Những Chứng Kiến Của Mình Về Nâng Cao Và Cải Tiến Qui Trình Công Nghệ

Tên SV :Trương văn Chen Môn học : Công Nghệ Học
MSSV : 130700704 ĐỒ ÁN: Qui Trình Công Nghệ Trồng Lúa Nước
LỚP : 07QK2 GVHD : TRỊNH VŨ DŨNG
5. Nêu Những Chứng Kiến Của Mình Về Nâng Cao Và Cải Tiến Qui Trình Công Nghệ :
Mục lục :
Phần 1 : Ý kiến của riêng em :......................................................................................................................2
Phần 2 : Những biện pháp nâng cao và cải tiến qui trình.............................................................................2
A.Hạn chế cỏ dại hại lúa :.............................................................................................................................2
a)Trước khi gieo cấy.................................................................................................................................2
b)Sau khi gieo cấy.....................................................................................................................................2
c)Sử dụng máy móc :................................................................................................................................3
B.Thay phân DAP bằng cách nào? ..............................................................................................................4
1.Thay DAP bằng các loại phân đơn........................................................................................................4
2.Tăng hiệu quả sử dụng phân bón...........................................................................................................4
C.Qui Trình Kĩ Thuật Sau Thu Hoạch :.......................................................................................................4
I.Thu hoạch :..............................................................................................................................................4
II.Làm sạch hạt :........................................................................................................................................5
III.Làm khô hạt :........................................................................................................................................5
D.Một số giải pháp nâng cao chất lượng lúa gạo xuất khẩu ở ĐBSCL.......................................................6
I. Đặt Vấn Đề............................................................................................................................................6
II. Nội Dung..............................................................................................................................................6
III. Kết Luận..............................................................................................................................................7
E.Những vấn đề về thu hoạch lúa và máy móc thiết bị phục vụ khâu thu hoạch lúa..................................7
1
Tên SV :Trương văn Chen Môn học : Công Nghệ Học
MSSV : 130700704 ĐỒ ÁN: Qui Trình Công Nghệ Trồng Lúa Nước
LỚP : 07QK2 GVHD : TRỊNH VŨ DŨNG
Phần 1 : Ý kiến của riêng em :
Với quy trình sản xuất chung ở trên, để tạo được điểm nhấn khác biệt của sản phẩm mình so với sản phẩm
khác cùng loại trên thị trường, thì mục tiêu lớn mà các doanh nghiệp cần phải làm là làm thế nào để nghiên
cứu, tìm tòi, cải biến công nghệ, đồng thời tìm ra những hoạt chất chiết xuất từ thiên nhiên không gây hại đến

sức khỏe của người tiêu dùng, đưa vào những giai đoạn sản xuất phù hợp.
Trong thời buổi kinh tế thị trường hiện nay, bên cạnh việc nghiên cứu tìm ra quy trình công nghệ sản xuất
phù hợp, vấn đề lớn mà các doanh nghiệp cần phải quan tâm là làm thế nào áp dụng thành công các thành tựu
khoa học kỹ thuật vào sản xuất nhằm nâng cao hiệu quả, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường. Đây không
phải là vấn đề riêng của các doanh nghiệp mà là vấn đề nóng bỏng của toàn nhân loại.
Theo em nghĩ về sản xuất lúa của chúng ta nên giảm dùng thuốc trừ sâu, hay là dùng những thứ thuốc có
nguồn gốc thiên nhiên, thuốc sinh học. ít ra khi người tiêu dùng sử dụng sản phẩm thì sức khỏe của họ được
đảm bảo hơn. với lại ít tác hại với người nông dân và bảo vệ môi trường xung quanh,cần áp dụng kĩ thuật công
nghệ trong thu hoạch ,tiến hành các qui trình kĩ thuật như canh tác tổng hợp, chương trình 3 giảm 3 tăng, 1 phải
5 giảm, chương trình IPM….
Phần 2 : Những biện pháp nâng cao và cải tiến qui trình
A. Hạn chế cỏ dại hại lúa :
Theo kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học thì ở ĐBSCL cỏ dại có thể gây thất thu đến 50% năng
suất, cá biệt có thể không cho thu hoạch. Đấy là chưa kể cỏ dại còn là nơi trú ngụ, lưu tồn của nhiều loại dịch
hại khác như sâu, bệnh, chim, chuột… Vì thế, ngoài rầy nâu, sâu cuốn lá, bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá, đạo ôn…
thì cỏ dại cũng là một đối tượng gây hại quan trọng, nhưng lại dễ bị nông dân bỏ qua, nhất là ở vùng sâu, vùng
xa, nơi có diện tích lúa nhiều nhưng lại thiếu nhân lực.
Cũng như những loài dịch hại khác, muốn hạn chế tác hại của cỏ dại trên ruộng lúa chúng ta phải áp
dụng kết hợp nhiều biện pháp một cách đồng bộ và hợp lý ngay từ đầu vụ. Sau đây là một số biện pháp chính:
a) Trước khi gieo cấy
- Trước khi làm đất cần dọn sạch cỏ dại trên mặt ruộng, xung quanh bờ, có thể dùng một số loại thuốc trừ cỏ
không chọn lọc như: Vifosat 480DD, Lyphoxim 396SL… phun trực tiếp vào đám cỏ để diệt chúng.
- Trước khi gieo cấy, cần cày bừa kỹ đất, kết hợp san bằng mặt ruộng để chôn vùi những cây cỏ còn sót lại trên
ruộng.
- Phân hữu cơ bón cho ruộng lúa cần phải ủ thật kỹ cho thật hoai mục để diệt hạt cỏ còn lẫn trong phân.
- Nên mua giống ở những địa chỉ có uy tín, tin cậy .
- Phải sàng sẩy kỹ hạt giống để loại bỏ hạt cỏ dại, hạt lép lửng
- Sau đó vớt giống ra đãi sạch rồi tiến hành ngâm ủ bình thường
-Áp dụng cách sạ hàng với lượng giống khoảng 80-90 kg/ha là vừa.
b) Sau khi gieo cấy

- Nên cho nước vào ruộng sớm (sau khi xuống giống khoảng 5 ngày),
- Kết hợp với tỉa dặm lúa tiến hành nhổ cỏ bằng tay, phải nhổ cỏ sớm không để cỏ cạnh tranh với lúa.
- Cần bón phân đầy đủ, chăm sóc lúa thật chu đáo để cây lúa sinh trưởng mạnh, nhanh chóng
- Cỏ dại thường có thời gian sinh trưởng ngắn hơn cây lúa, nên ra bông kết hạt sớm hơn lúa
Dùng thuốc diệt cỏ
-, việc áp dụng những biện pháp trên không phải lúc nào cũng thực hiện được một cách đầy đủ và triệt để, nhất
là khâu nhổ cỏ bằng tay thường thiếu nhân công. Vì vậy để hỗ trợ cho những biện pháp trên ,
Tiến hành phun thuốc :
- Đợt 1: Dùng các loại thuốc trừ cỏ tiền nẩy mầm, hậu nẩy mầm sớm để diệt cỏ trong vòng 10 ngày đầu sau khi
xuống giống như: Virisi 25SC, Huyết rồng 600WDG, Viricet 300SC, Sofit 300EC, Echo 60EC, Ronstar 25EC,
Sunrise 15WDG… đây là đợt dùng thuốc quan trọng nhất.
- Đợt 2: Vào khoảng 10-20 ngày sau khi xuống giống, dùng các loại thuốc hậu nẩy mầm như: Vicet 25SC,
Whip-S 7,5EW, Vi 2,4D 80BTN, Clincher 10EC, Cantosin 600DD, Tiller Super EC…
2
Tên SV :Trương văn Chen Môn học : Công Nghệ Học
MSSV : 130700704 ĐỒ ÁN: Qui Trình Công Nghệ Trồng Lúa Nước
LỚP : 07QK2 GVHD : TRỊNH VŨ DŨNG
c) Sử dụng máy móc :
Ngoài những loại cỏ đó còn có nhiều loại khác không thể sử dụng được trong thưc tế nên phải dùng một số biện
pháp như: cắt cỏ,dùng thuốc…Có một số dụng cụ cắt cỏ đang được sử dụng phổ biến như hiện nay:

Máy cắt cỏ cầm tay BC35 SU2L
BC35SU2L
Có sẵn
Honda
Thái Lan
HDN-035-001 5.750.000 VNĐ/Cái

Máy cắt cỏ cầm tay GL300
GL300

Có sẵn
Black & Decker
Trung Quốc
BLK-300-030 1.275.000 VNĐ/Cái

Máy cắt cỏ cầm tay GL716
GL716
Có sẵn
Black & Decker
Trung Quốc
BLK-716-031 1.863.000 VNĐ/Cái

Máy cắt cỏ cầm tay UMK 435 U2ST
UMK 435 U2ST
Có sẵn
Honda
Thái Lan
HDN-435-009 5.810.000 VNĐ/Cái

Máy cắt cỏ dùng xăng RBC411Z
RBC411Z
Có sẵn
Makita
Nhật Bản
MKT-411-154 4.625.000 VNĐ/Cái

Máy cắt cỏ GR298-GB
GR298-GB
Có sẵn
Black & Decker

Trung Quốc
BLK-298-034 2.940.000 VNĐ/Cái

Máy cắt cỏ GR348-GB
GR348-GB
Có sẵn
Black & Decker
Trung Quốc
BLK-348-035 3.140.000 VNĐ/Cái

Máy cắt cỏ GR389-GB
GR389-GB
Có sẵn
Black & Decker
Trung Quốc
BLK-389-036 5.150.000 VNĐ/Cái

Máy cắt cỏ đẩy HRU 196 DPU
HRU 196 DPU
Có sẵn
Honda
Úc
HDN-196-010 13.600.000 VNĐ/chiếc

Máy cắt cỏ đẩy HRU 216 DSU
HRU 216 DSU
Có sẵn
Honda
Úc
HDN-216-011 20.600.000 VNĐ/chiếc

3
Tên SV :Trương văn Chen Môn học : Công Nghệ Học
MSSV : 130700704 ĐỒ ÁN: Qui Trình Công Nghệ Trồng Lúa Nước
LỚP : 07QK2 GVHD : TRỊNH VŨ DŨNG
B. Thay phân DAP bằng cách nào?
Theo Cục Trồng trọt, nếu nông dân bón phân đơn, thì tổng chi phí các loại phân bón là 3.208.500 đ/ha.
Trong khi đó, nếu bón phân có sử dụng DAP, thì chi phí phân bón lên tới 4.413.000 đ/ha, cao hơn 1.204.500 đ
so với phương pháp trên, mà năng suất, chất lượng cây trồng lại như nhau. Như vậy, về mặt kinh tế, bón phân
đơn hiệu quả hơn hẳn so với bón phân có dùng DAP.
Làm cách nào để thay thế DAP một cách hiệu quả nhất?
1. Thay DAP bằng các loại phân đơn
Các loại phân đơn có thể dùng thay thế DAP là urê, lân nung chảy hoặc super lân. Các loại phân này hiện
có giá thấp hơn nhiều so với DAP và trong nước đã sản xuất được toàn bộ hay phân nửa. Theo đó, nông dân có
thể mua phân đơn, tự phối chế theo các tỷ lệ hướng dẫn và bón trực tiếp cho cây trồng mà không cần phải qua
khâu tái chế.
Nếu căn cứ vào hàm lượng đạm trong phân urê là 45-46%N, hàm lượng phân super đơn (super Lâm Thao
và Long Thành), hoặc phân lân nung chảy (Văn Điển hoặc Ninh Bình) là 16,0-17,0% P
2
O
5
, thì có thể thay DAP
như sau: 0,4 kg urê + 2,8 kg super lân (hay lân nung chảy) = 1 kg DAP; 1 kg urê + 7 kg super lân (hay lân nung
chảy) = 2,5 kg DAP.
Ở vùng ĐBSCL, nông dân thường sử dụng loại phân NPK 16-16-8 (16%N + 16% P
2
O
5
+ 8% K
2
O). Như

vậy, 1 bao DAP 50 kg để bón cho lúa có thể thay thế bằng 1 bao NPK 16-16-8 (50 kg) cộng với 100 kg super
lân (hoặc lân nung chảy). Hoặc 1 bao DAP 50 kg cũng có thể thay thế bằng cách dùng 1 bao urê 50 kg cộng với
55 kg lân (nung chảy hay super đều được).
Một điều đáng chú ý là ngoài tác dụng thay thế DAP, nếu sử dụng super lân hoặc hay lân nung chảy thì
ngoài lân (P), các loại phân lân trên còn cung cấp thêm cho cây trồng các nguyên tố dinh dưỡng trung lượng
khác như Ca, S, Si (hoặc Mg, Ca) ...
2. Tăng hiệu quả sử dụng phân bón
Ngoài việc thay thế DAP, nông dân cũng cần phải quan tâm tới việc nâng cao hiệu quả sử dụng các lọai
phân bón khác như đạm, lân... Thực tế hiện nay, hiệu suất sử dụng đạm mới chỉ đạt mức 35-40%, và lân từ 40-
45%. Như vậy, nếu tăng được hiệu suất sử dụng đạm và lân, thì sẽ tiết kiệm được lượng phân nhập khẩu, hạn
chế được nguy cơ ô nhiễm từ môi trường.
Việc tăng cường sử dụng các loại phân bón hữu cơ truyền thống như phân chuồng, phân xanh, phân rác,
than bùn được ủ theo đúng phương pháp, hay các loại phân hữu cơ khoáng, phân hữu cơ sinh học, phân vi sinh,
phân hữu cơ vi sinh, cũng có tác dụng tốt trong việc phân giải lân từ khó tiêu sang dễ tiêu để cây trồng có thể
hấp thụ lân từ đất được nhiều hơn. Một số loại phân vi sinh hoặc hữu cơ vi sinh như HUĐVIL, Komix vi sinh
vi lượng, Komix BL2, Bio-Plant ..., ngoài tác dụng trên, còn có tác dụng cố định đạm, tăng lượng đạm cho cây
trồng.
Sử dụng bổ sung các loại phân bón có chứa yếu tố Silic (phân bón Silica), ngoài việc làm tăng khả năng
cứng cây, chống đổ ngã, tăng khả năng quang hợp, cũng có tác dụng cân đối dinh dưỡng, nâng cao hiệu suất sử
dụng các yếu tố dinh dưỡng đa lượng NPK.
C. Qui Trình Kĩ Thuật Sau Thu Hoạch :
I. Thu hoạch :
1. Thời điểm thu hoạch
- Sự chín của hạt lúa: Thông thường xác định thời điểm thu hoạch là khi ruộng lúa chín vàng.
- Hao hụt do thời điểm thu hoạch: từ 4,5-20 %
- Chuẩn bị thu hoạch: Trước khi thu hoạch 7 - 10 ngày, tháo cạn nước
- Xác định thời điểm thu hoạch: Ít nhất là 85% những hạt trên bông có màu vàng
- Nên thu hoạch lúa giống lúc trời nắng.
2. Tuốt/suốt lúa giống:
Tuốt lúa là hoạt động làm tách hạt lúa khỏi bông lúa.

- Tỷ lệ hao hụt còn cao (khoảng 2 - 3%).
- Tồn tại đến hạt giống: Do cấu tạo của trống đập và tốc độ quay nhanh
4
Tên SV :Trương văn Chen Môn học : Công Nghệ Học
MSSV : 130700704 ĐỒ ÁN: Qui Trình Công Nghệ Trồng Lúa Nước
LỚP : 07QK2 GVHD : TRỊNH VŨ DŨNG
II. Làm sạch hạt :
Loại các hạt lép và tạp chất nhẹ: Dùng quạt điện, máy giê (lượng giống nhiều). Sàng và lựa bỏ các tạp
chất còn lẫn trong mẫu.
III. Làm khô hạt :
- Nguyên lý làm giảm lượng nước trong hạt giống.
Chọn lựa phương án thích hợp.
- Phơi an toàn: Lạnh - khô (mẫu giống ngân hàng).
- Dùng máy sấy: Nhiệt độ nên ổn định tại 40
o
C/96 giờ.
- Phơi nắng (lưới nylon, đệm, lều)
Đóng bao:
Bảo quản:
Nguyên tắc: Làm giảm 1% ẩm độ hạt, nhiệt độ giảm mỗi 5
o
C đời sống hạt sẽ tăng gấp đôi.
Quản lý chất lượng hạt giống:
- Lúa giống trữ trong kho tại các cơ quan hay ở cộng đồng phải được kiểm tra định kỳ
- Theo tiêu chuẩn hạt giống thì tỷ lệ nẩy mầm dưới 85% sẽ không được chấp nhận là lúa giống.
Xác định tỷ lệ nẩy mầm:
- Số hạt cần để thử nẩy mầm: 50 hạt hoặc 100 hạt.
- Lấy mẫu: Hạt giống nên lấy ngẫu nhiên cho mỗi bao giống.
- Phương pháp và dụng cụ:
+ Đĩa nhựa hay thủy tinh lót giấy thấm.

+

Dùng vải, hay khăn, xếp hạt lên mãnh vải và cuộn tròn lại. Tưới nước 3-5 lần/ngày cho đủ ẩm.
+ Dùng cát chứa trong các khay (rộng 40cm và dài 50cm) làm các rãnh ngang trên mặt cát và rãi hạt của
mỗi giống trên mỗi hàng, tưới nước vừa đủ ẩm.
- Ghi nhận số liệu sau 5 ngày: Đánh giá kết quả
+ Nẩy mầm >90%: Bảo quản tiếp và làm giống tốt.
+ Nẩy mầm <85%: Bán làm lúa lương thực.
Xác định cường độ hạt giống:
- Nếu ty lệ nẩy mầm 85% thì sức sống hạt giống chỉ còn khoảng 60%.
- Tỷ lệ nẩy mầm: Lúc 4-5 ngày sau khi thử, đếm tất cả hạt nẩy mầm và tính bằng phần trăm(%).
- Sức sống (cường lực hạt giống): Khoảng 7-10 ngày sau khi thử, chỉ đếm các hạt có mầm non dài hơn
1cm hay có lá. Khi đó cây mạ có thể phát triển bình thường.
Sức khoẻ hạt giống:
- Đánh giá tình trạng sức khoẻ hạt giống.
+ Xác định mẫu hạt bị nhiễm bệnh.
+ Ước lượng sức sống và cường lực cây mạ non.
- Kiểm định hạt mang mầm bệnh có thể (hoặc không) lây nhiễm và gây hại cho cây mạ non.
- Mầm bệnh có thể ảnh hưởng đến mầm, hạt gạo và làm cho hạt bị dị dạng.
- Các phương tiện: Trang thiết bị kiểm tra sức khoẻ hạt giống thường đắt tiền và cần chuyên viên phòng
thí nghiệm.
Quản lý sức khoẻ hạt giống ở mức độ cộng đồng:
Sức khoẻ hạt giống đang được quan tâm trong sản xuất. Kết quả nghiên cứu chứng minh rằng nếu sản
xuất lúa bằng hạt giống tốt cho năng suất cao hơn giống lúa bình thường khoảng 0,7t/ha. Để có hạt giống đảm
bảo khoẻ mạnh, cần lưu ý:
- Loại bỏ những hạt bị tổn hại, hạt có dạng hình bất thường.
- Loại bỏ hạt có mang mầm bệnh trên vỏ hạt.
- Kiểm tra để phát hiện sâu bệnh phát triển trong kho trữ giống.
- Xử lý dụng cụ trữ và hạt giống trước và trong quá trình bảo quản bằng thuốc hoá học.
Kinh nghiệm quản lý sức khỏe hạt giống

- Dùng các loại lá cây có chất dầu (khuynh diệp,...) bỏ vào trong hạt giống trữ.
- Dùng khói đưa vào trong lu chứa giống và hàn kín nấp lại.
- Dùng đèn cầy đốt cháy và để bên trong lu hết chất khí oxi nên côn trùng không thể sống và phá hại.
- Treo bông lúa trên giàn bếp để hong khói trừ sâu bệnh phá hại.
5