Nghiên cứu môi trường đầu tư trực tiếp nước ngoài ở thái lan và gợi ý chính sách cho việt nam

c tic
 h cho
Vit Nam





i hc Kinh t
Lu ThS.  Kinh t th gi Kinh t Quc t
: 60 31 07
ng dn: PGS.TS. Nguy
o v: 2012


Abstract. ng FDI cn t n nay,
t m mm y  
nhng FDI c
m mm yu ca Vit Nam so v
ng thi d  
ng FDI c g
Vit Nam.

Keywords. Kinh t i ngoi; ; c ti; 
Lan; Vit Nam


Content
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong nhc hic

ti   tt c nhng hn ch 
nhng d n khoa h n. Nhng
 p dnh s cnh tranh gay
gt ca Trung Quc. Mc c chu ng nng n ca cuc khng ho
- bt c biu
 a ch
hc ngun vn l n kinh t 
i si. Xu l  mong mu li cho
nhc tii gian g
th  cnh nhng h vn hp d
ng FDI c i gian ti FDI c
ng th hc hn
 ng FDI hp d
T  c c
c hin nhiu cam k p vnh co ra
ng FDI hp di vng FDI 
Vit Nam vn ch n tu qu 
Do vy, viu kinh nghim t c nh
t thc v c tii vi Vit
Nam nhn, cnh tranh, h thn l 
hiu qu a ngun v   “Nghiên cứu môi trường
đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Thái Lan và gợi ý chính sách cho Việt Nam”  
lut nghip.
2. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
V c mt s hc gi 
c thc hin.
2.1. Các công trình của tác giả nước ngoài
m tin c 2010 foreign investor
u quc t thuc u
 thc hin.

 c  ngha
 p tc?  -coded politics:
The Thai paradox        Jean Dautrey  ging  i hc
Assumption, tt nghip nhn t AU-
GSB.
p nh          Thailand investment climate
assessment update do  gii .
 thu   
gi Chadin Rochananonda - - b .
c tic hi ng hp c 
Foreign Direct Investment: Performance and Attraction  
Peter Brimble, th 08/2002.
2.2. Các công trình của tác giả trong nước
n FDI  , Trung Quc, Ma-Lai-c
cho Vi t s hc kinh t K17  Kinh t
i ngoi hc Kinh ti hc Qui.
Vinh ph H u v 
  nh :
t Nam tr t th hai:
c tia Vit Nam vc Asean-5
c: Gii thing FDI ca Vi.
   ng qu     
trang web: .

 c ASEAN 5 t sau khng hoa Nghu
 th gi kinh t quc t, do PGS.TS.
 ng dc tip
a mt s a 
Kinh t  Vi H 
u v ng FDI   thng,

ng b p nhn th
m, h thn v 
c ti
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
M u v i thing FDI c
n t   nh hn
vit Nam.
Nhim v c 
ng FDI cn t n nay, t 
ra nhm mm y nh

ng FDI cm
mm yu ca Vit Nam so vng thi d
ng FDI c
 gt Nam.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
u: ng FDI cu t cu
c ti
Phm vi nghu: ng FDI th hiu t n
vi dng FDI. T gi ng FDI c
n t n nay.
5. Phương pháp nghiên cứu
 s dng h thc hi u:
ch s


6. Đóng góp mới của đề tài
 thc hin nhim v c  h
c trc bip nht c th
n t ng kt lun v n ch v 


i thing FDI cm
ng hn ch ng FDI c
i thing FDI c
ng FDI ca Vin t 
ng FDI ca Ving g
t Nam vi nhng kinh nghim t 
7. Bố cục của đề tài
n m u, kt lu   u tham kho, luc chia

Chương 1: Một số vấn đề lý luận về môi trường FDI
Chương 2: Phân tích môi trường FDI ở Thái Lan
Chương 3: Gợi ý chính sách hoàn thiện môi trường FDI cho Việt Nam
***
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về môi trường FDI
1.1. M
ột số khái niệm
 t s m: Môi trường đầu tư u t v pháp
luật, kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội u t cơ sở hạ tầng, năng lực thị trường,
lợi thế ca mt quốc gia ng trc tip hon ho
c.
Môi trường FDI u t n ho
nhi
th ng cng mm.
1.2. Các yếu tố cấu thành môi trường FDI
1.2.1. Yếu tố chính trị
n quc t ng di chuyn ra khtình hình chính trị bt
ng xc biy ra nhng cuc
t ng. Nhng qung b  n dn
 t - c

m bo.
Mt yu t ng ln kh thể chế chính
trị cc gia. Th ch  quyng ln ca mt quc gia, thay
ng l  
Bộ máy nhà nước u t ng ln hiu qu kinh doanh c

1.2.2. Yếu tố hành chính
Vic to lp yếu tố hành chính hiu qu u t t quan
c khi quyt qung các thể chế
công hiệu quả nhm khc pht bi th n ci thing

1.2.3. Yếu tố kinh tế
Chính sách kinh tế: s tin cy v s  rt cn thit
cho nh
u t kinh t  n quygm m n kinh t, t
n kinh t v nh kinh t.
+ Mức độ phát triển kinh tế:
+ Tốc độ phát triển kinh tế:
+ Mức độ ổn định kinh tế:
1.2.4. Yếu tố pháp lý
n hong t ph u s chi phi ca h
thlut t y, t yu t 
th b qua khi ra quyYu t n vi
  ng b ca h tht.
1.2.5. Yếu tố cơ sở hạ tầng
M h tng ty mnh kh n
kinh t ca qu    hp d   t  c
Chng hn, h thn tin
         th    c, mng internet, mng
dcom tt s t

1.2.6. Yếu tố lao động
Mt trong nhng yu t  tp du
n lao ng tii quc gia. Ngu n
chu qu hong kinh doanh ci mt quc gia.
 ngu: s t
ng nguc yu t s d 
 S ng.
 Chng ngung.
  ng.
 Mc ngh nghip cng.
1.2.7. Yếu tố công nghệ
Yu t  cc nht trong nhng v 
u c n khoa ht cc nh
n quy b vn.
1.2.8. Các yếu tố khác
+ Yu t 
+  ng
+ Li th 
+ Yu t 
1.3. Tác động của môi trường FDI đến thu hút và sử dụng FDI
1.3.1. Tác động đối với thu hút FDI
Mn vi
u t kinh t. u t v kinh t i theo mc
.
Th u t thun li cho ho h tng, khuyn
u kin sch v 
1.3.2. Tác động đối với sử dụng FDI







 




***

Chương 2: Phân tích môi trường FDI ở Thái Lan
2.1. Khái quát về tình hình thu hút FDI của Thái Lan
2.1.1. Lịch sử thu hút FDI của Thái Lan
Thời kỳ trước năm 1980:
Trong thi k   t hn ch  mu to nn tng cho

Thời kỳ 1980~1989:
Gia nhu ca th    ng
mi nh ng rt ln do s mt n
nh ca nn kinh t  gii.
K t  bng mnh m do s
 ng tin Nht Bn kinh t 
nghip mi  
Thời kỳ 1990~1996:
u git lot s u ch sn
xut ca t Bp m thi ngun
 h t ng bi chu k kinh doanh c
t.
Thời kỳ 1997~2000:
ng Bc th nng ho n n

. Vi ving Bt mc
mua cc mua li.
Thời kỳ 2001~2010:
i k c nhu ni b
chng kin s suy gim mnh trong thi gian g
2.1.2. Tình hình thu hút FDI theo lĩnh vực đầu tư
c tt s
 n vn t  Thc t
 yn phn t, dch vy.
2.1.3. Tình hình thu hút FDI theo nước đầu tư
Nht B u nh
t Bn t c  
n nht.
2.1.4. Tình hình thu hút FDI theo loại hình đầu tư
 d c 
100% vt t l lT
theo s vn 2003-m t l l
tng vc c  c 100% v
 l l
 d  n 2003-2005
d  r d  t  d i
M d   d  rng
 d   v  r 
mi trong c n 2003-2011.
2.1.5. Đánh giá hình hình thu hút FDI của Thái Lan
c nhu
quan trng.
Mn t n nay chng kit b
c biu hiu chng li.
 ych v

vp ch yn t.
t Bn s c tin nh
g nghip ch t
B  yc thc hin
theo loi d  rng.
2.2. Môi trường FDI của Thái Lan
2.2.1. Yếu tố chính trị
  nh cng FDI  yu t
 u t yng x
 bt n cm t ng ca nn kinh t
 s st gi 
2.2.2. Yếu tố hành chính
V th t 
ci thi s  c
hin cn ghi nh ng ty
y gic mc thi gian theo quy
i thiu th tc b mt c
vy gic s m c thi gian
nh xung 29 (gi
T n nay  t ln ci thin thi gian np thu 
m mt s l  thun li cho doanh nghip b
cho thc hin qua mng mt s loi thu  thu nhp doanh nghic
s ln phi np thun (gic s ln phi np cho m
ln).
Trong khong thi gian t c hin c
ng vic thc hit cn t t ng cho ho
n th tc xut nhp khm s n thit cho hong xut
nhp khu t t kh
nhp khu c hin h thng khai hi quan d
mc s u phi np bng bn cng cho hong xut nhp khu. S

u phi np hong xut nhp khu (hong xut khu gic 02
lop khu gic 04 lou).
2.2.3. Yếu tố kinh tế
T  ng kinh t c, t  
ng kim ngch xut khi.
Trong thi gian g u bi
n kinh t nh.
2.2.4. Yếu tố pháp lý
 t nhm tng
thun li cho hong c luu ti 
tit quan trng nht qu
trc ti nh gii hn
mt s ho
M  ch l u im ca Th Lan. Ch s 
nhim ca hng qun tr c ci thin nhiu. Vic c  c hin khiu
kii trong thi gian qua. M bo v 
oc ci tin thi gian g
 mt lut s n
  ch c
m gi  phn hay quyn b phi 
nhi mt cuc hp n.
2.2.5. Yếu tố cơ sở hạ tầng
 h tng   c trong
khu vc do h nhn thc tm quan trng c h t
 quy ho ng nhng b
thi gian g h tng  c ci thin nhiu th
ti ch.
C s h tng c mnh  n vi chng cung cn
      ng b    s
ng cc bi 

t.
2.2.6. Yếu tố lao động
ng  o chim t l  ngoi ng ca lao
c ph
c, ch sau khi nhn th thiu hng v ng
 
nh tranh cao.
2.2.7. Yếu tố công nghệ
  t khng thi
tip thu nhu khoa hc c
c nh 
ngh khc.
2.2.8. Các yếu tố khác
Một là, v v  
n Nam Trung Hoa  c quan trng ca nhiu tp
 gii.
Hai làu c t ng Ph
  nn sn xut ph thuc
c.
Ba là p di v

2.2.9. Các yếu tố đặc thù của môi trường FDI Thái Lan
Th nhiu kin t nhin, kh hu.
Th hai, u tin ph trin ng b hn ng st  ph trin cng nghip  t.
Th ba, nhn thc tm quan trng ca FDI t rt sm.
Th t, nh u t Nht Bn chim u th.
Th nm, ch tr tim n nhiu nguy c bt n.
2.2.10. Tác động của môi trường FDI đến hoạt động FDI ở Thái Lan
Th nht, s bt n ca yu t chh tr t ng mnh m n hot ng FDI.
Th hai, nn kinh t Th Lan ph trin khng n nh cng nh hng nhiu n vn

 thu h FDI.
Th ba, yu t c s h tng v yu t ng chi phi mnh FDI v Th Lan.
2.3. Bài học kinh nghiệm về cải thiện môi trường FDI của Thái Lan
2.3.1. Những kinh nghiệm thành công
Một là, cải thiện yếu tố pháp lý liên quan đến hoạt động đầu tư:  t
 tim v 
ti thc hin t hon
c tn, ngn.
Hai là, giảm thuế, ưu đãi tài chính tiền tệ.
Ba là, xây dựng cơ sở hạ tầng:  h tng hii, thun tin cho vi
u quc t u t quan trng hp dc
c tin vn FDI t yu t 
Bốn là, phát triển nguồn nhân lực có trình độ cao. t coi tr
ct nghii h
Năm là, phát triển công nghiệp nhằm thu hút FDI: T 
kt ha m
u ch i tng thi k
c. Mm np phc v a
 rp ph tr.
2.3.2. Những kinh nghiệm không thành công
Một làn lin vi chuy vc nhng
i.
Hai là, chi p trong
u bi cnh tranh khc lit t 
Malayxia, Trung Qu
Ba là nh, s  v vn nn
tham nhng.
***

Chương 3: Gợi ý chính sách hoàn thiện môi trường FDI cho Việt Nam

3.1. Khái quát tình hình FDI và môi trường FDI của Việt Nam giai đoạn từ năm 2000
đến nay
3.1.1. Tình hình FDI của Việt Nam
Theo s liu ca C K hon h
2011, Vi u lc, vi tng v 
ng chin nht Nam vi
tng v USD, tic, Nht B H
n c tii
32,67 t u lc, k a - 
3.1.2. Môi trường FDI của Việt Nam
Trong thi gian va qua Viu n l ci thi
nh nhic bit sau khi gia nhp WTO
  ng kinh doanh ca Vi  c ci thi  
nhin Ving ti thm hin t
tron
3.2. So sánh môi trường FDI của Việt Nam và Thái Lan giai đoạn từ năm 2000 đến
nay
3.2.1. Tổng quan về môi trường đầu tư và kinh doanh
Qua xp hng kinh doanh nm 2012 ng kinh doanh  Vit Nam
vi ma khu vc. Trong
tng s  t Nam xp hng th 98, th ht
nhiu so v y Vit Nam cn ph
  
To v a Vit thp xp hng 166/183
nn kinh t     p

thui quyp cc xp ht nhiu so vi

3.2.2. Yếu tố chính trị
 mt  Viu li th 
 Via t  Theo xp hng ch
s bt   .
3.2.3. Yếu tố hành chính
 t th tc b Vit Nam hin nay cn pht 09
  .  Vit Nam hi p
doanh nghi  m. Vit Nam cn nhi
 xin gii
T t Nam ci thiu b th tc xut khu.
N  xut khng nhau 
ci giy t i thin tt  c 
s  xut kh giy t i Vit Nam.
3.2.4. Yếu tố kinh tế
T n nay t ng GDP ca Vi
n t  ng GDP ca
u bic bi
ng GDP c
3.2.5. Yếu tố pháp lý
 n ra sm
 Vit Nam do s n thc tm quan trng ci vi nn kinh t
cc. Theo bu 2011-2012 x v hiu qu c
trong vic gii quyt tranh cht Nam xp th 67 v  Lan
xp th 53 v 4,0;  c a th gii trong khi
Vi li thmt bng chung ca th gii.
3.2.6. Yếu tố cơ sở hạ tầng
Yu t  h tng ca Ving ci thin trong nhc
bi h tng ca Vit Nam vn ch 

mu so v n, cht
ng b ng cng.
3.2.7. Yếu tố lao động
S hiu qu  ng ca Vic ci thing
 Vic thu hp l
vt Nam vm yc gi 
3.2.8. Yếu tố công nghệ
C ca Vi  mi th gii. Trong
nh  ci thi  , thm
 th. Vi m trung
 ch s st n hng m chuy
 tip thu khoa hc k thut  c  mc
n so v
3.3. Gợi ý chính sách FDI cho Việt Nam từ kinh nghiệm của Thái Lan
3.3.1. Hoàn thiện hệ thống pháp luật và quản lý hành chính
Mp t su chnh hoc loi b 
u kip cam kt WTO ca Vit Nam.
n tt v  kp
th ng msinh.
ct sao cho minh b th
 tii.
Bng h th m bo quyn li cho

Cn phi c t t
theo nhng sau:
Th nht, cnh th t
ng tip tc th tc.
Th c qu
 phi hm tra ho
Th ng mc v th t tt c c.

Th  n cc.
3.3.2. Phát triển cơ sở hạ tầng
Tip tng mi ngun lc.
M rng bin, m rch v
cng bic bit dch v hu c c cnh tranh ca h thng
cng bin Vit Nam;
Tt s d c -vi
  ch v mn h tng mng.
y m-y t--vi
ht khi gia nhp WTO.
3.3.3. Phát triển nguồn nhân lực
n khai chin nguc Vit Nam t n

Cnh m h thc qung hio
ng nguc cng n
c c h tng ca th ng
(cp nhn gii thiu vit ni cung cu v ng).
C u king thun l i
c c
3.3.4. Ổn định kinh tế vĩ mô
 nh kinh t n: Tp trung kim ch ly xut khu, hn
ch nhi thim ngun lc thc hin mn
kinh t - i; bm a h th- p t
n sn xuy mn,
tng thui.
3.3.5. Thực hiện chính sách ưu đãi và hỗ trợ
i cng t  bm kh 
xut nhp kht bt liu sn xun phm.
n t phi gii quy chng lnh tin t.
c  - tin t c ht phi

b c li nhun cao nhu kin kinh doanh
chung ca khu v khuy 
ph mun khuy
3.3.6. Đảm bảo sự ổn định của thị trường tài chính





























.






























,  , 










ca 

 





.
ng hi  th
C         n doanh nghi nh m n
nhic lp.
3.3.7. Phát triển ngành công nghiệp phụ trợ
Th nht, Ch cn nhn din li v c bng p ra
mu mi cp cung cp chi tit linh kin.
Th n.
 p ph tr na.

3.3.8. Ưu tiên phát triển và chuyển giao công nghệ
Th nht, phi quy hoch c th t nh 

Th o thun li t
thc hi ng ngh cao.
Th   i vi nh
v hn ch i b nh lc hng.
Th bn, cn tp trung ngun lc n nguc ch
i.
***

KẾT LUẬN
 a lu  yu

Thứ nhấtch s c bi
FDI cn t   liu mi nh
ng kt lun v n ch v 
Thứ haii thing FDI c
ng hn ch ng FDI c 
i thing FDI c
Thứ bang FDI ca Vin t 
ng FDI ca Ving
gt Nam vi nhng kinh nghim t 



References
Tiếng Việt
1. Trn Th  Về chính sách khuyến khích đầu tư ở Việt Nam, 
Qui.

2. V Ch Lc (1997), Đầu tư nước ngoài, c, H Ni.
3.    (2000), Đầu tư trực tiếp nước ngoài phục vụ công nghiệp hóa ở
Malaixia – kinh nghiệm đối với Việt Nam, Nxb Th gii.
4.  (2010), Điều chỉnh chính sách đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam
trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, Nxb i hc Quc i.
5. Nguy ng FDI ca Nht Bt s
 Nghiên cứu Đông Nam Á, (3), Tr. 6-8.
6. 003), Một số giải pháp nhằm tăng cường thu hút FDI của EU, Mỹ và
Nhật Bản vào Việt Nam, Lun vn thc si hc Ngoi.
Tiếng Anh
7. Bangkok Post (2010)Bangkok Post, (2), pp. 12-18
8. Peter, B. (2002), Foreign Direct Investment: Performance and Attraction: The Case of
Thailand, Workshop on Foreign Direct Investment: Opportunities and Challenges
for Cambodia, Laos and Vietnam, Hanoi.
9. Peter, B. (2002), Foreign Direct Investment, Technology and Competitiveness in Thailand,
Chapter in a World Bank Institute volume forthcoming, Bangkok.
10. Brooker Group (2001), NSTDA R&D/Innovation Survey, Final Report, Bangkok.
11. Brooker Group (2002), Foreign Direct Investment: Performance & attraction, ISEAS
publishing, Pasir Panjang, Singapore, p.13.
12. David, H. and Jean C. S. (2010), FDI in Thailand: The high road to industrial
diversification revisited, ISEAS publishing, Pasir Panjang, Singapore, pp. 17-52.
13. Joint Foreign Chambers of Commerce in Thailand (JFCCT) (2001), Towards Enhancing
Thailand.s Investment Climate: Progress Repot and Recommendations, Paper
Presented to the Prime Minister, Bangkok.
14. Rungfapaisarin, K. & Nalin, V. (2010), 
The Nation, (6), pp. 6-10.
15. Sanjay, L. (2000), Foreign Direct Investment, technology Development and
Competitiveness: Conceptual Issues and Empirical Review, forthcoming in a
publication by the World Bank Institute, Geneva.
16. Viboonchart, N. (2010),  investors still optimistic but want government to

The Nation, (8), pp. 4-8.
17. Chadin R. (2006), Tax Incentives and FDI in Thailand, International Symposium on FDI
and Corporate Taxation: Experience of Asian Countries and Issues in the Global
Economy, Tokyo.
18. Singapore Department of Statistics (2009), Total direct investment abroad by
country/region 2003-2008p, ISEAS publishing, Singapore.
19. Thailand Board of Investment (2010), 2010 foreign investor confidence survey report,
Centre for International Research and Information - CIRI, Thailand.
20. World Bank (2011), Securing the Present, Shaping the Future, The International Bank for
Reconstruction and Development / The World Bank 1818 H Street NW,
Washington DC, USA.
21. World Bank (2011 & 2012), The ease of doing business, The International Bank for
Reconstruction and Development/The World Bank 1818 H Street NW, Washington
DC, USA.

Website:
22. />toan-cau-bao-dong-do.htm.
23. : Linh Linh (2008),  m th    
ng qu
24. />nang-VN-1764518.
25. Quc hc ci ch t Nam
Lut bo v mng
26. />duc.htm.
27. World Bank
(2004), Year in review.
28. Jean, D. (2010), 
 coded Politics: The Thai Paradox - 
29. www.unctad.org/en/docs//webdiaeia20111_en.pdf: UNCTAD (2011), Global Investment
Trends Monitor.
30. UNCTAD (2010), Investing in a low-

carbon economy.
31. UNCTAD (2003), FDI Policies for
Development: National and International Perspectives.
32. UNCTAD (1999),
Foreign Direct Investment and the Challenge of Development.
33.
World Bank (2008), Thailand Investment Climate Assessment Update.
34. World
Economic Forum (2011), The global competitiveness report 2011-2012.
35. World Economic Forum (2010), The Global Enabling
Trade Report 2010.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.