Thực trạng lãi suất thị trường tiền tệ ở Việt Nam giai đoạn 2007 - 2010

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH






TRNG TH M CHI


THC TRNG LÃI SUT TH TRNG
TIN T  VIT NAM GIAI ON 2007-2010


Chuyên ngành : KINH T TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
Mã s : 60.31.12


LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS TRNG QUANG THÔNG




TP. H CHÍ MINH – NM 2011
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH

TRNG TH M CHI


THC TRNG LÃI SUT TH TRNG
TIN T  VIT NAM GIAI ON 2007-2010





LUN VN THC S KINH T









TP. H CHÍ MINH – NM 2011
LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan đ tài “Thc trng lãi sut th trng tin t Vit Nam
giai đon 2007 -2010” này là công trình nghiên cu riêng ca tôi, đng thi có s

góp ý, hng dn ca TS Trng Quang Thông.
Các s liu đc s dng trong lun vn hoàn toàn trung thc, chính xác và
có ngun gc rõ ràng.

Tp. H Chí Minh, ngày 17 tháng 06 nm 2011
Ngi vit
Trng Th M Chi

MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các bng biu
Trang
Li m đu 1
Chng 1
: C s lý lun v th trng tin t, lãi sut th trng tin t 4
1.1 Khái nim th trng tin t, lãi sut th trng tin t 4
1.1.1 Khái nim, đc đim th trng tin t 4
1.1.2 Phân loi th trng tin t 6
1.1.3 Khái nim lãi sut 8
1.2 Nhng nhân t nh hng đn lãi sut th tr
ng tin t 10
1.2.1 Mc cung cu tin t 10
1.2.2 Lm phát 11
1.2.3 S n đnh ca nn kinh t 13
1.2.4 Các chính sách ca nhà nc 14
1.3 C ch xác đnh lãi sut 17
1.3.1 Lý thuyt: Quy tc Taylor xác đnh lãi sut c bn 17
1.3.2 Bài hc t cách điu hành lãi sut ca FED 23
1.3.2.1 Cách điu hành lãi sut ca Ngân hàng trung ng M 23
1.3.2.2 Bài hc cho h thng ngân hàng Vit Nam t h th
ng
Ngân hàng M 26

1.3.3 Lãi sut c bn  Vit Nam và xu hng s dng lãi sut c bn
trong thi gian ti 28
1.3.3.1 Vai trò ca lãi sut c bn Vit Nam trong thi gian qua 28
1.3.3.2 Nhng quan đim và xu hng s dng lãi sut c bn
trong thi gian ti 29
 Tóm tt chng 1 32

Chng 2
: Phân tích thc trng và nhng bin đng lãi sut trên th trng
tin t  Vit Nam t nm 2007-2010 33
2.1 S lc tình hình kinh t Vit Nam và th gii
giai đon 2007 – 2010 33
2.1.1 S lc tình hình kinh t th gii giai đon 2007 – 2010 33
2.1.2 Tình hình kinh t Vit Nam trc s bin đng ca kinh t
th gii 34
2.1.2.1 Nhng bin đng ca kinh t
Vit Nam giai
đon 2007 -2010 34
2.1.2.2 Nhng tác đng ca Nhà Nc nhm gii quyt khó
khn ca nn kinh t 36
2.2 Thc trng và nhng bin đng lãi sut th trng tin t giai
đon 2007-2010 37
2.2.1 Din bin lãi sut c bn, lãi sut huy đng, lãi sut
cho vay giai đon 2007 -2010 37
2.2.2 Nhng tác đng ca vic thay đi lãi sut
đn các bin
s khác ca nn kinh t trong giai đon trên 41
2.2.2.1 Thay đi lãi sut dn đn thay đi lm phát 44
2.2.2.2 nh hng ca lãi sut đn hot đng đu t 45
2.2.2.3 nh hng ca lãi sut đn t giá 47

2.3 Phân tích, đánh giá nguyên nhân và nhng nhân t nh hng
đn lãi sut th trng tin t 48
2.3.1 Mc cung cu tin t 48
2.3.2 S n đnh ca nn kinh t 50
2.3.3 Các chính sách ca nhà nc 51
2.3.3.1 Chính sách tài khóa 52
2.3.3.2 Chính sách tin t 56
*Tóm tt chng 2 61
Chng 3
: Mt s gii pháp và kin ngh nhm bình n lãi sut
trên th trng tin t 62
3.1Các gii pháp 63
3.1.1 i vi công c chính sách tin t 63
3.1.2 i vi vic s dng hiu qu vn đu t 66
3.1.3 i vi th trng chng khoán 67
3.1.4 i vi th trng bt đng sn 69
3.2 Kin ngh 69
3.2.1 i vi Chính Ph
, c quan ban ngành 69
3.2.2 i vi Ngân hàng Nhà Nc 70
3.2.3 i vi h thng Ngân hàng thng mi 72
* Tóm tt chng 3 76
Kt lun 77
Tài liu tham kho




DANH MC CÁC CH VIT TT

NHTW: Ngân hàng Trung ng
NHNN: Ngân hàng Nhà Nc
NHTM: Ngân hàng Thng Mi
TCTD: T chc tín dng
OMO(Open market operations): Hot đng th trng m
FED(Federal reserve system): Cc d tr liên bang M
TAF( Chng trình đu giá cho vay k hn): Term auction facility
TSLF(Chng trình cho vay khn cp) : Term securities lending facility
LOLR(Lender of last resort): Ngi cho vay cui cùng
FDIC( Federal Deposit Insurance Corporation): Tng công ty bo him tin
gi Liên bang M
VND: ng Vit Nam
USD: ôla M
LSCB: Lãi sut c b
n
LSCK: Lãi sut chit khu
LSCV: Lãi sut cho vay
SVAR(Structural vector autoregressive): Mô hình cu trúc t hi quy vect



DANH MC CÁC BIU , S 

Biu đ 1.1:
Chính sách tht cht tin t 11
Biu đ 1.2:
nh hng ca lm phát đn lãi sut 13
Biu đ 1.3:
nh hng ca lãi sut đn tng cu 20
Biu đ 2.1:

Lãi sut chit khu ca M giai đon 2006- 2010 34
Biu đ 2.2:
Din bin LSCB, LSCK, LSCV 38
Biu đ 2.3:
Phn ng ca CPI và cung tin M2 đi vi s thay đi
ca lãi sut 45
Biu đ 2.4:
Phn ng ca sn lng công nghip trc s bin đng
ca giá c và lãi sut 46
Biu đ 2.5:
Phn ng ca t giá trc s bin đng ca lãi sut và
cung tin M2 48
Biu đ 2.6:
Bin đng t l d tr bt buc t nm 2007 đn nm 2009 58
Biu đ 2.7:
Lãi sut chit khu giai đon 2008 -2010 59
S đ 1.1
: Các loi lãi sut trên th trng tin t 9

S đ 1.2:
T lãi sut đn lm phát và tng trng kinh t 20


1
LI M U
1. Lý do chn đ tài
Giai đon t nm 2007 đn nm 2010 nn kinh t Vit Nam đã tri qua
hai “cn bão” ln đó là: lm phát cao nm 2008 và suy gim kinh t nm
2009. Cùng vi cuc khng hong tài chính và suy thoái kinh t toàn cu đã
làm cho nn kinh t đt nc gp nhiu khó khn hn.

Nm 2007 h thng ngân hàng Vit Nam cng gp phi hai vn đ ln:
r
i ro v mt thanh khon và ri ro liên quan đn hot đng kinh doanh
chng khoán và bt đng sn. Chính sách tht cht tin t đ kim ch lm
phát đã dn đn cuc chy đua lãi sut nm 2008 gia các ngân hàng, khin
cho các doanh nghip sn xut gp khó khn, th trng chng khoán tut
dc không phanh, th trng bt đng sn đóng bng… t đ
ó cng bc l
nhng yu kém còn tn ti ca h thng ngân hàng.
Chính sách tài khóa và chính sách tin t, mà đc bit là chính sách tin t
ca nhà nc phi đc điu hành mt cách thn trng và phù hp vi tình
hình phát trin kinh t đc bit là trong giai đon nn kinh t có du hiu suy
gim vào cui nm 2009. Ngành ngân hàng cng có nhng bc tin dài v
môi trng pháp lý, v nh
ng kinh nghim đ vt qua khó khn.
Nhng bin đng ca nn kinh t đã nh hng đn th trng lãi sut
mt cách mnh m đó chính là lý do tôi chn đ tài “ Thc trng lãi sut
th trng tin t Vit Nam giai đon 2007-2010 ” làm lun vn tt nghip
ca mình nhm có cái nhìn tng quan v th trng tin t trong thi gian
qua, nguyên nhân chính và nh
ng vn đ còn tn ti đ khc phc nhng yu
kém ca th trng, giúp các ngân hàng thng mi thn trng hn trong
hot đng kinh doanh ca mình đ tránh ri ro t bài hc ca h thng ngân
hàng M.
2
2. Mc tiêu nghiên cu
 tài nghiên cu đc thc hin vi nhng mc tiêu sau:
- Tng quan v lãi sut, nhng nhân t nh hng đn lãi sut trên th
trng tin t v mt lý thuyt và thc t.
- Lãi sut c bn và thc t s dng lãi sut c bn  Vit Nam trong thi

gian qua.
- Nhng bài hc t h thng Ngân hàng Trung ng M v vic điu hành
chính sách tin t.
- Nhng tác đng ca vic thay đi lãi sut đn các bin s khác ca nn
kinh t trong giai đon trên.
- Da vào kt qu nghiên cu trên đ xut các gii pháp và kin ngh đi
vi Chính Ph và các c quan ban ngành, Ngân hàng Nhà Nc, các
ngân hàng thng mi.
3. i tng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu ca đ tài là thc trng nhng din bin lãi sut và
nhng nhân t tác đng trên th trng tin t  Vit Nam giai đon 2007
-2010.
- Phm vi nghiên cu ca đ tài là lãi sut trên th trng tin t.
4. Phng pháp nghiên cu
- Nghiên cu này đc thc hiên thông qua 2 bc đó là nghiên cu nhng
tác đng đn lãi sut th
trng tin t theo các mô hình lý thuyt và thc
t din bin lãi sut trên th trng tin t trong giai đon 2007 – 2010
thông qua mô hình SVAR.
- Các ngun s lin nghiên cu đc ly t wesite Ngân hàng Nhà Nc
và tng cc thng kê Vit Nam.
3
5. Kt cu ca lun vn:
Ngoài phn m đu và phn kt lun, lun vn gm 3 chng:
Chng I: C s lý lun v th trng tin t, lãi sut th trng tin t
Chng II: Phân tích thc trng và nhng bin đng lãi sut trên th trng
tin t nc ta giai đon 2007 -2010.
Chng III: Mt s gii pháp và kin ngh nhm bình n lãi sut trên th
trng tin t.

4
CHNG 1:
C S LÝ LUN V TH TRNG TIN T, LÃI SUT
TH TRNG TIN T
1.1 Khái nim th trng tin t, lãi sut th trng tin t
1.1.1. Khái nim, đc đim th trng tin t
Th trng tin t là tên gi chung ni phát hành và mua li các công c tài
chính ngn hn.
Trong nn kinh t hàng hoá, đc bit là nn kinh t th trng, các giao dch
v vn ngn hn có nhiu u đim so vi các giao dch tín dng ngn hn thông
thng. Các u đim đó là ngun vn rng, phng thc linh hot, th tc đn
gin, có li cho vic gii quyt nhu cu vn cp bách nhng ch là tm thi. Các
giao dch ti th trng tin t thng không cn áp dng các bin pháp đm bo
nh th chp, cm c, không chu s
 ràng buc trc tip ca các quan h lu thông
hàng hoá, có th tho mãn nhiu yêu cu ca các bên.
Là mt b phn ca th trng tài chính, th trng tin t phn ánh nhng
bc tin ca các công c tài chính, là môi trng thun li điu chnh kp thi kt
cu tài sn, gi cân bng tin vn trong xã hi.
i tng ca th

trng tin t là các công c tài chính ngn hn hoc các
khon vay ngn hn nên thng ít bin đng hn so vi so vi các công c lu
thông  các b phn th trng tài chính khác khi lãi sut th trng thay đi. Vi
kh nng thanh toán cao và ít ri ro, đi tng ca th trng tin t có th d dàng
chuyn đi thành tin. Vì vy, các nhà đu t có th tính đc hi
u sut ca vn đu
t. Mt khác, ch th tham gia th trng là các t chc có tim nng tài chính to
ln nên các giao dch ti th trng cng là c s, tin đ cho vic tin hành các
giao dch ca th trng còn li. Công c phát hành, giao dch ti th trng tin t
là tài sn bo đm đc a chung cho các giao dch khác, đc bit là các giao d
ch
tín dng thông thng. Lãi sut th trng tin t là tm gng phn ánh tình hình
5
cung cu vn ngn hn toàn xã hi, nó có th cung cp tin tc th trng sm và
chính xác hn các th trng còn li.
Có hai loi phng thc giao dch ti th trng tin t: giao dch trc tip và
giao dch gián tip. Giao dch trc tip đc hiu các bên có nhu cu thc hin tín
dng liên h trc tip, trao đi mua bán; hình thc pháp lý xác đnh cam kt đc
thc hi
n ngay ti thi đim đó. Giao dch gián tip đc hiu các bên thc hin
giao dch thông qua khâu trung gian là các t chc tài chính; hình thc pháp lý ca
các cam kt có th đc xác nhn vào cùng thi đim hoc khác thi đim cam kt.
i tng cung cu và trung gian tín dng là hai nhân t c bn cu thành th
trng tin t. Nói chung, th trng tin t bao gm nhiu loi ch th
 có t chc
khác nhau.
Ngân hàng trung gian (ngân hàng thng mi, ngân hàng đu t phát trin,
ngân hàng chính sách) là ch th ch yu ca th trng tin t. Các ngân hàng này
tham gia th trng nhm duy trì kh nng thanh toán, kh nng tr n vi chi phí
thp nht đng thi tn dng vn tm thi nhàn ri đ kim li ti đa.

Các t chc tài chính nh t chc tín d
ng phi ngân hàng, công ty bo him,
qu đu t tham gia th trng nhm đu t vn ngn hn đng thi cng gii quyt
nhu cu vn ngn hn cho bn thân mình. ây là đòi hi khách quan nhm tng
cng kh nng cho các t chc tài chính phi ngân hàng điu hoà tin vn và kinh
doanh, vn dng tin vn vi các hình thc khác nhau nhm tránh tình trng khan
him vn c
ng nh "đóng bng"vn.
Các t chc kinh t cng có kh nng tham gia vào th trng tin t, c th
là th trng trái phiu chính ph ngn hn. Vic tham gia ca các ch th này
không nhng to điu kin s dng vn vi hiu sut ti đa mà còn giúp cân đi
ngân sách nhà nc vi chi phí thp nht.
6
1.1.2. Phân loi th trng tin t
Tùy thuc vào mc đích, c s phân đnh mà th trng tin t đc
phân đnh làm các loi th trng khác nhau: th trng liên ngân hàng(the inter-
bank market), th trng trái phiu chính ph(the government securities market) và
nghip v th trng m.
Th trng liên ngân hàng là th trng các khon vay ngn hn
gia các ngân hàng. Tham gia th trng này, các ngân hàng có c hi tìm ngun tài
chính đ th
a mãn nhu cu tm thi thiu vn và kim li nhun trên vn nhàn ri
ca mình. Tùy thuc nhu cu tín dng và đc đim ca nn kinh t mà th trng
liên ngân hàng đc thành lp vào nhng thi đim khác nhau  mi nc. Th
trng liên ngân hàng  Vit nam đc thành lp nm 1994. Ngày nay th trng
liên ngân hàng các nc phn ánh rt rõ tính cht quc t ca ho
t đng ngân hàng.
Th trng liên ngân hàng là b phn ht nhân ca th trng tin t.
Các giao dch ti th trng phn ln là tính tng ngày hoc vài ngày, ch yu đ bù
đp thiu ht trong thanh toán. Do giao dch ti th trng đc tin hành gia các

ngân hàng nên các khon tín dng chuyn giao đu ln.
Th trng trái phiu chính ph là th trng phát hành và giao dch
trái phiu ngn hn do Chính ph
 hoc Ngân hàng Trung ng phát hành. i
tng giao dch ca th trng hình thành b phn tài sn đm bo cho giao dch
khác. Lãi sut tín phiu là c s đ xác đnh lãi sut th trng.
Tín phiu phát hành là tín phiu kho bc. i vi th trng này luôn
mang du n ca vic thc hin chính sách tài chính, chính sách tin t quc gia. Nó
cng phn ánh quan h Ngân hàng Trung ng và c quan qun lý qu ngân sách
nhà n
c.  mt s quc gia, tín phiu giao dch ti th trng này còn có th bao
gm c tín phiu do các t chc bán chính ph(semi – government) phát hành.
Chng hn, th trng trái phiu chính ph ngn hn Úc còn giao dch c chng
khoán ca B nông nghip, công ty phát trin công nghip Úc. Tuy nhiên nhng
chng khoán này có th đc mua bán theo ch đnh.
7
Th trng m là nghip v mua bán các giy t có giá ngn hn do
Ngân hàng Trung ng thc hin trên th trng tin t nhm thc hin chính sách
tin t quc gia. Nghip v th trng m đc coi là bin pháp hu hiu mà Ngân
hàng Trung ng các nc s dng đ điu hành chính sách tin t cùng vi bin
pháp khác nh chính sách lãi sut, ch đ tái cp vn. Nghi
p v th trng m
đc áp dng rng rãi  nhiu quc gia, đc bic các nc phát trin. Nghip v th
trng m là b phn quan trng ca th trng tin t, giúp cho Ngân hàng Trung
ng có th điu chnh c s tin t tùy theo nhu cu. Nu nh các b phn khác
ca th trng tin t có th hình thành th tr
ng khá rõ rt thì th trng m ch
tn ti khi Ngân hàng Trung ng mun thc hin chính sách tin t quc gia vì
vy các giao dch đc thc hin thông qua các c quan hin hu ca Ngân hàng
Trung ng nh S giao dch, các V chc nng.

Ngoài cách phân loi trên, tùy theo mô hình t chc th trng và s qun lý nhà
nc đi vi th trng, th trng tin t còn có th chia thành th
trng chính
thc và th trng phi chính thc.
Th trng tin t chính thc là ni Ngân hàng Trung ng thc hin
chính sách tin t. Chc nng ch yu ca th trng chính thc là to ra hoc lãnh
đo th trng trái phiu chính ph đ hoch đnh giá tr đng tin trên th trng và
lãi sut c bn.
Th trng phi chính thc là mt b ph
n ca th trng tài chính hot
đng mnh m trong thc t mc dù nó cha có nhng báo cáo chính thc t phía
Chính Ph và hin cha có c cu t chc chính thc nh các loi th trng khác.
Giao dch ti th trng này có th là mt s khon vay, mt s các công c tài
chính ngn hn nht đnh, k c các khon vay ngn hn ca các doanh nghip, các
th
ng phiu, các giy t có giá khác. Loi th trng này có th tn ti, phát trin 
các mc đ khác nhau  các quc gia khác nhau.
8
1.1.3 Khái nim lãi sut
Lãi sut là giá c ca quyn s dng mt đn v vn vay trong mt đn v thi
gian(mt tháng hoc mt nm).
Cn c vào tính cht ca khon vay, có các loi lãi sut:
- Lãi sut tin gi ngân hàng: là lãi sut ngân hàng tr cho các khon tin
gi vào ngân hàng.
- Lãi sut tín dng ngân hàng: là lãi sut mà ngi đi vay phi tr cho ngân
hàng khi đi vay t
ngân hàng.
- Lãi sut chit khu: áp dng khi ngân hàng cho khách hàng vay di hình
thc chit khu thng phiu hoc các giy t có giá khác cha đn hn
thanh toán.

- Lãi sut tái chit khu: áp dng khi Ngân hàng Trung ng cho các ngân
hàng trung gian vay di hình thc chit khu li thng phiu hoc giy
t có giá ngn hn cha đn hn thanh toán ca các ngân hàng này.
- Lãi sut tái cp vn:
lãi sut tái cp vn là lãi sut đc s dng trong
trng hp NHNN tái cp vn cho các ngân hàng.
- Lãi sut liên ngân hàng: là lãi sut mà các ngân hàng áp dng khi cho
nhau vay trên th trng liên ngân hàng.
- Lãi sut c bn: là lãi sut do NHNN quy đnh đc các ngân hàng s
dng làm c s đ n đnh mc lãi sut kinh doanh ca mình. Lãi sut c
bn đc hình thành khác nhau tùy vào tng nc.
9
S đ 1.1: Các loi lãi sut trên th trng tin t

Cn c vào giá tr thc ca tin lãi thu đc ta có:
- Lãi sut danh ngha(Nominal interest rate): là lãi sut tính theo giá tr
danh ngha ca tin t vào thi đim đc xem xét hay nói cách khác là
lãi sut cha tr đi t l lm phát.
- Lãi sut thc(Real interest rate): là lãi sut đc điu chnh li cho đúng
theo nhng thay đ
i v lm phát hay nói cách khác, là lãi sut đã tr đi t
l lm phát.
Mi quan h gia lãi sut thc và lãi sut danh ngha đc phn ánh bng
phng trình Fisher:
Lãi sut danh ngha = Lãi sut thc + t l lm phát
NGÂN HÀNG TRUNG
NG
Lãi
sut
tái

cp
vn
NGÂN HÀNG
THNG MI
NGÂN HÀNG
THNG MI
Lãi sut liên ngân hàng
Lãi
sut
tín
dng
Lãi
sut
tin
gi
NGI GI TIN
NGI VAY
TIN
10
i = r + 
e

Trong đó i là lãi sut danh ngha, r là lãi sut thc, 
e
là t l lm phát
Cn c vào tính linh hot ca lãi sut quy đnh ta có:
- Lãi sut c đnh: là lãi sut đc quy đnh c đnh trong sut thi hn
vay.
- Lãi sut th ni: là lãi sut đc quy đnh là có th lên xung theo lãi sut
th trng trong thi hn tín dng.

1.2 Nhng nhân t nh hng đn lãi sut th trng tin t
1.2.1 Mc cung cu tin t
Cung tin t là tng th tin t đc s dng đ giao dch thanh toán
trên th trng.
Các nhà kinh t đã đnh ngha M là tin giao dch bao gm: M1 là
tng s tin kim khí và tin giy lu thông bên ngoài Ngân Hàng cng
vi tin gi ngân hàng có th rút ra bng séc và đnh ngha rng
hn(M2) bao gm nhng tài sn nh tài khon tin g
i tit kim ngoài
tin kim khí, tin giy và tin gi ngân hàng có th rút ra bng séc.
Quyn kim soát mc cung tin t đc giành cho Chính ph, bi vì
hn ch mc cung tin t là điu cn thit đ tin có giá tr.
Cu tin t là nhu cu v tin ca cá nhân, đn v, t chc đ làm
phng tin giao dch, trao đi, mua bán hàng hóa, dch v…
Giao đim gia cung và cu trên đ th xác đnh mc lãi sut cân bng. S thay đi
cung cu tin t s nh hng đn lãi sut.
 Khi chính ph thc hin chính sách tht cht tin t: Khi Ngân hàng
Trung ng mun kim ch lm phát, s thc hin chính sách tht cht tin
t thông qua các công c nh tng mc d tr bt buc, gi
m lãi sut chit
khu, gim hn mc tín dng… Khi đó mc cung tin t s gim đi, đng
11
S
S’
D
D'
i
M
iB
iB’

i
S’
S
D’
D
i
M
i
iA
I’A’
cung tin t S dch chuyn sang trái thành S’, lãi sut tng. Trên đ th lãi
sut dch chuyn t i sang iA.
Lãi sut tng, mc đu t s gim, mc cu tin t gim, các nhà doanh
nghip và các gia đình ct gim lng tin mt và tài khon séc ca h,
đng D dch chuyn v bên trái to thành D’. Giao đim gia D’ và S’ là A’
vi mc lãi sut cân bng mi là I’A. ( Biu
đ 1.1)
 Chính ph thc hin chính sách ni lng tin t: khi Ngân hàng Trung
ng lo s sp có suy thoái s tng mc cung tin t bng cách bm tin vào
lu thông qua các công c ca chính sách tin t, lãi sut có xu hng gim
xung. Tín dng tr nên di dào hn, lãi sut trên đ th chuyn t i sang iB.
Kt qu là vic tin hành các d án đu t mi tr nên có li h
n, s tin chi
tiêu v nhà máy, thit b, kho hàng tng lên, ngi tiêu dùng có khuynh
hng mua hàng nhiu hn…Vn đu t tng, tng mc cu tng lên, đng
D dch chuyn sang phi to ra mc cân bng lãi sut mi trên th trng.(
Biu đ 1.1)
Biu đ 1.1: Chính sách tht cht tin t

1.2.2 Lm phát
Chúng ta hãy s dng cung cu qu vi lãi sut đ gii thích s bin đng
ca lm phát nh hng đn lãi sut nh th nào.
Trc tiên hãy gi đnh, vi mc giá c n đnh và d tính lm phát trong
12
tng lai là không đáng k, cung qu cho vay đc biu hin bng So và
cu qu cho vay đc biu hin bng D
o
và lãi sut i
o
.
Khi lm phát tng, dù  tng mc lãi sut riêng l hay  tt c mi lãi
sut, yu t kích thích làm tng cung qu cho vay gn nh trit tiêu bi
giá tr thc t ca vn gc và tin li thu đc đã b hao mòn do tác đng
ca lm phát. Trong tình hình y nhng ngi có kh nng cho vay
không mun gi tin mt, đ xô đi mua hàng hóa d tr vàng, ngo
i t.
iu đó dn đn cung qu cho vay gim, đng S
o
chuyn v bên trái
thành S
1
lãi sut tng.
Lm phát tng, không ch làm gim đ ln ca cung mà còn kéo theo vic
tng thêm quy mô v cu qu cho vay .Bi vi lãi sut danh ngha cho

trc, khi lm phát d tính tng lên , chi phí thc ca vic vay tin gim
xung, kích thích ngi ta đi vay hn là cho vay. Ngi đi vay s kim
đc khon thu li do giá hàng hóa đc mua bng tin đi vay s tng
lên, đng D
o
dich chuyn sang phi to thành D
1
. D
o
cu qu cho vay
tng, lãi sut tng.
Mt s gim xung ca cung và mt s tng lên ca cu đi vi qu cho
vay s đy lãi sut tng t i
o
đn i
1
.
Theo Friedman, trong mi trng hp t l lm phát ca mt nc là cc
k cao trong bt c thi k kéo dài nào, thì t l tng trng ca cung
ng tin t là cc k cao.
Tóm li, khi lm phát d tính tng, lãi sut tng. iu này có mt ý ngha
quan trng trong vic d đoán lãi sut khi nn kinh t có xu hng lm
phát tng. Trên c s đ
ó, có mt chính sách lãi sut hp lý. Khi lm phát
cao, nhà nc cn phi nâng lãi sut danh ngha, đm bo cho lãi sut
thc dng, hoc nhà nc tung vàng, ngoi t ra bán đ kim ch lm
phát.
13
Nhiu nhà kinh t đã khuyn ngh rng cuc chin chng lm phát nht
đnh s tht bi nu chúng ta mun h thp lãi sut.

Biu đ 1.2: nh hng ca lm phát đn lãi sut.

1.2.3 S n đnh ca nn kinh t
- nh hng đn cung tin vay: khi nn kinh t n đnh và phát trin,
ca ci tng lên, công chúng ch mun gi mt s tin nht đnh đ cho
nhu cu s dng, h mun đu t vào nhng tài sn thay th có li tc d
tính cao: đu t vào các chng khoán công ty. Bi vì khi nn kinh t n
đnh, th trng chng khoán tr nên n đnh hn, ri ro chng khoán
gim, chng khoán tr thành mt tài sn hp dn hn, vì vy cung tin
vay tng lên, đng cung dch chuyn v bên phi, lãi sut có xu hng
gim.
- nh hng đn cu tin vay: khi nn kinh t đang phát trin nhanh
nht là trong giai đon phát đt ca mt chu k kinh doanh, các công ty
càng có nhiu ý đnh vay vn và tng s d n nhm tài tr cho các cuc
đu t đc trông đi là sinh li. Cu tin vay tng lên, đng cu dch
chuyn v
bên phi, lãi sut có xu hng tng lên.
S
o

S
1

D
o
D
1
i
o
i

1
14
Khi đng cung và đng cu tin vay tng lên và dch chuyn v bên
phi, s đt đc mt đim cân bng mi v bên phi. Tuy nhiên nu
đng cung dch chuyn nhiu hn đng cu thì lãi sut cân bng mi
có xu hng gim xung, ngc li, nu đng cu dch chuyn nhiu
hn thì lãi sut cân bng mi tng lên.
Trong nn kinh t
n đnh và có xu hng phát trin, nhà nc nên s
dng các công c lãi sut đ tng vn đu t vào nhng lnh vc cn phát
trin cho s cân đi ca nn kinh t, đc bit t các ngun vn trên th
trng chng khoán.
1.2.4 Các chính sách ca Nhà nc
Mc tiêu ca nn kinh t phát trin là:
- To ra sn lng cao, tng nhanh tng sn ph
m quc dân.
- t t l ngi có công n vic làm cao, t l tht nghip tht.
- m bo n đnh giá c trong điu kin th trng t do hot đng.
 đt đc mc tiêu trên, Nhà nc phi s dng các công c bng các
chính sách có th điu chnh tc đ và phng hng ca hot đng kinh
t.
Quá trình thc hin các chính sách ca Nhà nc đu tác đng lãi sut
cân bng trên th trng.
Chính sách tài khóa: bao gm chi tiêu ca chính ph và thu khóa. Chi
tiêu ca chính ph là mt nhân t then cht đnh mc tng chi tiêu.
Khi nhà nc thc hin mt chính sách tài chính bành trng (tng chi tiêu
ca Chính ph và gim thu) s nh hng đn thng bng ca th trng
hàng hóa và th trng tin t, t đ
ó nh hng đn lãi sut.
Khi chi tiêu ca chính ph tng trc tip làm tng tng cu, đng cu dch

chuyn v bên phi, khi chính ph gim thu, làm cho nhiu thu nhp hn
đc sn sàng đ chi tiêu và làm tng tng sn phm bng cách tng chi tiêu,
15
tiêu dùng. Mc cao hn ca tng sn phm làm tng lng cu tin t, đng
cu dch chuyn v bên phi, lãi sut tng.
Ngoài ra, thu còn có th tác đng đn mc sn lng tim nng, chng
hn vic gim thu đánh vào thu nhp t đu t làm cho các ngành tng đu
t vào máy móc, nhà máy, tng sn phm tim nng đc tng lên, t
ng
lng cu tin t, đng cu dch chuyn v bên phi, lãi sut tng lên.
Chính sách tin t: vi t cách ngân hàng ca các ngân hàng, Ngân hàng
Trung ng thc hin vai trò ch huy đi vi toàn b h thng ngân hàng
ca mt quc gia. Vi công c lãi sut, Ngân hàng Trung ng có th điu
tit hot đng ca nn kinh t v mô bng các phng pháp sau:
- Ngân hàng có th quy
đnh lãi sut cho th trng, ch đng điu chnh lãi
sut đ điu chnh tng phng tin thanh toán trong nn kinh t, hn ch
hoc m rng hot đng tín dng nhm thc hin đc mc tiêu gim lm
phát và tng trng kinh t theo tng thi k.
- Ngân hàng Trung ng thc hin chính sách lãi sut tái chit khu:
Ngân hàng Trung ng tái chit kh
u các chng t do ngân hàng thng
mi xut trình vi điu kin ngân hàng phi tr mt lãi sut nht đnh do
Ngân hàng Trung ng đn phng quy đnh.
Mi khi lãi sut chit khu thay đi có xu hng làm tng hay gim chi
phí cho vay ca Ngân hàng Trung ng đi vi ngân hàng thng mi và
các t chc tín dng do đó khuyn khích hay cn tr nhu cu vay vn. Vì vy
thông qua vic điu ch
nh lãi sut chit khu, Ngân hàng Trung ng có th
khuyn khích m rng hay làm gim khi lng tín dng mà ngân hàng

thng mi cp cho nn kinh t. Do thay đi lãi sut chit khu, Ngân hàng
Trung ng có th tác đng gián tip vào lãi sut th trng. Mt lãi sut
chit khu cao hay thp s làm thay đi lng vay ca ngân hàng, tc lng
tin cung ng ca ngân hàng cho nn kinh t và cui cùng s làm thay đi
m
c lãi sut th trng.
16
- Ngân hàng Trung ng thc hin chính sách th trng m: có ngha là
Ngân hàng Trung ng thc hin vic mua bán giy t có giá trên th trng
chng khoán. Nhim v chính ca chính sách th trng m là điu hòa cung
cu v các chng phiu có giá đ tác đng vào các ngân hàng thng mi
trong vic cung cu tin t, cung ng tín dng.
- Ngân hàng Trung ng tng hay gim mc d tr bt buc: khi t l
d
tr tng lên tc là Ngân hàng Trung ng quyt đnh gim bt s vn kh
dng ca ngân hàng kéo theo nhng khó khn ngân qu cho các ngân hàng,
hn ch tín dng ca ngân hàng và ngc li. Do đó cng nh hng gián
tip đn lãi sut trên th trng.
- Chính sách thu nhp: đó là chính sách v giá c và tin lng. Nu mc
giá c gim mà cung tin t không thay đi, giá tr ca
đn v tin t theo giá
tr thc t tng, bi vì nó có th dùng đ mua nhiu hàng hóa và dch v hn.
Do vy cng nh nh hng ca mt s tng lên trong cung tin t khi mc
giá đc gi c đnh, làm lãi sut gim. Ngc li mt mc giá cao hn làm
gim cung tin t theo giá tr thc t, làm tng lãi sut. Nh vy m
t s thay
đi v chính sách giá c cng làm thay đi lãi sut.
Yu t cu thành quan trng nht ca chi phí sn xut là chi phí tin
lng, khi tin lng tng làm chi phí sn xut tng, làm gim li nhun theo
đn v sn phm ti mt mc giá c, gim nhu cu đu t, cu tin t gim,

lãi sut gim.
- Chính sách t giá: bao gm các bin pháp liên quan đn vi
c hình thành
quan h v sc mua gia tin ca nc này so vi mt ngoi t khác, nht là
đi vi các ngoi t có kh nng chuyn đi.
T giá s tác đng đn quá trình sn xut kinh doanh và xut nhp khu
hàng hóa ca mt nc. Khi nhà nc tng t giá ngoi t s làm tng giá
ca hàng nhp khu, dn đn tng chi phí đu vào ca các xí nghi
p, giá
hàng hóa trong nc tng lên, li nhun gim, nhu cu đu t gim, cu tin
17
t gim, lãi sut gim. Mt khác, khi t giá ngoi t tng, lng tin cung
ng đ đm bo cân đi ngoi t cn chuyn đi tng lên, lãi sut gim.
Vì vy khi thy đng tin ca nc mình st giá, Ngân hàng Trung ng s
theo đui mt chính sách tin t tht cht hn, gim bt cung tin t, tng lãi
sut trong nc, làm cho đ
ng tin ca mình vng mnh.
Khi t giá ngoi t gim, đng tin tng giá, không kích thích xut khu, nn
công nghip trong nc có th b s cnh tranh ca nc ngoài tng lên, kích
thích nhp khu. Lng tin t tng do vi mt t giá thp, vi mt lng
vn đu t nht đnh, tài sn đu t s nhiu hn, kích thích đu t
 vào sn
xut, lãi sut tng lên. Nh vy khi có mt s cnh tranh gia nn công
nghip trong nc vi công nghip nc ngoài tng lên, có th gây áp lc
buc Ngân hàng Trung ng phi theo đui mt t l tng trng tin t cao
hn nhm h thp t giá.
1.3 C ch xác đnh lãi sut
1.3.1 Lý thuyt: Quy tc Taylor xác đnh lãi sut c b
n
Ngân hàng Trung ng có nhiu vai trò khác nhau nhng vai trò quan trng

nht chính là vai trò điu tit kinh t v mô. T đó Ngân Hàng Trung Ung
phi thc hin nhng mc tiêu:
- Chính sách tin t phi phc v cho mc đích đm bo cho nn kinh t có
tng trng, tc là gim tht nghip, gia tng thu nhp quc dân và m
rng tim nng sn xut, chng suy thoái…
-
Chính sách tin t phi hng v n đnh giá c: giá c có lm phát thp
là mc tiêu ca mi nn kinh t vì mc tng thu nhp thc t ca nhân
dân s dng, do đó đi sng ca ngi lao đng s tt hn và ngi dân
s tin tng chính ph hn. Sn xut s có vn vi chi phí h và nn kinh
t s có sc b
t v đu t lâu dài, giá tr đng tin ni đa s n đnh.