B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
BÙI VN N
GII PHÁP NÂNG CAO NNG LC CNH TRANH
CHO CÔNG TY TNHH MAY MC KHANG THNH N NM 2020
Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60340102
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC: TIN S. NG NGC I
Thành ph H Chí Minh - Nm 2015
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn “Gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh cho
Công ty TNHH may mc Khang Thnh đn nm 2020” là công trình nghiên cu
riêng ca tôi và di s hng dn khoa hc ca Tin s ng Ngc i.
Các s liu trong lun vn đc s dng trung thc. Các s liu có ngun trích
dn rõ ràng, kt qu trong lun vn là trung thc và cha tng công b trong các
công trình nghiên cu khác.
Tác gi
Bùi Vn N
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG, BIU
PHN M U ………………………………………………………………… 1
Chng 1: C S LÝ LUN V CNH TRANH VÀ NNG LC CNH
TRANH …………………………………………………………………………….4
1.1 Mt s khái nim……………………………………………………………….4
1.2 Các yu t cu thành nng lc cnh tranh (các yu t bên trong)………….7
1.2.1 Sn xut…………………………………………………………………………….… 7
1.2.2 Marketting………………………………………………………………………… …8
1.2.3 Qun tr ngun nhân lc……………………………………………………………10
1.2.4 Tài chính…………………………………………………………………………… 10
1.2.5 Nghiên cu và phát trin (R&D)………………………………………………… 11
1.2.6 Qun lý và lãnh đo…………………………………………………………………11
1.2.7 Qun tr nguyên vt liu…………………………………………………………….12
1.2.8 Trình đ công ngh………………………………………………………………….12
1.2.9 Vn hóa doanh nghip………………………………………………………………12
1.3 Các yu t nh hng nng lc cnh tranh ca công ty (các yu t bên
ngoài) …………………………………………………………………….……… 13
1.3.1 Môi trng v mô…………………………………………………………………….13
1.3.2 Môi trng vi mô…………………………………………………………………….15
1.4 Kinh nghim nâng cao nng lc cnh tranh ca mt s doanh nghip… 16
Chng 2: PHÂN TÍCH THC TRNG NNG LC CNH TRANH CÔNG
TY KHANG THNH…………………………………………………………… 22
2.1 Gii thiu v Công ty Khang Thnh…………………………………………22
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin……………………………………………… 22
2.1.2 Lnh vc kinh doanh, sn phm dch v………………………………………….23
2.1.3 T chc công tác qun lý ca công ty…………………………………………….23
2.1.3.1 S đ t chc ca công ty……………………………………………… 23
2.1.3.2 Nhim v ca tng phòng ban…………………………………………… 24
2.1.4 Hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty Khang Thnh………………… 25
2.2 Phân tích yu t bên ngoài nh hng đn nng lc cnh tranh ca Công
ty………………………………………………………………………………… 26
2.2.1 Phân tích khách hàng……………………………………………………………….26
2.2.2 Phân tích đi th cnh tranh……………………………………………………….28
2.2.3 Phân tích đi th tìm nng……… ……………………………………………… 31
2.2.4 Phân tích áp lc t nhà cung cp………………………………………………….31
2.2.5 Phân tích áp lc t sn phm thay th……………………………………………32
2.2.6 Phân tích các yu t khác………………………………………………………… 32
2.3 Phân tích thc trng v nng lc cnh tranh ca công ty………………….38
2.3.1 Nng lc qun lý, điu hành ………………………………………………………40
2.3.2 Nng lc trình đ công ngh……………………………………………………….41
2.3.3 Nng lc nghiên cu và phát trin (R&D)……………….………………………42
2.3.4 Nng lc Qun tr ngun nhân lc……………… ………………………………43
2.3.5 Nng lc tài chính………………………………………………………………… 46
2.3.6 Nng lc marketing………………………………………………………………….47
2.3.7 Nng lc Cnh tranh v giá………………………………… ……………………52
2.3.8 Nng lc Uy tín thng hiu…………………………………………………… 53
2.3.9 Nng lc Dch v khách hàng……………………………… …………………….54
2.4 Tóm tt kt qu phân tích nng lc cnh tranh ca Công ty Khang
Thnh………………………………………………………………………………57
2.4.1 im mnh……………………………………………………………………………57
2.4.2 im yu………………………………………………………………………………59
Chng 3: GII PHÁP NÂNG CAO NNG LC CNH TRANH CA
CÔNG TY KHANG THNH………… …………………………………………62
3.1 nh hng phát trin Công ty………………………………………………62
3.2 Gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh……………………………………63
3.2.1 Gii pháp phát trin ngun nhân lc …………… ……………………… ….63
3.2.2 Gii pháp nâng cao nng lc tài chính………………………………………… 66
3.2.3 Gii pháp nâng cao nng lc Marketting……………………………………… 69
3.2.4 Gii pháp nâng cao nng lc nghiên cu và phát trin……….………… 71
3.2.5 Gii pháp nng cao cht lng dch v khách hàng…………….…………… 72
3.2.6 Gii pháp nâng cao trình đ công ngh………………………….………………75
3.2.7 Gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh v giá ………….…………………….77
3.3 Kin ngh………………………………………………………………………79
KT LUN……………………………………………………………………… 82
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CH VIT TT
Vit tt Ting Anh Ting Vit
ASEAN
Association of Southeast Asian
Nations
Hip hi các Quc gia ông Nam Á
EU
European Union
Liên minh các nc Châu Âu
WTO World Trade Organization T chc thng mi th gii
TRACC
Tain Royal Academy
Community Complex
Chng trình làm vic hiu qu
TNHH
Trách nhim hu hn
MTV
Mt thành viên
1
M U
1. Lý do chn đ tài
Trong nn kinh t th trng hin nay, vic toàn cu hóa đc biu hin bng
s ra đi ca các liên kt khu vc và quc t nh ASEAN, EU, WTO cho thy
nn kinh t ngày càng phát trin, tính cnh tranh ngày càng mnh m, các doanh
nghip mun tn ti và phát trin cn phi tham gia cnh tranh và thng li trong
cnh tranh đ to mt v th vng chc trên th trng.
Nâng cao nng lc cnh tranh ca các doanh nghip Vit Nam nói chung và
Công ty trách nhim hu hn (TNHH) may mc Khang Thnh nói riêng đang là vn
đ đc quan tâm hàng đu.
Th trng dt may Vit Nam đang phát trin rt mnh m c trong nc ln
quc t. Hin nay, thng hiu may mc ti th trng Vit Nam khá phong phú vi
nhiu mu mã, chng loi, đa dng v hình thái đang cnh tranh chim ly th phn
trong nc cng nh quc t. Xét trong phm vi th trng áo s mi dành cho nam
gii, có rt nhiu thng hiu ni ting, có cht lng cao, uy tín, lâu nm đang
cnh tranh nhau gay gt trên th trng nh VIT TIN, AN PHC, MAY 10,
MAY NHÀ BÈ, MAY PHNG ÔNG, NGUYN LONG, THNG LONG,
MAY TÂY Ô, Cho thy, cnh tranh là s sng còn đi vi các doanh nghip
dt, may nói chung và Công ty trách nhim hu hn may mc Khang Thnh nói
riêng. Vic nâng cao nng lc cnh tranh ca doanh nghip trong giai đon hin nay
là ht sc cn thit, đòi hi s nhn thc đy đ, s phân tích chính xác thc trng,
t đó đ ra nhng gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh cho công ty phù hp vi
thc trng đó.
Mt dù Công ty may mc Khang Thnh có ngun góc t Công ty may mc
Vit Tin là công ty may mc hàng đu ca Vit nam nhng cng gp nhiu khó
2
khn trc các đi th cnh tranh. tn ti và phát trin lâu dài trên th trng,
vn đ nng lc cnh tranh ca Công ty may mc Khang Thnh là rt quan trng.
Do đó, tôi đã chn Công ty TNHH may mc Khang Thnh đang đóng trên đa bàn
th xã Bình Minh, tnh Vnh Long, đ nghiên cu, t đó mong mun có th đóng
góp mt s ý kin giúp công ty nâng cao đc nng lc cnh tranh, vt qua đc
khó khn trc mt, ngày càng phát trin hn na đt đc mc tiêu đã đ ra trong
hoàn cnh mi, tôi đã chn đ tài: “Gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh cho
Công ty TNHH may mc Khang Thnh đn nm 2020”.
2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu tng quát ca đ tài nghiên cu là đa ra các gii pháp nhm nâng
cao nng lc cnh tranh ca Công ty Khang Thnh. tài có nhng mc tiêu c th
sau đây:
- Phân tích các yu t nh hng đn Công ty Khang Thnh
- Phân tích thc trng nng lc cnh tranh ca Công ty Khang Thnh
- a ra các gii pháp nhm góp phn nâng cao nng lc cnh tranh ca Công
ty Khang Thnh.
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu là các yu t nng lc cnh tranh ni ti ca Công ty
Khang Thnh và các yu t môi trng bên ngoài nh hng đn nng lc cnh
tranh ca Công ty Khang Thnh.
Phm vi nghiên cu ca đ tài là Công ty Khang Thnh đóng trên đa bàn
tnh Vnh Long.
tài s dng s liu ni b trong thi gian 2012-2014 và phân tích d báo
th trng đn nm 2020.
3
4. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu đc s dng bao gm thu thp và phân tích d
liu th cp và d liu s cp. V d liu th cp, tác gi thu thp và phân tích các
tài liu liên quan đn Công ty Khang Thnh, đn khách hàng, đi th cnh tranh và
môi trng hot đng ca Công ty. Ngun thông tin th cp ly t tp chí, báo, s
liu thng kê, các báo cáo ca doanh nghip và các ngun khác.
V d liu s cp, tác gi tìm hiu, gp trc tip và phng vn lãnh đo Công
ty và khách hàng. Tác gi cng tin hành kho sát khách hàng v ý kin ca h liên
quan đn sn phm ca Công ty Khanh Thnh.
Trên c s d liu s cp và d liu th cp thu thp đc, tác gi phân tích,
đánh giá nng lc cnh tranh ca Công ty Khang Thnh. Cui cùng, da trên kt qu
phân tích, tác gi đa ra các gii pháp nhm nâng cao nng lc cnh tranh ca Công
ty Khang Thnh.
5. Kt cu ca lun vn
Ngoài phn m đu và kt lun, lun vn gm 3 chng:
- Chng 1: C s lý lun v cnh tranh và nng lc cnh tranh ca doanh
nghip.
- Chng 2: Phân tích thc trng nng lc cnh tranh ca Công ty Khang
Thnh.
- Chng 3: Gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh ca Công ty Khang
Thnh.
4
Chng 1
C S LÝ LUN V CNH TRANH VÀ NNG LC CNH TRANH
1.1 Mt s khái nim
Khái nim cnh tranh
Cnh tranh là mt khái nim đc s dng trong nhiu lnh vc khác nhau và
có nhiu quan nim khác nhau di các góc đ khác nhau. Theo T đin thut ng
kinh t hc (2001, trang 42), cnh tranh là : “S đu tranh đi lp gia các cá nhân,
tp đoàn hay quc gia. Cnh tranh ny sinh khi hai bên hay nhiu bên c gng
giành ly th mà không phi ai cng giành đc”.
Theo Michael E.Porter (1985, trang 31): “Cnh tranh (kinh t) là giành ly th
phn. Bn cht ca cnh tranh là tìm kim li nhun, là khon li nhun cao hn
mc li nhun trung bình mà doanh nghip đang có”.
Theo T đin bách khoa ca Vit Nam 1 (1995, trang 357): “Cnh tranh
(trong kinh doanh) là hot đng tranh đua gia nhng ngi sn xut hàng hóa,
gia các thng nhân, các nhà kinh doanh trong nn kinh t th trng, chi phi
quan h cung cu, nhm giành các điu kin sn xut, tiêu th và th trng có li
nht”.
góc đ thng mi, cnh tranh là mt trn chin gia các doanh nghip và
các ngành kinh doanh nhm chim đc s chp nhn và lòng trung thành ca
khách hàng.
Ngày nay, hu nh tt c các nc trên th gii đu tha nhn cnh tranh và
xem cnh tranh không ch tác đng thúc đy s phát trin mà còn là yu t quan
trng lành mnh hóa các quan h kinh t - xã hi, to đng lc cho nn kinh t th
trng. Vì vy, khái nim tng quát v cnh tranh có th đc hiu nh sau: Cnh
tranh là cuc đu tranh sinh tn din ra gay gt, quyt lit gia các ch th tham
5
gia th trng, theo đó các ch th kinh t huy đng tng lc (ni lc và ngoi lc)
ca mình trên c s s dng các công c cnh tranh nhm giành đc u th trên
thng trng đ đt đc mc tiêu cui cùng là li nhun.
Nng lc cnh tranh
Theo T đin Bách khoa Vit Nam 3 (2003, trang 41) “Nng lc cnh tranh là
kh nng ca mt mt hàng, mt đn v kinh doanh hoc mt nc giành thng li
(k c giành li mt phn hay toàn b th phn) trong cuc cnh tranh trên th
trng tiêu th”.
Nng lc cnh tranh ca doanh nghip là s th hin thc lc và li th ca
doanh nghip so vi đi th cnh tranh trong vic tha mãn tt nht các đòi hi ca
khách hàng. Bng vic khai thác, s dng thc lc và li th bên trong, bên ngoài,
doanh nghip có th tn ti và phát trin, thu đc li nhun ngày càng cao và ci
tin v trí ca mình so vi các đi th cnh tranh trên th trng.
Nng lc cnh tranh ca doanh nghip đc to ra t thc lc ca doanh
nghip và là các yu t ni hàm ca mi doanh nghip. Nng lc cnh tranh không
ch đc tính bng các tiêu chí v công ngh, tài chính, nhân lc, t chc qun tr
doanh nghip …, mà nng lc cnh tranh ca doanh nghip gn lin vi u th ca
sn phm mà doanh nghip đa ra th trng, vi hiu qu sn xut kinh doanh …
Theo báo cáo v kh nng cnh tranh toàn cu (1997) ca din đàn kinh t Th
gii (World Economics Forum - WEF) do các giáo s đi hc Harvard nh Michael
E. Porter, Jeffrey Shach và chuyên gia ca WEF nh Cornelius, Mache Levison
tham gia xây dng thì nng lc cnh tranh đc hiu là kh nng, nng lc mà
doanh nghip có th duy trì v trí ca nó mt cách lâu dài và có ý chí trên th trng
cnh tranh, bo đm thc hin mt t l li nhun ít nht bng t l đòi hi tài tr
nhng mc tiêu ca doanh nghip, đng thi đt đc các mc tiêu doanh nghip
đt ra.
6
Li th cnh tranh
Theo T đin Thut ng kinh t hc (2001, trang 323) thì “Li th cnh tranh
là tài sn tích ly và đc trng ca xí nghip (Chi phí thp, nhãn hiu ci tin, ch
đng cung cp nguyên liu, v.v.) cho phép xí nghip có li th cnh tranh hn đi
th”.
Li th cnh tranh là s hu ca nhng giá tr đc thù, có th s dng đc đ
“nm bt c hi”, đ kinh doanh có lãi. Nói đn li th cnh tranh là nói đn li th
mà mt doanh nghip đang có và có th có, so vi các đi th cnh tranh ca h.
Giáo s Michael E. Porter (1985) cho rng li th cnh tranh là nhng gì làm
cho doanh nghip ni bt hay khác bit so vi các đi th cnh tranh. ó là nhng
th mnh mà t chc có hoc khai thác tt hn nhng đi th cnh tranh.
Chi phí: Theo đui mc tiêu gim chi phí đn mc thp nht có th đc. Doanh
nghip nào có chi phí thp thì doanh nghip đó có nhiu li th hn trong quá
trình cnh tranh, to điu kin đ t l li nhun cao hn mc bình quân ngành.
S khác bit hóa: Là li th cnh tranh có đc t nhng khác bit xoay quanh
sn phm hàng hóa, dch v mà doanh nghip bán ra th trng. Nhng khác bit
này có th biu hin di nhiu hình thc nh: u vit v thit k hay danh ting
sn phm, phong cách chuyên nghip, thng hiu … và bi đp s hài lòng ca
khách hàng. T đó m rng th phn, gia tng li nhun …
Chin lc cnh tranh
Chin lc cnh tranh là h thng nhng bin pháp, phng thc mà mt doanh
nghip c gng đ có đc mt s khác bit rõ ràng hn hn đi th cnh tranh, đ
tn dng nhng sc mnh tng hp ca mình nhm tha mãn mt cách tt hn, đa
dng hn, đúng vi th hiu ca khách hàng nhm đt mc tiêu c th đã hoch
đnh.
7
Theo M. Porter (1985), có 3 chin lc cnh tranh tng quát: Chi phí thp nht
(Cost leadership), Khác bit hóa (Differentiation) và Tp trung (Focus). Doanh
nghip có th theo đui mt trong các chin lc này.
Nng lc ct li:
Nng lc ct li là ct lõi ca nhng gì làm cho mt t chc có đc nhng
nng lc đc đáo, duy nht trong vic cung cp giá tr ti khách hàng ca nó”. Nng
lc ct li phi là:
Có giá tr, nó có th giúp mt công ty khai thác tt các c hi đ to ra giá tr
cho khách hàng hoc làm vô hiu hóa các đe da ca môi trng.
Him, nó đc chim gi bi rt ít các công ty hoc các nhà cnh tranh tim
tang.
Chi phí đt cho vic bt chc, nó đc to ra trong nhng điu kin lch s
đc đáo, duy nht, khó nhn bit, đòi hi s phi hp phc tp ca nhiu yu t vì
vy các nhà cnh tranh khó phát hin và bt chc.
Không có kh nng thay th, nó không có kh nng thay th, chng hn nh
nhng kin thc đc bit ca mt công ty hoc nhng quan h da trên nn tng tin
cy
1.2 Các yu t cu thành nng lc cnh tranh (các yu t bên trong)
Có nhiu yu t góp phn to ra nng lc cnh tranh ca doanh nghip. Các
yu t đó đc trình bày tóm tt di đây.
1.2.1 Sn xut
Nng lc cnh tranh có th đn t yu t sn xut. Yu t sn xut ca doanh
nghip có ba khía cnh cn quan tâm, đó là quy mô và kinh nghim sn xut, công
8
ngh và phng thc t chc sn xut. Theo M. Porter (1985), yu t sn xut có
th giúp gim chi phí và to ra li th cnh tranh.
Trong các ngành sn xut công nghip nói chung và ngành sn xut may mc
nói riêng, quy mô ca sn xut đóng vai trò quan trng trong vic nâng cao nng lc
cnh tranh ca doanh nghip, quy mô sn xut càng ln, đt mc ti u giúp giá
thành sn xut càng thp và kh nng chim lnh và nh hng đn th trng càng
ln và ngc li. Máy móc thit b là phn quan trng nht trong tài sn c đnh ca
doanh nghip, nó đi din cho trình đ k thut và nng lc sn xut hin đi ca
doanh nghip, cùng vi máy móc thit b, phng thc sn xut cách b trí lc
lng sn xut phù hp, kinh nghim vn hành ti u hóa trong các quy trình sn
xut s làm cho nng sut lao đng đc tng lên giúp doanh nghip tng kh nng
cnh tranh trên th trng. Mc đ hin đi hóa ca dây chuyn công ngh và thit
b đc khách hàng đánh giá cao bi nó liên quan đn cht lng sn phm.
1.2.2 Marketing
Nng lc marketing tác đng trc tip ti sn xut và tiêu dùng sn phm, đáp
ng nhu cu khách hàng, góp phn làm tng doanh thu, tng th phn, nâng cao v
th ca doanh nghip. Kho sát nhu cu th trng đ la chn th trng mc tiêu
phù hp, xây dng chin lc sn phm, đnh giá và phát trin h thng phân phi
là nhng hot đng sng còn ca doanh nghip.
Dch v khách hàng
Dch v khách hàng tác đng ln đn nng lc cnh tranh ca doanh nghip sn
xut may mc. Công tác dch v khách hàng xuyên sut t vic tip cn, h tr các
khách hàng tim nng, tip nhn đn hàng, điu phi sn xut và giao hàng đúng
hn cho đn vic gii quyt khiu ni ca khách hàng.
Nng lc cnh tranh v giá
9
Giá thành sn phm cu thành bi hai yu t chính, đó là nguyên vt liu đu
vào và chi phí sn xut. Ngoài ra các chi phí gián tip khác nh hng đn giá thành
ca sn phm nh chi phí bán hàng, chi phí qun lý chung …
Theo Michael E. Porter, chi phí thp giúp cho doanh nghip có mc li nhun
trên mc trung bình trong ngành mc dù có nhiu đi th cnh tranh. đt đc
điu này thì doanh nghip cn có s đu t và kh nng tip cn ngun vn, k
nng k thut, h thng qun lý cht ch, sn phm đc thit k đ có th sn xut
d dàng, h thng phân phi hiu qu vi chi phí thp.
Nng lc cnh tranh v giá th hin mc giá phù hp vi th trng, mc giá
bán so vi đi th, kh nng chit khu các đn hàng s lng ln và mc đ tng
giá sn phm khi giá các yu t đu vào tng lên.
Nng lc cnh tranh v cht lng sn phm.
Cht lng sn phm th hin nhng thuc tính đc trng ca sn phm tha
mãn đc nhng yêu cu đã đt ra. Cht lng sn phm to ra sc hp dn, thu hút
ngi mua và to li th cnh tranh cho các doanh nghip. Do mi sn phm đu có
nhng thuc tính khác nhau. Các thuc tính này đc coi là mt trong nhng yu t
c bn to nên li th cnh tranh ca mi doanh nghip. Cht lng sn phm làm
tng uy tín, danh ting và hình nh ca doanh nghip, điu này có tác đng ln ti
quyt đnh la chn mua và dùng các sn phm ca khách hàng. Cht lng sn
phm cao là c s cho hot đng duy trì và m rng th trng to ra s phát trin
lâu dài, bn vng cho các doanh nghip.
Nng lc cnh tranh thng hiu.
Thng hiu là mt tp hp nhng cm nhn ca khách hàng v doanh nghip
và sn phm hay dch v vi đy đ các khía cnh: mô t nhn din, giá tr, thuc
tính, cá tính. Thng hiu ràng buc vi ngi tiêu dùng qua mi quan h thng
hiu – ngi tiêu dùng. Thng hiu nh hng đn kh nng nhn bit sn phm,
đn vic thuyt phc mua hàng, quyt đnh s trung thành ca khách hàng.
10
1.2.3 Qun tr ngun nhân lc
Ngun nhân lc là yu t quan trng to ra nng lc cnh tranh cho doanh
nghip. Ngun nhân lc bao gm các nhà qun tr các cp và nhân viên tha hành
tt c các b phn. Ngun nhân lc th hin hai mt: s lng và cht lng.
V s lng, doanh nghip phi có đ s lng nhân viên các phòng ban
chc nng đ đm bo hoàn thành tt yêu cu và khi lng công vic.
Cht lng ngun nhân lc đc th hin qua kin thc, k nng và thái đ
ca cán b nhân viên. Cht lng ngun nhân lc càng cao thì hiu qu công vic
càng cao và doanh nghip có th giành đc li th trc đi th cnh tranh.
ánh giá v qun tr ngun nhân lc, chúng ta còn quan tâm đn chính sách
thu hút và gi nhân viên gii ca doanh nghip, chính sách to đng lc làm vic
cho nhân viên. Chúng ta cng quan tâm chính sách đào to và phát trin ca doanh
nghip dành cho nhân viên.
1.2.4 Tài chính
Nng lc tài chính gi vai trò quan trng đi vi s tn ti và phát trin ca
doanh nghip. Tài chính tt cho phép doanh nghip thc hin nhng hành đng
nhm cnh tranh hiu qu vi đi th. Có tin vn thì doanh nghip mi có th đu
t máy móc thit b, đi mi công ngh, đu t ngun nhân lc, mua nguyên vt
liu … vi kh nng tài chính di dào, doanh nghip có nhiu c hi đ đu t trang
thit b nhm đáp ng kp thi quy trình công ngh hin đi, đng thi to đc
nim tin đi vi các t chc tín dng và các nhà cung ng. Bên cnh đó doanh
nghip cng phi qun lý và s dng tt dòng tin, có k hoch huy đng, s dng
ngun vn đ m rng quá trình hot đng sn xut. Kh nng huy đng s dng
ngun vn kp thi, hp lý s giúp doanh nghip ch đng trong các hot đng sn
xut kinh doanh và đây là mt li th trong vic nm bt các c hi kinh doanh và
11
bin các c hi đó thành li th ca mình, t đó nâng cao kh nng cnh tranh ca
doanh nghip.
Phân tích nng lc tài chính ca doanh nghip tp trung vào ba ni dung
chính: kh nng sinh lãi, ri ro tài chính và kh nng huy đng vn ca doanh
nghip. Tài chính tt là tin đ đ nâng cao nng lc cnh tranh.
1.2.5 Nghiên cu và phát trin (R&D)
Hot đng nghiên cu và phát trin đi vi các doanh nghip sn xut là mt
trong nhng chìa khóa thành công ca doanh nghip. Công tác nghiên cu và phát
trin nhm tìm kim ra các sn phm mi, dch v mi có tính ci tin đ đáp ng
nhu cu ca khách hàng và ca th trng tt hn. Hot đng nghiên cu và phát
trin còn mang li các sáng kin, ci tin k thut công ngh làm tng cht lng
sn phm, gim tiêu hao chi phí nguyên vt liu dn đn gim giá thành sn phm.
Nng lc nghiên cu và phát trin đc th hin các tiêu chí: Ngân sách
dành cho nghiên cu và phát trin, đi ng cán b làm công tác nghiên cu và phát
trin, c s vt cht phc v nghiên cu và phát trin. Tiêu chí quan trng nht là s
lng sn phm mi gii thiu thành công trên th trng.
1.2.6 Qun lý và lãnh đo
Nng lc t chc, qun lý doanh nghip đc coi là yu t quan trng nh
hng đn s tn ti và phát trin ca doanh nghip nói chung cng nh nng lc
cnh tranh doanh nghip nói riêng. Lãnh đo và đi ng cán b qun lý doanh
nghip là nhng ngi gi vai trò qun lý và s dng các ngun lc ca doanh
nghip. Do đó, h đóng vai trò rt quan trng đi vi s phát trin ca doanh
nghip.
Nng lc ca lãnh đo tt, lãnh đo có tm nhìn và chin lc đúng đn, ng
phó kp thi vi nhng thay đi ca môi trng kinh doanh s giúp doanh nghip
12
giành đc nhng li th cnh tranh trên th trng. Thêm na, đi ng cán b qun
lý có nng lc, kinh nghim và nhit huyt s giúp cho vic thc hin tm nhìn và
chin lc ca lãnh đo thành công.
1.2.7 Qun tr nguyên vt liu
Yu t nguyên vt liu đóng vai trò quan trng trong vic giúp doanh nghip
gim chi phí và nâng cao nng lc cnh tranh. Qun tr nguyên vt liu càng tt,
càng tit gim đc chi phí, nh đó gim giá bán sn phm.
i vi ngành may mc, nguyên vt liu chim t trng rt ln trong giá thành
sn phm, do đó qun tr nguyên vt liu càng quan trng. Xét v mt giá tr thì t
trng nguyên liu chim khong 50% trong c cu giá thành sn phm. Xét v lnh
vc vn thì s tin b ra đ mua nguyên vt liu chim t trng ln trong vn lu
đng ca các doanh nghip. T đó, cho thy qun tr nguyên vt liu có nh hng
ln đn li th cnh tranh ca doanh nghip. doanh nghip có th đng vng và
cnh tranh trong c ch th trng hin nay, doanh nghip phi qun lý cht ch
tt c các khâu nh thu mua, bo qun, d tr và s dng nguyên vt liu nhm h
thp chi phí nguyên liu, gim mc tiêu hao nguyên liu s gim giá thành sn
phm t đó nâng cao đc nng lc cnh tranh cho doanh nghip.
1.2.8 Trình đ công ngh
Công ngh gn lin vi các hot đng to giá tr trong mt doanh nghip. Tm
quan trng ca công ngh th hin rõ và nó nh hng ln đn nng lc cnh tranh
ca doanh nghip. Công ngh phù hp góp phn ln vào vic đm bo cht lng
sn phm, nng sut sn xut, thi gian sn xut và mc tiêu hao nng lng.
1.2.9 Vn hóa doanh nghip
Vn hóa doanh nghip góp phn đnh hình cách ngh, cách làm ca cán b
nhân viên mt doanh nghip. Mt vn hóa phù hp s to điu kin và thúc đy mi
13
ngi phát huy nng lc ca mình đ làm vic hiu qu hn, góp phn vào vic
nâng cao nng lc cnh tranh ca doanh nghip.
Vn hoá doanh nghip là h thng nhng giá tr, nhng nim tin, nhng quy
phm đc chia s bi các thành viên trong t chc và hng dn hành vi ca
nhng ngi lao đng trong t chc. Vn hóa doanh nghip thng đc th hin
qua ba cp đ là nhng giá tr vn hóa hu hình ca doanh nghip nh kin trúc,
din mo, ni quy, quy ch … ca doanh nghip, nhng giá tr đc tuyên b nh
tm nhìn, s mng, mc tiêu chin lc, các giá tr ngm đnh nh ngm đnh v
quan h gia con ngi vi môi trng, ngm đnh v quan h gia con ngi vi
con ngi, ngm đnh v bn cht con ngi
1.3 Các yu t nh hng nng lc cnh tranh ca công ty (các yu t bên
ngoài)
Thay đi ca các yu t bên ngoài to ra c hi và nguy c đi vi doanh
nghip. Các c hi và nguy c đó có th làm tng hoc gim nng lc cnh tranh
ca doanh nghip. Doanh nghip cn nhn din các c hi và nguy c, t đó có gii
pháp phù hp nhm nâng cao nng lc cnh tranh ca mình.
1.3.1 Môi trng v mô
Các yu t thuc môi trng v mô bao gm: môi trng chính tr - lut pháp,
môi trng kinh t, môi trng dân s - lao đng, môi trng vn hóa – xã hi, môi
trng công ngh, môi trng quc t, Các yu t thuc môi trng v mô có th
to thun li hoc gây ra nhng bt li cho doanh nghip.
Môi trng chính tr - lut pháp. H thng lut pháp, chính sách và các quy
đnh ca nhà nc nh hng ln đn doanh nghip. Các chính sách v xut – nhp
khu, chính sách thu, lut bo v môi trng,… làm nh hng đn nng lc cnh
tranh ca doanh nghip.
14
Môi trng kinh t. Các yu t nh tc đ tng trng kinh t, lãi sut ngân
hàng, lm phát, t giá hi đoái … có th to ra c hi hay nguy c đi vi doanh
nghip. đm bo thành công, doanh nghip phi theo dõi, phân tích, d báo bin
đng ca tng yu t đ đa ra các gii pháp, các chính sách tng ng trong tng
thi đim c th nhm tn dng, khai thác nhng c hi, né tránh, gim thiu nguy
c.
Môi trng khoa hc công ngh. Môi trng khoa hc và công ngh có tác
đng mnh đn nng lc cnh tranh ca các doanh nghip sn xut may mc vì nó
nh hng đn chi phí sn xut, cht lng sn phm, đ an toàn trong sn xut và
ng dng. Nhng yu t chính ca môi trng khoa hc và công ngh tác đng đn
nng lc cnh tranh ca doanh nghip sn xut may mc là các nguyên vt liu đu
vào nh ch, cht lng vi, màu sc …
Môi trng vn hóa xã hi. Môi trng vn hóa xã hi có tác đng mnh đn
hành vi ca khách hàng. Chính vì th, môi trng Vn hóa – xã hi tác đng đn
nng lc cnh tranh ca các doanh nghip. Mt s yu t chính tác đng đn môi
trng vn hóa – xã hi là thói quen tiêu dùng, mc đ a chung xut x hàng hóa
…
Môi trng quc t. Bin đng ca nn kinh t th gii có tác đng trc tip
đn nn kinh t trong nc, đc bit là nhng ngành xut nhp khu. K t nm
2008 khi nn kinh t th gii bc vào giai đon khng hong thì các sn phm xut
khu ca các doanh nghip nói chung và sn phm may mc xut khu nói riêng
cng b tác đng rt ln.
15
1.3.2 Môi trng vi mô
Các yu t ca môi trng vi mô theo mô hình 5 áp lc ca Micheal E. Porter:
i th tim nng: i th cnh tranh:
- Thi gian và chi phí gia nhp - S lng đi th
- Kin thc chuyên môn - S khác bit v cht lng
- Li th quy mô - Chi phí chuyn đi sn phm
- Li th chi phí - S trung thành ca khách hàng
- Rào cn gia nhp - Chi phí ri th trng
…. …
Áp lc nhà cung cp: Áp lc t khách hàng:
- S lng nhà cung cp - S lng khách hàng
- Quy mô nhà cung cp - Quy mô mi đn hàng
- Tính đc thù ca sn phm - S khác bit gia các đi th
- Kh nng thay th - nhy v giá
- Chi phí thay th - Kh nng thay th sn phm
- Chi phí chuyn đi sn phm
Nguy c t sn phm thay th:
- Nng lc sn phm thay th
- Chi phí chuyn đi
Hình 1.1 Mô hình 5 áp lc ca Micheal E. Porter
Ngun: />
Nng lc cnh tranh trong mô hình ca M. Porter có th to ra c hi hoc
nguy c đi vi doanh nghip. V khách hàng, khi doanh nghip ph thuc vài
khách hàng, v th ca khách hàng ln và nhng khách hàng này có th gây tn tht
cho doanh nghip, làm gim nng lc cnh tranh ca doanh nghip.
i th
cnh
tranh
i th tìm nng
Sn phm thay th
Áp lc nhà cung cp
Áp lc t khách hàng
16
V nhà cung cp, khi doanh nghip ph thuc vào vài nhà cung cp hoc
ngun cung nhp khu, doanh nghip s chu ri ro không đm bo ngun cung (s
lng, cht lng, giá c và tính kp thi). iu này s nh hng đn sn xut kinh
doanh và nh hng nng lc cnh tranh ca doanh nghip.
i th hin ti ca doanh nghip có th có nhng hành đng làm tn hi đn
doanh nghip. i th mnh và hiu chin có th làm suy gim kh nng cnh tranh
ca doanh nghip. Thêm na, li th cnh tranh và nng lc cnh tranh là mang tính
tng đi (so sánh vi đi th).
i th tim nng là doanh nghip chun b gia nhp th trng. Kh nng
xut hin đi th tim nng ln s làm cho cnh tranh tr nên gay gt hn.
Sn phm thay th cng nh hng đn sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Sn phm thay th có nhiu u th s là nguy c ln đi vi doanh nghip.
1.4 Kinh nghim nâng cao nng lc cnh tranh ca mt s doanh nghip.
Kinh nghim ca công ty c phn sa Vit nam Vinamilk.
Vinamilk là tên vit tt ca công ty c phn sa Vit Nam, sn xut kinh
doanh sa và các sn phm t sa. Vinamilk đã xây dng các tiêu chí sau: xây dng
thng hiu da vào ngun lc bên trong và phc v khách hàng, phát trin toàn b
danh mc sn phm sa, phát trin các dòng sn phm mi và các vùng nguyên
liu, m rng mng li phân phi và nâng cao h thng qun tr.
Trong bi cnh giá sa th gii ngày càng bin đng, vic đu t các trang tri
chn nuôi bò sa nhm góp phn ch đng ngun nguyên liu sa ti ti ch là
mt chin lc quan trng và là mt hng đi lâu dài nhm giúp Vinamilk nâng cao
cht lng, tng t l ni đa hóa ngun nguyên liu. tng ngun nguyên liu
sa trong nc, nhiu nm qua công ty Vinamilk đã ch đng tìm kim nhng qu
đt t các đa phng đ đ xut đu t, xây dng các trang tri bò sa quy mô
17
công nghip. Hin nay, Vinamilk đã xây dng và đi vào hot đng các trang tri bò
sa hin đi hàng đu Vit Nam ti Tuyên Quang, Thanh Hóa, Ngh An, Bình nh
và Lâm ng, vi quy mô thit k là mi trang tri t 2.000 đn 3.000 con, vi tng
vn đu t khong hn 700 t đng (hn 140 t đng cho mi trang tri). Theo k
hoch phát trin giai đon 2012–2016, tng đàn bò ca các trang tri Vinamilk đn
cui nm 2012 đt 9.500 con, đn nm 2015 s đt 25.500 con và nm 2016 s tng
lên 28.000 con. Trong giai đon t nm 2012–2016, công ty Vinamilk tip tc làm
vic vi các đa phng đ đu t xây dng tip bn trang tri ti Thanh Hóa, Tây
Ninh, c Nông, Hà Tnh, vi tng mc đu t trên 1.500 t đng. D kin đn
nm 2016, các trang tri ca Vinamilk có th cung cp trên 80.000 tn sa ti, đáp
ng 25% nhu cu sa ti nguyên liu phc v cho sn xut ca công ty. Ngoài ra,
Vinamilk s ch đng tìm đi tác và qu đt ti Campuchia đ hp tác xây dng
trang tri. Nhu cu sa nguyên liu ca Vinamilk không ngng tng nhanh trong
nhiu nm qua. Do đó, bên cnh ch đng đu t các trang tri quy mô công
nghip, Vinamilk cng không ngng tng cng công tác thu mua và phát trin
vùng nguyên liu sa ti t các h dân. Hin nay, Vinamilk đng ký gn 5.000
hp đng vi các h dân và có trên 6.200 h chn nuôi trên c nc đang bán sa
cho Vinamilk. Sn lng sa mà Vinamilk thu mua t các h dân hin nay là trên
450 tn/ngày. Vinamilk có tt c hn 80 trm trung chuyn phân b khp c nc
đ to thun li nht cho nông dân trong quá trình bán sa cho Vinamilk. Vic b
trí h thng trm trung chuyn ri đu và rng khp cng đm bo sa đc bo
qun và làm lnh trong thi gian sm nht. Vi bin pháp bo qun này, cht lng
sa đu vào ca h thng thu mua Vinamilk luôn đm bo các yêu cu nghiêm ngt
v v sinh, an toàn thc phm. Nh có ngun nguyên liu n đnh và Vinamilk đt
t ch trong sn xut và cung cp đc nhiu sn phm đa dng (hn 200 loi sn
phm) vi giá c cnh tranh.
Ngoài ra, Vinamilk đã xây dng h thng kênh rng khp trên c nc, hin
nay Vinamilk có 220 nhà phân phi, 5.000 đi lý và hn 200.000 đim bán l thc
hin phân phi hn 80% sn lng ca công ty, phn còn li Vinamilk tiêu th qua
18
h thng siêu th. h tr mng li phân phi ca mình Vinamilk đã xây dng
14 đim trng bày sn phm các thành ph ln nh Hà Ni, à Nng, H Chí
Minh, Cn Th. qun lý đc h thng phân phi rng khp này, Vinamilk đã
xây dng nhiu phn mm qun lý nh ERP (Enterprise Resource Planning) và
CRM (Customer Relationship Management), mi đây Vinamilk đã ký tha thun
xây dng gii pháp phn mm qun lý các đim bán l vi Viettel đ tng thêm kh
nng qun lý, kim soát và h tr bán hàng cho kênh phân phi.
Vinamilk đã và đang phát huy đc chui giá tr ca doanh nghip nh tài
chính, nhân s, máy móc, thit b, công ngh, nhm nâng cao nng lc cnh tranh
so vi đi th trong ngành, đn nay Vinamilk còn xut khu sn phm ca mình đn
nhiu nc trên th gii nh M, Canada, Pháp …
Vi các gii pháp nêu trên Vinamilk đã nâng cao nng lc cnh tranh ca mình
so vi các đi th, to ra nhiu sn phm giá r, cnh tranh, mng li phân phi
sn phm rng khp, to đc uy tín thng hiu trên th trng, do vy mà
Vinamilk có th đng vng trên th trng, duy trì s tng trng và phát trin công
ty.
Kinh nghim ca công ty c phn Vinacafe Biên Hòa
Công ty c phn Vinacafe Biên Hòa thành lp nm 1969, đn nm 2000
Vinacafe đã xây dng đc nhà máy mi có công sut gp 10 ln nhà máy c. Vi
phng châm xây dng và phát trin thng hiu nh xây dng mt ngôi nhà, vi
phn móng là máy móc thit b hin đi, đi ng công nhân k thut cao, to nên
mt sn phm hoàn ho. Phn thô ca ngôi nhà là h thng kinh nghim vi đi ng
marketing chuyên nghip, phn nóc là qung cáo và cui cùng trang trí cho ngôi
nhà là phát trin thng hiu. Trong bi cnh lc lng cnh tranh gay gt Vinacafe
Biên Hòa đã xác đnh đc vn đ nâng cao nng lc cnh tranh là ht sc quan
trng và h đã tp trung nâng cao nng lc v ni lc nh m rng các nhà máy,
19
nâng công sut, ci tin công ngh, đu t vào các vùng nguyên liu, nâng cao cht
lng sn phm, xây dng kênh phân phi …
ng trc c hi th trng đang m rng, Vinacafe Biên Hòa đã nhp khu
thêm dây chuyn thit b công ngh mi nhm khép kín dn các khâu sn xut, t
sàng chn, rang xay đn đóng gói sn phm t đng đ nâng công sut nhà máy cà
phê hòa tan. u t chiu sâu cho sn xut, nâng cao cht lng cà phê hòa tan
cng chính là nn tng đ qung bá sn phm rng rãi đn ngi tiêu dùng, tìm
kim th phn vng chc trên th trng ni đa và hng ra xut khu. Vic thay
đi sn phm cà phê Biên Hòa theo hng nâng cht lng cao, đ tiêu chun xut
khu ra nc ngoài luôn đc Vinacafe nghiên cu ch bin cho ra nhiu loi sn
phm mi l. Trong đó, cà phê sa “3 trong 1” là sn phm ra đi khong nm
1995, ri cà phê sâm “4 trong 1” đã khng đnh th hin bc tin mi ca Vinacafe
Biên Hòa trên con đng chinh phc ngi tiêu dùng trong nc và nc ngoài.
Nu nh đu nhng nm 1990, Vinacafe Biên Hòa “hi sinh” vi sn phm cà phê
hòa tan 250 tn/nm thì nm 2000 dây chuyn công ngh hin đi nhp t Châu Âu
v vi vn 120 t đng đã đa nng lc sn xut ca công ty lên 1.000 tn cà phê
hòa tan/nm, nâng lên gp 4 ln.
Vic nâng công sut dây chuyn sn xut và đa dng mt hàng ca Vinacafe
Biên Hòa ngày càng chim lnh th trng thc ung ca Vit Nam. Nu nh nm
1995, cà phê sa hòa tan sn xut 253 tn thì đn nm 2005 lên đn 7.225 tn, tng
gp 27,5 ln; cà phê rang, xay t 3,6 tn lên 270 tn, tng 6,2 ln; riêng bt cc dinh
dng t con s không đn nm 2005 đt 892 tn.
Có th nói trong các sn phm cà phê ch bin hin nay trên th trng,
Vinacafe Biên Hòa t hào vi sn phm mang hng v thiên nhiên ca mình.
n đnh ngun nguyên liu đu vào, Vinacafe đt ra b tiêu chun đ nông dân
các nông trng cn c vào đó mà thu hoch, phân loi kích c, đ m; đc bit là
không nm mc, không có tp cht, không vn chuyn cùng hóa cht … Trong mi