Bài giảng sinh thiết hạch nông bằng kim nhỏ ths BS nguyễn thị bích ngọc

Đại Học Y Dược Thành Phố Hồ Chí Minh
Trung Tâm Đào Tạo Bác Sĩ Gia Đình

SINH THIẾT HẠCH
NƠNG BẰNG
KIM NHỎ


ThSBS. Nguyễn Thị Bích Ngọc

Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Mục tiêu
Nêu được chỉ định và chống chỉ định của
phương pháp sinh thiết bằng kim.
Trình bày được kỹ thuật sinh thiết bằng kim.

Thực hành lấy được bệnh phẩm trên mô hình.
Thực hành trải thành cơng một lam bệnh phẩm
ở phịng thực tập.
Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Thảo luận
Khi nào sinh thiết?
Cách lấy bệnh phẩmxét nghiệm tế bào
Tại sao sinh thiết bằng kim/ mổ?
Chống chỉ định?
Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành

Lợi ích của sinh thiết bằng kim

SAFE:

• S (simple): kỹ thuật đơn giản.
• A (accuracy): tính chính xác
cao.
• F (fast): thực hiện, kết quả
nhanh chóng.
• E (economy): tính kinh tế cao
(bệnh nhân ngoại trú).

Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Hạn chế
 Chỉ chẩn đoán về mặt tế bào học,
hiếm khi chẩn đốn được về mặt
mơ bệnh học (Fine Needle
Aspiration Cytology).

Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Xét nghiệm u ác tính về mặt tế
bào học - 4 tiêu chuẩn:
Sự thay đổi của nhân.
Mối quan hệ của nhân và nguyên sinh chất.
Mối quan hệ giữa các tế bào với nhau.

Về tổ chức học: thường có sự đảo lộn cấu trúc
của tổ chức u
Bác Sĩ Gia Đình- Tín Chỉ Thủ Thuật


Giá trị của FNA vú
Độ chính xác: 96,5%

Độ nhạy: 92,5%
Độ đặc hiệu: 99,8%
Giá trị tiên đoán dương: 99,7%
Giá trị tiên đốn âm: 94,2%
Dương giả: 0.28%:

Âm giả: 5-20%
Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Bộ 3 chẩn đoán
Khám lâm sàng: 70-90%

Nhũ ảnh: 85-90%
3lành: 99% lành

FNA: 90-99%.
3 ác: 1% sai lầm
Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành

Chỉ định

 Các hạch nông dưới da mà chúng ta
sờ được.
Bác Sĩ Gia ĐìnhChứng Chỉ Thực Hành


Chống chỉ định
Bướu máu.

Nghi ngờ nang sán (vì có thể gây chống
phản vệ).
Bệnh nhân khơng hợp tác hay q lo lắng: chống chỉ
định tương đối.
Rối loạn đông máu và dùng thuốc kháng đông không
phải là chống chỉ định- cần thận trọng khi làm thủ
thuật.
Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Thảo luận
 Kim nhỏ?

Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Dụng cụ

Kim G22- 25 (G2326)

Bông, băng.

Bơm tiêm 10, 20 ml.

Găng tay, cồn 70
độ.

Lam có ghi tên bệnh
nhân.

Dung dịch cố định:
cồn 90- 100 độ,
formol.
Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Kỹ thuật sinh thiết (1)
Chuẩn bị bệnh nhân
Giải thích bệnh nhân.
Cho bệnh nhân nằm tư thế thoải mái.
Xác định lại tổn thương.

Thao tác vô trùng
Rửa tay, mang găng.
Sát trùng da.

Trải khăn vơ khuẩn.

Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Kỹ thuật sinh thiết (2)
Căng da và cố định
tổn thương.
Đâm kim trực tiếp
tổn thương.
Rút piston của bơm
tiêm ra khoảng 1 ml.
Bác Sĩ Gia ĐìnhChứng Chỉ Thực Hành


Kỹ thuật sinh thiết (3)
Giữ mặt vát kim
bên trong tổn
thương
Cắt 3- 5 nhát,
thay đổi hướng
kim ở mỗi nhát
cắt.
Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Kỹ thuật sinh thiết (4)
Ngưng cắt khi thấy bệnh
phẩm xuất hiện ở đốc kim.

Trả piston về vị trí ban đầu.
Rút kim khỏi tổn thương.

Sát trùng và băng lại.
Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Lấy bệnh phẩm
Tháo kim ra khỏi bơm tiêm.
Hút vào trong bơm tiêm vài ml
khơng khí.
Lắp kim vào.
Đặt mũi kim sát lam.
Đẩy bệnh phẩm trên lam thành
một giọt.
Bác Sĩ Gia ĐìnhChứng Chỉ Thực Hành


Kỹ thuật sinh thiết (5)

Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Trải bệnh phẩm (1)
 Dùng lam thứ
hai (hay lamell)
để trải đều bệnh
phẩm.

Bác Sĩ Gia ĐìnhChứng Chỉ Thực Hành


Trải bệnh phẩm (2)

Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Cố định
Cho lam bệnh phẩm
vào dung dịch cố
định (formol, cồn 90100 độ).

Gởi bác sĩ chuyên
khoa giải phẫu bệnh.

Bác Sĩ Gia ĐìnhChứng Chỉ Thực Hành


Lưu ý (1)
Nếu chọc ra khoảng 0,3ml máu: ngưng,
làm lại.
Cân bằng áp lực trong bơm tiêm trước
khi rút kim ra khỏi tổn thương.
Tránh để bệnh phẩm chạy vào trong
bơm tiêm.

Nếu bệnh phẩm khơng đủ, nên chọc lại
ngay.
Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Lưu ý (2)

Trải
bệnh
phẩm:

Tránh đẩy bệnh phẩm ra lam
thành nhiều giọt.

Bệnh phẩm là dạng dịch: quay
ly tâm (1000 vòng/phút/10
phút)_ lấy cặn lắng trải bệnh
phẩm.

Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành


Bảng kiểm (1)
BẢNG KIỂM SINH THIẾT HẠCH
NÔNG BẰNG KIM
 Kỹ năng: sinh thiết hạch nông bằng
kim.
 Họ tên học viên:
 Lớp:
 Ngày thi:
Bác Sĩ Gia Đình- Chứng Chỉ Thực Hành