B
TR
GIÁO D C VÀ ÀO T O
NG
I H C KINH T TP. HCM
TR N TH THANH TÂM
NH H
NS
NG C A S
C NG TH NG
HÀI LỊNG TRONG CƠNG VI C
C A GI NG VIÊN VÀ CÁN B
TR
NG
KH I QU N LÝ
I H C KINH T TP. HCM
LU N V N TH C S KINH T
TP. H Chí Minh, N m 2011
B
TR
GIÁO D C VÀ ÀO T O
NG
I H C KINH T TP. HCM
TR N TH THANH TÂM
NH H
NS
NG C A S
C NG TH NG
HÀI LỊNG TRONG CƠNG VI C
C A GI NG VIÊN VÀ CÁN B
TR
NG
KH I QU N LÝ
I H C KINH T TP. HCM
Chuyên ngành: Qu n Tr Kinh Doanh
Mã s : 60.34.05
LU N V N TH C S KINH T
NG
IH
NG D N KHOA H C: PGS.TS. TR N KIM DUNG
TP. H Chí Minh, N m 2011
L IC M
N
th c hi n hoàn t t nghiên c u này, tôi ã
ng
i, tôi xin g i l i trân tr ng c m n
ng
c am i
n:
Các Th y, Cô là Gi ng viên Tr
c s quan tâm giúp
ã truy n
t và giúp
i h c Kinh t TP. HCM – nh ng ng
tôi nh ng ki n th c qu n tr hi n
i
i mang tính ng d ng cao,
và ng h tôi th c hi n lu n v n;
PGS.TS Tràn Kim Dung – Ng
d n và giúp
ng
ng d n khoa h c, cô ã t n tình h
ng
tơi hồn thành lu n v n này.
Các Th y, Cô, anh, ch
tr
ih
i h c M TP. HCM, tr
ang công tác t i tr
ng
ng
i h c Kinh t TP. HCM,
H Ngân hàng ã nhi t tình tham gia th o lu n
và giúp tôi tr l i phi u kh o sát.
Gia ình và các
ng nghi p c a tơi ã t o i u ki n
tơi có th i gian th c
hi n nghiên c u này.
Tác gi
Tr n Th Thanh Tâm
L I CAM OAN
Tôi xin cam oan nghiên c u này là k t qu c a quá trình h c t p và nghiên c u c a
b n thân tơi, các s li u là hồn tồn trung th c và k t qu nghiên c u trong lu n v n
ch a t ng
c công b trong b t k tài li u nào.
Tác gi
Tr n Th Thanh Tâm
1
CH
Ch
NG 1: T NG QUAN
ng 1 gi i thi u lý do ch n
tài d a trên phân tích th c tr ng và
tr ng công vi c c a l nh v c giáo d c ào t o nói chung và c a tr
Kinh t TP. HCM nói riêng; phân tích
ng
c
ih c
c thù c a các y u t thu c t ch c, tài
chính, nhân l c, công ngh k thu t,v.v… nh h
vi c; m c tiêu nghiên c u; ph m vi, ph
ng
n c ng th ng trong công
ng pháp nghiên c u và ý ngh a c a nghiên
c u.
1.1 Lý do ch n lu n v n
Tr
c tiên tác gi gi i thi u mơi tr
nh ng khó kh n hi n nay c a tr
lên
c lý do ch n
Môi tr
ng
ng ào t o, qu n lý, nh ng thay
i h c Kinh t TP. HCM
t
i và
ó có th nêu
tài nghiên c u này:
ng ào t o
i h c và qu n lý ào t o
i h c t i tr
ng
ih c
Kinh t TP. HCM hi n nay:
1.1.1 Nh ng thay
i và khó kh n khi nhà tr
ng chuy n
i hình th c
ào t o:
N n giáo d c c a Vi t Nam trong 100 n m g n ây ch u nh h
ph
ng pháp ào t o là: truy n
ch
niên ch mà Liên Xô c
pháp này. Ng
C hai ph
t theo t t
ng Kh ng giáo, hai là truy n
u ch tr
ng m t ch
nh, nh ng niên ch thì chú tr ng h n
trình, nh ng v n cịn chú tr ng
n ng
ng trình h c
t o
c a th tr
ph n, ng
ng lao
cs p
ng
i h c là trung tâm c a quá
ng trình ào
i h c m m d o, d dàng áp ng các nhu c u luôn bi n
ng. Ki n th c ngành, chuyên ngành
i h c khi tích lu
tc
i th y và tài li u gi ng d y. Th ba là ào
c Vi t Nam áp d ng kho ng 10 n m tr l i ây, ch
i h c và Sau
ng
ng c a th y.
n n i dung ào t o và c u trúc ch
t o theo h th ng tín ch , h th ng ào t o này xem ng
trình ào t o,
t theo
c xem là n i phát tri n và truy n bá ph
i th y là trung tâm, h c trò ti p nh n ki n th c và ý t
ng pháp trên
ng c a 3
các tín ch theo yêu c u thì
i
c thi t k theo h c
c c p b ng. Ta có
2
th hình dung s khác nhau và nh ng khó kh n mà gi ng viên, cán b kh i qu n lý
và sinh viên g p ph i khi nhà tr
ng chuy n
i hình th c gi ng d y ó qua b ng
th ng kê mơ t sau:
B ng 1.1: Tiêu chí so sánh s khác nhau gi a qu n lý và gi ng d y theo h th ng
ào t o tín ch và niên ch
Tiêu chí so sánh
ào t o theo niên ch
ào t o theo tín ch
Thi t k ngành h c
Các mơn theo n m h c
Theo h c ph n, cây ch
Vai trò c a ng
th y
i
Là trung tâm c a quá trình ào t o, Là ng i tr giúp, t
d n d t sinh viên.
h ng.
Vai trò c a ng
h c
i
Th
ng ti p thu, ghi chép và tích Là trung tâm c a quá trình ào t o,
l y ki n th c.
ch
ng tìm hi u ki n th c.
ng trình
ng tác,
nh
Tính ch t c a
C
nh, chu n m c và b t bu c, M m d o, linh ho t, ngồi h c
ch ng trình ào t o i t ki n th c n n t ng t ng h p ph n b t bu c, cịn có h c ph n t
ch n. Sinh viên cịn có th h c liên
sau ó nghiên c u chun sâu.
thơng ngang, lên, xu ng, trong
tr ng, ngồi tr ng và qu c t .
Kh n ng i u ch nh Khó kh n, có nh ng ngành, D dàng
ngành h c
chuyên ngành ph i h c l i.
T ch c l p h c
Theo chuyên ngành mang tính c T ch c l p theo h c ph n ghi
nh. Giáo viên
c b môn c danh. Sinh viên có th ch n th y
d y cho mình.
n l p d y.
Cách th c ánh giá Ki m tra gi a k và h t môn
ng i h c
ánh giá th
môn
ng xuyên và h t
Tài li u h c t p
Giáo trình chu n và các tài li u Ch ng trình ào t o chu n, h
tham kh o
th ng tài li u tham kh o
K ho ch h c t ng
n m c a sinh viên
Do tr ng s p x p, mang tính b t Do sinh viên quy t nh, tu thu c
bu c cho các sinh viên c a t ng vào s n l c cá nhân, s c kho và
tình hình tài chính.
ngành.
H th ng c v n h c Khơng có
t p
Hình th c qu n lý
sinh viên
T
ng
Có
i n
nh.
Ph c t p, c n có cơng ngh thơng
tin h tr .
(Trích ngu n h i th o khoa h c Gi ng d y và qu n lý áp ng yêu c u ào t o theo
h c ch tín ch , Cơng ồn tr
ng H Kinh t TP. HCM, 2010, trang 16,17)
3
Tr
ng
i h c Kinh t TP. HCM không n m ngoài s thay
cách th c qu n lý và ph
ng pháp ào t o này. Nhà tr
i chung c a
ng có q trình hình thành
và phát tri n trên 34 n m, trong su t q trình ó nhà tr
ng luôn quan tâm
n
vi c nâng cao trách nhi m gi ng d y, h c t p nh m cung c p cho xã h i ngu n nhân
l c ch t l
i ph
ng cao áp ng nhu c u xây d ng và phát tri n
c. Vi c chuy n
ng th c ào t o t niên ch sang h c ch tín ch c ng nh m góp ph n nâng
cao ch t l
thi t
tn
ng ào t o, vì v y nhà tr
ng ã ch
ng chu n b các i u ki n c n
chuy n sang h c ch tín ch . V i quy mơ ào t o l n, lãnh
c ng nh n th y r ng vi c thay
i quy trình ào t o nh v y có nh h
b cơng tác gi ng d y, qu n lý c a nhà tr
kh n. Do ó nhà tr
o nhà tr
ng và b
ng ã th n tr ng và t ng b
c
ng
ng
n toàn
u s g p khơng ít khó
c th c hi n chuy n
i ào t o
theo h th ng tín ch , c g ng kh c ph c nh ng khó kh n trong q trình chuy n
i
này.
1.1.2
a.
c thù cơng vi c trong l nh v c giáo d c
c thù và công vi c c a ngành trong l nh v c giáo d c nói chung:
c tính c a ngành giáo d c nh t là giáo d c b c
truy n
i h c:
t ki n th c và h tr ng
i h c và sau
i h c là
i h c h c h i, t h c và nghiên c u khoa h c,
nên òi h i gi ng viên và cán b qu n lý ph i có trình
cao, t
i h c tr lên.
Cơng vi c u c u gi ng viên và cán b qu n lý ph i khơng ng ng nâng cao trình
, ln h c h i, thu th p ki n th c m i, c p nh t thông tin m i trong n n kinh t ,
và ph i có nh ng cơng trình nghiên c u khoa h c.
Gi ng d y là m t công vi c n ng nh c, s d ng nhi u ch t xám, c
ng
công vi c cao, trách nhi m công vi c n ng n do áp l c t xã h i, t ph huynh, t
nhu c u h c h i c a ng
i h c, ngồi ra cịn ph i áp ng nhu c u s d ng lao
ng
c a xã h i, nên ây là công vi c d b c ng th ng.
Gi ng viên cà cán b qu n lý ph i ln thay
ch
ng trình gi ng d y, ph
ng giáo d c.
ng xuyên
ng pháp gi ng d y, hình th c qu n lý, s thay
là do s k v ng và nhu c u c a xã h i, và thay
l
i, c p nh t th
i
i ó
m b o yêu c u c a ch t
4
Ngồi ra, cơng vi c trong mơi tr
viên và cán b qu n lý ph i g
b.
ng giáo d c
i h c còn yêu c u gi ng
ng m u và có tính k lu t cao.
c thù và cơng vi c c a gi ng viên và cán b kh i qu n lý c a tr
ng
H
Kinh t TP. HCM:
Vì mơi tr
ng làm vi c c a gi ng viên và cán b kh i qu n lý tr
TP. HCM thu c môi tr
ông nên ng
tr ng
ng giáo d c
i th y là t m g
ng
m tn
o
c
ng HKT
ông Nam Á mang n ng tính Á
c nên yêu c u v s g
ng m u, tơn s
o, tính k lu t, trung th c cao c ng là m t yêu c u g t gao
i v i ng
i
làm vi c trong l nh v c này.
Tr
ng
i h c Kinh t TP. HCM luôn quan tâm
n vi c nâng cao trách
nhi m gi ng d y, h c t p nh m cung c p cho xã h i ngu n nhân l c ch t l
áp ng nhu c u xây d ng và phát tri n
g p khó kh n là: Tr
tn
c. V n
là nhà tr
ng hi n ang
ng có nhi u c s gi ng d y, qu n lý, nghiên c u n m r i rác
trong thành ph , không t p trung. C s v t ch t: phòng h c, ph
viên c a tr
ng cao
ng ch a th
còn thi u nhi u gi ng
ng ti n, gi ng
m b o cho ào t o tín ch m t cách hi u qu . Tr
ng cho sinh viên t h c,
ng
c t v n theo nhóm, giáo s
hi n nay ch a có tr gi ng. C ch qu n lý hành chính ch a th ng nh t và
Ngoài ra gi ng viên và cán b qu n lý cịn có nh ng
ng b .
c thù trong công vi c
nh sau:
Yêu c u v s c kh e: do qui mô ào t o và nhu c u h c t p, gi ng viên và
cán b qu n lý th
ng xuyên
ng gi ng và qu n lý nhi u l p h c, gi ng nhi u
gi .
Yêu c u v s cân
i gi a cơng vi c và gia ình. Gi ng viên và cán b qu n
lý làm vi c quá t i, h u h t m i ng
i ph i làm vi c ngồi gi hành chính, bu i t i,
th b y và ch nh t. Th c t h r t ít có th i gian ngh ng i và ch m lo cho gia
ình. i u này làm cho h c ng th ng, m t m i.
Gi ng viên c n thay
i cách gi ng d y khi chuy n sang ào t o tín ch , và
biên so n giáo trình m i trong khi a s giáo trình hi n nay ch a
c thi t k
y
5
, phù h p khi chuy n sang ào t o tín ch , nhi u h c ph n có tài li u tham kh o
cịn ít.
Nhà tr
nang, h
ng c ng c n xây d ng h th ng c v n h c t p có hi u qu , c m
ng d n h c t p cho sinh viên chi ti t,
V i các thay
y
.
i, yêu c u trách nhi m trong công vi c
cán b kh i qu n lý nh phân tích
i v i gi ng viên và
trên, ta th y b c ng th ng trong cơng vi c c a
h là có kh n ng x y ra cao. Do ó nghiên c u các y u t gây c ng th ng trong
công vi c thu c l nh v c giáo d c
i h c,
t TP. HCM s giúp cho các nhà lãnh
c bi t là nhân s tr
o có
ng
c t m nhìn tồn di n h n v l nh
v c này, c ng nh giúp gi ng viên và cán b kh i qu n lý bi t
nguyên nhân c a s c ng th ng mà ch
i h c Kinh
ng gi i quy t
c ngu n g c,
c khó kh n, nâng cao
hi u qu cơng vi c, áp ng yêu c u phát tri n chung c a t ch c.
V i nh ng lý do trên, tác gi
th ng
tr
ng
ã ch n
tài: “ nh h
ng c a s
c ng
n s hài lịng trong cơng vi c c a gi ng viên và cán b kh i qu n lý
i h c Kinh t TP. HCM”
1.2 M c tiêu nghiên c u
T m c tiêu c a nghiên c u là o l
h
ng
- Xác
n s hài lòng, lu n v n có nh ng nhi m v ph i làm nh sau:
nh các thành ph n chính gây nên s c ng th ng trong công vi c c a gi ng
viên và cán b kh i qu n lý t i tr
- Xác
ng s c ng th ng trong cong vi c và nh
ng
i h c Kinh t TP. HCM;
nh các m i quan h gi a c ng th ng trong công vi c và s hài lịng trong
cơng vi c c a gi ng viên và cán b kh i qu n lý t i tr
ng
i h c Kinh t TP.
HCM;
- Ki m tra li u có s khác bi t v các y u t , m c
n s hài lịng trong cơng vi c theo các
c nh gia ình, trình
và nh h
ng c a c ng th ng
c tr ng cá nhân (gi i tính, tu i tác, hồn
h c v n, thâm niên làm vi c);
6
-
xu t m t s ki n ngh
i v i lãnh
trong công vi c, nâng cao m c
o nhà tr
ng nh m h n ch s c ng th ng
hài lịng và có nh ng chính sách qu n tr nhân s
hi u qu h n;
1.3
it
ng và ph m vi nghiên c u
ánh giá m c
nh h
ng c a s c ng th ng trong cơng vi c
n s hài
lịng (thông qua m t s y u t ) c a gi ng viên và cán b kh i qu n lý t i tr
h c Kinh t TP.HCM, lu n v n
-
it
i t
tr
xu t:
ng
i h c.
ng và ph m vi kh o sát là gi ng viên và cán b kh i qu n lý t i
ng
i h c Kinh t TP. H Chí Minh. Tuy nhiên
chính xác và ki m
làm vi c t
ng t trên
h c Kinh t - Lu t,
a bàn TP. HCM nh tr
1.4 Ph
ng
ng m c
ng khác có mơi tr
ng
ng
i h c Ngân hàng,
i
i h c M TP. HCM…
K t qu nghiên c u s xác
th ng và nâng cao m c
t ng c
nh thang o, lu n v n kh o sát thêm m t s gi ng viên
và cán b kh i qu n lý ang công tác t i m t s tr
qu n lý t i tr
i
ng nghiên c u là bao g m c gi ng viên và cán b công ch c ph c v
qu n lý t i các tr
-
ng
nh các ki n ngh nh m h n ch , ki m soát s c ng
th a mãn trong công vi c cho gi ng viên, cán b kh i
i h c Kinh t TP. HCM.
ng pháp nghiên c u
Nghiên c u
c th c hi n qua các giai o n: nghiên c u s b ; nghiên c u
chính th c.
Nghiên c u s b
th o lu n nhóm
c th c hi n thơng qua ph
c s d ng trong nghiên c u s b
các khái ni m cho phù h p v i i u ki n c a nhà tr
Nghiên c u chính th c
l
ng d n g i ý
h
nh tính. K thu t
i u ch nh cách o l
ng
ng pháp nghiên c u
nh
ng.
c th c hi n b ng ph
ng, th c hi n b ng cách g i b ng câu h i i u tra
qu n lý h
ng pháp
n t ng gi ng viên, cán b
i n vào b ng câu h i, sau ó s thu l i b ng câu h i
7
ti n hành phân tích. M u i u tra. Trong nghiên c u chính th c
c th c hi n
b ng i u tra v i các gi ng viên và cán b qu n lý hi n ang cơng tác và có h p
ng dài h n t i nhà tr
ng.
B ng câu h i i u tra
c hình thành theo cách: B ng câu h i nguyên g c,
th o lu n nhóm, i u ch nh b ng câu h i i u tra.
Vi c ki m
nh thang o và mơ hình lý thuy t cùng v i các gi thuy t
ra
b ng h s tin c y Cronbach Alpha, phân tích nhân t và khám phá EFA, phân tích
t
ng quan, h i quy tuy n tính, so sánh ph
ng sai ANOVA, ki m
nh trung bình
T-Test .v.v… d a trên k t qu x lý s li u th ng kê SPSS 15.0.
Nghiên c u c ng so sánh m c
và cán b qu n lý theo các
th a mãn v i công vi c c a các gi ng viên
c i m cá nhân (tu i tác, trình
h c v n, thâm niên
làm vi c).
1.5 Ý ngh a nghiên c u
V lý lu n
Ki m
phù h p v i
nh thang o c ng th ng trong cơng vi c, s hài lịng trong cơng vi c
it
ng làm vi c trong môi tr
ng giáo d c
ih c
Vi t Nam.
V th c ti n
Thông qua cu c kh o sát ánh giá, nh ng k t qu c th mà nghiên c u s
mang l i có ý ngh a th c ti n
-
ol
ng m c
nh h
i v i nhà tr
ng nh sau:
ng c a s c ng th ng
c a gi ng viên, cán b kh i qu n lý trong nhà tr
n s hài lòng trong công vi c
ng.
- S khác bi t v s c ng th ng, s hài lịng trong cơng vi c c a gi ng viên, cán b
kh i qu n lý theo
c i m cá nhân.
K t qu nghiên c u s giúp cho ban lãnh
nhân s , s c kh e, môi tr
nh ng y u t tác
lao
ng, t
ng
o nhà tr
ng làm vi c, m c
ng ánh giá
th a mãn c a ng
i lao
n s c ng th ng và s hài lịng trong cơng vi c c a ng
ó có nh ng chính sách h p lý nh m t o môi tr
thi n, và nâng cao m c
c tình hình
hài lịng c a h .
ng,
i
ng làm vi c thân
8
1.6 K t c u c a
Ch
tài
ng 1: Gi i thi u lý do ch n
tài; Phân tích
c thù c a các y u t thu c t
ch c, tài chính, nhân l c, cơng ngh k thu t,v.v… nh h
công vi c; M c tiêu nghiên c u; Ph m vi và ph
ng
n c ng th ng trong
ng pháp nghiên c u và Ý ngh a
c a nghiên c u.
Ch
ng 2: Khái ni m c ng th ng và các nguyên nhân gây c ng th ng trong công
vi c; Khái ni m hài lịng trong cơng vi c; M i quan h gi a c ng th ng và hài lịng
trong cơng vi c; Mơ hình nghiên c u và các gi thuy t nghiên c u
Ch
ng 3: Thi t k nghiên c u, quy trình nghiên c u, cách th c ch n m u, x lý
s li u, thang o;
Ch
ng 4:
i u ch nh và ki m
nh thang o, ki m
nh gi thuy t nghiên c u.
K t qu x lý s li u.
Ch
ng 5: Các ánh giá chung; ki n ngh ; óng góp chính và các h n ch c a
nghiên c u.
9
CH
Ch
NG 2: C
S LÝ THUY T VÀ MƠ HÌNH
NGHIÊN C U
ng 2 trình bày và t ng k t các lý thuy t khái ni m c ng th ng và các
nguyên nhân gây c ng th ng trong công vi c;
ng th i gi i thi u qua v s hài
lịng trong cơng vi c và m i quan h gi a s c ng th ng và hài lịng trong cơng
vi c. L a ch n, gi i thi u mơ hình và các gi thuy t nghiên c u.
2.1. C ng th ng :
2.1.1. Khái ni m c ng th ng trong công vi c: .
C ng th ng là m t khái ni m khó n m b t. Nó ã
giác
: nh m t tác nhân môi tr
nh n th c - hành vi. Các
c
nh ngh a theo nhi u
ng, m t áp ng sinh lý, và nh m t quá trình
nh ngh a
c trình bày
nhi u khía c nh khác nhau
nh sau:
C ng th ng - M t áp ng sinh h c
Theo cách nhìn sinh h c, c ng th ng
có tính khơng
nh ng bi n
c
nh ngh a là m t áp ng sinh lý
c hi u, các lo i s ki n gây c ng th ng khác nhau
it
ud n
ng t nhau (Selye, 1956). Cannon (1927) mô t c ng th ng là
ph n ng “ch ng ho c ch y” (fight or flight). Ông cho r ng khi m t sinh v t
uv im ts
e d a cho s s ng còn c a mình, thì các bi n
theo m t mơ hình ã
h p. Máu
hành
c “cài
c phân b
Nh ng thay
ng
i sinh lý s x y ra
t” s n. Có s gia t ng nh p tim, huy t áp và hô
n các b p c l n và các quá trình tiêu hóa b ng ng l i.
i này nh m chu n b cho c th sinh v t y th c hi n
ng m nh m nh m áp ng v i s
c nh ng
e d a ho c ch ng tr .
Theo nghiên c u c a Mason (1975) là khi các kích thích có h i x y
khơng có s nh n bi t c a
v y, tiên oán
n
n mà
ng s , các áp ng sinh h c s không x y ra. Do
c m t s ki n có h i x y ra vào lúc nào thì t t h n là khi khơng
có thơng tin gì v s ki n này. M t s ki n e d a s ít gây ra nh ng h u qu tai h i
n u chúng ta bi t
gì ó tr
c khi nào nó s x y ra, n u chúng ta có th làm
c s ki n y, và n u chúng ta nh n
c m t vi c
c nh ng ph n h i v hi u qu c a
10
hành
ng y. T m quan tr ng c a kh n ng tiên oán và ki m soát c ng
trong các áp ng c a con ng
i
c th y
i v i nh ng tác nhân gây c ng th ng (Rodin,
1980).
C ng th ng - M t s ki n t môi tr
C ng th ng
c
ng
nh ngh a nh m t s ki n t mơi tr
ng ịi h i m t cá
nhân ph i th thách nh ng ti m n ng và áp ng khơng bình th
ng (Holroyd,
1979). C ng th ng trú ng trong nh ng “ òi h i” c a s ki n h n là bên trong cá
nhân ng
i y. M i m t s ki n nh t
nh
s ki n tích c c l n tiêu c c vì c hai lo i
u có tính ch t gây c ng th ng c nh ng
u ịi h i s thích ng.
Các s ki n c ng khơng có tính gây c ng th ng nh nhau
M c
t t c m i ng
i.
c ng th ng c ng tùy thu c vào nh ng k n ng và ti m n ng s n có c a
ng s trong vi c ng phó v i s ki n (Nuchol, Cassel và Kaplan, 1972)
C ng th ng - M t hi n t
Ph
ng pháp ti p c n v m t nh n th c - hành vi
nh m t quá trình t
nh n
s
ng thu c v nh n th c - hành vi
ng giao gi a con ng
nh s ki n t môi tr
ph i c
g ng s
i và môi tr
nh ngh a c ng th ng
ng, trong ó
ng s
ng là có tính ch t e d a và có h i, và ịi h i
d ng các ti m n ng thích
ng
ng c a mình (Lazarus,
1966; Lazarus, Folkman, 1984). Hai quá trình trung tâm trong quan i m tâm lý hành vi là nh n
nh (cognitive appraisal) và ng phó (coping). Nh n
trình mà qua ó
ng s
n u có thì
nào. M t s ki n ch gây c ng th ng khi
“có h i”.
m c
nh là quá
ánh giá s ki n là có tính e d a ho c có h i hay khơng,
ng s nh n
nh là
ng phó là q trình x y ra nh ng áp ng v hành vi, nh n th c và tình
c mc a
thi u các ph
ng s
i v i s ki n. M t s ki n ch gây c ng th ng khi
ng ti n
ng s
ng phó.
C ng th ng – M t quan i m h th ng
C ng th ng là m t khái ni m mang tính t ch c, liên h
n nhi u thơng s
và q trình, x y ra trên nhi u bình di n c a s phân tích: sinh lý, nh n th c - c m
xúc, hành vi và mơi tr
ng. Vì th , c ng th ng là m t áp ng tích h p sinh h c -
11
tâm lý - xã h i v i nh ng s ki n
phó c a
c xem là có h i và òi h i nh ng k n ng ng
ng s .
Tóm l i, i m chung gi a các
cơng vi c
i v i ng
bên trong ho c môi tr
i lao
ng là khi ng
i lao
ng
i lao
ng b tác
ng b i mơi tr
ng bên ngồi t o ra nh ng tình hu ng và nh h
mong mu n trong công vi c,
ng
nh ngh a trên cho th y s c ng th ng trong
i s ng, mà nó v
ng
ng khơng
t q kh n ng thơng th
ng c a
ng phó.
2.1.2. Tác h i c a c ng th ng
Tác h i c a c ng th ng lên t ch c
Nhóm tác gi Addae, Parboteeah và Velinor (2008) nghiên c u m i quan h
gi a các nguyên nhân c ng th ng, s g n k t
t i 7 b trong khu v c Nhà n
i v i t ch c và d
nh ngh vi c
c c a St Lucia (Caribbean). K t qu cho th y s
không rõ ràng trong trách nhi m và xung
t có nh h
ng âm t i g n k t v tình
c m (affective commitment)và g n k t theo chu n m c (normative commitment).
Tác h i c a c ng th ng lên cá nhân ng
i lao
ng
C ng th ng có nhi u nguyên nhân và các tri u ch ng bi u hi n khác nhau,
các nghiên c u sâu xa ã ch rõ nh ng tác h i c a c ng th ng nh sau:
Y u t c th và b nh lý liên quan: m t m i, d n
tim
p nhanh, chóng m t, d n
n c m s t, m t l ng
Y u t liên quan
th p, ch t l
i, au
n cao máu,
m hôi,
n nh i máu c tim, au c b p, mu n ng t i, d n
u, béo phì.
n vi c làm: khơng hài lịng trong cơng vi c, n ng su t
ng gi i quy t công vi c kém, ngh vi c.
Y u t tình c m: nhi u c m xúc l n l n, thay
i nhanh, c m th y b i h i, lo
l ng, s hãi, m c c m t i l i, d n i gi n ho c bu n và c m th y vô v ng.
Y u t t duy suy ngh : khó t p trung, l n l n, nghi ng , suy ngh ch m,
hoang t
ng, t
l i và k t án b n thân, th y mình d t n th
ng.
Y u t hành vi: khó ng , n khơng ngon, nói n ng khơng rõ ràng, nói liên
t c v m t s vi c; hay tranh lu n ho c âm th m rút lui; u ng thu c an th n, t t .
12
Nh ng bi u hi n trên chính là tri u ch ng, tác h i c a c ng th ng gây nên,
n u không nh n ra và kh c ph c có th d n
cịn th gì áng
n tr m c m, là c m giác mình không
quan tâm theo u i hay h c h i, cu c s ng tr thành gánh n ng
nên r t chán s ng.
2.1.3. Nguyên nhân gây c ng th ng trong công vi c:
Trên th gi i, các nghiên c u v c ng th ng trong công vi c quan tâm
vi c xác
nh nguyên nhân t o nên c ng th ng, nh h
công vi c
n
ng c a c ng th ng trong
n s c kho , tình c m, hành vi và hi u qu th c hi n công vi c
Theo Price (1997), c ng th ng xu t hi n khi CBNV khơng có kh n ng th c
hi n các yêu c u c a cơng vi c và có các nhóm ngun nhân sau t o nên c ng
th ng: (1) trách nhi m công vi c không rõ ràng; (2) th c hi n cơng vi c
trị xung
t; (3) có q nhi u vi c; (4) không
ngu n l c
các vai
th c hi n; (5) công
vi c nguy hi m; (6) công vi c khơng an tồn.
Nghiên c u c a Lait và Wallace (2002) khám phá nh h
làm vi c
ng c a i u ki n
n c ng th ng trong công vi c trong ngành d ch v c a Canada ã ch ra
r ng các th t c hành chính có th xung
t v i tính chun nghi p trong ngh
nghi p và t o nên c ng th ng.
Nghiên c u trong n
c thì theo nghiên c u c a bác s , nhà tâm lý h c
Nguy n Minh Ti n (2007) v c ng th ng trong cơng vi c. Có 10 ngun nhân gây
nên c ng th ng trong công vi c:
+ Công vi c e d a
mang
n s c kh e và s an tồn b n thân: là nh ng cơng vi c
n s nguy hi m v th ch t, i u ki n và môi tr
ng làm vi c không lành
m nh, ơ nhi m, n ào…hay có q nhi u công vi c n ng v th ch t, lao
ng trí óc
c ng th ng th n kinh, lao tâm, lao l c.
+ C ng th ng do quá t i công vi c: nh ng công vi c ch ng bao gi làm xong,
nh ng th i h n cu i cùng không th c t , ph i em vi c v nhà làm thêm, cơng vi c
có trách nhi m v i quá nhi u ng
thi u ng
i ph tá.
i, không
c tr giúp
y
khi làm vi c, và
13
+ S an tồn c a cơng vi c b
hi m y t không
y
e d a nh
, thi u s khen th
e d a b sa th i, u i vi c, b o
ng b ng tài chính.
+ Áp l c v th i gian lên công vi c: Công vi c ph i hoàn thành v i th i gian
quá ng n, công vi c c n ph i làm v i t c
ng nh p
quá nhanh, i u khi n cơng vi c áp
c a máy móc, làm vi c theo ca, khơng có th i gian ngh gi i lao gi a
gi , khơng có th i gian r nh tay v i công vi c, không có s thay
i v nh p
c a
cơng vi c, ho c ph i làm vi c quá ch m c ng gây nên m t áp l c v i công vi c.
+ C ng th ng do công vi c “thi u t i”, công vi c làm không h t kh n ng,
n ng l c c a ng
i lao
ng: nh tình tr ng thi u cơng vi c
ng ph i làm ra v là công vi c b n r n, hay không
th c, k n ng và n ng l c c a ng
tr
ng h p ng
i lao
i lao
ng có trình
làm, ho c ng
c giao
ng khơng
i lao
trách nhi m, tri
c s d ng, hay nh ng
quá cao so v i công vi c h
ang làm, hay
không có c h i th ng ti n.
+ Các quan h xã h i gây ra c ng th ng nh : cùng làm vi c v i ng
i không
thân thi n, cơng vi c ịi h i q nhi u s h p tác, làm vi c theo nhóm, khơng có s
h tr c a nhóm cùng làm vi c, ng
i lao
ng không
c ai bi u l s quan tâm
riêng, hay cơng vi c có q nhi u s trì tr .
+ C ng th ng do cơng vi c b t c: ng
v ng
c ti n b ,
c gia t ng thu nh p,
i lao
ng c m th y khơng cịn hy
c h c h i thêm và
trong cơng vi c, hay c m th y khơng có c h i
c t do h n
c thuyên chuy n công tác trong
c quan, ho c thi u quy n hành khi th c hi n công vi c, không th làm
c vi c
mà mình có th làm t t nh t, ng
thành
qu lao
i lao
ng không
c công nh n
y
ng c a mình, ho c cơng vi c ít có ý ngh a.
+ C ng th ng do chán ch
c m th y ch ng bao gi h c thêm
k n ng, khơng th th y
ng: cơng vi c có tính chuyên bi t, l p i l p l i,
c i u gì m i, cơng vi c khơng c n có nhi u
c s n ph m sau cùng c a công vi c, công vi c
n
i u.
+ C ng th ng do b
e d a t phía th tr
ng: th tr
áp ng ph n h i v i nhân viên, có q nhi u th tr
ng khơng ho c ít có
ng khơng bi t làm theo l nh
14
c a ai, th tr
ng quá nghiêm kh c, th tr
i v i th tr
ng, hay th tr
ng phân
+ C ng th ng t vi c e d a
ng
i lao
ng khơng có n ng l c, khơng th trao
nh cơng vi c mâu thu n và không rõ ràng.
n quy n ch n l a c a ng
công vi c phi
o
c, khơng
nh, khơng th t ch i nh ng
c nói gì v cách th c ti n hành cơng vi c.
T nh ng nghiên c u trong và ngoài n
ng
ng, nh
ng không th t ch i nh ng nhi m v nguy hi m, không th t ch i
làm vi c thêm gi , khơng có quy n tham gia quy t
t
i lao
c, tác gi nh n th y c ng có nh ng k t qu
ng và b sung cho nhau v vi c xác
nh nguyên nhân gây ra c ng th ng
trong công vi c nh b ng t ng h p sau:
B ng 2.1 B ng t ng h p các nghiên c u nguyên nhân gây ra c ng th ng trong công
vi c
TT
Nguyên nhân gây nên c ng
th ng trong công vi c
Nghiên c u ngoài
n
c (Price, Lait và
Nghiên c u trong n
c
(Nguy n Minh Ti n)
Wallace)
1
Trách nhi m cơng vi c
Khơng rõ ràng
2
Vai trị trong công vi c
Mâu thu n
3
S l
Nhi u
4
Kh n ng, ngu n l c th c hi n Không
Quá kh n ng ho c thi u
công vi c
t i
5
ng công vi c
Tính ch t cơng vi c
Nguy hi m
Q t i
Áp l c, e d a s c kh e,
an tồn b n thân
6
Quy trình th c hi n cơng vi c
7
S
n
nh và s
ánh giá k t
Phi n hà, r c r i
Không t t
qu công vi c
8
Quan h
Không thân thi n, khơng
h p tác
9
Lãnh
o
Ít quan tâm, khơng có
n ng l c
10 Quy n c a ng
i lao
ng
Quy n quy t
vi c
nh công
15
2.1.4. C ng th ng trong l nh v c giáo d c
i h c:
C ng th ng trong công vi c trong l nh v c giáo d c
m i, m t s nghiên c u t i các tr
ngh nghi p d b t n th
ng
i h c là t
ng
i
i h c trên th gi i cho th y ây là m t
ng, và có m c
c ng th ng cao:
a. Nghiên c u c a Cruise, Mitchell và Blix (1994)
Nghiên c u ti n hành t i M c a Cruise, Mitchell và Blix (1994) báo cáo
66% c ng th ng do áp l c v th i gian làm vi c, ph n còn l i do h n ch trong
th ng ti n ngh nghi p, thông tin không
i, ti n l
ng th p, kh i l
c cung c p
y
, chuyên nghi p, hi n
ng cơng vi c nhi u, vai trị khơng rõ ràng, các yêu c u
t công vi c mâu thu n nhau, s qu n lý l i th i. K t qu nghiên c u c ng cho th y
nh ng ng
i làm vi c trong ngành giáo d c b c ng th ng h n là nh ng ng
i làm
vi c trong các ngành ngh khác.
b. Nghiên c u c a Sorcinelli và Greogory (1987)
Nghiên c u c a Sorcinelli và Greogory (1987) cho r ng c ng th ng do mâu
thu n trong vi c s p s p và cân
i v th i gian, s c l c, tâm trí, và s quan tâm cá
nhân gi a s nghi p và cu c s ng cá nhân, gia ình. Nh t là th i gian làm vi c
nhi u gi (c trong và ngoài tr
ng).
c. Nghiên c u c a Hi p h i các tr
ng
i h c s ph m
Anh (ALIT)
(1994)
Nghiên c u c a Hi p h i các tr
ng
i h c s ph m
Anh (ALIT) (1994)
v khía c nh áp l c cho nh ng ng
i làm vi c trong ngành giáo d c
mâu thu n, gánh n ng gi a kh i l
ng, trách nhi m cơng vi c và ịi h i c a ngh
nghi p c n nâng cao ki n th c, trình
i h c là do
, và nhu c u h c t p c a cá nhân.
d. Nghiên c u c a Kinman (1996)
Kinman (1996) cho r ng c ng th ng trong công vi c thu c l nh v c giáo d c
i h c xu t phát t thi u c h i th ng ti n và ti n b (91%), thi u s h tr cho
ho t
ng h c thu t, nghiên c u khoa h c (89%), nhi m v , cơng vi c hành chính
phi n hà (89%). Nh ng c ng th ng ó làm cho h c m th y b n thân khơng có kh
16
n ng làm vi c hi u qu và h c m th y mình ln tr m c m và lo âu. Ông c ng k t
lu n trong nghiên c u là lao
ng n có m c c ng th ng cao h n lao
ng nam.
e. Nghiên c u c a Nobile và Mecormicle (2005):
Theo nghiên c u c a nghiên c u c a John J.De Nobile
Macquarie và John Mecormicle, tr
tr
ng
ng giáo d c c th là trong m t tr
tr
ng
ih c
i h c New South Wales, 2005 trong mơi
ng h c có 4 khía c nh tác
ng gây nên s
c ng th ng trong công vi c cho cán b qu n lý và gi ng viên. C th là:
- Khía c nh h c sinh, sinh viên
- Khía c nh thơng tin, mơi tr
- Khía c nh nhà tr
ng làm vi c
ng, công vi c c a nhà tr
- Khía c nh cá nhân c a ng
i lao
ng
ng
B n khía c nh này nhìn chung ph n ánh nhi u góc
tr
ng bên trong và c mơi tr
và nh h
ng bên ngồi, tác
ng và t o ra nh ng tình hu ng
ng khơng mong mu n trong công vi c,
n ng thông th
ng c a ng
i lao
trong cơng vi c, t mơi
i s ng mà nó v
t quá kh
ng c th là gi ng viên và cán b kh i qu n lý
ng phó.
- S c ng th ng trong cơng vi c t phía sinh viên nh n ng l c ti p thu, s
ph i h p trong h c t p, th c hi n quy
c t t, nhu c u, òi h i c a sinh viên
sinh viên… tác
l
ng
nh, qui t c chung c a nhà tr
i phó v i các v n
ng khơng
hồn c nh, chia s t
n cơng vi c c a gi ng viên và cán b kh i qu n lý, ho c s
ng sinh viên trong m t l p quá ông…
- S c ng th ng trong cơng vi c t phía thơng tin: thơng tin liên l c, c p nh t
trên h th ng qu n lý, ngu n tài nguyên thông tin chuyên môn, tài li u nghiên c u,
thông tin xã h i gi a các tr
c
h at
y
ng h c, gi a các phòng ban,
, chuyên nghi p, hi n
ng nghi p v.v….không
i và thi u s h tr cho nghiên c u khoa h c,
ng h c thu t.
- S c ng th ng trong cơng vi c t phía nhà tr
vi c b kh ng ch v th i gian hòan thành, kh i l
ng: áp l c v th i gian làm
ng cơng vi c nhi u, vai trị công
vi c không rõ ràng, các yêu c u công vi c mâu thu n nhau. Th t c qu n lý hành
17
chính r
m rà, phi n hà, thu nh p th p, hay s quan tâm, chia s , giúp
o và
c a lãnh
ng nghi p không t t...
- S c ng th ng trong cơng vi c t phía cá nhân: là nh n th c c a cá nhân v
nhà tr
ng, v cơng vi c có phù h p, có thành cơng trong cơng vi c, có trách nhi n
trong công vi c, b h n ch trong th ng ti n ngh nghi p, hay nh ng áp l c cá nhân
khác gây nên s c ng th ng trong công vi c nh s m t cân
i v i cu c s ng cá
nhân, gia ình, ho c òi h i c a công vi c c n h c t p c p nh t, nâng cao ki n th c,
trình
.
f. Các nghiên c u khác:
M t cu c i u tra khác v c ng th ng và s hài lịng trong cơng vi c c a
nhân viên và gi ng viên t i tr
ng
i h c Wales do Abouserie (1996) c ng cho
th y 74% ánh giá s c ng th ng b t ngu n t công vi c nhi u h n là t cu c s ng
cá nhân c a h nh th i gian làm vi c, m i quan h v i các
gi ng d y, h
ng d n
ng nghi p, công vi c
tài, lu n v n, th t c hành chính, phịng thí nghi m khơng
t t, h i th o… và các nhu c u c a sinh viên, vi c
i phó v i các v n
cá nhân
c a sinh viên.
B ng 2.2: So sánh, ánh giá các nghiên c u v các thành ph n nh h
ng
ns
c ng th ng trong công vi c
tt
Thành ph n
Cruise, Sorcinelli ALIT
Mitchell và
và Blix Greogory
1 Th i gian làm vi c
*
*
2 Th ng ti n
*
3 Thông tin
*
4 Thu nh p
*
*
*
5 Kh i l ng, trách
nhi m, vai trị cơng
vi c
6 Qu n lý hành chính
*
7 Cá nhân, gia ình
*
8 H ct p
*
9 H Tr t phía nhà
tr ng
10 Sinh viên
Kinman Nobile và
Mecormicle
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
18
T b ng t ng h p trên tác gi nh n th y nghiên c u c a John J.De Nobile
tr
ng
i h c Macquarie và John Mecormicle, tr
2005 là
y
ng
i h c New South Wales,
và thích h p trong lu n v n nghiên c u này.
Nh ng k t qu nghiên c u trên cho th y c ng th ng trong công vi c thu c
l nh v c giáo d c
h
i h c là m t v n
ng và gây t n h i
i v i tr
c quan tâm vì h n h t là s
n s c kh e, s hài lịng trong cơng vi c và ch t l
vi c mà h th c hi n. C ng th ng d n
hành vi.
c n
ng công
n nh ng h u qu x u v tâm lý, sinh lý và
ng h c, s c ng th ng không ch nh h
b qu n lý và gi ng viên, mà cịn nh h
c a sinh viên, vì th r t c n
ng
n ch t l
ng
nl cl
ng cán
ng gi ng d y và h c t p
n s quan tâm nhi u h n t các tr
ng h c và các t
ch c giáo d c.
2.1.5. o l
Thang o
tr
ng
ng c ng th ng trong tr
ng h c
c thi t k trên c s nghiên c u c a John J.De Nobile
i h c Macquarie và John Mecormicle, tr
Wales, 2005, và t ng h p k t qu các nghiên c u
ng
i h c New South
c nêu trên ta có th
a ra
các bi n quan sát sau:
Thành ph n gây ra s c ng th ng trong công vi c t phía sinh viên
c ol
ng b i các bi n quan sát:
S l
ng sinh viên trong m t l p h c;
Thái
c a sinh viên trong môi tr
ng h c t p, và v n hóa giao ti p c a
sinh viên;
N ng l c h c t p c a sinh viên;
S ch p hành n i quy nhà tr
ng c a sinh viên.
Thành ph n gây ra s c ng th ng trong cơng vi c t phía thông tin
c ol
ng b i các bi n quan sát:
Các ngu n l c h tr cho công vi c;
M ng l
Môi tr
i thông tin trong nhà tr
nh
ng;
ng làm vi c, v n hóa n i cơng s .
19
Thành ph n gây ra s c ng th ng trong cơng vi c t phía nhà tr
c ol
ng
ng b i các bi n quan sát:
Th i gian và th i h n hồn thành cơng vi c;
ánh giá k t qu công vi c trong t ch c;
Kh i l
ng công vi c;
Công vi c
m
ng quá nhi u vai trị;
Qu n lý hành chính;
S h tr , giúp
c a lãnh
o và
ng nghi p;
Thu nh p.
Thành ph n gây ra s c ng th ng trong công vi c t phía cá nhân
c ol
ng b i các bi n quan sát:
Tính ch t chun bi t c a cơng vi c;
Cân
i gi a công vi c và ch m lo cu c s ng cá nhân và gia ình;
Yêu c u h c t p, nâng cao trình
C h i
, c p nh t ki n th c;
phát tri n và th ng ti n trong ngh nghi p.
C ng th ng chung trong công vi c:
ol
ng b ng các câu h i:
1 Công vi c hi n t i làm tôi th c s c m th y c ng th ng
2 Các yêu c u trong công vi c luôn là áp l c
i v i tôi
3 Tôi g p khó kh n trong vi c qu n lý s c ng th ng trong công vi c
4 Tôi c m th y c n c g ng nhi u trong cơng vi c c a mình
2.2. S hài lịng trong cơng vi c:
2.2.1. Khái ni m s hài lịng trong cơng vi c
Lý thuy t v s hài lịng trong cơng vi c
c các nhà nghiên c u quan
tâm trên nhi u khía c nh sau:
S hài lòng chung:
a. Nghiên c u c a Brayfiel và Rothe (1951):
it
ng nghiên c u là nhân viên v n phòng cho th y s hài lịng trong
cơng vi c c a m i ng
i là khác nhau, s khác nhau ó ph thu c vào s yêu
20
thích ngành ngh , u thích cơng vi c, ho c c m th y công vi c thú v nên h s
dành nhi u th i gian cho công vi c và so v i nh ng ng
i khác thì h hài lịng
h n.
b. Nghiên c u c a Quinn và Staines (1979)
it
ng nghiên c u là nh ng ng
i làm ngh t do, ông cho r ng s hài
lịng trong cơng vi c là ph n ng tình c m tích c c v i cơng vi c. Ph n ng ó
ph thu c vào nh ng khía c nh lo i hình cơng vi c
và ch n l a công vi c, và dành t t c n ng l c
c yêu thích, s hi u bi t
ph c v công vi c.
c. Theo nghiên c u c a De Nobile (2003):
S hài lịng trong cơng vi c là m c
trong công vi c và môi tr
nhà qu n lý quan tâm
n thái
vi c phù h p sao cho ng
Ng
ng làm vi c.
c m nh n s thu n l i và hài lòng
ánh giá t m c
c m nh n ó mà
tích c c làm vi c c a nhân viên và b trí cơng
i lao
ng hài lòng h n, c m xúc t t h n khi làm vi c.
c l i, s không hài lịng s làm cho ng
cơng vi c và t o ra nh ng nh h
i lao
ng không h ng thú trong
ng tiêu c c trong công vi c và môi tr
ng làm
vi c.
Nh ng nghiên c u trên là o l
c m nh n c a ng
S hài lòng
i lao
ng s hài lịng theo m c
c m tính,
ng.
i v i các thành ph n c a công vi c:
d. Nghiên c u c a Brooke và c ng s (1988):
Khái ni m s hài lịng trong cơng vi c là m c
vi c làm c a ng
i lao
thích cơng vi c và nh h
vi c. S hài lòng
nh p, s khen th
c m nh n tích c c v
ng trong t ch c. S hài lòng dùng
ng tinh th n và tâm tr ng c a ng
c ol
ol
i lao
ng s yêu
ng lên công
ng qua 5 thành ph n: công vi c, s giám sát, thu
ng, và quan h v i
ng nghi p.
e. Theo nghiên c u c a Lofquist và Dawis (1969):
S hài lịng trong cơng vi c ph thu c vào mơi tr
và bên ngồi th a mãn nh ng nhu c u cá nhân c a ng
bên trong bao g m: kh i l
ng làm vi c bên trong
i lao
ng. Mơi tr
ng cơng vi c, lo i hình cơng vi c, tính ch
ng
ng
21
trong công vi c, thành qu c a công vi c...Môi tr
quan h v i lãnh
h i
c kh ng
o,
ng bên ngoài bao g m: m i
ng nghi p, s giám sát, tính n
nh n ng l c, khen th
nh c a công vi c, c
ng, c h i th ng ti n, chính sách c a
cơng ty, thu nh p và quy n l c trong công vi c...
f. Nguyên c u c a Smith và c ng s (1981):
Smith
nh ngh a s hài lịng trong cơng vi c là s
nh n v công vi c c a ng
i lao
ng. M c
ol
thang o: công vi c, giám sát, thu nh p, khen th
ol
ng ó
ng m c
c m
c ánh giá qua 5
ng và
ng nghi p. C th
nh : công vi c hi n t i t t hay không; s giám sát có h p lý khơng, s cơng
nh n, ánh giá có t t khơng; thu nh p có n
trang tr i cu c s ng không; quan h
nh không, có x ng áng khơng, có
ng nghi p có nh n
c s quan tâm
không, trách nhi m và h tr nhau trong công vi c không; và cu i cùng là s
cơng nh n và khen th
ng chính sách u ãi c a c quan, ánh giá m c
hoàn
thành t t cơng vi c
2.2.2 o l
ol
a)
tr
ng
ng s hài lịng trong công vi c trong l nh v c giáo d c
ng s hài lịng trong cơng vi c
ol
ng s hài lòng
c o b ng 2 cách:
i v i các thành ph n trong công vi c trong
i h c:
Phát tri n các lý thuy t v s hài lòng trong công vi c, nghiên c u c a
John J.De Nobile
tr
ng
i h c Macquarie và John Mecormicle, tr
h c New South Wales (2005) ã phát tri n 9 y u t
lòng trong công vi c. C th là:
̇ S giám sát, ki m tra
̇ M i quan h v i
ng nghi p
̇ S quan tâm c a hi u tr
̇
i u ki n làm vi c
̇ Cơng vi c chính
̇ Trách nhi m công vi c
̇ Công vi c nhi u
ng
nh h
ng
nm c
ng
i
hài