HƯỚNG dẫn sử DỤNG PHẦN mềm WHO ANTHRO TRONG ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG BĂNG PHƯƠNG PHÁP NHÂN TRẮC học

HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG PHẦN MỀM WHO ANTHRO TRONG ĐÁNH GIÁ
TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP NHÂN TRẮC HỌC
1. Cách tải phần mềm:
- Phần mềm đánh giá t
ình tr
ạng dinh dưỡng cho trẻ dưới 5 tuổi:
Link:
/>- Phần mềm đánh giá t
ình tr
ạng dinh dưỡng cho trẻ từ 5-19 tuổi:
Link:
/>Lưu ý: Trong trang web của WHO ngoài phần mềm để cài đặt còn có sách hướng dẫn
sử dụng chung cho phần mềm. Các bạn có thể tham khảo thêm tại địa chỉ trên.
2. Cách cài đặt phần mềm
Sau khi tải phần mềm về máy, kích đúp chuột phải vào phần cài đặt để cài đặt phần
mềm.
Tiếp tục kích vào “Next” để cài đặt, sau đó kích vào “Install” để cài đặt phần mềm.
Sau khi cài đặt, chọn “Finish”
- Cách cài đặt c
ũng tương t
ự đối với phần mềm: Anthro plus (dành cho trẻ từ
5-19 tuổi)
3. Cách sử dụng phần mềm Anthro
Bước 1: Khởi động phần mềm:
Cách 1 : Nhấn nút Start\Programs\WHO\WHO anthro
Cách 2: Bấm đúp chuột lên biểu tượng của WHO anthro trên màn hình Desktop…
Bước 2: Vào màn hình làm việc của phần mềm:
Tính toán các chỉ
số nhân trắc
Theo dõi, và

đánh giá
tình trạng dinh dưỡng
của 1 cá thể
Đánh giá t
ình tr
ạng dinh
dưỡng của một quần thể
hoặc 1 nghiên cứu
Các chỉ số nhân trắc tính toán trong phần mềm Anthro:
- Cân nặng theo tuổi: (WAZ)
- Chiều cao theo tuổi: (HAZ)
- Cân nặng theo chiều cao: (WHZ)
- BMI theo tuổi và giới (BAZ) (chỉ số này không sử dụng)
A. Với Anthropometric calculator:
Chức năng này trong phần mềm để tính toán các chỉ số nhân trắc của trẻ: Người sử dụng
cần điền đầy đủ thông tin vào các mục: Ngày điền phiếu, ngày tháng năm sinh của trẻ,
cân nặng của trẻ, chiều cao của trẻ. Ngoài ra còn các chỉ số khác như: v
òng
đ
ầu, vòng
cánh tay, bề dày lớp mỡ dưới da cơ tam đầu và bề dày lớp mỡ dưới da xương bả vai.
Phần mềm có thể tính được các chỉ số về: cân nặng theo tuổi, chiều cao theo tuổi và cân
nặng theo chiều cao cho kết quả theo Z-score hoặc theo Percentile.
Nh󰖮p ngày i󰗂n phi󰗀u
Ngày sinh c󰗨a tr󰖼
Nh󰖮p cân n󰖸ng c󰗨a tr󰖼
Nh󰖮p chi󰗂u cao c󰗨a tr󰖼
Chú ý v󰗜i tr󰖼 d󰗜i 2 tu󰗖i s󰗮 d󰗦ng
chi󰗂u cao 󰗪ng hay chi󰗂u dài n󰖲m
Chú ý tình tr󰖢ng phù c󰗨a tr󰖼

B. Với Individual assessment
1. Các biểu tượng trên phần mềm:
Thêm ghi nhận
Chọn bản ghi
Tìm kiếm bản ghi
Xem bản ghi
Xóa bản ghi
Lưu bản ghi
Xóa thay đổi bản ghi
Báo cáo sơ bộ
Phần mềm được sử dụng để nhập và lưu giữ thông tin về quá trình phát triển của trẻ
dưới 5 tuổi theo chiều dọc. Thích hợp để quản lý tình trạng dinh dưỡng của từng cá
thể. Theo dõi quá trình phát triển của trẻ từ khi sinh ra tới 5 tuổi. Mỗi khi cân, đo t
ình
trạng dinh dưỡng của trẻ thì nhập dữ liệu vào phần mềm. Phần mềm sẽ lưu giữ thông
tin và cho biết tình trạng dinh dưỡng của trẻ tại từng thời điểm.
2. Các bước sử dụng phần mềm:
- Bước 1:
- Bước2:
Kích nh󰖮p
s󰗒 li󰗈u
i󰗂n tên, gi󰗜i
tính và ngày
tháng nm sinh
c󰗨a tr󰖼
Kích nh󰖮p s󰗒 li󰗈u
sau khi i󰗂n
thông tin 󰗠 trên
Bước 3:
Sau khi nhập số liệu thì kích vào “Save” để lưu thông tin về trẻ.

Nh󰖮p các s󰗒 li󰗈u nhân
tr󰖰c c󰗨a tr󰖼: cân n󰖸ng,
chi󰗂u cao và ngày
nh󰖮p li󰗈u
Danh sách tr󰖼
󰗤c nh󰖮p
thông tin
- Bước 4:
Sau khi số liệu được nhập vào phần mềm để xuất dự liệu phục vụ cho việc phân
tích và nghiên cứu thì cần:
- Sau đó kích chuột phải vào “Individual assessment” chọn thẻ “export to file”
ánh d󰖦u
ch󰗎n tr󰖼
c󰖨n l󰖦y
thông tin
Kích chu󰗚t ch󰗎n export to file
- Lưu
ý: các file xu
ất ra từ phần mềm có các đuôi: *.txt; *.csv và *.xml. Để dễ dàng
dùng phần mềm stat/ transfer trong quá trình chuyển sang file có thể phân tích
được như: Excel, Spss, hoặc Stata thì các bạn nên chọn file save dạng *.csv
Ch󰗎n
󰗞ng d󰖬n
v󰗂 ni
save file
Ch󰗎n d󰖢ng file c󰖨n
save
Bước 5:
Chuyển file vừa xuất từ phần mềm sang file Excel, SPSS hoặc Stata. Sử dụng phần
mềm stat/transfer để chuyển. Chọn file đầu vào dưới dạng: ASCII- delimited và file

đầu ra là excel, spss, stata tùy thuộc vào phân tích của bạn
Lưu
ý: File khi xu
ất ra có nhiều thông tin không cần thiết, có thể xóa những cột thông
tin này đi để file dễ nhìn h
ơn.
Hoặc trong mục Variables của phần mềm Stat/transfer
các bạn bỏ các giá trị không cần thiết đi sau đó mới tiến hành transfer.
Ch󰗎n d󰖢ng
file 󰖨u vào
Tìm
󰗞ng
d󰖬n v󰗂
file 
ã
xu󰖦t t󰗬
ph󰖨n
m󰗂m
Ch󰗎n d󰖢ng
file 󰖨u ra
C. Với Nutritional survey
Muốn đánh giá t
ình tr
ạng dinh dưỡng của một quần thể nghiên cứu khi đ
ã có các
thông tin về tuổi, giới, và các chỉ số nhân trắc của quần thể thì có thể dùng phần mềm
Anthro để tính toán các chỉ số nhân trắc nhận định tình trạng dinh dưỡng.
1. Đặc điểm:
- Tính toán và hiển thị kết quả nhân trắc dưới dạng Z-score và percentiles dựa trên
tiêu chuẩn của WHO hoặc quần thể tham khảo NCHS

- Thu được kết quả tóm tắt tiêu chuẩn hóa cho nhân trắc
- File nhập số liệu điều tra cần được lưu dưới định dạng *. Rec , *. Dbf , *. wns (
phần mềm của nhân trắc học của WHO phiên bản 2005 Beta ) . * Txt, * . Csv hoặc
*. Xml. Để dễ dàng cho việc nhập file vào phần mềm, lời khuyên cho người sử
dụng nên để dưới dạng file có đuôi là: *.dbf.
- Kết quả tính toán được xuất dưới dạng file định dạng là: * txt , *. Csv hoặc *.Xml
- Mặc định nhóm tuổi : 0-5 , 6-11 , 12-23 , 24-35 , 36-47 , 48-60 tháng ( bao gồm
giới hạn trên và dưới) , ví dụ: 12-23 tháng bao gồm tất cả trẻ em từ một năm tuổi
cho tới dưới 2 tuổi (tức là 23,99 tháng hoặc <24 tháng) . Có thể thay đổi mặc định
tuổi này tùy theo mục đích của người nghiên cứu. Chú ý là phần mềm chỉ tính
toán các chỉ số cho trẻ dưới 60 tháng tuổi. Nếu ngoài khoảng tuổi trên thì có thể sẽ
xuất hiện các lỗi (được đánh dấu vào mục flag).
- Mặc định của phần mềm khi xuất file ra là biến giới tính sẽ được mã hóa nh
ư sau:
o Nữ mã hóa là 0
o Nam mã hóa là 1
- Các mã FLAG
FLAG
Lý giải các dạng FLAG
None
Giá trị Z-score được tính cho các chỉ số nhân trắc
WHZ
Kiểm tra các giới hạn tối đa và tối thiểu của chiều dài ( 45 cm và
110 cm) và chiều cao (65cm và 120 cm). Nếu chiều dài hoặc
chiều cao của đứa trẻ trong vòng những giới hạn , điều này có thể
là đứa trẻ quá gầy hoặc quá nặng. Nếu chiều cao là không đúng ,
HAZ sẽ được dự kiến sẽ được gần đến một giá trị cực đại (nhưng
không cực đại đủ để được gắn flag ), và nếu trọng lượng là không
chính xác, WAZ sẽ được gần đến một giá trị cực đại (nhưng
không cực đại đủ để được gắn flag )

HAZ
Điều này có thể là một đứa trẻ cực kỳ thấp hoặc cao , nhưng nên
kiểm tra 2 lần xem dữ liệu chiều cao để đảm bảo rằng nó là chính
xác và nhất quán về hình thức thu thập dữ liệu và định dạng
của tập tin máy tính. Ngoài ra, độ tuổi có thể là không chính xác ,
do đó ta nên nh
ìn vào giá tr
ị WAZ để xem nếu nó xuất hiện cực
đại
WAZ
Trọng lượng hoặc tuổi của trẻ không chính xác
WHZ và HAZ
Chiều dài hoặc chiều cao không chính xác hoặc không được nhập
WHZ và
WAZ
Cân nặng không chính xác hoặc không được nhập (đôi khi c
ũng
có thể do cách phân loại tình trạng phù của trẻ)
HAZ, và
WAZ
Thông tin về tuổi không chính xác, không có hoặc nằm ngoài
khoảng mặc định
WHZ, HAZ,
và WAZ
Điều này có thể là do không biết giới tính của trẻ hoặc ít nhất là
hai trong số các biến tuổi tác , trọng lượng và chiều cao bị thiếu,
hoặc ghi không chính xá, cực đại, hoặc vượt quá giới hạn của
tiêu chuẩn tăng trưởng.
BAZ
Chỉ số này có thể là một sự kết hợp bất thường của WAZ , HAZ .

Có mối liên quan chặt chẽ giữa BAZ và WHZ , trong hầu hết các
trường hợp BAZ bị gắn FLAG thì WHZ c
ũng s
ẽ được gắn
FLAG.
2. Các bước sử dụng phần mềm
- Bước 1:
Chọn thẻ
“Nutritional survey”
- Bước 2:
Tùy chọn trình
đơn
Mở trang giúp đỡ
online
Cửa sổ với hồ sơ của các đối tượng điều
tra và các trường để nhập / chỉnh sửa tên
và các chú ý
Danh sách các cuộc điều
tra, các biểu tượng
cho phép người sử dụng
quản lý danh sách (thêm,
mở , xóa , lưu trữ và xem
lưu trữ )
Sử dụng các biểu tượng : để thêm ghi chép mới,
mở một hồ sơ hoặc kích đúp vào hàng đ
ã
lựa chọn (bôi
đậm );
xóa ghi chép được lựa chọn (bôi đậm )
󽟙 Nhập dữ liệu trực tiếp bằng phần mềm:

- Điền tên nghiên cứu (tên bộ số liệu)
Ph󰖨n hi󰗈n th󰗌 k󰗀t qu󰖤 c󰗨a nghiên c󰗪u
T󰗖ng s󰗒 các ghi nh󰖮n (󰗒i t󰗤ng)
- Sau khi điền tên nghiên cứu thì tiến hành nhập dữ liệu
Ch󰗎n th󰖼 nh󰖮p
tên nghiên c󰗪u
Nh󰖮p tên nghiên c󰗪u
Kích nhập liệu
󽟙 Nhập dữ liệu từ phần mềm khác vào phần mềm Anthro
Có thể nhập dữ liệu từ file có định dạng: * dbf , *. Rec (EpiInfo ) , *. wns ( Anthro2005 )
, *. Csv , txt và * . xml.
Những file có định dạng *. wns ( Anthro2005 ) có thể được nhập trực tiếp. Với các
file có đuôi khác như: * dbf và *. rec thì ng
ư
ời sử dụng cần nhập các trường quan trọng,
Kích chu󰗚t vào
Nutritional
survey và ch󰗎n
th󰖼 Import
frome file
Ngày nhập liệu
Nhập ngày tháng năm
sinh
Nhập các kích
thước nhân trắc
Chọn lưu sau khi nhập xong
để lập bản đồ các biến bấm vào nút menu thả xuống và chọn biến phù hợp của nó từ danh
sách . (xem hình ) . Các biến quan trọng cần nhập: Ngày nghiên cứu, Mã ID, giới tính,
ngày tháng năm sinh, tuổi, cân nặng và chiều cao.
Lưu

ý
:
• Nếu như bạn chưa có biến
tuổi của trẻ thì chỉ cần nhập
2 biến: ngày nghiên cứu và
ngày tháng năm sinh của trẻ
thì phần mềm sẽ tính cho
bạn số tháng tuổi của trẻ.
• Nếu bạn đ
ã có tháng tu
ổi của
trẻ thì chỉ cần nhập biến:
tuổi (theo tháng)
Khi chọn xong các biến cần tính
toán thì kích chuột vào “OK”
Yêu cầu định dạng cụ thể cho biến khi nhập vào phần mềm:
a. Cluster, Team, ID và hộ gia đ
ình :
Giá trị nguyên
b. Giới tính (Sex) : giá trị số với nam = 1 và 2 = nữ
c. Tuổi theo tháng: giá trị số với tối đa 5 số thập phân sau dấu phẩy
d. Trọng lượng (Weight) : giá trị số, tính bằng kg với tối đa 2 số thập phân sau dấu
phẩy
e. Chiều cao/chiều dài (Height): giá trị số, tính bằng (cm) với tối đa 2 số thập phân
sau dấu phẩy
f. Phù (Oedema): biến văn bản với y = yes và n = không có
- Bước 3: Kết quả sau khi nhập file vào:
- Bước 4: Chuyển các kết quả tính được sang các dạng định dạng khác để phân tích.
• Chọn nghiên cứu cần xuất bằng cách kích chuột vào cửa sổ danh sách các nghiên
cứu hiện có.

• Kích chuột vào “Nutrition survey” và chọn thẻ “Export to file”
K󰗀t qu󰖤 Z-
score tính
toán các
ch󰗊 s󰗒
nhân tr󰖰c
Ch󰗎n Save 󰗄 lu các k󰗀t qu󰖤
tính 󰗤c
• Sau đó làm tương tự như cách Xuất file Individual assessment đ
ã h
ư
ớng dẫn ở
trên.
• Chú ý: Khi xuất file từ phần mềm ra thì biến Tuổi sẽ được xuất dưới dạng tuổi
theo ngày, vì vậy để tiện cho việc tính toán tuổi theo tháng và theo năm th
ì chú ý
là phần mềm tính ngày tuổi theo công thức:
Ngày tuổi = số tháng x 30,4375
Ch󰗎n th󰖼
Export to file
Phần mềm Anthro plus tính toán các chỉ số nhân trắc dành cho trẻ từ 5-19 tuổi
Phần mềm Anthro plus có giao diện và cách sử dụng tương tự như phần mềm Anthro
tuy nhiên có một số khác biệt cần chú ý sau:
Các chỉ số nhân trắc tính toán trong phần mềm Anthroplus:
- Cân nặng theo tuổi: (WAZ) tính cho các trẻ từ 0-10 tuổi
- Chiều cao theo tuổi: (HAZ): tính cho trẻ từ 0-19 tuổi
- BMI theo tuổi (BAZ) : có thể tính cho trẻ từ 0-19 tuổi, tuy nhiên khuyến nghị chỉ
dùng chỉ số này cho trẻ từ 10-19 tuổi
Các điểm ngưỡng các giá trị của Z-score:
- Cân nặng theo tuổi: (WAZ): -3 SD, -2 SD, +2 SD and +3 SD

- Chiều cao theo tuổi: (HAZ): -3 SD, -2 SD, +2 SD and +3 SD
- BMI theo tuổi và giới: (BAZ): -3 SD, -2 SD, -1 SD, +1 SD, +2 SD and +3 SD
Mối liên quan giữa Z-scores và Percentiles
Z-scores
Percentiles
-1 SD và +1 SD
15th and 85th percentiles
-2 SD và +2 SD
3rd and 97th percentiles
-3 SD và +3 SD
Không có giá trị
Chú ý: Đối với chỉ số BMI theo tuổi và giới ở trẻ 5-19 tuổi thì:
Giá trị +1 SD tương đương với 85th percentiles sẽ trùng với điểm ngưỡng BMI của người
trưởng thành là BMI =25 (kg/m
2
)󽟡 thừa cân
Giá trị +2 SD tương đương với 97th percentiles sẽ trùng với điểm ngưỡng BMI của người
trưởng thành là BMI =30 (kg/m
2
)󽟡 béo phì
Giá trị + 3SD tương ứng với BMI trên 35 (kg/m
2
) 󽟡 Béo phì nặng
Giá trị dưới <-2SD được đánh giá là thiếu cân/suy dinh dưỡng
Giá trị dưới <-3SD được đánh giá là thiếu cân nặng/suy dinh dưỡng nặng