Tải bản đầy đủ (.pdf) (104 trang)

Luận văn thạc sĩ ứng dụng phương pháp định giá đất đai hàng loạt trên địa bàn TP mỹ tho tỉnh tiền giang

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.23 MB, 104 trang )

LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca tôi.
Các s liu, kt qu nghiên cu nêu trong lun vn là trung thc và cha
tng đc ai công b trong bt k công trình nào khác.


Tác gi lun vn




H Th Phn

i
MC LC
LI CAM OAN i
MC LC ii
DANH MC CÁC BNG S LIU v
DANH MC CÁC HÌNH, BIU  vi
DANH MC CÁC T VIT TT vii
M U 1
1. Vn đ nghiên cu 1
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tài 3
2.1. Mc tiêu chung 3
2.2. Mc tiêu c th 3
3. i tng và phm vi nghiên cu 3
4. Phng pháp nghiên cu 4
5. Kt cu ca đ tài 4
Chng 1. C S LÝ THUYT 6
1.1. t đai và giá tr đt đai 6


1.1.1. Khái nim và vai trò ca đt đai 6
1.1.1.1. Khái nim đt đai 6
1.1.1.2. Vai trò và đc đim đt đai 7
1.1.2. Giá tr đt đai 8
1.1.3. S thay đi ca giá c đt đai 9
1.1.4. Phân vùng s dng, khung giá và bng giá đt đai 11
1.1.5. Khái nim khung giá và bng giá đt đai: 14
1.1.6. H thng phân loi vùng giá tr 15
1.2. Công tác đnh giá đt đai hin nay 17
1.2.1. Quy trình đnh giá đt đai theo quy đnh hin hành 17
1.2.2. Các phng pháp đnh giá theo quy đnh hin hành 20
1.2.3. iu kin áp dng các phng pháp xác đnh giá đt 22
1.2.4. Hn ch ca phng pháp đnh giá đt đai hàng lot hin nay 23
ii
1.3. Mt s nghiên cu tiêu biu v đnh giá đt đai trong thi gian gn đây 23
1.3.1.Tình hình nghiên cu v đnh giá đt  nc ngoài 23
1.3.2. Tình hình nghiên cu v đnh giá đt  trong nc 25
Chng 2. NI DUNG VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU 28
2.1. Ni dung nghiên cu 28
2.2. Phng pháp nghiên cu 29
2.2.1. Phng pháp điu tra 29
2.2.2. Phng pháp phân tích s liu 30
2.3. Công c nghiên cu 31
2.4. Gii thiu phn mm DTREG 31
Chng 3. KT QU VÀ THO LUN 35
3.1. Khái quát đa bàn nghiên cu 35
3.1.1. iu kin t nhiên 35
3.1.1.1. V trí đa lý 35
3.1.1.2. Khí hu – Thy vn 36
3.1.1.3. a hình – đa mo 38

3.1.1.4. Tài nguyên đt 38
3.1.2. Thc trng kinh t - xã hi 39
3.1.2.1. Thc trng phát trin kinh t - xã hi 39
3.1.2.2. Thc trng phát trin đô th 42
3.1.3. ánh giá nhng thun li và khó khn v điu kin kinh t- xã hi ca
thành ph M Tho- tnh Tin Giang 45
3.1.3.1.Thun li: 45
3.1.3.2. Khó khn: 46
3.2. S liu điu tra ti thành ph M Tho- tnh Tin Giang 48
3.3. Phân tích thc trng công tác xây dng bng giá đt 2015 ca tnh Tin
Giang 48
3.3.1. Nguyên tc xác đnh giá đt đai 49
3.3.3. Quy đnh c th v phân cp khu vc và v trí đt 49
iii
3.3.3.1. Nhóm đt nông nghip 49
3.3.3.2. Nhóm đt phi nông nghip 51
3.3.4. Kt qu đnh giá ti thành ph M Tho- tnh Tin Giang 55
3.3.4.1. t nông nghip 55
3.3.4.2. t phi nông nghip 55
3.4. Xác đnh và đnh lng các yu t nh hng đn giá đt 56
3.4.1. Xác đnh và phân cp các yu t đc đim đt đai cu thành giá đt 57
3.4.2. nh lng mc đ đóng góp ca các yu t đc đim v th ca đt đai
vào giá tr đt đai bng mô hình cây quyt đnh 59
3.4.2.1. Mc đ nh hng ca các bin d báo 60
3.4.2.2. Nguyên tc phân nhánh ca cây quyt đnh 62
3.4.2.3 Nhng nút phân cp cha phù hp trong mô hình cây quyt đnh 65
3.4.3. ánh giá chung 65
KT LUN – KIN NGH 67
TÀI LIU THAM KHO 74
Ph lc 1. Bng t hp các yu t v th và mc giá đt đai

Ph lc 2. Kt qu chy mô hình cây quyt đnh
Ph lc 3. Bng tng hp các nút cha phù hp
Ph lc 4. Bng d liu kho sát



iv
DANH MC CÁC BNG S LIU

Bng 3.1. Chênh lch gia giá điu tra và bng giá đt đai ti thành ph M Tho
tnh Tin Giang 56

Bng 3.2. Kt qu hi quy bng DTREG 60
Bng 3.3. Tm quan trng ca các bin d báo 61










v
DANH MC CÁC HÌNH, BIU 

Hình 1.1. Tính phi tuyn ca giá đt đai 10

Hình 1.2. Tính ngng ca giá c đt đai 11

Hình 1.3. S đ mô t li ích ca tính tp trung 12
Hình 1.4. Mô hình phân khu chc nng đt đai trong không gian 13
Hình 1.5 S đ quy trình xây dng bng giá đt đai hàng nm 17
Hình 2.1. Khung phân tích 29
Hình 2.2. Nguyên tc phân nhánh cây quyt đnh 32
Hình 3.4. Kt qu mô hình phân nhánh cây quyt đnh 63
vi
DANH MC CÁC T VIT TT

CP : Chính ph
BTNMT : B Tài nguyên và Môi trng
BTC : B Tài chính
N : Ngh đnh
TTLT : Thông t liên tch
TT : Thông t
UBND : y ban nhân dân
TP : Thành ph
BSCL : ng bng sông Cu Long
QL : Quc l
T : ng tuyn






vii
M U

1. Vn đ nghiên cu

Hòa nhp vi tinh thn hi nhp, cùng vi s tin b ca khoa hc công
ngh, k thut đnh giá đt nói riêng hay đnh giá bt đng sn nói chung không th
không có nhng bc tin mi trong vic tip cn vi nhng phng tin và công
c tiên tin này.
Trong công tác qun lý và s dng đt đai, giá đt luôn là vn đ đc nhiu
ngi quan tâm vì nó nh hng đn ngun thu ca nhà nc, ngha v tài chính
ca ngi s dng đt cng nh quyn li ca h khi b nhà nc thu hi đt. Giá
đt do nhà nc quy đnh đc s dng làm cn c đ tính tin s dng đt khi nhà
nc công nhn quyn s dng đt ca h gia đình, cá nhân đi vi phn din tích
đt  vt hn mc; cho phép chuyn mc đích s dng đt t đt nông nghip, đt
phi nông nghip không phi là đt  sang đt  đi vi phn din tích vt hn mc
giao đt  cho h gia đình, cá nhân. Tính tin thuê đt đi vi đt nông nghip vt
hn mc giao đt, vt hn mc nhn chuyn quyn s dng đt nông nghip ca
h gia đình, cá nhân; tính tin s dng đt khi nhà nc giao đt có thu tin s dng
đt không thông qua hình thc đu giá quyn s dng đt; công nhn quyn s dng
đt, cho phép chuyn mc đích s dng đt đi vi t chc mà phi np tin s
dng đt; tính tin thuê đt đi vi trng hp nhà nc cho thuê đt không thông
qua hình thc đu giá quyn s dng đt; tính giá tr quyn s dng đt khi c phn
hóa doanh nghip nhà nc mà doanh nghip c phn s dng đt thuc trng hp
nhà nc giao đt có thu tin s dng đt, cho thuê đt tr tin thuê đt mt ln cho
c thi gian thuê; tính tin thuê đt đi vi trng hp doanh nghip nhà nc c
phn hóa đc nhà nc cho thuê đt tr tin thuê đt hàng nm; tính tin bi
thng khi nhà nc thu hi đt.
Nhng bng giá đt hàng nm do y ban nhân dân các tnh, thành ph ban
hành luôn b đánh giá là cha chính xác và sc thuyt phc ca chúng không cao.
1

iu này va làm cho nhà nc tht thu ngân sách va gây khó khn cho công tác
đn bù gii phóng mt bng, to c hi cho tham nhng cng nh cn tr vic hình
thành mt th trng bt đng sn lành mnh.

Lý do làm cho bng giá đt hàng nm b đánh giá là cha phn ánh đúng giá
tr thc t ca đt đai và kém thuyt phc là các tiêu chí phân cp khu vc và v trí
đt đai không rõ ràng và khách quan. Ngoài ra, bng giá còn b khng ch bi
khung giá do Chính ph quy đnh.
 đnh giá đt cn xác đnh các yu t nh hng đn giá đt nh v trí,
din tích, khong cách đn các trung tâm, ô nhim môi trng, an ninh, mt đ kinh
doanh, ngành ngh kinh doanh ng thi các yu t khác nhau cng nh hng
đn giá đt không ging nhau, cn xác đnh đc mc đ nh hng ca tng yu
t đn giá đt làm c s xác đnh giá đt mt cách chính xác nht. Nhng không
ging nh các tài sn thông thng khác, xác đnh chính xác giá đt đc xem là
công tác khó khn.
Do đó vic đnh giá bt đng sn là mt vn đ cn đc quan tâm, vic đnh
giá đúng giúp cho thông tin giao dch đc minh bch, chính xác. Qua đó giúp làm
gim s bin đng ca th trng bt đng sn, giúp cho th trng vn và tài chính
có c hi phát trin thêm. To điu kin thun li cho vic ra quyt đnh trong quy
hoch đô th cho c quan qun lý nhà nc và các nhà hoch đnh chính sách v nhà
 có th xác đnh các thuc tính nào là quan trng. Ngoài ra xác đnh đúng giá đt
đóng vai trò quan trng đi vi ch s hu, nhng nhà đu t, nhng nhà thm đnh
giá, nhà làm chính sách thu và nhng thành phn khác trong th trng bt đng
sn.  công tác đnh giá đt đc khách quan và khoa hc, vic xác đnh các yu
t nh hng đn giá đt và lng hóa mi quan h gia các yu t đc đim đt đai
vi giá tr đt đai là rt cn thit. iu này có th thc hin thông qua phân tích
thng kê các yu t nh hng đn đt đai.
Tin Giang là tnh va thuc Vùng đng bng sông Cu Long, va nm
trong Vùng kinh t trng đim phía Nam, cách thành ph H Chí Minh 70 km v
2

hng Nam và cách thành ph Cn Th 90 km v hng Bc. Nm tri dc trên b
Bc sông Tin vi chiu dài 120km, có din tích t nhiên là 2.481,77 km
2

, chim
khong 6% din tích ng bng sông Cu Long, 8,1% din tích Vùng kinh t trng
đim phía Nam. Vi v trí thun li, giá tr kinh t đt đai ca Tin Giang chu tác
đng bi nhiu yu t khác nhau.
Tác gi chn đ tài: “ng dng phng pháp đnh giá đt đai hàng lot
trên đa bàn thành ph M Tho - tnh Tin Giang” di s hng dn ca
TS.Trn Thanh Hùng đc thc hin nhm đánh giá phng pháp đnh giá đt đai
hàng lot và xác đnh cng nh đnh lng các yu t nh hng đn giá đt làm c
s xây dng bng giá đt khách quan và khoa hc.
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tài
2.1. Mc tiêu chung
- ng dng phng pháp đnh giá đt đai hàng lot trên đa bàn thành ph
M Tho - tnh Tin Giang.
2.2. Mc tiêu c th
- Xác đnh các tiêu chí phân cp và mc đ nh hng ca các yu t đn giá
đt mt cách khách quan và khoa hc.
- ng dng phng pháp đnh giá đt đai hàng lot xây dng mô hình hi
quy theo phn mm DTREG đ đánh giá và xác đnh mc đ nh hng ca các
yu t ngoi tác tác đng lên giá đt đ giúp vic đ xut gii pháp góp phn xây
dng bng giá đt cho thành ph M Tho – tnh Tin Giang đt kt qu cao và
chính xác hn.
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu:
- Các yu t cu thành giá tr đt đai.
3

- Quy trình và phng pháp đnh giá đt đai hàng lot.
Phm vi nghiên cu:
- Phm vi không gian: Thu thp và kho sát giá mua bán đt  ti đa bàn
thành ph M Tho- tnh Tin Giang.

- Phm vi thi gian: Thu thp và kho sát giá mua bán đt  ti đa bàn thành
ph M Tho- tnh Tin Giang t tháng 6/2014 – 10/2014.
- Phm vi ni dung: Kim chng phng pháp và quy trình xác đnh giá đt
 (đt  đô th và đt  nông thôn) ti thành ph M Tho, tnh Tin Giang.
4. Phng pháp nghiên cu
 thc hin đ tài tác gi s dng các phng pháp nghiên cu sau:
Phng pháp điu tra thu thp s liu.
Phng pháp phân tích- tng hp.
Phng pháp phân tích hi quy ng dng phn mm DTREG .
5. Kt cu đ tài
 tài gm có:
Phn m đu :
Tác gi nêu lý do chn đ tài, mc tiêu nghiên cu, đi tng và phm vi
nghiên cu, kt cu đ tài, ý ngha khoa hc ca đ tài.
Chng I: C s d liu.
 chng này tác gi nêu lên các khái nim liên quan đn đ tài nghiên cu
nh: khái nim đt đai, giá tr đt đai, các phng pháp đnh giá đt đai, quy trình
đnh giá đt đai, các nghiên cu thc nghim trên th gii và  Vit Nam v đnh
giá đt đai…
4

Chng II: Ni dung và phng pháp nghiên cu.
 chng này tác gi nêu lên ni dung và các phng pháp s dng đ thc
hin đ tài. ng dng phn mm DTREG chy mô hình Cây quyt đnh giá đt 
trên đa bàn thành ph M Tho- tnh Tin Giang.
Chng III: Kt qu và tho lun.
Sau khi chy mô hình hi quy Cây quyt đnh và có kt qu tác gi tin hành
tho lun và phân tích.
- Phn kt lun và kin ngh.
Da vào kt qu t mô hình hi quy Cây quyt đnh tác gi kt lun và đ xut

mt s gii pháp giúp hoàn thin và úng dng phng pháp đnh fias đt đai hàng
lot cho các UBND tnh nói chung và tnh Tin Giang nói riêng.

5

Chng 1
C S LÝ THUYT

1.1. t đai và giá tr đt đai
1.1.1. Khái nim và vai trò ca đt đai
1.1.1.1. Khái nim đt đai
Trong tài liu nghiên cu v qun lý đt đai hin nay, cha có s thng nht
trong s dng các thut ng chuyên ngành và thng đng nht các thut ng đt
và đt đai, ví d nh: Lut đt đai, quyn s dng đt, qu đt đai, qu đt, phân
loi đt đai Thc t này làm cho vic xác đnh lnh vc nghiên cu khoa hc qun
lý đt đai không đc rõ ràng và thng dn đn s nhm ln v đi tng nghiên
cu ca ngành khoa hc này. Tuy vy, tt c đu thng nht đi tng qun lý ca
ngành qun lý đt đai là đt đai, nhng khái nim đt đai li cng có nhiu cách
đnh ngha khác nhau, c th:
t đai là mt tng th vt cht ca s kt hp gia đa hình và không gian
t nhiên ca thc th vt cht đó.
t đai là s vt đa lý - kinh t, là kt qu ca mi quan h tng hoà gia
đt và hot đng kinh t xã hi ca con ngi trong cng đng dân tc trên mt
lãnh th nht đnh. V mt không gian thì đt đai bao gm c phn din tích b mt
vi không gian bên trên và b sâu trong lòng đt và bin đi theo quy lut t nhiên
và quy lut phát trin kinh t - xã hi.
Li có quan đim đnh ngha đt đai thông qua chc nng ca nó, nh: t
đai là tài nguyên quc gia vô cùng quý giá, là t liu sn xut đc bit, là thành
phn quan trng hàng đu ca môi trng sng, là đa bàn phân b các khu dân c,
xây dng các c s kinh t, vn hóa, xã hi, an ninh và quc phòng.

t đai đc hiu  góc đ mt không gian gii hn, nh trong phm vi lãnh
th quc gia là qu đt đai quc gia, trong phm vi đa gii hành chính là qu đt
đai ca cp hành chính tng ng, trong phm vi ranh gii đa chính là qu đt đai
ca ch th s dng đt đai.
6

1.1.1.2. Vai trò và đc đim đt đai
t đai có vai trò rt quan trng đi vi sn xut và đi sng con ngi. Khó
mà hình dung đc s phát trin kinh t, xã hi ca mi quc gia mà không có đt
đai. Trong nn kinh t th trng, đt đai càng tr thành yu t c bn không th
thiu trong quá trình sn xut và đi sng. Chúng ta có th khái quát vai trò quan
trng ca đt đai là mt trong các yu t t nhiên nh hng quyt đnh đn s phân
b dân c lao đng; to ra môi trng sng cho con ngi; là c s đ xây dng
kt cu h tng k thut, h tng xã hi, c s sn xut kinh doanh, đm bo chính
tr, an ninh, quc phòng quc gia; là t liu sn xut đc bit, yu t c bn ca quá
trình sn xut xã hi; là tài sn bt đng sn.
t đai là mt b phn không th tách ri ca lãnh th quc gia, gn lin vi
ch quyn quc gia, là mt trong nhng du hiu c bn đ xác đnh s tn ti ca
mt quc gia, mt dân tc, đt đai là c s không gian b trí lc lng sn xut và
trong lnh vc nông, lâm nghip đt đai là đi tng ca lao đng và thông qua đt
đai con ngi tác đng lên cây trng vt nuôi, do đó đt đai là công c lao đng, là
đi tng lao đng. Va là công c lao đng, va là đi tng lao đng đt đai tr
thành t liu sn xut đc bit, là nhân t đu vào không th thiu đc ca nn sn
xut xã hi. Vi kh nng đáp ng các nhu cu hot đng kinh t - xã hi, đt đai
tr thành đi tng trao đi trong nn kinh t hàng hoá, t đó đt đai tr thành hàng
hóa bt đng sn trên th trng.
t đai có hai thuc tính c bn
Thuc tính t nhiên bao gm các thuc tính không gian nh din tích b mt,
hình th, chiu dài, chiu rng và v trí cùng vi các đc đim v đa cht, đa chn,
đa hình, đa mo và các tính cht sinh lý hóa ca đt kt hp vi giá tr đu t vào

đt đai.
Thuc tính xã hi ca đt đai chính là v th ca đt đai là hình thc đo s
mong mun v mt xã hi gn vi đt đai ti mt v trí nht đnh. V th cng đc
hiu là tng hòa các quan h xã hi, đc hình thành t các tng tác th trng và
phi th trng. V th đt đai đc xác đnh thông qua s lng, cht lng và cng
7

đ quan h xã hi. V th chính là t hp ca v trí trong 3 không gian: không gian t
nhiên, không gian kinh t - xã hi và không gian tâm lý, là phn ánh ca v trí t
nhiên và kinh t - xã hi vào không gian tâm lý, vì vy v th là thuc tính phi vt th.
1.1.2. Giá tr đt đai
Trong th trng, giá c ca đt đai đc hình thành thông qua quan h cung
cu. Khi có s cân bng cung cu trên th trng hình thành giá c cân bng th
trng ca đt đai. Giá c cân bng này s thay đi khi có s mt cân đi cung cu:
giá gim khi cung ln hn cu và tng khi cung nh hn cu trong điu kin các yu
t khác không thay đi. Giá c th trng là hình thc biu hin bng tin ca giá tr
th trng.
Giá c th trng ca mt tha đt c th đc xác đnh bng công thc
(Trn Thanh Hùng và các tác gi , 2008):
P = P
0
x Y, vi Y = f(VT, CL).
- P : giá th trng ca bt đng sn
- P
0
: giá ca mt đn v hàng hóa bt đng sn
- Y: s đn v hàng hóa bt đng sn
- VT: v th ca bt đng sn
- CL: cht lng ca bt đng sn
Nhng khi nghiên cu làm rõ ni dung giá tr bên trong biu hin bng tin

ca giá c th trng thì li gp nhiu quan đim khác nhau v giá tr, có th nhc
đn là quan đim kinh t hc chính tr Mác xít, quan đim kinh t hc tân c đin và
kinh t hc hành vi.
Theo quan đim kinh t hc chính tr Mác xít, giá tr là lao đng không phân
bit nói chung ca con ngi, là lao đng xã hi kt tinh trong hàng hóa. Nó là mt
trong hai thuc tính ca hàng hóa: giá tr và giá tr s dng. Mác khng đnh đt đai
không có giá tr vì đt đai không phi là sn phm do con ngi làm ra, không có
lao đng kt tinh trong đt đai. Giá c đt đai thc cht là đa tô t bn hóa. Mc dù
hc thuyt ca Mác có tác dng rt ln trong vic đánh giá giá tr sn phm hàng
8

hóa, nhng khi vn dng quan đim kinh t chính tr Mác xít đ gii thích giá tr đt
đai là không hp lý ( Nguyn ình Kháng, 2000)
Theo quan đim kinh t hc tân c đin, đt đai có tính hu dng và đt đai
là đi tng ca trao đi trên th trng và do vy đt đai có giá tr trao đi. Quan
đim này thì không đ cp đn phm trù giá tr sc lao đng “kt tinh sc lao
đng”. Bt k sn phm nào có kh nng đáp ng đc mong mun ca con ngi
đu đc coi là có giá tr s dng. Nng lc ca giá tr s dng này trong vic trao
đi vi các sn phm/hàng hóa/ dch v khác đc gi là giá tr trao đi ca nó. Giá
c là giá tr tin t ca sn phm khi nó đc giao dch trên th trng (Nguyn Hu
Qunh, 1998).
Theo quan đim kinh t hc hành vi đc trình bày trong các lý thuyt
marketing, thì giá tr ca mt hàng hóa gm có giá tr hu hình và giá tr vô hình.
Giá tr hu hình là giá tr vt cht ph thuc vào chi phí sn xut vt cht sn phm
hàng hóa; giá tr vô hình ph thuc vào tâm lý ngi tiêu dùng, ph thuc vào tâm
t, nguyn vng và c mun ca con ngi, ph thuc vào v th ca thng hiu
hàng hóa ng tr trong tâm trí ngi tiêu dùng (Tôn Tht Nguyn Thiêm, 2005). Giá
tr hu hình ca đt đai ng vi các thuc tính không gian (din tích, hình th, v trí)
cùng vi các đc đim v đa hình, đa mo, đa cht, đa chn và các tính cht sinh
lý hoá ca đt kt hp vi giá tr đu t phát trin h tng đt đai. Giá tr vô hình

ca đt đai ng vi v th xã hi ca đt đai.
Trong trng hp v th đt đai không khác nhau (do tt c mi ngi trong
xã hi đu ging nhau và phân b đu trên b mt trái đt) thì giá tr trao đi ca
hàng hóa đt đai ph thuc vào giá tr hu hình, vào chi phí đu t c s h tng đt
đai, thng nht vi quan đim kinh t hc chính tr Mác xít v giá tr đt đai- kt
tinh sc lao đng vào đt đai.
1.1.3. S thay đi ca giá c đt đai
Do thành phn v th mà giá tr trao đi đt đai trong thc t có tính phi
tuyn, v th là yu t ch đo to ra giá tr trao đi đt đai, khi v th tng cao thì
9

giá cng tng cao, ngc li giá gim là do v th gim. Có ngha là, tp trung
nhng ngi có v th cao thì giá c s tng đt ngt t đim P
1
đn P
2
(Hình 1.1).

(Ngun tác gi: Hoàng Hu Phê và Patrick Wakely, 2000)
Khi có mt tác đng nh đn khu vc này thì giá c s có s thay đi. Nói c
th hn, ti khu vc có v th cao, vì mt lý do nào đó, nh mun tng c hi vic
làm và tng thêm thu nhp mà ngi t khu vc có v th thp hay ngi có thu
nhp thp di chuyn vào vi mt đ cao, khi đó nhng ngi có v th cao trc đây
cm thy không còn tng thích vi khu vc này v đc đim vn hóa – xã hi dân
c và h s tìm kim mt khu vc khác phù hp vi v th ca mình, kéo theo s
tháo lui ca tng lp giàu có din ra vi h qu là giá nhà đt st gim. Ngc li
mt ni có v th thp, nhng có s d báo v kh nng phát trin, hay đc kích
thích bi nhng c dân có v th cao trong xã hi, dn dn s có s dch chuyn
nhng ngi giàu có đn đnh c và to thành mt cc v th mi vi h qu là giá
c tng cao gp nhiu ln.

Có th thy rng yu t chi phi giá c trong mt khu vc phn ln đc quy
đnh bi mc v th xã hi ca khu vc đó. Trong mi khu vc đô th, tng ng
vi mt mc v th c th s có mt mc giá tr trao đi xác đnh, giá c mua bán
trên th trng có th dao đng, nhng luôn xoay quanh mc giá tr này, vì vy mà
Hình 1.1. Tính phi tuyn ca giá đt đai
P
1

P
2

V th thay
đi đt ngt
10

giá c đt đai mang tính ngng. Các mc v th khác nhau có các mc ngng giá
đt đai khác nhau (Hình 1.2).

(Ngun tác gi: Hoàng Hu Phê và Patrick Wakely, 2000)

Giá th trng không phi là mt đim cân bng tnh, mà là đim cân bng
đng.  mt v trí và thi gian c đnh giá th trng ca đt đai là không đi,
nhng giá s thay đi theo thi gian và không gian phân b.
1.1.4. Phân vùng s dng, khung giá và bng giá đt đai
t đai là c s không gian b trí lc lng sn xut, là không gian ca các
hot đng kinh t xã hi. Các hot đng này có tính tp trung, mà t đó hình thành
h thng các v trí trung tâm các cp khác nhau.
V trí trung tâm là nhng đim nút trao đi thông tin, hàng hóa và dch v
nhm gim thiu chi phí lu thông, chi phí xây dng mng li h tng k thut và
xã hi trong không gian đc mô t tính tp trung (Hình 1.3).





Hình 1.2. Tính ngng ca giá c đt đai

P
1

P
0

P
2

Giá tình hung
Giá th trng
Giá tình hung
11















(Ngun tác gi: Hoàng Hu Phê và Patrick Wakely, 2000)
Do tính hng tâm ca tt c mi ngi tiêu dùng, các nhà cung ng hàng
hóa và dch v mà hình thành các phân vùng s dng đt đai khác nhau.
Các phân vùng chc nng đt đai, theo quan đim lý thuyt V th - Cht
lng, đc phát trin bi Hoàng Hu Phê và Patrick Wakely (2000), là h qu ca
s la chn cnh tranh v v th xã hi và cht lng t nhiên ca đt đai. Ngi
tiêu dùng hay nhà sn xut có nhu cu khác nhau v v th và cht lng s la chn
ni đnh c, hay ni b trí xí nghip phù hp. Mà t đó hình thành các phân vùng
s dng đt đai khác nhau vi khong cách v th khác nhau tính t v trí trung tâm,
s phân vùng này minh ha  Hình 1.4.
A
B
D
E
F
C
A
B
D
E
F
C
Hình 1.3. S đ mô t li ích ca tính tp trung

12




















(Ngun tác gi: Hoàng Hu Phê và Patrick Wakely, 2000)

Tóm li, yu t nh hng đn phân vùng chc nng đt đai theo quan đim
ca Hoàng Hu Phê và Patrick Wakely (2000) chính là s cnh tranh v v th xã
hi ca đt đai.
Mi loi hình kinh doanh có nhu cu khác nhau v v th xã hi và cht
lng t nhiên ca đt đai. Loi hình kinh doanh thng nghip và cung ng dch
v thì có nhu cu cao v v th, còn kinh doanh sn xut công nghip và nông
nghip thì có nhu cu v cht lng t nhiên cao hn.
Các cá nhân ngi tiêu dùng và đn v kinh doanh s la chn v trí đnh c
và ni sn xut có v th đt đai phù hp vi v th xã hi ca mình. Ngi có v th
0
A

B

R
12
7
2
Khong cách đn trung tâm v th
Công nghip
Dân c
Hình 1.4. Mô hình phân khu chc nng đt đai trong không gian
Thng mi

và dch v
Khu mua bán
và vn phòng

Khu 

Khu công nghip

13

xã hi cao hn thì có mc thu nhp tng ng cao hn, kh nng chi tr cho vic
thuê đt vi mc giá cao hn. Do đó, giá đt, mc đích s dng đt và v th có mi
quan h cht ch vi nhau.
Theo Hoàng Hu Phê, yu t chi phí thi gian là yu t quyt đnh đn phân
vùng chc nng đt đai trong không gian. Chi phí thi gian (T) đc xác đnh bng
công thc T = 1/t, vi t là thi gian lu thông t ni đnh c đn v trí trung tâm. T
cng đc hiu là giá tr ca mt đn v thi gian vt lý tính theo li ích thu đc t
1 ln trao đi ti trung tâm vi thi gian lu thông là (t).

Ngi có v th cao thì mc thu nhp tng ng cao hn, nên có giá tr đn
v thi gian cao hn, s cnh tranh  gn v trí trung tâm nhm gim thiu chi phí
thi gian lu thông và chi tr cho vic thuê đt vi giá cnh tranh cao hn t khon
chi phí thi gian tit kim đc.
T, t, s có mi quan h mt thit vi nhau qua công thc:
s = vt  T = 1/t = v/s.
Trong đó:
T là bin s phn ánh v th ca đt đai. T công thc trên nhn thy đ tng
v th đt đai (T) thì phi tng vn tc lu thông (v), hay gim thiu khong cách
(s). Vì vy, khi h thng giao thông đc ci to nâng cp thì giá tr đt đai tng lên
t s gia tng v th đt đai.
1.1.5. Khái nim khung giá và bng giá đt đai:
T quan đim lý thuyt phân vùng s dng đt đai nêu trên có th đa ra
đnh ngha khái nim khung giá và bng giá đt đai nh sau:
Khung giá đt đai đc hiu là gii hn trên và gii hn di v giá ca mt
loi đt đai c th đc xác đnh phù hp vi quy lut phân vùng s dng đt đai
nhm bo v quyn li ca ngi s dng đt đai, cng nh đm bo cho đt đai
đc s dng đúng vi mc đích tim nng. Khung giá đt đai do Chính ph ban
hành trong mt giai đon phát trin kinh t xã hi nht đnh.
Bng giá đt đai đc xây dng trên c s khung giá đt đai, chi tit hóa
khung giá đt đai theo s khác bit v điu kin t nhiên, k thut h tng và kinh t
14

xã hi ca các v trí trong phm vi ca tng phân vùng s dng đt đai. Bng giá đt
đai do y ban nhân dân các tnh thành ban hành đnh k hàng nm.
1.1.6. H thng phân loi vùng giá tr
 đnh giá đt đai trc tiên cn phân loi vùng giá tr (hay còn gi là vùng
v trí). Vùng giá tr là mt khái nim thuc phm trù đnh giá đ ch mt khu vc
đa lý mà ti đó các tha đt cùng chu nh hng bi tác đng ca các điu kin t
nhiên, kinh t, xã hi và pháp lut tng t nhau hoc gn tng t nhau, có mt

mc giá th trng nht đnh. Hiu theo logic lý thuyt V th - Cht lng, vùng
giá tr là mt khu vc đa lý mà ti đó các tha đt có cùng mt mc v th xã hi.
S lng vùng giá tr nhiu hay ít là do s khác bit v điu kin t nhiên,
kinh t, xã hi và pháp lut quy đnh. Nhìn chung s lng vùng giá tr càng tng
dày thì mc giá gia các tha đt trong vùng đc xác đnh càng gn nhau và càng
sát vi giá th trng ti vùng đó.
Vùng giá tr đc xác đnh trên thc t cn c vào các đc đim v các điu
kin t nhiên, k thut h tng, kinh t, xã hi và pháp lut sau đây:
- Phân vùng lãnh th: đng bng, trung du và min núi;
- Phân khu th trng: khu vc đô th, khu vc nông thôn và khu vc giáp
ranh; khu vc trung tâm, khu vc tip giáp trung tâm và khu vc ngoi vi;
- Phân loi đt đai: đt nông nghip, đt lâm nghip, đt sn xut kinh doanh
phi nông nghip, đt ;
- Phân loi đng giao thông: đng trc chính, đng nhánh, đng gom,
đng ph…;
- Phân loi theo khong cách ti trung tâm thành ph, ch trung tâm nông
thôn, trung tâm khu dân c nông thôn;
- Phân loi v trí theo tng khu vc: v trí 1, v trí 2, v trí 3, v trí 4…;
- Phân loi đô th: đô th loi đc bit, đô th loi I, đô th loi II, đô th loi
III, đô th loi IV, đô th loi V;
- Phân loi đng ph đô th: loi 1, loi 2, loi 3, loi 4 và loi 5;
- Phân loi v trí theo tng đng ph: v trí 1, v trí 2, v trí 3, v trí 4…;
15

- Phân loi theo kh nng sinh li ca đt nông nghip, ca v trí đt đô th
và đt khu dân c nông thôn.
Tuy nhiên, theo thông t 02/2010/TTLT-BTNMT-BTC, hay thông t
36/2014/TT-BTNMT h thng phân vùng và v trí rt đn gin và thiu tính đnh
lng nên ph thuc vào chuyên môn ca ngi đnh giá. i vi đt nông nghip,
vùng trong xây dng bng giá đt đc thc hin theo 3 loi: vùng đng bng, vùng

trung du và vùng min núi. Còn v trí đc phân cp t v trí 1 đn các v trí tip
theo.
Trong đó, v trí 1 là v trí có mc giá đt cao nht hoc mc giá đt bình
quân cao nht trong xã, phng, th trn. Trng hp không điu tra đc giá đt
th trng (không đ 03 trng hp chuyn nhng) thì vic xác đnh loi v trí
phi cn c vào nng sut cây trng, điu kin kt cu h tng, các li th cho sn
xut, kinh doanh khác, khong cách t ni c trú ca cng đng ngi s dng đt
đn ni sn xut, khong cách t ni sn xut đn th trng tiêu th tp trung
i vi đt , v trí đc xác đnh cn c vào kh nng sinh li, khong cách ti
mt tin ca các trc đng giao thông và điu kin kt cu h tng thun li cho
sinh hot, kinh doanh và cung cp dch v theo nguyên tc v trí s 1 có mc sinh
li cao nht, có điu kin kt cu h tng thun li nht, gn trc đng giao thông
chính nht, các v trí tip sau đó theo th t t th 2 tr đi có mc sinh li và điu
kin kt cu h tng kém thun li hn.
V trí đt nông nghip đc quy đnh c th nhng không cht ch. “V trí s
1 áp dng đi vi đt có khong cách t ni c trú ca cng đng ngi s dng đt
ti ni sn xut, khong cách t ni sn xut so vi th trng tiêu th tp trung gn
nht và thun li nht v giao thông. Các v trí tip sau đó theo th t t th 2 tr đi
có khong cách xa hn và giao thông ít thun li hn. V trí 1 bao gm khu vc đt
cùng điu kin kinh t - xã hi, cùng kt cu h tng, cùng mc đích s dng đt: có
t 1 đn 3 yu t v khong cách so vi ni c trú, th trng tiêu th, th trng
giao thông. Khong cách đc xác đnh là lin k hoc gn nht. Ni c trú đc
xác đnh là trung tâm ca thôn (xóm, p, bn ni có đt); th trng tiêu th nông
16

sn phm là ch nông thôn, ch đô th, ni thu mua nông sn tp trung; đng giao
thông bao gm quc l, tnh l; đng liên huyn. i vi ni không có quc l,
tnh l, huyn l thì cn c vào đng giao thông liên xã; giao thông đng thy (
nhng ni s dng giao thông đng thy là ch yu) bao gm: sông, ngòi, kênh.
Trong khi tiêu chí đi vi đt ; đt sn xut, kinh doanh phi nông nghip do y

ban nhân dân cp tnh phân v trí đt và quyt đnh s lng v trí đt ca tng khu
vc đt đ đnh giá tùy điu kin c th ca đa phng. Do đó, khi tin hành đnh
giá, vic phân v trí ph thuc vào kinh nghim hay cm quan ca ngi đnh giá.
1.2. Công tác đnh giá đt đai hin nay
1.2.1. Quy trình đnh giá đt đai theo quy đnh hin hành
Hin nay, công tác đnh giá đt đai hàng lot (ch yu là xây dng bng giá)
đc thc hin theo thông t 02/2010/TTLT-BTNMT-BTC hay thông t
36/2014/TT-BTNMT. Quy trình thc hin theo 05 bc sau:

Chun b
Thu thp tài liu, s liu th trng
Tng hp s liu điu tra
Xây dng phng án
Thm đnh và ban hành bng giá
Hình 1.5 S đ quy trình xây dng bng giá đt đai hàng nm
17

Bc 1: Công tác chun b
- Xác đnh mc tiêu, nhim v và yêu cu.
- Thu thp thông tin, tài liu chung phc v vic xây dng d án.
- Xác đnh s đim điu tra kho sát, loi đt điu tra kho sát và ni đc
chn làm đim điu tra kho sát
Bc 2: iu tra kho sát, thu thp thông tin v đim điu tra và giá đt th
trng ti đim điu tra.
Thi gian t chc điu tra kho sát, thu thp thông tin v đim điu tra, v
giá đt th trng ti đim điu tra đc thc hin t ngày 01 tháng 7 đn ngày 10
tháng 8 hàng nm.
Ni dung điu tra kho sát, thu thp thông tin v đim điu tra và điu tra
kho sát giá đt th trng ti đim điu tra thc hin theo các mu phiu ban hành
kèm theo thông t.

i tng điu tra kho sát giá đt th trng là nhng tha đt thuc đim
điu tra đã đc chuyn nhng thành công trong nm điu tra (bao gm c giá đt
giao dch trên sàn bt đng sn) hoc nhng tha đt đang cho thu nhp nh: đt
đang cho thuê hoc đt sn xut nông nghip, đt làm mt bng sn xut, kinh
doanh phi nông nghip.
Trong quá trình điu tra, thu thp giá đt th trng, phi đi chiu gia h
s chuyn nhng quyn s dng đt vi hin trng s dng đt. Không điu tra thu
thp giá đt th trng đi vi các trng hp đã chuyn nhng sau:
(1) Ngi chuyn nhng hoc ngi nhn chuyn nhng không có quyn
s dng đt hoc không đ điu kin đ đc công nhn quyn s dng đt đi vi
tha đt đã chuyn nhng;
(2) Bên chuyn nhng và bên nhn chuyn nhng là nhng ngi thuc
hàng tha k theo quy đnh ca B Lut Dân s;
(3) Quyn s dng đt là tài sn b bán phát mi, bán đu giá đ thi hành án
hoc đ thu hi n;
18

×