Quản trị tài sản ngắn hạn các công ty cổ phần ngành nhựa trên sàn Hose Nghiên cứu trường hợp công ty cổ phần bao bì nhựa Tân Tiến

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH




T
T
R
R


N
N


T
T
H
H




T
T
H
H



Y
Y


T
T
I
I
Ê
Ê
N
N




QUN TR TÀI SN NGN HN CÁC CÔNG
TY C PHN NGÀNH NHA TRÊN SÀN
HOSE – NGHIÊN CU TRNG HP CÔNG
TY C PHN BAO BÌ NHA TÂN TIN


LUN VN THC S KINH T


CHUYÊN NGÀNH: KINH T TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
MÃ S: 60.31.12

NGI HNG DN: TS NGUYN TN HOÀNG







TP.H CHÍ MINH – NM 2011




MC LC
CHNG 1: TNG QUAN V QUN TR TÀI SN NGN HN 1
1.1 Tài sn ngn hn vƠ đc đim ca tài sn ngn hn nh hng đn qun tr tài sn ngn
hn 1
1.1.1 Tài sn ngn hn-Các thành phn tài sn ngn hn 1
1.1.2 c đim ca tài sn ngn hn nh hng đn vic qun tr tài sn ngn hn 1
1.2 Qun tr tài sn ngn hn ậ S cn thit phi qun tr tài sn ngn hn 2
1.2.1 S cn thit phi qun tr tài sn ngn hn 2
1.2.2 Qun tr tài sn ngn hn 3
1.2.2.1 Qun tr hàng tn kho 3
1.2.2.2 Qun tr tin mt 7
1.2.2.3 Qun tr khon phi thu 9
1.3 Nghiên cu các mô hình qun tr tài sn ngn hn  mt s nc trên th gii-Bài hc
kinh nghim cho các công ty c phn ngành nha 14
1.3.1 Mô hình Pareto 14
1.3.2 Mô hình ABC (Activy-Based-Costing)-Phng pháp phơn b chi phí 16
1.3.3 Mô hình Lean-Qun lý sn xut tinh gn 17

1.3.4 Qun lý tin mt thông qua h thng ngân hang 19
Kt lun chng 1 21
CHNG 2
THC TRNG QUN TR TÀI SN NGN HN TI CÁC CÔNG TY C PHN
NGÀNH NHA TRÊN SÀN HOSE 22
2.1 Tình hình tài sn ngn hn ca các công ty c phn ngành nha giai đon 2008-201022
2.1.1 c thù ngành nha nh hng đn tình hình đu t tƠi sn ngn hn ca các công ty
c phn ngành nha giai đon 2008-2010 22
2.1.1.1 c thù ngành nha 22
2.1.1.2 c thù ngành nha quyt đnh c cu tng tài sn 25
2.1.1.3 c thù ngành nha nh hng đn đu t tƠi sn ngn hn 26
2.1.2 Tình hình tài sn ngn hn trong c cu tài sn ca các công ty c phn ngành nha
giai đon 2008-2010 30
2.1.3 Tính tng thích gia tài sn và ngun vn ca các công ty c phn ngành nha giai
đon 2008-2010 32
2.1.4 Hiu qu s dng và kh nng sinh li tài sn ngn hn ca các công ty c phn ngành
nha giai đon 2008-2010 34
2.2 Tình hình qun tr tài sn ngn hn ca các công ty c phn ngành nha giai đon
2008-2010 35
2.2.1 c thù ngành nha nh hng đn tình hình qun tr tài sn ngn hn ca các công ty
c phn ngành nha giai đon 2008-2010 35
2.2.2 Hiu qu qun tr tài sn ngn hn ca các công ty c phn ngành nha giai đon
2008-2010 35
2.3 Nghiên cu trng hp Công ty c phn bao bì nha Tân Tin trong qun tr tài sn
ngn hn giai đon 2008-2010 37
2.3.1 Tng quan v công ty c phn bao bì nha Tân Tin 37
2.3.2 Phân tích s tng thích gia tài sn và ngun vn ca công ty c phn bao bì nha
Tân Tin 44
2.3.3 Phân tích c cu tài sn ngn hn ca công ty c phn bao bì nha Tân Tin 46
2.3.4.Thc trng qun tr tài sn ngn hn ca công ty c phn bao bì nha Tân Tin giai

đon 2008-2010 48
2.3.4.1 Thc trng qun tr tin mt ca công ty c phn bao bì nha Tân Tin giai đon
2008-2010 48
2.3.4.2 Thc trng qun tr khon phi thu ca công ty c phn bao bì nha Tân Tin giai
đon 2008-2010 52
2.3.4.3 Thc trng qun tr hàng tn kho ca công ty c phn bao bì nha Tân Tin giai
đon 2008-2010 56
Kt lun chng 2 61
CHNG 3: GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU QUN TR TÀI SN NGN HN
TI CÁC CÔNG TY C PHN NGÀNH NHA TRÊN SÀN HOSE 63
3.1 Gii pháp nâng cao hiu qu qun tr tài sn ngn hn ti các công ty c phn ngành
nha trên sàn HOSE 63
3.1.1 Gii pháp qun tr tin mt 63
3.1.1.1 Lp k hoch qun lý dòng tin 63
3.1.1.2 Xây dng và phát trin các mô hình d báo tin mt 64
3.1.2 Gii pháp qun tr khon phi thu 65
3.1.2.1 Tng cng công tác thu hi công n 65
3.1.2.2 Gii pháp qun lý khon phi thu 66
3.1.3 Gii pháp qun tr hàng tn kho 67
3.2 Gii pháp nâng cao hiu qu qun tr tài sn ngn hn ti công ty c phn bao bì nha
Tân Tin 68
3.2.1 Gii pháp qun tr tin mt 68
3.2.1.1 Tng tc đ thu hi tin mt 68
3.2.1.2 Gim tc đ chi tiêu tin mt 69
3.2.1.3 D báo chính xác nhu cu tin mt 70
3.2.1.4 Thit lp mc tn qu mc tiêu 73
3.2.2 Gii pháp qun tr hàng tn kho 75
3.2.3 Gii pháp qun tr khon phi thu 79
Kt lun chng 3

1
CHNG 1
TNG QUAN V QUN TR TÀI SN NGN HN
1.1 Tài sn ngn hn và đc đim ca tài sn ngn hn nh hng đn
qun tr tài sn ngn hn
1.1.1 Tài sn ngn hn-Các thành phn tài sn ngn hn
Tài sn ngn hn ca doanh nghip là nhng tài sn thuc quyn s hu và
qun lý ca doanh nghip, b thay đi hình thái vt cht ban đu, tham gia vào
mt chu k sn xut kinh doanh và chuyn toàn b giá tr mt ln vào giá thành
sn phm làm ra. Tài sn ngn hn ca doanh nghip có th tn ti di hình thái
tin, hin vt (vt t, hàng hoá), di dng đu t ngn hn và các khon n phi
thu.
Thành phn ca tài sn ngn hn gm:
Tin mt bao gm tin mt ti qu, tin gi ngân hàng di dng tin gi
không k hn và tin gi có k hn.
Các khon phi thu: phát sinh khi doanh nghip bán chu hàng hóa cho
khách hàng và các khon phi thu này s tr thành tin mt trong tng lai gn.
Hàng tn kho bao gm nguyên vt liu, bán thành phm và thành phm.
1.1.2 c đim ca tài sn ngn hn nh hng đn vic qun tr tài sn
ngn hn
Các tài sn ngn hn có ba đc đim sau: thay đi hình thái vt cht ban
đu, tham gia vào mt chu k sn xut kinh doanh và chuyn toàn b giá tr mt
ln vào giá thành sn phm nên nhng đc đim này có nh hng đn vic qun
tr tài sn ngn hn.
Tin mt
Các khon phi thu
Tn kho nguyên liu
Tn kho thành phm

2
Theo chu k hot đng gin đn, tin mt ca doanh nghip s đc thay th
bng tn kho nguyên liu và tn kho thành phm. Khi hàng hóa đc bán đi,
hàng tn kho s tr thành các khon phi thu và sau cùng là tr thành tin mt khi
khách hàng thanh toán các khon n phi thu. Sau khi tham gia vào mt chu k
sn xut kinh doanh, tài sn ngn hn s b thay đi hình thái vt cht so vi ban
đu và chuyn toàn b giá tr vào giá tr sn phm làm ra.
Thi gian mà tài sn ngn hn tn ti di dng hàng tn kho và khon phi
thu càng lâu thì doanh nghip s b khó khn trong thanh toán, giá tr ca doanh
nghip s b gim sút. Vì vy,  mi giai đon, doanh nghip phi đa ra các
quyt đnh ti u đ làm tng giá tr ca doanh nghip; chng hn doanh nghip
s quyt đnh tn qu bao nhiêu là ti u đ không nh hng đn vic thanh
toán cho các khon n do mua nguyên vt liu phc v sn xut, tn kho hàng
hoá bao nhiêu là ti u đ chi phí tn tr là thp nht và không nh hng đn
hot đng sn xut ca doanh nghip; và khi hàng hóa tn kho đc bán cho
khách hàng thì doanh nghip quyt đnh xem có nên bán chu cho khách hàng
không.
1.2 Qun tr tài sn ngn hn – S cn thit phi qun tr tài sn ngn hn
1.2.1 S cn thit phi qun tr tài sn ngn hn
Giá tr các loi tài sn ngn hn ca công ty thng chim 25% đn 50%
tng giá tr tài sn. Qun tr và s dng hp lý các loi tài sn ngn hn có nh
hng rt quan trng đi vi vic hoàn thành nhim v chung ca công ty. Các
v phá sn trong kinh doanh có th là do nhiu yu t, nhng nu công ty không
hoch đnh và kim soát mt cách thích đáng các loi tài sn ngn hn và các
khon n ngn hn thì cng s d dn đn tht bi.
Vì vy, qun tr tài sn ngn hn đ ti u hóa c cu tài sn sao cho tng
chi phí đt đc ti thiu mà vn duy trì hot đng sn xut kinh doanh bình

thng ca công ty.
3
1.2.2 Qun tr tài sn ngn hn
1.2.2.1 Qun tr hàng tn kho
Trong nhng thp k gn đây, hiu qu ca công tác qun tr tn kho đã tng
lên rt nhiu nh nhng công c phân tích đnh lng đ phân tích tn kho. Nht
là khi xut hin máy vi tính, hiu qu công tác qun lý, theo dõi và kim soát tn
kho càng đt đc hiu qu cao hn do các công ty áp dng nhng thành tu đó
đ ci tin vic tn tr, vn chuyn và phân phi nhm làm gim mc tn kho
trên doanh s bán.
• S cn thit phi d tr hàng tn kho
Hàng hóa tn kho gm có ba loi: nguyên vt liu, bán thành phm và thành
phm. Nguyên vt liu là nhng nguyên liu và b phn, linh kin ri do các
công ty mua và s dng trong quá trình sn xut. Trong sn xut nu công ty mua
nguyên liu vi s lng quá ln hay quá nh đu không đt hiu qu ti u. Bi
nu mua vi s lng quá ln s chu nhiu chi phí tn tr và ri ro do hàng hóa
b h hao, mt mát Mt khác, nu mua nguyên liu vi s lng quá nh có th
dn đn gián đon sn xut.
Do đó, công ty s có li khi mua va đ nguyên liu đ phc v cho sn
xut. Tn kho trong quá trình sn xut là các loi nguyên liu nm ti tng công
đon ca dây chuyn sn xut. Thông thng, không th có s đng b hoàn toàn
gia các công đon sn xut, bi các b phn sn xut không th có cùng công
sut hot đng trong mi thi đim. Bi vy, mi công đon sn xut đu có mt
lng tn kho riêng, nu không có mt lng nguyên liu hay bán thành phm
d tr nào đó thì mt công đon s hoàn toàn b l thuc vào các b phn đng
trc đó. Do đó, các loi nguyên vt liu tn kho có tác dng to ra s thông sut
và tính hiu qu trong quá trình sn xut. Dây chuyn sn xut càng dài, và các
công đon sn xut càng nhiu s dn ti nhu cu tn kho càng ln.
4
Cui cùng, thành phm tn kho to thành khong an toàn cn thit gia sn

xut và tiêu th. Nhng công ty có đc đim kinh doanh mang tính mùa v và có
quy trình sn xut tn nhiu thi gian thng có thành phm tn kho ln, bi nhu
cu đi vi sn phm trong nhng mùa tiêu th vt quá nng lc sn xut ca
công ty và ngc li. Do đó, các công ty cn phi có sn phm d tr.
Bên cnh tác dng duy trì kh nng hot đng thông sut ca dây chuyn
sn xut và các hot đng phân phi, các loi hàng hóa tn kho còn có tác dng
ngn chn nhng bt trc trong sn xut. Chng hn, nguyên liu tn kho cn
đc duy trì đ làm gim tính không chc chn ca s chm tr ngoài d kin
trong vn chuyn, giao hàng. D nhiên s chm tr này có th xy ra bi rt nhiu
lý do nh s mt kh nng cung ng đt ngt ca nhà cung cp, do thiên tai hay
do s chm tr trong vn chuyn.
• Mc tiêu ca vic qun tr hàng tn kho
Hàng tn kho là mt trong nhng tài sn có giá tr ln nht trong tng giá tr
tài sn ca mt công ty, thông thng giá tr hàng tn kho chim 40% tng giá tr
tài sn ca công ty.
Bn thân vn đ tn kho luôn có hai mt trái ngc nhau, vi quan đim ca
ngi sn xut ngi ta luôn tìm cách gim phí tn bng cách gim lng tn
kho, còn vi quan đim ca ngi tiêu th thì s luôn mong mun có nhiu hàng
d tr đ không có s thiu ht.
Vì vy, mc tiêu ca vic qun tr hàng tn kho là xác đnh mt mc đ cân
bng gia mc đ đu t cho hàng tn kho phc v sn xut và tha mãn các nhu
cu ca khách hàng mt cách kp thi đúng lúc vi chi phí ti thiu nht.
• Các chi phí liên quan đn vic d tr hàng tn kho
Chi phí tn tr là nhng chi phí liên quan đn vic tn tr hàng hóa, gm
nhng khon sau: chi phí cho vic bo qun hàng tn kho, chi phí cho các trang
thit b bo qun hàng tn kho, chi phí bc xp hàng hóa, chi phí h hng và thit
5
hi do hàng tn kho b li thi, chi phí bo him, chi phí thu và chi phí đu t
vào hàng tn kho, tin lng tr cho nhân viên trong kho và nhân viên điu
hành

Chi phí đt hàng hay chi phí chun b cho vic thc hin mt đn hàng bao
gm: chi phí hoa hng cho ngi gii thiu, chi phí cho liên lc giao dch, chi phí
đàm phán ký hp đng, chi phí nhn và kim tra hàng hóa, chi phí hi quan, vn
chuyn…
Chi phí thit hi khi không có hàng (hàng tn kho ht): xy ra khi công ty
không có kh nng giao hàng vì nhu cu hàng ln, lng vt liu tn kho không
đ đ duy trì sn xut thì chi phí thit hi do không có nguyên liu s bao gm
chi phí đt hàng khn cp và chi phí thit hi do ngng tr sn xut.
• Mô hình qun lý hàng tn kho hiu qu-Mô hình EOQ (Economic Ordering
Quantity)
Mô hình EOQ là mt mô hình qun tr hàng tn kho mang tính đnh lng
và có th s dng đ tìm mc tn kho ti u cho công ty.
Khi áp dng mô hình EOQ thì phi tha mãn hai điu kin là ngun hàng
cung cp cho công ty phi n đnh và s liu k toán phi trung thc, s liu
thng kê phi đy đ thì thông tin v các khon chi phí mi đc phn ánh chính
xác, t đó lng tn kho xác đnh mi chính xác.
Mô hình EOQ đc xây dng da trên mt s gi thuyt cn bn sau:
- Công ty phi d đoán chính xác nhu cu s dng các loi hàng hóa.
- Công ty phi bit trc khong cách gia hai ln đt hàng.
- Sn lng đn đt hàng đc công ty thc hin trong mt chuyn hàng ti
mt thi đim đã đnh trc.
- Công ty không đc chit khu theo s lng mua hàng, dù hàng mua
nhiu hay ít đu không đc gim giá.
6
- Ch có hai loi chi phí phù hp là chi phí đt hàng và chi phí tn tr còn
chi phí mua hàng thì không đi.
- Công ty có th xác đnh chính xác khi nào cn phi đt hàng nên không có
s thiu ht hàng trong kho.
Mô hình EOQ đc thit lp nhm tìm mc tn kho ti u cho công ty hay
nhm ti thiu hóa tng phí tn kho.

Công thc:
C
SO
Q
2
=*

Tng chi phí tn kho thp nht = Chi phí tn tr + Chi phí đt hàng
=
Q
Sx
O
Q
x
C
+
2

Trong đó: Q*: lng hàng d tr ti u
S : lng nguyên vt liu s dng trong k
O : chi phí cho mi ln đt hàng
C : chi phí lu tr cho mi đn v tn kho
Vi sn lng Q* thì tng chi phí tn kho là thp nht

• Mô hình cung ng đúng thi đim-Just-in-time
H thng qun lý hàng tn kho đúng thi đim Just-in-time là mt phn ca
quá trình qun lý sn xut nhm mc đích gim thiu chi phí hot đng và thi
gian sn xut bng cách loi b bt nhng công đon kém hiu qu gây lãng phí.
H thng cung ng đúng thi đim (tn kho bng 0) cho rng tt c các mt hàng
cn thit có th đc cung cp trc tip cho các giai đon hot đng sn xut

kinh doanh mt cách chính xác c v thi đim giao hàng ln s lng hàng đc
giao thay vì phi d tr thông qua tn kho.
Mô hình tn kho bng 0 hiu qu nht đi vi các công ty có nhng hot
đng sn xut mang tính lp đi lp li. Vic s dng h thng tn kho just-in-
time đòi hi s kt hp cht ch gia nhà sn xut và nhà cung cp, bi vì bt k
mt s gián đon nào trong quá trình cung ng cng có th gây tn tht cho nhà
7
sn xut vì nhà sn xut s gánh chu các chi phí phát sinh do ngng tr sn xut
hay mt doanh thu bán hàng.
1.2.2.2 Qun tr tin mt
• S cn thit phi d tr tin mt
Cng ging nh hàng tn kho, vic d tr tin mt là đ làm thông sut quá
trình sn xut kinh doanh. Có ba đng c đ công ty duy trì tn qu, đó là:
ng c hot đng, giao dch là mt vic bình thng  mi công ty, mc
tn qu tin mt đc hoch đnh nhm đáp ng kp thi các khon chi tiêu phc
v cho hot đng sn xut kinh doanh nh tr tin hàng, tr lng, np thu…
ng c đu c là mt phn ng trc d báo khan him, bin đng giá c
hàng hóa nguyên vt liu hoc bin đng t giá hi đoái trên th trng nh mua
nguyên vt liu gim giá tc thi…đ gia tng li nhun.
ng c d tr là mt hành đng d phòng trc kh nng gia tng nhu cu
chi tiêu do tng quy mô hot đng sn xut kinh doanh hoc nhanh chóng đáp
ng nhng c hi kinh doanh đt xut.
• Mc tiêu ca vic qun tr tin mt
Mc dù tin mt là tài sn ngn hn có tính thanh khon cao, nhng tn qu
tin mt làm mt đi c hi sinh li ca đng tin.  không đánh mt c hi sinh
li ca tin, công ty s chuyn nhng đng tin tm thi nhàn ri vào đu t
chng khoán ngn hn trên th trng tin t nhm mc đích sinh li. Nhng vic
chuyn đi t tin mt sang chng khoán đu t ngn hn và ngc li phi tn
kém mt s chi phí giao dch nht đnh.
Vì vy, mc tiêu ca vic qun tr tin mt là ti thiu hóa s lng tin mt

tn qu đ duy trì cho các hot đng sn xut kinh doanh bình thng ca công
ty.
• Kim soát thu chi tin mt
Mt nguyên tc đn gin trong qun tr tin mt là tng tc đ thu hi nhng
8
tm séc đc nhn và chm vit séc chi tr. Nguyên tc này cho phép công ty duy
trì mc chi tiêu tin mt trong nhiu giao dch kinh doanh  mt mc thp hn,
do đó có nhiu tin hn cho đu t. Tng tc đ thu hi và gim tc đ chi tiêu là
hai khuynh hng có liên quan cht ch vi nhau trong qun tr tin mt.
• Các chi phí liên quan đn vic lu gi tin mt
Qun tr tin mt ging nh qun tr hàng tn kho vì c hai đu là nguyên
vt liu dùng trong sn xut. Vì vy, các chi phí liên quan đn vic qun tr tin
mt cng ging nh qun tr hàng tn kho, c th nh sau:
Khi lng tin mt xung thp, công ty s bán chng khoán đ thu tin v,
do đó công ty phi mt phí giao dch c đnh cho mi ln bán chng khoán và
loi chi phí này tng đng vi chi phí đt hàng trong qun tr hàng tn kho.
Khi d tr tin mt, công ty s mt đi chi phí c hi, tc là mt lãi sut tin
gi và chi phí này tng đng vi chi phí tn tr trong qun tr hàng tn kho.
• Mô hình qun tr tin mt hiu qu-Mô hình EOQ
Các mô hình thng đc dùng đ qun tr tin mt là mô hình EOQ, mô
hình Miller-Orr. Các mô hình đu xem tin mt nh mt loi hàng hóa tn kho và
mi hot đng giao dch s làm thay đi ngun tin mt đang nm gi. Trong
mt thi đim, các mô hình s giúp xác đnh khi lng và thi gian chuyn đi
qua li gia tin mt và chng khoán ngn hn.
Mô hình ti u hóa tn qu tin mt thc cht là s cân bng gia tn qu
tin mt và chng khoán ngn hn theo thi gian.
Mô hình EOQ da trên các gi đnh:
- Công ty đnh k nhn đc mt lng tin mt n đnh, nhng đng thi
cng phi liên tc chi tin ra theo mt t l n đnh.
- Nhu cu tin mt trong mt thi đim (tháng, quý, nm) ca công ty có th

d báo trc mt cách chính xác.
9
- Khi s d tin mt ban đu gim xung bng khơng hay  mc an tồn ti
thiu thì s d tin mt lp tc s đc tng lên do vic bán chng khốn vi
khi lng xác đnh nhm đt đc s d tin mt ban đu.
Nu gi S là tng thanh tốn tin mt trong nm, F là chi phí cho mi ln
giao dch bán chng khốn, i là lãi sut và Q* là lng d tr tin mt ti u.
Cơng thc nh sau:

i
xSxF
Q
2
* =

• Mơ hình Miller-Orr
Trong thc t, các cơng ty khơng th c tính dòng tin mt thu vào và chi
ra tng ngày. Do đó, nhà qun tr tài chính có th cho phép mt mc tn qu ti
thiu nào đó và s tin hành các giao dch mua hay bán chng khốn khi qu tin
mt tng hay gim đn mc tn qu này. Các cơng ty có v th tài chính thp
thng mc tn qu ti thiu cao hn nhng cơng ty ln, có tim lc tài chính
mnh, bi h có th mua hay bán chng khốn ngay thi đim cn thit.
Mơ hình Miller-Orr xác đnh khong cách gia gii hn trên và gii hn
di là:
Gii hn trên là tín hiu mua vào mt giá tr chng khốn đ đ làm tin mt
d tha gim xung mc tn qu ti thiu.
Gii hn di là tín hiu bán ra mt giá tr chng khốn đ đ làm s d tin
mt tng lên đn mc tn qu ti thiu.
Khong cách =
3

3
suất lai
khoánchứng bánlần môi phíchi x toán thanhmặt tiền sai phương3/4
x
1.2.2.3 Qun tr khon phi thu
• S cn thit ca vic gia tng khon phi thu
Các cơng ty bán hàng thích thu tin mt hn là bán chu, nhng các áp lc
cnh tranh trên th trng buc hu ht các cơng ty phi cung cp tín dng cho
khách hàng, tc bán chu hàng hóa cho khách hàng. Nu khơng bán chu hàng
10
hóa thì công ty s mt đi c hi bán hàng, do đó mt đi li nhun. Khi bán chu
cho khách hàng, hàng hóa s đc gi đi, hàng tn kho st gim và mt khon
phi thu đc to lp. Vì vy, hu ht các công ty đu phi chp nhn bán chu.
Khon phi thu ca công ty phát sinh nhiu hay ít ph thuc vào các yu t nh
tình hình kinh t, giá c sn phm, cht lng sn phm và chính sách bán chu
ca công ty.
• Ri ro tín dng t vic gia tng khon phi thu
Khon phi thu là s tin khách hàng n công ty do mua chu hàng hóa hoc
dch v. Có th nói hu ht các công ty đu phát sinh các khon phi thu nhng
vi mc đ khác nhau, t mc không đáng k cho đn mc không th kim soát
ni. Khi công ty chp nhn bán chu cho khách hàng, cho dù thi gian chm
thanh toán dài hay ngn thì cng có ngha là chp nhn s tn ti ca ri ro v
vic khách hàng không tr đc n. Vì vy, kim soát khon phi thu liên quan
đn vic đánh đi gia li nhun và ri ro. Nu công ty bán chu hàng hóa quá
nhiu thì chi phí cho khon phi thu tng có nguy c phát sinh các khon n khó
đòi, do đó, ri ro không thu hi đc n cng gia tng. Vì vy, công ty cn có
chính sách bán chu cho phù hp.
• Mc tiêu ca vic qun tr khon phi thu
Khon mc khon phi thu trên bng cân đi k toán là tài khon theo dõi
tình hình bán chu ca công ty. i vi các công ty thng xuyên bán chu cho

khách hàng, khon phi thu thng chim t trng ln trong tng tài sn.
Di góc đ qun tr, các giám đc tài chính có th gia tng giá tr cho vn
c đông bng cách tác đng đn vic đu t vào khon phi thu, xác đnh thi
hn bán chu và xây dng h thng tiêu chun bán chu. Bi vì, mt khon t l
khon phi thu cao cng là mt tín hiu cho thy công ty có nhiu khon phi thu
thanh toán không đúng hn hoc thm chí là n xu, khó đòi hoc nu công ty
xây dng mt chính sách bán chu không phù hp s mt khách hàng, gim
11
doanh thu hoc không thu hi đc n, làm gim tính thanh khon ca công ty và
giá tr vn c đông.
Qun tr tt khon phi thu s làm tng giá tr vn c đông, qun tr kém s
có tác dng ngc li.
Vì vy, mc tiêu ca khon tr khon phi thu là kim soát n xu và nhng
khon phi thu hin hành nhm duy trì kh nng linh hot v tài chính cho công
ty, ti u hóa c cu tài sn, chuyn khon phi thu thành tin đúng thi hn,
phân tích ri ro khách hàng và quyt đnh đáp ng yêu cu mua chu ca khách
hàng.
• Các chi phí liên quan đn qun tr khon phi thu
Khi công ty bán chu cho khách hàng có th làm tng chi phí trong hot
đng ca công ty, chi phí đòi n, chi phí phi tr cho ngun tài tr đ bù đp cho
s thiu ht ngân qu. Thi gian bán chu càng dài thì chi phí càng ln.
• Các mô hình qun tr khon phi thu
Qun tr khon phi thu (khon bán chu) bao gm: thit lp chính sách bán
chu, lp k hoch, t chc thc hin, hng dn, giám sát và kim soát toàn din
khon bán chu.
 mi mô hình đc đ cp di đây, công ty phi xem xét trên nhiu khía
cnh: thc hin mô hình đó thì nh hng đn doanh thu, li nhun, chi phí nh
th nào? Li nhun có đ bù đp cho chi phí, hoc gim chi phí có đ bù đp
thit hi do gim li nhun không? Khi đã tr li đc mt cách tha đáng các
câu hi thì công ty s đ ra quyt đnh đúng đn.

12
MH1 - Mô hình ni lng chính sách bán chu


MH2 - Mô hình tht cht chính sách bán chu

MH3 - Mô hình m rng thi hn bán chu



13
MH4 - Mô hình rút ngn thi hn bán chu


MH5 - Mô hình tng t l chit khu

MH6 - Mô hình gim t l chit khu


14
MH7 - Mô hình ni lng chính sách bán chu có xét đn nh hng ca ri
ro t bán chu


MHTQ - Mô hình tng quát đ ra quyt đnh qun tr khon phi thu


1.3 Nghiên cu các mô hình qun tr tài sn ngn hn  mt s nc trên th
gii-Bài hc kinh nghim cho các công ty c phn ngành nha
1.3.1 Mô hình Pareto

Vào nm 1897, Vilfredo Pareto, mt nhà kinh t hc ngi Italia, trong khi
đang hc v s phân b ca ci và thu nhp ti nc Anh trong th k 19, đã phát
hin ra, phn ln din tích đt đai và thu nhp đc kim soát bi mt lng nh
s ngi trong xã hi. Trên thc t, 20% dân s kim soát đn 80% ca ci và thu
nhp.
15
Richard Kock, ngi sáng lp ra Bain&Co. và BCG Consultant, tng khng
đnh rng: “20% vic chúng ta làm to ra 80% kt qu, nhng 80% công vic còn
li ch to ra đc 20% kt qu cui cùng mà thôi. Chúng ta đang phí phm 80%
thi gian ca mình vào nhng vic kém hiu qu”
Trong kinh doanh, chúng ta nhn thy rng ch có khong 20% khách hàng
đem li hu ht li nhun cho công ty, còn 80% khách hàng còn li thì không
đem li nhiu li nhun.
Vì vy, da vào quy lut Pareto, k thut phân tích ABC đc đ xut đ
phân loi hàng tn kho thành 3 nhóm A, B, C da vào giá tr hàng nm ca
chúng.
Giá tr hàng nm đc xác đnh bng cách ly tích 2 tha s: Nhu cu hàng
nm ca loi hàng tn kho và phí tn cho mi đn v hàng tn kho và tính theo
tng loi hàng.
Tiêu chun c th ca tng nhóm hàng tn kho đc xác đnh nh sau:
Nhóm A: Bao gm nhng loi hàng tn kho có giá tr hàng nm cao nht,
chúng có giá tr t 70-80% so vi tng giá tr hàng tn kho, nhng v mt s
lng chúng ch chim 15% tng s hàng tn kho.
16
Nhóm B: Bao gm nhng loi hàng tn kho có giá tr hàng nm  mc
trung bình, chúng có giá tr t 15-25% so vi tng giá tr hàng tn kho, nhng v
mt s lng chúng ch chim 30% tng s hàng tn kho.
Nhóm C: Bao gm nhng loi hàng tn kho có giá tr hàng nm nh, giá tr
hàng nm ch chim khong 5% tng giá tr hàng tn kho, tuy nhiên s lng
chúng chim khong 55% so vi tng s hàng tn kho.

Vic phân nhóm hàng tn kho là c s đ đ ra các chính sách hot đng
kim soát riêng bit nhng loi hàng tn kho.
Các công ty c phn ngành nha có th da vào mô hình này đ phân loi
nhóm khách hàng đem li nhiu doanh thu cho công ty đ tp trung ngun lc
vào nhóm khách hàng này và phân loi hàng tn kho đ kim soát tng nhóm
hàng, trong đó hàng tn kho thuc nhóm A thì cn đc u tiên đu t thích
đáng.
1.3.2 Mô hình ABC (Activy-Based-Costing)-Phng pháp phân b chi phí
ABC là mt mô hình tp hp nhng thông tin tài chính và phi tài chính gn
lin vi nhng hot đng cn thit trong công ty đ sn xut các sn phm, bng
cách ni kt vic tiêu th tài nguyên trong công ty vi sn phm và dch v đc
sn xut ra và đc chuyn giao cho các khách hàng.
Phng pháp ABC xác đnh toàn b ngun chi phí hot đng, sau đó phân
b chi phí đó theo sn phm hay dch v da trên khi lng hot đng hay giao
dch xy ra trong quá trình cung cp dch v hay sn phm.
Mô hình ABC đc áp dng phân b chi phí cho tt c các hot đng ca
công ty. Nhng do phm vi nghiên cu hn hp, nên  đây mô hình ABC ch đ
cp đn qun tr tài sn ngn hn.
Mô hình ABC có th đc dùng nh mt s thay th cho phng pháp đnh
giá hàng tn kho truyn thng hoc đc dùng nh là mt mô hình riêng bit ch
đc thit k đ thu thp thông tin chính xác hn cho các quyt đnh qun tr.
17
Nu mô hình ABC thay th h thng đnh giá truyn thng vi giá thành toàn b
thì mô hình này s tr thành phng pháp đnh giá hàng tn kho và khi đó mô
hình ABC chy xuyên sut vnh vin trong các tài khon tn kho ca doanh
nghip. Nu ABC đc dùng nh là mt mô hình riêng bit đ h tr ra các
quyt đnh qun tr, thì s đc xác đnh 1 ln trong nm, và khi đó ABC không
đc dùng trong đnh giá hàng tn kho ca doanh nghip.
Trong qun tr hàng tn kho, mô hình ABC giúp tp hp các chi phí liên
quan đn tng loi hàng tn kho, t đó công ty s dng mô hình EOQ đ xác

đnh đc mc tn kho ti u cho tng loi hàng tn kho.
Vi phng pháp ABC, công ty có th xác đnh chính xác li nhun mi
khách hàng mang li và giúp đnh v sn phm và dch v tng ng. Sau khi tr
chi phí sn phm và chi phí phc v cho tng khách hàng s tính đc li nhun
khách hàng mang li. T mô hình này, công ty có th phân tích các nhóm khách
hàng và sn phm có th đem li li nhun cho công ty và tp trung vào nhóm
này.
1.3.3 Mô hình Lean-Qun lý sn xut tinh gn
K thut Lean tp trung loi b tt c nhng lãng phí trong quá trình sn
xut. Khoa thc nghim thit k H thng sn xut ca Trng i Hc
Massachusetts (M) đã đa ra đnh ngha nh sau: “K thut Lean là s tp trung
vào vic loi b nhng lãng phí ti mi khu vc ca sn xut bao gm: nhng
mi liên h vi khách hàng, thit k sn phm, h thng phân phi và hot đng
qun lý ca nhà máy. Mc tiêu ca k thut Lean là kt hp ngun nhân lc ít,
hiu qu, gim thiu tn kho, gim thiu thi gian phát trin sn phm, ít không
gian tha đ d dàng đáp ng đc yêu cu ca khách hàng trong khi vn sn
xut ra sn phm có cht lng tt trong vic s dng hiu qu nhng ngun lc
hn ch ca doanh nghip.”
18
Khi áp dng phng pháp Lean, công ty phi nhn dng đc các lãng phí
và tng bc loi b chúng mt cách có h thng. Các lãng phí thng hin din
đa dng di nhng hình thc sau đây:
- Sn xut d tha: sn xut ra nhiu hn yêu cu ca khách hàng.
- Tn kho: d tha nguyên liu, sn phm d dang, thành phm…
- Ch đi: do thiu nguyên ph liu, linh kin, hng dn, thông tin, ch xét
duyt…
- Vn chuyn: nguyên vt liu đ  mt ni xa dây chuyn sn xut, phi tn
nhân lc và máy móc đ vn chuyn.
- Thao tác: tìm kim vt dng, thit b, di chuyn hoc thao tác không hp lý
gây mt mi…

- Gia công quá mc cn thit so vi yêu cu khách hàng, sa cha hàng b
li…
- Cht lng: không n đnh, ph phm, công nhân  các giai đon sau phi
ch đi do không có chi tit đ làm , kéo dài thi gian to ra sn phm gây lãng
phí.
- Lãng phí con ngi: cht xám, kin thc, kinh nghim ca nhân viên
không đc tip thu, tp hp, chia s…
Khi công ty quyt đnh bt tay vào thc hin Lean, bc đu tiên là phi ghi
nhn li các hot đng c th xy ra trong sut tin trình cung cp sn phm, dch
v. Quá trình lp s đ chui giá tr s giúp công ty nhìn thy hin trng hot
đng bao gm các bc thc hin công vic, quá trình di chuyn ca thông tin và
giy t, thi gian x lý  tng công đon; tng thi gian thc hin mt giao dch
đi vi khách hàng. Sau khi đã có thông tin đ nhn ra s lãng phí cng nh nhìn
thy các c hi ci tin, công ty s thit lp mô hình hot đng trong tng lai đ
ci thin theo tng giai đon mi sáu tháng hay mt nm. Mi công ty có th
cùng lúc có nhiu s đ chui giá tr tùy vào tính cht đc thù ca các nhóm sn
19
phm, dch v hay nhóm đi tng khách hàng. Trng hp công ty nhn thy có
quá nhiu vn đ phi ci tin trong khi thi gian và ngun lc li có hn, hãy tp
trung vào các vn đ đn gin trc nhm to đng lc ban đu.
i vi các công ty c phn ngành nha, nguyên liu ch yu là nhp khu
nên các công ty thng d tr nguyên vt liu đ phc v cho sn xut. Nu hàng
tn kho quá nhiu s làm tng chi phí, gây lãng phí. Vì vy, các công ty ngành
nha có th áp dng mô hình Lean đ loi b nhng lãng phí trong quá trình sn
xut, gia tng thêm li nhun cho công ty.
1.3.4 Qun lý tin mt thông qua h thng ngân hàng
• Chi h lng-hoa hng đi lý
Công ty s nh các t chc mà công ty m tài khon giao dch ti đó chi h
lng-hoa hng cho nhân viên, hoa hng cho đi lý ca công ty theo yêu cu ca
công ty bng cách ghi n tài khon tin gi thanh toán ti các ngân hàng.

Khi ngân hàng chi h lng cho công ty thì s thu phí theo biu phí ca
ngân hàng trong tng thi k. Ngân hàng có th chi bng tin VND, USD hay
ngoi t khác tùy theo công ty ch đnh.
Các hình thc chi h ca ngân hàng:
- Chi tr bng tin mt ti vn phòng, tr s ca công ty hoc ti các đa
đim do công ty ch đnh.
- Chi tr bng chuyn khon.
Khi công ty s dng sn phm này s có nhng tin ích sau:
- Tit kim qun lý tin mt, chi phí nhân công, công c và phng tin làm
vic.
- Tit kim thi gian kim đm đng thi tránh đc ri ro vn chuyn tin
mt. Hng đc các dch v h tr min phí nh: SMS Banking, eBanking,
Home Banking…
- Bo mt thông tin v tin lng cho nhân viên
20
- Chi tin nhanh chóng, chính xác.
- Nhân viên s dng th ATM đ rút tin.
• Thu chi h tin mt
Thu h tin mt
Công ty s đng ký s dng dch v thu h tin mt. Qua đó, ngân hàng mà
công ty m tài khon giao dch thc hin thu tin mt t các vn phòng, tr s
công ty hoc t các đa đim do công ty ch đnh và chuyn vào tài khon ca
công ty ti ngân hàng giao dch.
Mc đích ca vic thu h tin mt giúp công ty có doanh s thu tin mt ln
nhanh chóng đa tin vào tài khon phc v hot đng sn xut kinh doanh.
Khi s dng sn phm này, công ty s có tin ích:
- Gim thiu ri ro trong vic lu tr, vn chuyn, kim đm tin mt.
- Công ty đc hng lãi trên s d tin mt.
- Tp trung tin mt v tài khon thng xuyên, nâng cao hiu qu s dng
vn.

- Tit kim thi gian và chi phí.
Chi h tin mt
Công ty s đng ký s dng dch v chi h tin mt vi ngân hàng. Qua đó
ngân hàng thc hin trích tin t tài khon ca công ty ti ngân hàng m tài
khon giao dch đ chi tr tin mt ti vn phòng, tr s ca công ty hoc các đa
đim do khách hàng ch đnh.
Mc đích ca vic chi h tin mt giúp công ty có nhu cu thanh toán tin
hàng cho đi tác ca công ty ti tr s ca đi tác.
Khi s dng sn phm này, công ty s có tin ích:
- Gim thiu ri ro do vn chuyn và kim đm tin mt.
- Tit kim thi gian và chi phí.
- Chi tin nhanh chóng, chính xác và hiu qu.
21
Kt lun chng 1
Thông qua chng 1 tác gi đã trình bày mt s ni dung liên quan đn
qun tr tài sn ngn hn nh qun tr hàng tn kho, qun tr tin mt và qun tr
khon phi thu. Nghiên cu các mô hình qun tr tài sn ngn hn trên th gii,
bài hc kinh nghim cho các công ty c phn ngành nha. Vi các ni dung c
s lý lun mà tác gi đã trình bày làm tin đ đ nghiên cu, đánh giá thc trng
ca các công ty c phn ngành nha trên sàn HOSE-nghiên cu trng hp Công
ty c phn bao bì nha Tân Tin, t đó tác gi đ xut các gii pháp ci thin.