Phân tích mô hình kinh doanh ngân hàng bằng business model canvas

 


Phân tích mô hình kinh doanh ngân hàng bằng business model canvas 1
Đánh giá chất lượng tài sản ngân hàng 11
Đánh giá chất lượng lợi nhuận & mức hấp dẫn về khả năng sinh lời của ngân
hàng 23
Đánh giá chất lượng vốn ngân hàng 38
Đánh giá tính thanh khoản của ngân hàng 50
Đánh giá khả năng quản trị ngân hàng 61



1






Phân tích mô hình kinh
doanh ngân hàng bằng

business model canvas

Nht
nh ch tài chính kim tin và to ra li nhun bng cách cho vay
  ng v    hi     ngân hàng,
chúng ta vn có th áp dng business model canvas  hiu thêm
v mô hình hong kinh doanh ca mt ngân hàng. Trong bài
vit này, FGate s áp dng hp
   i C phn Ngo  t Nam
 các bn có th ng dng business model canvas
vào vic phân tích mô hình kinh doanh ca mt ngân hàng.


2



1. Phân khúc khách hàng phục vụ
 ng, mt ngân hàng có th cho vay   ng khách hàng cá nhân
(mng bán l), cho vay các t chc doanh nghip (mng bán s), honh ch
tài chính  ng liên ngân hàng.
Nu phân theo ngành, ngân hàng có th ng vn khách hàng  các
i, dch v, bng sn, v.v
Nu phân theo khu va lý, ngân hàng có th ng  các khu vc
n Bc, Trung, hoc min Nam, cho vay  
Ví d:
*Phân khúc khách hàng phc v cho vay ca Vietcombank theo th
+ V pháp nhân và th nhân:

47%
40%
35%
27%
24%
28%
14%
16%
19%
18%
20%
22%
10%
10%
11%
10%
12%
14%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
2008A
2009A
2010A
2011A
2012A

2013A
Doanh nghiệp nhà nước

Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài
Hợp tác xã, doanh nghiệp tư nhân
Cá nhân
Khác
3



+ V loi hình kinh doanh ngành ngh cho vay:

Có th nhn thy, danh mc khách hàng cho vay cng,
tng t trng cho vay khách hàng doanh nghic, công ty trách
nhim hu h    ng trong khong t 60-70%. V loi hình ngành
ngh kinh doanh, khách hàng thuc ch xui, dch v chim
t trng cho vay ln nht. T trng cho vay khách hàng ch xung gim,
i và dch v p x i 60%), cho th
là th manh cho vay ca ngân hàng này dch chuyn
dn t  ch xui và dch v.
n 2009-2013 là 19,6%, khá hp lý
i vi mt nn kinh t chuyc bit, Vietcombank là mt
u ngành (t l ng tín dng  
phát tric coi là hp lý nng  mc t 10-15%, còn  c phát
trin là 5-10%ng hp nn kinh t  mngng
cho vay khách hàng doanh nghic gim gim, ch khong 8,8% trong giai
ng cho vay khi khách hàng doanh nghi
cá nhân cao, nh, vi con s ng lng ng
cho vay doanh nghip ch xui, dch v u ng cao, lt là 16%

và 27,5%, bt chn suy thoái kinh t.



7%
8%
6%
6%
6%
6%
4%
6%
8%
8%
8%
6%
40%
39%
36%
37%
35%
34%
7%
6%
6%
6%
6%
7%
22%
25%

22%
22%
22%
29%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
2008A
2009A
2010A
2011A
2012A
2013A

Tiện ích: điện, gas, …
 
Nông nghiệp, trồng rừng, đánh bắt

Thương mại, dịch vụ

Khác
4



ng tin gi ca Vietcombank theo báo cáo tài chính ca ngân



2008
2009
2010

2011
2012
2013

99,146,339
90,216,895
104,590,117
105,430,066
122,334,631
157,164,618
Cá nhân
57,242,440
76,964,703
98,879,938
121,586,788
162,079,937
173,141,300
Khác
678,240
1,889,964
1,285,894
-
-
-

157,067,019
169,071,562
204,755,949
227,016,854
284,414,568

330,305,918


Có th thy 2 ngung tin gi  ngân hàng Vietcombank
i khách hàng t chc kinh t và cá nhân. T trng tin gi t các
t chc kinh t ng gim dn 2008-2013, trong khi t trng
tin gi t cá nhân ln cung tin gi t
2 nhóm khách hàng này khá cân bng 48% và 52%.
2. Quan hệ khách hàng
ng a ngân hàng Vietcombank, ngân hàng này
cho bit luôn tích cc triy bán hàng thông qua các
hình thc khuyn m tr i vi các chi nhánh;
thc hin gii quyt yêu cu ca khách  ng d   n khách hàng
thông qua Trung tâm dch v khách hàng; tring dây nóng min phí phc
v khách hàng th p vi tng
n khách hàng, m nhiu lo v k c khách hàng, tp
trung gi khách hàng truyn thng và m rng khách hàng ti
63%
53%
51%
46%
43%
48%
36%
46%
48%
54%
57%
52%
0% 20% 40% 60% 80% 100%

2008A
2009A
2010A
2011A
2012A
2013A
T chức kinh t Cá nhân Khác
5



Có th thy nhng v  chung ca quan h khách hàng 
i hin nay. Các ngân hàng hin nay thu hút, xây dng mi
quan h vi khách hàng bng s uy tín, cnh tranh bng các dch v 
kèm.
3. Kênh bán hàng
n h
cnh Hi s chính, Vietcombank hin có 1 S giao dch và 78 chi nhánh, vi 311
phòng giao dch hong ti 47/63 tnh thành ph trong c c. Mi hot
ng phân b tp trung 26%  , 20,5%  ng bng sông Hng,
20,5%  vùng Nam Trung B, 17,9%  ng bng sông Cu Long, 9,6%  vùng Bc
Trung B, 5,5%      có nhi nhánh nào  Tây Bc. Ngoài ra,
Vietcombank còn có trên 1.i lý tc gia và vùng lãnh
th trên th gii.
Bên c liu mi nht, s máy ATM trên c c vào cu
ca Vietcombank là 2.035, chim khong 14-15% tng s máy ATM c c. Còn s
m POS  i các dch v th là 31.278, chim khom POS c
c.
t cht ca Vietcombank có th u trong ngành
i Vit Nam hin nay, hin din  khp a lý, không

ch c mà còn  quc tc thù ca ngành ngân hàng là thu hút tin gi
hong xây dng các chi nhánh và phòng giao dc kim
soát và có mt  nhng vùng kinh t khác nhau là cn thiu này c
v phía ngân hàng  mt phát trin kinh doanh, và c v phía khách hàng khi s
dng các dch v  vic s dng dch v i, rút tin, s
dng th
4. Giá trị dịch vụ mang lại
 i khác, Vietcombank mang li các giá tr cho
khách hàng khi s dng dch v ca ngân hàng  các mng ln sau:
ng, cho vay khách hàng doanh
nghip ln, các hoo lãnh, tài tr i, thuê tài
i lý xut nhp kh)
ng và cho vay khách hàng cá nhân
và các h a và nh, phát hành th.
6



+ Ngân qu: qun lý thanh khon tài sn-n cho ngân hàng; mua bán các loi
tài sn: các giy t có giá trên th ng tin t, th ng trái phiu (chính ph,
doanh nghip) và ngoi hi.
+ Qun lý tài sn: ch yu qun lý tài sn t doanh.
Trong 4 mng nói trên, Vietcombank có th mnh v nghip v 
và c c bing chuyn dch sang mng ngân hàng bán l 
c ngân hàng này chú try mnh phát trin. Nghip v ngân qu và qun lý
tài sng hóa dch v cho ngân hàng, t ng hóa
doanh thu, tránh ph thuc vào mt mng bt k nào. Xu th  ngành ngân hàng
c phát trin, phn giá tr dch v mang li t ngân qu và qun lý tài sn có
th t tri hai mng truyn thng là ngân hàng bán s và bán l, tuy nhiên, cuc
khng hong tài chính th gii y giá tr bn vng nht vn nm 

hong kinh doanh lõi truyn thng cng và cho vay, t
nhu cu c th mà phân thành mng bán s và bán l nói trên.
5. Các nguồn doanh thu

2008A
2009A
2010A
2011A
2012A
2013A

3,695,245
6,498,666
8,195,264
12,421,680
10,954,093
10,792,500

1,799,922
2,723,264
3,335,554
2,449,091
4,154,404
4,710,121

214,425
413,996
645,619
587,462
499,566

602,170

31,339
4,176
96,243
109,734
109,271
117,502

44,202
97,233
154,831
174,162
168,846
230,883

(2,192)
6,796
(4,768)
2,086
1,208
1,249

180,283
402,138
523,321
636,289
609,708
659,130


591,402
918,309
561,680
1,179,584
1,487,751
1,425,656

67,891
183,297
18,149
(5,896)
76,742
22,172

(83,583)
172,876
268,381
24,012
207,631
156,219

544,970
396,437
492,026
1,002,574
468,583
561,804

211,185
128,006

580,072
(1,260,916)
525,098
933,336

5,495,167
9,221,930
11,530,818
14,870,771
15,108,497
15,502,621

Doanh thu ca mn t hai ngun chính: lãi ròng t hong cho
vay, sau khi tr ng vn (lãi sut tr i gi tin), và thu nhp
t hong không phi cho vay, bao gm các dch v thanh toán, ngân qu, bo
i lý xut nhp khng khoán các loi, ngoi hng
truyn thng vn là ngun thu chính c
bên cnh viy mc phi truyn thi hi,
bo lãnh tín dng, kinh doanh ch    u doanh thu ca
ng  thu nhp lãi ròng và thu nhp không phi t lãi
u thu nhn t hong vn
vn chim t trng chính, trên 70% ngun thu nhp qua n thu không
7



phng chim t trng thp ln thích
s nh t doanh thu lãi vay ròng so vi ngun thu không phi lãi vay, bi tính
bing t các hong c th trong mngoi hi, chng
u doanh thu cn trng, th hin c

th  t trng theo bng sau:

2008A
2009A
2010A
2011A
2012A
2013A

67%
70%
71%
84%
73%
70%
 
33%
30%
29%
16%
27%
25%

3.9%
4.5%
5.6%
4.0%
3.3%
3.9%


0.6%
0.0%
0.8%
0.7%
0.7%
0.8%

0.8%
1.1%
1.3%
1.2%
1.1%
1.5%

0.0%
0.1%
0.0%
0.0%
0.0%
0.0%

3.3%
4.4%
4.5%
4.3%
4.0%
4.3%

10.8%
10.0%

4.9%
7.9%
9.8%
1.0%

1.2%
2.0%
0.2%
0.0%
0.5%
0.1%

-1.5%
1.9%
2.3%
0.2%
1.4%
1.0%

9.9%
4.3%
4.3%
6.7%
3.1%
6.0%

3.8%
1.4%
5.0%
-8.5%

3.5%
6.0%

100%
100%
100%
100%
100%
100%

6. Các hoạt động chính
Mt ngân   i có các ho      
không nng này:
ng tin gn khách hàng doanh nghip, t chc, cá
nhân.
+ M rng mi giao dch bán buôn và bán l.
+ Phát tri u, xây dng và duy trì mi quan h vi các khách
hàng.
+ Phát trin h thng Internet Banking ngày càng
tr nên ph bin hin nay và tip t
+ Tham gia vào th ng liên ngân hàng: mua bán các giy t có giá, chng
khoá n.
+ Tham gia nghip v ngoi hi.
+ Qun lý tài sn vn.
+ Phát trii: chng, nghip v nhân viên.
+ Qun lý ri ro thanh khoán, ri ro th ng, ri ro tín d
Tt c các hong nói u quan trn s phát trin v lâu dài ca bt k
mt ngân hàng nào.
8

7. Các tài sản chính
+ V tài sn hu hình: tng tài sn cn ngày 31/12/2013 là
467.459 t    n gi ca khách hàng là 330.306 t ng, th hin
thông qua mi giao dch, chi nhánh rng khp trên c c (xem thêm 
phn Kênh phân phi).
+ V tài sn vô hình: Tài sn vô hình ca Vietcombank còn nm  quy trình qun tr
ngân hàng qua các hong ngày và qun tr ru và  uy
tín trong qung và cho vay (th hin  ng tin g 
xem  bi, trong khi t l n xu thpu này th hin kh 
lc v mo c hu.

2008
2009
2010
2011
2012
2013







99,146,339
90,216,895
104,590,117
105,430,066

122,334,631
157,164,618
Cá nhân
57,242,440
76,964,703
98,879,938
121,586,788
162,079,937
173,141,300
Khác
678,240
1,889,964
1,285,894
-
-
-

157,067,019
169,071,562
204,755,949
227,016,854
284,414,568
330,305,918








63%
53%
51%
46%
43%
48%
Cá nhân
36%
46%
48%
54%
57%
52%
Khác
0%
1%
1%
0%
0%
0%

100%
100%

100%
100%
100%
100%















-9%
16%
1%
16%
28%
Cá nhân

34%
28%
23%
33%

7%
Khác

179%
-32%
-100%
n/a
n/a


8%
21%
11%
25%
16%







   

4.6%
2.5%
2.9%
2.0%
2.4%
2.6%

9



8. Đối tác chính
Bên cnh vic tham gia vào th ng liên ngân hàng và xây dng mi 
1.200 i lý  120 qui tác cung c
i gi tin di dào (khách hàng t chc kinh t i tác
chính ca Vietcombank còn nm  c p vn cho hong ca ngân
hàng, c th:





     

1,787,023,116
77.11%
1
     
Mizuho Corporate Bank Ltd.
347,612,562
15.00%
1

182,781,398
7.89%

21,041





49,386,890
2.13%
20,230

30,534,294
1.32%
117

6,896,523
0.30%
529

95,963,691
4.14%
105

2,317,417,076
100.00%
21,043
Ngung niên Vietcombank, 2013
C  c Vii din s hu phn vc
hin nn 77,11% t l s h
li th trên th ng liên ngân hàng. Tuy nhiên, vic nm s hu chính bi Ngân
g quyng hong ca ngân hàng, bi

l quyn li cc cm bu tiên. C c
ngoài Mizuho Corporate Bank chim 15% t l s hu có s
chuyn bi l s hc ngoài bng cách bán c phn mà nhà
c s hu, chic và hong ca Vietcombank có th khác so vi hin ti.

10



9. Cơ cấu chi phí


2008
2009
2010
2011
2012
2013

100%
100%
100%
100%
100%
100%

14%
22%
23%
21%

22%
21%

5%
8%
8%
7%
8%
9%

7%
5%
6%
7%
7%
8%
Chi phí khác
4%
3%
3%
3%
2%
3%

vay
30%
38%
40%
38%
40%

40%








70%
62%
60%
62%
60%
60%
Chi 
36%
9%
12%
23%
22%
23%

34%
54%
48%
38%
38%
37%


7%
11%
11%
10%
9%
9%

27%
42%
37%
28%
29%
28%









0%
0%
0%
0%
0%
0%


27%
42%
37%
28%
29%
28%

Theo báo cáo thu nhp theo t trng thu nhp ho ng (common-size income
statement) do FGate tng hu chi phí ca Vietcombank bao gm chi phí
nhân sn tài sn, chi phí qun lý, chi phí khác và chi phí d
phòng cho vay (loan loss provision). 4 lou tiên cu thành tng chi phí
không phc tr  ra thu nhp hong,
p t hong cho vay). T trng tng chi phí không phi chi
phí lãi vay khá nh t nh trong
nh chi phí nhân s). Chi phí d phòng cho
vay khá bing, tuy nhiên, t n nay, chi phí này nm  tm 23% mi
i thu nhp hot d v-2010).
 cu thành nên business model canvas ca mt ngân hàng, c
th là ngân hàng Vietcombank. Các bn có th ng dng cách tip cn nói trên vi
các ngân hàng khác bt kt cách thu thp các d liu tài chính cn thit
 tìm hic v mô hình kinh doanh ca mt ngân hàng. Trong các phn sau,
FGate s gii thiu cách phân tích chi tit và c th  tình hình tài chính ngân
hàng qua mô hình CAMEL, tip tc vi ví d Vietcombank, mi các bn cùng theo
dõi.

11







Đánh giá chất lượng
tài sản ngân hàng


12



1. Vì sao phải đánh giá chất lượng tài sản ngân hàng
Tài sn ca mc th hin trên bi k 
khon mi n xu phát sinh ng rõ rt nht
n li nhun ca ngân hàng (do phi trích lp d phòng n xu). Khi li nhun suy
gim, có vn , bi tính liên thông ca h thng ngân hàng, vic cho vay, gi tin
ln nhau gia các ngân hàng s gp v, n tài tr vn ca ngân
hàng. Và tính chng qua li gia chng tài sn s làm thanh khon ca
ngân hàng yi gi tin, t t chc kinh tnh ch n
cá nhân rút tin hàng lot), làm gim vn ch s hu, thm chí có th âm vn ch
s hu (do phi trích lp n xt mc cho phép do cho vay không chú trng
n ch ng tín dng), và có th khin mt ngân hàng phá s   t
ng tài sn quynh nhin yu t li nhun, tài tr vn, thanh khon ca
ngân hàng.
ng tài sn ca mt ngân hàng, các khon mc cn

c quan tâm c th là: cho vay khách hàng, tin gi các loi (ví d tin gi 
c, tin gi  nh ch tài chính), chn
c ng tài sn c nh ch chim mt t trng nh trên bi
k toán, trong khi tin gi, tài sn cho vay khách hàng chiu ln nht, do
c thù kinh doanh tin t ca ngân hàng). Ngoài ra, các khon ngoi bn
c quan tâm, bi các ngân hàng có th quá chú trn các nghip v bo lãnh
     ng, b      nh  n cht
ng tài s n tim n phát sinh.
2. Tài sản cho vay khách hàng, nợ xấu và các vấn đề liên
quan
Khi cho vay khách hàng, tr ng hp khách hàng tr n n c vn gc và
lãi vay, còn li s phát sinh các cách phân loi n vay khách hàng. Theo chun k
toán ngân hàng Vit Nam, n c phân lo
+ Nhóm 1 - N  tiêu chun (Current debt): là n trong hn, hoc quá hn
i 10 ngày.
+ Nhóm 2  N cn chú ý (Special-mentioned debt): là n quá hn t 10-30
ngày, các khon n u li thi hn tr n lu.
+ Nhóm 3  N i tiêu chun (Sub-standard debt): là các khon n quá
hn t i 90 ngày; các khon n u li thi hn tr n lu
quá hi 30 ngày theo thi hn tr n u li lu; các khon n
c min hoc gi kh   theo hp
ng tín dng.
13



+ Nhóm 4  N nghi ng mt vn (Doubtful debt): là các khon n quá hn
t i 180 ngày; các khon n u li thi hn tr n lu quá
hn t i 90 ngày theo thi hn tr n u li lu;
các khon n u li thi hn tr n ln th hai.

+ Nhóm 5  N có kh t vn (Bad debt): bao gm các khon n quá
hn t 180 ngày tr lên; các khon n u li thi hn tr n lu quá hn t
90 ngày tr lên theo thi hn tr n u li lu; các khon n u
li thi hn tr n ln th hai quá hn theo thi hn tr n u li ln th
hai; các khon n u li thi hn tr n ln th ba tr lên, k c  quá hn
hon.
Trong 5 nhóm n i cùng (N c xp vào n
xu ngân hàng (Non-performing loans  NPLs), và vic phân loi n s buc các
ngân hài vic trích lp d phòng n xu, t  ng lên cht
ng tài sn (khon mc tài sn cho vay khách hàng) và li nhun trên báo cáo kt
qu ho phòng n xu). Vii phân
loi n s n vim chi phí d phòng n xi
phân tích cn hiu rõ cách phân loi n n chi phí d
i vi tng loi n xu NPL.  n tính
ch quan trong vic ghi nhn n xu, bi các ngân hàng có th o nu n
 i vic ghi nhn n xu, t i chi phí d ng.
Theo k toán ngân hàng Vit Nam, các loi n c ghi nhn t l d 

+ Nhóm 1  N  tiêu chun (Current debt): 0%.
+ Nhóm 2  N cn chú ý (Special-mentioned debt): 2%.
+ Nhóm 3  N i tiêu chun (Sub-standard debt): 25%.
+ Nhóm 4  N nghi ng mt vn (Doubtful debt): 50%.
+ Nhóm 5  N có kh t vn (Bad debt): 100%.
Bên cnh vic ghi nhn d phòng c th cho các nhóm n riêng nói trên, các t
chc tài chính còn phi ghi nhn d phòng chung, là các khon tic trích lp
 d phòng cho nhng tn thc trong quá trình phân loi n
và trích lp d phòng c th ng h tài chính ca các
t chc tài chính khi chng các khon n suy gim. T l d phòng chung là
 gc ca toàn b các khon n t n nhóm 4.
Trên bi k toán, khon mc d phòng n xu (Loan loss reserve) là kt

qu ca vim trích lp d phòng trong mi k k toán, th hin trên báo
cáo kt qu hong kinh doanh (Loan loss provision). Các thut ng c
   n d phòng và hoàn nhp d phòng n xu là g b n xu
(charge-off/write-off)  là khon chm dt ghi nhn n c
14



c (n loi 5) và khon thu t n x
là khon thu li bng t n x b khi bi k toán.
Gi s u k, d phòng n xu trên bng i k toán là 100 (Beginning loan
loss reserve). Trong k k toán, doanh nghip trích lp thêm d phòng n xu là 5
 b n xng (write-ng thi ghi
nhn khon thu t n x b khi bi k y,
khon g b n xu ghi nhn trong k ng  ng), và khon này
  ng trích lp thêm d phòng n xu trong k      di
chuyn vào mc trích lp d phòng n xu (loan loss reserve) trên bng i k
ng, trong khi ch ng d phòng n xu (loan loss provision) th
hin trên báo cáo kt qu hong kinh doanh.
i vi các khon lãi vay dn tích (accrual interest), ngân hàng có th ghi nhn theo
c ghi nhn  mt tài khon riêng trên báo cáo kt qu
hong kinh doanh, hoc ghi nhp thêm d phòng cho phn này
trong d phòng n xu trong k báo cáo trên báo cáo kt qu ho ng kinh
doanh.
i vi n xu, ngân hàng có th có các cách x 
+ G b n xu ra khi trc tip bi k toán (write-off/ charge-off).
+ Tch biên tài sn (foreclosure).
u n xu (workout/ restructuring) bo n, giãn n.
+ Bán n xu cho công ty thu hi n, gi là bad bank.  Vit Nam hin nay
có Công ty Mua bán n xu VAMC.  các qung tn ti

các công ty thu hi n xt Bn, Thy S
Mt v t ra là ti sao  mt s i, các khon n xu NPLs
lt quá mc cho phu này ch có th lý gii bng nguyên nhân ngân hàng
qun lý tín dng yt kh  n ca khách hàng, hoc ngân
hàng không th thoát khi chu k tín dng ca nn kinh t, khin ving
cho vay quá nóng.
Nguyên ti vng tín dng  các nn kinh t mi nt Nam và
th gi
ng âm: do cú sc kinh t, kinh t suy thoái.
        nn kinh t   n, hoc giai
n yu kém trong chu k tín dng  các nn kinh t n.
ng t 5-10%: tt  các nn kinh t n.
ng t 10-15%: tích cc  mt nn kinh t ng.
ng t 20-25% tr ng quá nóng, có v.
V ng hp ngân hàng Vietcombank, t ng tín d   n
2008-2013 là 19,6%, thuc m   ng theo loi hình doanh nghip
15



chng kin s nh ca khi công ty trách nhim hu hng cao,
 yu là kinh doanh h 
phù hp vng ca nn kinh t. V loi ngành cho vay, cho thy th mnh
cho vay ca Vietcombank  i, dch v, ch xut, du lch.

2008
2009
2010
2011
2012

2013







Doanh 
8.8%
6.3%
8.9%
-8.9%
5.0%
32.6%

31.0%
39.4%
49.4%
17.0%
26.5%
22.4%

8.8%
19.2%
-15.2%
32.3%
3.1%
4.5%


13.0%
68.5%
5.2%
-32.2%
21.4%
2.2%
Cá nhân
28.3%
25.9%
36.8%
11.6%
37.9%
29.4%
Khác
35.3%
60.8%
49.0%
61.3%
12.3%
-7.0%

19.6%
25.6%
24.8%
18.4%
15.2%
13.7%









16.6%
47.6%
-6.0%
22.5%
9.7%
9.3%

34.1%
71.6%
74.2%
12.5%
27.9%
-15.7%

16.1%
21.7%
16.6%
21.8%

10.0%
10.3%

17.3%
8.0%
29.7%
18.3%
8.9%
21.7%

25.9%
-19.4%
6.5%
18.1%
94.9%
29.5%

8.3%
40.1%
16.8%
-3.0%
5.0%
-17.6%

27.5%
43.8%
8.2%
19.5%
15.3%
50.6%


20.7%
7.0%
30.5%
36.9%
10.9%
18.5%
Khác
34.2%
-22.4%
162.9%
17.3%
27.7%
-14.5%

19.6%
25.6%
24.8%
18.4%
15.2%
13.7%

Mt v n các bt l n xu 
mc bao nhiêu là hp lý?   l n xc tính bng cách ly t
ng cho vay khách hàng (t n n n nhóm 5),
và nguyên t xánh t l n xu hc th hin  bi


16






<1%


1-2%


2-5%


5-10%


10-20%


>20%



ng hp Vietcombank, t l n xu ca ngân hàng này ( các ct mc cui
các quý) k t n hu  i 5%, theo báo
cáo ca ngân hàng này, bt chp thi k khng hong kinh t, luôn  v u
so vi toàn ngành, khi có nhng thm, các s liu t c cho

thy t l n xu cng  mc trên 8% (và có nhc lp
cho rng con s này thm chí có th  n m  i 15%). Nu nhìn t
nhc báo cáo t phía ngân hàng, t l n xu tuy bi
i mc 5% là mt con s cc k ti v n
ph l n nhóm 2 trên t u  mc
m này, n nhóm 2 trên tng d n t bin
trên mn t n ht quý 2
 mi gim xung mc còn tm 7-
Nu phân loi mt phn n nhóm 2 này có th  nhóm 3 do th thut báo
cáo n xu ca ngân hàng, t l n xu ca Vietcombank có th có nhng thm
 trên mc 10%, tc là có vu này có th lý gii mt phn là do chu k tín
dng ca nn kinh t Vit Nam, khin t l n  n
p d phòng trong thi
gian gn t l n xu hip tr li.

Ngun: FGate tính toán t các báo cáo tài chính theo quý ca Vietcombank
1.5%
2.0%
2.5%
3.0%
3.5%
4.0%
4.5%
5.0%
Q1/2009 Q1/2010 Q1/2011 Q1/2012 Q1/2013

17

Nu l t l d phòng n xu trên tng n xu (NPL Coverage ratio),
bng d phòng n xp trên bi k toán chia
cho tng n xu, nguyên tc ghi nh




>200%


100-200%


50-100%


25-50%


<25%



thì t l d phòng n xu trên t cng t mc 80%
tr -2013, và có nhng th
-2011 theo báo cáo ca ngân hàng này. Nu nhìn t s liu báo
cáo, có th thy Vip d  cho s liu báo cáo n
xu khách hàng cho vay. Nu xem xét t l n nhóm 2 bng t 
n h trên t ng các k, thì t l d phòng
n xu trên t có th o vùng nguy him trong mt s 

d báo tình hình kinh t ng tr li, lãi sut cho vay h thp s u kin
c  l n xu gi  n, t n t l
trích lp d phòng n xu trên tng n xu s gim trong thi gian ti,  mc n
i vi mm ci vi phân
tích là chúng ta cn các k báo cáo k toán, mà  m
bng các khon trích lp d phòng. Nu tình trng này ding xuyên,
 là mt du hiu cho thy ving cho vay ca ngân hàng
và ban qun tr có v.
M  xu và vic trích lp d  hay không,
có kh ng nu các khon cho vay không th thu hi lc là dùng t
s Debt Bank Ratio. T s c tính toán bng cách ly tng ca d phòng n
xu trên bi k toán và vn ch s hng n
xu. T l này ti thiu phi bng 1 thì ngân hàng mi có kh c n
xu trong các tình hung tiêu cc.
Theo các d liu tài chính t Vietcombank, t l debt bank ratio ca ngân hàng này
t tri so vi mn 2008-2013. Hin t l
g mnh lên m
n mc tài sn
danh mc cho vay ca ngân hàng. Danh mc cho vay có th phân loi theo thi hn
18



cho vay (Maturity/ Tenor), hoc phân theo các loi hình khách hàng và nhóm
ngành.
Nu phân theo thi hn vay, có th phân ra làm 3 hn mc:
+ Cho vay ngn hn: nh c b
+ Cho vay trung hn: t 
+ Cho vay dài hn: l
Nu t trng cho vay trung hn và dài hn trên t ln u so vi

ngành, hoc so vi chính d liu quá kh c t ra có
th c cho vay thiu bn vng, ri ro tín d
bi bn cht hong cng vn trong ngn hn t khách
hàng gi ti n, làm phát sinh ri ro thanh khon cho ngân
hàng.
Vng hp Vietcombank, t trng tng nhóm thi hn cho vay ca ngân hàng


2008
2009
2010
2011
2012
2013

53%
52%
54%
59%
62%
64%

12%
13%
12%
11%
10%
11%

35%

35%
35%
30%
28%
25%
T trng cho vay khách hàng phân loi theo thi hn cho vay
c

19



Danh mc cho vay khách hàng ca Vietcombank chú trn cho vay ngn hn, và
t l cho vay trung hn duy trì nh trong thi k 2008-2013, trong khi t l cho
vay dài hng ging ch cho vin hn trong
cùng thi kt du hiu tích cc.

2008A
2009A
2010A
2011A
2012A
2013A


(%)







47%
40%
35%
27%
24%
28%

14%
16%
19%
18%
20%
22%
ngoài
9%
8%
6%
6%
6%
5%


3%
4%
4%
2%
2%
2%
Cá nhân
10%
10%
11%
10%
12%
14%
Khác
18%
23%
27%
37%
36%
29%

100%
100%
100%
100%
100%
100%

Cho vay theo ngành (%)







7%
8%
6%
6%
6%
6%

4%
6%
8%
8%
8%
6%

40%
39%
36%
37%

35%
34%

7%
6%
6%
6%
6%
7%

2%
1%
1%
1%
2%
2%

7%
7%
7%
6%
5%
4%

22%
25%
22%
22%
22%
29%


3%
2%
2%
3%
2%
3%
Khác
9%
5%
11%
11%
12%
9%

100%
100%
100%
100%
100%
100%

Nhìn vào danh mc cho vay theo loi hình doanh nghip ca Vietcombank  bng
n 2008-2013, t trng cho vay dành cho doanh nghic
m dn t  nh k t thi vic tp
trung cho vay vào các doanh nghip này  thc cho
vay dành cho các công ty trách nhim hu hn, cá nhân có du hi
vn còn ch l cho vay dành cho các loi hình doanh nghip
khác mà ngân hàng không báo cáo c th, trung bình chim tm 30% t
cho vay ca ngân hàng này.

Riêng v cho vay theo ngành, có th thy các ngành ch bii, dch v
có t trng ln nht trong danh mc cho vay ca Vietcombank, chim  mc trên
i 60%, cho th là th mnh ngành ngh cho vay ca ngân hàng.
20



c cho vay ca ngân hàng  m thi hn vay hay phân
theo loi hình doanh nghip, ngành ngh, nguyên tc là cn xem xét cn thn liu
p trung cho vay  mt nhóm, ng c th nào hay
không, bi khi có s tng cho vay, ri ro tín dng có th tn ti,
n hong ca ngân hàng. Mng cho vay là ngân
hàng không quá tp trung vào:
+ Các ngành d b ng bi chu k kinh tng sn.
+ Mt/vài khu va lý, bi s ph thuc vào ri ro ngoi t nc
ngoài nhiu, hoc các vùng có ri ro kinh t ln.
+ Cho vay vi hn mc ln trong t cho vay.
+ Mt/vài khách hàng duy nht.
3. Đánh giá các khoản mục tài sản khác

 n mc tài sn khác trên bi k toán, FGate s
dng bi k toán theo t trng tng tài sn cho các khon mc khác (ly
giá tr khon mc tài sng chia cho tng tài s ra t trng).  bng
trên, các khon mc chim t trng ni bt là tin gi  c, tin
gi/Cho vay  các t chc tài chính khác, cho vay khách hàng và chu
 trng tài sn c nh trên tng tài sn ca ngân hàng rt thp, bc thù ca
ngân hàng là kinh dn t, không phi tp trung phn ln tài sn
vào tài sn c  sn xut hàng hóa vt chn xut. Sau khi
n mc cho vay khách hàng  mc 2, t bi k toán theo
t trng, chúng ta có th thy t trng ca khon mc cho vay khách hàng luôn

chim  mc t 50-60% tng tài sn cn t quý 4 2008
u này càng khnh lý do vì sao FGate mun các bn tìm
51%
61%
58%
56%
55%
57%
11%
14%
21%
26%
17%
19%
19%
14%
9%
7%
19%
14%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%

100%
Q1/2009 Q1/2010 Q1/2011 Q1/2012 Q1/2013
Cho vay khách hàng Tin gi  t chc tài chính khác
Chng khoán đầu tư Tin gi  Ngân hàng Nhà nước
Khác
21



hi v khon mng tài sn ca mt ngân
hàng.
n mc tài sc tiên là Tin gi  c.
Trong tài sn này, có mng tin gnh ca Ngân hc
ng vi quy mô tài sn, vn ch s hu ca ngân hàng, nhm bm hot
ng chung cho toàn h thc b
mi tuân thng tin gi có th cao hay thp tùy thi
m kinh t  nào, ví d: khi lm phát cao, Ngân hàng Nhà
c yêu c l tin gi ci vào Ngân hàng Nhà
 kim ch lm phát. Chính vì vy, t l này bing nhiu trên bng cân
i k toán, phn ánh phn nào thc t nhn ra trong nn kinh t và

mng hp ngoi l.
Bn cht ca ngân hàng là kinh doanh ting vn vi giá r  cho vay vi
giá cao, th hin  s chênh lch gia lãi suu vào) và lãi sut
cho vay (doanh thu). Tr ng hnh, các ngân
i s hn ch gi tin  c, bi lãi sut thp, và
tin thay vì gi   chy vào các kênh khác, nhm tìm kim li nhu
i tin  nh ch tài chính khác, honh ch này, hoc cho
vay khách hàng, ho m sinh li cao
nht. Chính vì th, chúng ta s có th thc mi quan h i gia vic

m t trng tài sn phân b vào các khon mng này, tùy theo din
bin kinh t, th ng thm t l tin gi  Ngân hàng Nhà
c gim, trong khi tin gi/ cho vay  các t chc tài chính lc cho vay
c chc li. Nhìn chung, t
trng tin gi    chim trên 20% tng tài sn
Vietcombank, và t l tin gi/cho vay  các t chc tài chính khác không quá 30%,
chn
nh  mc 50-i vi Vietcombank.
n mc tin gi/cho vay  các t chc tài chính khác,
tin gi luôn chim t trng áp i vi cho vay  các t chc tài chính
khác trên th ng liên ngân hàng. Ví d, thi k  trng tin gi  các
t chc tài chính gim m ng ch cho vay  các t chc tài chính có t
tri din bin lãi su này phc tp, các ngân hàng sn sàng huy
ng và tr lãi sut cao trên th ng liên ngân hàng do khát vn. Tr ng hp
n gi  các t chc tài chính vi ri ro th
linh ho phân b v 
ng khoán.
22



Trong khon mc ch 
các loi tài sn chng khoán khác nhau ca Vietcombank qua các thi k  bng


2008
2009
2010
2011
2012

2013

35,639,376
26,479,309
25,987,980
29,060,549
78,043,218
64,181,486

11,541
113,544
-
125,100
229,439
172,846

6,254,121
6,468,139
7,122,527
592,007
515,711
569,168

(337,912)
(426,105)
(299,292)
(321,142)
(267,064)
(29,277)


41,567,126
32,634,887
32,811,215
29,456,514
78,521,304
64,894,223
: tring)
Có th thy  tài sn chn chim t trng ln trên tng tài sn
c (trái phiu, ch yu là trái phiu
chính ph) chim t trng ln nht trong danh mc ch
mc 80%         t   ng khoán n 
chim gn ht danh mc này (98-u này có th gii thích bi s u tit
a chính ph bng kênh phát hành trái phiu hp dn, gii thích vì sao các
             n an
toàn, li cho lãi su tìm kim li nhung thi có tính thanh khon cao.
Ngoài ra, ng       n các khon ngoi bng (off-balance
sheet items), bi chúng không phi báo cáo trc tip và thuyt minh trong báo cáo
thuyt minh tài chính cnh hi là
ri ro tim tàng ng n chng tài sn ca ngân hàng và làm phát sinh
các v i nhun b ng nu vic ghi nhng ca các
khon ngoi bng là có. Ri ro khng hong mt phn phát sinh t các khon ngoi
bng trong cuc khng hong tài chính  các ngân hàng ln trên th gii,
 xem xét chi ti bing thng (nu có)
ca chúng. Các khon ngoi bng có th gm: các khon bo lãnh cho vay, bo lãnh
thanh toán, các hng giao dch ngoi t, lãi su
i vi Vietcombank, các khon ngoi bng có t trng trên tng tài sm
dn v mp 2012 và 2013, so vi mc 16-18% trong quá
kh  -2010, và chim t trng ln nht vn là các khon bo lãnh tín
dng và bo lãnh khác.
Khi có báo cáo các khon khác, dù là bt k ch n tìm

lý do vì sao các khon c v mt tuyi lt bin,
c báo cáo chi tit và thuycác khon ngoi
bng là mt v c
23






Đánh giá chất lượng
lợi nhuận & mức hấp
dẫn về khả năng sinh lời
của ngân hàng