BăGIỄOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH
NGUYNăTHăKIMăCNG
NÂNGăCAOăCHTăLNGăDCHăVăHĨNHă
CHÍNH CÔNG TIăYăBANăNHÂNăDÂNă
HUYNăBỊNHăTÂN,ăTNHăVNHăLONG
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP.ăHăChíăMinhăậ Nmă2015
BăGIỄOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH
NGUYNăTHăKIMăCNG
NÂNGăCAOăCHTăLNGăDCHăVăHĨNHă
CHÍNH CÔNG TIăYăBANăNHÂNăDÂNă
HUYNăBỊNHăTÂN,ăTNHăVNHăLONG
Chuyên ngành: QUN TR KINH DOANH
Mư s: 60340102
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Ngi hng dn khoa hc: TS.ăTRNăNGăKHOA
TP. H Chí Minh – Nm 2015
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan đ tài “Nâng cao cht lng dch v hành chính công ti y ban
nhân dân huyn Bình Tân, tnh Vnh Long” hoàn toàn do tôi thc hin. Các đon trích dn
và tài liu s dng trong lun vn đu đc dn ngun và có đ chính xác, đáng tin cy.
S liu, kt qu nêu trong lun vn là trung thc và cha tng công b cho công trình nào
khác.
TP. H Chí Minh, tháng 3/2015
Ngi cam đoan
Nguyn Th Kim Cng
MC LC
Trangăphăbìaă
Liăcamăđoan
Mcălc
Danhămcăcácăchăvitătt
Danhămcăcácăbng
Danhămcăcácăhình
PHNăMăU 1
1. Vn đ nghiên cu 1
2. Mc tiêu nghiên cu 3
3. i tng nghiên cu và phm vi nghiên cu 4
3.1. i tng nghiên cu 4
3.2. Phm vi nghiên cu 4
4. Phng pháp nghiên cu 4
4.1. Ngun s liu s dng 4
4.2. Phng pháp nghiên cu 5
5. Kt cu ca lun vn 5
Chng 1: CăsălỦălunăvăchtălngădchăv 6
1.1. Dch v 6
1.1.1. Khái nim v dch v 6
1.1.2. c đim ca dch v 7
1.1.2.1. Dch v có tính đng thi và không th chia ct 7
1.1.2.2. Dch v có tính không đng nht, không n đnh 7
1.1.2.3. Dch v có tính vô hình 7
1.1.2.4. Dch v có tính mong manh, không lu gi 8
1.1.3. Phân loi dch v 8
1.2. Cht lng dch v 9
1.2.1. Mt s khái nim v cht lng dch v 9
1.2.2. c đim ca cht lng dch v 10
1.3. Dch v hành chính công 11
1.3.1. Khái nim v dch v công 11
1.3.2. Khái nim v dch v hành chính công 11
1.3.3. c trng ca dch v hành chính công 12
1.4. Cht lng dch v hành chính công 13
1.4.1. Cht lng dch v hành chính công 13
1.4.2. Thành phn cht lng dch v 14
1.5. Thang đo cht lng dch v hành chính công 16
1.5.1. Thang đo SERVQUAL 16
1.5.1.1. S tin cy 16
1.5.1.2. S đáp ng 17
1.5.1.3. Nng lc phc v 17
1.5.1.4. S đng cm 17
1.5.1.5. Phng tin hu hình 18
1.5.2. Mt s mô hình nghiên cu trc 18
1.5.2.1. Theo Quyt đnh s 1383/Q-BNV, ngày 28/12/2012 ca B trng
B Ni v 19
1.5.2.2. Nguyn Th Kim Quyên (2011) 19
1.5.2.3. Lê Ngc Sng (2011) 20
1.5.2.4. Lê Hi Hng (2012) 20
1.6. xut mô hình cht lng dch v hành chính công ti UBND huyn Bình
Tân 21
1.7. Thang đo cht lng dch v hành chính công ti UBND huyn Bình Tân theo
mô hình SERVQUAL 23
Chngă2: ThcătrngăchtălngădchăvăhƠnhăchínhăcôngătiăUBNDăhuynăBìnhă
Tơn,ătnhăVnhăLong 27
2.1. Gii thiu tng quan v huyn Bình Tân 27
2.1.1 Gii thiu v huyn Bình Tân 27
2.1.2. Gii thiu v UBND huyn Bình Tân 28
2.2. ánh giá thang đo dch v hành chính công ti UBND huyn Bình Tân 29
2.2.1. Cách thc thu thp và x lỦ d liu 29
2.2.1.1. Quy trình nghiên cu 29
2.2.1.2. Thu thp và x lỦ d liu s cp: gm s cp đnh tính và s cp đnh
lng. 29
2.2.2. Kt qu đánh giá đ tin cy thang đo bng h s Cronbach
’
s Alpha 31
2.2.3. ánh giá thang đo bng phân tích nhân t khám phá EFA 32
2.3. Thc trng cht lng dch v hành chính công ti UBND huyn Bình Tân, tnh
Vnh Long 34
2.3.1. Thc trng s tin cy 34
2.3.2. Thc trng c s vt cht 37
2.3.3. Thc trng nng lc phc v ca chuyên viên 38
2.3.4. Thc trng thái đ phc v ca chuyên viên 39
2.3.5. Thc trng s đng cm ca chuyên viên 40
2.3.6. Thc trng yêu cu h s 41
2.4. ánh giá cht lng dch v hành chính công ti UBND huyn Bình Tân, tnh
Vnh Long 42
2.4.1. ánh giá s tin cy 42
2.4.1.1. im đt đc ca s tin cy 42
2.4.1.2. Hn ch s tin cy 42
2.4.2. ánh giá c s vt cht 43
2.4.2.1. im đt đc c s vt cht 43
2.4.2.2. Hn ch c s vt cht 43
2.4.3. ánh giá nng lc phc v ca chuyên viên 43
2.4.3.1. im đt đc nng lc phc v ca chuyên viên 43
2.4.3.2. Hn ch nng lc phc v ca chuyên viên 44
2.4.4. ánh giá thái đ phc v ca chuyên viên 44
2.4.4.1. im đt đc thái đ phc v ca chuyên viên 44
2.4.4.2. Hn ch thái đ phc v ca chuyên viên 44
2.4.5. ánh giá s đng cm ca chuyên viên 45
2.4.5.1. im đt đc s đng cm ca chuyên viên 45
2.4.5.2. Hn ch s đng cm ca chuyên viên 45
2.4.6. ánh giá v yêu cu h s 45
2.4.6.1. im đt đc v yêu cu h s 45
2.4.6.2. Hn ch v yêu cu h s 46
Chngă3: MtăsăgiiăphápănơngăcaoăchtălngădchăvăhƠnhăchínhăcôngătiăUBND
huynăBìnhăTơn,ătnhăVnhăLong 48
3.1. Quan đim ca UBND huyn Bình Tân v cht lng dch v hành chính công
48
3.2. Mc tiêu cht lng dch v hành chính công ca UBND huyn Bình Tân, tnh
Vnh Long 51
3.3. Mt s gii pháp nâng cao cht lng dch v hành chính công ti UBND huyn
Bình Tân, tnh Vnh Long 51
3.3.1. Gii pháp nâng cao s tin cy 51
3.3.2. Gii pháp nâng cao c s vt cht 54
3.3.3. Gii pháp nâng cao nng lc phc v ca chuyên viên 56
3.3.4. Gii pháp nâng cao thái đ phc v ca chuyên viên 58
3.4.5. Gii pháp nâng cao s đng cm ca chuyên viên 59
3.3.6. Gii pháp nâng cao v yêu cu h s 62
3.4. Mt s kin ngh nhm nâng cao cht lng dch v hành chính công ti UBND
huyn Bình Tân, tnh Vnh Long 64
3.4.1. Kin ngh v c s vt cht 64
3.4.2. Kin ngh v s đng cm ca chuyên viên: 64
3.4.3. Kin ngh v yêu cu h s 64
PHNăKTăLUN 66
DanhămcătƠiăliuăthamăkho
Phălc
DANHăMCăCỄCăCHăVITăTT
BNV : B Ni v
CP : Chính ph
HND: : Hi đng nhân dân
N : Ngh đnh
Q : Quyt đnh
TCVN : Tiêu chun Vit Nam
TC : Tng cc Tiêu chun đo lng cht lng
TTg : Th tng Chính ph
UBND : y ban nhân dân
DANHăMCăCỄCăBNG
Trang
Bng 1.1. Kt qu điu chnh, b sung thang đo theo mô hình SERVQUAL
cho phù hp vi thang đo cht lng dch v hành chính công
ti UBND huyn Bình Tân…………………………………………………… 23
Bng 2.1. ánh giá thang đo bng h s tin cy Cronbach
’
s Alpha…………… 31
Bng 2.2: o lng bin đng các thành phn to nên cht lng dch v
hành chính công ti UBND huyn Bình Tân………………………………… 34
Bng 2.3. o lng đ bin đng v s tin cy…………………………………35
Bng 2.4. o lng đ bin đng v c s vt cht…………………………….37
Bng 2.5. o lng đ bin đng v nng lc phc v ca chuyên viên……… 38
Bng 2.6. o lng đ bin đng v thái đ phc v ca chuyên viên…………39
Bng 2.7. o lng đ bin đng v s đng cm v ca chuyên viên……… 40
Bng 2.8. o lng đ bin đng v yêu cu h s……………………………. 41
DANHăMCăCỄCăHỊNH
Trang
Hình 1.1: Các ch th thc hin dch v……………………………………… 8
Hình 1.2: Ch s hài lòng v s phc v hành chính………………………… 19
Hình 1.3: Mô hình cht lng dch v hành chính công ti UBND
huyn Bình Tân, tnh Vnh Long theo mô hình SERVQUAL………………… 22
1
PHNăMăU
1. Vnăđănghiênăcu
Ci cách hành chính là yêu cu khách quan trong s nghip công nghip
hóa - hin đi hóa đt nc, xây dng nn kinh t th trng theo đnh hng xư
hi ch ngha, góp phn thúc đy s phát trin kinh t, xư hi. ây là công tác
trng tâm ca toàn h thng chính tr hng ti mc tiêu ly con ngi làm
trng tâm. Các n lc ci cách hành chính, đn gin hóa th tc hành chính trên
tt c các lnh vc qun lỦ nhà nc đóng vai trò quan trng, đm bo và phát
huy quyn làm ch ca nhân dân, nâng cao đi sng nhân dân, đng thi đa
các dch v hành chính công đn gn dân hn. Ci cách hành chính đư đem li
nhiu li ích nh sau: tit kim thi gian, đn gin hóa th tc hành chính,
doanh nghip và ngi dân đc phc v chu đáo hn, hài lòng hn… cung ng
dch v hành chính trong nhng nm gn đây đư tin b, thun tin cho doanh
nghip và ngi dân tip cn vi c quan nhà nc nhm thc hin các th tc
nh: cp giy chng nhn quyn s dng đt, đng kỦ th chp, xóa th chp,
đng kỦ kinh doanh, giy phép xây dng, h tch, khai sanh, công chng….
Tuy ci cách hành chính trong thi gian qua đư đt đc nhng kt qu
quan trng nhng so vi yêu cu ca phát trin kinh t - xư hi và hi nhp kinh
t quc t thì ci cách hành chính còn chm, hiu qu thp th hin mt s
đim sau: H thng th ch pháp lut còn cha đng b, thiu nht quán nh
lut, pháp lnh đư ban hành nhng ngh đnh, thông t, hng dn trin khai còn
chm; Th tc hành chính vn cha ci cách đn gin hóa, tính minh bch còn
thp. Theo thng kê ca B T pháp vào gia tháng 10/2014, các b, ngành đư
đn gin hóa 4.169/4.712 th tc hành chính; đng thi các b, ngành cng cp
nht công khai hn 112.000 h s th tc hành chính và gn 11.000 h s vn
bn liên quan vào c s d liu quc gia.
Trong nhng nm qua, công tác ci cách hành chính ca tnh Vnh Long đư có
nhiu chuyn bin và đt đc nhng kt qu đáng ghi nhn, tng bc nâng cao
hiu lc, hiu qu qun lỦ ca các c quan nhà nc. Nhng kt qu đt đc t ci
2
cách hành chính không ch tác đng tích cc đn nhn thc ca c h thng chính
tr, các tng lp nhân dân mà còn là đng lc quan trng thúc đy kinh t tnh nhà
phát trin, Vnh Long đc xp th 22/63 tnh/thành c nc v ch s qun tr và
hành chính công. Trong đó ni dung đc đánh giá cao nh “Cung ng dch v
công ca Vnh Long” có ch s đng đu c nc, “Kim soát tham nhng khu vc
công” đng th 6 trong c nc, đ có đc kt qu trên là s n lc ca c h
thng chính tr trong toàn tnh Vnh Long, trong đó có huyn Bình Tân.
Huyn Bình Tân đc tách ra t huyn Bình Minh vào ngày 01 tháng 01 nm
2008 theo Ngh đnh s 125/2007/N-CP, ngày 31/7/2007 ca Chính ph v vic
điu chnh đa gii hành chính huyn Bình Minh đ thành lp huyn Bình Tân, tnh
Vnh Long. y ban nhân dân (UBND) huyn Bình Tân luôn chú trng thc hin tt
đ án 30 nh hoàn thin th ch nhà nc trên các lnh vc, rà soát đn gin hóa các
th tc hành chính, rút ngn ti đa thi gian gii quyt công vic cho các t chc và
nhân dân, xóa b các quy đnh gây phin hà cho nhân dân, tng cng c ch mt
ca, mt ca liên thông.
B phn tip nhn và tr kt qu ti UBND huyn Bình Tân trong nm 2014
đư tip nhn và gii quyt kp thi 12.937 lt h s, trong đó 9.519 h s thuc các
lnh vc nh: đt đai, đng kỦ kinh doanh, các h s đng kỦ th chp và xóa th
chp; cp li 215 bn chính giy khai sinh, ci chính h tch 80 bn; b sung ni
sinh, ngày, tháng sinh, ni thng trú, dân tc, quc tch: 93 bn; cp 2.781 bn sao
h tch; xác nhn h tch 249 vic. Nhng li ích mà chng trình ci cách th tc
hành chính mang li có th k đn nh tit kim thi gian, tin bc ca dân và ngi
dân cm thy hài lòng hn, gn gi hn khi đn c quan hành chính nhà nc và góp
phn nâng cao cht lng dch v hành chính công ti UBND huyn và xư. Chính vì
vy, nâng cao cht lng dch v hành chính công ti c quan nhà nc ht sc
quan trng, c quan hành chính nhà nc bên cnh chc nng qun lỦ còn chc
nng phc v nhng dch v cn thit cho ngi dân đ h thc hin tt quyn và
ngha v ca công dân.
3
Trong nm 2014, B phn tip nhn và tr kt qu thc hin c bn đt yêu cu,
UBND huyn đư nhn đc mt s phn hi, kin ngh ca ngi dân v hot đng
ca B phn tip nhn và tr kt qu h s th tc hành chính các cp nh sau th tc
h s quá nhiu, rm rà, đin thông tin d sai; UBND huyn cha cp nht thông tin v
th tc hành chính lên trang thông tin đin t ca huyn vì không cp nht kp thi
ngi dân phi mua h s bên ngoài nhà sách đôi lúc h mua h s đư ht hiu lc; B
phn tip nhn và tr kt qu cha có ngi hng dn đin thông tin do đó ngi dân
ch yu là phi thuê ngi khác và phi tn chi phí, trong khi đó chuyên viên quá bn
rn, đôi lúc hng dn qua loa cách đin thông tin làm cho ngi dân đin sai, nên phi
mua nhiu b h s đ hoàn chnh thông tin; Chuyên viên đôi lúc còn nóng tính, cách
ng x cha đc mm mng Chính vì vy, vn đ cn đt ra hin nay là UBND
huyn cn phi nâng cao cht lng dch v hành chính công đ phc v ngi dân tt
hn, hiu qu hn so vi cách phc v hin nay.
ó là lỦ do tác gi chn tài “Nâng cao cht lng dch v hành chính công
ti UBND huyn Bình Tân” đ làm lun vn nhm đánh giá xem cht lng dch v
hành chính công ti B phn tip nhn và tr kt qu cung cp cho t chc, ngi
dân mc đ nào, đng thi đa ra nhng gii pháp, kin ngh nhm nâng cao cht
lng dch v hành chính công ti UBND huyn Bình Tân góp phn khc phc s
phi hi, kin ngh ca ngi dân đi vi B phn tip nhn và tr kt qu.
2.ăMcătiêuănghiênăcu
Mc tiêu tng quát ca lun vn: gii pháp nâng cao cht lng dch v hành
chính công ti UBND huyn Bình Tân, tnh Vnh Long
Mc tiêu c th:
Xác đnh nhng yu t cu thành nên cht lng dch v hành chính công ti
UBND huyn Bình Tân.
ánh giá cht lng dch v hành chính công ti UBND huyn Bình Tân.
xut gii pháp nâng cao cht lng dch v hành chính công ti UBND
huyn Bình Tân, tnh Vnh Long.
4
3.ăiătngănghiênăcuăvƠăphmăviănghiênăcu
3.1.ăiătngănghiênăcu
Cht lng dch v hành chính công và các yu t cu thành cht lng dch
v hành chính công ti UBND huyn Bình Tân.
i tng kho sát: Ngi dân trc tip đn giao dch B phn tip nhn và
tr kt qu ti UBND huyn Bình Tân.
3.2.ăPhmăviănghiênăcu
V không gian: ti UBND huyn Bình Tân, tnh Vnh Long (B phn tip nhn
và tr kt qu)
V thi gian: ly d liu s cp t tháng 01/2015 đn ht tháng 02/2015; ly
d liu th cp t nm 2010 đn nm 2014.
4.ăPhngăphápănghiênăcu
4.1.ăNgunăsăliuăsădng
Dăliuăthăcp: S liu t báo cáo UBND huyn Bình Tân v dng h thng
qun lỦ cht lng theo tiêu chun ISO 9001: 008 trong hot đng qun lỦ nhà nc
t nm 2010 đn nm 2013; Báo cáo ci cách hành chính t nm 2010 đn nm
2014; Quy trình qun lỦ cht lng theo tiêu chun ISO 9001:2008; S liu t Niên
giám thng kê ca Chi cc thng kê huyn Bình Tân nm 2013, 2014….đ phân
tích thc trng cht lng dch v hành chính công ti UBND huyn Bình Tân, tnh
Vnh Long
Dăliuăsăcp caălunăvn: tin hành điu tra phng vn 200 ngi dân đn
liên h trc tip ti B phn tip nhn và tr kt qu nhm mc đích đánh giá d
liu khách quan hn.
T trc đn nay cha có đ tài hay công trình nghiên cu nào v cht lng
dch v hành chính công ti UBND huyn Bình Tân, do đó, đây là đ tài đu tiên
nghiên cu v cht lng dch v hành chính công ti UBND huyn nên tác gi tin
hành đa d liu s cp trc tip đn ngi dân đ h đánh giá khách quan hn so
vi cách gi qua hp th hay gi qua email.
5
4.2.ăPhngăphápănghiênăcu
Phng pháp nghiên cu đnh tính: tho lun nhóm đ điu chnh và phát trin
thang đo.
Phng pháp nghiên cu đnh lng:
Phng vn trc tip bng cách phát phiu trc tip 200 ngi.
X lỦ d liu:
+ Kim đnh s b thang đo bng h s tin cy Cronbach
’
s Alpha và phân tích
nhân t khám phá EFA
+ Thng kê mô t: phân tích bng thng kê mô t: trung bình và đ lch chun.
5.ăKtăcu caălunăvn
Lun vn đc kt cu nh sau:
Phn m đu
Chng 1: C s lỦ lun v cht lng dch v.
Chng 2: Thc trng cht lng dch v hành chính công ti UBND huyn
Bình Tân.
Chng 3: Mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng dch v hành chính
công ti UBND huyn Bình Tân.
Phn kt lun
6
Chngă1:
CăsălỦălunăvăchtălngădchăv
1.1.ăDchăv
Dch v ngày nay phát trin mnh m, đóng vai trò quan trng trong nn kinh
t. Kinh t, xư hi càng phát trin thì c cu giá tr sn phm vt cht và sn phm
dch v trong giá tr tng sn phm xư hi cng thay đi theo hng giá tr thu nhp
t các sn phm dch v ngày càng tng. Các t chc kinh doanh cng nh các t
chc khác đu mong mun nhng sn phm dch v cung cp cho khách hàng phi
đáp ng nhu cu, mong đi ca khách hàng. Nhng giá tr do dch v đem li chim
v trí ngày càng quan trng so vi sn phm c th. hiu rõ hn v tm quan
trng ca dch v điu cn thit là cn nm vng khái nim v dch v.
1.1.1.ăKháiănimăvădchăv
Theo T Th Kiu An và các cng s (2010), có nhiu cách hiu khác nhau v
dch v nh: Theo cách truyn thng thì dch v là nhng gì không phi nuôi trng,
không phi sn xut. Ngoài cách hiu truyn thng còn cách hiu ph bin là dch
v là mt hot đng mà sn phm ca nó vô hình. Nó gii quyt các mi quan h
vi khách hàng hoc vi tài sn do khách hàng s hu mà không có s chuyn giao
quyn s hu; Theo quan đim ca chuyên gia Philip Kotler (2006), dch v là mi
hot đng và kt qu mà mt bên có th cung cp cho bên kia, ch yu là vô hình,
không dn đn quyn s hu mt cái gì đó, sn phm ca nó có th gn hay không
gn vi mt sn phm vt cht. Ngoài ra, theo Heizer and Render (2006), dch v là
nhng hot đng kinh t thng to ra sn phm vô hình, chng hn: dch v giáo
dc, gii trí, tài chính và y t.
Nhng nm gn đây, khái nim dch v trong lnh vc qun lỦ cht lng
đc thng nht theo TCVN ISO 8402:1999 thì dch v là kt qu to ra đ đáp ng
yêu cu ca khách hàng bng các hot đng tip xúc gia ngi cung cp – khách
hàng và các hot đng ni b ca ngi cung cp.
7
Nh vy có th hiu, dch v bao gm toàn b s h tr mà khách hàng trông
đi, vt qua ngoài dch v c bn, phù hp vi giá c, hình nh và uy tín có liên
quan.
1.1.2.ăcăđimăcaădchăv
Theo T Th Kiu An và các cng s (2010), dch v có nhng đc đim c
bn sau:
1.1.2.1.ăăDchăvăcóătínhăđngăthiăvƠăkhôngăthăchiaăct
Tính đng thi và không th chia ct ca dch v th hin ch không th
phân chia rch ròi hai giai đon cung cp và tip nhn. c đim này cho rng quá
trình cung cp dch v xy ra liên tc, ngha là quá trình cung cp và tip nhn dch
v tin hành đng thi, cùng mt lúc vi s hin din ca khách hàng trong sut
thi gian sn xut. Do đó, cht lng dch v s rt khó đoán trc mà s da theo
phán đoán ch quan cao và d nhiên, không th tích ly, d tr dch v cng nh
không th kim nghim trc.
1.1.2.2.ăDchăvăcóătínhăkhôngăđngănht,ăkhôngănăđnh
Cht lng dch v tùy thuc vào ngi thc hin, thi gian và đa đim cung
cp. Do đó, nhà cung ng không th da vào ln kim tra cui cùng nhm đánh giá
cht lng dch v mà mình cung cp. ây là mt đc đim quan trng mà t chc
cn lu Ủ đ nâng cao cht lng dch v ca mình. Nhà cung ng có th khc phc
bng cách đu t vào vic tuyn chn và đào to, hun luyn nhân viên; chun hóa
các quy trình thc hin và theo dõi, đo lng s tha mưn ca khách hàng thng
xuyên.
1.1.2.3.ăDchăvăcóătínhăvôăhình
Dch v có tính vô hình th hin ch sn phm dch v khác vi sn phm
vt cht c th ch dch v không th cm, nm, nghe hay nhìn thy trc khi
mua. Khách hàng ch nhn đc sn phm dch v ngay khi nó đc cung cp, do
đó, cn có nhng du hiu hay bng chng vt cht v cht lng dch v nh: con
ngi, thông tin, đa đim, thit b, biu tng, giá c…
8
1.1.2.4.ăDchăvăcóătínhămongămanh,ăkhôngăluăgi
Sn phm dch v không th ct gi, lu kho ri đem đi bán nh hàng hóa
khác mà nó đc s dng khi to thành và kt thúc ngay sau đó. Chính vì dch v
vô hình nên dch v đc cho là rt mong manh, ngi cung cp cng nh ngi
tip nhn không th lu tr li, không th đem tiêu th hay bán ra trong thi gian
sau đó. c tính này đòi hi doanh nghip phi nm bt, d báo nhu cu chính xác
đ xây dng k hoch sn xut và tiêu th hp lỦ.
1.1.3.ăPhơnăloiădchăv
Theo T Th Kiu An và các cng s (2010), có 04 cách phân loi dch v đư
đc đa ra, nhng cách này da trên nhiu khía cnh khác nhau v loi dch v
đc cung cp đó là phân loi theo ch th dch v, theo ni dung (lnh vc, chc
nng), theo mc đích và theo mc đ chun hóa.
Phơnăloiătheoăchăthăthcăhinădchăv
Hình 1.1: Các ch th thc hin dch v
Ngun: T Th Kiu An và các cng s (2010)
Cn c vào hình 1.1, ta có 03 ch th thc hin dch v c th sau nh sau:
Th nht, ch th nhà nc: thc hin các dch v công cng nh trng hc, bnh
vin, c quan hành chính, bu đin; Th hai, ch th là các t chc xư hi: cung cp
các dch v ca t chc xư hi nh hot đng vì cng đng, hot đng t thin; Th
ba, ch th là các đn v kinh doanh: cung cp các dch v ngân hàng, nhà hàng,
khách sn, bt đng sn.
Phơnăloiătheoăniădungă(lnhăvc,ăchcănng): Vi cách phân loi theo lnh
vc, chc nng, dch v bao gm: th nht là tip đón khách (khu vui chi gii trí,
khách sn, nhà hàng); Th hai là thông tin liên lc (bu đin, hàng không, đng
st, đng thy, vin thông…); Th ba là dch v y t, sc khe (bnh vin, phòng
Ch th thc hin
Nhà nc
Các t chc xư hi
Các đn v kinh doanh
9
khám…); Th t là dch v bo qun, bo trì; Th nm là dch v công cng (xe
buỦt, dn v sinh, cung cp nc, công viên…); Th sáu là dch v thng mi
(buôn bán l, phân phi, cung ng, kho bưi); Th by là dch v tài chính (ngân
hàng, bo him, cho vay); Th tám là dch v chuyên ngành và k thut; Th chín
là dch v hành chính; Th mi là dch v khoa hc, nghiên cu, phát trin; Và
cui cùng là dch v t vn, giáo dc, đào to
Phơnăloiătheoămcăđích: Da vào mc đích t chc cung cp, dch v có hai
loi: dch v li nhun và dch v phi li nhun.
Phơnăloiătheoămcăđăchunăhóa: Theo mc đ chun hóa dch v chia làm
hai loi: dch v đc chun hóa và dch v theo yêu cu ca khách hàng. Dch v
đc chun hóa là dch v đc thit k cho s lng cung cp ln và tp trung vào
mt s khía cnh phc v nht đnh. Dch v theo yêu cu ca khách hàng là dch
v đc thit k theo yêu cu c th ca tng khách hàng.
1.2.ăChtălngădchăv
1.2.1.ăMtăsăkháiănimăvăchtălngădchăv
Hin có rt nhiu khái nim khác nhau v cht lng dch v, nhng nhìn
chung ngi ta khái nim cht lng dch v là nhng gì mà khách hàng cm nhn
đc. Mi khách hàng có nhn thc và nhu cu khác nhau nên cm nhn v cht
lng dch v cng khác nhau.
Lehtinen & Lehtinen (1982), đư đa ra mt thang đo gm 03 thành phn v
cht lng dch v, bao gm các thành phn: (1) S tng tác, (2) phng tin vt
cht và (3) yu t tp th. Phát trin cao hn, xét theo góc đ cm nhn ca khách
hàng, theo Gronross (1984) cho rng cht lng dch v đc đánh giá trên 02 yu
t: (1) cht lng k thut và (2) cht lng chc nng. Cht lng k thut liên
quan đn nhng gì đc phc v và cht lng chc nng nói lên chúng đc phc
v nh th nào; Theo Parasuraman & ctg (1985), cht lng dch v có th đc
xác đnh thông qua vic đo lng s chênh lch gia mc đ k vng và giá tr cm
nhn s tht ca khách hàng v dch v đó.
10
Theo T Th Kiu An và các cng s (2010), TCVN ISO 9000:2000 da vào
khái nim v cht lng sn phm, có th coi cht lng dch v là mc đ ca mt
tp hp các đc tính vn có ca dch v tha mưn các nhu cu, mong đi ca khách
hàng và các bên liên quan.
1.2.2.ăcăđimăcaăchtălngădchăv
T Th Kiu An và các cng s (2010), cho rng cht lng dch v có nhng
đc đim sau:
c đim th nht, thuc tính ca mt dch v đc phân chia thành 3 cp đ:
Cp 1 là nhng mong đi c bn mà dch v phi có. ây là nhng thuc tính
khách hàng không đ cp nhng h cho rng đng nhiên phi có. Không đáp ng
nhng thuc tính này, dch v s b t chi và b loi khi th trng do khách hàng
cm thy tht vng.
Cp 2 là nhng yêu cu c th hay còn gi là thuc tính mt chiu. Nhng
thuc tính này thng đc đ cp đn nh là mt chc nng mà khách hàng mong
mun, mc đ đáp ng càng cao, khách hàng càng thy tha mưn.
Cp 3 là yu t hp dn. ây là yu t to bt ng, to s khác bit vi các
dch v cùng loi ca các đi th. Tuy nhiên, yu t này không bt bin, theo thi
gian nó s dn tr thành nhng mong đi c bn mà dch v phi đáp ng.
c đim th hai ca cht lng dch v là điu kin th trng c th. Bt c
quá trình kinh doanh nào, loi sn phm nào đu phi gn lin vi mt th trng
xác đnh, mt dch v đc đánh giá cao trong trng hp nó đáp ng đc các nhu
cu hin có ca th trng cng nh yêu cu ca các bên quan tâm.
c đim th ba cng là yu t then cht ca cht lng dch v là đo lng
s tha mưn nhu cu khách hàng. Cht lng dch v đc đo lng bng s tha
mưn ca khách hàng, điu quan trng nht ca quá trình kinh doanh chính là lng
nghe ting nói ca ngi s dng sn phm.
11
1.3.ăDchăvăhƠnhăchínhăcông
1.3.1.ăKháiănimăvădchăvăcông
Dch v công có quan h cht ch vi phm trù hàng hóa công cng. Theo Ủ
ngha kinh t hc, hàng hóa công cng có ba đc tính c bn nh: Th nht, là loi
hàng hóa mà khi đư đc to ra thì khó có th loi tr ai ra khi vic s dng nó;
Th hai, vic tiêu dùng ca ngi này không làm gim lng tiêu dùng ca ngi
khác; Th ba, không th vt b đc, tc là ngay khi không đc tiêu dùng thì hàng
hóa công cng vn tn ti. Có th thy rng khái nim và phm vi các dch v công
cho dù đc tip cn nhiu góc đ khác nhau, chúng đu có tính cht chung là
nhm phc v cho nhu cu và li ích chung thit yu ca xư hi. Do đó, “dch v
công” có th đc hiu theo ngha rng và ngha hp nh sau: Theo ngha rng,
dch v công là nhng hàng hoá, dch v mà Chính ph can thip vào vic cung cp
nhm đt mc tiêu hiu qu và công bng. Do đó, dch v công là tt c nhng hot
đng nhm thc hin các chc nng vn có ca Chính ph, bao gm các hot đng
ban hành chính sách, pháp lut, toà án… cho đn nhng hot đng y t, giáo dc,
giao thông công cng…; Theo ngha hp, dch v công đc hiu là nhng hàng
hoá, dch v phc v trc tip nhu cu ca các t chc và công dân mà Chính ph
can thip vào vic cung cp nhm mc tiêu hiu qu và công bng.
Nhìn chung, dch v công là hot đng ca các c quan nhà nc có thm
quyn hay hot đng ca các cá nhân, c quan, t chc do các c quan nhà nc có
thm quyn y quyn, nhm phc v, đáp ng nhng nhu cu thit yu, đa dng v
quyn và ngha v ca cá nhân, c quan, t chc vì li ích công cng, không vì mc
tiêu li nhun.
1.3.2.ăKháiănimăvădchăvăhƠnhăchínhăcông
Theo Ngh đnh 43/2011/N-CP, ngày 13/6/2011, dch v hành chính công là
nhng dch v liên quan đn hot đng thc thi pháp lut, không nhm mc tiêu li
nhun, do c quan nhà nc có thm quyn cp cho t chc, cá nhân di hình thc
các loi giy t có giá tr pháp lỦ trong các lnh vc mà c quan nhà nc đó qun
lý. Do đó, mi dch v hành chính công gn lin vi mt th tc hành chính đ gii
12
quyt hoàn chnh mt công vic c th liên quan đn t chc, cá nhân. Loi hình
dch v này gn lin vi chc nng qun lỦ nhà nc nhm đáp ng yêu cu ca
ngi dân. Cho đn nay, đi tng cung ng duy nht các dch v công này là c
quan hành chính hay các c quan nhà nc thành lp đc y quyn thc hin cung
ng dch v hành chính công, đây là mt phn trong chc nng qun lỦ nhà nc.
thc hin chc nng này, nhà nc phi tin hành nhng hot đng phc v trc
tip nh cp giy phép kinh doanh, giy chng nhn quyn s dng đt, đng kỦ th
chp, xóa th chp, công chng, th thc, h tch…
Tóm li, dch v hành chính công là dch v nhm đ đáp ng nhu cu chung
ca xư hi, nó xut phát t yêu cu qun lỦ nhà nc nhm thc hin chc nng
phc v ca nhà nc. Dch v hành chính công cng là mt loi hình dch v
nhng đc cung cp bi các c quan hành chính nhà nc hoc bi các t chc
không thuc c quan hành chính nhà nc đc nhà nc y quyn làm nhim v
này.
1.3.3.ăcătrngăcaădchăvăhƠnhăchính công
Theo Nguyn Ngc Hin và các tác gi (2006), dch v hành chính công có
nhng đc trng riêng, phân đnh nói vi loi hình dch v công cng khác nh:
Th nht, vic cung ng dch v hành chính công luôn gn lin vi thm
quyn và hot đng ca các c quan hành chính nhà nc, mang tính quyn lc
pháp lỦ, trong vic thc hin các quyn và ngha v có tính pháp lỦ ca các t chc
và công dân nh cp các loi giy phép, giy khai sinh, công chng, h tch…Thm
quyn hành chính pháp lỦ th hin di hình thc các dch v hành chính công
nhm gii quyt các quyn và li ích hp pháp ca nhân dân, là hot đng phc v
công dân t các c quan hành chính nhà nc. Các hot đng này không th y
quyn cho bt k t chc nào ngoài c quan hành chính nhà nc thc hin và ch
có hiu lc khi đc c quan hành chính nhà nc thc hin mà thôi, Vì vy, nhu
cu cung ng các dch v hành chính công ca ngi dân không phi là nhu cu t
thân ca h mà xut phát t các quy đnh có tính cht bt buc ca nhà nc.
13
Th hai, dch v hành chính công nhm phc v cho hot đng qun lỦ nhà
nc. Dch v này bn thân chúng không thuc v chc nng qun lỦ nhà nc,
nhng li là hot đng nhm phc v cho chc nng qun lỦ nhà nc. Vì vy, hin
nay các nghiên cu khoa hc pháp lỦ đư đt ra vn đ xung quanh vic tách chc
nng hành chính và chc nng qun lỦ trong hot đng ca c quan nhà nc.
Th ba, dch v hành chính công là nhng hot đng không v li, ch thu phí
và l phí np ngân sách nhà nc, ni làm dch v không trc tip hng li t
ngun thu này.
Th t, mi công dân và t chc đu có quyn bình đng trong vic tip nhn
và s dng các dch v hành chính công vi t cách là đi tng phc v ca chính
quyn. Nhà nc có trách nhim và ngha v phc v công dân trên nguyên tc
công bng, bo đm s n đnh, bình đng và hiu qu ca hot đng qun lỦ xư
hi.
1.4.ăChtălngădchăvăhƠnhăchínhăcông
1.4.1.ăChtălngădchăvăhƠnhăchínhăcông
Theo Tony Bovarid & Elike Loffer (1996), dch v công vi đc đim là loi
dch v do c quan hành chính nhà nc cung cp trc tip cho ngi dân, gn vi
vic thc hin chc nng qun lỦ nhà nc, là đáp ng s mong đi ca các nhóm
li ích và mc tiêu ca t chc. Nh vy, cht lng dch v hành chính công đc
đánh giá da trên vic thc thi pháp lut đúng quy đnh, trách nhim và thái đ phc
v ca công chc đm bo các quyn, li ích hp pháp ca ngi dân, duy trì trt t
an ninh và phát trin xư hi.
T khái nim trên kt hp vi mc 1.2.1, cht lng dch v hành chính công
là mc đ khác nhau gia s mong đi ca ngi dân v dch v hành chính và
nhn thc ca h v kt qu đu ra ca dch v. Cng theo Tony Bovarid & Elike
Loffer (1996), Qun tr công có cht lng cao không ch làm gia tng hài lòng ca
khách hàng vi dch v công mà còn xây dng s trung thc trong qun tr công
thông qua quá trình minh bch, trách nhim gii trình và thông qua đi thoi dân
14
ch. ánh giá khu vc công trong cung cp dch v hành chính công phi đc hiu
bng cht xúc tác ca trách nhim ca “Xã hi dân s” nng đng.
Cht lng dch v hành chính công ngày càng tr nên quan trng trong vic
ci thin s hài lòng ca khách hàng. S thay đi này đc th hin rõ nét qua công
cuc ci cách hành chính trên c nc và xem ngi dân đn c quan nhà nc làm
vic là mt khách hàng. Các c quan nhà nc cng nhn ra rng ch có làm hài
lòng ngi dân s to đc s đng thun dn đn vic qun lỦ hành chính nhà
nc s đt hiu qu cao. Do đó, thc đo quan trng đi vi hot đng ca các c
quan hành chính nhà nc là cht lng dch v, điu này đánh giá kt qu hot
đng chính ca các c quan nhà nc có hiu qu nh th nào. Hin nay, hu ht
các nc đu chú trng ci thin cht lng dch v hành chính công nhm đáp ng
nhu cu ca công dân là nhim v quan trng ca chính ph. Vic đánh giá ca
ngi dân v cht lng dch v hành chính công do các c quan hành chính nhà
nc cung cp góp phn ci thin cht lng dch v và to mi quan h gia ngi
dân và các c quan hành chính nhà nc.
Các nhà khoa hc đư nghiên cu áp dng TCVN ISO 9001:2008 vào đánh giá
cht lng dch v hành chính nh: đánh giá h thng cht lng, kim soát cht
lng, hoch đnh cht lng…có th hiu, dch v hành chính công là kh nng
tha mưn các yêu cu ca t chc và cá nhân v cung ng dch v hành chính công
vi sn phm c th là các quyt đnh hành chính.
1.4.2.ăThƠnhăphnăchtălngădchăv
Cht lng dch v đc đo lng bi nhiu thành phn và vic nhn đnh
chính xác các thành phn này ph thuc vào tính cht ca dch v và môi trng
nghiên cu. Có nhiu tác gi đư nghiên cu vn đ này.
Hin nay, có hai mô hình thông dng đc dùng đ đánh giá cht lng là mô
hình Gronross (1984), cho rng cht lng dch v đc đánh giá trên hai yu t là
(1) cht lng k thut và (2) cht lng chc nng; và mô hình cht lng dch v
ca Parasuraman, Berry và Zeithaml (1985), đư đa ra mt cái nhìn tng th v cht
lng dch v, tuy nhiên mô hình này ch mang tính khái nim nhiu hn. Theo ông
15
bt c loi hình dch v nào, cht lng dch v đc cm nhn bi khách hàng và
đánh giá da trên 10 thành phn nh sau:
ătinăcyălà kh nng thc hin mt dch v phù hp và đúng thi hn ngay
ln đu tiên.
ápăng là đ cp đn s sn sàng, st sng, mong mun ca nhân viên phc
v đáp ng yêu cu ca khách hàng.
Nngălcăphcăv nói lên trình đ, nng lc, s lành ngh, chuyên nghip ca
nhân viên thc hin dch v.
Tipăcn là đ cp đn vic to điu kin thun li, d dàng cho khách hàng
trong vic tip cn dch v.
Lchăs liên quan đn s nim n, tôn trng và thân thin vi khách hàng.
Giaoătip là đ cp đn kh nng giao tip, truyn đt thông tin cho khách
hàng.
Sătínănhim liên quan đn vic to lòng tin ni khách hàng làm cho khách
hàng tin cy vào t chc.
SăanătoƠn nói đn vic đm bo an toàn cho khách hàng khi h s dng dch
v ca t chc.
Săhiuăbităkháchă hƠng th hin kh nng hiu bit v khách hàng, quan
tâm, thu hiu nhu cu h thông qua vic tìm hiu mong mun, đòi hi ca khách
hàng v dch v.
Phngătinăhuă hình là đ cp đn các yu t hu hình to n tng vi
khách hàng nh trang phc, trang thit b, tài liu, c s vt cht ca dch v.
Mi thành phn ca cht lng dch v nêu trên có u đim là bao quát hu
ht mi khía cnh ca mt dch v. Tuy nhiên mô hình này có nhc đim là phc
tp trong vic đo lng. Do đó, đn nm 1988, Parasuraman, Bery và Zeithaml hiu
chnh li và hình thành mô hình mi gm 05 thành phn, đó là mô hình
SERVQUAL, gm các yu t sau:
Sătinăcy là th hin kh nng thc hin mt dch v phù hp và đúng thi
hn.