vận dụng kiến thức liên môn giải quyết tình huống làm thế nào để tiêu diệt hạn chế chuột tại trường thcs tây sơn mà không ảnh hưởng đến môi trường

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN HAI BÀ TRƯNG
TRƯỜNG THCS TÂY SƠN
BÀI DỰ THI
VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN
ĐỂ GIẢI QUYẾT CÁC TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN
DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC
Môn : Sinh học
1. Họ và tên: Phạm Hoàng Nam
Ngày sinh: 15/03/2000 Lớp: 9A5
2. Họ và tên: Nguyễn Sỹ Đức
Ngày sinh: 16/08/2000 Lớp: 9A5
Năm học: 2014-2015
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN HAI BÀ TRƯNG
TRƯỜNG THCS TÂY SƠN
Địa chỉ: 52A Trần Nhân Tông, Hai Bà Trưng, Hà Nội
Điện thoại: 0439440504
Email:
Thông tin về học sinh:
1. Họ và tên: Phạm Hoàng Nam
Ngày sinh: 15 /3 /2000 Lớp: 9A5
2. Họ và tên: Nguyễn Sỹ Đức
Ngày sinh: 16 /8 /2000 Lớp: 9A5



1. Tên tình huống:
Năm học: 2014-2015
LÀM THẾ NÀO ĐỂ TIÊU DIỆT, HẠN CHẾ CHUỘT TẠI TRƯỜNG
THCS TÂY SƠN MÀ KHÔNG ẢNH HƯỞNG ĐẾN MÔI TRƯỜNG?

2. Mục tiêu giải quyết tình huống:
Học tập là công việc suốt đời của mỗi con người. Lê- Nin đã từng nói: “Học, học
nữa, học mãi”. Nhưng học như thế nào cho đúng? Dân gian ta đã từng nhắc nhở: “Học
phải đi đôi với hành” chúng ta nên hiểu như thế nào về phương pháp học này? Trong
chương trình văn học nghị luận lớp 8 chúng em đã được bàn luận về vấn đề này. Theo
chúng em: “Học là học về lý thuyết. Hành là lao động, làm việc thực tế từ lý thuyết đó.
Hai điều đó luôn luôn cần đi đôi với nhau, vì chỉ biết lý thuyết mà không áp dụng vào
thực tế sẽ không đạt được hiệu quả cao. Ngược lại, nếu chỉ thực hành mà không học lý
thuyết sẽ rất khó nắm vững mấu chốt vấn đề. Ví dụ như biết lý thuyết về trồng cây lúa
mà không trồng lúa thì cũng không có gạo để ăn. Còn trồng cây lúa nhưng không hiểu
biết về lý thuyết thì không đạt được hiệu quả gì. Vì vậy, học phải đi đôi với hành, muốn
hành thì phải học và muốn học thì phải hành”. Từ những suy nghĩ đó chúng em quyết
định chọn tình huống, vận dụng những kiến thức đã học từ các môn học để giải quyết tình
huống nhằm khắc sâu những kiến thức đã được học.
Xuất phát từ tình hình thực tiễn, những khu đất trống, bệnh viện, công viên, nhà
hàng, nhà ở có nhiều đồ đạc, đây là điều kiện thuận lợi để chuột có nơi trú ngụ làm tổ mà
Trường Trung học cơ cở Tây Sơn của chúng em là ngôi trường được xây dựng sát với
nhà dân và công viên nên có rất nhiều chuột di chuyển sang trường học. Ở đây nó đã gây
ra nhiều tác hại, ảnh hưởng đến giáo viên và học sinh trong trường. Chính vì thấy rõ
những tác hại mà chuột đã gây ra nên chúng em đã quyết định vận dụng những kiến thức
đã học để tìm giải pháp tiêu diệt, hạn chế chuột nhằm ngăn chặn tác hại của chúng nhưng
lại không làm ảnh hưởng đến môi trường.

3. Tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến việc tìm ra những giải
pháp tiêu diệt, hạn chế chuột.
Năm học: 2014-2015
Tiêu diệt, hạn chế chuột nhằm giảm bớt những tổn thất do chúng gây ra là một mục
tiêu lớn đã được rất nhiều người, rất nhiều công trình nghiên cứu khoa học thực hiện, áp
dụng vào thực tế. Ví dụ: Bác Trần Quang Thiều trưởng thôn Bình Vọng, xã Văn Bình,
huyện Thường Tín đã được mệnh danh là “vua diệt chuột”. Bằng những chiếc bẫy hết sức

đơn giản nhưng nhờ phương pháp diệt chuột độc đáo, ông cùng với nhiều nông dân ở các
tỉnh và thành phố khác đã diệt hàng triệu con chuột, bảo vệ mùa màng, giúp người dân
giảm thiệt hại hàng trăm tỷ đồng. Cách diệt chuột của ông trở thành “Điển hình sáng tạo
Việt Nam”, được chuyên gia nước ngoài ngưỡng mộ, mời hợp tác. Ông đã vinh dự được
nhận nhiều bằng khen của các cấp, các ngành.
Là học sinh thành phố, với những kiến thức được tiếp thu từ các môn học trong
trường, từ cha mẹ, từ những người xung quanh, từ tìm hiểu trên mạng , chúng em quyết
định đưa ra giải pháp tiêu diệt chuột, hạn chế chuột bằng những cách sau:
Đầu tiên chúng em sử dụng kiến thức về đặc điểm sinh học và tập tính của loài chuột,
thông qua môn sinh học lớp 7: “ Bài 50- Sự đa dạng của lớp thú(tiếp theo). Bộ Ăn sâu bọ,
bộ Gặm nhấm, bộ Ăn thịt”
Chuột thuộc loài động vật có vú, bộ gặm nhấm. Chúng không chỉ đa chủng loại mà số
lượng lại rất lớn, dễ thích nghi với mọi điều kiện tự nhiên nên sự phân bố “cư dân” rất
rộng lớn, dường như không ở đâu không có chuột. Tuy tuổi thọ của chuột ngắn – nói
chung chuột thường chỉ sống 1-2 năm, có con 2-3 năm nhưng mức sinh sản của chúng thì
thật phi thường, tạo ra dòng giống đông “ngập tràn lãnh thổ”. Họ nhà chuột trên khắp
hành tinh chúng ta hết sức đông đảo, đa dạng. Các nhà sinh học và nông học đã ước tính
chúng có khoảng 450 loại, bao gồm trên 20 họ. Ở nước ta, chúng đã có hàng trăm loại,
hàng chục họ khác nhau.
Với số lượng cá thể lớn và có bộ răng thích nghi với chế độ gặm nhấm bào nhỏ thức
ăn thường bằng cách gặm và khoét bằng răng cửa, nghiền nhỏ bằng răng hàm để mài đi
bộ răng luôn mọc dài của nó, chính vì thế khi di chuyển đến đâu nó cũng gây ra tổn thất
rất lớn về kinh tế cho con người. Ngoài ra chuột còn là loài động vật có tác hại lớn đối
với sức khỏe của con người và vật nuôi. Những bệnh phổ biến mà chuột thường truyền
nhiễm đó là bệnh nhiễm khuẩn Salmonela, bệnh thương hàn, nhiễm khuẩn E.coli và bệnh
lao Chuột cũng mang theo bọ chét, ve và con bét có thể gây các phản ứng di ứng cấp
tính.
Do tình hình thực tế, chúng em chỉ chú trọng tìm biện pháp tiêu diệt và hạn chế loài
chuột cống và chuột đồng trong nhà, vì đây là loài chuột mà chúng em hay bắt gặp và đã
gây nhiều tác hại tại trường học của chúng em.

Năm học: 2014-2015
Tiếp đến chúng em sử dụng kiến thức sinh học lớp 9 ở bài 44: Ảnh hưởng lẫn nhau
giữa các sinh vật để xác định mối quan hệ cùng loài và khác loài. Trong cùng một loài
khi có điều kiện sống thuận lợi chuột hỗ trợ lẫn nhau, nhưng khi gặp điều kiện sống bất
lợi thì chúng lại tranh giành nhau về thức ăn, nơi ở, con đực, cái và mối quan hệ đối
địch sinh vật ăn sinh vật khác. Nắm bắt được đặc điểm này chúng em đưa ra biện pháp
nuôi mèo, nuôi chó trong trường để đuổi chuột và bắt chuột chuột.
0
Mèo bắt chuột
Năm học: 2014-2015

Chó bắt chuột
Tinh dầu bạc hà có tính chất về hương thơm đặc biệt nổi trội. Mùi hương tươi mát và
hơi hăng này không chỉ có tác dụng tuyệt vời đối với tinh thần và làm sạch không khí, nó
còn có hiệu quả trong khử mùi và đuổi chuột.
Chúng em cũng đã vận kiến thức môn vật lý 6 Bài 15: Đòn bẩy để thiết kế chiếc
bẫy chuột với mục đích bắt được chuột, hạn chế số lượng chuột trong trường học, đồng
thời cũng có thể dùng chuột bắt được để tiến hành làm thí nghiệm,
- Tiếp theo chúng em áp dụng bộ môn công nghệ 7 bài 31: Giống vật nuôi vào việc
chọn giống chó, mèo để nuôi trong trường.
- Môn Tin học cũng không kém phần quan trọng. Hầu hết các thông tin của chúng
em một phần là có sự giúp đỡ của mạng tin học. Chưa kể đến việc đánh các văn bản và
photo in hình,…Chính vì vậy tin học chính là bộ môn có ích nhất và quan trọng nhất.
- Vận dụng kiến thức bài 14 “bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên”trong
sách giáo khoa giáo dục công dân 7 và bài 20 “Đề tài giữ gìn vệ sinhmôi trường” trong
sách giáo khoa Âm Nhạc Và Mĩ Thuật 7 để vẽ cổ độngvà tuyên truyền cho học sinh không
xả rác bừa bãi. Chúng em đã nghĩ ra một số khẩu hiệu để mọi người dễ dàng ghi nhớ.
Năm học: 2014-2015
Chúng em đã in các poster và phát cho mọi người nhằm khiến cho mọi người chung tay
vào bảo vệ môi trường, góp phần hạn chế chuột hoành hành.

.
- Chưa kể đến văn học cũng góp một phần quan trọng. Nó giúp ta hoàn thành các
văn bản cũng như bài thi. Trình bày một cách rõ ràng và mạch lạc. Nó cũng góp phần
trong việc thuyết trình và trình bày.
4. Giải pháp giải quyết tình huống:
Để giải quyết tình huống chúng em đã kết hợp những kiến thức đã học và
những hiểu biết của bản thân. Chúng em cũng tìm hiểu các thông tin trên mạng xã
hội và qua đó kết hợp, áp dụng vào việc đưa ra những biện pháp tiêu diệt, hạn chế
chuột tại trường mà không ảnh hưởng đến môi trường
Sau khi tiến hành lựa chọn giải pháp, chúng em tiến đến việc chọn giống mèo
để nuôi trong trường. Đây là việc quan trọng, vì chỉ có chọn được giống chó, mèo
đáp ứng được yêu cầu bắt và đuổi chuột thì mới có tác dụng. Đồng thời chúng em
cũng tiến hành lựa chọn vật dụng để thiết kế bẫy bắt chuột. Trồng cây bạc hà xung
quanh trường để xua đuổi chuột.
Để góp phần đảm bảo cho việc nuôi chó, mèo tại trường mà không gây ảnh
hưởng đến việc học tập của các bạn học sinh khác cũng như công việc giảng dạy
của các thầy cô giáo, chúng em chỉ thả chó, mèo vào buổi tối khi mà các thầy cô và
Năm học: 2014-2015
các bạn đã hết giờ làm việc và học tập tại trường. Chúng em cũng đã thành lập câu
lạc bộ những bạn yêu động vật( đặc biệt là chó, mèo), câu lạc bộ tôi yêu thích sinh
học trong trường để các bạn cùng nhau tham gia hoạt động. Chúng em phân công
công việc cho từng thành viên và luân phiên công việc của các bạn trong nhóm
thay nhau mang đồ ăn và dọn vệ sinh chuồng cho chó, mèo, phân công người đặt
bẫy chuột vào buổi tối và tháo bỏ bẫy chuột vào buổi sáng trước giờ làm việc của
giáo viên và học sinh, phân công người trồng và chăm sóc cây Để các câu lạc bộ
hoạt động đều đặn và liên tục, có hiệu quả chúng em cũng đưa ra nội quy hoạt
động để các thành viên lấy đó là mục tiêu, là nhiệm vụ, là nghĩa vụ để thực hiện.
Không chỉ vậy, chúng em còn nhờ các bạn sao đỏ tuyên truyền và kiểm soát về vấn
đề mang thức ăn vào trường. Khi nào có bạn vứt rác bừa bãi, sao đỏ sẽ nhắc nhở và
nếu tái phạm sẽ trừ điểm thi đua của lớp. Chúng em lo ngại chuột sẽ ngửi thấy mùi

thức ăn và làm tổ tại trường. Chúng em cũng đã mời một số thầy cô giáo tham gia
vào các câu lạc bộ của chúng em để thấy được việc làm của chúng em là rất cần
thiết, có hiệu quả nhằm hướng tới tuyên truyền cho các bạn học sinh trong trường
cùng tham gia góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào vào việc bảo vệ ngôi
trường luôn được sạch đẹp.
5. Thuyết minh tiến trình giải quyết tình huống:
a. Địa điểm tiến hành
- Tại các phòng học, phòng hội đồng, phòng chức năng, phòng tin học, phòng
đồ dùng, văn phòng của nhà trường
b. Tiến trình giải quyết
Xác định những dấu hiệu có chuột xuất hiện tại trường
Chuột thường hoạt động về đêm và tránh con người, nên các dấu hiệu điển hình để
nhận biết rằng trong trường có chuột là:
• Có các tiếng kêu sột soạt trên tường hay dưới sàn nhà khi đàn chuột chạy qua.
• Phân chuột – chuột cống thường để lại các hòn phân màu đậm, hình nón dài
khoảng 10-14mm
• Có mùi đặc trưng – chuột cống thường để lại mùi giống như mùi khí ammoniac
và đặc biệt trở nên nặng hơn khi ở những nơi kín như dưới gầm tủ, gầm bàn
• Phá hoại – chuột đồng có răng phát triển liên tục và chúng gặm nhấm những đồ
làm bằng gỗ và nhựa để mài răng. Chuột đồng còn có thể gây hỏa hoạn do chúng
nhai đứt dây điện.
Năm học: 2014-2015
• Bao bì đựng đồ ăn bị rách – chuột thường xé để mở túi đựng đồ ăn và để lại các
dấu rang cắn.
• Tổ chuột – chuột cống thường làm tổ ở những nơi ấm áp, khuất sử dụng các chất
liệu được nghiền nát như giấy báo và vải sợi. Trong tổ thường có những con chuột
nhắt.
• Những vết đào bới – trong vườn, chuột cống thường đào các lỗ. Chúng còn làm tổ
dưới ván sàn trong vườn.
Tiến hành bắt và phòng chống chuột

Mục đích đầu tiên của việc chống chuột là để bảo vệ ngôi trường. Những con chuột
nhắt có thể chui lọt qua các lỗ rộng dưới 1cm nên phải bít kín mọi lỗ và nhét vải sợi cứng
xung quanh cửa ra vào.
Không nên để thức ăn thu hút chuột, nếu có thể nên đựng đồ ăn trong các đồ chứa
bằng nhựa hoặc kim loại.
Chuột cống có thể chui từ cống qua các đường ống bị vỡ, do đó phải đảm bảo rằng
tất cả các đường ống đều trong tình trạng tốt.
Thường xuyên làm vệ sinh trường học, lớp học và phòng đồ dùng cũng làm cho
chuột không có cơ hội để làm tổ.
Chúng em tiến hành đã trồng cây bạc hà xen lẫn các loại cây gia vị khác xung
quanh trường với mục đích vừa tạo không gian đẹp cho trường, vừa có rau sạch để ăn và
vừa có tác dụng đuổi chuột. Chúng em đã thu gom các vỏ chai, lon nước giải khát đã qua
sử dụng của các bạn học sinh và tái chế chúng thành các chậu để trồng cây và bố trí treo
trên tường phía sau trường.
Năm học: 2014-2015
Dùng vỏ chai để trồng các cây gia vị, trong đó có bạc hà ở trên tường ở đằng sau trường
Chuột có thính giác tinh vi nên khi ngửi thấy mùi hăng của cây bạc hà sẽ cảm thấy
khó chịu và tránh xa nơi có cây bạc hà. Chưa hết, chúng em cũng đã chiết xuất tinh chất
từ bạc hà và nhúng vào bông gòn rồi để vào những khe cửa, tường để đuổi chuột
Chúng em đã thiết kế bẫy chuột dựa trên nguyên lý đòn bẩy. Mỗi một bẫy chuột,
chúng em chuẩn bị những nguyên liệu như sau:
- 3 thanh nhựa hoặc gỗ dài khoảng 1m
- 1m dây thép cứng
- 1 lồng bàn nặng bằng hoặc lớn hơn 600g
- 2m dây cước
- Mồi ( Lạc, ngũ cốc, )
Sử dụng các vật liệu trên để lắp đặt thành mô hình sau:
Năm học: 2014-2015
Tiếp theo chúng em chọn nơi đặt bẫy
Phòng đồ dùng

Năm học: 2014-2015
Dưới sân trường
Phòng thư viện
Năm học: 2014-2015

Gầm cầu thang
Sau khi bắt được chuột, chúng em thu gom chúng và tiến hành tiêu hủy.
6. Ý nghĩa của việc tiêu diệt chuột trong trường học:
Việc tiêu diệt, hạn chế chuột trong trường học, giảm bớt được các tác hại mà
chuột gây ra. Theo thống kê, mỗi năm chuột đã làm hỏng rất nhiều ngăn bàn của các thầy
cô giáo, cắn sách, vở, giáo án và các loại giấy tờ quan trọng khác. Hơn nữa nước tiểu và
phân của chúng thì có mùi thật khó chịu, làm ảnh hưởng đến tinh thần làm việc cũng như
mất nhiều thời gian dọn dẹp của giáo viên. Đã có rất nhiều máy tính vì bị chuột cắn đứt
dây nên ảnh hưởng đến việc học tin học của các bạn trên phòng máy. Hiện tượng chập
dây điện cũng xảy ra gây ảnh hưởng đến tinh thần làm việc của giáo viên và học
sinh Chính vì vậy, việc lựa chọn biện pháp tiêu diệt và hạn chế chuột trong trường học
đã góp phần giảm thiệt hại về kinh tế cho trưòng. Trường em không cần phải nhờ các
chuyên gia diệt chuột về. Cũng như các chi phí quét dọn. Đồng thời cũng góp phần bảo
vệ môi trường ở trường học.

Năm học: 2014-2015