NHỮNG GIẢI PHÁP CƠ BẢN ĐỂ THỰC HIỆN HÌNH THỨC CÔNG TY CỔ PHẦN CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM

I -
'
I
-

- - -
BQ
GIAO DVC
VADAO
T~O
TRtrONG
D~I
HQC
KINH
TE
TP.
HCM
TRAN
HAl
CHAU
NHirNG
GIAI PH.AP
CO
BAN
DE
THUC
•
HIEN
HINH
THUC
CONG TY CO

PIIAN
co
VON DAU
Tlf
NUOC
NGOAl
TAl
•
VIETNAM
•
Chuyen ngimh: Tai chinh doanh
nghi~p
Ma
sa: 5.02.09
LUAN VAN THAC
Si
KINH
TE
• •
NGtrffi
HtrONG
nAN
KHOA
HQC:T.S BlJI Hitu PHU'OC
BQ
GIAO
Dl)C
VA
oAo
T(•O

TRUONG
8H
KINH
TE
IP
HCM
TI-ru'
VI~N
s-(tJ6r;
TP.
HB
Chi
Minh - Nam 2003
Trang i
MVCLVC
Trang
MVCL\}C
i
DANH
MVC
cAc
KY
ID:E:U,
cAc
CHUVIET
TAT
v
, ? .
DANH
MVC

CAC
BANG
v
DANH
MVC
cAc BI:Eu
ao

v
PHAN
MO
DAU
vii
Tinh
cAp
thiet cua
d~
ali

vii
Mvc dich nghien cfru viii
Dai
tu911g
va
ph~m
vi nghien cfru viii
Phu011g
phap nghien cfru ix
CHUONG
1 1

, -
LY
LU.t) N
CHUNG
•••.• • • •.••• • •.• • • ••• !
1.1.
, A A
•A
, A A ,
'.
Ly
lu~n
ve
doanh
nghtcrp co von
dau
trr
nrrO'c
ngoat •••.• l
I. 1.1. Khai
ni~m
doanh
nghi~p
c6
van
ddu tu nu6c ngoai 1
1.1.2.
Cac
d~c
tmng

ca ban cua DNDTNN 3
1.1.2.1
D~c
tnrng
v~
phap ly cua cac DNDTNN 3
1.1.2.2
D~ctmng
v~
kinh te cua cac DNI>TNN 3
1.1.3.
Phan
lo~i
DNDTNN 4
1.1.3 .1.
Can
cu
vao
lo~i
hinh phap ly cua DNDTNN .4
1.1.3 .1.1.
Cong
ty
trach
nhi~m
ht:iu
h~
c6
van
DTNN .4

1.1.3 .1.2.
Cong ty c6 phdn c6
van
DTNN .4
1.1.3.2.
Can
cu
vao ty
trQng
v6n gop cua ben nu6c ngoai vao v6n
di~u
1~
5
1.1.3.2.1. Doanh
nghi~p
lien doanh 5
1.1.3 .2.2. Doanh
nghi~p
100% van nu6c ngoai 6
1.1.4.
Nhfrng xu hu6ng
v~
d¢ng cua cac DNDTNN tren
th~
gi6i 7
1.1.4.1.
Xu
hu6ng da
d~ng
h6a cua cac DNDTNN 7

1.1.4.2.
Xu
hu6ng hqp
nhAt
cua cac DNDTNN 7
1.1.4.3. Xu
hu6ng chuy€n d6i hinh thuc ddu tu cua cac DNDTNN 7
1.1.4.4. Xu
hu6ng n9i dia h6a DNDTNN 8
1.1.4.5.
Xu
hu6ng tang cuemg vai tro cua ben minh va quae gia trong cac
DNLD nu6c ngoai 8
L
'J,
A
,
A A .
1.2. y
u~n
ve cong
ty
co
phan
8
1.2.1.
1.2.2.
1.2.3.
1.2.3.1.
1.2.3.2.

~ai
~i~~~cong,
ty
~6
phk.~

~
8
Cac
d~c
diem cua cong ty co phan 9
A

A , , • ,
.,

A A
Che
dQ
von va
ta1
ch1nh
cua cong ty co phan 9
v6n
c6 phdn 9
LQ"i
nhu~n
ct€
l~i
1 0

(
Trang ii
1.2.3.3.
V6n
vay
va
nq
phai tni 10
1.2.4. ChS
d<)
thanh vien trong CTCP ; 10
1.2.4.1. C6 dong ph6 thong
~
10
1.2.4.2.
c9
d~ng
uu
d~~
bi~u,
quyst
11
1.2.4.3. Co dong
uu
da1
co tire
11.
1.2.4.4.
c6
dong

uu
dai hoan
l~;ti
·················
11
1.2.4.5.
c6
dong sang
1~p
12
1.2.5.
-Ca
chS quan ly cua cong
ty
c6 phftn 12
1.2.5.1.
D~;ti
h<)i
d6ng c6 dong 12
1.2.5 .2.
H<)i
d6ng quan tri ·
13
1.2.5 .3.
Giam
d6c (TfJng giam d6c) cong
ty
14
1.2.5.4.
Banki~msoat

14
1.3. Ly
lu~n
v~
cB
pbftn boa, ttr
nban
boa va
vi~c
ap dy:ng blnb tbfrc
CTCP
ir
Vi~t
N am IS
1.3.1. Khai
ni~m
c6 phftn hoa, tu
nhan
hoa
va
vfin
d€
hinh
thuc CTCP cho cac
DNDTNN

15
1.3.2.
.Cas&
khach quan

vi~c
ap
dl;lilg
hinh thuc CTCP cho cac
DNDTNN
t~;ti
Vi~tNam
16
1.3 .3.
M\lc dich cua
vi~c
ap d\lflg hinh thuc CTCP 17
1.3.4. Nguyen
t~c
va
cac
phuang
phap dinh gia doanh
nghi~p
18
1.3 .4.1
~
Phuang
phap dinh gia theo chi phi 19
1.3 .4.2.
·
Phuang
phap dinh gia theo thi truemg 19
1.3.4.3.
Phuangphap

dinh gia theo thu
nh~p
.20
1.4. Kinb
ngbi~m
v~
ap
dy:ng
binb tbfrc cong
ty
CPI>TNN
t~i
Trung
QuBc .21
CHUONG
2
23
THVC
TR4NG
DOANH
NGHI."E:P
CO
VON DAU
TU
NUOC
NGOAI VA
VUONG
MAc
KID
AP

Dl)NG
HiNH
THUC
CONG
TY
CO
PHAN m:E:N
NAY
23
2.1.
Tby:·c
tr~ng
v~
DNI>TNN
t~i
Vi~t
Nam
bi~n
nay
··········~····························23
2.1.1. Khai quat tinh hinh
DTTTNN
t~;ti
Vi~t
Nam
23
2.1.1.1.
V€ ngu6n v6n
DTTTNN
vao

Vi~t
Nam
25
2.1.1.2.
V6n
DTTTNN
phan
b6 theo nganh ngh€ .25
2.1.1.3.
Thu
hut
v6n DTTTNN
phan
b6 theo tinh, thanh ph6 ; 26
2.1.1.4.
Hinh
thuc dftu tu
27
2.1.1.5.
M<)t
s6 net
d~c
trung cua
DTTTNN
t~;ti
Vi~t
Nam

29
2.1.2. Vai tro

cuc:t
DTTTNN
trong phat
tri~n
kinh
tS
Vi~t
Nam

31
2.1.2.1
Dong
gop
vao muc tang truemg chung cua
n~n
kinh t8
31
2.1.2.2
Dong
gop vao
ho~;tt
d<)ng
xufit khdu 32
2.1.2.3
Cai
thi~n
can can thanh toan 33
2.1.2.4
Thu
hut

va
nang cao nang sudt lao
d<)ng
33
2.1.3. . Nhilng
d~c
trung cua cac
DNDTNN
a
Vi~t
Nam
33
2.1.3.1.
Cac
d~c
trung ca ban cua cac
DNLD
a
Vi~t
Nam
33
2.1.3.2.
Cac
d~ctrung
C(J
ban cua cac DN100%VNN
&Vi~t
Nam

34

Trang iii
2.2.
Cac
VU'Ong
mic
phat
sinh lien
quan
d~n
vi~c
chuy~n
dAi
m(}t
sa
DNDTNN sang hinh
th1fc
CTCP
hi~n
nay theo Nghj djnh 38 34
2.2.1. Khung phap
1y
ap
dl,lllg
36
2.2.2.
Dam
bao dau
tu
sau khi chuySn dbi .37
2.2.3.

Ch6ng cheo
v~
quy dinh ty
1~
v6n g6p do c6 dong
nu&c
ngoai niim
giu
.
39
2.2.4.
2.2.5.
2.2.6.
2.2.7.
2.2.8.
2.2.9.
2.2.10.
2.2.11.
2.2.12.
2.2.13.
Thm
hl;Ul
ho~t
d9ng cua DNI>TNN .39
Ap
dl,lllg
uu
diii
d~u
tu

sau khi chuySn dbi .40
T 6 chile
ho~t
d9ng sau khi chuySn d6i
.41
Chuyen
nhUQ'Ilg
c6
ph~

41
C<ic
vftn
d~
lien quan dSn dinh gia .41
vfin
d~
v~
dftt
dai 42
Quy~n
tham gia quan ly cua c6 dong
nu&c
ngoai .43
vfin
d~
v~
lao d9ng 43
ThAm
quy~n

quySt dinh chuyen d6i .43
Tham gia
thi trnemg chfrng khoan .44
CHUON G 3
~
45
NHiJNG
GIAI
PIIAP
co
BAN
BE
THVc
m:¢N
HiNH
THUC
coNe
TY
CO
PIIAN
CO
VON DAU
TU
NUOC NGOAI
T~
VI:¢T NAM .45
3.1.
Cac
di~u ki~n
ti~n

d~
cin
thi~t
d~
thl}'c
hi~n
giiii
phap
.45
3 .1.1. Th6ng nhftt cac quan diem
v~
DNDTNN .45
3 .1.1.1. Quan
diem
v~
vai tro va vi tri cua DNDTNN .45
3 .1.1.2. Quan
diem
v~
khai
ni~m
DNDTNN .4 7
3 .1.1.3. Quan
diem
v~
chfnh sach quan
1y
DTTTNN .49
3.1.2.
H~,

th6ng.~un~
phap
1y
v~
h,o~t
?9n?
ki~
doa~

53
3.1.3. Trach nhi¥m va quyen
hl;Ul
cua cac cap tham quyen 53
3.2.
Nh6m
cac
giii
ph8p
ccr
b3n , 54
3.2.1.
3.2.2.
3.2.3.
3.2.4.
3.2.5.
3.2.6.
3.2.7.
3.2.8.
3.2.9.
3.2.10.

3.2.1
L
Chfnh sach sach tbng the d6i
v&i
hinh thuc cong
ty
CPDTNN 54
Ph~m
vi,
di~u
ki~n
va
19
trinh ap
dl,lllg
hinh thuc cong
ty
CPDTNN 57
Khung
phap
1y
ap
dl,lllg
cho hinh thuc cong ty CPDTNN 60
Quy
dinh
v~
v6n c6
ph~n
do c6 dong

nu&c
ngoai
n~m
giu 62
Bo yeu
du
v~
tai
d~u
tu khi cho phep chuyen
nhuQ'Ilg
c6 ph
fin

63
Giam
b&t
cac yeu
du
c6
Hii
trong nam cu6i cung tru6c khi chuyen d6i
64
Th6ng nhftt va cong
bkg
trong
uu
dai
d~u
tu

65
Quy
dinh
v~
thm
hl;Ul
ho~t
d9ng cua DNDTNN

, 66
Nguyen
tile va phuong phap xac dinh gia tri doanh
nghi~p
66
ThAm
quy~n
quySt dinh chuyen d6i 68
."'
1
"'
• '
h'
kh '
N1em
yet tren tht trnong c ung oan 69
1 • -
PHAN
KET
LU~
70

T3.i
Ii~u
tham khdo 73
TiSng
Vi~t

73_.
Trang iv
TiSng Anh 74
PHT}
Ll}C
1-
0\c
hinh
thuc
DNDTNN
t~i
Trung
Qufic 76
PHT}
Ll}C
~-
Danh
sach cac DNDTNN
d~
nghj
dtrQ"C
cfi
phin
boa

theo chtrO'ng
trlnh thi diem 78
Trangv
DANH
MVC
cAc
KY
m:¢u,
cAc
CHU
VIET
TAT
CPH C6 phfin h6a
CTCP
DTNN
DTTTNN
DNLD
DN100%VNN
CPDTNN
DNDTNN
Lu~tDTNN
Nghi dinh 38
SXKD
Cong ty c6 phftn
Dftu
tu
nu&c
ngoai
Dftu
tu

tn,rc
tiSp
nu&c
ngoai
Doanh
nghi~p
lien doanh
Doanh
nghi~p
100% vfin
nu&c
ngoai
Cong
ty
c6 phfin c6 v6n
dftu
tu
nu&c
ngoai
Doanh
nghi~p
c6
v6n
dftu
tu
nu&c
ngoai
Lu~tddu
tu
nu&c

ngoai
t1;1i
Vi~t
Nam (1996, 2000)
Nghi dinh 38/2003/ND-CP ngay
15
tMng 4
nam
2003 cua
Chinh phu
v~
vi~c
chuySn d6i m9t s6 DNDTNN sang
ho1;1t
d9ng theo hinh thuc CTCP.
San
xuat kinh doanh
DANH
MVC
cAc
BANG
Bang 2.1
Bang 2.2
Bang 2.3
Bang 2.4
Bang 2.5
Bang 2.6
Ty
trQng
cua DTTTNN trong

C(J
du
ngu6n v6n
dftu
tu
cua
Vi~t
Nam qua cac
thm
k)r
(tinh theo %)
Cac qu6c gia va
Hinh
th6
dftu
tu vao
Vi~t
Nam
(tinh dSn
ngay 20/6/2003)
Tinh hinh phan b6 v6n DTTTNN theo dia
phuang
(tinh dSn
ngay 20/6/2003)
Dv
an DTTTNN theo hinh thuc
dftu
tu
dSn ngay 20/12/2002
Tinh hinh vfin DTTTNN qua cac nam 1996-200 1

Ty
1~
DN100%VNN tren t6ng s6
dv
an
DANH
MUC
cAc
BIEU
DO
' .
BiSu d6
2.i
Bi~u
d6 2.2
Ty
trQng
DTNN trong ca
c§.u
thanh phftn kinh
t@
Vi~t
Nam
' qua cac thai ky.
s6
v6n
dft~
tu
cua cac
dv

an DTNN phan b6 theo nganh
ngh~
(tinh
d@n
ngay 20/6/2003)
Bi~u
d6 2.3
Trang vi
Ty
tn;mg
v6n DTNN theo hinh thfrc
d~u
tu
(tinh d8n ngay
20112/2002)
Tinh hinh
:DTNN
giai
do~n
1996 - 2001
Trang vii
PIIANMODAU
Tinh clip
thiit
cua
tiJ
tai.
Ddu
tu
nu&c ngoai dang ngay cang chi€m m()t ty

trQng
l&n
trong
co
du
thanh
phdn
kinh
tS
Vi~t
Nam.
Hi~n
thanh phdn kinh·
tS
nay da dong gop
han
13% vao
GDP hang
nam
cua
ca
nu&c. T6c
d()
tang tru6ng cao cua thanh phdn tren cling da
va
dang dong vai tro quan trQng vao t6c d9 tang tru6ng cua
n~n
kinh
tS
Vi~t

Nam.
Ngu6n
v6n
DTTTNN
cling da chiSm tren 20% tbng v6n ddu
tu
cua
n~n
kinh
t€.
V
&i
nhiing vi thS do, thi
vi~c
duy tri, khuySn khich va thu
hut
v6n
DTTTNN
nhu
la
mQt
yeu
du
tfit ySu
d~t
ra trong chinh sach phat triSn kinh
tS.
D~c
bi~t,
trong moi

truemg
qtnh
tranh thu
hut
v6n
DTTTNN
giua
cac qu6c gia ngay cang
gay
g~t
nhu
hi~n
nay
thi
vi~c
tiSp
t1,1c
duy tri khuySn khich va thu hut dong v6n
nay
ngay
cang
d~t
ra
cfip
bach
han.
Theo
quy
dinh
hi~n

hanh cua
Lu~t
DTNN, nha DTNN
ho~t
d()ng
t~i
Vi~t
Nam
chu
ysu
du&i
cac hinh thuc la hqp d6ng
hqp
tac kinh doanh, lien doanh
va
doanh
nghi~p
100% v6n DTNN. Tfit ca cac
lo~i
hinh tren
d~u
theo hinh thuc cong ty trach
nhi~m
hiiu
h~n
nen
kha
nang
huy
d()ng

v6n
cua
cac DNDTNN
dS
phat triSn SXKD
rfit
h~n
chS.
Hinh thuc CTCP la
lo~i
hinh doanh
nghi~p
phb biSn trong mo hinh
tb
chuc
cua cac cong
ty
tren
thS
gi&i.
Hinh thuc
nay
ciing da duqc quy dinh trong
Lu~t
Doanh
nghi~p
ap
d1,1ng
d6i
v&i

cac nha ddu
tu
trong
nu&c.
Ngay
15
thang 4
nam
2003, Chinh
phu
da
ban
hanh Nghi dinh 38/2003/N£>-
CP
v~
vi~c
chuySn dbi m()t s6
DNDTNN
sangho~t
d()ng theo hinh thuc CTCP.
Theo do, hinh thuc cong ty CPDTNN
duqc
ap
d1,1ng
tren
co
sa
thi diSm d6i
v&i
m()t

s6
DNDTNN
do
Thu
tu&ng Chinh
phu
cho phep.
Vi~c
nghien c(ru
hinh
thuc tren
thfiu dao de
co
the ap
dl,lllg
m9t each kha thi
va
co
hi~u
qua la
m9t
vfin
d~
cfip
bach
d~t
ra trong
thl,fc
tS
hi~n

nay.
Hinh
thuc cong ty CPDTNN
l~i
la m()t vfin
dS
rfit
m&i
a
Vi~t
Nam.
Nhi~u
vfin ·
d~
phuc
t~p
v~
phap ly, tai chinh dang
d~t
ra nhu: hinh thuc nay
duqc
ap
dl,lllg
nhu
thS
nao? Cac vfin
d~ v~
v6n,
uu
dai ddu

tu
duqc giai quySt
nhu
thS
nao d6i
v&i
DNDTNN?
Nha
DTNN
phai
n~m
giu bao nhieu v6n c6 phdn? Cac vfin
d~
gi se phat
Trang viii
sinh cho an ninh
titi
chinh cua
n~n
kinh
t€,
cac vu6ng
m~c
g~p
pha.i
khi ap
dl,lilg
hinh thtrc nay trong thvc t€? v.v

Tu

nhling btrc xuc do, toi quySt djnh ch9n
dS
tai: ''NifONG GIAI PHAP
CO
BAN HE
THl/C
HI$N
HiNH THUC CONG TY CO PHAN c6 VON
DAU
TV
NU"6C NGOAI TAI
VI:ST
NAM" lam
Iu~n
van t6t
nghi~p
cua minh.
Ml}C
tlfch
nghien
czeu
flS tai duqc nghien c(ru
nh~m
giai
quy~t
m9t s6
vfrn
d~
sau day:
- Xac djnh m9t s6 vftn

dS
ly
lu~
ca ban lien quan
dSn
DNDTNN, hinh thuc
CTCP
cho DNflTNN, trong d6 cling giai quySt
vftn
dS
CCY
sa khach quan cua
vi~c
ap .
dl,mg
hinh thuc CTCP d6i v6i cac DNflTNN
t~i
Vi~t
Nam.
-
Phan tich thvc
tr~g
v~
flTTTNN cling nhu cac vu6ng
m~c
phat sinh
dSn
vi~c
chuy€n d6i m9t s6 DNDTNN
hi~n

nay sang
ho~t
d9ng theo hinh thuc CTCP.
-
£)~
xuftt nhUng giai phap ca ban de thvc
hi~n
hi~u
qua hinh thuc CTCP dfii
v6i cac DNflTNN
t~i
Vi~t
Nam trong thm gian tru6c
m~t
cCing
nhu
v~
Iau dai.
JJiJi
ttr{Yng va
ph(lm
vi
nghien
czeu
:86i tuqng nghien
Clru
duqc xac djnh a day
Ia
dtc doanh
nghi~p

c6 v6n
diu
tu
nu6c ngoai va
ph~m
vi nghien cuu
Ia
cac
vftn
d~
lien quan
dSn
vi~c
chuyen m9t s6
DNDTNN
hi~n
nay thanh cac cong
ty
CPflTNN va thanh
l~p
m6i DNDTNN du6i
hinh
thu·c
CTCP
t~i
Vi~t
N am
Nh~m
giai quySt thoa dang khia
c~nh

ly
lu~n
cua hinh thuc cong ty CPflTNN,
d~
tai tru6c tien nghien c(m cac ly
lu~n
v~
DNflTNN cung nhu
v~
hinh thuc CTCP.
nhu: cac khai
ni~m
DNflTNN,
d~c
diem va phan
lo~i
DNDTNN, khai
ni~m,
d~c
diem,
chS
d9 ho?t d9ng, va
CCY
ch€
tai chinh cua CTCP.
Hinh thuc cong
ty
CPflTNN khong chi ap
dl,lilg
cho cac DNDTNN se duqc

thanh
I~p
t?i
Vi~t
Nam trong tuang
Iai
rna tru6c
hSt
se duqc ap d\lllg
b~ng
vi~c
chuy6n d6i m9t s6 DNDNN
hi~n
nay sang ho?t d9ng theo hinh thuc CTCP theo
Nghi djnh 38. Vi
thS,
cac
vftn
de
lien quan
dSn
chuy€n d6i m9t s6 DNDTNN sang
hinh
thuc CTCP theo Nghi dinh nay cling se duqc nghien cfru. Cac quy dinh trong
N
ghi dinh cling se duqc xem xet tren ca sa thvc
ti~n
ap d\lllg,
tu
d6

dS
tai se phan
tich cac vu6ng
m~c
va
dS
ra giai phap
kh~c
ph1,1c
trong tuang lai.
:8€
dam bao thoa
Trang ix
dang
cho
ca
s&
ly
·lu~,
d~
tai ciing nghien
c{ru
ly
lu~n
cac
vAn
d~
lien quan
dSn
nhu

khai
ni~m
CPH, ca
sa
khach quan cua
vi~c
CPH cac DNDTNN nay.
Ben
c;;~.nh
d6,
d~
tai ciing
t~p
trung nghien ctru thvc
tr;;~.ng
cac DNDTNN
t;;~.i
Vi~t
Nam.
va
m1,1c
tieu
d~t
ra d6i v6i
vi~c
ap
d\lllg hinh thuc CTCP cho cac
DNDTNN,
d~
tim ra cac

v~n
d~
lam
C(J
sa
d~
xu~t
cac giai phap thvc
hi~n.
PhuO'ng
phap
nghien
cieu
Nh~m
phil
hQ1J
v6i n9i dung
d~
tai, hu6ng ti€p
c~
chu
y€u
duqc
v~n
d\lllg la
hu6ng
tiSp
c~n
tu thvc ti€n,
co

d6i chisu cac
vAn
d~
ly
lu~n.
Qua
do
hAu
hSt cac
'
phan tich cac t6n
t;;~.i
d~u
xu~t
phat
tU
thvc ti€n va
v~
d\lfig
ly
lu~n
d~
c6 cac hu6ng
d~
xu~t
thoa dang.
Phuang phap
duy
v~t
bi~n

chl1ng
duqc sir d\lfig xuyen su6t
d~
tai. Ben
c;;tnh
d6
nhi~u
phuang phap nghien
c{ru
khoa
hQc
da
duqc
v~
d\lfig
nhu : phuang phap phan
tich, toan
di~n
t6ng
hQ1J,
logic & lich
SU,
cac phuang phap th6ng ke toan
hQC,

Trang
1
CHUONGl
LY
LU~N

CHUNG
1.1.
Ly
lu~n
v~
doanh
nghi~p
co vBn
diu
ttr
nu·&c
ngoai
1.1.1. Khai
ni~m
doanh
nghi~p
c6 v6n llliu
trr
nrr6'c
ngoai
Hi~n
nay, t6n
t~i
nhi~u
quan diSm khac nhau
v~
khai
ni~m
DNDTNN [14,
tr

59].
Quan ttiJm
1:
DNDTNN
Ia
nhling
lo~i
hinh doanh
nghi~p
c6
van
cua ben
nuac
ngoai va c6
sv
quan ly trvc
tiSp
cua ben
nuac
ngoai. Doanh
nghi~p
nay
ho~t
d9ng theo
lu~t
phap cua
nuac
sa
~i
ds

ti~n
hanh cac
ho~t
d9ng kinh doanh
nh&m
thu duqc lqi ich cho
t~t
ca.
cac ben.
Quan aiJm
2:
DNDTNN
Ia
nhling t6 chuc kinh doanh quae
t~
c6
tu
each phap
nhan, co
van
cua ben
nuac
ngoai va co
sv
quan ly trvc
ti~p
cua ben
nuac
ngoai
ds

ti~n
hanh cac
ho~t
d()ng kinh doanh
nh&m
thu duqc
IQ'i
ich.
Quan
aiim
3:
DNDTNN
Ia
nhling phap nhan mai duqc thanh
l~p
t~i
nuac
nh~n
dfru
tu. Trong d6, cac dai tac c6 quae tich khac nhau va ben
nuac
ngoai c6 ty
1~
g6p
van
tai thieu du de trvc
ti~p
tham gia
qu{m
ly doanh

nghi~p.
M?c du c6 nhi€u quan diem khac nhau nhu tren, song
hi~n
nay nhi€u
nuac
d€u
dang di
d~n
m()t each hiSu thang
nh~t
v€
khai
ni~m
DNDTNN do Quy ti€n
t~
quae
tS
(IMF) va T6 chuc Hqp tac va Phat trien kinh
t~
(OECD) dua ra trong hai tai
li~u
cua hai
t6
chuc nay la
Cdm
nang
Can
can thanh
toan-
Ldn 5 [21] va Bim atnh

nghla chudn vJ
DTTTNN cua OECD [23]. Ca hai t6 chuc nay d€u da thang
nh~t
v6i nhau
v€
nguyen
tic
xac djnh khai
ni~m
DNDTNN.
Theo d6, thi DNDTNN (hay
Direct Investment
Enterprise-
Doanh
nghi~p
FDi
) la m()t doanh
nghi~p
rna trong d6 nha DTNN
sa
hilu tir 10%
tra
len
sa
c6
I
Thu~t
ngt:t
doanh nghiep
FDI

cling
thtrbng duqc dung
d~
chi
d6i
tuqng nay trong
cac
tai
lieu tham
khilO.
Sau
day th6ng
nhilt
chi
sti
dvng
c1,1m
tir
DNE>TNN
d~
chi
d6i
tuqng
nay.
Trang 2
phiSu thu0ng ho?c c6 phiSu biSu quySt cua doanh
nghi~p.
Doanh
nghi~p
& day

thu0ng
trt;i
va
ho~t
d<)ng
t~i
m9t qu6c gia
kha.c
vai
qu6c gia cua nha
d~u
tu; va c6
thS
c6 ho?c khong c6
tu
each phap nhan
t~i
nuac
s&
t~i.
Tieu thuc
s&
hUu
10% c6
phiSu thu0ng ho?c c6 phiSu biSu quySt
Ia
m9t nguyen
t~c
dS
xac dinh

sv
hi~n
di~n
cua m6i quan
h~
d~u
tu
tn,rc
tiSp.
M6i quan
h~
d~u
tu
tn,rc
tiSp
& day
thS
hi~n
Ia
sv
t6n
t~i
lqi ich lau dai gifra nha DTNN
vai
doanh
nghi~p.
dSn
muc c6
thS
c6 quy8n

gay anh
htr,&ng
len cac quySt dinh quan ly doanh
nghi~p.
M9t "tiSng n6i c6
hi~u
lvc
trong quan
IY'',
duqc dam bao bfuig
vi~c
s&
hUu
it nhftt 10% c6 phiSu, duqc hiSu
r~ng
nha
DTNN
c6 kha nang gay anh
huang
len cac quySt dinh ho?c c6 quy8n tham
gia
vao quan ly doanh
nghi~p.
Djnh nghia DNDTNN nay bao g6m ca nhfrng doanh
nghi~p
rna nha DTNN
s&
hUu
tn,rc
tiep ho?c

s&
hUu
gian tiSp, bao g6m:
Doanh
nghi~p
tn,rc
thu<)c
(subsidiaries):
Ia
doanh
nghi~p
rna nha
DTNN
khong thl!0ng tru
s&
hUu
tren 50% c6
phk;
Doanh
nghi~p
lien
kSt
(associates/:
Ia
doanh
nghi~p
rna nha
DTNN
kho~g
th:u0ng tru

s&
hilu
ru
1 0% dsn 50% c6 phfin; va
Doanh
nghi~p
chi nhanh (branches):
1a
doanh
nghi~p
khong c6
tu
each
phap nhan
t~i
nuac
s&
t~i
do
nha DTNN khong thu0ng tru
s&
hfru
s&
hUu
tir
1 0%
tr&
len s6 c6 phfin.
Chu
y

r~ng
theo khai
ni~m
nay, d6i
vm
tru0ng hgp rna yeu
cfiu
v8
tY
I~
v6n
g6p t6i thi6u 1 0% cilng duqc thoa man
t1;1o
nen m9t m6i quan M
d~u
tu
tn,rc
tiSp
thi
khi d6
cac doanh
nghi~p
c6 lien quan dSn DNDTNN ban
dfiu
cilng duqc xem la
DNDTNN~
Di8u
nay
nghia
Ia

DNDTNN cilng bao g6m ca nhfrng doanh
nghi~p
chi
nhanh va
<;loanh
nghi~p
trvc
thu<)c
cua doanh
nghi~p
tn,rc
thu9c ban
d~u
(con
gQi
Ia
DNDTNN duqc
s&
hilu gian tiSp).
2
Theo
n(>i
dung m\y thl con c6 the djch
Ia
cong ty con c6 c6 phdn da s6 (subsidiary)
va
cong
ty
con c6 c6
phdn thieu s6

(associate). ·
Trang
3
Theo rn9t
CUQC
di~u
tra duqc t6 chuc
gfui
day, thi
h~u
h~t
cac qu6c gia
Ia
thanh
vien cua OECD
3
v~
nhi~u
nu&c
khac (77 qu6c gia) da
nhfrt
qmin nguyen
tic
trendS
xac djnh khai
n1~rn
DNDTNN, rn9t s6
nu&c
xac djnh DNDTNN theo ty
I~

v6n t6i
thiSu cua ben
nu&c
ngoai cao hon
tY
I~
10% rna OECD dua ra (ill 20%
d~n
25%),
d6ng thai kern them rn9t s6
di~u
ki~n
khac (13 qu6c gia); chi con rn9t s6 it qu6c gia
con
l~i
xac djnh khai
ni~rn
DNDTNN kh6ng theo
tY
I~
v6n gop t6i thiSu cua ben
nu&c
ngoai rna theo rn9t s6 tieu thuc khac
nhu
thai
h~n
sa
hiiu v6n (Ha Lan), gia tri
v6n gop t6i thiSu cua ben
nu&c

ngoai. [24]
1.1.2. Cac tl!ic trzmg
cO'
blm cua
DNDTNN
1.1.2.1 Dijc trung vJ phap
ly
cua cac
DNDTNN
Theo quan diSrn duqc
nhi~u
qu6c gia c6ng
nh~n
hi~n
nay thi DNDTNN co
thS
co
ho~c
kh6ng co tu each phap nhan. Tuy nhien, DNDTNN se duqc thanh
I~p
va
chfrrn
dut
ho~t
d9ng theo phap
Iu~t
cua
nu&c
ti~p
nh~n

d~u
tu.
Ngoai
ra,
DNDTNN con chju
SlJ
di~u
chinh cua cac
hi~p
djnh thuong
rn~i,
hi~p
djnh
d~u
tu song phuong, da phuong va cac
di~u
u&c
qu6c
t~
rna
nu&c
ti~p
nh~n
d~u
tu
kY
k~t
ho~c
tharn gia.
1.1.2.2 Dijc trung vJ kinh ti cua cac

DNDTNN
Trong cac doanh
nghi~p
nay co
sa
hiiu v6n gop va
SlJ
tharn gia quan
Iy
tfl,fC
ti~p
cua ben
nu&c
ngoai. Ty
I~
gop v6n t6i thiSu va thai gian
nirn
giu v6n gop cua
nha DTNN
duqc xern
nhu
Ia
nhitng tieu thuc c6t
y~u
xac djnh rn6i quan
h~
d~u
tu
tfl,fc
ti~p

trong cac DNDTNN. Cling
nhu
tfrt
ca
mQi
Io~i
hinh doanh
nghi~p
va
nguyen
tic
chung trong kinh
t~,
quy~n
quim
Iy
cua cac ben
ph\1
thu9c vao ty
I~
gop
v6n.
Doanh
nghi~p
Ia
nai
g~p
gcr
va
CQ

xat giua cac
n~n
van hoa khac nhau. Qua
trinh thanh
I~p
va
V~n
hanh doanh
nghi~p
Iu6n
CO
SlJ
CQng
d6ng trach
nhi~rn
cua cac
ben,
d~1
di~n
cho Iqi ich cua cac qu6c gia khac nhau.
3
OECD hi
en
c6
30
thanh vien glim cac thanh
vi
en ban dllu Ia: Ao, Bi, Canada,
Ban
M~ch,

Phap,
.E>uc,
Hy
l~p,
Aixalen, Ai-len,
Y,
Luc-xam-bua, Ha Lan,
Na
Uy, Bli
.E>ao
Nha, Tay Ban Nha, Thuy
.E>it~n,
Thvy
Sy, Th5
Nhi
Ky, Anh,
Hoa
Ky; va cac thanh vien gia
nh~p
sau:
Nh~t
(28/4/1964), Philn Lan (28/0111969),
Uc(7 /611971
),
New
Zealand (29/5/1973), Mexico ( 18/5/ 1994), C()ng hoa Sec, Slovakia (21112/1995),
Hungary (7/5/1996),
BaLan
(22/1111996) va Han Quflc (12/12/1996).
Trang4

1.1.3.
Ph/in lo(li
DNJJTNN
C6
nhiSu each phiin
la~i
DNDTNN khac nhau, nhung & day chi trinh bay hai
each phan
la~i
ph&
bi~n
la thea
la~i
hinh phap ly va thea ty
trQng
v6n g6p cua ben
nu6'c ngaai.
1.1.3.1. Can
cu
vao logi hinh
phap
ly cua
DNDTNN
1.1.3.1.1. C6ng ty trach nhi?m hiru hgn c6 v6n
DTNN
Cling gi6ng nhu cong ty trach
nhi~m
hiiu
h~
n6i chung, day la m9t

la~i
cong
ty d6i v6n, trang d6:
Cac thanh vien chi chju trach
nhi~m
vS
cac khaim nq va cac nghia
V\1
tai
san khac cua cong
ty trang
ph~m
vi phftn v6n g6p da cam
k~t
cua minh vaa
cong
ty.
S6 luqng cac thanh vien thm'mg khong
16'n
(Thea
Lu~t
Daanh
nghi~p
Vi~t
Nam-
khong
wqt
qua 50 thanh vien [10]).
Phftn v6n
g6p cua cac thanh vien c6 th€ khac nhau, va duqc ghi ro trang

diSu
1~
cong ty.
v6n
gop cua cac thanh vien cling
co
th€
duqc chuy€n
nhuqng
nhung tuang d6i kh6 khan. Trn6'c
h~t,
thanh vien phai raa ban cha
cac thanh vien khac trang cong ty.
N~u
cac thanh vien con
l~i
khong mua
ha~c
mua khong
h~t
thi mm duqc ban cha thanh vien ngaai cong ty.
T6
chuc quan ly c6 thftm quySn caa nhftt trang cong ty trach
nhi~m
hiiu
h~
la
H9i d6ng thanh vien
baa g6m
tftt

ca cac thanh vien g6p v6n,
vi~c
t6 chuc va
ha~t
d9ng cua cong ty trach
nhi~m
hiiu
h~n
thea t>i€u
1~
cong ty va cac quy dtnh cua
phap
lu~t.
1.1.3.1.2. C6ng ty
c6
phdn
c6 v6n
DTNN
Cling
la
m9t
la~i
cong ty d6i v6n, cac cong ty
CPE>TNN
c6 nhiSu
d~c
di€m
CO'
ban cua m9t CTCP n6i chung. Chi
ti~t

v€
CTCP duqc trinh bay & phftn 1.2.
Hi~n
nay, hinh thuc cong ty
CPE>TNN
da duqc quy dtnh
hftu
h~t
a cac nu6'c
c6 n€n kinh
t~
thi trnemg tren
th~
gim.
E>6i
v6'i
cac nu6'c c6 n€n kinh
t~
thi truemg
va thi truemg chtrng khaan phat tri€n
thi CTCP la
la~i
hinh
rftt
ph&
bi~n,
d~c
bi~t
la
Trang 5

cac cong ty co quy mo
16n,
ho~t
d9ng da quae gia.
c6
dong cua cac cong ty m\y
bao g6m nhi€u
t6
chile, ca nhan co quae tich khac nhau.
1.1.3.2. Can
cu
vao
tj;
tn;mg v6n gop cua ben
nuac
ngoai vao v6n ttiJu
l?
1.1.3.2.1. Doanh nghi?p lien doanh
DNLD
v6i.
nu6c ngoai la m9t t6 chile kinh doanh quae
t~
cua cac ben tham gia
CO
quae tich khac nhau tren
CO'
SO
cimg gop van, cimg kinh doanh, cimg quan ly va
cimg pharr phai
k~t

qua kinh doanh,
nh~m
thgc
hi~n
cac cam
k~t
trong hqp d6ng
lien
doanh va di€u
1~
DNLD phu hqp
v6i.
khuon kh6
lu~t
phap cua nu6c
s&
t~i.
DNLD co m9t sa
d~c
trung nhu sau:
DNLD
la m9t phap nhan cua nu6c
s&
t~i;
6
illQt
sa
llUOC
CO
SlJ

khac nhau
V~
h~
thang phap ly gifra
d~u
tu
trong
llUOC
va DTNN thi cac DNLD chiu
sg
chi phai cua
h~
thang phap
lu~t
quy dinh
rieng
cho cac
ho~t
d9ng DTNN (Vi
d\1
nhu
Lu~t
DTNN
t~i
Vi~t
Nam
[8]).
Hinh
thuc phap ly cua lien doanh la do cac ben thoa
thu~

v6i.
nhau trong
Hqp d6ng lien doanh. 6 cac nu6c co n€n kinh
t~
thi trubng phat tri€n thi
I '
cac DNLD duqc
ho~t
d9ng du6i nhieu hinh thilc phap ly khac nhau nhu
trach
nhi~m
hfru
h~n,
CTCP,
hi~p
h9i gop van

Quy€n quan ly DN
ph\1
thUQC
vao
tY
1~
van gop.
Quy€n lqi va
nghia
V\1
cua cac ben duqc ghi trong Hqp d6ng lien doanh va
·di€u
1~

DNLD.
H9i d6ng quan tri la mo hinh
t6
chile chung cho
m<;>i
DNLD khong
k€
quy
mo, llnh
VlJC
hay nganh
ngh~
nao. Day la
CO'
quan
co
thAm
quy~n
cao
nh~t
cuaDNLD.
Lqi ich gifra cac ben trong lien doanh. DNLD luon phai giai
quy~t
vi~c
pharr phai lqi ich gifra cac ben trong lien doanh va cac ben dtmg phia sau
cua cac lien doanh.
Cac
quy~t
dinh kinh doanh co
th€

theo nguyen
t~c
nh~t
tri hay qua ban
my
vao quy dinh phap ly cua nu6c
s&
t~i.
Trang6
Moi
tru<mg
kinh doanh cua
nu&c
s&
t~i
c6 tac d9ng
r~t
l&n
den
ho~t
d9ng
kinh doanh cua DNLD.
Giao luu,
g~p
ga giua
nhi~u
n~n
van h6a khac nhau duqc
th~
hi~n

qua
ngon ngu,
tri~t
ly kinh doanh,
I6i
s6ng,
t~p
quan, y thuc
lu~t
phap, tac
phong khac nhau do cac ben d6i tac c6 xufit than tir cac
nu&c
c6
n~n
van
h6a khac nhau. Day la y€u t6
d~c
bi~t
quan
tn;mg
trong qmin ly kinh doanh
yeu
du
cac ben trong DNLD phai c6
sv
hi~u
bi€t, thong cam va
nfi
Ivc tim
ki€m ti€ng n6i chung trong qua trinh hqp tac kinh doanh

1.1.3.2.2. Doanh
nghi¢p 100% v6n
nu&c
ngoai
DN100%VNN duqc
hi~u
la doanh
nghi~p
do nha DTNN
s&
hiiu 100% v6n
g6p.
Lu~t
DTNN
t~i
Vi~t
Nam dinh nghia: "DN100%VNN la doanh
nghi~p
do nha
dfiu
tu
nu&c
ngoai
dfiu
tu
100% v6n
t~i
Vi~t
Nam" [8].
M9t s6

d~c
trung cua DN100%VNN
nhu
sau:
DN100%VNN
la
m9t phap nhan cua
nu&c
s&
t~i;
Chiu
S\1"
chi ph6i cua M th6ng phap
lu~t
quy dinh rieng cho cac
ho~t
d9ng
DTNN (Vi
d1,1
nhu
Lu~t
DTNN).
Hinh
thuc phap ly cua lien doanh la do nha DTNN
chQn
Iva theo quy dinh
cua
lu~t
phap
nu&c

s&
t~i.
6 cac
nu&c
c6
n~n
kinh
t€
thi
tru<mg
phat
tri~n
c6
th~
ho~t
d9ng
du&i
nhi~u
hinh thuc phap ly khac nhau nhu trach
nhi~m
hilu
h~,
CTCP.:.
Quy~n
quan ly DN do nha DTNN
ho~m
toan chiu
tn1ch
nhi~m.
Tv

do Iva
chQn
m6 hinh
t6
ch(rc trong c6ng ty,
lu~t
phap
nu&c
s&
t~i
thu(mg khong can
thi~p
sau vao
vfin
d~
nay.
K€t qua
ho~t
d()ng
kinh doanh
do
nha DTNN
tv
chiu trach
nhi~m.
Vi th€,
sau khi hoan thanh cac nghia
V\1
tai chinh
v&i

nu&c
s&
t~i
nhu
cac
lo~i
thu€,
thi
k~t
qua kinh doanh
Ia
thu9c
s&
hiiu hqp phap cua nha DTNN.
D~c
trung
v~
kinh doanh:
Nha DTNN c6 toan
quy~n
quy€t dinh cac
v~n
d~
trong doanh
nghi~p
trong
khuon kh6 phap lu?t rna khong
cfin
tham khao hay ban
b~c

v&i
ai.
Trang 7
Moi tru0ng kinh doanh,
d~u
tu cua
nu&c
sa
t~i
ciing anh hu&ng
l&n
d~n
ho~t
d<)ng
kinh doanh cua doanh
nghi~p.
1.1.4.
Nhimg
xu
hU'fmg
v~n
apng ciia cac
DNDTNN
tren
th;
gi6i
1.1.4.1.
Xu
hubngaa
dc;mg

h6a cita cac
DNDTNN
D~
t6n
t~i
va phat
tri~n,
cac cong ty da qu6c gia dSu timg
bu&c
th~rc
hi~n
chi~n
luqc da
d~g
h6a. Da
d~ng
h6a khong chi
v~
linh
VlJC
kinh doanh rna con
v~
hinh
thuc
t6
chuc doanh
nghi~p,
vs
d6i tac,
vs

dia ban,
ph~m
vi
ho~t
d9ng
va
vs
quy mo
ho~t
d<)ng.
Thgc
hi~n
t6t
chi~n
luqc nay se giup cho cong ty
chuy~n
duqc cac nang
lgc san
xu&t
du
thua ho?c khong con phil hqp sang linh vgc kinh doanh
m&i,
phan
tan rui
ro, b6 sung them v6n
d€
kh~ng
dinh vi
th~
tren thuong tru0ng.

1.1.4.2.
Xu
hu(rng h9P nhdt cita cdc
DNDTNN
Day la m9t xu hu&ng dang
di~n
ra ngay cang soi
d<)ng
giua cac cong
ty
da
qu6c
gia. Cac cong ty da qu6c gia kinh doanh trong cling llnh vgc
ho~c
c6 linh vvc
kinh doanh tuong
~
nhau hqp
nhfrt
l~i
v&i
nhau
d~
hinh thanh cac cong
ty
kh6ng
16,
.
t~o
vi

th~
va tiSm Ivc
m~nh
d€
gianh
th~ng
lQ'i
trong
c~nh
tranh tren thi tru0ng
th~
gi&i.
Ddng thai cac CUQC hqp
nhfrt
nay
nh~m
dt
giam chi phi quan ly diSu hanh
chung. Cac DNf>TNN la d6i tuqng chu
y~u
cua qua trillh hqp nhftt nay.
1.1.4.3.
Xu
huang
chuyJn a6i hinh thitc adu
tu
cita cac
DNDTNN
Sv
Iva

chQn
hinh thuc
d~u
tu cua cac chu
d~u
tu
khong chi
di~n
ra
trong giai
do~n
hinh thanh
dg
an DTNN rna con
ti~p
t1,1c
di~n
ra
tr~mg
su6t qua trinh
ho~t
d<)ng
cua DNDTNN.
'Do
moi tru0ng
d~u
tu & timg
nu&c
luon thay d6i, cho nen hinh thuc
d~u

tu
dm;Yc
lga
chQn
trong giai
do~n
d~u
cua
dv
an c6
th~
khong con
phu
hqp nua.
Vi~c
duy tri hinh thuc cii thvc
S\1'
khong mang
l~i
hi~u
qua
va
can
tr&
ho~t
d<)ng
cua
doanh
nghi~p.
Trong cac tru0ng hqp nay chu

d~u
tu se xin
chuy~n
d6i sang hinh
thuc khac
phu
hgp hon. 0,1
th~
&
Vi~t
Nam la
vi~c
chuy€n d6i
m<)t
s6
DNLD
sang
hinh
thtrc DN1QO%VNN trong thai gian qua. d nhiSu
nu&c
ciing c6 tinh
tr~g
tuong tg.
Trang8
1.1.4.4.
Xu
huang
n9i t/fa h6a
DNDTNN
N9i dia h6a la qua trinh thay

thS
dftn
cac
ySu
t6
nu&c
ngoai
bing
cac
ySu
t6
trong
nu&c.
Qua trinh nay
cti8n
ra d6i
v&i
t~t
ca cac ysu t6 san
xu~t
nhu
thiSt bi va
cong ngM,
nguyen
v~t
li~u,
linh
ki~n
chi tiSt va san phfim
dSn

ca.
h,rc
luQTig
lao d9ng
quan ly. Cac qu6c
gia d€u
nh~m
vao chiSn luqc tang ty
1~
n()i
dia h6a trong cac
DNBTNN. Tuy nhien cac
bu&c
d8
tht,rc
hi~n
chiSn luqc nay c6
S\1'
khac nhau gifra
cac qu6c
gia, vi no
ph1,1
thu9c vao tinh hinh thvc ts cua tirng qu6c gia
v€
kha nang
c6
th8
thvc
hi~n
n9i dia h6a DNDTNN trong cac

ySu
t6 san
xu~t
khac nhau.
1.1.4.5. Xu
huang
tang cuang vai tro cua ben minh va qu6c gia trong cac DNLD
nuac
ngoai
Day la mong mu6n,
nguy~n
vQng
va la
m()t
m1,1c
tieu chiSn luqc bao trum d6i
v&i
tit
ca cac ben trong cac DNLD
nu&c
ngoai tren
thS
gi&i.
:D8
thvc
hi~n
chiSn
luqc nay, cac ben d6i tac
trong cac DNLD luon luon phai tim
mQi

bi~n
phap
d8
cai
thi~n
vai tro cua ben minh, qu6c gia minh so
v&i
ben d6i tac trong DNLD. Day
thvc
sv
la
m()t
cu()c
d~u
tri, va phfin
th~g
se thu9c
v€
ben
mio
c6 nang Ivc, c6
quy~t
tam va kien tri thvc
hi~n
m1,1c
tieu chiSn luqc nay. Di€u nay
ph1,1
thu()c chu
ySu
vao

d9i ngu quan tri
c~p
cao cua DN:DTNN, nhung nguai thuang xuyen,
tf\l'c
tiSp ban
b~c
va th6a
thu~n
cac
v~n
d€
quan
trQng
cua doanh
nghi~p.
:Di€u
nay doi hoi cac
qu6c
gia
dn
luu y Iva
chQn
ky
d()i
ngu
d~i
di~n
cho ben minh trong hang ngu quan
tri
dp

cao trong DNLD.
1.2.
Ly
lu{in
v~
cong
ty
ca
phin
1.2.1. Khtii
nifm
ciing ty
ca
phizn
Theo
Lu~t
Doanh
nghi~p
[ 1
0]
thi CTCP duqc hi8u la doanh
nghi~p,
trong d6
c6
v6n di€u
1~
duqc chia thanh nhi€u phfin
b~ng
nhau
gQi

la cb phfin; cb dong la
ngmJi
sa
huu cb phfin chiu trach
nhi~m
v€
nq
va cac nghia Vl,l tai san khac cua
doanh
nghi~p
trong
ph~m
vi v6n cb phfin gop vao doanh
nghi~p;
cb dong c6 quy€n
tv do chuy8n
nhuQTig
cb phftn cua minh cho ngum khac,
s6
luQTig
cb dong t6i thi8u
la
3 va khong
h~
chS
s6 luqng t6i da. CTCP c6 quy€n phat Mnh ch(rng khoan g6m
cb phiSu va trai
phi~u.
Trang 9
1.2.2. Ctic tl(ic ttiJm cua cong ty

cJ
phOn
Nhu
v~y,
CTCP ciing
h't
m<?t
cong ty d6i v6n, cac thanh vien cong
ty
cling chi
chiu trach
nhi~m
huu
h~
v~
cac khoim
nq
cua cong ty trong
ph~m
vi phfin v6n c6
phfin cua
minh
nhu
trong cac cong ty trach
nhi~m
hliu
h~
don thufin.
Song v6n c6 phftn la
m<?t

d~c
trung rieng c6 cua hinh thuc CTCP.
v6n
cua cong
ty
duqc chia thanh
nhi~u
phArr
bfuig nhau
gQi
la c6 phfin.
Gia
tr!
cua m6i c6
phk
c6
thS
rfit
nh6; mdi c6 dong co
thS
sa
hliu
m<?t
ho~c
nhiSu c6 phftn. Day la
d~c
diSm lam cho
vi~c
v6n c6
phk

co th8 duqc
huy
d<?ng
tu
nhi~u
d6i tuqng,
ill
nhi~u
ngu6n khac nhau trong
n~n
kinh t8, ngay
ca
nhfrng ngucri co thu
nh~p
thfip
v~n
co
thS
mua duqc c6 phfin.
Tinh thanh khofm cua c6 phftn
rfit
cao. Ngh'ia la
vi~c
chuySn
nhuqng
c6
phftn cua cong ty
d€
dang
hon

nhi~u
so
v&i
vi~c
chuyen nhuqng
phk
v6n
gop
trong hinh thfrc cong ty trach
nhi~m
hliu
h~n;
Trong qua trinh
ho~t
d9ng, CTCP duqc phep phat hanh cac
lo~i
chfrng
khoan
nhu
c6 phi8u, trai phi8u
d8
huy d9ng them v6n. Vi th8
kha
nang
rna
r<?ng
quy mo va huy d9ng vbn
thu~n
lqi
hon

rfit
nhi~u
so
v&i
hinh thuc
cong
ty
trach
nhi~m
huu
h~.
V&i
kha
nang huy d9ng vbn cao
nhu
v~y
cong ty co
th6
kinh doanh trong
cac llnh
Vl,l'C
doi hoi
vBn
16n,
rui
fO
cao, va
ho~t
dQng
CUa

COng
ty
cfing
mang tinh xa
h<?i
h6a
rfit
cao. Vi th8
vi~c
thanh
l~p,
t6
chuc va quan ly cua
CTCP cung thuang phuc
t~p
hon hinh thuc trach
nhi~m
htiu
h~
va duqc
quy d!nh
rfit
ch~t
che trong
lu~t
phap cua cac qubc gia.
1.2.3.
Chi
tl{i
v6n va tai chinh cua

cong
ty
cJ
phOn
1.2.3.1.
v6n
c6
phdn
vbn
c6 phftn la
phk
vbn do chinh cac c6 dong dong gop. No
tra
thanh phftn
vbn chu
sa
huu
cua cong ty.
V~
nguyen
t~c
vbn c6
phk
Ia
b~ng
nhau trong m6i c6
phfin.
Tuy
nhien,
dS

thu~n
ti~n
_ trong
n~m
gifr c6 phftn, linh
ho~t
trong
vi~c
huy
.
d<?ng
v6n
va
n~m
gifr quySn quy8t dinh trong cong ty, vbn c6
phk
c6
thS
duqc chia
lam
nhi~u
lo~i.
Trang
10
Theo
Lu~t
doanh
nghi~p
Vi~t
Narn

hi~n
nay, c6
phAn
c6
thS
duqc chia l:irn 2
1o?i
chinh g6rn c6
phAn
ph6 thong va c6
phAn
uu
dai.
1.2.3.2. L(li nhutjn
t/J
lgi
:Day
1a
phAn
v6n duqc
dS
1?i
sau khi da n9p
thu~
thu
nh~p
doanh
nghi~p.
Lqi
nhu~n

dS
1?i
nay
thu9c
sa
hfru cua cac c6 dong. N6 c6
thS
duqc chia cho cac c6
dong
(gQi
1a
c6 rue )
ho~c
duqc
dS
1?i
dling
dS
tai
dAu
tu
theo
quy~t
dinh cua D?i h9i
d6ng c6 dong.
1.2.3.3. v6n vay va n(l
phai
tra
:Day
1a

phAn
chenh
1~ch
gifra tbng s6 v6n va
phk
v6n c6
phAn
cua cong ty.
Nq
phai tra co the
1a
cac khoan
nq
ngiln
h?U
chua phai tra
nhu
thu~
chua tra cac
1o?i,
1uong nhan vien,
nq
nha cung
dp

Ngu6n v6n vay cong bao g6rn
vay
ngiln
h?U,
trung

h?U
ho~c
dai
h?U
tu
ca.c
ngan hang, t6 chile tai chinh.
1.2.4.
Chi
t/9
thimh
vien trong CTCP.
1.2.4.1.
c6
a6ngph6
thong
c6
dong ph6 thong
1a
ngum
sa
hitu c6
phAri
ph6 thong, co
quy@n:
Tham
dtJ
va biSu
quy~t
t~t

ca
cac
vk
dS
thu9c
thArn
quy@n
cua D?i h9i
d6ng c6 dong; rn6i c6
phAn
phB
thong c6 rn9t
phi~u
biSu
quy~t;
:Duqc
nh~n
c6 rue v6i rnuc theo
quy~t
dinh cua D?i h9i d6ng c6 dong;
:Duqc
uu
tien rnua c6
phAn
rn6i chao ban tuong frng v6i ty
1~
c6
phk
ph6
thong cua tung c6 dong

trong cong ty;
- Khi cong ty giai the, duqc
nh~n
rn9t
phAn
tai san con
1~i
tuong frng v6i s6
c6
phk
gop v6n vao cong ty, sau khi cong ty da thanh toan cho chu
nq
va
c6 dong
1o?i
khac; va
Cac quySn khac
quy dinh
t~i
f)iSu
1~
cong ty.
Theo
quy
dinh cua
Lu~t
Doanh
nghi~p
hi~n
nay, c6 dong

ho~c
nh6rn c6 dong
sa
huu
tren 1 o% s6 c6
phk
ph6 thong trong thm h?Ulien tvc it
nh~t
6 thang
ho~c
ty
1~
khac nho
hon
quy
dinh t?i
:Di@u
1~
cong ty, co quysn:
:DS
cu
ngucri vao H9i d6ng quan tri va
Ban
kiSrn soat
(n~u
c6);
-
Yeu
du
tri~u

t~p
hQp
D?i h9i d6ng c6 dong;
Trang
II
- Xem va
nh~n
bim sao
ho~e
trieh
h,1e
danh saeh
c6
dong
e6
quySn d\f
hQp
D;;ti
h9i dbng e6 dong; va
Oie
quySn khae quy dinh
t;;ti
DiSu
1~
eong ty.
Ben
e;;tnh
quySn
1qi,
e6

dong ph6 thong eiing e6 eae
nghTa
V\1
thea quy d!nh
eua phap,
1u~t
va eua DiSu
1~
eong ty.
1.2.4.2.
c6
tl6ng
uu
tlai biiu quyit
c6
pp.in
uu
dai biSu quySt e6
s6
phiSu biSu quySt nhiSu hon so v6i e6 ph.in
ph6
thong.
sa
phiSu biSu quySt eua m9t e6 ph.in uu dai biSu quySt
do
DiSu
1~
eong
ty quy dinh.
c6

dong
sa
huu e6 ph.in uu dai bisu quyet khong duqe ehuysn nhuqng e6
ph.in
d6 eho nguai khae.
1.2.4.3.
c6
t/6ng
uu
tlai
c6
tuc
c6
~ph.in
uu dai
e6
tue duqe trii e6 tue v6i
m(re
eao hon so vm mue e6 tue eua
e6
ph.in ph6 thong
ho~e
mue 6n d!nh hang nam.
c6
rue duqe ehia hang nam gbm
e6
me
e6 dinh va e6 tue thuang.
c6
tue e6 dinh khong

phl,I
thu9e vao kSt qua kinh.
doanh
eua eong ty. Mue
e6
tue e6 dinh
el,I
thS
va phuong
th(re
xae dinh e6 rue
thu6ng duqe ghi tren e6 phiSu eua
e6
ph.in uu dai
e6
tue.
c6
dong
sa
huu
e6
ph.in uu dai e6 rue khong
eo
quy€n bisu quySt, khong eo
quySn d\f
hQp
D;;ti
h9i dbng
e6
dong, khong e6 quySn

dS
eli nguai vao H9i d6ng
quiin tri va
Ban kiSm soat.
1.2.4.4.
c6
t/6ng
uu
tlai
haem
lgi
C6
dong
uu
dai hoan
l;;ti
la
e6 dong
sa
hiiu
e6
ph.in uu dai hoan
1;;ti.
Theo
Lu~t
Doanh
nghi~p
thi e6 ph.in uu dai hoan
1~i
la e6 ph.in se duqe eong ty hoan

l;;ti
v6n
gop
bfit
e(r khi nao theo yeu c.iu eua ngum
sa
hiiu
ho~e
theo eae
di@u
ki~n
duqe ghi
t;;ti
e6 phieu eua e6 ph.in uu dai hoan
l;;ti.
c6
dong
sa
huu e6 ph.in uu dai hoan
1;;ti
e6 eae
quy@n
khae nhu c6 dong ph6
thong, tru eac truang hqp:
e6
dong
sa
huu
e6
ph.in uu dai hoan

l;;ti
khong e6
quy~n
biSu quySt, khong e6 quySn d\f
hQp
D;;ti
h9i d6ng e6 dong, khong c6 quySn
dS
·eli
nguai vao H9i d6ng
qun tri va Ban kiSm soat.
Trang 12
1.2.4.5.
c6
t/6ng
sang
ltjp
Theo
Lu~t
Doanh
nhgi~p
thi trong 3 narn
dAu,
kS
tir ngay cong
ty
duqc
dp
gifiy chung
nh~n

dang
kY
kinh doanh, cac c6 dong sang
l~p
phai cling nhau
n~rn
giu
it
nhfit 20% s6 c6
phAn
ph6 thong duqc quy6n chao ban; c6
phk
ph6 thong cua c6
dong sang
l~p
c6
thS
chuySn nhuqng cho ngum khong phai la c6 dong neu duqc
S\l'
chfip
thu~n
cua
D~i
h9i dbng c6 dong.
c6
dong dv dinh chuySn nhuqng c6
phk
khong c6 quy8n biSu quyet
v6
vi~c

chuySn nhuqng cac c6
phAn
d6.
Sau thai
h~
ba narn, cac
h~n
che d6i v6i c6
phk
ph6 thong cua c6 dong sang
l~p
duqc bai b6.
1.2.5.
CO'
chi
quiin
ly
ciia
cong
ty
ca
phOn
1.2.5.1.
Dr;ri
h9i
a6ng
c6
tl6ng
D~i
h9i d6ng c6 dong g6rn

tfit
ca
c6 dong c6 quy6n biSu quyet, la C(J quan
quyet dinh cao nhfit cua CTCP.
D~i
h9i dbng c6 dong c6 quy6n quyet dinh d6i
v&i
hAu
het
vfin
d6
quan
tr<;mg
cua cong
ty
lien quan den v6n, tai san,
bAu,
mien
nhi~rn,
bai
nhi~rn
thanh vi en H9i dbng quan tri, thanh vien Ban kiSrn smit.
D~i
h9i d6ng c6 dong
hQp
it
nhfit rn6i narn
rnc)t
IAn.
D~i

h9i d6ng c6 dong
ding
duqc
tri~u
t~p
hQp
theo quyet dinh cua
Hc)i
dbng quan tri;
ho~c
theo yeu
cfiu
cua nh6rn c6 dong
sa
hfru tren 1 0% s6 c6 phfin ph6 thong trong thai
h~n
lien
tt,Ic
it
nhfit 6 thang
ho~c
ty
1~
khac nh6
han
quy dinh
t~i
Di6u
1~
cong

ty;
va
rnc)t
s6
truang
hqp khac.
Theo quy dinh
t~i
Lu~t
Doanh
nghi~p
hi~n
hanh thi quyet dinh cua
Di;ti
h9i
dbng c6 dong duqc thong
qua
t~i
cuc)c
hQp
khi:
Duqc
s6 c6 dong
d~i
di~n
it nhfit 51% t6ng s6 phieu biSu quyet cua
tfit
ca
c6 dong
d\l'

hQp
chfip
thu~n.
Ty
1~
C\1
th~
do Di6u
1~
cong ty
quy
dinh;
D6i
v&i
quyet dinh
v6
1o~i
c6 phdn va s6 luqng c6
phk
duqc
quy~n
chao
ban cua tirng
lo~i;
sua d6i, b6 sung Di8u
1~
cong ty;
t6
chuc
1~i,

giai
th~
cong ty; ban
han
50% t6ng gia tri tai san duqc ghi trong s6
ke
toan cua
cong
ty thi phai duqc s6 c6 dong
d~i
di~n
it nhfit 65% t6ng s6
phi~u
bi~u
Trang 13
quyet cua
tAt
ca c6 dong
dv
h<;>p
chAp
thu~n.
Ty
1~
cv
th~
do Di€u
1~
cong
.

ty quy djnh.
Nhu
v~y,
theo quy djnh tren thi s6 c6 dong
nim
giu
tren 65% t6ng s6 phieu
bi~u
quyet c6 ca h9i
d~
ki~m
smit toan b9
ho~t
d9ng cua CTCP.
1.2.5.2.
Hf)i ttJng quim tri
H9i dbng quan tri la
CO'
quan quan ly cong ty, c6 toan quy€n nhan danh cong
ty
d~
quy€t dinh
m<;>i
vAn
eM
lien
quan den mvc dich, quy€n
.lqi
cua cong ty, tru
nhung

vAn
d€
thu9c thfim quy€n cua
D~i
h9i dbng c6 dong. H9i dbng quan tri c6 .
cac quy€n va
nhi~m
V\1
sau day:
Quyet djnh chien luqc phat tri€n cua cong
ty;
Kien nghi
lo~i
c6
phAn
va t6ng s6 c6
phAn
duqc quyen chao
ban
cua tirng
lo~i;
Quyet dinh chao
b{m
c6
phAn
m&i
trong
ph~m
vi s6 c6
phk

duqc
quy€n
chao
ban
cua. tirng
lo~i;
quyet dinh huy d9ng them v6n theo hinh thuc khac;
Quyet dinh
phuang
an
dAu
tu;
Quyet djnh giai phap phat tri€n thi tru<mg, ti€p thi va cong
ngh~;
thong qua
hqp dbng mua, ban, vay, cho vay va hqp dbng khac c6 gia tri
b~ng
ho~c
16n
han
50% t6ng gia tri tai san duqc ghi trong s6 k€ toan cua cong ty
ho~c
cy
1~
khac nh6
han
duqc quy dinh
t~i
Di€u
1~

cong ty;
B6
nhi~m,
mi~n
nhi~m,
each chuc Giam d6c (T6ng giam d6c)
va
can b9
quan ly
quan
tr<;>ng
khac cua cong ty; quy€t djnh muc luang
va
lqi ich khac
cua cac can b9 quan ly
d6;
Quyet djnh ca
cAu
t6 chuc, quy
ch~
quan ly n9i b9 cong ty, quyet djnh
tha.nh
l~p
cong ty con,
l~p
chi nhanh, van ph6ng
d~i
di~n
va
vi~c

gop v6n,
mua c6
phAn
cua doanh
nghi~p
khac;
Trinh bao cao quy€t toan tai chinh hang nam len
D~i
h9i dbng c6 dong;
Ki€n nghi
muc
c6 tile duqc tra, quyet djnh thai
h~
va thu
tl,lc
tra c6 tile
ho~c
xu
ly
cac khoan
16
phat sinh trong qua trinh kinh doanh;
Trang
14
Quych dinh gia chao ban c6 phan va trai phiSu cua cong ty; dinh gia tai sim
gop v6n khong phai la
ti@n
Vi~t
Nam,
ngo~i

t~
tv
do chuySn d6i, vang;
Duy~t
chuang trinh, n9i dung tai
li~u
ph1,1c
V\1
h9p
D~i
h9i d6ng c6 dong,
tri~u
t~p
h9p
D~i
h9i d6ng c6 dong
ho~c
thvc
hi~n
cac thu
tl,lc
hoi y kiSn
dS
D~i
h9i d6ng c6 dong thong qua quySt djnh;
QuySt dinh
mua
l~i
khong qua 1 0% s6 c6
phAn

da ban cua tirng
1o~i;
KiSn nghi
vi~c
t6 chuc
1~i
ho~c
giai th€ cong ty;
Cac quySn va
nhi~m
V1,l
khac quy djnh
t~i
DiSu
1~
cong ty.
H9i d6ng quan tri thong qua quySt djnh
b~ng
biSu quySt
t~i
cu9c
hQp,
1dy
y
kiSn
bkg
van ban
ho~c
hinh thuc khac do DiSu
1~

cong ty quy djnh.
M6i
thanh vien
H9i d6ng quan tri
c6 m9t phiSu biSu quySt
. H9i d6ng quan tri g6m khong qua
11
thanh vien.
Nhi~m
ky, tieu
chuk
va s6
1uqng
Cl,l
thS
thanh vien H9i d6ng quan tri
do
DiSu
1~
cong ty quy djnh.
1.2.5.3. Giam
abc
(Tfmg giam abc) cong ty
Trong CTCP, Giam d6c (TfJng giam d6c) se
do
H9i d6ng quan tri b6
nhi~m.
Chu tjch H9i d6ng quan tri c6
thS
kiem Diam d6c (TfJng giam d6c) cong ty. Truemg

hqp BiSu
1~
cong ty khong quy dinh Chu tich H9i d6ng quan tri
la
ngum
d~i
di~n
theo phap
lu~t,
thi Giam d6c (TfJng giam d6c) la
nguai
d~i
di~n
theo phap
lu~t
cua
cong
ty.
Giam d6c (Tang giam dflc) la
ngum
diSu hanh
ho~t
d9ng hang ngay cua cong
ty
va chju trach
nhi~m
tru&c
H9i d6ng quan tri
vS
vi~c

thvc
hi~n
cac
quySn va
nhi~m
Vl,l
duqc giao. Giam d6c (TfJng giam d6c) c6 cac quySn va
nhi~m
Vl,l theo
quy
dinh cua phap
lu~t,
DiSu
1~
cong
ty
va quySt dinh cua H9i d6ng quan tfi.
1.2.5.4.
Ban
kiim soat
Theo
Lu~t
Doanh
nghi~p
hi~n
nay, CTCP c6 tren
11
c6 dong phai c6 Ban
kiSm soat tir 3 dSn 5 thanh vien, trong d6 it nhdt phai c6 m9t thanh vien c6 chuyen
man

vS
kS
toan. Ban kiSm soat bau m9t thanh vien lam Tru6ng ban va Tnr6ng ban
kiSm soat phai la c6 dong. QuySn va
nhi~m
Vl,l
cua Tru6ng ban kiSm soat do DiSu
Trang 15
I~
c6ng ty quy djnh. Ban ki€m soat
c6
cac quy€n va
nhi~m
V\1
theo quy dinh cua
Lu~t
va Di€u
I~
cong ty.
1.3.
Ly
lu~n
v~
cA
phin
hoa,
tU'
nhan
hoa va
vi~c

ap dvng hinh thifc
CTCP
0'
Vi~tNam.
1.3.1. Khai
ni~m
cti phfln hoa,
tzr
nhiin hoa
va
Vtin
aJ
hinh
thuc
CTCP cho cdc
DNJJTNN.
CPH
Ia
khai
ni~m
de chi
vi~c
chuySn d6i m9t doanh
nghi~p
(khong phai cong
ty
c6
phAn)
thanh CTCP.
Thai

gian qua,
thu~t
ngu CPH thuang duqc
si'r
d1,mg
cho ddi tuqng
Ia
cac
doanh
nghi~p
c6 v6n
s&
hfru
nha
nu&c.
N6 n6i len qua trinh chuySn doanh
nghi~p
nha
nu&c
thanh CTCP thong qua
vi~c
ban m9t
phAn
hay toan
b9
doanh
nghi~p
nha
nu&c
bing

each phat hanh
c6
phieu cho cong chimg. CPH doanh
nghi~p
nha
nu&c
la m9t
bi~n
phap chuySn doanh
nghi~p
nha
nu&c
sang
lo~i
hinh doanh
nghi~p
da
s&
huu
nhim
huy d9ng r9ng rai ngu6n v6n cho
dAu
tu
phat triSn SXKD, gop
phfrn
xu
ly va
kh~c
phvc nhung t6n
t~i

cua doanh
nghi~p
nha
nu&c
trong giai
do~n
hi~n
thai,
t~o
di€u
ki~n
cho ngum lao d9ng c6
c6
phAn
va
tham gia lam chu doanh
nghi~p,
nang cao
hi~u
qua SXKD cua doanh
nghi~p,
d6ng thai phvc
V\1
cho nhu
du
CO'
d.u
l~i
n€n kinh
te.

Tu
nhan h6a
Ia
qua trinh chuySn d6i hinh
thfrc
s&
huu tu Nha
nu&c
sang
tu
nhan, d6ng thai chuySn cac
IInh
vgc SXKD tir Nha
nu&c
d9c quyen sang cho tu
nhan dam
nhi~rn.
Nhu
v~y,
khai
ni~rn
CPH khong d6ng
nh~t
v&i
khai
ni~rn
tu
nhan
h6a. CPH doanh
nghi~p

nha
nu&c
la chuySn
s&
hfru
Nha
nu&c
cho nhi€u ddi tuqng
khac nhau nhu: cac
t6
chfrc
kinh te - xa h9i, cac ca nhan trong va ngoai doanh
nghi~p;
Nha
nu&c
c6
thS
giu
l~i
ho~c
kh6ng giu
l~i
c6
phftn trong cac doanh
nghi~p
CPH.
CPH khac
v6i tu nhan h6a &
diSrn
ca ban

Ia
no chuySn doanh
nghi~p
tir
hinh
thi'rc
tru&c
d6
kh6ng phai
Ia
hinh thfrc c6
phAn
sang hinh thuc CTCP nhirn
t~o
n€n
tang
cho
vi~c
thay d6i hinh thuc
t6
chfrc quan ly cling nhu phuang huang
ho~t
d9ng
cua
doanh
nghi~p.