MỘT số GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG đào tạo hệ TRUNG cấp CHUYÊN NGHIỆP TRÊN địa bàn THÀNH PHỐ hồ CHÍ MINH

B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH
~~~~~~*~~~~~~






VÕăTHăTHUăHNG




NỂNGăCAOăCHTăLNGăCHOăVAYăIăVIă
DOANHăNGHIPăXỂYăLPăTIăNGỂNăHÀNGăUă
TăVÀăPHÁTăTRINăVITăNAM




LUNăVNăTHCăSăKINHăT

TP.ăHăCHÍăMINH,ăNMăă2011


B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH
~~~~~~*~~~~~~



VÕăTHăTHUăHNG




NỂNGăCAOăCHTăLNGăCHOăVAYăIăVIă
DOANHăNGHIPăXỂYăLP TIăNGỂNăHÀNGăUă
TăVÀăPHÁTăTRINăVITăNAM




ChuyênăngƠnh:ăKinhătăTƠiăchínhăậ Ngân hàng
Mãăs: 60.31.12



LUNăVNăTHCăSăKINHăT

NGIăHNGăDNăKHOAăHC:ă
PGS.TSăTRNăHUYăHOÀNG



TP.ăHăCHÍăMINH,ăNMăă2011


LIăCAMăOAN


Tôi cam đoan đơy lƠ đ tƠi nghiên cu mang tính đc lp ca cá nhơn.
Lun vn đc hoƠn thƠnh sau quá trình hc tp, nghiên cu thc tin, kinh
nghim bn thơn vƠ di s hng dn ca thy PGS.TS Trn Huy HoƠng.
Lun vn nƠy cha đc ai công b di bt k hình thc nƠo.

Tácăgi



VõăThăThuăHng

85


MCăLC
DANH MC CH VIT TT

DANH MUC S , BNG BIU
TÓM TT LUNăVN
LIăMăU 1

CHNGă 1:ă ă MTă Să VNă  C BNă Vă CHTă LNGă CHOă
VAYă Iă VIă DOANHă NGHIPă XỂYă LPă CAă NGỂN HÀNG
THNGăMI 3

1.1. Hot đng cho vay đi vi doanh nghip xơy lp ca ngơn hƠng thng
mi 3
1.1.1. Khái nim cho vay đi vi doanh nghip xơy lp ca ngơn hƠng thng
mi 3

1.1.2. c trng cho vay đi vi doanh nghip xơy lp 3
1.1.3. Các hình thc cho vay doanh nghip xơy lp 4
1.1.4. Quy trình cho vay doanh nghip xơy lpError! Bookmark not defined.
1.2. Cht lng cho vay đi vi doanh nghip xơy lp ca Ngơn hƠng thng
mi 12
1.2.1 Quan nim v cht lng cho vay đi vi doanh nghip xơy lp 12
1.2.2.Các ch tiêu phn ánh cht lng cho vay đi vi doanh nghip xơy lp12
1.3. Các nhơn t nh hng đn cht lng cho vay đi vi doanh nghip xơy
lp ca Ngơn hƠng thng mi 18
1.3.1. Các nhơn t ch quan 18
1.3.2. Các nhơn t khách quan 25
1.4 KT LUNă CHNGă
1ầầầầầầầầầầầầầầầầầầ.26
CHNG 2. THC TRNG CHT LNGă CHOă VAYă I VI
CDOANH NGHIP XÂY LP TIăNGỂNăHÀNGăU T VÀ PHÁT
TRIN VIT NAM 266
2.1. Tng quan v Ngơn hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam 266

2.1.1. C cu t chc vƠ mng li hot đng 266
86


2.1.2. Tình hình hot đng kinh doanh ca Ngơn hƠng u t vƠ Phát trin
Vit Nam 29
2.2. Thc trng cht lng cho vay đi vi các doanh nghip xơy lp ti Ngơn
hƠng u t và Phát trin Vit Nam 38
2.2.1. Hot đng cho vay đi vi các doanh nghip xơy lp ti Ngơn hƠng u
t vƠ Phát trin Vit Nam 38
2.2.2. Phơn tích cht lng cho vay đi vi các doanh nghip xơy lp ti Ngơn
hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam 42
2.3. ánh giá cht lng cho vay đi vi doanh nghip xơy lp ti Ngơn hƠng
u t vƠ Phát trin Vit Nam 50
2.3.1. Nhng mt đt đc 50
2.3.2. Hn ch 52
2.3.3. Nguyên nhân 53
CHNG 3. GII PHÁP NÂNG CAO CHT LNG CHO VAY
DOANH NGHIP XÂY LP TIă NGỂNă HÀNGă U T VÀ PHÁT
TRIN VIT NAM 63
3.1. nh hng hot đng cho vay đi vi doanh nghip xơy lp ti Ngơn
hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam 63
3.1.1. nh hng hot đng cho vay nói chung ti Ngơn hƠng u t và Phát
trin Vit Nam 63
3.1.2. nh hng hot đng cho vay đi vi doanh nghip xơy lp ti Ngơn
hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam 64
3.2. Gii pháp nơng cao cht lng cho vay đi vi doanh nghip xơy lp ti
Ngơn hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam 65
3.2.1. HoƠn thin chính sách cho vay đi vi doanh nghip xơy lp 65
3.2.2. Nơng cao cht lng đi ng cán b tín dng 688

3.2.3. HoƠn thin ni dung thm đnh trc khi cho vay đi vi doanh nghip
xơy lp 70
3.2.4. Tng cng qun lỦ, giám sát quá trình s dng vn vay ca doanh
nghip xơy lp 73
87


3.2.5. Tng cng áp dng mô hình cho vay khép kín đi vi các doanh
nghip xơy lp 75
3.2.6. Nơng cao cht lng công tác thu thp vƠ x lỦ thông tin trong hot
đng cho vay doanh nghip xơy lp 76
3.2.7. HoƠn thin vƠ đi mi trang thit b, công ngh ngơn hƠng 77
3.2.8. Tng cng công tác kim tra hot đngcho vay 78
3.3. Kin ngh: 79
3.3.1. Kin ngh đi vi Chính ph 79
3.3.2. Kin ngh vi Ngơn hƠng nhƠ nc 81
KT LUN CHNGă3 82

KÊT LUN 83

89


DANHăMCăTăVITăTT

BIDV
:
Ngơn hƠng đu t vƠ phát trin Vit Nam
CBTD
:
Cán b tín dng
CV
:
Cho vay
CP
:
C phn
DNXL
:
Doanh nghip xây lp
DPRRTD
:
D phòng ri ro tín dng
NHNN

:
Ngân hƠng NhƠ nc
NHTM
:
Ngơn hƠng thng mi
HTD
:
Hp đng tín dng
KH
:
K hoch
RRTD
:
Ri ro tín dng
TCTD
:
T chc tín dng
TD
:
Tín dng
TSB
:
Tài sn đm bo
XDCB
:
Xây dng c bn
VL
:
Vn lu đng
90

DANHăMCăCÁCăBNGăBIUăDỐNGăTRONGăLUN VNă
Trang
Bng 2.1 : Tình hình tài sn và vn ch s hu ca BIDV giai don
2008-2010 29
Bng 2.2 : Mt s ch tiêu tng quát v kt qu hot đng
kinh doanh ca BIDV giai đon 2008 ậ 2010 30
Bng 2.3 : C cu ngun vn huy đng ca BIDV giai đon
2008 ậ 2010 31
Bng 2.4 : Quy mô và C cu d n tín dng theo k hn ca BIDV
giai đon 2008 ậ 2010 33
Bng 2.5 : C cu d n tín dng theo hình nghip v ca BIDV. 35
Bng 2.6 : Lãi sut cho vay thng mi giai đon 2008 ậ 2010 36
Bng 2.7 : Phân loi nhóm n ca BIDV giai đon 2008 ậ 2010 36
Bng 2.8 : Lãi thun t hot đng dch v ca BIDV giai đon
2008 ậ 2010 37
Bng 2.9 : Tình hình d n ca DNXL giai đon 2008-2010 38
Bng 2.10 : T l n quá hn ca DNXL giai đon 2008 - 2010 40
Bng 2.11 : Phân loi n quá hn ca DNXL theo thi gian 42
Bng 2.12 : Nhóm n 44
Bng 2.13 : N xu ca DNXL giai đon 2008 - 2010 44
Bng 2.14 : T l lãi còn tn đng cha thu đc so vi d n ca
DNXL 46
Bng 2.15 : T l d phòng RRTD đi vi DNXL 47
91


Bng 2.16 : T l d n ca DNXL có TSB 47

Bng 2.17 : Li nhun t hot đng cho vay đi vi DNXL 48
S đ 2.1 : Mô hình t chc h thng ca BIDV 26
S đ 2.1 : C cu b máy qun ly ca BIDV 28
Biu đ 2.1 : Tình hình tài sn và vn ch s hu ca BIDV giai đon
2008 - 2010 30
Biu đ 2.2 : C cáu ngun vn huy đng ca BIDV giai đon 2008 -
2010 31
Biu đ 2.3 : Quy mô vƠ c cu tín dng ca BIDV giai đon 2008 -
2010 34
Biu đ 2.4 : Tình hình d n ca DNXL giai đon 2008 - 2010 39
Biu đ 2.5 : T l n quá hn ca DNXL giai đon 2008 - 2010 41
Biu đ 2.6 : Phân loi n quá hn ca DNXL theo thi gian 43
Biu đ 2.7 : N xu ca DNXL giai đon 2008 - 2010 45
Biu đ 2.8 : Li nhun t hot đng cho vay đi vi DNXL 49





1


LIăMăợU
1. Tính cp thit caăđ tài
Ngơn hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam lƠ ngơn hƠng thng mi nhà
nc có b dƠy lơu đi nht trong h thng ngơn hƠng thng mi Vit Nam.
Qua chng đng 53 nm xơy dng vƠ trng thành, t mt ngân hàng
chuyên ngành có nhim v ch yu là cp phát, cho vay và qun lý vn đu t
xây dng c bn tt c các lnh vc ca nn kinh t thuc k hoch NhƠ nc,
đn nay Ngơn hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam đƣ tr thành ngân hàng

thng mi nhƠ nc hƠng đu Vit Nam, hot đng theo mô hình tng công
ty nhƠ nc hng đc bit vi tính h thng cao. Ngơn hƠng u t vƠ Phát
trin Vit Nam đƣ khng đnh đc vai trò ch lc và th mnh trong vic cho
vay vn phc v đu t phát trin, góp phn Công nghip hoá - Hin đi hoá
đt nc.
Doanh nghip xây lp t lơu đƣ lƠ khách hƠng truyn thng ca Ngân
hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam, d n đi vi loi hình doanh nghip
này luôn chim t trng ln trong tng d n ca Ngân hàng. Tuy nhiên, thc
t cho thy hot đng cho vay đi vi doanh nghip xây lp còn tn ti nhiu
hn ch làm nh hng đn cht lng tín dng và thu nhp ca ngân hàng.
Mt trong nhng biu hin ca tình trng trên là t l n quá hn cao, n xu
còn  mc cao,ầ Chính vì vy, vic ch ra nhng hn ch, nguyên nhân dn
đn hn ch trên, t đó đ ra gii pháp nhm nâng cao cht lng cho vay đi
vi doanh nghip xây lp là vic cn thit. Xut phát t mong mun trên, đ
tài “NợnỂ caỊ cểt ệnỂ cểỊ ốay đi vi doanh nghip xây lp ti Ngân
ểỢnỂ Ố t ốỢ Phát trin Vit Nam” đƣ đc tác gi chn lƠm đ tài nghiên
cu.
2. Mcăđíchănghiênăcu
- H thng hoá nhng vn đ c bn v cht lng cho vay đi vi
doanh nghip xây lp ca ngơn hƠng thng mi.
2


- T lý thuyt nghiên cu kt hp vi thc trng hot đng cho vay đi
vi doanh nghip xây lp ti Ngơn hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam đ
đánh giá nhng u đim, hn ch và nguyên nhân.
-  xut gii pháp nâng cao cht lng cho vay đi vi doanh nghip
xây lp ti Ngơn hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam.
3.ăiătng và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: Cht lng cho vay đi vi doanh nghip xây

lp ca ngơn hƠng thng mi.
- Phm vi nghiên cu: Trong bài vit ch xét trên giác đ ngân hàng và
tp trung nghiên cu cht lng cho vay di giác đ cho vay đi vi các
doanh nghip xây lp đ phc v hot đng thi công xây lp ti Ngân hàng
u t vƠ Phát trin Vit Nam trong giai đon 2008-2010.
4.ăPhngăphápănghiênăcu
Lun vn s dng phng pháp thng kê kinh t, so sánh, tng hp mt
cách logic đ làm sáng t các vn đ đt ra nhm tìm ra các gii pháp nâng
cao cht lng cho vay đi vi các doanh nghip xây lp.
5. Kt cu ca Lunăvn
Ngoài li m đu và kt lun, Lun vn đc kt cu thƠnh 3 chng:
Chng 1: Mt s vn đ c bn v cht lng cho vay đi vi doanh
nghip xây lp ca ngơn hƠng thng mi.
Chng 2: Thc trng cht lng cho vay đi vi doanh nghip xây lp
ti Ngơn hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam.
Chng 3: Gii pháp nâng cao cht lng cho vay doanh nghip xây
lp ti Ngơn hƠng u t vƠ Phát trin Vit Nam.
3


CHNGă1:ăăMTăSăVNăăCăBNăVăCHTăLNGă
CHOăVAYăIăVIăDOANHăNGHIPăXỂYăLPăCAăNGỂNăHÀNGă
THNGăMIă
1.1.ă Hotă đngă choă vayă điă viă doanhă nghipă xơyă lpă caă ngơnă hƠngă
thngămi
1.1.1. Kểái nim cểỊ ốay đi ối dỊanể nỂểiị xợy ệị ca nỂợn ểỢnỂ tểnỂ
mi
Doanh nghip xây lp là doanh nghip hot đng trong lnh vc xây
dng, lp đt thit b các công trình, hng mc công trình xây dng. Trong
nn kinh t th trng, DNXL luôn phi đi đu vi s cnh tranh gay gt; đ

chin thng trong cnh tranh, các DNXL phi có mt tim lc tài chính mnh
đ thc hin nhng hot đng nh đi mi dây chuyn công ngh, mua sm
máy móc hin đi, mua sm nguyên vt liu, ci tin nơng cao nng lc sn
xut kinh doanh, cht lng các công trình xây dng, h giá thƠnh,ầ Trên
thc t, do kh nng tƠi chính có hn nên hu ht các doanh nghip xây lp
đu cn s h tr t bên ngoài. Nhu cu tài tr đi vi DNXL xut phát t
nhng đòi hi trên.
Cểo vay đi vi doanh nghip xây lp ca nỂân ểànỂ tểnỂ mi là hot
đng tài tr vn ca NỂân ểànỂ tểnỂ mi đi vi doanh nghip xây lp có
s hoàn tr c gc và lãi trong mt khong thi gian theo tha thun.
Hot đng cho vay đi vi DNXL ca ngơn hƠng thng mi đóng vai
trò quan trng trong vic đm bo ngun tài chính, góp phn nâng cao cht
lng và hiu qu sn xut kinh doanh ca các DNXL, t đó, tng cng c
s vt cht k thut cho nn kinh t, to điu kin cn cho s phát trin ca
đt nc.
4


.
1.1.2. c trnỂ cểỊ ốay đi ối dỊanể nỂểiị xợy ệị
1.2.2.1. NểnỂ nỨt đc tểù trỊnỂ ểỊt đnỂ ca dỊanể nỂểiị xợy ệị
So vi các ngƠnh sn xut khác, ngƠnh XDCB có nhng đc đim v
kinh t - k thut riêng bit, th hin rt rõ nét  sn phm xơy lp vƠ quá
trình to ra sn phm ca ngƠnh. Nhng đc đim riêng ca ngƠnh vƠ đc
đim sn phm xơy lp s chi phi công tác t chc qun lỦ, điu hƠnh hot
đng SXKD ca DNXL.
* Văsnăphmăxơyălp
- Sn phm xơy lp lƠ nhng công trình xơy dng (t công trình xơy
dng công nghip đn dơn dng, cu đng, c s h tng, xơy lp đinầ) có
quy mô ln, kt cu phc tp, mang tính đn chic: c đim nƠy dn đn

chu k sn xut dƠi, vn đu t b vƠo đ xơy dng d b  đng, gơy lƣng
phí, hoc ngc li nu thiu vn s lƠm công tác thi công b gián đon, kéo
dƠi thi gian xơy dng. Do đó, yêu cu công tác qun lỦ tƠi chính phi có k
hoch, có bin pháp k thut thi công tt đ rút ngn thi gian xơy dng, tit
kim vt t, lao đng, tit kim chi phí qun lỦ đ h giá thƠnh xơy dng.
- Sn phm xơy lp có tính cht c đnh, ni sn xut gn lin vi ni
tiêu th sn phm: Các t liu sn xut phi di chuyn theo đa đim đt sn
phm. c đim nƠy lƠm khó khn cho công tác t chc sn xut. Do đó, đ
gim thiu lƣng phí, tht thoát trên đòi hi trc khi khi công xơy dng công
trình phi lƠm tht tt công tác chun b đu t vƠ chun b xơy dng; hiu
qu kinh doanh s ph thuc rt ln vƠo trình đ t chc qun lỦ ca DNXL.
- Sn phm xơy lp chu nh hng ca điu kin thiên nhiên, khí hu,
đa cht, thu vn, : Ri ro xy ra tác đng ti tin đ thi công công trình,
giá thƠnh công trình, thm chí c cht lng công trình. Do đó, các DNXL
phi t chc thi công hp lỦ, có phng án s dng cng nh bo qun
5


nguyên, nhiên vt liu đ tránh b tác đng xu ca các điu kin t nhiên vƠ
qun lỦ hiu qu chi phí.
- i tng hch toán chi phí c th trong xơy lp lƠ các hng mc công
trình, các giai đon ca hng mc hay nhóm hng mc. Do đó, DNXL phi
lp d toán chi phí vƠ tính giá thƠnh theo tng hng mc công trình hay giai
đon ca hng mc công trình.
*ăăcăđimăvătăchcăqunălỦăvƠăsnăxutăkinhădoanh
- Hot đng SXKD ca DNXL lƠ hot đng mang tính đc thù, các
DNXL ch sn xut nhng sn phm mƠ ch đu t đt hƠng vƠ đc tiêu th
khi ch đu t chp thun theo các điu kin đƣ kỦ kt. Hot đng ca DNXL
phn nƠo ph thuc vƠo kh nng phát trin, đu t vƠ m rng ca nn kinh
t, nu đu t ca nn kinh t tng trng cao thì th trng tiêu th ca

DNXL có kh nng đc m rng. Trên c s đó, hot đng cho vay ca
NHTM đi vi DNXL đ tham gia thi công các công trình phc v cho nhu
cu phát trin ca nn kinh t cng có kh nng m rng.
- Kt qu SXKD ca DNXL đc thc hin khi các công trình xơy lp
(sn phm xơy lp) đc ch đu t chp thun vƠ thanh toán, vƠ ch khi đó
DNXL mi có kh nng tr n ngơn hƠng. Vì vy, quan h tín dng gia
DNXL vƠ Ngơn hƠng, hay nói cách khác cht lng cho vay đi vi DNXL s
ph thuc ln vƠo mi quan h gia ch đu t (bên A) vƠ DNXL (bên B),
mi quan h nƠy th hin : Cht lng thc hin công trình, phng thc
nghim thu thanh toán ca ch đu t, tin đ xơy dng, ngun vn xơy dng
c bn ca ch đu tầ
*ăVătìnhăhìnhătƠiăchínhăcaăDNXL
- Tc đ chu chuyn vn trong các DNXL thng không cao, nhu cu
vn lu đng thng chim t trng ln trong tng nhu cu vn cho hot
đng sn xut kinh doanh: Do đc đim xơy dng mt đn v sn phm đòi
6


hi phi b nhiu chi phí, thi gian thi công kéo dƠi dn đn tình trng  đng
vn sn xut  các hng mc công trình thi công d dang. Khi công trình
hoƠn thƠnh, công tác nghim thu, quyt toán vƠ thanh toán còn phi ph thuc
vƠo ch đu t. Các DNXL thng xuyên b chim dng vn trong thi gian
dƠi nên tc đ quay vòng vn lu đng thng rt thp, nhu cu vn lu đng
cn thit cho thi công ln.
- Kh nng t ch v tƠi chính thp: Thc t hin nay, vn ch s hu
ca DNXL thng ch chim khong 5-20% trong tng ngun, còn li lƠ vn
vay ngơn hƠng vƠ vn chim dng khác. Do đó gánh nng v chi phí lƣi vay
ln gơy áp lc đn hiu qu kinh doanh vƠ tình hình tƠi chính ca doanh
nghip. Li nhun đt đc không cao nên kh nng b sung vn ch s hu
vƠ đu t nơng cao nng lc sn xut thi công thng hn ch. Trong khi đó,

do sn lng thi công tng lên cùng vi yêu cu cao v cht lng công trình
đòi hi phi có nhng thit b thi công hin đi nên nhu cu vn (c vn lu
đng vƠ vn đu t trung dƠi hn) ngƠy cƠng tng.
- Ngoài ra, xu th chung hin nay, các DNXL sau thi gian đu hot
đng có hiu qu, có nn tng c bn v sn xut, th trng đu vƠo, đu ra
thng có xu hng m rng đu t sang nhiu lnh vc khác nh đu t bt
đng sn, thy đin,ầ nhm đt đc mc t sut li nhun cao hn, tng
nng lc tài chính; nhiu DNXL va là ch đu t d án, va lƠ đn v thc
hin các hng mc thi công xây lp ca d án.
1.2.2.2. c trnỂ cểỊ ốay đi ối dỊanể nỂểiị xợy ệị
Xut phát t nhng nét đc thù trong hot đng ca doanh nghip xơy
lp, nghip v cho vay phc v thi công xơy lp cng có nhng đc đim
riêng:
Tể nểt, nhu cu vay vn lu đng ln, thi gian cho vay vn lu
đng thng kéo dƠi hn thi gian cho vay đi vi doanh nghip hot đng
7


trong nhiu lnh vc khác (kinh doanh thng mi, SXKD khác): Vì đc đim
ca ngƠnh xơy lp lƠ thi gian thi công, nghim thu, thanh toán vƠ quyt toán
ca công trình thng kéo dƠi, tc đ quay vòng vn lu đng thng rt
thp, nhu cu vn lu đng cn thit cho thi công ln hn so vi các doanh
nghip hot đng trong lnh vc khác.
Th hai, đi tng cho vay vn lu đng là nhng chi phí trc tip liên
quan và phc v cho DNXL thc hin các hp đng thi công xây lp, c th
nh sau:
- Chi phí nguyên vt liu phc v thi công xây lp: Cát, đá si, thuê xe
vn chuyn, xi mng, st thép và các chi phí nguyên vt liu khác.
- Chi phí nhơn công: Lng Cán b nhân viên, công nhân xây dng,
nhân công thuê ngoài và các chi phí nhân công khác.

- Chi phí thuê thit b máy móc thi công, chi phí sa cha nh thit b,
công c phân b vào công trình.
- Chi phí ban đu trin khai thi công công trình nh: Chi phí lán tri,
chuyn máy móc thit b và các chi phí khác. Chi phí chung.
- Thanh toán cho nhà thu ph (B’) trong trng hp khách hàng là nhà
thu chính.
- Các chi phí khác phc v thi công công trình xây lp trong d toán xây
lp công trình.
Th ba, cn c xác đnh các điu khon vay vn có tính đc thù riêng:
Vic cho vay phi cn c trên c s hp đng giao nhn thu xây lp đƣ đc
ký kt gia bên nhn thu và bên giao thu; bên giao thu có th chính là ch
đu t hoc lƠ ngi đc ch đu t y quyn. ng thi, đ xác đnh doanh
s cho vay đi vi mt công trình cn da vào các yu t: Giá tr hp đng
xây lp công trình; Vn t có vƠ huy đng khác tham gia vào công trình là
bao nhiêu? Li nhun đnh mc ca công trình là bao nhiêu? Vn ch đu t
8


ng trc tin là bao nhiêu? T đó xác đnh doanh s cho vay đi vi mt
công trình. NgoƠi ra, đ đm bo cht lng khon vay, qun lỦ đc ri ro
tín dng, các ngơn hƠng thng phi thc hin cho vay theo tng công trình,
đánh giá hiu qu kinh doanh, kh nng tr n ca tng công trình đ đa ra
quyt đnh cho vay hay không.
Tể t, cn chú trng đánh giá toƠn din tình hình tài chính, hot đng
SXKD ca DNXL: Do nhiu DNXL có quy mô hot đng ca ngƠy cƠng ln,
tính cht đa ngƠnh đa ngh (ngoƠi xơy lp, còn m rng đu t sang lnh vc
bt đng sn, thy đin,ầ) nên trong quá trình thm đnh ngoƠi đánh giá
phng án SXKD/d án đu t khách hƠng đ ngh cho vay, NHTM cn đánh
giá toƠn din tình hình hot đng, hiu qu tt c các lnh vc SXKD ca
DNXL, đánh giá kh nng cơn đi vn, k hoch s dng vn ca DNXL

giám sát mc đích s dng vn vay, kim soát dòng tin thanh toán ca ngân
hƠng đi vi khách hàng nhm đánh quyt đnh mc cho vay, điu kin cho
vay phù hp, đm bo vn vay đc s dng đúng mc đích, thu n kp thi.
Tể nm, ngoài DNXL (nhà thu thi công công trình), ngân hàng phi
thit lp mi quan h vi ch đu t công trình: Do ngun tr n vay ngân
hàng ca DNXL là ngun vn Ch đu t thanh toán giá tr khi lng hoàn
thành công trình, do vy trc khi cho vay, ngân hàng phi xác đnh rõ ngun
vn thanh toán ca ch đu t đi vi tng công trình v c cu ngun vn
(vay Ngân hàng, Vn t có, ngun vn khác), thi gian thanh toán, điu kin
thanh toán; Sau khi cho vay phi theo dõi cht ch tin đ thi công, kim soát
dòng tin thanh toán đ thu hi n vay vƠ thng xuyên tin hƠnh đi chiu
công n gia ch đu t vƠ nhƠ thu đ bit đc ngun thu ca công trình.
Ngoài ra, đ bám sát ngun tin thanh toán công trình, ngân hàng cho
vay có th yêu cu ch đu t thc hin chuyn tin thanh toán cho nhà thu
thi công v tài khon tin gi ca nhà thu ti ngân hàng cho vay. Biên bn
9


xác nhn chuyn tin v tài khon ca khách hàng ti ngân hàng có th ký
gia hai bên đó là khách hàng và ch đu t vƠ xut trình biên bn đó cho
ngân hàng. Tuy nhiên, trong mt s trng hp đ đ phòng khách hàng và
ch đu t kỦ li xác nhn chuyn tin thì biên bn xác nhn chuyn tin s
đc ký 3 bên gia ngân hàng, khách hàng và ch đu t.
1.1.3. Các ểìnể tểc cểỊ ốay dỊanể nỂểiị xợy ệị
Hot đng cho vay đi vi DNXL ca ngân hàng có nhiu hình thc đa
dng, vic phân loi ch có tính cht tng đi. Tu thuc vào tiêu thc phân
loi mà có th chia ra các hình thc cho vay khác nhau.
a. Cnăc vào thi hn cho vay
Phân chia theo thi gian có Ủ ngha quan trng vi ngân hàng vì liên
quan mt thit đn tính an toàn và sinh li ca hot đng tín dng cng nh

kh nng hoƠn tr ca khách hàng. Da vƠo cn c này, có th phân chia cho
vay đi vi DNXL thành các loi nh sau:
* Cho vay ngn hn: Là các khon cho vay có thi hn đn 12 tháng.
Cho vay ngn hn đi vi DNXL thng bao gm hai loi sau:
- Cho vay tng ln (cho vay theo món):
+ i tng áp dng: i vi khách hàng có quan h không thng
xuyên, có ngun thu không n đnh và mt s khách hàng có nhu cu vay
theo món khác nh vay bù đp thiu ht tài chính tm thi, vay bc cu,ầ
+ Mc cho vay thng đc xác đnh nh sau:
Mc cho vay
=
Chi phí cn thit cho
SXKD
-
Vn t có
-
Vn khác

Chi phí cn thit
cho SXKD
=
Giá tr
hp đng
thi công XL
-
Khu hao
c bn
-
Thu
-

Li
nhun
đnh mc
10


+ Vn khác gm vn vay TCTD khác, vn ng trc ca đi tác trong
hp đng kinh t, vn chim dng ca nhà cung cp tham gia vào công trình.
+ Mc tr n và k hn tr n có th đc xác đnh da trên c s tng
chu k sn xut kinh doanh, hoc kh nng thu tin ti thi đim gn nht ca
khách hàng.
- Cho vay theo hn mc tín dng:
+ i tng áp dng: i vi các khách hàng có sn xut kinh doanh
n đnh, có hiu qu và có quan h vay thng xuyên, tín nhim vi ngân
hàng và có nhu cu vay vn theo hn mc.
CF SX cn thit
tronỂ nm ẦH Vn ệu đng Các khon
Hn mc TD = - t có - ểuy đng
VònỂ quay Vầ khác

Chi phí SX = Tng giá tr sn ệng - Khu hao - Thu - Li
nhun
Cn thit (doanh thu thun) tểeo ẦH c bn đnh
mc
+ Các khon huy đng khác gm vn vay TCTD khác, vn ng trc
ca đi tác, vn chim dng ca nhà cung cp,
+ Vic xác đnh thi hn cho vay, k hn tr n, mc tr n phi cn c
vào chu k sn xut kinh doanh, vòng quay vn lu đng, dòng tin ca
doanh nghip đ xác đnh thi hn cho vay, k hn tr n phù hp. i vi
cho vay thng xuyên thì mc tr n đc xác đnh da vào mc đ luân

chuyn, chu k sn xut, và do ngân hàng và khách hàng tho thun vi nhau.
+ Trong thi hn hiu lc ca hp đng cho vay theo hn mc, khách
hàng có th va rút vn vay, va tr n tin vay song phi đm bo s d n
11


không đc vt hn mc tín dng đƣ tho thun trong hp đng tín dng
hn mc.
* Cho vay trung dài hn: Là hình thc cho vay có thi hn t 12 tháng
tr lên. Trong đó các khon cho vay có thi hn t trên 12 tháng đn 60 tháng
là cho vay trung hn, thi hn t 60 tháng tr lên là cho vay dài hn. C th:
+ Cho vay trung hn đi vi DNXL: T trên 12 tháng đn 60 tháng tài tr
cho các tài sn c đnh nh phng tin vn ti, máy móc thit b thi công,
+ Cho vay dài hn đi vi DNXL: T trên 60 tháng tr lên tài tr cho
các công trình xây dng đu t c s h tng nh nhƠ, sơn bay, cu đng,
cp nc đô th, có giá tr ln, thng có thi gian s dng lâu.
b. Cnăc vƠoăđcăđim luân chuyn vn ca DNXL
- Cho vay vn lu đng: Là hình thc cho vay đ tài tr cho tài sn lu
đng ca DNXL nh chi phí nguyên vt liu phc v thi công xây lp, chi phí
nhân công, chi phí thuê thit b máy móc thi công, chi phí sa cha nh thit
b, công c phân b vào công trình,
- Cho vay vn c đnh: Là hình thc cho vay đ tài tr cho tài sn c
đnh ca DNXL nh phng tin vn ti, máy móc thit b thi công, vn
phòng, tr s,
c.ăCnăc vào hình thc boăđm tin vay
- Cho vay tín chp: Là loi hình cho vay mà ngân hàng cho vay ch yu
da vào uy tín ca khách hƠng, không đòi hi phi có tài sn bo đm.
- Cho vay bo đm bng tài sn: Là loi hình cho vay mƠ ngơn hƠng đòi
hi ngi vay phi có tài sn cm c, th chp hoc bo lãnh ca bên th ba
hoc bo đm bng tài sn hình thành t vn vay.

12


1.2.ă Chtă lngă choă vayă điă viă doanhă nghipă xơyă lpă caă Ngơnă hƠngă
thngămi
1.2.1 QỐan nim ố cểt ệnỂ cểỊ ốay đi ối dỊanể nỂểiị xợy ệị
Cht lng cho vay đi vi DNXL ca NHTM là mt thut ng phn
nh mc đ an toàn và kh nng sinh li ca hot đng cho vay đi vi
DNXL mang li cho ngân hàng; đng thi nó cng phn nh s tha mãn ca
khách hàng là doanh nghip xây lp v nhu cu vn, thi gian đáp ng, tin
ích,ầ trong hot đng cho vay ca ngân hàng.
 đánh giá cht lng cho vay đi vi DNXL ca NHTM mt cách
hoàn toàn chính xác là mt công vic không d bi nó đòi hi phi xem xét
trên nhiu mt, thông qua s tng hp kt qu phân tích nhiu ch tiêu khác
nhau. Trong phm vi bài vit này, tác gi tp trung nghiên cu, phân tích cht
lng cho vay đi vi DNXL nhm phc v hot đng thi công xây lp di
góc đ ca ngân hàng. Do vy, vn đ đt ra là cn xem xét nhng ch tiêu
nƠo, vƠ xem xét ra sao. Di đơy lƠ mt s ch tiêu c bn đ đánh giá cht
lng cho vay đi vi DNXL ca NHTM di góc đ ca ngân hàng:
1
.2.2. Các ch tiêu phn ánh cht lng cho vay đi vi doanh nghip xây lp

Có nhiu ch tiêu phn ánh cht lng cho vay đi vi DNXL, trong đó
07 ch tiêu ch yu nh sau:
a. T l n quá hn ca DNXL (H1)
D n quá hn DNXL
H1 = x 100%
D n cho vay DNXL
13

N quá hn là khon n mà mt phn hoc toàn b n gc và/hoc lƣi đƣ
quá hn. Mt khon vay không tr đy đ, đúng hn nh tha thun trong hp
đng tín dng thì tr thành n quá hn.
Theo thi gian, n quá hn đc chia thành: N quá hn di 90 ngày;
n quá hn t 90 - 180 ngày; n quá hn t 180 - 360 ngày; n quá hn trên
360 ngày.
Theo kh nng thu hi, có th chia n quá hn thành n quá hn có th
thu hi (n quá hn thông thng), n quá hn có th thu hi mt phn (n
khó đòi) vƠ n quá hn không có kh nng thu hi.
T l n quá hn là mt trong nhng ch tiêu quan trng đ đánh giá
cht lng tín dng ca ngân hàng, phn ánh nhng ri ro trong hot đng tín
dng mà ngân hàng phi đi mt. Nu t l n quá hn trên tng d n cao
cho thy s an toàn ca các khon vay không đc bo đm, ri ro là ln làm
đình tr quá trình luân chuyn vn, nh vy s khin ngân hàng không hoàn
thƠnh đc nhim v h tr cho các hot đng, d án hay các doanh nghip
khác. Tuy nhiên, phi tha nhn s tn ti ca n quá hn là tt yu, không
th tránh khi trong hot đng tín dng; ngân hàng phi chp nhn n quá
hn, c gng kim soát t l này  mc đ hp lý.
T l n quá hn đc xem là cao hay thp cn so sánh vi t l chung
ca ngành và t l chp nhn ca chính ngân hàng. Theo các nghiên cu và
khuyn ngh ca WorldBank thì t l n quá hn có th chp nhn đc là
di 3%, có ngha rng đó lƠ mc ti đa đt ra cho các nhà qun lý chú ý cân
bng gia ri ro và hiu qu ca khon cho vay.
b. T l lãi còn tnăđngăchaăthuăđc ca DNXL (H2)
ầãi cểa tểu đc DNXL
H2 =
14

D n cho vay DNXL
T l lãi còn tn đng cha thu đc ca DNXL càng thp càng tt.
Tng t nh ch tiêu t l n quá hn, ch tiêu nƠy cng th hin cht lng
và hiu qu ca công tác cho vay DNXL. Ch tiêu này càng cao thì cht lng
cho vay doanh nghip xây lp càng thp vƠ ngc li. T l nƠy cao có ngha
là s lƣi cho vay đn hn tr cha thu đc đi vi DNXL là cao dn đn cht
lng thu n lãi thp, nh hng đn hot đng khác ca ngân hàng.
c. T l n xu ca DNXL (H3)
D n xu DNXL
H3 =
D n cho vay DNXL
Theo chun mc quc t, vic phân loi n đc thc hin theo IAS 39
(International Accounting Standard 39), n xu đc đnh ngha nh sau: ắv
c bn mt khon n đc coi là n xu khi quá hn tr lãi và/hoc gc trên
90 ngày; hoc các khon lƣi cha tr t 90 ngày tr lên đƣ đc nhp gc, tái
cp vn hoc chm tr theo tho thun; hoc các khon phi thanh toán đƣ
quá hn di 90 ngƠy nhng có lỦ do chc chn đ nghi ng v kh nng
khon vay s đc thanh toán đy đ”.
Theo Quyt đnh 493/2005/Q-NHNN ngày 22/4/2005 và Quyt đnh
18/2007/Q-NHNN ngày 25/4/2007 sa đi, b sung Q 493 ca Ngân hàng
NhƠ nc Vit Nam, n xu là các khon n đc xp t nhóm 3 đn nhóm
5; trong đó loi n theo iu 6 ca Quyt đnh này ch áp dng đi vi các t
chc tín dng cha có h thng xp hng tín dng ni b hoàn thin. Phân
loi n theo iu 7 ca Quyt đnh này ch áp dng đi vi t chc tín dng
có h thng xp hng tín dng ni b hoàn thin. C th:
15


- N di tiêu chun (n nhóm 3) bao gm: Các khon n mà t chc
tín dng đánh giá lƠ không có kh nng thu hi n gc vƠ lƣi khi đn hn. Các

khon n nƠy đc đánh giá lƠ có kh nng tn tht mt phn n gc và lãi.
- N nghi ng (n nhóm 4): Là các khon n đc đánh giá lƠ có kh
nng tn tht cao.
- N có kh nng mt vn (n nhóm 5): Là các khon n đc t chc
tín dng đánh giá lƠ không có kh nng thu hi, mt vn.
T l n xu càng thp càng tt. Tuy nhiên, ri ro là tt yu ca quá
trình kinh doanh, do vy, ngân hàng luôn chp nhn mt mc ri ro nht đnh
và thng xuyên kim soát các khon n xu, n có vn đ đ có nhng bin
pháp x lý kp thi khi có ri ro xy ra. Ngân hàng tin hành phân loi n và
kim soát đi vi các khon n di chun, n nghi ng và n có kh nng mt
vn - đơy lƠ nhng khon n xu ca ngơn hƠng. NgoƠi ra, ngơn hƠng cng cn
quan tơm đn các khon n đc bit lu Ủ (n nhóm 2) vì khi có bin đng bt
li xy ra đi vi hot đng cho vay ca ngân hàng, các khon này d b
chuyn thành n xu.
d. T l trích lp và s dng d phòng ri ro tín dng (H4)
T l trích lp d phòng ri ro tín dng là t s gia d phòng ri ro tín
dng (RRTD) hƠng nm ca DNXL so vi tng d n cho vay các DNXL:
T l trích lp d
pểònỂ RRTD ểànỂ nm
ca DNXL
=
D pểònỂ RRTD ểànỂ nm
ca DNXL x 100%
D n cho vay DNXL
HƠng nm các Ngơn hƠng đu phi trích lp d phòng ri ro tín dng
đi vi các khon n đ đ phòng trng hp ri ro tín dng xy ra. Theo
chun mc quc t (IAS 39, tt c các khon cho vay có du hiu, bng chng
khách quan cho thy các khon cho vay đó có th phát sinh tn tht s phi
16

lp d phòng ri ro; nhng du hiu, bng chng ca ri ro là: Nhng khó
khn v tài chính ca khách hàng vay nh hng đn hot đng kinh doanh,
s chm tr, l lƠ trong vic hoàn tr n gc vƠ lƣi, c cu li k hn tr n vì
lỦ do khó khn v tài chính, có du hiu mt kh nng thanh toán hoc phi
c cu li tài chính, nhng bin đng bt li v nn kinh t, môi trng kinh
doanh liên quan. Theo IAS 39, d phòng ri ro tín dng đc xác đnh bng
chênh lch gia giá tr ca khon cho vay và giá tr hin ti ca các dòng tin
c tính thu hi đc trong tng lai. Giá tr hin ti ca các dòng tin trong
tng lai đc xác đnh bng chit khu các dòng tin bng lãi sut thc t
ca hp đng tín dng. Dòng tin c tính bao gm c dòng tin thu hi đc
t vic x lý tài sn đm bo trong trng hp ri ro.
Theo chun mc Vit Nam, NHTM phi thc hin vic phân loi n,
trích lp d phòng (d phòng c th và d phòng chung) theo Quyt đnh
493/2005/QÐ-NHNN ngày 22/4/2005 ca NHNN Vit Nam. Trong đó, quy
đnh các ngân hàng có th phân loi n theo 2 phng pháp đnh tính hoc đnh
lng đ phân loi d n vào các nhóm cho phù hp vi mc đ ri ro. Tùy
vào các nhóm n, giá tr TSB mƠ t l trích d phòng ri ro là khác nhau.
T l d phòng các NHTM cn phi thc hin  mc càng thp càng
tt. Vic nghiên cu ch tiêu nƠy có Ủ ngha quan trng đi vi đánh giá cht
lng tín dng ca ngân hàng.
Bên cnh đó, khi đánh giá cht lng cho vay, ngơn hƠng cng cn
quan tâm ti ch tiêu t l s dng d phòng đ x lý ri ro tín dng hàng
nm ca DNXL so vi tng d n cho vay DNXL:
T l s dng d phòng
RRTD hàng nm ca
DNXL
S dng d pểònỂ RRTD ểànỂ nm
ca DNXL x 100%
D n cho vay DNXL