Tính an toàn của statin xử TRÍ tác DỤNG PHỤ TRONG điều TRỊ

Tính an ton ca statin
X trí tc dng ph trong điu tr
TS H Hunh Quang Trí
Vin Tim TP HCM
Disclosure
• Bo co viên cho: Pfizer, Astrazeneca, MSD
Tn sut tiêu cơ đưc bo co cho FDA (1999-2004)
S bnh nhân cn điu tr trong 1 năm đ:
Gây 1 ca XHTH
1
Gây 1 ca cht do XHTH
1

Aspirin


Gây 1 ca tn thương cơ nng
2
Gây 1 ca cht do tn thương cơ
2

Statin
1
Derry S, Loke YK. 2000
2
Thompson PD, et al. 2003
So snh tính an ton ca statin v aspirin
248 2066
100,000 1,000,000
Tn sut tăng transaminase > 3 gii hn trên
trong cc nghiên cu dng atorvastatin

Am J Cardiol 2005;96[suppl]:69F-75F
February 28
th
, 2012
• Không cn theo dõi mt cch thưng qui men gan (transaminase)  bnh
nhân đưc điu tr bng statin m ch cn lm xt nghim ny trưc khi bt
đu statin v khi c ch đnh lâm sng sau đ trong qu trình điu tr.
• Tn thương gan nng liên quan vi dng statin rt him gp (tn sut ≤ 2
ca/mt triu bnh nhân-năm).
• Kim tra đnh k men gan không c hiu qu trong vic pht hin hoc
phng nga tn thương gan nng liên quan vi dng statin.
Ri lon trí nh  bnh nhân dng statin:
• Nhng trưng hp đưc nêu trong H thng bo co bin c ngoi 
ca FDA l nhng bnh nhân trên 50 tui b mt trí nh hoc ri lon
trí nh c hi phc sau khi ngưng statin. Thi gian t lc bt đu dng
statin đn khi xut hin bin c ngoi  ny rt thay đi, t mt ngy
đn nhiu năm. Cc trưng hp ny không tin trin nng hơn, ví d
đn bnh Alzheimer.
• Không c mi liên quan gia bin c ngoi  ny vi mt loi statin
đc hiu no, vi tui bnh nhân, liu statin, hoc thuc dng km theo.
+9%
Sattar N et al. Lancet 2010; 375: 735–42
Điu tr 255 BN bng statin trong 4 năm gây ra 1 ca đi tho đưng mi mc
v ngăn nga 5,4 bin c mch mu nng.
Nguy cơ ĐTĐ mi mc không liên quan vi mc thay đi LDL hay statin đưc dng.
Statin v nguy cơ mc bnh đi tho đưng
13 TNLS phân nhm ngu nhiên vi 91.140 bnh nhân: 4278 bnh nhân (2226 nhm statin v
2052 nhm chng) mc bnh đi tho đưng sau thi gian trung bình 4 năm.
Nguy cơ mc bnh đi tho đưng
Statin liu cao so vi statin liu thông thưng

5 TNLS (n = 32.752)
NNH: 498
NNT: 155
JAMA 2011;305:2556-2564
Nguy cơ ung thư trong cc TNLS vi statin
BMJ 2009;338:b2376
Theo dõi bnh nhân đưc điu tr bng statin
(ACC/AHA 2013)
• Xt nghim lipid mu lc đi (cholesterol TP, TG, HDL-C, LDL-C)
trưc khi khi tr.
• Lp li xt nghim 4-12 tun sau khi bt đu statin nhm đnh gi
s tuân tr ca bnh nhân.
• Sau đ lp li xt nghim mi 3-12 thng.
Nga v pht hin sm tc dng ngoi  ca statin
(ACC/AHA 2013)
• Trong khi điu tr bng statin, nên kim tra CK nu c triu chng
cơ (đau, cng, vp b, yu hoc mt mi ton thân).
• Trong khi điu tr bng statin, nên kim tra chc năng gan nu c
triu chng gi  đc tnh trên gan (mt mi hoc yu bt thưng,
chn ăn, đau bng, nưc tiu sm mu hoc vng da hay vng mt).
• Nu LDL-C đo 2 ln liên tip < 40 mg/dl: gim liu statin.
• Không dng simvastatin 80 mg/ngy.
• Tm sot đnh k đi tho đưng mi mc.
X trí tc dng ngoi  ca statin
(ACC/AHA 2013)
• Bnh nhân b đi tho đưng mi mc cn đưc khuyn khch thay
đi li sng v tip tc statin nhm gim nguy cơ tim mch.
• Nu c triu chng cơ nng trong khi đang dng statin: ngưng statin
v tìm tiêu cơ (CK, creatinine, myoglobin /nưc tiu).

• Nu c triu chng cơ nh-va:
- Tm ngưng statin
- Tìm cc bnh l tăng triu chng cơ (suy gip, suy thn, suy gan,
bnh cơ do steroid, thiu vitamin D, bnh cơ tiên pht)
- Nu ht triu chng cơ: dng li statin ban đu vi liu thp hơn
- Nu triu chng cơ liên quan vi statin ban đu: ngưng statin ban
đu, dng mt statin khc liu thp. Nu bnh nhân dung np đưc
liu thp  tăng dn liu.
TM TT
• Xc sut tn thương cơ nng v tn thương gan liên quan vi statin
rt thp.
• C mt s bnh nhân dng statin b ri lon tr nh, tuy nhiên cc
trưng hp ny đu  mc đ nh, c hi phc sau khi ngưng statin
v không tin trin đn bnh Alzheimer.
• Statin c tăng nh đi tho đưng mi mc, tuy nhiên li ch ca
thuc (xt v gim t vong/bin c tim mch nng) vn vưt tri.
• Không dung np statin: gim liu hoc th chuyn sang dng mt
statin khc.