SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (820.43 KB, 38 trang )
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
TIỂU LUẬN
ĐỀ TÀI:
!"#$%
!&&
'($)*+,%
-&.(/0
Huế, tháng 5 năm 2010
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 1
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
MỤC LỤC
1234
5!4
//(67898:;<=89>?@A9B
C966C96DEFG9>H=IJKH:<=89>?@A9<68A9968A9L
M//6N9IO<PA9QGRSTUV
M/M8:9<PW9>DEFG9>SX<Y8:<U;V
M/48:9<PW9>DEFG9><PA9<6Z>8[8//
MM/=89>?@A9P\9>Y8:<U;/B
MMM=89>?@A9P\9><PA96Z8[8/]
MB4#JKH:<=89>?@A99^[RMB
MB/=89>?@A9D8966_RY8:<U;MV
MBM=89>?@A9D8966_R<PA9<6Z>8[8M0
ML/(67898:;H`a6K79>DJ9H=b6N9QKW8M]
MLM7RQKW8a6K79>DJ9R6c96Y8:<U;4d
ML4(6K79>DJ9<PA96Z8[84/
MLB#JKH:<=89>?@A9a6K79>DJ944
MV(6U8<67RH=DEFG9><=89>?@A99e9>Q^f9>4B
MV/e9>Q^f9>>8g4B
MVMe9>Q^f9>;h<<Pi84L
(j4V
%)($40
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 2
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
ĐẶT VẤN ĐỀ
=89>?@A9<68A9968A9a6k9>b6J8Q=Hk<l9mHCHl@9Z?a6k9>RgR7R6
a6U8<67RH=DEFG9>6fbQcnaoRJ<=89>?@A9<78<WKH=<=89>?@A9a6k9><78
<WKp<6C;q<9>=@9=KSg9gRr9>DsRW9a8:<
l@m;?O9DEFG9>I`9Ht9><=89>?@A9<68A9968A9<6CRu9b6J8&/p8t
;vRa6U8<67R<PK9>b6W;H8Rg<6o<78D896m<78<WKS^fRSO8H[8R7R9>?w9<=8
9>?@A9b6GR6w8x7RST96Py;vRa6U8<67RDJ9Q^f9>I`9Ht9>n;vRa6U8
<67RH\USzSoR7R9>?w9<=89>?@A9Rga6J9e9><78D896S^fRpH=a6k9>S^fR
b6{ba6U8<67R|?7DJ9Q^f9>I`9Ht9>9=@Mp?J9Qc<O<R7R9>?w9<=8
9>?@A9a6k9>b6GR6w8mDEFG9>96t9>a}<6?l<<8A9<8Z9So>8J;6UKb6c<=8
9>?@A9mR6O9>9W9b6Z<6J8I\UI~8m<6U@S•8R7R66KW<Sq9>H=<8A?F€9>RzU
RK99>^i8So>8J;I[<D•<8A?F€9>R7R9>?w9<=89>?@A99=@mRgb6^‚9>b67b
<78D896<6cR66fbSo|?U@Hƒ9>DEFG9>R7R9>?w9<=89>?@A9a6k9>b6GR6w8
;q<R7R668:?|?J96X<4pk9<P_9>a6J9e9>R6T?<J8RzU6:D896<678&D•<7R
Sq9>RzURK99>^i8SO8H[8P78X<<?„<6?qRH=KDOQ^f9>9>^i8m;vRSqDE
FG9>H=Q~9>b6cR7R9>?w9<=89>?@A9H=9e9>Q^f9>8[86W9R6T?S•9>RzU
P78X<6U@RzU;q<6:D896<678>_8Q=;vRR6T?S•9><O8SU_86KW<Sq9>
RzURK99>^i8b6J8<k9<P_9>>8[86W9Sg6k9><6^i9>m>8[86W9R?O8R€9>
;=R6…9><UR6KP†9>;k8<P^i9>Rg<6oR6T?S•9>S^fR<6^i9>a6k9><6o‡7R
ST96;q<R7R6R6c96‡7RCHl@mR6…9><U9A9<P\PU;q<a6KJ9>R7R6U9<K=9
>8tU<K=9Iq<7RSq9>RzUR6…9><UH[8PU96>8[8;=<U^[RQ^f9>Q=;k8
<P^i9>R6T?S^fR
8:99U@9^[R<UH=R7R9^[Ra67R<PA9<6Z>8[8S~H=SU9>DEFG9>
96r9><=89>?@A9Sg96^<6Z9=KmH=Rg96t9>I8:9b67b>CSoa6U8<67RI`9
Ht9>9>?w9<=89>?@A9<68A9968A9Sgo68o?Py6‚9HX9S`9=@<k8S~;W96
FW9R6_9S`<=8EFG9>H=IJKH:<=89>?@A9<68A9968A9Q=;S`<=8<8o?
Q?l9RzU;C96
NỘI DUNG
I. Tài nguyên (resources)
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 3
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
1.1. Khái niệm tài nguyên
=89>?@A9Q=R7RFW9>Hl<R6X<S^fR<WK<6=96<PK9>D?O<|?7<PC966C96
<6=96H=b67<<P8o9RzU<•968A9mR?qRDO9>D896Hl<H=RK99>^i87RFW9>
Hl<R6X<9=@R?9>RXb9>?@A9ˆ968A9Hl<Q8:?m6‰<PfH=b6GRb6GR6KR7R96?
Ru?b67<<P8o9a896<Zm‡~6q8RzURK99>^i8Š/‹mŠ4‹
1.2. Khái niệm tài nguyên thiên nhiên [1], [2]
Q=9>?w9RzURJ8Hl<R6X<9>?@A9a6U8mS^fR6C96<6=96H=<w9<W8
<PK9><•968A9;=RK99>^i8Rg<6oDEFG9>SoS7bv9>96?Ru?<PK9>R?qR
DO9>
‰8QKW8<=89>?@A9RgShRS8o;P8A9>m96^9>Rg6U8<6?qR<c96R6?9>&
ˆb6N9IOa6k9>Sw9>S`?>8tUR7RH€9><PA9P78X<H=<PA9
R€9>;q<Q~96<6•Rg<6o<w9<W8968`?QKW8<=89>?@A9m<WKPUD•^?S~8RzU<•
968A9H[8<\9>H€9>Q~96<6•m<\9>|?OR>8U
ˆW8Iqb6l9R7R9>?w9Rg>87<PTa896<ZRUKS^fR6C96<6=96
|?U|?7<PC96QN?F=8RzU<•968A9H=QTR6DE
1.3. Phân loại tài nguyên [1],ŠM‹
8:99U@Rg968`?b6^‚9>b67bb6N9QKW8a67R96U?<6ŒK<Pt
Q^f9>mR6X<Q^f9>mRk9>FG9>ma6J9e9><78<WKPK9><\9><P^i9>6fbRG
<6om9>^i8<URg<6oDEFG9>;q<6KhR<•6fb968`?b6^‚9>b67bb6N9QKW8
•b6N9QKW8R6•Rg<C96R6X<<^‚9>SO8HC<c96SUFW9>mSUFG9>RzU<=8
9>?@A9H=<?„<6ŒK;GR<8A?DEFG9>a67R96U?
6…9><URg<6o<6U;a6JK<6ŒK6U8R7R6b6N9QKW896^DU?&
Ž6ŒKAe96e9><6CS^fRb6N9QKW896^DU?&
Theo nguồn gốc: =89>?@A9<68A9968A9m<=89>?@A996N9<WK
Theo khả năng tái tạo:=89>?@A9<78<WKm<=89>?@A9a6k9><78<WK
Theo môi trường thành phần: =89>?@A9 9^[Rm<=89>?@A9 SX<m <=8
9>?@A9P\9>m<=89>?@A9I8o9m<=89>?@A9a6K79>DJ9m<=89>?@A99e9>Q^f9>m
<=89>?@A9a6c6l?RJ96|?U9mF8DJ9He96K7a8Z9<P…Rm<P8<6vRa6KU6_RH=
<6k9><89
Theo sự tồn tại: =89>?@A96t?6C96H=<=89>?@A9Hk6C96
Ž6ŒKAe9(6KU<6CS^fRb6N9QKW896^DU?&
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 4
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
Theo thành phần hó học:Rg<6=96b6u9Q=R7RR6X<HkR‚n|?h9>
a8;QKW8pmRg<6=96b6u9Q=R7RR6X<6t?R‚n6U9S7mFu?;•p
Theo trạng thái phân bố: 9>K=8;h<m<PA9;h<m
<PK9>Qƒ9>SX<
C96/:<6O9>b6N9<79<PK9>Qƒ9>SX<
(Nguồn: Hình 2.1, trang 52, Môi trường và phát triển bền vững, Lê Văn Khoa)
Theo tính chất, trữ lượng và mụch đích sử dụng: Hk6W9m
6t?6W9
C96M6N9QKW8<=89>?@A9<68A9968A9
(Nguồn: Hình 2.2, trang 52, Môi trường và phát triển bền vững, Lê Văn Khoa)
II. Tình hình sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 5
:<6O9>b6N9<79
9>K=8;h<SX< <PA9;h<SX< <PK9>Qƒ9>SX<
(6k9>
a6c
vR
>8g
•96
D79>
6J;
:
>?w9
9^[R
;h<
7R
QKW8
(
>?w9
9^[R
9>u;
=89>?@A9<68A9968A9
Hk6W9 6t?6W9
(6k9>
a6c
vR
>8g
•96
D79>
6?‘
<P8`?
g9>
I8o9
68:<
9e9>
Qƒ9>SX<
<78<WK
S^fR
a6k9><78
<WKS^fR
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
6^b6u9<PA9m<?„H=K;GRScR66U@<PtQ^f9>;=Rg968`?R7R6So
b6N9QKW8<=89>?@A9mSob6u99=KPy6‚9<C966C96DEFG9>H=I8:9b67bIJK
H:<=89>?@A9<68A9968A9<PK9>H=9>K=89^[RIJ9<6N9<k8S8DN?H=K;q<DO
<=89>?@A9|?U9<P_9>DU?SN@&
2.1. Sử dụng và bảo vệ tài nguyên đất [1], [2], [3],ŠB‹
2.1.1. Phân bố trên lục địa
X<Q=;q<<=89>?@A9Hk>87;=<•968A9S~IU9<h9>R6KRK99>^i8So
D896<w9PA9|?U9S8o;D896<678H=;k8<P^i9>mSX<S^fR‡Œ;Q=;q<Hl<<6o
DO9>m;q<Hl<;U9>RzUR7R6:D896<678<w9<W8<PA9P78X<!KSgmRK9
9>^i8<7RSq9>H=SX<Rr9>R6c96Q=<7RSq9>H=K<X<RJ;=SX<;U9>
<PA9;C969gX<Q=<^Q8:?DJ9‡?X<SqRS7K;=a6k9>Hl<<6o<•968A99=KRg
S^fR.SgQ=Sqb6C968A?6c9696i<c96R6X<SqRS7K9=@;=R7RS~H=
SU9><w9<W8mb67<<P8o9mH=‡{<R6KR€9>mR?qRDO9>RzUQK=89>^i8Rr9>b6G
<6?qRH=K<c96R6X<SqRS7K9=@RzUSX<X<R€9>H[8RK99>^i8S~Sw;6
6=96|?UR7R9`9He9;8969k9>9>68:ba67R96U?m<\9`99k9>9>68:b<6kD‚
H=KI?•8IC96;896RzUQK=89>^i8SZ99`99k9>9>68:bSu@’bR7R<8Z9Iq
a6KU6_RH=Rk9>9>6:9>=@9U@mSX<H“9Rƒ9>8t9>?@A9>87<PTX<Q=HO9
|?”RzU‡~6q8H=Q?k9Q=HX9S`9g9>I•9>Y;‰8|?OR>8UPA9P78X<mSX<
Q=<X;>^‚9>b6J9R68Z?S8`?a8:9a6c6l?m<6J;<6•RHl<H=b6N9IO<6ŒKR7R
F~@<^‚9><6cR6H[8R7Ra6?D8966_R\#’RI79Ru?<[8‡cR6SWK>w;RU7
F~@SX<R6c96DU?&SX<S=89>?@A9mSX<bKF•k9mSX<‡7;P\9>mSX<SŒ9mSX<‡7;
a6k6W9mSX<6W<S–mSX<S•H=SX<H=9>H€9>968:<S[8
2.1.2.Hiện trạng sử dụng đất ở Việt Nam
8:<U;Rg<•9>F8:9<cR6SX<<•968A94M]4/BLV<P8:?6Um<PK9>Sg—
<6?qRH`Sw89…8H=<P?9>F?mF8:9<cR6Dk9>D?O8H=9…8S7Q=/44˜M˜L6U
nR68Z;BmdL™F8:9<cR6SX<<•968A9pmb6u9SX<Q8`9Q=4/M<P8:?6UnR68Z;
]BmL™F8:9<cR6SX<<•968A9pm‡Zb<6vL0<PK9><•9>DOMdd9^[R<PA96Z
8[8m96^9>HCFN9DOSk9>9A9F8:9<cR6IC96|?N9Su?9>^i8<6?qRQKW8PX<
<6Xbm‡Zb<6v/L]H=I†9>/šVIC96|?N9RzU6Z8[88A9>a6?H•R;8`9
9…8R68Z;>u9ML<P8:?6Un˜V™F8:9<cR6SX<<•968A9pmIUK>w;V96g;m/4
QKW8SX<R6c96b6N9IO<PA9BH=96SU8RUK&
ˆ\ML.Ld;SZ9]dd./ddd;&/Vd<P8:?6UmR68Z;L//B™›
ˆ\]dd./ddd;SZ9/0dd.Mddd;&R68Z;4˜<P8:?6UmR68Z;//0™›
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 6
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
ˆ\/0dd.Mddd;SZ9M0dd;&d/V<P8:?6UmR68Z;dB˜™›
ˆ\M0dd.4/B4;&/Mdd6UmR68Z;ddM™›
?œSX<RzU8:<U;Rg968`?6W9R6ZR6KDJ9‡?N<9k9>.QN;9>68:bm
<PK9>SgRg6‚9/ML<P8:?6USX<‡X?H=<PA9Ld™F8:9<cR6SX<Sw9>I†9>Q=SX<
RgHX9S`G<6o&d0M<P8:?6USX<b6•9mdLB<P8:?6USX<R7<mmMdV<P8:?6USX<
‡7;IWR;=?mdL<P8:?6USX<‡g8;ƒ9;W96<P‚D•8S7mdMB<P8:?6USX<9>lb;h9m
dB˜6USX<Qu@…9>m0L<P8:?6USX<Rg<u9>;h<;•9>YH€9>Sw89…88:9<PW9>
DEFG9>SX<<c96SZ99e;Mdd˜mMdd0S^fR<6o68:9YIJ9>DU?&
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 7
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
#J9>/8:9<PW9>DEFG9>SX<nW8<6i8S8o;d/šd/šMdd˜p
Đơn vị: Nghìn ha
ĐẤT
•9>F8:9<cR6
Trong đó:X<
S~>8UKH=R6K
<6?A
CẢ NƯỚC 33121.2 23763.8
Đất nông nghiệp 24696 21262.7
X<DJ9‡?X<9k9>9>68:b ]B4VM ]4/]B
X<<Pw9>RN@6=9>9e; V4B0M VMLBM
X<<Pw9>Q…U B/4d] B/d˜B
X<R•F€9>H=KR6e99?k8 L4B M˜M
X<<Pw9>RN@6=9>9e;a67R M/V40 M//]V
X<<Pw9>RN@QN?9e; 4d00 4dVL/
Đất lâm nghiệp 14514.2 11210
\9>DJ9‡?X< LV˜ML B˜4L]
\9>b6ƒ9>6q V˜VV4 BVB00
\9>ShRFG9> Md˜LL /0MLB
X<9?k8<Pw9><6?‘DJ9 ˜/L/ ˜dB4
X<Q=;;?O8 /B/ /4M
X<9k9>9>68:ba67R /VL /L0
Đất phi nông nghiệp 3309.1 1390.5
X<Y V//] VdV
X<YSk<6T /d0L /dL4
X<Y9k9><6k9 Ld4B Ldd˜
X<R6?@A9F€9> /B44L Ld]B
X<<PGDYR‚|?U9mRk9><PC96D•9>68:b M40 M4
X<|?ORb6ƒ9>mU99896 M0V/ /]04
X<DJ9‡?X<ma896FKU96b689k9>9>68:b /˜d4 /LL/
X<Rg;GRScR6Rk9>Rq9> ]L44 /44/
X<<k9>87Km<c99>^ž9> /M] /M˜
X<9>6}U<PU9>m9>6}USTU ]˜M 0/0
X<Dk9>D?O8H=;h<9^[RR6?@A9F€9> //Ld4 /˜˜]
X<b689k9>9>68:ba67R 4B M0
Đất chưa sử dụng 5116 1110.5
X<I†9>R6^UDEFG9> 4Bd4 MB]
X<Sw89…8R6^UDEFG9> B4]V /dV00
…8S7a6k9>RgP\9>RN@ 4˜]˜ /V0
(Nguồn: Niên giám thống kê 2007)
#J9>M8:9<PW9>DEFG9>SX<nW8<6i8S8o;d/šd/šMdd0p
Đơn vị: Nghìn ha
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 8
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
ĐẤT •9>
F8:9<cR6
Trong đó:X<S~>8UK
H=R6K<6?A
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 9
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
CẢ NƯỚC 33115.0 23977.4
Đất nông nghiệp 24997.2 21545.9
X<DJ9‡?X<9k9>9>68:b ]BMd4 ]4d4/
X<<Pw9>RN@6=9>9e; V4d]V VM/L0
X<<Pw9>Q…U B/dL0 Bd0/˜
X<R•F€9>H=KR6e99?k8 LV/ 4/L
X<<Pw9>RN@6=9>9e;a67R M/B˜˜ M/dML
X<<Pw9>RN@QN?9e; 4//d˜ 4d0˜B
Đất lâm nghiệp 14816.6 11497.0
\9>DJ9‡?X< VML]V Ld]Md
\9>b6ƒ9>6q VLVL4 BVMBB
\9>ShRFG9> /]]/˜ /˜0d˜
X<9?k8<Pw9><6?‘DJ9 ˜M0V ˜/L0
X<Q=;;?O8 /4˜ /M˜
X<9k9>9>68:ba67R /0d /˜4
Đất phi nông nghiệp 3385.8 1555.3
X<Y VMdB V/BM
X<YSk<6T //ML /d]L
X<Y9k9><6k9 Ld˜] LdB˜
X<R6?@A9F€9> /LL4˜ ˜M/M
X<<PGDYR‚|?U9mRk9><PC96D•9>68:b M4/ MM4
X<|?ORb6ƒ9>mU99896 4B4 Md0V
X<DJ9‡?X<ma896FKU96b689k9>9>68:b /]L0 /0dM
X<Rg;GRScR6Rk9>Rq9> /d4˜0 M˜L0
X<<k9>87Km<c99>^ž9> /4/ /M]
X<9>6}U<PU9>m9>6}USTU ]˜V 0BM
X<Dk9>D?O8H=;h<9^[RR6?@A9F€9> /d]˜B //]]
X<b689k9>9>68:ba67R 4˜ M0
Đất chưa sử dụng 4732.1 876.2
X<I†9>R6^UDEFG9> 4M/L /d]
X<Sw89…8R6^UDEFG9> BdB/0 0Ld]
…8S7a6k9>RgP\9>RN@ 4V00 /BB
(Nguồn: Niên giám thống kê 2008)
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 10
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
6^Hl@mH=K9e;Mdd0|?œSX<S~S^fRDEFG9>Q=M4m/d<P8:?6Um
R68Z;]Vm4L™F8:9<cR6<•968A9RJ9^[Rm<e9>6‚9DKH[89e;Mdd˜nMMmVL
<P8:?6UmR68Z;]L™F8:9<cR6<•968A9RJ9^[RpPK9>SgmM/mLL™DEFG9>
R6K9k9>.QN;9>68:bmR68Z;0]m00™m<e9>6‚9DKH[89e;Mdd˜nM/mMV<P8:?
6UmR68Z;0]mBV™pPK9>F8:9<cR6SX<R6^UDEFG9>dm00<P8:?6U<6CRg<[8
dm0L<P8:?6UQ=SX<<PO9>mSw8<P_RY;8`99…8H=<P?9>F?nMdd0pKH[868:9
<PW9>DEFG9>SX<9e;MddVm|?œSX<S~S^fR;YPq9><6A;dmBL<P8:?6U!8:9
<cR6Sw89…8R6^UDEFG9>>8J;S79>aonF8:9<cR6Sw89…8R6^UDEFG9>9e;
MddVQ=BmLB<P8:?6Up
2.1.3. Hiện trạng sử dụng trên thế giới.
PK9>;q<9>68A9Rv?>u9SN@RzUŸ)$n)QŒ‡U9FPU<KDm/]]L›
<PK9>Ÿ)$m/]]4p^[RQ^f9>a6KJ9>]M™RzU/0dd<P8:?6USX<SU8RzUR7R
|?OR >8U SU9> b67<<P8o9IUK>w;Q?k9RJP?9>?OR<6CRg<8`;9e9>R6K
RN@<Pw9>DEFG9>9^[R<Pi8m96^9>68:99U@ H“9 R6^U DEFG9>6Z< H=S…9>
;GR ScR6m <PK9> Sg H€9> I79 DU ;WRU6UPUY6N?b68BB™›6N?œU
896H=H€9>UP8IAB0™U8b6u9IURzU/0dd<P8:?6U 9=@<lb <P?9>R6z
@Z? ;q< DO 96• |?OR >8U 96^& M˜™#PUD8Qm ]™ Y U8PŒm H= 4d™Y/M 9^[R
a67Rq<b6u9RzUSX<<O< 9=@H“9Rƒ9SoF=96R6KP\9>6U@H€9>IJKH:
a6KJ9>BL™mH=FKSg<PK9>R7RH€9>9=@a6k9><6l<D•S^fRDE
FG9>R6K9k9>9>68:b q< b6u9a67R<6CQW8 >hba6ga6e9H`;h<SX<H=
FW9>IlR<6`;96^a6KJ9>˜M™H€9>6N?68I79DU;WRH=H€9>6N?œ
U896
PA9Ld™RzU/0dd<P8:?6URzUSX<SoF=96S^fRb6N9QKW8YRXbQKW8
¡¢;¡m<6cFG96^|?7¢;R6K6u?6Z<R7RQKW8RN@<Pw9>H=a6k9><6cR66fb
Q’;R6KD•ST96R^RzURK99>^i8m6U@Rƒ9>_8Q=¡H€9><6cR69>68a{;R6K
RN@ <Pw9>¡ !KSgm a6J 9e9>So;ž Pq9> F8:9<cR6SX<SU8R6KRU96 <7RRN@
<Pw9><6^i9>IT>8[86W9
Ÿ)$ ^[R Q^f9> P†9> n?FŒQ;U9m /]]B› <PK9> Ÿ)$m /]]4pm SX< 9k9>
9>68:bRg<6o;žPq9>S^fRa6KJ9>]d<P8:?6UH=K9e;Md/dmF8:9<cR6<6?
6KWR6Rg<e9>QA9SZ9/MB<P8:?6UFKH8:R<6N;RU96<e9>HGRN@<Pw9>7R
H€9>SX<Rga6J9e9><^[8<PK9>R7R|?OR>8USU9>b67<<P8o9SU9>S^fR;ž
Pq9><e9><6A;a6KJ9>M4mL<P8:?6UDKH[868:9<W8Q=/0V<P8:?6U
6^ Hl@ R6K <6X@ P†9> <PK9> ;q< <^‚9> QU8 >u9 SN@ Ds>8J; S8 ;q<
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 11
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
R7R6 Rg ” 9>6}U F8:9 ScR6 SX<š9k9> 6q 9k9> <6k9 (6J 9e9> F8:9 <cR6 SX<
9k9>9>68:b<PA99k9>6q<PK9>R7R|?OR>8USU9>b67<<P8o9S^fRF•b6g9>
IY8Ÿ)$R6K9e;Md/dR6•Rƒ9>u9b6N99tUQ=dmB6UDKH[8R?O8<6lb98A9
0d Q= dmVL 6Um 6C96J96 9=@ Rr9> R6K <6X@ F8:9 <cR6 9=@ Ds 96• 6‚9 H=K
96t9>9e;MdLd>^fRQW8H[8R7R |?OR >8U SU9> b67< <P8o9m R7R |?OR >8U
b67<<P8o9DsRgD•>8U<e9>F8:9<cR6SX<9k9>9>68:b<PA9Su?9>^i8FK;vR
<e9>FN9DOITSv9>R6h9QW88`?9=@DsF“9SZ9;q<DOSX<9k9>9>68:bDs
S^fRR6?@o9 DU9> <6=96 R7R H€9>SX< IJK H: <68A9 968A9m6U@H€9>SX<IJK
H: D896 RJ96 He9 6gU 6KhR b6GR HG R6K R7R ;GR ScR6 9>6} 9>‚8 RzURK9
9>^i8nU9FŒ(Q?9FŒP<mŒ<UQm/]]B›<PK9>Ÿ)$m/]]4pC96<PW9>RzUR7R
|?OR>8U 9†; <PK9> >8U8 SKW9 R6?@o9 <8Zb <6C PX< a6g ;= F• b6g9> IY8 HC
96t9><8Z9<PC9668:9<W8Q=SU9>R6?@o9S•8<\SX<SU89k9>9>68:b<6?qR96=
9^[RDU9>|?@`9DEFG9>SX<SU8<^96N9
•^[RSK79RzUŸ)$<6CIT>8[86W9<6ŒK<•Q:<6i8>8U9SZ99e;Md/dm
a68;=D•<6U@S•8a6c6l?<K=9Ru?S^fR;K9>^[RQ=J966^Y9>a6k9>S79>
ao <PK9> D?O< <6i8>8U9 9=@ 8`? 9=@ Rg <6o Ds a67R H=K 96t9> 9e; MdLd
6KhRDU?Sgl?|?JRzUR7R;k6C96H`D•<6U@S•8RzUa6c6l?<6CYR7R
|?OR>8USU9>b67<<P8o9DsITJ966^Y9>‡X?6‚9Q=<6?l9Qf8H`;hRU9
<K=9Q^‚9><6•RnKPDŒH=K;IPKŒam/]]L›<PK9>Ÿ)$m/]]4p
2.1.4. Các biện pháp bảo vệ đất [5‹
U8HX9S`|?U9<P_9>96X<SO8H[89^[R9g8P8A9>H=RzU<6Z>8[89g8
R6?9>68:99U@<PK9>IJKH:;k8<P^i9>H=<=89>?@A9SX<Q=IJKH:SX<RU96
<7RH=R6O9><6K786gUSX<oIJKH:SX<RU96<7RRu9|?@6KWR6DEFG9>SX<
6fbQ”m6W9R6ZR6?@o9S•8SX<RU96<7RmShRI8:<Q=SX<<Pw9>Q…U9^[R<6=96
SX<Rk9>9>68:bmSX<Sk<6T
6=9^[RST966^[9>R6?¢9<\Su?H8:R|?@6KWR6;YPq9>R7Ra6?
H•RSk<6TH=a6?Rk9>9>68:bSo<P796<O8SUD•;X<SX<RU96<7Rm<PK9>;q<DO
<P^i9>6fbRu9<68Z<m<8Z96=96QlbIJ9Swa6KU96H€9>IJKH:R7RH€9>SX<
9k9>9>68:b?@6KWR6‡N@F•9>H=Rz9>RO6:<6O9>SAI8o9H=SADk9>IJK
H:SX<RU96<7RFK;•R9^[RI8o9FN9>RUKmFK<P8`?R^i9>H=D•‡N;;h9
8:R|?J9Q”H=Su?<^;YPq9>F8:9<cR6P\9>9>lb;h9HŒ9I8o9mHŒ9Dk9>Q=
>8J8b67bRg68:?|?JRUKH`a896<ZH=aœ<6?l<8Zb<GRI•D?9>mDEUS•8H=
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 12
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
6K=9<68:96‚9R7RR6c96D7R6H=b67bQ?l<H`|?@`9DY6t?mDEFG9>H=|?J9Q”
96=9^[RH`SX<9g8R6?9>H=RgR7R|?@ST96H`|?J9Q”SX<FORmSX<Q^?H•RDk9>
H=SX<9>lb9^[R›Qw9>>6{b<O<R6c96D7R6|?OR>8UH[8R7RaZ6KWR66=96Sq9>
|?OR<ZH`H8:RR6O9><6K786gUH=DEFG9>SX<I`9Ht9>
`a896<Zˆ‡~6q8mRu9S8`?6ƒUD•b6N9IOFN9DOH=F8FN9>8tUR7R
H€9>m;8`996†;>8J;7bQ•RRzUFN9DOSO8H[8<=89>?@A9SX<›Rg96t9>>8J8
b67b6fbQ”IJKSJ;U99896Q^‚9><6•RH€9>9…8mST96RU96ST96R^mIJKH:
H=b67<<P8o9P\9>mR6O9>‡g8;ƒ9SX<
`aœ<6?l<m7bFG9>R7RI8:9b67baœ<6?l<<•9>6fbn9k9>6_RmD896
6_Rm6gU6_RmR‚6_RpH=Su?<^<6N;RU96DEFG9>SX<<6ŒKR68`?DN?›<Pw9>
RN@QN?9e;Rg>87<PTa896<Zm<6^‚9>;W8RUK96^9>c<b6J8‡[8‡7KSX<H=<6•R
68:9R7R6:<6O9>9k9>ˆQN;ˆD…RaZ<6fbYH€9>SX<FORm>8tRN9I†9>D896
<678H=S8`?6ƒUR7R<7RSq9>Q“996U?>8tUSw9>I†9>H=;8`99…8›<78<WKQ[b
b6z<6•RHl<I†9>RN@P\9>6KhR<•6fb9k9>QN;aZ<6fbSoIJKH:Sqb6C
968A?RzUSX<
2.2. Sử dụng và bảo vệ tài nguyên rừng[1], [2]
\9>Q=Iqb6l9<•6fb|?U9<P_9>96X<mQ=S8o96C96<PK9>D896
|?@o9m<PK9>Sg<6•RHl<H[8R7RQKW8RN@>‰>8tHU8<PƒR6zSWK\9>Rg”
9>6}UPX<Q[9SO8H[8D•b67<<P8o9(.xmD896<678H=;k8<P^i9>CHl@m
9>^i8<U<6^i9>9g8\9>Q=Q7b6•8RzU6=96<896
C96/\9><•968A9
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 13
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
(Nguồn: )
2.2.1. Tài nguyên rừng ở Việt Nam
!8£9I8Z9<=89>?@A9P\9>RzU9^[R<URg<6oR68U<6=966U8>8U8SKW9
R6c96&8U8SKW9D?@<6K78n/]BL./]]dpH=>8U8SKW9b6GR6w8n/]]/SZ9
9U@pe;/]BLm8:<U;Rg/Bm4<P8:?6UP\9>mR68Z;B4™F8:9<cR6Q~96
<6•m<^‚9>S^‚9>SqR6Œb6zP\9>B4™Z99e;/]]dmF8:9<cR6P\9>RJ
9^[RR6•Rƒ9]m/˜L<P8:?6UmDKH[89e;/]BL<6CF8:9<cR6P\9>>8J;>u9L
<P8:?6U<PK9>Hƒ9BL9e;mR6^UaoR6X<Q^f9>P\9>S~D?@<6K789>68A;<P_9>m
P\9>9>?@A9D896H=>8=?>‰R6•R68Z;]™mP\9>Rƒ9>‰<P?9>IC96a6U8<67R
S^fRR68Z;44™<PK9><•9>F8:9<cR6P\9>DJ9‡?X<mRƒ9SW8SUDOQ=P\9>
9>6•Ka8:<mP\9>9K9;[8b6GR6w8
\9e;/]]/SZ99U@Q=>8U8SKW9b6GR6w8P\9>H[8R7RR6^‚9><PC96
b6z‡U96SX<<PO9>Sw89…8/]]M./]]˜›6^‚9><PC96<Pw9>L<P8:?6UP\9>
/]]0.Md/d6ŒKDOQ8:?<6O9>aAm9e;/]]dQ=<6i8DD8o;RW9a8:<96X<RzU
P\9><6C<\9e;/]]/SZ99U@P\9>Fu9b6GR6w8<\]mMQA9/MmV<P8:?6U?@
Hl@m<PtQf9>>‰QN;DJ9<PK9>P\9>a6k9>RJ8<68:9S^fR968`?HCP\9><Pw9>
<6^i9>Rƒ99K9
#J9>4!8£9I8Z9F8:9<cR6P\9>8:<U;DKH[8)DŒU9H=6Z8[8
e; !8:9<cR6P\9>n/ddd6Up qR6Œb6z
n™p
6•DO
6UšSu?9>^i8
•968A9 Pw9> •9>Rq9>
/]BL /B4dd d /B4dd B4md dm˜d
/]˜L //d˜˜ ]M ///V] 44m0 dmMM
/]0d /d/0V BMM /dVd0 4Mm/ dm/]
/]0L ]d40 L0B ]0]M 4dmd dm/V
/]]d 0B4d ˜BL ]/˜L M˜m0 dm/B
/]]L 0MLM /dLd ]4dM M0mM dm/M
Mddd ]BBB /B˜/ /d]/L 44mM dm/B
MddL /d4M0 M4/M /MVBd 4Vm4 dm/L
)¤) M//40˜ /]]˜4 M4/4Vd B0mV dmBM
6Z8[8 4V0M4V] /0˜d0V 40d]BLL M]mV dmVd
(Nguồn: State of The World’s Forests, FAO, 2007)
?UIJ9>4R6K<6X@m9e;/]B4m8:<U;Rga6KJ9> /Bm4<P8:?6U
P\9>mR68Z;B4™F8:9<cR6<•968A9u?9e;/]]0mFK968`?9>?@A996N9
a67R96U?m9^[R<UR6•Rƒ9]mV<P8:?6UP\9>mR68Z;M0m0™F8:9<cR6<•968A9m
<PK9>SgRg0mM<P8:?6UP\9><•968A9H=/mB6UP\9><Pw9>6^Hl@m6=9>
<P8:?6UP\9>I8Z9;X<mP\9>9>?@A9D896mP\9>>8=?6u?96^IT>8J;RXb
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 14
Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên
‡?O9><6…D896H=9>6•Ka8:<6^9><\9e;/]]d<PYS8<6CF8:9<cR6P\9>Rg
‡?6^[9><e9><PYQW8mShRI8:<Q=F8:9<cR6RzUP\9><Pw9>n<\˜BL9>6C96U
9e;/]]d<e9>QA9SZ9M4/M9>6C96U9e;MddL
¥H€9>HŒ9I8o9mP\9>9>lb;h9Q=IvR<^i9>‡U96Ht9>R6’RIJKH:
IiI8o9mSAI8o9m6W9R6Z‡g8QžH=R7R<7R6W8RzUI~KQr:<6O9>P£R6†9>
R6T<<PA9;h<SX<<6?6…<H=>8tQW8R7R<Pu;<cR6;`;;W8m>gbb6u9;YPq9>
SX<Q8`9PUb6cUI8o9›;h<a67RR6…9>Q=6=9>P=K9>e9>8t96t9>R6X<k968£;m
R7Ra8;QKW89h9><\R7RDk9>S•PUI8o9mIJKH:R7RD896Hl<H€9>HŒ9I8o9
!KR6^U68o?6Z<>87<PT968`?;h<RzUP\9>9>lb;h9m6KhRFK96t9>Qf8
cR6a896<Z<P^[R;’<mShRI8:<Q=9>?w9Qf8<\<k;9?k8‡?X<a6¢?9A9Y
9^[R<US~ITD?@<6K789>68A;<P_9>
Các kiểu rừng chính ở Việt Nam
8`?a8:9<•968A9a6c6l?H=R7R96N9<Oa67RS~<WKR6KRN@P\9>D896
<P^Y9>H=b67<<P8o9|?U969e;m<6J;<6•RHl<P\9>b6K9>b6…SUFW9>H[8968`?
a8o?P\9>>^i8<UR68UPUR7Ra8o?P\9>DU?&
- Rừng lá rộng thường xanh nhiệt đới
ƒ9>_8Q=P\9>;^U968:<S[8mP\9>968:<S[8¢;ma8o?P\9>9=@<6^i9>
>hb<PA9R7RH€9>9…8RUKmF^[80dd;Yb6cU#’RmRUK<PA9/ddd;Yb6cU
U;mQ=a8o?P\9>6‰9QK=8<6?qR6_|?Œ9<6?qRYH€9>968:<S[896^6_l?
nPapilionoideaepm6_!u?nDipterocarpaceaepmR6…9>b67<<P8o9<^‚8<O<<6=96
968`?<u9>H[8968`?9e;<?•8a67R96U?¥a8o?P\9>9=@Rƒ9RgPX<968`?
<6•RHl<b6GD89696^b6K9>QU9H=RN@FN@QŒK<6N9R•nDK9>;N@pH=<6N9>‰
\9>Q7Pq9><6^i9>‡U96968:<S[8Rg9e9>D?X<D8966_RPX<RUKmH=Rg
968`?QK=8>‰|?c•<6?l9Qf8H`;k8<P^i9>mb6K9>b6…H`<6vRe9S~<WKPU
;q<|?u9<6oSq9>Hl<b6K9>b6…H`R6z9>QKW8H=DOQ^f9>
- Rừng khộp
ƒ9>_8Q=P\9><6^U968:<S[8mP\9>968:<S[8PG9>Q7m<6^i9><6X@Y
;8`9U;<W8R7RH€9>RgSqRUKF^[8/ddd;6=96b6u9>w;RN@PG9>Q7
‡Œ9Q“9RN@<6^i9>‡U96Y;vRSqa67R96U?
PA9968`?H€9>SX<I†9>b6¦9>YN@>?@A9<6^i9>S_9>9^[R<PK9>
;€U;^UmH=RW99^[R<PK9>;€Ua6km<6A;H=KSgQEUP\9><=9b67<6^i9>
‡?X<68:9P\9>(6qb9>6•KH[8H=8QK=8RN@6_!u?;_R<6^U<6[<mD896<P^Y9>
R6l;
Võ Văn Thiệp – Chuyên ngành động vật – K18 15
