel 3 tác gi xin đ li cho phn nghiên cu chuyên sâu sau này.
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU:
 tài nghiên cu ch yu da vào các lý thuyt v ri ro, qun tr ri ro, các
quy đnh v đm bo an toàn trong đng ngân hàng ca ngân hàng nhà nc và các tiêu
chun ca các hip c Basel v qun lý ri ri, thanh tra giám sát trong hot đng ca
các ngân hàng thng mi.
 tài đã s dng các phng pháp nghiên cu nh sau:
- Phng pháp lý thuyt duy vn bin chng,
duy vt lch s và suy lun logic.
- Phng pháp phân tích hot đng kinh t, toán hc, thng kê, so sánh đi chiu
các kinh nghim c bn và ca các nhà nghiên cu tài chính, tin t.
Ngoài ra, h thng c s d liu th cp cng đc s dng có chn lc nhm
giúp đ tài có th phâ
n tích và đánh giá các vn đ mt cách khách quan nht, ngun d
liu th cp này ch yu thu thp t các báo cáo ngành ngân hàng, báo cáo thng niên
ca NHNN, báo cáo thng niên ca các NHTM do chính tác gi thng kê và x lý
theo yêu cu ca tng chuyên mc, bên cnh đó ngun s liu cng đc thu thp t
các tp chí chuyên ngành nh tp chí kinh t phát trin, tp chí công ngh ngân hàng và

các website NHNN, tng cc thng kê, … cng đc s dng làm d liu th cp cho
đ tài.


3

5. KT CU LUN VN:
Ngoài phn m đu và kt lun, lun vn đc chia làm 3 chng, c th:
Chng 1: Tng quan v ri ro và qun tr ri ro trong hot đng ca ngân hàng
thng mi.
Chng 2: Thc trng qun tr ri ro và ng dng các hip c Basel vào trong
qun tr ri ro ti các Ngân hàng thng mi Vit Nam.
Chng 3:  xut xây dng l t
rình ng dng Basel 3 và gii pháp nhm nâng
cao kh nng đáp ng các tiêu chun Basel 3 vào hot đng ngân hàng ti Vit Nam.
6. Ý NGHA KHOA HC VÀ THC TIN  TÀI:
Qun tr ri ro trong hot đng ca các Ngân hàng thng mi Vit Nam đang là
mt trong nhng vn đ nóng bng nht hin nay, h thng ngân hàng thng mi đã
phát trin vt bc v quy mô tng tài sn, ngun vn và li nhun. Tuy nhi
ên, nng
lc qun tr điu hành, h thng pháp lý cha th bt kp trc s phát trin ca h
thng ngân hàng. ây chính là vn đ mà tác gi mun đ cp vic tip cn các chun
mc quc t vào trong hot đng ca các ngân hàng thng mi Vit Nam đ có th
nâng cao nng lc qun tr ri ro cho các ngân hàng thng mi nhm
nâng cao kh kh
nng cnh tranh và đm bo tính an toàn cao hn trong hot đng.
Sau quá trình nghiên cu và nhn đc s đóng góp ca quý thy cô, đ hoàn
thin hn huy vng rng đ tài có th đc s dng làm tài liu tham kho phc v cho
các nhà điu hành trong các ngân hàng thng mi, các anh ch hc viên cao hc và cho
các giáo viên ging dy trong các chng trình đào to ti các trng cao đng, đi hc

v hot đng qun tr ri ro ngân hàng và các c quan thanh tra giám sát ca Ngân hàng
Nhà nc.








4

CHNG 1: TNG QUAN V RI RO VÀ QUN TR RI RO TRONG
HOT NG CA NGÂN HÀNG THNG MI
1.1 Tng quan v ri ro trong ngân hàng thng mi
1.1.1 Khái nim và nguyên nhân ri ro ca các ngân hàng thng mi
a. Khái nim v ri ro: Cho đn nay cha có đnh ngha thng nht v ri ro,
nhng trng phái khác nhau, tác gi khác nhau đa ra các đnh ngha khác nhau.
Nhng đnh ngha này rt đa dng, tuy nhiên có th chia thành hai quan đim:

- Theo quan đim truyn thng: Ri ro là nhng thit hi, mt mát, nguy him,
hoc các yu t liên quan đn nguy him, khó khn hoc điu không chc chn có th
xy ra cho con ngi
- Theo quan đim trung hòa: Ri ro là s bt trc có th đo lng đc. Ri ro
có tính hai mt: va có tính tích cc va có tính tiêu cc. Ri ro có th gây ra nhng
tn tht, mt mát, nguy him, nhng cng c
hính ri ro có th mang đn cho con ngi
nhng c hi. Nu tích cc nghiên cu ri ro, nhn dng đo lng ri ro, qun tr ri ro,
ngi ta không ch tìm ra đc nhng bin pháp phòng nga, hn ch mt tiêu cc và
tn dng phát huy mt tích cc do ri ro mang ti.

Ri ro đc đnh ngha là tp hp các nhân t bên trong và bên ngoài có th cn
tr ngân hà
ng thc hin mc tiêu kinh doanh ca mình. “Ri ro là nhng s kin không
chc chn có th dn đn nhng tn tht hoc li ích phát sinh t các quyt đnh la
chn ca ngân hàng”
1
. Nh vy, ri ro không ch bao gm kh nng xu có th xy ra
(mi nguy him) mà còn là kh nng tt đp (các c hi) có th b b qua, hoc kh
nng thc t không ging nhng gì mong đi (s không chc chn) và bt k điu gì
xy ra nh hng đn vic thc hin các mc tiêu ca ngân hàng.
Các NHTM cn đánh giá c hi kinh doanh da trên
mi quan h ri ro – li ích
nhm tìm ra nhng c hi đt đc nhng li ích tng xng và phù hp vi mc ri
ro có th chp nhn đc. Kinh nghim cho thy không phi vic tránh né ri ro mà
chính là vic kim soát, kim ch thm chí chp nhn ri ro mi là điu kin cn thit
đ đt đc kt qu tt trong kinh doanh da trên c s qun lý ri ro hiu qu.
b. Nguyên nhân ri ro
ca các ngân hàng thng mi


1
Qun tr ri ro và khng hong, trang 30, 2009
5

Nguyên nhân sâu xa ca ri ro là do bn cht ca các đnh ch tài chính. Cng có
th nói rng ri ro là s t hp ca nhiu nhân t bên trong nh s mt cân đi gia tài
sn n và tài sn có, nng lc điu hành, qun tr ri ro và đc bit là s hot đng da
trên nim tin.
Ngân hàng là mt đnh ch trung gian tài chính đóng vai trò cc k quan trng
trong nn kinh t, nó điu tit ngun vn t nhng ni thiu vn đn nhng ni cn

vn. C
hính vì hot đng chính này, đ có th to ra đc nhiu li nhun, các ngân
hàng ngày càng pht l đi các tiêu chun v thm đnh cht lng các khon cho vay
ca mình, chính điu đó to ra s mt cân đi nghiêm trng gia c cu tài sn có và tài
sn n, to s mt cân bng và d gây ra sp đ cho các ngâ
n hàng. Ngoài ra, mi ngân
hàng li có các chính sách tín dng riêng bit do Hi đng qun tr và Ban điu hành đ
ra, chính s qun tr thiu kim soát và cân nhc đã và s mang đn nhng nguy him
cho các ngân hàng này. c đim ni bt nht và không th tách ri ca các đnh ch tài
chính nói chung hay ngân hàng nói riêng đó là s hot đng da trên nim tin, các t
chc tín dng, các t chc ki
nh t và các cá nhân quan h vi nhau da vào s tin tng
ln nhau nên khi s tin tng này không còn thì s xy ra nhng điu vô cùng ti t, có
th kéo theo s sp đ hàng lot ca c h thng tài chính. Mc đ tin cy ca các ngân
hàng có th đc đánh giá da trên đ lành mnh và an toàn v tài chính đc đánh giá
trong quá trình hot đng kinh doanh, hin nay thng đc đánh giá qua hng mc tín
nhim v
à nhiu ch tiêu khác. Còn s hot đng da trên nim tin là kh nng “ri ro”,
nh là vic cp tín dng và tin rng ngi đi vay s hoàn tr đy đ vn và lãi vay ,
mang tính cht tim n và luôn luôn tn ti, không th loi tr mà ch có th hn ch tu
vào chính sách tín dng cng nh kh nng qun tr ca mi ngân hàng.
Nu nói v các cú sc t bên ngoài ca nn kinh t, ta có th nhc đn m
ôi
trng kinh t mà các ngân hàng này tn ti nh môi trng pháp lý, chính sách v
mô… hay đôi khi chính là hiu ng “domino” phát sinh và lan truyn mi khi có mt s
kin xut hin t chính các đnh ch tài chính này.
Môi trng pháp lý và chính sách v mô là hai yu t cc k quan trng, chúng
th hin suy ngh ca nhng ngi làm chính sách đnh hng cho nn kinh t. Các t
chc kinh t có hot đng d dàng và hiu qu hay không là do nhng yu t này chi

phi, tip đó mi là s lan truyn trong h thng các đnh ch tài chính.
6

1.1.2 Các loi ri ro c bn trong hot đng kinh doanh ngân hàng
Kinh doanh ngân hàng là loi hình kinh doanh đc thù, do đó nhng ri ro đi
vi hot đng ngân hàng cng mang tính đc thù. Hin nay có nhiu cách phân loi ri
ro khác nhau, tuy nhiên trong phm vi hot đng ca các NHTM Vit Nam có th phân
thành hai nhóm ri ro c bn nh sau:
1.1.2.1 Nhóm ri ro ni ti bên trong ca các ngân hàng

Ri ro thanh khon
Ri ro thanh khon là ri ro do ngân hàng mt kh nng thanh toán các khon n
đn hn. i vi mt ngân hàng đang hot đng bì
nh thng, ngân hàng đó có đ kh
nng thanh toán đc các khon n đn hn. Khi ngân hàng lâm vào tình trng thanh
khon kém, ngân hàng này s bt đu đi mt vi nhng rc ri, đu tiên là h không
th huy đng đc vn c trên th trng bán l ln bán buôn. Ri ro này thng thy 
các ngân hàng không có kh nng tài tr cho hot đng ti đn v mình t ngày này qua
ngày khác.
Trong ngân hàng, vn đ thanh khon là mt vn đ cc kì quan trng, và chí
nh
điu này là yu t đ phân bit ngân hàng vi các đnh ch tài chính khác. Khách hàng
khi gi tin  ngân hàng, h luôn tin rng h có th rút tin ra vào bt kì thi đim nào
h mun, bt k món tin đó đn hn hay cha đn hn. Do đó, nu có bt kì mt tin
đn nào gây bt li v kh nng thanh toán ca ngân hàng, hu nh bt kì ai có tin gi
 ngân hàng đu m
un đn rút, và chính điu này li gây ra vic mt kh nng thanh
khon ca ngân hàng. Nu không có s h tr ca các ngân hàng khác và đc bit là
Ngân hàng Trung ng bm mt lng tin ln cho ngân hàng, ngân hàng s nhanh
chóng mt kh nng chi tr vì trong mt thi gian ngn nh vy, không ngân hàng nào

t xoay s kp.
 gim thiu ri ro này, hu ht các ngân hàng phi gi nhiu nhng l
oi tài
sn mang tính thanh khon cao đ d dàng chuyn thành tin mt, ví d nh: tin mt,
trái phiu chính ph, các khon đu t ngn hn, … Các ngân hàng đu bit rng gi
nhiu loi tài sn thanh khon cao thì li nhun cng thp. Chính vì vy, các ngân hàng
khi hot đng luôn duy trì mt s chênh lch nht đnh trong kì hn: ly mt phn tin
gi huy đng kì
hn ngn đ tài tr cho các khon vay có kì hn dài hn. Hu nh các
ngân hàng làm đc đu này vì h luôn có mt khon d tr nht đnh.
7


Ri ro tín dng
Ri ro tín dng là ri ro xy ra khi các đi tác, các khách hàng không thc hin
các cam kt theo các điu kin đã tha thun trong hp đng tín dng.
Nh vy, đây là ri ro phát sinh trong quá trình cp tín dng ca ngân hàng, biu
hin trên thc t qua vic khách hàng không tr đc n hoc tr n không đúng hn
cho ngân hàng. Có th nói rng, ri ro tín dng có th xut hin trong các mi quan h
m
à trong đó, ngân hàng là ch n, ngi đi vay mt kh nng chi tr hoc tr n không
đúng hn, din ra trong quá trình ngân hàng cho vay, chit khu, cho thuê tài chính, bo
lãnh, bao thanh toán. ây là loi ri ro liên quan đn cht lng tín dng.
Nu cn c vào nguyên nhân phát sinh ri ro, ri ro tín dng đc chia thành các
loi sau:
- Ri ro giao dch (Transaction risk):
Ri ro giao dch là mt hình thc ca ri ro tín dng mà nguyên nhân phát sinh là do
nhng hn ch trong quá trình giao dch và xét duyt cho va
y, đánh giá khách hàng. Ri
ro giao dch có ba b phn chính là: ri ro la chn, ri ro đm bo và ri ro nghip v.

- Ri ro danh mc (Portfolio risk):
Ri ro danh mc là mt hình thc ca ri ro tín dng mà nguyên nhân phát sinh là do
nhng hn ch trong vic qun lý danh mc cho vay ca ngân hàng và đc chia thành
hai loi: ri ro ni ti (Intrinsic risk) và ri ro tp trung (Concentration risk).
 đây, chúng ta tìm hiu v các ch tiêu đánh giá tính đm bo an toàn trong hot
đng ki
nh doanh ca các ngân hàng thng mi  khía cnh ri ro tín dng:
a. T l n xu
N xu là khon cho khách hàng vay mà khon n này đang  tình trng di
tiêu chun, có kh nng không thu đc đy đ lãi vay và vn gc hoc có kh nng
mt vn. i vi các khon n xu buc ngân hàng phi trích lp d phòng ri ro hoc
khi khon n này không thu hi đc đy đ đu làm
gim li nhun ca ngân hàng,
đng thi nó cng làm cho ngân hàng b gim sút uy tín, thm chí có th làm cho ngân
hàng b khng hong khi các khon n xu tr nên quá ln.
T l n xu là t l n di tiêu chun trên tng d n cho vay ca ngân hàng.

8


N xu (hay n có vn đ, n không lành mnh, n khó đòi, n không th
đòi,…) là nhng khon n mang các đc trng :
- Khách hàng đã không thc hin ngha v tr n vi ngân hàng khi các cam kt này đã
ht hn.
- Tình hình tài chính ca khách hàng đang và có chiu hng xu dn đn có kh nng
ngân hàng không thu hi đc c vn ln lãi.
- Tài sn đm bo (th chp, cm c, bo lãnh) đ
c đánh giá là giá tr phát mãi không
đ trang trãi n gc và lãi.
- Thông thng v thi gian là các khon n quá hn ít nht là 90 ngày.

b. T l n quá hn
N quá hn đc hiu mt cách đn gin đó là khon n đn hn mà khách hàng
không thanh toán đ tin gc và tin lãi cho ngân hàng. Có th nói n quá hn là mt
dng n xu, và cng ging nh các khon n xu, các khon n quá hn cng buc các
ngâ
n hàng phi trích lp d phòng và cng làm tng tính d tn thng cho các ngân
hàng.


c. H s ri ro tín dng
H s này cho thy t trng ca các khon mc tín dng trong tài sn có, khon
mc tín dng trong tng tài sn càng ln thì li nhun s ln nhng đng thi ri ro tín
dng cng rt cao.


Thông t
hng, tng d n cho vay ca ngân hàng đc chia thành 03 nhóm :
- Nhóm d n ca các khon tín dng có cht lng xu: là nhng khon cho vay có
mc đ ri ro ln nhng có th mang li thu nhp cao cho ngân hàng. ây là khon tín
dng chim t trng thp trong tng d n cho vay ca ngân hàng.
9

- Nhóm d n ca các khon tín dng có cht lng tt: là nhng khon cho vay có
mc đ ri ro thp nhng có th mang li thu nhp không cao cho ngân hàng. ây là
khon tín dng cng chim t trng thp trong tng d n cho vay ca ngân hàng.
- Nhóm d n ca các khon tín dng có cht lng trung bình: là nhng khon cho
vay có mc đ ri ro có th chp nhn đc và thu nhp m
ang li cho ngân hàng là va
phi. ây là khon tín dng chim t trng áp đo trong tng d n cho vay ca ngân
hàng.

d. Phng pháp đánh giá ri ro – VAR
VAR là mt phng pháp đánh giá ri ro bng cách s dng các công c toán
hc và thng kê. Mt cách tng quát, VAR đc đo lng nh tn tht ti đa  tình
hung xu nht trong mt khong thi gian xác đnh vi mt mc xác sut cho trc
(thng gi là đ tin cy), VAR đc xác đnh theo cách này đc gi là VAR tuyt
đi. Tuy nhiên, nhm mc đích xác đnh vn ki
nh t mà ngân hàng cn nm gi, VAR
thng đc xác đnh bng chênh lch gia tn tht ngoài d tính và tn tht d tính,
trong đó tn tht d tính và tn tht ngoài d tính đc xác đnh t phân phi tn tht
trong tng lai ca ngân hàng. Trong hot đng tín dng, tn tht d tính đ
c xem
nh là mt loi chi phí, loi chi phí này th hin bn cht ca kinh doanh tín dng là
kinh doanh ri ro. Các ngân hàng thng trích lp d phòng đ bù đp loi chi phí này.
Chính vì vy, Basel 2 đã đ xut loi b qu d phòng này trong công thc tính toán
vn cp 2 (Tier 2 Capital). Vn ch đc nm gi đ bù đp cho phn tn tht ngoài d
tính, và đây chính là phn đc xác đnh tng ng vi VAR.

Kh nng qun tr, điu hành và ri ro đo đc
Trong nm nm tr li đây s lng các ngân hàng nc ngoài đng ký hot
đng ti Vit Nam tng nha
nh, th phn b phân chia li, trc s ép cnh tranh ngày
càng khc lit, các NHTM trong nc đy nhanh vic phát trin mng li hot đng
đ chim lnh th phn, càng làm
tng thêm s cnh tranh khc lit gia các ngân hàng
thng mi nhng kh nng qun tr điu hành trong các ngân hàng còn rt yu kém
cha đáp ng, đi phó kp vi nhng thay đi, bin đng ca th trng trong nc
cng nh nhng tác đng ca nn kinh t th gii. Ban điu hành ca nhiu ngân hàng
do b áp lc ca c đông và Hi đng qun tr v các ch tiêu v tng trng tín dng,
huy đng vn và đc b
it là li nhun mà các ông ch ca các ngân hàng đ ra mà bt

10

chp nhng ri ro mà ngân hàng có th gp phi, đó là mt thc t đáng lo ngi mà phi
nhanh chóng khc phc.
Mt s cán b hot đng trong lnh vc ngân hàng đc bit là cán b tín dng và
mt s lãnh đo có thm quyn phê duyt cp tín dng có t cht ngày càng tha hóa, h
vì nhng li ích cá nhân h mà b qua nhng nguyên tc, quy đnh trong các nghip v
ngân hàng. Trên thc t đã có xy ra mt s v án kinh t ln trong thi gian va qua

có liên quan đn cán b NHTM đu có s tip tay ca mt s cán b ngân hàng cùng
vi khách hàng làm gi h s vay (c th trng hp ti CTG và VIB, VCB, BIDV,
EIB… ), hay nâng giá tài sn th chp, cm c lên quá cao so vi thc t đ rút tin
ngân hàng. ây là mt hành đng cc k nguy him làm cho ri ro tín dng tng cao
dn đn ri ro
thanh khon tng cao nh hng đn uy tín hot đng ca ngân hàng.
o đc ca cán b là mt trong các yu t ti quan trng đ gii quyt vn đ hn ch
ri ro tín dng. Mt cán b kém v nng lc có th bi dng thêm, nhng mt cán b
tha hóa v đo đc mà li gii v mt nghip v thì tht vô cùng nguy him khi đc b
trí trong công tác tín dng.
Bên cnh đó thì trình đ c
huyên môn ca lc lng đi ng cán b, chuyên viên
ngân hàng còn yu nên cn đc đào to nhiu hn na v chuyên môn nghip v đ
nâng cao hiu qu hot đng ca ngành ngân hàng.

H thng kim soát ni b
Kim tra ni b có đim mnh hn thanh tra NHNN  tính thi gian vì nó nhanh
chóng, kp thi ngay khi va phát sinh vn đ và tính sâ
u sát ca ngi kim tra viên,
do vic kim tra đc thc hin thng xuyên cùng vi công vic kinh doanh. Tuy
nhiên, hin nay phn ln h thng kim soát ca các NHTM c phn ch kim tra v

mt chng t và tính tuân th các quy đnh trong ngh quyt cp tín dng mà không th
phát hin đc các sai sót hoc ri ro s xy ra và ch soi xét li khi các h s vay đã có
vn đ. Kim tra ni b cn phi đ
c xem nh h thng cnh báo ri ro hu hiu nht
trong ni b ngân hàng thì mi có th hn ch đc ri ro cho các đn v kinh doanh
trong các NHTM.

Vic chia s thông tin gia các ngân hàng thng mi
Kinh doanh ngân hàng là mt ngh đc bit, là trung gian tài chính, là cu ni đ
trung hòa gia ni tha vn và ni thiu vn hay nói cách khác là huy đng vn đ cho
11

vay, do vy vn đ ri ro trong hot đng tín dng là không th tránh khi, các ngân
hàng cn phi hp tác cht ch vi nhau đ chi s thông tin nhm hn ch ri ro. S hp
tác ny sinh do nhu cu qun lý ri ro đi vi cùng mt khách hàng khi khách hàng này
vay tin ti nhiu ngân hàng.
Trong qun tr tài chính, kh nng tr n ca mt khách hàng là mt con s c
th, có gii hn ti đa ca nó. Nu do s thiu trao đi thông tin, dn đn vic nhiu
ngâ
n hàng cùng cho vay mt khách hàng đn mc vt quá gii hn ti đa này thì ri
ro chia đu cho tt c ch không cha mt ngân hàng nào.
Tuy nhiên, trong thc t hin nay các ngân hàng ít khi mun cung cp thông tin
ca khách hàng đang có quan h vi mình cho các ngân hàng khác, các ngân hàng ch
tìm hiu thông tin ca khách hàng thông qua CIC nên không th bit thc tin hot
đng ca khách hàng nh th nào và các thông tin t CIC rt là đn điu, c
ha cp nht
và x lý kp thi vì hin nay CIC ch cung cp khách hàng có n xu hay không mà
không th bit khách hàng đang có n nhóm 2 n (cn chú ý) và có kh nng chuyn
thành n xu nên khi các ngân hàng khác cp tín dng s dn đn ri ro rt cao.
1.1.2.2 Nhóm ri ro do tác đng t bên ngoài


Ri ro lãi sut
Ri ro lãi sut là kh nng xy ra nhng tn tht ngoài d kin gn vi thay đi
ca lãi sut và nhiu nhân t khác
nh cu trúc và k hn ca tài sn và ngun, quy mô
và k hn các hp đng k hn…
Các nguyên nhân chính ca ri ro lãi sut bao gm: s không cân xng v kì hn
gia tài sn n và tài sn có; ngân hàng s dng các mc lãi sut khác nhau trong hot
đng huy đng vn và cho vay (Mt ví d đn gin nh trng hp ngân hàng huy
đng vn vi lãi sut c đnh nhng c
ho vay, đu t vi lãi sut bin đi. Khi lãi sut
gim, ri ro lãi sut s xut hin vì chi phí lãi phi tr ln hn lãi thu đc, làm gim
li nhun; Ngc li, khi ngân hàng huy đng vn vi lãi sut bin đi nhng cho vay,
đu t vi lãi sut c đnh. Khi lãi sut tng, ri ro lãi sut s xut hin vì chi phí lãi
phi tr ln hn lãi thu đc); Do có s không phù hp v khi lng, t
hi hn gia
ngun vn huy đng vi vic s dng ngun vn đó đ cho vay; Do t l lm phát d
kin không phù hp vi t l lm phát thc t làm cho lãi sut th trng thay đi khác
vi d kin ca ngân hàng khin vn ca ngân hàng không đc bo toàn sau khi cho
12

vay; Ngoài ra, khi lãi sut th trng thay đi, ngân hàng còn có th gp ri ro gim giá
tr tài sn.
Khi ri ro lãi sut xut hin s làm tng chi phí ngun vn ca ngân hàng; gim
thu nhp t tài sn ca ngân hàng; làm gim giá tr th trng ca tài sn có và vn ch
s hu ca ngân hàng.
Chúng ta có th đánh giá ri ro lãi sut thông qua các ch s sau:
2

- H s chênh lch lãi thun (còn gi là h s thu nhp lãi ròng cn biên NIM – Net

Interest Margin).
- H s ri ro lãi sut (R) – Khe h nhy cm lãi sut (Interest rate sensitive gap).
- Khe h k hn (Duration gap).
Theo kinh nghim ca các nc, đ kim soát ri ro lãi sut, các ngân hàng thc
hin các bin pháp: Mua bo him ri ro lãi sut đ chuyn giao toàn b ri ro lãi sut
cho c quan bo him chuyên nghip; Áp dng các bin pháp cho vay thng mi (cho
vay ngn hn) đ ngâ
n hàng có th linh đng thay đi lãi sut cho vay khi lãi sut th
trng thay đi theo chiu hng tng; Áp dng chin lc ch đng trong qun tr ri
ro lãi sut: Nu ngân hàng có th d báo đc chiu hng thay đi lãi sut, ngân hàng
có th ch đng điu chnh khe h nhy cm lãi sut và khe h k hn mt cách hp lý;

Vn dng các k thut bo him lãi sut nh hp đng k hn, hp đng tng lai,
quyn chn, Swap

Ri ro t giá
Ri ro t giá hi đoái là dng ri ro xut hin khi ngân hàng tin hành các giao
dch trên th trng ngoi hi hay khi t giá thay đi làm thay đi giá tr tài sn bng
ngoi t ca ngân hàng.
Tim n là đc đim cn lu ý t
rong ri ro v t giá. iu này có ngha là vi
trình đ và phng pháp qun lý ri ro không phù hp vi hot đng kinh doanh ngoi
t, ngân hàng vn có th hot đng bình thng và thm chí có lãi trong điu kin th
trng bình thng, thun li. Ch đn khi t giá bin đng bt li, th trng có nhiu


2
Theo Mã Th Nam Chi: “Ri ro lãi sut trong hot đng kinh doanh ti các NHTMCP Vit Nam thc trng và
gii pháp” – Lun vn thc s kinh t.

13

bin đng, lúc đó mc đ ri ro tim n mi đc hin thc hóa bng nhng khon l
thc s ngoài d kin.
- Giá tr chu ri ro (VAR – Value At Risk): là tn tht d kin ca ngân hàng
đi vi nhng bin đng v t giá. Hn mc giá tr chu ri ro là mc tn tht d kin
ti đa mà ngân hàng có th chu đng đc.
Giá tr chu ri ro = Trng thái
ngoi hi ×  bin đng d tính ca t giá × T
giá đóng ca
Trong đó:
- Trng thái ngoi hi đc tính theo tng đng tin.
- Mc đ bin đng t giá d tính đc tính nh sau:
Mc đ bin đng t giá d tính (vi mc đ tin cy là 99%)

Vi:

Trong đó:
- Ln : Hàm lô-ga-rit t nhiên
- E
i
: T giá vào thi đim i
- E
i-1
: T giá vào thi đim i-1
Giá tr chu ri ro phn ánh đc mc đ ri ro v t giá trên c s xem xét 2
yu t trng thái ngoi hi và mc đ bin đng t giá d kin đi vi tng đng tin.
Ngoài ra, giá tr chu ri ro đo lng đc mc đ ri ro v t giá, tc là mc đ tn
tht d kin đi vi ngân hàng khi t giá bin đng. Nh vy, hn mc v giá tr chu

ri ro c
ho phép ngân hàng gii hn đc mc đ tn tht. Trong khi đó, hn mc v
trng thái mc dù có th hn ch ri ro t giá nhng cha tính đn s bin đng ca t
giá, nên cha đo lng đc mc đ tn tht d kin và do đó cha gii hn đc tn
tht ca ngân hà
ng.

Ri ro lut pháp
Mt trong nhng thách thc ln nht hin nay mà ca h thng ngân hàng
thng mi  Vit Nam đang phi đi mt là s tng trng mt cách mt cân đi trong
nhiu nm. S mt cân đi này cn đc nhìn nhn c trên phng din v mô và vi
14

mô. S tng trng nhanh v quy mô tng tài sn và vn trong khi các thit ch qun lý
cha theo kp hoc nhng bt cp trong c ch điu hành là các vn đ ni ti ca khu
vc này.
Trong nhng nm gn đây, Nhà nc, Ngân hàng Nhà nc và các c quan liên
quan đã ban hành nhiu lut, vn bn di lut hng dn thi hành lut liên quan đn
hot đng tín dng ngân hàng. Tuy nhiên, lut và các vn bn đã có song vic trin khai
vào hot đng ngân hàng thì li ht sc chm chp và còn gp phi nhiu vng mc
bt cp nh mt s vn bn v vic cng ch thu hi n. Nhng vn bn này đu c
ó
quy đnh: trong nhng hp khách hàng không tr đc n, NHTM có quyn x lý tài
sn đm bo n vay. Trên thc t, các NHTM không làm đc điu này vì ngân hàng là

mt t chc kinh t, không phi là c quan quyn lc nhà nc, không có chc nng
cng ch buc khách hàng bàn giao tài sn đm bo cho ngân hàng đ x lý hoc vic
chuyn tài sn đm bo n vay đ Tòa án x lý qua con đng t tng… cùng nhiu
các quy đnh khác dn đn tình trng NHTM không th gii quyt đc n tn đng
kéo dài, tài sn tn đng.


Ri ro do s cnh tranh ca t
h trng
Quá trình t do hoá tài chính và hi nhp quc t đc bit là các nc mi phát
trin nh Vit Nam h thng tài chính cha thích ng kp vi nhng thay đi v chính
sách v mô và bin đng ca th trng có th làm cho n xu gia tng khi to ra mt
môi trng cnh tranh gay gt, khin hu ht các doanh nghip, nhng khách hàng
thng xuyên ca ngâ
n hàng phi đi mt vi nguy c thua l và quy lut chn lc
khc nghit ca th trng.
Bên cnh đó, bn thân s cnh tranh ca các ngân hàng thng mi trong nc
và quc t trong môi trng hi nhp kinh t cng khin cho các ngân hàng trong nc
đc bit là các ngân hàng có quy mô vn nh và thi gian hot đng ngn vi h thng
qun lý yu kém, thiu kinh nghim
và linh hot trong vic ng phó vi thay đi ca
môi trng kinh t s gp phi nguy c ri ro n xu tng lên bi hu ht các khách
hàng có tim lc tài chính ln s b các ngân hàng nc ngoài hoc có ngân hàng trong
nc có thng hiu và dch v tt thu hút.

S thanh tra, kim tra, giám sát cha hiu qu ca NHNN
15

Bên cnh nhng c gng và kt qu đt đc, hot đng thanh tra ngân hàng và
đm bo an toàn h thng cha có s ci thin cn bn v cht lng. Nng lc cán b
thanh tra, giám sát cha đáp ng đc yêu cu, thm chí mt s nghip v kinh doanh
và công ngh mi Thanh tra ngân hàng còn cha theo kp. Ni dung và phng pháp
thanh tra, giám sát lc hu, chm đc đi mi. Vai trò kim toán cha đ
c phát huy
và h thng thông tin cha đc t chc mt cách hu hiu. Thanh tra ti ch vn là
phng pháp ch yu, kh nng kim soát toàn b th trng tin t và giám sát ri ro

còn yu. Thanh tra ngân hàng còn hot đng mt cách th đng theo kiu x lý v vic
đã phát sinh, ít có kh nng ngn chn và phòng nga ri ro và vi phm. Mô hình t
chc ca thanh tra ngân hàng còn nhiu bt cp.
Do vy, m
à có nhng sai phm ca các NHTM không đc thanh tra NHNN
cnh báo, có bin pháp ngn chn t đu, đ đn khi hu qu nng n đã xy ra ri mi
can thip. Hàng lot các sai phm v cho vay, bo lãnh tín dng  mt s NHTM dn
đn nhng ri ro rt ln, có nguy c đe da s an toàn ca c h thng l ra có th đã
đc ngn chn nga
y t đu nu b máy thanh tra phát hin và x lý sm hn.
1.2 Qun tr ri ro và s cn thit ca qun tr ri ro trong hot đng ca các
Ngân hàng thng mi
1.2.1 Khái nim và ni dung qun tr ri ro trong các ngân hàng thng mi:
1.2.1.1 Khái nim v qun tr ri ro: Tng t nh ri ro cho đn nay cha có khái
nim thng nht v qun tr ri ro nhng da trên qua
n đim qun tr ri ro toàn din
ca Kloman, Haimes và các tác gi khác có th đa ra khái nim nh sau:
Qun tr ri ro: là quá trình tip cn ri ro mt cách khoa hc, toàn din và có
h thng nhm nhn dng, kim soát, phòng nga và gim thiu nhng tn tht, mt
mát nhng nh hng bt li ca ri ro;
Và theo cánh nhìn mi v qun tr ri ro có th đa ra khái nim: Qun tr ri ro

là quá trình tip cn ri ro mt cách khoa hc, toàn din, liên tc và có h thng nhm
nhn dng, kim soát, phòng nga và gim thiu nhng tn tht, mt mát, nhng nh
hng bt li ca ri ro, đng thi tìm cách bin ri ro thành nhng c hi thành công.
Nh vy qun tr ri ro trong ngân hàng là vic theo dõi sát quá trình s dng
vn ca ngân hà
ng vi nhim v ch yu là kim soát và hn ch các loi ri ro phát
sinh cng nh đa ra bin pháp x lý ri ro hiu qu nht, đng thi xác đnh tng
16

quan hp lý gia vn t có ca ngân hàng vi mc đ mo him trong s dng vn ca
ngân hàng.
1.2.1.2 Ni dung qun tr ri ro trong các ngân hàng thng mi
- Xác đnh hn mc ri ro: Các b phn nghip v qun tr ri ro xác đnh hn
mc ri ro cho b phn mình. Hi đng qun tr theo đnh k có trách nhim xem xét
li và thông qua các hn mc đó. Các mc này sau đó đc thông báo ti toàn b nhân
viên nghip v và ban điu hành. Ban điu hành c
hu trách nhim đm bo các b phn
nghip v tuân th các hn mc này. Có t l thng và pht tính trên tng s thp hn
và ln hn tng s vt hn mc đó.
- ánh giá ri ro: Vic đánh giá ri ro đòi hi phi xác đnh đc nhng ri ro

ln liên quan đn sn phm, dch v hay hot đng ca TCTD, phi có các cht kim
tra nm trong quy trình nghip v đ kim ch ri ro trong các hn mc đã đc đ ra
cùng vi các bin pháp đ theo dõi các trng hp ngoi l vt hn mc ri ro.
- Theo dõi ri ro: Sau khi xác đnh hn mc và đánh giá đc mc đ ri ro ca
tng loi ri ro đ t đó theo dõi ri ro theo tng lnh vc
kinh doanh vi nhng mc
đ ri ro khác nhau.
- Kim soát ri ro: Kim soát ri ro trên góc đ toàn din các hot đng ngân
hàng đ đa ra bin pháp gim thiu ri ro hp lý.
- Báo cáo đánh giá v qun tr ri ro: Cn c da trên kt qu đánh giá ri ro
đ báo cáo đánh giá nhng mt đc, tn ti, đ rút kinh nghim v
à có hng gii quyt
phù hp
1.2.2 S cn thit phi nâng cao nng lc qun tr ri ro ti các NHTM
1.2.2.1 Kinh doanh ngân hàng là loi hình kinh doanh đc bit
Trong nn kinh t th trng, các quy lut kinh t đc thù nh quy lut giá tr,
quy lut cung cu, quy lut cnh tranh, … ngày càng phát huy tác dng. Nhng ri ro

trong sn xut kinh doanh ca nn kinh t trc tip hoc gián tip tác đng đn hiu qu
kinh doa
nh ca các ngân hàng thng mi. Các ngân hàng thng mi và các đnh ch
phi ngân hàng là nhng đn v trung gian tài chính gia ngi cho vay và ngi đi vay.
Sn phm ngân hàng thng mi mua, bán kinh doanh trên th trng là các dch v lu
chuyn vn và các tin ích ngân hàng khác.