Tải bản đầy đủ (.pdf) (26 trang)

Nghiên cứu ảnh hưởng của thuế thu nhập doanh nghiệp đến sự lựa chọn chính sách kế toán của các doanh nghiệp trên địa bàn thành phố đà nẵng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (193.19 KB, 26 trang )

1

B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG

PH M TH BÍCH VÂN

NGHIÊN C U NH HƯ NG C A THU THU NH P DOANH NGHI P
Đ N S L A CH N CHÍNH SÁCH K TOÁN C A CÁC DOANH
NGHI P TRÊN Đ A BÀN THÀNH PH ĐÀ N NG

Chuyên ngành: K TOÁN
Mã s : 60.34.30

TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH

Đà N ng tháng 01 Năm 2012


1

Cơng trình đư c hồn thành t i
Đ I H C ĐÀ N NG

Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS NGUY N CÔNG PHƯƠNG

Ph n bi n 1: TS Đoàn Th Ng c Trai
Ph n bi n 2: TS Phan Th Minh Lý

Lu n văn ñư c b o v trư c H i ñ ng ch m Lu n văn t t
nghi p th c sĩ Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng


vào ngày 07 tháng 01 năm 2012

Có th tìm hi u lu n văn t i:
- Trung tâm Thông tin-H c li u, Đ i h c Đà N ng
- Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng


1

M

Đ U

1.Tính c p thi t c a đ tài
Ngày 15/02/2005 B Tài chính có quy t đ nh s 12/2005/QĐ-BTC
ban hành và công b 06 chu n m c k tốn, trong đó có chu n m c k
tốn s 17 "Thu thu nh p doanh nghi p". K t khi xu t hi n Chu n m c
k tốn này, ngun t c đo lư ng l i nhu n k tốn khác bi t đáng k so
v i thu nh p ch u thu . Tuy nhiên, nh n th c ñ y ñ ñ v n d ng Chu n
m c này là công vi c khơng d dàng. Vì v y, nghiên c u nh hư ng c a
thu thu nh p doanh nghi p ñ n s l a ch n các chính sách k toán c a
các doanh nghi p là v n ñ h t s c c p thi t, có tính ng d ng vào th c
ti n cao nh m giúp cho các nhà ho ch đ nh chính sách rà sốt, đánh giá
đúng hơn chu n m c ban hành. Chính vì th , tơi ch n ch ñ :
"Nghiên c u nh hư ng c a thu thu nh p doanh nghi p ñ n s l a
ch n các chính sách k tốn c a các doanh nghi p trên ñ a bàn thành
ph Đà N ng" làm ñ tài t t nghi p.
2. M c tiêu nghiên c u
Nghiên c u này nh m phân tích s nh hư ng c a thu đ n s l a ch n
các chính sách k tốn c a các doanh nghi p c góc đ lý thuy t và th c

ti n. Nghiên c u lý thuy t nh m làm rõ s g n k t c a thu v i k tốn,
qua đó làm căn c đ gi i thích nh hư ng c a thu đ i v i s l a ch n
chính sách k toán c a doanh nghi p.
3. Đ i tư ng và ph m vi nghiên c u
Lu n văn này nghiên c u m t s v n ñ cơ s lý lu n v m i liên h
gi a k tốn - thu nói chung. C th lu n văn t p trung nghiên c u s nh
hư ng c a thu thu nh p doanh nghi p đ n s l a ch n các chính sách k
tốn c a các doanh nghi p trên đ a bàn thành ph Đà N ng


2

V ph m vi nghiên c u, ñ tài kh o sát thơng qua báo cáo tài chính
c a các doanh nghi p trên ñ a bàn Đà N ng k t h p v i ñi u tra th c t
cơng tác k tốn c a các doanh nghi p
4. Phương pháp nghiên c u
Lu n văn này s d ng phương pháp ñi u tra ch n m u, phân tích k t
h p. T đó, đưa ra nh ng k t lu n, ñánh giá, nh n ñ nh v s nh hư ng
c a thu thu nh p doanh nghi p ñ n s l a ch n các chính sách k tốn
c a các doanh nghi p.
Lu n văn s d ng d li u th c p và sơ c p.
5. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài
K t qu nghiên c u c a lu n văn s giúp cho doanh nghi p nh n th c
rõ ràng hơn tính đ c l p và ph thu c gi a k toán và thu , qua đó thay đ i
cách nhìn v nh hư ng c a thu đ i v i cơng tác k tốn nói chung và l a
ch n chính sách k tốn nói riêng.
K t qu c a nghiên c u này cũng cung c p thơng tin h u ích cho các
nhà ho ch đ nh chính sách, các nhà th c thi chính sách (thu , ki m tốn)
đ đi u ch nh, v n d ng k tóan và thu trong ñi u hành và tác nghi p.
6. K t c u c a lu n văn

Ngoài ph n m ñ u, k t l ân, lu n văn g m có ba chương. Chương 1
đ c p đ n cơ s lý thuy t v s nh hư ng c a thu ñ n s l a ch n các
chính sách k tốn. Đánh giá s nh hư ng c a thu ñ n s l a ch n chính
sách k tóan c a các doanh nghi p trong th c t đư c trình bày chương
2. Chương 3 trình bày k t qu nghiên c u và m t s đ xu t liên quan đ n
chính sách k toán, thu c a các doanh nghi p.


3

CHƯƠNG 1
CƠ S LÝ THUY T V
NH HƯ NG C A THU Đ N S L A
CH N CHÍNH SÁCH K TOÁN C A DOANH NGHI P
1.1 M c tiêu, nguyên t c và yêu c u c a k tốn
1.1.1 Đ nh nghĩa v chính sách k tốn
Chính sách k toán c a doanh nghi p là nh ng nguyên t c, cơ s và các
phương pháp k toán c th ñư c doanh nghi p áp d ng trong quá trình
l p và trình bày báo cáo tài chính [6].
L a ch n chính sách k tốn là vi c l a ch n có cân nh c n m trong
khuôn kh c a chu n m c k toán v các nguyên t c, cơ s và phương
pháp k tốn mà doanh nghi p có th áp d ng trong các trư ng h p khác
nhau nh m ph c v cho m c đích ch quan c a nhà qu n tr .
1.1.2 M c tiêu c a k toán
K toán v i b n ch t là h th ng cung c p thông tin, ki m tra tình hình
và s bi n đ ng tài s n trong các doanh nghi p, k toán tr thành công c
qu n lý quan tr ng
1.1.3 Nguyên t c k toán cơ b n
Cơ s d n tích; Nguyên t c phù h p;Nguyên t c ghi nh n doanh thu;
Nguyên t c th n tr ng

1.1.4 u c u thơng tin k tốn
Chính xác, trung th c, khách quan; So sánh ñư c; K p th i; D hi u
1.2 M c tiêu, nguyên t c và yêu c u thu
1.2.1 Đ nh nghĩa thu
Có nhi u đ nh nghĩa v thu , theo giáo trình "Lý thuy t v thu "
(H c vi n Tài chính, năm 2008) thì : "Thu là m t kho n đóng góp b t
bu c t các th nhân và pháp nhân cho Nhà nư c theo m c ñ và th i h n
ñư c pháp lu t qui ñ nh, nh m s d ng cho m c đích cơng c ng "


4

Thu thu nh p doanh nghi p là m t lo i thu tr c thu ñánh vào ph n
thu nh p c a doanh nghi p sau khi tr ñi các chi phí liên quan ñ n thu
nh p c a cơ s s n xu t kinh doanh, d ch v .
1.2.2 M c tiêu c a thu
Thu là công c quan tr ng c a nhà nư c trong vi c t o ra ngu n thu
cho ngân sách cũng như vi c th c hi n ñi u ti t ho t ñ ng s n xu t kinh
doanh theo ñ nh hư ng phát tri n c a Nhà nư c
1.2.3 Nguyên t c cơ b n c a thu
Nguyên t c lu t ñ nh; Ngun t c bình đ ng và khơng phân bi t; Nguyên
t c ñánh thu theo kh năng tài chính c a đ i tư ng n p thu .
1.2.4 Yêu c u c a thu
Công b ng; Hi u qu ; Trung l p; n ñ nh; Ti n l i
1.3. Phân tích s tương đ ng và khác bi t gi a m c tiêu k toán và
m c tiêu c a thu
M c tiêu c a k tốn là cung c p thơng tin v tình hình tài chính c a
doanh nghi p m t cách trung th c, h p lý (true and fair) cho các đ i tư ng
có quan tâm đ n tình hình tài chính c a doanh nghi p và là cơ s ñ h ra
các quy t ñ nh kinh t có liên quan đ n doanh nghi p.

M c tiêu chính c a thu là t o ngu n thu cho qu c gia và ñi u ti t
các ho t ñ ng s n xu t, kinh doanh theo ñ nh hư ng c a nhà nư c. Nên
vi c tính tốn ch tiêu doanh thu,chi phí và l i nhu n c a doanh nghi p sao
cho ñ m b o nhà nư c thu ñúng, thu ñ s thu ñ nhà nư c có ñ ngu n
thu trang tr i cho các ho t ñ ng thư ng xuyên c a nhà nư c.
S khác nhau gi a l i nhu n k toán và thu nh p ch u thu là do
chúng ñư c xác ñ nh d a trên nh ng quy ñ nh khác nhau. L i nhu n k
tốn đư c xác ñ nh theo quy ñ nh c a chu n m c k tốn và ch đ k
tốn; trong khi ñó thu nh p ch u thu ñư c xác ñ nh theo quy ñ nh c a
Lu t thu thu nh p doanh nghi p hi n hành


5

Đ ñánh giá m i liên h gi a vi c l p báo cáo thu và báo cáo tài
chính, theo Lamb và các c ng s (1998) liên k t gi a thu và k tốn có
th x y ra theo các hư ng và đư c tóm lư c b i TS. Nguy n Công Phương
(2010)
* Trư ng h p 1: Đ c l p gi a k toán và thu
Trư ng h p này t n t i các nguyên t c k toán khác v i nguyên t c c a
thu . D ng này cho th y thu khơng có nh hư ng đ n quy t đ nh v n
d ng chính sách k tốn đ l p và trình bày báo cáo tài chính. Ví d : N p
các kho n ti n ph t (vi ph m hành chính, vi ph m giao thơng, vi ph m ch
đ đăng ký kinh doanh, vi ph m trong lĩnh v c ch ng khoán…) h ch tốn
vào chi phí, cịn thu thì khơng tính vào chi phí.
* Trư ng h p 2: Tương đ ng gi a k toán và thu
Theo d ng này các nguyên t c thu và nguyên t c c a k tốn gi ng
nhau. Đi u này có nghĩa là thu có nh hư ng đáng k đ i v i quy t đ nh
v n d ng chính sách k tốn đ l p và trình bày báo cáo tài chính. Ví d :
Đánh giá hàng t n kho, ñ i v i hàng nh p kho c thu và k tốn đ u s

d ng ngun t c giá th c t . Đ i v i hàng xu t kho ( FIFO, LIFO, th c t
đích danh, bình quân gia quy n).
* Trư ng h p 3: Thu d a vào k toán
M t nguyên t c k tốn đư c s d ng đ l p báo cáo tài chính và cũng
đư c s d ng cho m c tiêu thu trong khi không t n t i nguyên t c thu
ho c t n t i nhưng ít chi ti t. Nguyên t c k tốn chi ti t hố ngun t c
thu có nghĩa là khi k toán s d ng nguyên t c nào thì thu s d ng theo
nguyên t c ñó. D ng này th hi n s nh hư ng c a k tốn đ i v i thu .
Ví d : Khi tính giá thành s n ph m c n ph i có nh ng chi phí liên quan
đ n q trình t o ra s n ph m thư ng v n d ng nguyên t c giá phí và
nguyên t c phù h p, nguyên t c th n tr ng, c n tính tốn chính xác và h p
lý. Cho nên trong báo cáo thu cũng s d ng các nguyên t c trên.


6

* Trư ng h p 4: K toán tuân theo thu
M t nguyên t c thu ñư c phép s d ng cho m c tiêu thu và cũng
ñư c s d ng cho m c tiêu l p báo cáo tài chính. Ngun t c thu chi ti t
hố ngun t c k tốn trong khi khơng t n t i nguyên t c k toán ho c t n
t i nhưng ít chi ti t. D ng này th hi n s nh hư ng c a thu đ i v i k
tốn. Ví d : Theo lu t thu TNDN, m c trích kh u hao TSCĐ căn c vào
giá tr TSCĐ và th i gian trích kh u hao.
* Trư ng h p 5: Ch ng c a thu
M c dù t n t i nguyên t c thu và nguyên t c k toán song song, thay vì
v n d ng nguyên t c k tốn, ngun t c thu ln đư c v n d ng ñ x lý
các giao d ch, các ñ i tư ng trong k tốn đ l p báo cáo tài chính. D ng
này ph n ánh hành vi c a k toán (ch u s nh hư ng l n c a thu ). Ví d :
Vi c trích l p d phịng (b o hành s n ph m, hàng hố, cơng trình xây l p)
đư c quy đ nh trong thơng tư l p d phịng c a B Tài chính đ làm căn

c tính chi phí thu thu nh p doanh nghi p.
CHƯƠNG 2
ĐÁNH GIÁ NH HƯ NG C A THU THU NH P DOANH
NGHI P Đ N S L A CH N CHÍNH SÁCH K TOÁN TRONG
TH C T
2.1 Đánh giá chênh l ch gi a l i nhu n k toán và thu nh p ch u thu
các doanh nghi p
2.1.1 Mơ hình nghiên c u
ETR =

TE
AP

x 100 (2.1)
(1)

TE
STR =
AP + (-) PD +(-) TD

x 100 (2.2)


7

2.1.2 Thu th p s li u
Ch n m u ñư c ti n hành t i 14 doanh nghi p trên ñ a bàn thành ph
Đà N ng ñã niêm y t và th c hi n giao d ch trên sàn ch ng khoán Hà N i,
TPHCM và phân tích các thơng tin trên báo cáo tài chính giai ño n 2006
ñ n năm 2010 c a chúng. Các ch tiêu t ng l i nhu n k tốn trư c thu

TNDN, các kho n đi u ch nh tăng, các kho n ñi u ch nh gi m, t ng thu
nh p ch u thu TNDN, chi phí thu TNDN hi n hành, chi phí thu TNDN
hỗn l i trên b ng thuy t minh báo cáo tài chính và báo cáo k t qu kinh
doanh đư c quan tâm
D a vào công th c (2.1), (2.2)

trên, s tính tốn và t ng h p l i s

li u ñư c th hi n trong b ng 2.1 (trang 8)
2.1.3. Phân tích k t qu
Qua phân tích k t qu , ch ra r ng l i nhu n k toán khác v i thu nh p
ch u thu d n ñ n ETR (t su t thu TNDN th c t ) khác bi t so v i STR (
t su t thu TNDN danh nghĩa). C th là, giai ño n t năm 2006 ñ n năm
2008, STR ph thông là 28% nhưng ETR c a các doanh nghi p có th l n
hơn ho c nh hơn STR. Tương t như v y, t năm 2009 đ n 2010, STR
ph thơng là 25% nhưng ETR c a các doanh nghi p l n hơn, b ng ho c
nh hơn STR. Đi u này ch ng t , các doanh nghi p trên có phát sinh
chênh l ch vĩnh vi n (PD). Các chênh l ch vĩnh vi n mà trong quá trình
thu th p s li u, tác gi nh n th y bao g m: c t c ñư c chia, lãi (l )
chênh l ch t giá, các kho n ti n ph t (thu , hành chính, vi ph m trong
lĩnh v c ch ng khốn), chi phí thù lao c a thành viên h i đ ng qu n tr
khơng tr c ti p đi u hành cơng ty, phí tư v n phát hành tăng v n ñi u l ,
niêm y t ch ng khốn, phí đăng thơng báo chi tr c t c, ch t danh sách
c đơng và các kho n chi phí khơng h p lý, h p l khác.
Đ ng th i, cũng qua b ng s li u 2.1, ch ra r ng các doanh nghi p
trên khơng có phát sinh chi phí thu TNDN hỗn l i. Đi u đó, có nghĩa là
khơng có phát sinh chênh l ch t m th i các doanh nghi p trên.


8


B ng 2.1: Tính tốn ETR và chi phí thu TNDN hỗn l i
TT

Tên cơng ty

ETR (%)
2006

1

2006

2007

2008

2009

2010

25,05

0

0

0

0


0

25,06

25

0

0

0

0

0

27,74

25,41

24,17

0

0

0

0


0

28

25,68

31,72

0

0

0

0

0

28,04

25,22

24,82

0

0

0


0

0

28,69

25,77

25,16

0

0

0

0

0

27,88

27,76

24,55

24,49

0


0

0

0

0

28,17

30,51

25,27

25,30

0

0

0

0

0

26,26

24,81


24,73

0

0

0

0

0

24,67

25,04

0

0

0

0

0

28

2008


2009

2010

28,25

25,01

28

Cơng ty CP cao su

2007

Chi phí thu TNDN hỗn l i

Đà N ng
2

Cơng ty CP nh a Đà
N ng

3

Công ty CP sách

28,55

28,5


giáo d c Đà N ng
4

Công ty CP xi măng
H i Vân

5

Công ty CP bê tơng

28,05

28,05

Hồ C m
6

Cơng ty CP sách và
thi t b trư ng h c
Đà N ng

7

Công ty CP cơ ñi n

28

Mi n Trung
8


Công ty CP xi măng
v t li u xây d ng và
xây l p Đà N ng

9

Công ty CP ñ u tư
và phát tri n giáo
d c Đà N ng

10

Công ty CP thép
DANA - Ý

11

Công ty CP Đá xây

28

28

28

25,64

25,39


0

0

0

0

0

28,27

28,66

28,24

25,66

25,82

0

0

0

0

0


25,75

28,53

25,80

25,35

0

0

0

0

0

28,05

25

25

0

0

0


0

0

d ng Hồ Phát
12

Cơng ty in sách giáo
khoa Hồ Phát

13

Cơng ty
VINACONEX 25

14

Cơng ty CP xây l p
d u khí Mi n Trung


9

2.2. V n d ng chu n m c k tốn và ch đ thu thu nh p doanh
nghi p trong cơng tác k tốn
2.2.1 Câu h i nghiên c u
- Th nh t: Thu có ph i là m c tiêu ưu tiên c a vi c l p báo cáo tài chính
trong các doanh nghi p? M c tiêu này có khác nhau gi a các doanh nghi p
theo quy mơ và lo i hình doanh nghi p hay không ?
- Th hai: Các doanh nghi p v n d ng chu n m c k toán s 17- Thu thu

nh p doanh nghi p, lu t thu TNDN và các thông tư hư ng d n trong vi c
l p và trình bày báo cáo tài chính các doanh nghi p trên ñ a bàn Đà
N ng như th nào? Có s khác bi t v vi c v n d ng chu n m c và lu t
thu TNDN

các lo i hình doanh nghi p khơng?

- Th ba: Có s khác bi t hay khơng v l a ch n chính sách k tốn đ l p
báo cáo tài chính và l p báo cáo thu
các doanh nghi p trên ñ a bàn Đà
N ng? Vi c l a ch n này có khác bi t gi a các doanh nghi p theo quy mô
hay không?
2.2.2 Phương pháp nghiên c u
Phương pháp ñi u tra ch n m u, phương pháp phân tích
2.2.2.1 Ch n m u
+ Doanh nghi p ñi u tra
Các doanh nghi p trên đ a bàn Đà N ng có các lo i hình sau: doanh
nghi p có v n nhà nư c chi ph i, công ty c ph n, công ty trách nhi m
h u h n, doanh nghi p tư nhân
+ Ngư i ñư c ñi u tra
Nh ng cán b k tốn, cán b lãnh đ o am hi u v thu và các chính
sách k tốn, đã t ng làm vi c tr c ti p ho c tham gia ch đ o cơng tác k
tốn và thu c a doanh nghi p.
2.2.2.2 B ng câu h i ñi u tra


10

B ng câu h i ñi u tra g m có hai ph n: Ngồi ph n thơng tin chung v
ngư i tr l i và doanh nghi p mà h đang làm vi c, ph n cịn l i liên quan

ñ n s nh n th c c a ngư i tr l i v hai khái ni m thu nh p ch u thu và
l i nhu n k tốn.
Dư i đây tóm t t n i dung c a b ng câu h i:
Câu 1 liên quan ñ n hai khái ni m l i nhu n k toán và thu nh p ch u
thu . M c tiêu câu h i này là xem xét nh n th c c a ngư i tr l i v hai
khái ni m này là gi ng nhau hoàn toàn, gi ng nhau m t ph n, hay khác
nhau hoàn toàn.
Câu h i s 2 nh m thu th p thông tin v m c tiêu l p báo cáo tài chính
các doanh nghi p, trong đó có m c tiêu thu .
Câu 3 tìm hi u xem trong th c t doanh nghi p l p và trình bày báo cáo
tài chính d a vào quy đ nh c a ch ñ và chu n m c k tốn, ho c quy
đ nh c a lu t thu TNDN và các thông tư hư ng d n th c hi n. M c tiêu
câu h i này là kh o sát xem bao nhiêu ph n trăm các doanh nghi p l p và
trình bày báo cáo tài chính d a trên ch đ và chu n m c k toán hay d a
trên lu t thu TNDN. Và li u r ng, s nh n th c v hai khái ni m l i
nhu n k toán và thu nh p ch u thu có nh hư ng đ n hành đ ng c a h
trong cơng tác k tốn và thu doanh nghi p khơng?
M c tiêu câu h i s 4 là xem xét vi c l p và trình bày báo cáo tài chính
các doanh nghi p d a vào ch ñ và chu n m c k tốn như th nào?
Có 2 phương án có th (1) là c n thi t vì chu n m c này giúp cho doanh
nghi p qu n tr chi phí thu TNDN; (2) làm cho thơng tin v thu TNDN
trên báo cáo tài chính đư c trung th c, h p lý hơn.
Câu h i s 5 nh m thu th p thông tin v vi c v n d ng lu t thu TNDN
và các thơng tư hư ng d n như th nào? Có 2 phương án: (1) c n thi t vì
lu t thu TNDN d hi u, d áp d ng; (2) giúp cho cơng vi c c a k tốn
tr nên d dàng , đơn gi n hơn vì ph c v cho c công tác l p báo cáo
thu


11


Câu s 6 kh o sát vi c v n d ng các phương pháp, nguyên t c c a k
tốn trong vi c l p báo cáo tài chính và báo cáo thu . M c tiêu c a câu này
là xem xét vi c v n d ng các phương pháp, nguyên t c c a k toán có
gi ng nhau hay khơng gi a vi c l p báo cáo tài chính và báo cáo thu . N u
gi ng nhau nghĩa là k toán ph thu c vào thu , n u gi ng nhau m t ph n
thì k tốn và thu có ph n ñ c l p, n u hoàn toàn khác nhau thì k tốn và
thu hồn tồn đ c l p. Trong trư ng h p gi ng nhau thì l i nhu n k toán
và thu nh p ch u thu b ng nhau (nghĩa là ETR= STR)
2.2.2.3 X lý s li u
2.2.3 K t qu x lý s li u
2.2.3.1 Thơng tin v doanh nghi p đi u tra và ngư i tr l i
Trong s 190 doanh nghi p đư c đi u tra có 15 doanh nghi p có v n
nhà nư c chi ph i (chi m t l 7,9%); 39 công ty c ph n (chi m t l
20,5%); 114 công ty trách nhi m h u h n (chi m t l 60%), và s lư ng
doanh nghi p tư nhân là 22 (chi m t l 11,6%). S li u minh ho
b ng
2.2. V quy mơ doanh nghi p có 48 doanh nghi p có quy mơ l n và 142
doanh nghi p có quy mơ v a và nh (B ng 2.3). S ngư i ñư c ñi u tra
ch y u cơng tác b ph n k tốn tài chính (179 ngư i), còn l i 11 ngư i
làm b ph n Ban Giám đ c (B ng 2.4). V trình ñ ngư i tr l i thì ch
y u là trình đ đ i h c và trình đ cao ñ ng, s lư ng tương ng là 101
ngư i và 73 ngư i (B ng 2.5)
B ng 2.3: Quy mô doanh nghi p
STT

Quy mô doanh nghi p

1


Quy mô l n

2

Quy mô v a và nh
T ng

SL

T l %
48

25,3

142

74,7

190

100


12

2.2.3.2 S hi u bi t c a ngư i tr l i v k toán và thu
B ng 2.8:Vi c l p báo cáo tài chính doanh nghi p nh m ñáp ng
nh ng nhu c u nào sau ñây (1-ít ưu tiên nh t; 5 là ưu tiên nh t)
Lo i hình Ch tiêu


C đơng, Cơ

Cơ quan Ngân hàng

Nhà qu n

doanh
nghi p

các bên
góp v n

qu n lý
nhà
nư c

tr c a
doanh
nghi p

Cơng ty
có v n
NN chi
ph i

N

quan
thu


và các t
ch c tín
d ng

15

15

15

15

15

Trung bình

2,67

4,07

3,87

3,33

4,67

Đ

1,68


0,96

1,25

1,18

0,62

39

39

39

39

39

Trung bình

4,21

4,36

3,59

3,79

4,23


Đ

1,36

0,96

1,41

1,20

1,25

114

114

114

114

114

3,73

4,21

3,74

3,45


4,19

1,49

1,35

1,42

1,34

1,36

22

22

22

22

22

Trung bình

3,82

4,23

3,09


2,77

4,64

Đ

1,59

1,34

1,60

1,69

0,79

N

190

190

190

190

190

Trung bình


3,75

4,23

3,64

3,43

4,29

Đ

1,52

1,25

1,43

1,37

1,24

22,348 19,147

15,354

27,214

10,078


l ch chu n

N
CT CP

l ch chu n

N
CTTNHH Trung bình
Đ

l ch chu n

N
DNTN

T ng

l ch chu n

l ch chu n

Chi Square
B c t do
P-value

12

12


12

12

12

0,034 **

0,085

0,223

0,007**

0,609


13

Như trên đã phân tích, s ưu tiên c a báo cáo tài chính trong vi c cung
c p thơng tin k tốn cho các đ i tư ng khác nhau gi a các lo i hình
doanh nghi p có s khác nhau. Nhưng v m t t ng th , các lo i hình
doanh nghi p có xu hư ng l p báo cáo tài chính ưu tiên cung c p thơng tin
cho cơ quan thu , chính doanh nghi p. Trong khi đó, báo cáo tài chính ít
ưu tiên cho ngân hàng và các t ch c tín d ng. Đi u này có th đư c gi i
thích b i các lý do sau :
* Quy mơ doanh nghi p
Hi n nay, trong c nư c có 95% doanh nghi p là doanh nghi p có quy
mơ v a và nh (Cao S Kiêm- Ch t ch H i doanh nghi p v a và nh Vi t
Nam). Th t v y, trong 190 doanh nghi p đư c đi u tra thì có đ n 142

doanh nghi p có quy mơ v a và nh , trong s doanh nghi p v a và nh thì
có đ n 99 cơng ty TNHH và 21 DNTN. Vì ñây là các doanh nghi p ch
y u do tư nhân s h u nên thông tin c a báo cáo tài chính ch y u cung
c p cho chính h .
* Trình đ và đ i ngũ nhân viên k tốn
Do quy mơ c a các doanh nghi p ch y u là quy mô v a và nh nên các
ơng ch có xu hư ng ch c n tuy n nhân viên k tốn trình đ trung bình
ho c th p và th m chí là nhân viên kiêm nhi m nhi u ch c v như : nhân
viên văn thư kiêm nhân viên k tốn (đ ti t ki m chi phí ti n lương). Đ c
bi t hơn là có m t s doanh nghi p th k tốn theo mùa v . Vì v y, ñ i
ngũ k toán trong các doanh nghi p này khơng n đ nh, h th ng k tốn
manh mún, ho t đ ng kém hi u qu và thơng tin do k tốn cung c p
khơng k p th i ñ ra các quy t ñ nh. Hơn th n a, theo nghiên c u c a TS.
Tr n Đình Khơi Ngun ch doanh nghi p khơng bi t s d ng thơng tin k
tốn cho cơng tác qu n lý doanh nghi p (chi m 47,1%).
Hơn th n a, đa ph n các cơng ty TNHH và DNTN ho t đ ng kinh
doanh mang tính ch t ‘‘gia đình tr ’’ nên nhân viên k tốn thư ng là
ngư i thân trong gia đình ho c b n bè thân thi t nên h làm vi c theo


14

khuynh hư ng c a ơng ch và đáp ng m c tiêu thu . Thơng tin k tốn
trong nh ng cơng ty này g n như là ‘‘k tốn n i b ’’ vì ch y u ph c v
cho ch doanh nghi p.
* Hai h th ng s cùng t n t i
H th ng th nh t ñư c g i là "k toán n i b " ch có ch doanh nghi p
đư c bi t. Đó là h th ng "s ch ", khơng tn theo b t kỳ quy ñ nh nào
c a pháp lu t. M c tiêu c a h th ng này là cung c p thông tin cho ch
doanh nghi p.

H th ng th hai ñư c g i là "k tốn thu ". H th ng này, v hình
th c, theo ñúng quy ñ nh c a pháp lu t nhưng thơng tin, s li u trong đó
hồn tồn khơng ph n ánh đúng th c ti n ho t ñ ng s n xu t, kinh doanh.
M c tiêu c a h th ng này là ñ ñ i phó v i cơ quan thu khi ki m tra
quy t tốn. Chính vì v y, trong các doanh nghi p v a và nh x y ra hi n
tư ng "lãi th t, l gi ". Khơng ít doanh nghi p, sau m t s năm ho t ñ ng
s l c ng d n l n hơn nhi u l n v n ñi u l nhưng ch doanh nghi p v n
r t nhi u ti n ñ mua bán b t ñ ng s n và mua s m các tài s n ñ t ti n.
* Doanh nghi p th ơ v i Lu t
V vi c qu n lý nhà nư c ñ i v i cơng tác k tốn các doanh nghi p.
Lu t K toán và các văn b n hư ng d n thi hành ñã ñư c ban hành và có
hi u l c. Song, vi c tri n khai Lu t vào th c ti n c a các doanh nghi p
chưa đư c quan tâm. Cơng tác ki m tra k tốn theo các đi u 35 ñ n ñi u
38 c a Lu t K toán chưa ñư c tri n khai. Cho ñ n nay, ch có cơ quan
thu quan tâm, ki m tra cơng tác k toán c a doanh nghi p. Song, vi c
ki m tra cơng tác k tốn các doanh nghi p c a cơ quan thu ch nh m
m c đích thu thu , do đó khơng th tồn di n. Hơn n a, theo quy ñ nh hi n
hành, cơ quan thu khơng có th m quy n trong vi c x lý ph t vi ph m
hành chính trong lĩnh v c k tốn.
Khơng ít các doanh nghi p, sau hai ba năm ho t ñ ng, khi có thanh tra
thu m i v i vàng ‘‘ch y’’ ñ l p l i các s k toán và báo cáo tài chính.


15

* Quy ñ nh c a pháp lu t
nư c ta hi n nay, ngo i tr các công ty c ph n; các doanh nghi p có
v n đ u tư nư c ngồi; t ch c có ho t đ ng tín d ng đư c thành l p và
ho t ñ ng theo Lu t các t ch c tín d ng; ngân hàng và Qu h tr phát
tri n, các doanh nghi p còn l i như : cơng ty TNHH, DNTN... đ u‘‘thốt

kh i’’ ki m tốn báo cáo tài chính. Vì theo ơng Bùi Văn Mai – V trư ng
V Ch đ k tốn c a B Tài chính các lo i hình doanh nghi p này ‘‘t
ch u trách nhi m v báo cáo tài chính c a mình’’ Chính vì v y, báo cáo tài
chính c a các doanh nghi p này ñư c l p như th nào thì tùy thu c vào
nh n th c ch quan c a ch doanh nghi p, nhi u ch doanh nghi p chưa
th t s quan tâm đ n vai trị qu n lý c a k toán mà h xem k toán như là
m t phương ti n ñ kê khai thu theo yêu c u c a cơ quan thu [15].
* Quy ñ nh cho vay c a các ngân hàng và các t ch c tín d ng
Ph n l n các ngân hàng và t ch c tín d ng c a Vi t Nam th c hi n
ho t ñ ng cho doanh nghi p vay ti n khi doanh nghi p th a mãn các ñi u
ki n v tín d ng. Trong s đó, có m t quy đ nh là ‘‘ph i có tài s n th
ch p’’. Theo bà Dương Th H i Hà, GĐ Công ty TNHH H i Gia: “Ngân
hàng ch cho vay khi doanh nghi p có tài s n th ch p. Vì v y, m c dù đã
có chính sách h tr cho doanh nghi p vay ng n h n nhưng chúng tơi ch
có cách “đ ng ng m” ngu n v n t ngân hàng’’. (Th i báo Kinh t VN
tháng 03/2006). Đi u này, có th nói lên m t ý r ng, đa ph n các doanh
nghi p khi đi vay đã có tài s n th ch p nên các ngân hàng thư ng khơng
c n xem xét k báo cáo tài chính c a doanh nghi p đi vay. Th m chí, khi
ngân hàng có yêu c u n p báo cáo tài chính thì th c ra h v n mu n báo
cáo tài chính mà doanh nghi p n p cho cơ quan thu (đ tin c y cao hơn).
Hay nói cách khác, thơng tin k tốn th hi n trên báo cáo tài chính c a
các doanh nghi p ít ưu tiên cung c p cho ngân hàng và các t ch c tín
d ng mà ch y u cung c p cho cơ quan thu .
* Các chu n m c k tốn nói chung và VAS 17 nói riêng quá khó hi u


16

Theo nghiên c u c a TS. Tr n Đình Khơi Ngun, các chu n m c k
tốn q khó hi u cho các doanh nghi p v n d ng (41,8%). Th t v y, các

k tốn viên khơng c n quan tâm ñ n n i dung chu n m c, vì h cho r ng
chu n m c k tốn có q nhi u khái ni m và thu t ng m i m . Trong
khi đó, h quan tâm đ n các thơng tư hư ng d n do B Tài chính ban hành
vì thơng tư hư ng d n chi ti t và c th hơn. Thông thư ng, các thông tư
hư ng d n thư ng ph c v cho m c tiêu thu hơn là m c tiêu k tốn. Bên
c nh đó, các doanh nghi p ph i luôn cân nh c m i quan h gi a chi phí b
ra và l i ích đ t đư c, vì chu n m c k tốn khó hi u nên doanh nghi p
mu n v n d ng thì ph i đ u tư nhi u chi phí (thuê tư v n ch ng h n),
nhưng k t qu ñ t ñư c là gì ?. Các doanh nghi p v a và nh khơng cơng
b báo cáo tài chính r ng rãi, khơng huy đ ng v n đ ph c v s n xu t,
kinh doanh thông qua th trư ng ch ng khốn. Chính vì v y, u c u trung
th c và h p lý c a báo cáo tài chính cũng khơng c n thi t.
* Trình ñ chuyên môn c a ch doanh nghi p
S ch doanh nghi p v a và nh trên ñ a bàn thành ph Đà N ng có
trình đ t giáo d c ph thông tr xu ng khá l n (49%); trình đ trung c p
chun nghi p (28%); trình ñ ñ i h c (20%); và sau ñ i h c chưa ñ n
(3%) [14]. T k t qu này, có th th y trình đ chun mơn, nghi p v c a
ch doanh nghi p còn khá th p. Khi kh i nghi p, ph n l n ch doanh
nghi p ñ u d a trên tri th c v n hành (ki n th c, k năng s n xu t ra s n
ph m c th ) hình thành qua kinh nghi m, r t thi u tri th c chi n lư c và
kh năng qu n lý. Trong khi đó, g n 90% ch doanh nghi p v a và nh
ñ m nh n ln vai trị là ngư i qu n lý đi u hành nên quy n l c qu n tr
t p trung g n như tuy t đ i. Chính vì thi u trình đ chun mơn, nghi p v
nên h ch y u th c hi n m c tiêu ng n h n, ng phó v i th trư ng, nh m
vào l i nhu n trư c m t mà khơng nhìn th y m c tiêu lâu dài. H khơng
hi u đư c k tốn là m t cơng c h tr đ c l c cho qu n lý và ñi u hành
doanh nghi p. H ch nh m vào l i nhu n trư c m t nên có m t s ch
doanh nghi p nêu v n ñ “làm sao t i ña hóa l i nhu n, nhưng t i thi u



17

hóa s thu ph i n p” và báo cáo như th nào nh m ñ m b o yêu c u cho
m c đích thu khi quy t tốn là t t r i [31]. T tư duy qu n lý như v y nên
k toán các doanh nghi p v a và nh trên ñ a bàn thành ph Đà N ng
ch y u ph c v cho m c tiêu thu hơn là m c tiêu k tốn.
V n đ đ t ra là, s ưu tiên và ít ưu tiên c a báo cáo tài chính có s khác
bi t gi a các doanh nghi p có quy mơ khác nhau hay khơng?
+ Nhìn chung, các P-value c a ki m đ nh T- test có giá tr l n hơn 0,1
r t nhi u nên s tương quan gi a các bi n theo quy mơ là tương đ i l n
(tr n i dung cu i cùng)
2.2.3.3 V m c tiêu ưu tiên c a báo cáo tài chính
B ng 2.9: M c tiêu báo cáo tài chính theo quy mơ
(1- ít ưu tiên nh t; 5 là ưu tiên nh t)
Giá tr trung
M cý
bình theo quy nghĩa (Pmơ
value) c a
ki m đ nh
Quy mô v a L n V a và
T- test
và nh
nh

S lư ng doanh nghi p
N i dung
Quy mơ
l n
C đơng, các bên góp
v n


48

142 3,91

3,69

0,390

Cơ quan thu

48

142 4,22

4,23

0,988

Cơ quan qu n lý nhà
nư c

48

142 3,60

3,65

0,833


Ngân hàng, các t ch c
tín d ng

48

142 3,41

3,43

0,931

Qu n tr doanh nghi p

48

142 3,95

4,40

0,032**

+ Đ c ng c thêm ki m ñ nh T- test, ki m ñ nh phi tham s MannWhitney ñư c s d ng và cho k t qu trong b ng 2.10
2.2.3.4 Tình hình l p và trình bày báo cáo tài chính


18

2.2.3.5 V s l a ch n chính sách k tốn trong vi c l p báo cáo tài chính
và l p báo cáo thu
B ng 2.37: S l a ch n chính sách k tốn trong vi c l p báo cáo tài

chính và l p báo cáo thu
Các kho n m c

Hoàn toàn
gi ng nhau
SL T l (%)

M c
ý
nghĩa
(PV a và value)
nh

Giá tr trung
bình theo quy

L n

1. Xác ñ nh giá g c c a hàng nh p
kho

162

85,3%

1,14

1,20 0,476

2. Xác ñ nh giá tr c a hàng xu t

kho

141

74,2%

1,25

1,40 0,119

3. L p và hồn nh p d phịng gi m 134
giá hàng t n kho

70,5%

1,37

1,38 0,909

86
24

56,2%
64,9%

1,45
1,45

1,58 0,337
1,50 0,866


5. X lý chênh l ch t giá h i đối

131

68,9%

1,43

1,40 0,747

6. Xác ñ nh nguyên giá c a tài s n
c ñ nh

159

83,7%

1,20

1,21 0,910

7. Kh u hao tài s n c đ nh

144

75,8%

1,25


1,32 0,449

8. L p và hồn nh p d phịng ph i
thu khó địi

133

70,0%

1,37

1,39 0,858

9. L p và hồn nh p d phịng b o
hành s n ph m

130

68,4%

1,43

1,45 0,912

10. L p và hồn nh p d phịng
gi m giá đ u tư tài chính

134

70,5%


1,43

1,41 0,853

11. L p và hồn nh p d phịng tr
c p m t vi c làm

135

71,1%

1,39

1,42 0,778

4. Lãi vay
+ V n hóa
+ Tính vào chi phí


19

12.Trích trư c các chi phí (như 145
trích trư c chi phí s a ch a l n
TSCĐ)

76,3%

1,20


1,32 0,168

13.Phân b các chi phí c n phân b

139

73,1%

1,22

1,38 0,102

14.Chi phí nghiên c u và tri n khai 132
(n u có)

69,5%

1,43

1,39 0,699

15.Doanh thu bán hàng thông 157
thư ng

82,6%

1,22

1,18 0,539


16.Doanh thu bán hàng tr
cho nhi u kỳ

trư c 132

69,5%

1,39

1,33 0,545

17.Doanh thu bán hàng và doanh 128
thu tài chính trong bán hàng tr góp
(n u có)

67,4%

1,43

1,35 0,375

18. Ghi nh n doanh thu theo ti n ñ 135
trong h p ñ ng xây d ng hay cung
c p d ch v

71,1%

1,31


1,34 0,731

19. Ghi nh n doanh thu ti n lãi

71,1%

1,43

1,31 0,219

135

Thang ño Likert ba c p: "1" hoàn toàn gi ng nhau; "2" gi ng nhau m t ph n; "3" khác nhau hoàn toàn

CHƯƠNG 3
K T LU N VÀ G I Ý V Đ NH HƯ NG PHÁT TRI N TH C
HÀNH K TOÁN, THU
3.1 K t lu n t nghiên c u th c t
3.1.1 V m c tiêu ưu tiên c a báo cáo tài chính
Đa s các doanh nghi p cho r ng, thông tin trên BCTC ch y u cung
c p cho nhà qu n tr doanh nghi p (trung bình =4,29); ti p theo đó là cho
cơ quan thu (trung bình=4,23). Ít ưu tiên nh t cho ngân hàng và các t
ch c tín d ng (trung bình = 3,43). Hay nói cách khác, thu có nh hư ng
đ n s l a ch n chính sách k tốn các doanh nghi p


20

3.1.2 V vi c v n d ng chu n m c k toán s 17
H u h t các doanh nghi p ñ u cho r ng, vi c v n d ng chu n m c k

toán s 17 vào th c ti n cơng tác k tốn là c n thi t giúp cho doanh
nghi p qu n tr đư c chi phí thu TNDN đ ng th i thông tin v thu
TNDN trên BCTC trung th c, h p lý hơn.
Nh ng ngư i tr l i

các lo i hình doanh nghi p khác nhau có s

ñánh giá v vi c v n d ng VAS 17 cũng khác nhau. Doanh nghi p có v n
nhà nư c chi ph i cho r ng vi c v n d ng VAS 17 vào th c ti n cơng tác
k tốn giúp cho thơng tin v thu TNDN trên BCTC trung th c, h p lý
hơn và ñ ng th i giúp cho qu n tr chi phí thu TNDN; DNTN cho r ng
vi c v n d ng VAS 17 không giúp cho doanh nghi p qu n tr chi phí thu
TNDN và khơng giúp cho thông tin v thu TNDN trên BCTC trung th c,
h p lý hơn.
3.1.3 Vi c v n d ng lu t thu TNDN và các thông tư hư ng d n
Vi c v n d ng lu t thu TNDN và các thông tư hư ng d n vào th c
ti n cơng tác k tốn làm cho cơng vi c c a k tốn đơn gi n, d dàng hơn
và ph c v cho c m c đích báo cáo thu (nh ng ngư i tr l i có nh n
đ nh như v y). Vì v y, có m t b ph n nh doanh nghi p d a vào lu t thu
TNDN và các thông tư hư ng d n đ l p và trình bày BCTC. Hơn n a, ña
s các doanh nghi p (89 doanh nghi p, chi m t l 62,7%) cho r ng d a
vào c ch đ k tốn và lu t thu TNDN đ l p và trình bày BCTC. Đi u
này ch ng t , lu t thu TNDN và các thơng tư hư ng d n có m t nh
hư ng đáng k trong q trình l p và trình bày BCTC c a các doanh
nghi p.
H u h t các doanh nghi p cho r ng, s v n d ng lu t thu TNDN
vào th c ti n cơng tác k tốn do lu t thu TNDN d hi u, d áp d ng và
giúp cho c công tác l p báo cáo thu . Nhưng t ng lo i hình DN khác



21

nhau có s đánh giá khác nhau. Cơng ty TNHH có m c đ đ ng ý (trung
bình 1,34) hơn cơng ty có v n nhà nư c chi ph i (trung bình =2)
Nhìn chung, các doanh nghi p đánh giá lu t thu TNDN và các
thông tư hư ng d n theo hư ng thu n nhi u hơn. K t qu này cho th y,
lu t thu TNDN và các thông tư hư ng d n do B Tài chính ban hành có
s

nh hư ng đáng k đ n cơng tác k tốn

các doanh nghi p hi n nay.

3.1.4 V s l a ch n chính sách k tốn trong vi c l p báo cáo tài chính
và báo cáo thu
K t qu ñi u tra cho th y r ng, s l a ch n chính sách k tốn trong
vi c l p báo cáo tài chính và l p báo cáo thu
các doanh nghi p ña ph n
gi ng nhau. Nói cách khác, thu là nhân t có nh hư ng đ n s l a ch n
chính sách k tốn các doanh nghi p. Đi u này phù h p v i phân tích cơ
s lý thuy t v nh hư ng c a thu đ n l a ch n chính sách k tốn
chương 1. Tuy nhiên, s l a ch n này khác nhau gi a các doanh nghi p
có quy mơ khác nhau.
3.2 G i ý v ñ nh hư ng phát tri n th c hành k tốn, thu
Phân tích s li u ñi u tra th c t v vi c v n d ng ch ñ , chu n m c
k tốn và quy đ nh c a lu t thu TNDN các doanh nghi p cho th y có
s gi ng nhau tương đ i trong vi c l a ch n các chính sách k tốn đ l p
và trình bày báo cáo tài chính và báo cáo thu (dao ñ ng t 67,4% ñ n
85,3%). Nghĩa là, ngư i làm cơng tác k tốn các doanh nghi p s ch n
các chính sách k tốn th nào nh m ñ m b o ñáp ng nhu c u l p báo cáo

tài chính và báo cáo thu . Đi u này làm cho h ti t ki m th i gian, công
s c hơn, công vi c k toán tr nên d dàng hơn nhưng v n ñ m b o ñáp
ng m c tiêu cung c p thơng tin k tốn cho đ i tư ng s d ng thông tin
ch y u là cơ quan thu và nhà qu n tr doanh nghi p. Ngay c các công ty
c ph n ch y u là các cơng ty đã niêm y t trên sàn ch ng khốn thì thơng
tin c a k tốn ph i trung th c, h p lý, minh b ch, cơng khai mà các k
tốn v n ch n chính sách k toán theo hư ng trên.


22

T k t qu này, có th k t lu n r ng, k toán và thu

các doanh

nghi p trên ñ a bàn thành ph Đà N ng ñư c x p vào mơ hình ph thu c.
Đi u này cũng d hi u, b i l , n n kinh t nư c ta là nư c ñã t ng giai
ño n k ho ch t p trung bao c p m t th i gian dài. Nên vai trị qu n lý,
ki m sốt n n kinh t c a Nhà nư c r t l n, mà mu n qu n lý n n kinh t
thì Nhà nư c ph i d a vào quy n l c c a mình thơng qua h th ng thu và
k toán. Thu và k toán t lâu là hai trong s các công c qu n lý vĩ mô
c a Nhà nư c. T đó s ph thu c l n nhau gi a k toán và thu s h tr
ñ c l c cho Nhà nư c trong vi c ñi u hành và qu n lý vĩ mơ n n kinh t .
V n đ đ t ra là, chúng ta nên phát tri n m t h th ng thu và k tốn
hài hịa như th nào ñ ñ t ñư c m c tiêu c a c hai h th ng đó. V n đ
này ñư c ñ t ra ñ i v i các nhà nghiên c u và các nhà ban hành chính
sách. M và m t s nư c Châu Âu ñã có nh ng y ban đ c l p nghiên
c u và ñưa ra ý ki n tư v n khi các chu n m c k tốn, chính sách thu
TNDN đư c ban hành, nh m hài hịa m t cách h p lý các chính sách này.
m t s nư c khác, Chính ph yêu c u các t ch c ngh nghi p ban hành

chu n m c k tốn và cơ quan thu đ nh kì t ch c các cu c h p, h i th o
nh m xác ñ nh và x lý các v n đ cịn xung đ t gi a chu n m c k tốn
và chính sách thu . Nh ng ñ ng thái g n ñây cho th y, xu hư ng hài hòa
m t cách h p lý chính sách thu và h th ng k tốn là hi n h u và s ti p
t c ñư c ñ t ra trong th i gian t i. Trư c xu hư ng h i nh p kinh t ngày
càng sâu r ng c a Vi t Nam v i các nư c trong khu v c và trên th gi i,
chính sách thu và chính sách k tốn c n đư c đ i m i m t cách ñ ng b
trong m i quan h m t thi t, k th a v i nhau. Các cơ quan so n th o và
ho ch ñ nh chính sách thu và chính sách k tốn, c n tăng cư ng trao ñ i,
h i th o ñ xác ñ nh và t ng bư c thu h p kho ng cách gi a các chính
sách m t cách h p lý. Trong quá trình so n th o các chính sách c n tăng
cư ng các kênh ph n bi n, góp ý chính sách c a các nhà nghiên c u có s
tham gia c a các doanh nghi p, ñơn v ñ ñ m b o các chính sách bám sát


23

th c ti n, đ ng th i có s hài hịa v i nhau trong q trình tri n khai áp
d ng trong th c ti n./
K T LU N
Thơng tin k tốn đư c cung c p cho các nhóm ngư i s d ng khác
nhau, cho các nhà đ u tư (c đơng tương lai) đ h ra quy t đ nh mua hay
khơng mua c phi u c a doanh nghi p; C đơng và các bên góp v n đ c
thơng tin tài chính trong báo cáo tài chính đ ra quy t đ nh gi hay bán c
phi u; Cơ quan qu n lý xem xét báo cáo tài chính cho m c đích qu n lý
thu , qu n lý và giám sát vi c cơng b thơng tin k tốn, ki m sốt gian
l n k tốn, đánh giá các đi u ki n niêm y t, và còn nhi u m c đích khác
n a; cho ch doanh nghi p, các nhà qu n tr doanh nghi p, ngân hàng, các
t ch c tín d ng, các đ i tư ng có quan tâm đ n tình hình tài chính và s
phát tri n c a doanh nghi p. Phân tích s li u ñi u tra cho th y, các doanh

nghi p l p và trình bày báo cáo tài chính ch y u d a vào c ch đ , chu n
m c k toán và lu t thu TNDN. Đi u đáng lưu ý đây là có m t b ph n
nh doanh nghi p d a vào lu t thu TNDN và các thông tư hư ng d n đ
l p và trình bày BCTC. Đa s các ý ki n tr l i vi c v n d ng chu n m c
k toán thu TNDN vào th c ti n cơng tác k tốn làm cho thơng tin v
thu TNDN trên báo cáo tài chính trung th c, h p lý hơn, giúp cho nhà
qu n lý qu n tr đư c chi phí thu TNDN. Đ ng th i, vi c v n d ng các
quy ñ nh c a lu t thu TNDN và các thông tư hư ng d n cũng giúp cho
cơng vi c c a k tốn đơn gi n, d dàng hơn và ph c v cho c công tác
l p báo cáo thu . Các báo cáo tài chính ch y u cung c p thơng tin cho cơ
quan thu và nhà qu n lý doanh nghi p. V ñi m này, k t qu nghiên c u
này cùng xu hư ng v i k t qu nghiên c u trong lu n văn th c sĩ c a Ths.
Huỳnh Th M Dung [14]. Nói cách khác, thu có nh hư ng đ n cơng tác
k tốn các doanh nghi p. Nhưng s nh hư ng này là do các nhân t
khách quan như: quy mô c a doanh nghi p, trình đ chun mơn c a ch
doanh nghi p, quy ñ nh v cho vay c a các ngân hàng và các t ch c tín
d ng, quy đ nh c a pháp lu t... ch khơng ph i do chính b n thân c a


×